Katarzyna Gędek Elwira Gromek. Jak założyć spółdzielnię socjalną

Transkrypt

1 Katarzyna Gędek Elwira Gromek Jak założyć spółdzielnię socjalną Koalicja Powrót do wolności Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej Warszawa 2007

2 Koalicja Powrót do wolności Jak założyć spółdzielnię socjalną Autorki: Katarzyna Gędek, Elwira Gromek Korekta językowa: Paweł Zalewski Redakcja: Krzysztof Pawłowski Skład: Tomasz Gajek Projekt okładki i rysunki: Tomasz Januszewski Dziękujemy Stowarzyszeniu Otwarte Drzwi za zgodę na opublikowanie wzorów dokumentów do niniejszej publikacji. Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej psep@psep.pl Wydawnictwo sfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL Warszawa 2007 ISBN

3 Spis Treści Dlaczego spółdzielnia socjalna? 4 Spółdzielnia a spółdzielnia socjalna pojęcie i cele 5 Zasady spółdzielni socjalnej 8 Założyciele spółdzielni socjalnej 9 Członkowie spółdzielni socjalnej 11 Dofinansowanie spółdzielni socjalnych 12 Zakładanie spółdzielni socjalnej w pięciu krokach. 15 Działalność spółdzielni 22 Praca na rzecz spółdzielni 23 Łączenie i podział spółdzielni 24 Likwidacja spółdzielni 25 Plusy i minusy spółdzielni socjalnej 26 Podstawowe akty prawne związane z tworzeniem 28 i funkcjonowaniem spółdzielni socjalnej: Strony WWW, na których można poszerzyć swoją wiedzę 29 o spółdzielniach socjalnych: Wykaz ośrodków wsparcia spółdzielni socjalnych 30 Dokumenty potrzebne do założenia i rejestracji 32 spółdzielni socjalnej Przykładowy statut spółdzielni socjalnej 37

4 Dlaczego Spółdzielnia Socjalna? Spółdzielnie socjalne są atrakcyjną formą działalności gospodarczej dla osób, które mają duże problemy ze znalezieniem pracy. Czym są spółdzielnie socjalne i skąd biorą swój początek? Spółdzielnie socjalne są jednym z rodzajów tzw. przedsiębiorstw społecznych. Inne przedsiębiorstwa za główny cel swojej działalności mają pomnażanie zysku. Natomiast przedsiębiorstwa społeczne dbają o to, by poprzez swoją działalność aktywizować osoby, które nie mogą znaleźć miejsca na rynku pracy. Włączają grupy osób, które mają problemy ze znalezieniem pracy w pewne przedsięwzięcia, które mają tym osobom przywrócić wiarę w swoje możliwości i co najważniejsze przywrócić aktywność życiową. Pomagają odnaleźć swoje miejsce w nowych warunkach. Pomagają odbudować więzi społeczne. Przedsiębiorstwa społeczne z uwagi na cel, jaki sobie stawiają, są traktowane ulgowo przez państwo. Wobec przedsiębiorstw społecznych stosowane są uproszczenia procedur i przyznawane są ulgi w obowiązkowych świadczeniach na rzecz budżetu państwa. Dlaczego spółdzielnie socjalne są atrakcyjną formą działalności? Są one traktowane ulgowo w urzędach, mają pewne przywileje w porównaniu ze zwykłymi przedsiębiorstwami. Ich założyciele i członkowie mogą liczyć na pewne ulgi oraz ułatwienia, stosowane wobec nich podczas rejestracji spółdzielni, jak również w toku jej działalności. 4

5 Spółdzielnia a spółdzielnia socjalna pojęcie i cele Międzynarodowy Związek Spółdzielczy definiuje spółdzielnię jako: Autonomiczne stowarzyszenie osób dobrowolnie zjednoczonych w celu zaspokojenia swoich wspólnych potrzeb oraz aspiracji gospodarczych, społecznych i kulturalnych poprzez stanowiące wspólną własność i demokratycznie kontrolowane przedsiębiorstwo Czym jest spółdzielnia? Spółdzielnia jest przedsiębiorstwem, działającym wśród innych przedsiębiorstw na rynku usług czy produkcji. Jest zrzeszeniem ludzi, którzy dobrowolnie, czyli z własnej, nieprzymuszonej woli, postanawiają się zorganizować i utworzyć spółdzielnię. Jest samodzielną organizacją, o której losach decydują sami jej członkowie. Do momentu, gdy spółdzielnia działa zgodnie z literą prawa, o wszystkim co wiążę się z jej działalnością, decydują jej członkowie. Skąd spółdzielnia ma pieniądze na rozpoczęcie działalności? Majątek spółdzielni stanowi wspólną własność członków. Każdy członek spółdzielni wnosi wkład czyli to, co każdy członek przekazuje na własność dla spółdzielni, by była ona zabezpieczona finansowo. Takim wkładem może być zarówno nieruchomość (np. działka, dom),jak i ruchomość (np. auto, rower, biurko). To, jaki wkład będzie wnosić każdy członek i jaka jest wartość materialna tego wkładu, musi zostać jasno określone w statucie spółdzielni

6 Kto decyduje w sprawach spółdzielni? Decyzje w sprawach spółdzielni podejmowane są metodami demokratycznymi, tak aby każdy z członków miał możliwość wypowiedzenia się i współdecydowania. Wszystkie ważniejsze decyzje powinny być dyskutowane w gronie jej członków. Każdy z członków ma uprawnienie do współrządzenia. Spółdzielnia jest wspólnym przedsiębiorstwem wszystkich członków i każdy z nich ma prawo wglądu w jej działalność oraz może decydować w kwestiach dotyczących jej losu. W jakim celu zakłada się spółdzielnię? Celem numer jeden jest stworzenie miejsc pracy oraz możności zarabiania i zaspokajania podstawowych potrzeb. W spełnieniu tych zamierzeń ma być pomocna właśnie spółdzielnia socjalna. Należy mieć świadomość, iż nie od razu wszystkie oczekiwania zostaną zrealizowane, aczkolwiek zaspokojenie jednego z nich daje już satysfakcję i rodzi nadzieję na kolejne sukcesy. Celem spółdzielni jest również pomoc w zdobyciu pewnego doświadczenia zawodowego, które daje szanse na usamodzielnienie się i podjęcie pracy na otwartym rynku pracy. Co o spółdzielni mówią przepisy prawa? Art. 1. ustawy Prawo spółdzielcze w 1. definiuje spółdzielnię jako dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. W 2. dookreśla, że może ona prowadzić działalność oświatowo kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska. Ustawa Prawo Spółdzielcze reguluje wszystkie kwestie związane z działalnością różnego rodzaju spółdzielni. Będziemy się do niej odwoływać. Dlaczego najpierw omawiamy zwykłą spółdzielnię? Spółdzielnia socjalna, jako taka stanowi rodzaj spółdzielni. Do momentu uchwalenia przez Sejm Ustawy o spółdzielniach socjalnych, to właśnie ustawa Prawo spółdzielcze wraz z innymi aktami stanowiły podstawę do zakładania spółdzielni socjalnej. Ustawa o spółdzielniach socjalnych nie definiuje, czym jest taka spółdzielnia. Natomiast przepisy tej ustawy, odsyłają do ustawy Prawo spółdzielcze i użytej tam definicji spółdzielni, która znajduje zastosowanie również do pojęcia spółdzielni socjalnej.

7 Jakie zadania stoją przed spółdzielnią socjalną? Głównym przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków. Zadaniem spółdzielni socjalnej jest także społeczna i zawodowa integracja członków ze środowiskiem, w którym spółdzielnia funkcjonuje. Jej członkowie mają podjąć starania, by odnaleźć się w swoim otoczeniu, jako pracownicy, ale także jako zwykli mieszkańcy. Z drugiej zaś strony otoczenie winno im tą możliwość stworzyć. Członkowie spółdzielni mają się poczuć pełnoprawnym i równie ważnym członkiem społeczności lokalnej, co inni obywatele. Spółdzielnia może prowadzić działalność oświatowo kulturalną i społecznie użyteczną. Może stawiać sobie za cel rozwój kulturalny swoich członków, jak również podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych.. Może ona także zachęcić do działania społeczność lokalną, czyli naszych sąsiadów, znajomych. Poprzez działalność w spółdzielni jej członkowie mogą poszerzać swoją wiedzę i umiejętności na różnego rodzaju warsztatach, szkoleniach czy kursach, uczyć się, jak organizować imprezy kulturalne, chociażby takie jak wystawy rękodzieła czy koncerty. Możliwości jest ogromnie dużo i sposób, w jaki spółdzielnia będzie realizować swoje cele zależy jedynie od inwencji jej członków. Mogą sami pracować nad jakimś projektem, ale mogą także włączać w swoją działalność osoby spoza spółdzielni. Stwarza to niepowtarzalną okazję integracji i współdziałania z mieszkańcami terenu, na którym mieści się spółdzielnia. 7

8 Zasady spółdzielni socjalnej I zasada: dobrowolnego i otwartego członkostwa członkiem spółdzielni można zostać jedynie z własnej woli. Do spółdzielni może przystąpić każdy bez ze względu na płeć, rasę, przekonania polityczne czy religijne. II zasada: demokratycznej kontroli członkowskiej każdy z członków jest w równej mierze uprawniony do aktywnego uczestnictwa w podejmowaniu decyzji dotyczących spółdzielni. III zasada: ekonomicznego uczestnictwa członków każdy z założycieli czy członków jest zobowiązany do wniesienia wkładu finansowego. IV zasada: autonomii spółdzielnia jest niezależnym podmiotem, który poprzez swoich członków decyduje o swojej działalności. V zasada: kształcenia, szkolenia i informacji spółdzielnia stara się zapewnić swoim członkom możliwość dokształcania się, jak i doszkalania. Poprzez te działania dba o rozwój zawodowy członków i całej spółdzielni. VI zasada: współpracy pomiędzy spółdzielniami spółdzielnia, aby podnieść efektywność swej działalności i umocnić ruch spółdzielczy, może podejmować współpracę z innymi spółdzielniami. VII zasada: troski o społeczność lokalną spółdzielnia szczególną wagę przywiązuje do rozwoju społeczności, w której działa. 8

9 Założyciele spółdzielni socjalnej Kto może założyć spółdzielnię socjalną? a) osoby bezrobotne: - posiadające polskie obywatelstwo, - nie posiadające polskiego obywatelstwa (cudzoziemcy), ale posiadający: - obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, - status uchodźcy, - zezwolenie na osiedlenie się w Polsce. b) osoby bezdomne c) osoby uzależnione od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego d) osoby uzależnione od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej e) osoby chore psychicznie, f) osoby zwolnione z zakładów karnych, g) uchodźcy, h) osoby niepełnosprawne. Osoby wyrażające chęć założenia spółdzielni socjalnej muszą posiadać zaświadczenia, które wydają: - bezrobotnym powiatowy urząd pracy, - niepełnosprawnym powiatowe centrum pomocy rodzinie 9

10 - pozostałym centrum integracji społecznej, zakład lecznictwa odwykowego, ośrodek pomocy społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie Zaświadczenie jest konieczne by potwierdzić, iż osoba zamierzająca założyć spółdzielnię socjalną jest do tego uprawiona. Kolejnym warunkiem, który musi zostać spełniony przez założycieli, jest posiadanie przez nich pełnej zdolności do czynności prawnych. Każdy człowiek, który skończył 18 lat posiada pełną zdolność do czynności prawnych, chyba że zdolność ta została ograniczona przez sąd. Osoba, której zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, nie może zostać założycielem spółdzielni socjalnej, ale może być członkiem spółdzielni. UWAGA! Do założenia spółdzielni socjalnej potrzeba minimum 5 założycieli. 10

11 Członkowie spółdzielni socjalnej Członkami spółdzielni (czyli osobami, które przystąpią do istniejącej już spółdzielni) mogą być osoby posiadające pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Ilu członków może liczyć spółdzielnia socjalna? Liczba członków spółdzielni może wynosić od 5 do 50 osób. Mała liczba spółdzielców jest zgodna z zasadą współpracy i wzajemnego zaufania pomiędzy członkami. W przypadku zbyt dużej ich liczby taka ścisła współpraca byłaby znacznie utrudniona. W drodze wyjątku członkami spółdzielni socjalnej mogą zostać także osoby, które nie mają problemów ze znalezieniem pracy, ale posiadają szczególne umiejętności, których wymaga praca na rzecz spółdzielni fachowcy. Mogą oni zostać członkami spółdzielni socjalnej tylko wtedy, gdy wykonują pracę, której nie potrafią wykonać dotychczasowi członkowie spółdzielni. Wybierając fachowców należy pilnować, by ich liczba była mniejsza niż 20% ogólnej liczby członków spółdzielni. Np. powstała idea założenia spółdzielni socjalnej zajmującej się świadczeniem usług remontowych oraz hydraulicznych. Wprawdzie nikt z 5 bezrobotnych (z wykształcenia: malarzy, stolarzy i elektryka) zakładających spółdzielnię nie jest hydraulikiem, jednak wszyscy zgodnie doszli do wniosku, że świadczenie szerszej gamy usług będzie bardziej opłacalne. W związku z tym, powstała konieczność zatrudnienia hydraulika. Przyjmując w poczet członków 1 hydraulika, nie zostanie przekroczony 20% limit osób. Jednak przyjęcie kolejnej osoby, która nie należy do kręgu osób wymienionych w ustawie, spowodowałoby przekroczenie owego 20% limitu. 11

12 Dofinansowanie spółdzielni socjalnych Jak można zdobyć pieniądze na działalność spółdzielni? Wkład finansowy członków spóldzielni Spółdzielnia powstaje dzięki środkom członków założycieli. Nie ma tutaj górnej granicy takiego wkładu. Jeżeli te są niewystarczające by rozpocząć i kontynuować działalność spółdzielni, warto skorzystać z innych źródeł dofinansowania. Dofinansownie z funduszu pracy Kto jest uprawniony? Uprawnieni są założyciele i członkowie spółdzielni socjalnej, którzy posiadają status osoby bezrobotnej. Środki uzyskane z Funduszu Pracy można przeznaczyć na zakup maszyn, narzędzi, wyposażenia lokalu spółdzielni, tzw. środków trwałych. Natomiast nie można ich przeznaczyć na: zakup ziemi, nieruchomości, lokalu; na opłaty z tytułu dzierżawy, danin publicznych, opłat administracyjnych, leasingowych; na remont i adaptację lokalu, w którym będzie prowadzona działalność gospodarcza. Jakiej wysokości mogą to być środki? Wysokość pomocy nie została ustalona i zależy od puli środków, którymi dysponują w danym momencie powiatowe urzędy pracy. 12

13 Jeśli przeznaczone są na założyciele do 300% przeciętnego wynagrodzenia ok zł - członkowie do 200% przeciętnego wynagrodzenia ok zł. Jak ubiegać się o środki? Wniosek o dofinansowanie należy złożyć we właściwym powiatowym urzędzie pracy. By nie narażać się na odrzucenie wniosku, warto przed złożeniem wniosku odwiedzić urząd i dokładnie się dowiedzieć jak wypełnić wniosek. Powiatowe urzędy pracy na początku roku dysponują większymi środkami niż pod koniec roku. Odwiedzając urząd możemy dowiedzieć się, czy on dysponuje środkami na pomoc dla założycieli lub członków spółdzielni. Bardzo ważne jest, by ubiegający się o pomoc z Funduszu Pracy, starali się o nią: - w przypadku założyciela/założycieli przed powstaniem spółdzielni socjalnej, - w przypadku członka/członkini przez przystąpieniem do spółdzielni. Osoba ubiegająca się o pomoc z Funduszu Pracy, której wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony, zawiera umowę w formie pisemnej ze starostą, reprezentującym urząd pracy. Umowa taka określa, do czego zobowiązują się strony, czyli starosta reprezentujący urząd pracy i osoba bezrobotna. Przyznane środki mogą zostać przeznaczone tylko na zakup środków trwałych: wyposażenia, towaru, maszyn itp. Nie można natomiast przeznaczyć ich na zakup udziałów w spółkach, zakup nieruchomości (ziemi, lokalu), remont, adaptację lokalu. Jak ubiegamy się o środki z Funduszu Pracy? 1. Składamy wniosek do starosty, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby składającej wniosek bądź ze względu na miejsce prowadzenia działalności. Jeżeli wniosek zostanie pozytywne rozpatrzony przez starostę, następuje przyrzeczenie udzielenia pomocy ze środków Funduszu Pracy; 2. Dokonujemy wpisu spółdzielni do KRS lub w gdy przyjmujemy nowego członka spółdzielni spółdzielnia potwierdza, iż przyjmie daną osobę w poczet członków, po dokonaniu tzw. opłaty wpisowej; 3. Podpisujemy umowę ze starostą reprezentującym PUP stroną umowy jest osoba bezrobotna a nie spółdzielnia. W razie konieczności zwrotu pieniędzy, musi zrobić to podpisujący umowę a nie spółdzielnia. Osoba wnioskująca środki otrzymuje je. Osoba bezrobotna w dzień po otrzymaniu pieniędzy traci status osoby bezrobotnej. 13

14 Spółdzielnia podejmuje decyzję o przyjęciu osoby bezrobotnej w poczet członków spółdzielni. Pieniądze muszą zostać rozliczone w terminie określonym w umowie. Dofinansowanie z Ośrodków Wsparcia Spółdzielni Socjalnych (OWSS) Kto jest uprawniony? Spółdzielnia socjalna. Jakiej wysokości są to środki? Nie ma ustalonej wysokości pomocy, zależy ona od liczby spółdzielni, które zgłoszą się z wnioskiem o udzielenie pomocy, jak równieżod wysokości środków finansowych, którymi dysponują poszczególne ośrodki wsparcia. Obecnie do 15 tys. zł. Ale może się to zmienić. Jak ubiegać się o środki? Wniosek o dofinansowanie trzeba złożyć do właściwego OWSS. Podobnie, jak w przypadku dofinansowania z urzędu pracy przed złożeniem wniosku, warto wcześniej skontaktować się i dowiedzieć, jakie dokumenty są wymagane przy ubiegania się o środki. W dalszej części przewodnika, znajduje się wykaz tych ośrodków. Dofinansowanie do składek na ubezpieczenie społeczne Kto jest uprawniony? Pracownik spółdzielni, który przed przystąpieniem do niej posiadał status osoby bezrobotnej W jakiej wysokości? Kwota dofinansowania to równowartość wynagrodzenia brutto pracownika, (łącznie ze składkami na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe), jak i kosztów poniesionych przez pracodawcę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe. Jak ubiegać się o środki? Aby refundacja składek była możliwa, spółdzielnia musi zawrzeć umowę z właściwym, ze względu na siedzibę spółdzielni, starostą. Konieczne jest także złożenie wniosku o dofinansowanie w tym zakresie. Składki są refundowane w ciągu 12 miesięcy. 14

15 Zakładanie spółdzielni socjalnej w pięciu krokach. KROK 1. Dobry pomysł i ostateczna decyzja Osoby zakładające spółdzielnię socjalną muszą zastanowić się, czym będzie się ona zajmować. Powinny wziąć pod uwagę swoje umiejętności i opłacalności przyszłego przedsięwzięcia. Należy dobrze znać współtworzących spółdzielnię. Ważne jest by były to osoby zaufane i chętne do współpracy. Spółdzielnie socjalne stwarzają możliwość zaistnienia na polu zawodowym osobom, które napotykały trudności i nie mogły znaleźć pracy, w której byłyby pełnoprawnym i szanowanym pracownikiem. KROK 2. Idziemy do urzędu pracy Warto, złożyć wizytę w powiatowym urzędzie pracy. Jest to zwłaszcza ważne, jeżeli założyciele liczą na dofinansowanie z Funduszu Pracy. Urzędy pracy są dysponentami środków na dofinansowanie spółdzielni. To właśnie w urzędach pracy należy składać wnioski o ich przyznanie środków. Warto starać się być dobrze zapamiętanym, żeby nie być anonimowym dla urzędników. Należy także uprzedzić urząd pracyo powstaniu na terenie powiatu spółdzielni socjalnej, która będzie chciała otrzymać z urzędu pomoc finansową. Z pewnością ułatwi to późniejszą współpracę z tą instytucją. Jednak nie oznacza, że na pewno uda się uzyskać potrzebne środki. 15

16 KROK 3. Własny statut Dokumentem, który jest kluczowym dla działalności spółdzielni jest statut. Statut określa takie kwestie jak: - nazwę spółdzielni w nazwie spółdzielni koniecznym warunkiem jest umieszczenie zwrotu spółdzielnia socjalna ; - przedmiot działalności czym spółdzielnia będzie się zajmować. Musimy rozpisać przedmiot działalności według PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Książki z kodami PKD dostępne są w urzędach gmin i miast oraz oddziałach Głównego Urzędu Statystycznego, a także w internecie; - siedzibę spółdzielni oraz teren jej działalności; - czas działania spółdzielnię możemy założyć na rok, 10 lat lub na czas nieokreślony; - zasady wyboru, kompetencje oraz tryb odwoływania organów spółdzielni, jeśli takie są; - prawa i obowiązki członków, zasady ich przyjmowania i wykluczania ze spółdzielni; - sposób podejmowania decyzji dotyczących spółdzielni; - sposób wniesienia wkładów, jakie przystępujący członek musi uiścić - wkłady oznaczają nieruchomości bądź ruchomości, jakie członek spółdzielni przekazuje na własność spółdzielni. Koniecznym warunkiem jest określenie w statucie zasad wnoszenia i wyceny wkładów, jak również, w razie likwidacji, wystąpienia czy ustania członkostwa, ich zwrotu; - wysokość udziałów każdego członka w jakiej wysokości członek spółdzielni uczestniczy w zyskach spółdzielni, a zarazem do jakiej wysokości pokrywa poniesione straty. - zasady finansowe spółdzielni; - sposób łączenia się, podziału oraz likwidacji spółdzielni; - tryb zmiany regulacji statutowych; Należy dołożyć starań by statut był przejrzysty, napisany zrozumiałym językiem dla członków spółdzielni. Jest to bardzo ważny dokument, ponieważ w nim są zawarte wszystkie zagadnienia, od których zależy prawidłowe funkcjonowanie spółdzielni. Samodzielne napisanie statutu może wydawać się trudne. Warto wówczas skorzystać 16

17 z usług prawnika, pamiętając jednak, że taka usługa jest kosztowna. Warto najpierw rozejrzeć się w poszukiwaniu organizacji świadczącej pomoc nowo zakładanym spółdzielniom socjalnym. Można także próbować korzystać z dostępnych, np. w internecie, przykładowych wzorów statutu. Jednak należy pamiętać o dostosowaniu ewentualnego, gotowego tekstu statutu do potrzeb tworzonej spółdzielni. KROK 4. Zebranie założycielskie Posiadając gotowy statut i znając branżę przyszłej działalności spółdzielni, należy zorganizować zebranie założycielskie. W takim zebraniu (walnym zebraniu) powinni uczestniczyć wszyscy założyciele spółdzielni. Przed zebraniem założycielskim należy przygotować listę obecności (na liście obok imion i nazwisk powinny się znaleźć również adresy zameldowania lub zamieszkania, numer PESEL). Na początku zebrania należy wybrać przewodniczącego obrad, który będzie nimi kierował, oraz sekretarza, który będzie protokółował przebieg obrad. Obrady należy przeprowadzać według wcześniej przygotowanego porządku. Przykładowy porządek obrad zebrania założycielskiego: a) przedstawienie porządku obrad; b) wybór przewodniczącego obrad i sekretarza; c) podjęcie uchwały o powołaniu spółdzielni socjalnej w takiej uchwale powinny zostać umieszczone m.in. następujące dane: nazwa spółdzielni i jej siedziba; d) uchwalenie statutu spółdzielni socjalnej, którego przyjęcie powinno zostać potwierdzone złożeniem własnoręcznych podpisów przez wszystkich założycieli; e) dokonanie wyboru, w formie uchwały, organów spółdzielni (zarząd) w składzie, co najmniej trzech osób; f) powołanie rady nadzorczej tylko w przypadku, gdy liczba członków spółdzielni przekracza 15 osób; g) sporządzenie listy członków założycieli spółdzielni wraz z ich danymi personalnymi; h) sporządzenie protokółu z zebrania założycielskiego, który powinien zostać podpisany przez protokolanta i przewodniczącego zebrania. 17

18 UWAGA! Uczestnicy zebrania muszą złożyć własnoręcznie podpisy na liście obecności członków założycieli. KROK 5. Spacer po urzędach Po podjęciu uchwały o powołaniu spółdzielni socjalnej, należy skierować swoje kroki do urzędów. Spółdzielnia nie będzie legalnie działać, dopóki nie zostanie zarejestrowana w odpowiednich rejestrach i zgłoszona w urzędach. Spółdzielnia musi zostać wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzonego przez sąd rejonowy (gospodarczy) właściwy dla danego województwa. Wniosek do KRS musi zostać złożony w terminie 7 dni od daty uchwalenia statutu spółdzielni. Składając wniosek będziemy zobowiązani do wypełnienia trzech formularzy: - pierwszy wniosek o rejestrację (KRS-W5), - drugi dotyczący składu organów rejestrowanego podmiotu (KRS-WK), - trzeci dotyczący przedmiotu działalności spółdzielni socjalnej (KRS-WM) Dużym udogodnieniem jest zwolnienie z opłaty sądowej w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz z opłaty za ogłoszenie tego wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Składając wniosek o wpis do rejestru należy pamiętać by dołączyć: - zaświadczenie z powiatowego urzędu pracy o statusie osoby bezrobotnej członków założycieli; - zaświadczenie potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 4 Ustawy o spółdzielniach socjalnych; - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jeśli członkami założycielami są osoby niepełnosprawne. Dodatkowo w załącznikach do formularzy, powinny się znaleźć: - podpisany protokół z zebrania założycielskiego spółdzielni; 18

19 - lista obecności z zabrania założycielskiego wraz z podpisami; - uchwała Walnego Zebrania o powołaniu spółdzielni; - uchwała o przyjęciu statutu wraz ze statutem; - notarialnie uwierzytelnione bądź złożone przed pracownikiem sądu, wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentowania spółdzielni. Uwierzytelnienie podpisów przez notariusza jest płatne. Wszystkie dokumenty, które są wymienione powyżej powinny, razem z wypełnionymi formularzami, zostać złożone do odpowiedniego sądu, w którym mieści się właściwy Krajowy Rejestr Sądowy. Sąd ma obowiązek rozpoznania wniosku w ciągu 14 dni od daty złożenia. Jeśli wniosek zostanie wypełniony nieprawidłowo lub nie zostanie złożony na wymaganym formularzu, sąd zwróci wniosek bez wezwania do uzupełnienia braków. Gdy wystąpią inne braki, sąd wezwie do poprawienia wniosku i określi, do kiedy należy wnieść poprawki. Jeżeli sąd zarejestruje spółdzielnię, to wyda postanowienie o rejestracji i prześle aktualny odpis z rejestru przedsiębiorców. Dla przykładu poniżej podane są dane Krajowego Rejestru Sądowego dla miasta Warszawa. Każde miasto wojewódzkie ma swój KRS. KRS dla Warszawy: Warszawa, ul. Barska 28/30 XII Wydział Gospodarczy KRS, Tel.: (0 22) , (022) XIII Wydział Gospodarczy KRS: Tel.: (0 22) , (0 22) XIV Wydział Gospodarczy KRS, Tel.: (0 22) (0 22) Każde miasto wojewódzkie ma swój KRS. Po rejestracji w KRS-ie należy udać się do: - właściwego urzędu statystycznego aby otrzymać numer REGON Dla przykładu adres Urzędu Statystycznego w Warszawie: ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa tel. (0 22) , tel. centrala (0 22) , fax (0 22) do właściwego Urzędu Skarbowego by uzyskać NIP (numer identyfikacji podatkowej) Dla przykładu adres urzędów skarbowych w Warszawie: 19

20 Pierwszy Urząd Skarbowy Warszawa Śródmieście Warszawa, ul. Lindleya 14 tel. centrala (0-22) , fax (0-22) Drugi Urząd Skarbowy Warszawa Śródmieście Warszawa, ul. Jagiellońska 15 tel. centrala (0-22) tel. sekretariat (0-22) , , fax (0-22) Trzeci Urząd Skarbowy Warszawa Śródmieście Warszawa, ul. Lindleya 14, tel. centrala (0-22) , fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Bemowo Warszawa, ul. Białobrzeska 53A tel. centrala (0-22) , tel. sekretariat (0-22) , fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Bielany Warszawa, ul. Skalbmierska 5 tel. centrala (0-22) , tel. sekretariat (0-22) , fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Mokotów Warszawa, ul. Kujawska 1 tel. centrala (0-22) ; , tel. sekretariat (0-22) fax (0-22) ; ; Urząd Skarbowy Warszawa Praga Warszawa, ul. Jagiellońska 15 tel. centrala (0-22) , fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Targówek Warszawa, ul. Dąbrowszczaków 14 tel. centrala (0-22) , tel. sekretariat (0-22) , fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Ursynów Warszawa, ul. Wynalazek 3 tel. centrala (0-22) ; , , fax (0-22) ;

21 Urząd Skarbowy Warszawa Wawer Warszawa, ul. Mycielskiego 20 tel. centrala (0-22) , , tel. sekretariat (0-22) fax (0-22) Urząd Skarbowy Warszawa Wola Warszawa, ul. Powstańców Śląskich 2D tel. centrala (0-22) , tel. sekretariat (0-22) , fax (0-22) Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie Warszawa, ul. Mazowiecka 9 tel. centrala (0-22) , fax (0-22) Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie Warszawa, ul. Stawki 2 tel. centrala (0-22) , , fax (0-22) , do właściwego ZUS-u w ciągu 7 dni od zatrudnienia pierwszego pracownika, aby zgłosić spółdzielnię jako płatnika składek. To jeszcze nie koniec formalności, których należy dopełnić by spółdzielnia mogła zacząć działać. Należy jeszcze: - otworzyć rachunek bankowy (o rachunku informujemy ZUS i Urząd Skarbowy) w dowolnie wybranym banku; - wyrobić pieczęcie firmowe, na których winny się znaleźć następujące dane: nazwa spółdzielni, adres, numery NIP i REGON; - zgłosić miejsce działania spółdzielni do Państwowej Inspekcji Pracy; - zadbać o obsługę w zakresie księgowości. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług biura świadczącego tego rodzaju usługi albo zatrudnienie osoby posiadającej odpowiednie kwalifikacje w zakresie księgowości. Jeżeli dopełniliśmy już wszystkich formalności, nie pozostaje nic innego, jak rozpocząć działalność naszej spółdzielni. 21

22 Działalność spółdzielni Spółdzielnię z członkiem wiąże spółdzielcza umowa o pracę. Osoba bezrobotna w momencie podpisania spółdzielczej umowy o pracę, traci status osoby bezrobotnej. Utrata statusu osoby bezrobotnej, następuje również dzień po otrzymaniu omawianych powyżej, dotacji z powiatowego urzędu pracy. Spółdzielcza umowa o pracę jest jedną z form nawiązywania stosunku pracy. Podstawowym aktem regulującym kwestie spółdzielczej umowy o pracę jest ustawa Prawo Spółdzielcze. Określa ona główne zasady zatrudnienia, takie jak: powstanie stosunku pracy, jego trwanie oraz rozwiązanie, prawa i obowiązki stron umowy, miejsce wykonywania pracy, czasu, na jaki członek zostaje zatrudniony (czy będzie to okres określony czy nieokreślony), jak również wysokość zarobków. Cechą charakterystyczną spółdzielczej umowy o pracę jest fakt, iż pozostawanie w stosunku pracy jest ściśle związane z członkostwem bez członkostwa nie ma umowy o pracę. Obowiązkiem spółdzielni jest podpisanie takowej umowy z członkiem. Jeżeli spółdzielnia uchyla się od podpisania umowy, członek może żądać, przez czas trwania przynależności do spółdzielni, podpisania z nim takiej umowy. UWAGA! Prawo do wynagrodzenia nie obejmuje prawa do nadwyżki bilansowej. O tym, co się stanie z tą nadwyżką decydują władze spółdzielni nie musi być ona przeznaczona na dodatkowe płace i nagrody albo premie. 22

23 Praca na rzecz spółdzielni Osoby skazane na karę ograniczenia wolności mogą wykonywać nieodpłatną pracę na rzecz spółdzielni. Istotne jest, że osoby skazane nie mogą uzyskać członkostwa. Pracę na rzecz spółdzielni mogą wykonywać także wolontariusze. Przepisy mówią, że wolontariusze wykonują pracę w zakresie działalności statutowej, tj. takiej, która jest określona w statucie spółdzielni. Wykonywana przez wolontariuszy praca musi odpowiadać posiadanym przez nich kwalifikacjom. Warunki wykonywania pracy wolontariuszy powinny zostać określone porozumieniem pomiędzy wolontariuszem a spółdzielnią socjalną. Jeżeli świadczenie pracy trwa dłużej niż 30 dni, porozumienie powinno zostać sporządzone na piśmie i spółdzielnia jest zobowiązana zapewnić wolontariuszowi ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. 23

24 Łączenie i podział spółdzielni Spółdzielnia socjalna może łączyć się jedynie z inną spółdzielnią socjalną. Nie jest dopuszczalne połączenie się z jakimś innym podmiotem, nie będącym spółdzielnią socjalną. Przepisy przewidują również możliwość podziału, ale są dwa ograniczenia: podziału spółdzielni można dokonać jedynie w wyniku uchwały walnego zgromadzenia, podjętej większością 2/3 głosów. w wyniku podziału spółdzielni może powstać wyłącznie inna spółdzielnia socjalna. 24

25 Likwidacja spółdzielni Spółdzielnia socjalna ulega likwidacji w następujących wypadkach: - jeżeli upłynął czas, na który utworzono spółdzielnię; - jeżeli na dwóch posiedzeniach walnego zgromadzenia, które odbyły się w kolejno w przeciągu 2 tygodni, zapadły większością ¾ głosów zgodne uchwały dotyczące likwidacji spółdzielni; - jeżeli decyzją odpowiednich władz spółdzielni zaprzestano używania określenia spółdzielnia socjalna ; - jeżeli liczba członków będzie mniejsza niż 5 osób; - jeżeli liczba członków będzie większa niż 50 osób; - jeżeli przekroczeniu ulegnie 20% limit członkostwa dla osób, które posiadają szczególne kwalifikacje niezbędne do funkcjonowania spółdzielni socjalnej, a którym nie przysługuje prawo do bycia członkiem spółdzielni socjalnej; - jeżeli zostaną naruszone zasady podziału nadwyżki bilansowej. W przypadku likwidacji spółdzielni, środki pozostałe po spłacie zobowiązań spółdzielni i wypłacie udziałów, dzielone są pomiędzy członków spółdzielni (w wysokości nie większej niż 20% środków na osobę). Pozostałe środki trzeba przeznaczyć na Fundusz Pracy. 25

26 Plusy i minusy spółdzielni socjalnej Plusy możliwość prowadzenia odpłatnej działalności zwolnienie od opłaty sądowej za wniosek o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego oraz za opublikowanie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ulgi dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe zwolnienie od podatku dochodowego dochodów, określonych w art. 2 ust. 2 ustawy możliwość uczestnictwa w otwartym konkursie ofert na realizację zadań na rzecz administracji publicznej możliwość korzystania z pracy wolontariuszy możliwość ubiegania się o środki finansowe z Funduszy Pracy możliwość ubiegania się o środki finansowe z Ośrodka Wsparcia Spółdzielni Socjalnej 26

27 Minusy wymóg prowadzenia ksiąg rachunkowych, w zakresie tzw. pełnej rachunkowości 20% limit członkostwa dla osób które nie są bezrobotne i posiadają kwalifikacje, które są niezbędne dla prawidłowego działania spółdzielni ograniczenie do maksymalnie 20% środków, które są należne każdemu z członków spółdzielni w przypadku likwidacji spółdzielni ograniczenia dotyczące swobodnego dysponowania przez członków spółdzielni nadwyżką bilansową 27

28 Podstawowe akty prawne związane z tworzeniem i funkcjonowaniem spółdzielni socjalnej: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 roku o spółdzielniach socjalnych (Dz. U Nr 94, poz. 651) Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze (Dz. U Nr 188, poz. 1848) Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U Nr 99, poz. 1001) Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U Nr 122, poz. 1143) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U Nr 96, poz. 873) Ustawa z dnia 19 listopada 1999 Prawo działalności gospodarczej (Dz. U Nr 101, poz. 1178) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 26 października 2004 roku w sprawie wzorów dokumentów niezbędnych do utworzenia spółdzielni socjalnej (Dz. U Nr 240, poz. 2412) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2003 w sprawie wzoru wniosków o zwrot opłacanych składek oraz trybu dokonywania ich zwrotu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (Dz. U Nr 236, poz. 2002) 28

29 Strony WWW, na których można poszerzyć swoją wiedzę o spółdzielniach socjalnych:

30 Wykaz ośrodków wsparcia spółdzielni socjalnych: 1. OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTW: małopolskiego, lubuskiego, pomorskiego, zachodniopomorskiego Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy, Agencja Rozwoju Spółdzielczości ul. Malborska 65, Kraków tel./fax: (012) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTWA: warmińsko mazurskiego Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Olsztynie ul. Knosały 3/5, Olsztyn tel. (089) ; fax (089) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTWA: opolskiego Urząd Miejski w Byczynie ul. Rynek 1, Byczyna tel./fax (077) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTWA: lubelskiego Stowarzyszenie NOWA SZANSA w Zamościu ul. Wyszyńskiego 51/53, Zamość tel. (084) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTWA: podkarpackiego Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego ul. Szopena 51, Rzeszów tel. (0-17) ; fax (0-17)

31 6. OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTW: mazowieckiego, wielkopolskiego, podlaskiego, kujawsko pomorskiego Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych ul. Gałczyńskiego 4, Warszawa tel. (022) , fax (022) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTW: łódzkiego, świętokrzyskiego Stowarzyszenie Wsparcie Społeczne JA-TY-MY ul. Siewna 15, Łódź tel. (042) ; fax (042) OŚRODEK WSPARCIA DLA WOJEWÓDZTWA: dolnośląskiego Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych ul. Beethovena 10, Wałbrzych tel. (074) ; fax (074)

32 Dokumenty potrzebne do założenia i rejestracji spółdzielni socjalnej: 1. Wniosek o rejestrację spółdzielni w KRS (KRS-W5) (są dostępne na ms.gov.pl/krs/formularze/krs_form_w05.pdf i w KRS) 2. Załącznik do wniosku o rejestrację - organy podmiotu (KRS-WK) (są dostępne na i w KRS) 3. Załącznik do wniosku o rejestrację - przedmiot działalności (KRS-WM) (są dostępne na i w KRS) 4. Lista członków założycieli spółdzielni socjalnej 5. Protokół zebrania założycielskiego spółdzielni socjalnej 6. Przykładowy statut (jest to bardzo długi i szczegółowy statut, można z niego zaczerpnąć najważniejsze informacje i stworzyć statut liczący ok. 5 stron) 32

33 Lista członków założycieli spóldzielni socjalnej... imię data miejsce adres adres i nazwisko urodzenia urodzenia pesel zameldowania zamieszkania podpis 33

34 Protokół zebrania założycielskiego spółdzielni socjalnej... odbytego w dniu...r. w Warszawie, ul.... W dniu 10 kwietnia 2005 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Spółdzielni Socjalnej.... W zebraniu- według listy obecności dołączonej do niniejszego protokołu- udział wzięło... osób. Obrady otworzył (-a) Pan/Pani... zapoznając obecnych z celem spotkania. Następnie ww. zaproponował (-a) obecnym wybór przewodniczącego i protokolanta zebrania. Na przewodniczącego zebrania zgłoszono Pana/Panią......, natomiast na protokolanta Pana/Panią... W wyniku jawnego głosowania, przewodniczącym (-ą) zebrania wybrano jednogłośnie Pana/Panią..., natomiast protokolantem wybrano jednogłośnie Pana/Panią... W tym miejscu przewodniczący (-a) powitał (-a) zebranych i zapoznał (-a) obecnych z następującym porządkiem obrad: 1) Podjęcie uchwały o powołaniu Spółdzielni Socjalnej..., 2) Zapoznanie się z projektem Statutu Spółdzielni Socjalnej... 3) Dyskusja nad Statutem Spółdzielni Socjalnej..., 4) Podjęcie uchwały o przyjęciu Statutu Spółdzielni Socjalnej..., 5) Podjęcie uchwały o powołaniu Komisji Skrutacyjnej, 6) Podjęcie uchwały o wyborze Zarządu, 7) Wolne głosy i wnioski. Do zaproponowanego porządku obrad nie zgłoszono żadnych uwag. Przewodniczący (-a) przedstawił (-a) zebranym projekt uchwały o powołaniu Spółdzielni Socjalnej.... Uchwała o powołaniu Spółdzielni Socjalnej... stanowiąca załącznik nr 1 do niniejszego protokołu została przyjęta w głosowaniu jawnym jednogłośnie. Następnie przewodnicząca zebrania zapoznała zebranych z projektem Statutu Spółdzielni Socjalnej... stanowiącym załącznik nr 2 do niniejszego protokołu. W toku dyskusji nad przedłożonym projektem nie zgłoszono żadnych uwag. W związku z powyższym przystąpiono do głosowania. W głosowaniu 34

35 jawnym jednogłośnie przyjęto uchwałę o przyjęciu Statutu, stanowiącą załącznik nr 3 do niniejszego protokołu. W tym miejscu przewodniczący (-a) ogłosił (-a) przejście do punktu piątego porządku obrad, czyli wyboru Komisji Skrutacyjnej. Do Komisji Skrutacyjnej zgłoszono według kolejności następujące kandydatury: Wszyscy kandydaci wyrazili zgodę na kandydowanie. W wyniku głosowania kandydaci do Komisji Skrutacyjnej otrzymali następujące ilości głosów: głosów głosów Wobec powyższego ww. osoby, uchwałą stanowiącą załącznik nr 4 do niniejszego protokołu, zostały wybrane członkami Komisji Skrutacyjnej. W tym miejscu przewodnicząca ogłosiła przejście do punktu szóstego porządku obrad, czyli wyboru członków Zarządu. Na Prezesa Zarządu zgłoszono kandydaturę: Kandydaci wyrazili zgodę na kandydowanie. W wyniku głosowania tajnego kandydaci na Prezesa Zarządu otrzymali następujące ilości głosów: głosów głosów głosów Głosowało... osób; wszystkie głosy ważne. Następnie na członków Zarządu zgłoszono następujące kandydatury:

36 Wszyscy kandydaci wyrazili zgodę na kandydowanie. W wyniku tajnego głosowania kandydaci na członków Zarządu otrzymali następujące ilości głosów: głosów głosów głosów Stosownie do powyższego ww. osoby, uchwałą stanowiącą załącznik nr 5 do niniejszego protokołu, zostały wybrane na członków Zarządu. W tym momencie przewodniczący (-a) ogłosił (-a) przejście do ostatniego punktu obrad. W wolnych głosach nie zgłoszono żadnych uwag ani wniosków. W związku z tym przewodniczący (-a) kończąc zebranie podziękował (-a) wszystkim zebranym za obecność. Na tym obrady zakończono. Protokolant:... Załączniki: Przewodniczący (-a): 1) Uchwała o powołaniu Spółdzielni Socjalnej ) Lista członków założycieli Spółdzielni Socjalnej..., 1.2) Lista obecności ze spotkania założycielskiego, 2. Statut Spółdzielni Socjalnej..., 3. Uchwała o przyjęciu Statutu Spółdzielni Socjalnej..., 4. Uchwała o powołaniu Komisji Skrutacyjnej, 5. Uchwała o powołaniu Zarządu. 36

37 Przykładowy statut (nazwa) Spółdzielnia Socjalna Statut Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Spółdzielnia nosi nazwę: W dalszym ciągu Statutu zwana jest Spółdzielnią, działa na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 roku o spółdzielniach socjalnych (Dz. U Nr 94, poz. 651), ustaw szczególnych oraz niniejszego statutu. Siedzibą Spółdzielni jest Warszawa. Terenem działalności jest obszar Rzeczpospolitej Polskiej oraz zagranica Czas trwania Spółdzielni nie jest ograniczony. Rozdział II Cel i przedmiot działalności Spółdzielni 5 Celem Spółdzielni jest przywrócenie na rynek pracy, poprzez prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, osób o niskiej zatrudnialności oraz umożliwienie osobom bezrobotnym aktywizację zawodową. 37

38 Celem Spółdzielni jest również, realizacja doniosłych społecznie celów, takich jak tworzenie więzi międzyludzkich oraz reintegracja społeczna. Spółdzielnia podejmuje działania mające za przedmiot odbudowanie i podtrzymanie u członka spółdzielni umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej oraz pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu. 6 Dla realizacji celów, o których mowa w 5, Spółdzielnia prowadzi działalność w zakresie: a) produkcji b) usług c) handlu Spółdzielnia prowadzi również działalność społeczną, sportowo-turystyczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego. 7 Dla wykonywania swoich zadań o których mowa w 6 Statutu, Spółdzielnia zawiera umowy i dokonuje innych czynności prawnych. Spółdzielnia może przystępować do spółek cywilnych i prawa handlowego, a także innych organizacji gospodarczych i społecznych, a w szczególności do spółdzielczych związków rewizyjnych i gospodarczych. Rozdział III Członkowie, ich prawa i obowiązki 8 Członkiem Spółdzielni może być osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych, zdolna do wykonywania pracy w Spółdzielni i która może być w Spółdzielni zatrudniona Przyjęcie w poczet członków Spółdzielni uzależnione jest od odbycia przez kandydata na członka okresu kandydackiego. Okres kandydacki trwa... miesiące. 38

39 2. W ww. okresie kandydat świadczy pracę na rzecz Spółdzielni na podstawie umowy o pracę na czas określony. Do kandydatów na członków Spółdzielni stosuje się przepisy ustawy Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 141 z późn. zm.) dotyczące osób zatrudnionych na podstawie umowy o prace zawartej na czas określony, jednakże stosunek pracy między kandydatem a Spółdzielnią może być rozwiązany wcześniej z zachowaniem terminów i zasad przewidzianych w przepisach Kodeksu pracy dla rozwiązywania umowy zawartej na czas nieokreślony. 3. W czasie trwania okresu kandydackiego, zakres praw i obowiązków wynikających ze świadczenia przez kandydata pracy na rzecz Spółdzielni kształtują przepisy prawa pracy. 4. O zakwalifikowaniu osoby do odbycia okresu kandydackiego, na podstawie pisemnego wniosku osoby ubiegającej się o przyjęcie w poczet członków decyduje Warunkiem przyjęcia na członka jest złożenie deklaracji przez przystępującego do Spółdzielni. Deklaracja powinna być złożona pod rygorem nieważności w formie pisemnej. 2. Deklaracja powinna zawierać imię i nazwisko przystępującego do Spółdzielni, datę i miejsce jego urodzenia, zawód, miejsce zamieszkania, ilość zadeklarowanych udziałów, datę i miejsce podpisania deklaracji oraz podpis składającego deklarację 3. W formie pisemnej deklaruje się także dalsze udziały oraz wszelkie zmiany danych zawartych w deklaracji. 4. Członek w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym Spółdzielni może wskazać osobę, której Spółdzielnia obowiązana będzie po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku Założyciele Spółdzielni, którzy podpisali statut stają się członkami Spółdzielni z chwilą wpisania Spółdzielni do rejestru sądowego. Przystępujący po tej dacie do Spółdzielni stają się jej członkami z chwilą przyjęcia ich w poczet przez właściwy w sprawie organ Spółdzielni. 39

40 2. Uchwały w sprawie przyjęcia w poczet członków Spółdzielni podejmuje z zastrzeżeniem 54 ust. 1 Rada Nadzorcza nie później niż w ciągu 2 miesięcy od daty złożenia deklaracji. 3. Przyjęcie w poczet członków powinno być stwierdzone na deklaracji podpisem dwóch członków Zarządu lub osób do tego przez Zarząd upoważnionych z podaniem daty uchwały o przyjęciu. Obowiązuje to również przy zmianie danych dotyczących zadeklarowanych udziałów. 4. O uchwale o przyjęciu w poczet członków oraz o uchwale odmawiającej przyjęcia Zarząd Spółdzielni zawiadamia na piśmie ubiegającego się o przyjęcie w ciągu dwóch tygodni od dnia jej powzięcia. Zawiadomienie o odmowie przyjęcia powinno zawierać uzasadnienie. Zawiadomienie o odmowie przyjęcia z zastrzeżeniem ust. 6, powinno zawierać pouczenie o prawie odwołania się do Walnego Zgromadzenia, terminie i trybie jego wniesienia i o skutkach niezachowania tego terminu. 5. Od uchwały Rady Nadzorczej z zastrzeżeniem ust. 6 odmawiającej przyjęcia do Spółdzielni ubiegającemu się służy odwołanie do Walnego Zgromadzenia w terminie miesiąca od dnia doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 4. Odwołanie składa się na piśmie za pośrednictwem Zarządu. Odwołanie powinno być rozpatrzone w terminie miesiąca od daty jego wniesienia. 6. W sytuacji, o której mowa w 54 ust. 1 od uchwały Walnego Zgromadzenia odmawiającej przyjęcia w poczet członków Spółdzielni odwołanie nie przysługuje. Członek Spółdzielni ma prawo do: 12 1) brania czynnego udziału w życiu Spółdzielni, a w szczególności uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu z prawem głosowania, 2) wybierania i wybieralności do organów Spółdzielni, 3) przedstawiania opinii, wniosków i postulatów w sprawie działalności Spółdzielni i jej organów, 4) zaskarżania do Sądu Uchwał Walnego Zgromadzenia z powodu ich niezgodności z prawem lub postanowieniami Statutu 40

41 5) zatrudnienia w Spółdzielni na zasadach określonych w statucie, stosownie do swoich kwalifikacji, aktualnych potrzeb i możliwości gospodarczych Spółdzielni 6) pobierania za swoją pracę wynagrodzenia zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami ustawowymi oraz postanowieniami Statutu, 7) niezwłocznego uzyskania od organów Spółdzielni informacji o jej stanie finansowym, działalności i zamierzeniach na przyszłość, na żądanie członka ww. informacja winna być udzielona na piśmie 8) wglądu do rejestru członków, protokołów Walnego Zgromadzenia, sprawozdań Spółdzielni, w tym sprawozdań finansowych oraz protokołów lustracji, 9) świadczeń socjalnych określonych przepisami ustawowymi oraz postanowieniami statutu, 10) korzystania wraz z członkami rodziny z urządzeń Spółdzielni oraz uczestniczenia w organizowanych przez Spółdzielnię imprezach socjalnych, oświatowo -kulturalnych, sportowych i turystycznych, 1. Członek Spółdzielni ma obowiązek: 13 1) uczestniczenia w realizacji zadań Spółdzielni, w tym podjęcia i wykonywania pracy w Spółdzielni zgodnie z przepisami Prawa spółdzielczego, Statutu oraz regulaminu pracy, 2) brania udziału w walnych zgromadzeniach oraz uczestniczenia w pracach organów, do których został wybrany 3) dbałości o dobro Spółdzielni, w szczególności o dobre imię i mienie Spółdzielni, 4) stosowania się do postanowień statutu, regulaminów i uchwał organów Spółdzielni, 5) przestrzegania zasad współżycia społecznego oraz życzliwości, uczynności i koleżeństwa w stosunku do innych członków Spółdzielni, 6) wpłacenia wpisowego oraz zadeklarowanych udziałów w sposób i terminach określonych w Statucie, 41

42 7) ochrona i zabezpieczenie majątku Spółdzielni oraz użytkowanie go zgodnie z przeznaczeniem 2. Członek Spółdzielni zatrudniony na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, spółdzielczej umowy o pracę nakładczą, umowy o dzieło lub stałej umowy zlecenia, nie może podejmować bez zgody Zarządu zatrudnienia w innych zakładach prowadzących działalność konkurencyjną w stosunku do Spółdzielni. 14 Członkostwo w Spółdzielni ustaje wskutek: 1) wystąpienia członka ze Spółdzielni, 2) wykluczenia członka, 3) wykreślenia członka z rejestru członków, 4) śmierci członka Członek Spółdzielni może wystąpić z niej za wypowiedzeniem. Wypowiedzenie powinno być dokonane pod rygorem nieważności w formie pisemnej. 2. Rozwiązanie członkostwa następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie wynosi... i kończy się ostatniego dnia miesiąca. 3. Za datę wystąpienia uważa się następny dzień po upływie okresu wypowiedzenia Wykluczenie członka ze Spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy dalsze pozostawanie w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu Spółdzielni lub z zasadami współżycia społecznego, a w szczególności: 1) w razie ciężkiego naruszenia przez członka obowiązków członkowskich, umyślnego działania, na szkodę Spółdzielni lub podjęcia zatrudnienia w innym zakładzie pracy, wbrew postanowieniom 13 ust. 2, 2) z przyczyn uzasadniających według przepisów Kodeksu pracy rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, jeżeli członek zatrudniony jest na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, 42