Diagnoza Miasta Głogów Część ilościowo analityczna

Transkrypt

1 Diagnoza Miasta Głogów Część ilościowo analityczna Warszawa, grudzień 2011

2 SPIS TREŚCI 1. OTOCZENIE LOKALNE I REGIONALNE Położenie Głogowa Otoczenie przyrodnicze Miejsce w sieci osadniczej Potencjał społeczny otoczenia Potencjał ekonomiczny otoczenia Powiązania transportowe Inne powiązania infrastrukturalne b. MIESZKAŃCY MIASTA GŁOGÓW Demografia Struktura wieku i płci Ruch naturalny Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały) Kapitał ludzki Kapitał społeczny c. ZASPOKAJANIE POTRZEB MIESZKAŃCÓW Zdrowie Stan zdrowia mieszkańców Usługi medyczne i ich baza materialna i instytucjonalna: Profilaktyka zdrowotna, promocja zdrowia Mieszkanie Praca Zabezpieczenie materialne Edukacja Przedszkola (publiczne i prywatne) Szkoły podstawowe publiczne Gimnazja publiczne Kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym młodzieży i dorosłych Kształcenie dorosłych (ustawiczne) w Głogowie i otoczeniu Inne placówki edukacji i wychowania Kształcenie na poziomie wyższym Kultura, rekreacja i sport Bezpieczeństwo Przestępczość Zakres działania Policji Zagrożenia powodziowe... 68

3 Zagrożenie pożarowe Zakres działania Straży Pożarnej Zagrożenia chemiczne i ekologiczne d. POTENCJAŁ PRZYRODNICZY I JEGO ZAGROŻENIA Struktura środowiska przyrodniczego Stan środowiska e. POTENCJAŁ KULTUROWY I JEGO ZAGROŻENIA f. POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY Władze i administracja i ich zasoby Inne podmioty instytucjonalne działające w gminie Inne działania prorozwojowe i ich skuteczność Wspieranie inwestorów i promocja miasta Wsparcie samorządu dla inicjatyw głogowskich szkół Współpraca regionalna i międzynarodowa g. POTENCJAŁ GOSPODARCZY I STRUKTURA GOSPODARKI Struktura podmiotowa i potencjał gospodarki Informacje o wybranych sekcjach i segmentach gospodarki Działalność produkcyjna Turystyka i gastronomia h. POTENCJAŁ MATERIALNO-FINANSOWY MIASTA Majątek komunalny Nieruchomości budynkowe i inne komunalne obiekty Transport Układ drogowo-uliczny Kolej Transport wodny Miejski transport publiczny Telekomunikacja Elektroenergetyka Gazownictwo Zaopatrzenie w energię cieplną Gospodarka wodno-ściekowa Gospodarka przestrzenna i tereny inwestycyjne (M) Struktura użytkowania i struktura własności terenów Struktura przestrzenna miasta Dokumenty w gospodarce przestrzennej i przewidywane w nich zmiany Tereny rozwojowe oferty inwestycyjne Budżet i inwestycje miasta Dochody budżetu miasta Wydatki budżetu miasta

4 Inwestycje miejskie Spis tabel Spis wykresów

5 1. OTOCZENIE LOKALNE I REGIONALNE Położenie Głogowa Pod względem historycznym i etnograficznym miasto Głogów położone jest na pograniczu Dolnego Śląska i Wielkopolski. Większa część miasta obecnie położona jest po lewej stronie Odry, chociaż w przeszłości trzon miasta położony był na Ostrowie Tumskim, zwanym również Przedmieściem Katedralnym. Administracyjnie miasto Głogów położone jest w północnej części województwa dolnośląskiego. Miasto Głogów wraz gminami: wiejską Głogów, Kotla, Żukowice, Jerzmanowa, Pęcław, tworzy powiat głogowski. Głogów położony jest ok. 100 km od granicy niemieckiej i czeskiej. Ogólna powierzchnia miasta wynosi 35,24 km 2. Rys. 1 Położenie Głogowa na tle regionu Źródło: 5

6 Otoczenie przyrodnicze Miasto Głogów położone jest w Megaregionie Pozaalpejska Europa Środkowa, w Prowincji: Niż Środkowoeuropejski, na pograniczu Makroegionów: Obniżenie Milicko-Głogowskie i Wał Trzebnicki, oraz na pograniczu Mezoregionów: Pradolina Głogowska i Wzgórza Dalkowskie. Uwzględniając czynniki geologiczne Miasto Głogów położone jest w obrębie monokliny przedsudeckiej, która graniczy od północnego-wschodu z Sudetami i stanowiących obrzeże Masywu Czeskiego. Tereny w Gminie Miejskiej Głogów, ze względu na historycznie uwarunkowany przemysłowy charakter obszaru ma w większości cechy antropogenicznego obszaru miejskiego. Jednakże istnieją tereny cenne pod względem przyrodniczym, które są objęte, bądź kwalifikują się do objęcia siecią NATURA Rys. 2 Mezoregiony Pradolina Głogowska i Wzgórza Dalkowskie oraz Mezoregiony sąsiednie Źródło: Ze względu na zróżnicowane przekształcenia wynikające z obecności człowieka i przemysłowego charakteru obszaru w okolicach Miasta jak i na terenach przyległych występują różne typy roślinności: od miejsc naturalnych do miejsc gdzie brakuje nawet fragmentów roślinności naturalnej. Tereny wokół Miasta są praktycznie w całości odlesione, z wyjątkiem kokoryczy pustej. Na odlesionych Wzgórzach Dalkowskich występują suche murawy. W granicach Miasta, ze względu na jednolity charakter przestrzeni, występują popularne gatunki roślin. Część obszarów położonych wokół Miasta należy do krajowej sieci ekologicznej ECONET Polska, będąc częścią międzynarodowego korytarza ekologicznego. Teren w granicach Miasta Głogowa charakteryzuje się niezwykłym bogactwem fauny i flory, w tym gatunków zagrożonych wyginięciem. Łącznie stwierdzono występowanie: 6

7 28 gatunków ptaków lęgowych i nielęgowych (2 w skali światowej, 26 w skali europy), 10 gatunków płazów (7 podlega ochronie ścisłej, 3 ochronie okresowej), 4 gatunki gadów (wszystkie gady w Polsce podlegają ochronie ścisłej), 34 gatunki ryb (3 gatunki podlegają ochronie), 31 gatunków ssaków (17 pod ochroną ścisłą). Przemysłowy charakter Miasta (2 huty) oraz otoczenia (pokłady miedzi w okolicy) sprawia, że środowisko naturalne jest narażone na zanieczyszczenia emitowane do atmosfery, gleby i wody. Głównym emitentem zanieczyszczeń jest Huta Miedzi Głogów, wynika to ze stosowania starych technologii produkcji. Stan zanieczyszczeń emitowanych z Huty jest stale monitorowany, a proces produkcji ulega modernizacji. Pozostali emitenci stanowią mniejsze zagrożenie, gdyż poziom wprowadzanych do atmosfery zanieczyszczeń jest punktowy i wynika głównie ze spalania paliw Miejsce w sieci osadniczej Głogów jest ośrodkiem miejskim, siedzibą gminy i powiatu. Stanowi on silny ośrodek przemysłowy wokół, którego skupione jest 73 miejscowości wiejskie znajdujące na obszarze powiatu głogowskiego. Poza powiatem głogowskim w odległości ok. 60 km znajdują się ośrodki o znaczeniu regionalnym takie jak: Zielona Góra, Legnica, Leszno. Ponadto w odległości 120 km od Głogowa zlokalizowane są ośrodki metropolitalne Poznań i Wrocław. Głogów należy do kształtującej się aglomeracji Legnicko Lubiąsko Głogowskiej. Głogów zaliczany jest także do miast - bram, co wynika z jego położenia w niedalekiej odległości od granicy województwa. Oznacza to, że zadaniem Głogowa jest łącznie Dolnego Śląska z otoczeniem poprzez inicjowanie współpracy międzyregionalnej i transgranicznej. Miasto wraz z sąsiednimi gminami tworzy tzw. subregion głogowski, do którego można zaliczyć również 5 gmin wiejskich: Kotla, Jerzmanowa, Pęcław, Żukowice i gmina wiejska Głogów. Głogów jest ośrodkiem regionalnym, którego zadanie jest obsługa subregionu głogowskiego. Szczególnie istotne funkcje jakie spełnia wobec tego subregionu można podzielić na (wg ważności): - przemysłowe, - usługowe, - komunikacyjne, - mieszkaniowe. Głównym elementami struktury przemysłowej jest hutnictwo miedzi oraz branże skupione wokół KGHM Polska Miedź S.A. Natomiast połowę potencjału miejsc pracy w subregionie stanowią usługi, przede wszystkim - ochrona zdrowia i opieka socjalna, handel i naprawy, transport i składowanie, łączność i edukacja. Zauważalnym zjawiskiem na obszarze powiatu głogowskiego jest suburbanizacja. Widoczny jest odpływ ludności z miast do okolicznych gmin wiejskich. W latach wskaźnik salda migracji na 1000 ludności w całym powiecie głogowskim był ujemny i wyniósł -4,3 (tab. 1). Jednocześnie widoczna jest przewaga napływu migracyjnego z miast nad odpływem do miast. Szczególnie zauważalne jest to w przypadku gminy Jerzmanowa, co wskazuje na najbardziej zaawansowany proces urbanizacji podmiejskiej na tym obszarze. Kolejnym pod względem dodatniego salda migracji jest gmina Głogów oraz gmina Kotla i obszar gminy 7

8 Grębocice, w których odnotowano znacznie niższe wartości. Ogólnie na obszarze wyżej wymienionych gmin przewaga napływu migracyjnego z miast nad odpływem do miast wynosiła w latach łącznie ponad 1,8 tys. osób, z czego większość stanowiły gminy Jerzmanowa i Głogów. Tab. 1 Migracje ludności na pobyt stały (zameldowania i wymeldowania) w gminach powiatu głogowskiego w latach Razem osób w latach Na 1000 ludności Napływ Odpływ Saldo średniorocznie Jednostka terytorialna do ogółem z miast ogółem ogółem miasta Napływ Odpływ Saldo miast Powiat głogowski ,3 16,6-4,3 Gm. M. Głogów ,3 16,7-8,5 Gm. Głogów ,9 18,5 15,4 Gm. Jerzmanowa ,0 14,0 37,0 Gm. Kotla ,3 15,4 2,0 Gm. Pęcław ,4 17,0-1,7 Gm. Żukowice ,3 13,7-0,4 Gm. Gaworzyce (z pow. Polkowice) ,4 15,7-0,3 Gm. Grębocice (z pow. Polkowice) ,4 13,4 0,0 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora W latach na obszarze gmin, w których odnotowano przewagę napływu migracyjnego z miast, oddano do użytkowania ok. 500 mieszkań, co stanowi 32% wszystkich mieszkań oddanych w powiecie głogowskim. Jednocześnie średniorocznie na 1000 mieszkańców oddawane jest w tych gminach 14,7 mieszkań przy liczbie 2,2 mieszkania średnio dla całego powiatu i 1,9 dla miasta Głogowa. Oznacza to, że na tym obszarze następuje intensywniejszy rozwój gmin ościennych miasta. Tab. 2 Mieszkania oddane do użytkowania gminach powiatu głogowskiego w latach Na 1000 ludności średniorocznie Jednostka terytorialna Mieszkania powierzchnia mieszkania Izby użytkowa Powiat głogowski ,2 7,1 217,7 Gm. M. Głogów ,9 5,4 151,1 Gm. Głogów 220 5,0 22,2 674,6 Gm. Jerzmanowa 208 8,0 32,8 1246,5 Gm. Kotla 34 1,0 3,6 138,7 Gm. Pęcław 7 0,4 0,5 39,5 Gm. Żukowice 17 0,6 2,1 74,8 Gm. Gaworzyce (z pow. Polkowice) 24 0,8 2,8 93,4 Gm. Grębocice (z pow. Polkowice) 29 0,7 2,7 93,5 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 8

9 Potencjał społeczny otoczenia W latach ludność powiatu głogowskiego nieznacznie się zmniejszyła. Największy spadek odnotowano w przypadku ludności w wieku przedprodukcyjnym, której liczba w 2009 r. zmniejszyła się w porównaniu do 2002 r. o 20 %. W tym o 35% zmniejszyła się liczba osób w wieku lat. Ludność w wieku produkcyjnym nieznacznie wzrosła, natomiast ludność wieku poprodukcyjnym zwiększyła się w danym okresie o 29%. Oznacza to, że powiat głogowski charakteryzuje się społeczeństwem starzejącym się. Tab. 3 Ludność i struktura ludności powiatu głogowskiego w wybranych latach Wiek Rok Przedprodukcyjny w tym produkcyjny Poprodukcyjny Razem Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora Potencjał ekonomiczny otoczenia Potencjał ekonomiczny otoczenia Miasta Głogowa obrazuje w pewnym stopniu regionalny poziom PKB per capita. Tabela nr 4 przedstawia PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca w podregionie legnicko głogowskim oraz w podregionach o najwyższym i najniższym PKB per capita, a także średnie PKB per capita w kraju i województwie dolnośląskim. W 2000 r. podregion legnicko głogowski zajmował 9 miejsce w kraju pod względem wysokości PKB na 1 mieszkańca. W 2008 roku podregion ten awansował na miejsce 5. W 2008 r. w podregionie legnicko-głogowski PKB per capita został osiągnięty na poziomie 150%, co jest dużym wzrostem w porównaniu ze 129% z roku Na tle wybranych jednostek podregion legnicko głogowski posiada najwyższą dynamikę wzrostu PKB w latach Wynosiła ona 201%, co dało temu podregionowi drugie miejsce w kraju. Tab. 4 Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w wybranych jednostkach PKB na 1 PKB na 1 mieszkańca, Polska = Dynamika Jednostka mieszkańca 100 (2000 r = 100 [zł] [zł] [zł] [%] [%] [%] [%] POLSKA DOLNOŚLĄSKIE ,9 101,8 107,6 178 Podregion 28 - m. Warszawa ,9 283,7 295,4 179 Podregion 62 - m. Poznań ,2 203,0 200,4 170 Podregion 21 - m. Kraków ,5 154,7 155,1 167 Podregion 5 - m. Wrocław ,3 141,8 153,6 175 Podregion 2 - legnickogłogowski ,7 131,4 150,4 201 Podregion 34 przemyski ,9 59,7 57,8 163 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora Innym wskaźnikiem ilustrującym potencjał ekonomiczny podregionu są przeciętne wynagrodzenia brutto. W powiecie głogowskim w roku 2005, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w porównaniu do średniej krajowej wynosiło 85,1 (tabela nr 5). W roku 2009 wartość ta wzrosła o 1,4 9

10 punktu procentowego. Jednakże biorąc pod uwagę dynamikę wzrostu średniego wynagrodzenia brutto, wartość dla powiatu głogowskiego (134,1) była wyższa niż dynamika w całej Polsce (132,2). Tab. 5 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w powiecie w porównaniu do średniej krajowej w roku 2005 i 2009 Jednostka Przeciętne wynagrodzenie brutto w Ogółem (w złotych) relacji do średniej krajowej Dynamika (2005 = 100) Polska 2 506, , ,2 Powiat głogowski 2 133, ,95 85,1 86,3 134,1 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora Analizując potencjał gospodarczy otoczenia należy zwrócić uwagę na stopę bezrobocia (tabela nr 6). W grudniu 2010 roku w powiecie głogowskim wskaźnik poziomu bezrobocia wyniósł 14,1%. Jest to wartość, która mieści się w zakresie wyznaczonym przez wartości trzech sąsiednich powiatów, wśród których powiat lubiński i polkowicki miały wskaźnik odpowiednio 9,6 i 9,1 %, natomiast powiecie góreckim poziom bezrobocia osiągnął poziom 27,4%. Poziom bezrobocia w powiecie głogowskim jest o ok. 1 pkt. procentowy wyższy niż średnia dla całego województwa dolnośląskiego oraz o ok. 1,8 pkt. procentowy wyższy niż wynosi średnia krajowa. Dla porównania, w Warszawie w grudniu 2010 r. odnotowano najniższy wskaźnik bezrobocia - 3,4 %, natomiast w powiecie szydłowieckim wskaźnik poziomu bezrobocia był najwyższy w całym kraju i wynosił 35,1%. Tab. 6 Poziom bezrobocia w 2010 r. w wybranych powiatach Jednostka % bezrobotnych Powiat głogowski 14,1 Powiat lubiński 9,6 Powiat górecki 27,4 Powiat polkowicki 9,1 Województwo dolnośląskie 13 Polska 12,3 Warszawa (najniższe) 3,4 Powiat szydłowiecki (najwyższe) 35,1 Źródło: Bank danych lokalnych GUS i obliczenia własne autora 10

11 Powiązania transportowe Głogów jest miejscem krzyżowania ważnych szlaków komunikacyjnych. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 12 łącząca granicę polsko-niemiecką z polsko-ukraińską (znacznie obciążona głównie przez ruch tranzytowy), a także drogi wojewódzkie: - nr Bytom Odrzański - Głogów - Rudna Lubin, - nr Głogów Sława, - nr Głogów - Jerzmanowa - Nw. Osiedle. Ponadto Głogów posiada bezpośrednie połączenie z drogą krajową nr 3, stanowiącą odcinek drogi międzynarodowej E-65, która zlokalizowana jest 15 km od miasta. W odległości 100 km na północ od Głogowa przebiega również autostrada A-2, która w przyszłości ma łączyć Berlin-Poznań-Łódź i Warszawę, natomiast w promieniu 60 km znajduje się autostrada A-4 będąca elementem jednego z priorytetowych paneuropejskich korytarzy transportowych. Rys. 3 Położenie Głogowa względem ciągów komunikacyjnych. Źródło: Ważne połączenie komunikacyjne stanowi również międzynarodowa linia kolejowa E-59 łącząca Skandynawie z Europą Środkowo-Wschodnią. Miasto położone jest ok. 50 km od stacji na linii kolejowej E-59 w Lesznie. Linia kolejowa E-59 została objęta Umową Europejską o Głównych Międzynarodowych Liniach Kolejowych (AGC). Przez Głogów przebiega linia C-E 59, która stanowi ważną międzynarodową linie transportu kombinowanego (AGTC). W Mieście znajduje się również stacja dla linii kolejowej nr 273 łączącej Wrocław ze Szczecinem. Ważnym z punktu widzenia rozwoju miasta jest jego położenie względem lotnisk szczególnie międzynarodowych. Pod tym względem najistotniejsze jest Port Lotniczy Wrocław lotnisko regionalne obsługujące ruch międzynarodowy. Nieco dalej położone jest lotnisko w Poznaniu. W mieście zlokalizowany jest również port rzeczny i przystań przeładunkowa znajdująca się na szlaku komunikacyjnym na Odrze. 11

12 Źródło: Mapa linii kolejowych w Polsce Inne powiązania infrastrukturalne Zaopatrzenie w gaz Miasto zaopatrzone jest w gaz ziemny zaazotowany GZ-41,5. Przesyłanie gazu możliwe jest poprzez gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Kotowice Zielona Góra stanowiący element krajowego systemu magistralnych sieci gazociągowych. Gaz dostarczany jest z tego gazociągu przy pomocy dwóch stacji redukcyjno pomiarowych I o : jedna zlokalizowany w południowo wschodniej części miasta na osiedlu Piastów (zasilana odgałęzieniem o średnicy 100), druga znajdująca się poza granicami miasta niedaleko miejscowości Ruszowice. Elementy sieci gazowej wysokiego ciśnienia zlokalizowane na omawianym terenie znajdują się pod zarządem operatora sieci przesyłowej Oddział we Wrocławiu. Poza tym zarządem znajdują się dwie stacje redukcyjno pomiarowe I o : Huty Miedzi 1 i Huty Miedzi 2. Są to stacje przemysłowe zasilane poprzez odgałęzienia o ciśnieniu 6,3 MPa i średnicy odpowiednio 200 i 150. Ponadto mieszkańcy miasta korzystają z gazu ziemnego za pośrednictwem gazociągów średniego i niskiego ciśnienia poprzez 7 stacji redukcyjno pomiarowych II o. Zaopatrzenie w energię elektryczną Mieszkańcy Głogowa zaopatrywani są w energię elektryczną za pośrednictwem z trzech Głównych Punktów Zasilania (GPZ) 110/20 kv: GPZ Brzostów (ul. Wierzbowa) z transformatorami 2x25 MVA, GPZ Żarków (ul. Mechaniczna) z transformatorami 16 i 25 MVA, GPZ Brzegowa (ul. Nadbrzeżna) z transformatorem 25 MVA. Punkty te zasilane są wyłącznie elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi 110 kv, do których można zaliczyć linie relacji: Żukowice Głogów ul.brzegowa S451, 12

13 Żukowice Brzostów S442, Brzostów Żarków S443, Żarków Rudna Zachód S408, Żukowice Huta Głogów 1 S440 i S441, Żukowice Huta Głogów 2 S445 i S446, Huta Głogów 2 Wschowa (województwo lubuskie) S450, Żukowice Sława Śląska (województwo lubuskie) S454. Linie elektroenergetyczne średniego napięcia napowietrzne i kablowe 20 kv wyprowadzone z GPZ pracują w układzie pierścieniowym i doprowadzają energię elektryczną do stacji transformatorowych 20/0,4 kv, które znajdują się w obrębie miasta. Zaopatrzenie w energię cieplną Podstawowym źródłem zaopatrującym w ciepło mieszkańców miasta Głogowa jest zlokalizowania w zachodniej części miasta Elektrociepłownia Huty Miedzi Głogów. Elektrociepłownia posiada moc cieplną zainstalowaną 319 MW. Na potrzeby Huty produkowane jest ciepło w postaci pary oraz energię elektryczną. W celu ogrzania miasta produkowane jest ciepło w postaci gorącej wody zamówiona moc cieplna wynosi około 126 MW. System ciepłowniczy złożony jest z sieci magistralnych i rozdzielczych, natomiast czynnikiem grzewczym jest woda o temperaturze 150 o C/70 o C (temperatura zasilania/powrotu). Magistrala 2xDN500 wyprowadza sieć ciepłowniczą, która następnie biegnie w systemie rur napowietrznych (około 4,2 km) do przepompowni zlokalizowanej przy ul. Sikorskiego. Sieć zostaje rozdzielona w dwóch kierunkach: wschodnim 2 x DN500 - zasila centralną i wschodnią część miasta, południowym 3 x DN300 - zasila osiedle Kopernik. Oprócz elektrociepłowni na terenie miasta zlokalizowane są kotłownie lokalne i przemysłowe, które również stanowią źródła ciepła. Do największych można zaliczyć kotłownie należące do: Cukrowni Głogów (51 MW), zakładu Famaba (7,5 MW) i przedsiębiorstwa C.T.O.- Polska (3,5 MW), gdzie ciepło pozyskiwane jest z paliwa węglowego. Sieć wodociągowo-kanalizacyjna Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę mieszkańców Głogowa oraz okolicznych terenów jest ujęcie wody podziemnej Serby o zatwierdzonych zasobach w ilości Q=1520 m3/h. Zasoby te znajdują się na gruntach gminy wiejskiej Głogów i gminy Kotla (pomiędzy miejscowościami Serby i Krzekotówek). Ujęcie znajduje się w użytkowaniu gminy miejskiej Głogów w zarządzie Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Sp. z o.o. Woda z ujęć tłoczona jest do Stacji Uzdatniania Wody, która znajduje się niedaleko ujęć. Długość sieci wodociągowej zgodnie ze stanem na r. wynosiła 172,6 km, z czego: 28,2 km stanowiła sieć magistralna 106,6 km - sieć rozdzielcza ; 39,0 km - przyłącza. Sieć wodociągowa ma charakter pierścieniowo rozgałęźny. Sieć wodociągowa połączona jest także z siedmioma pracującymi hydroforniami miejskimi. Za pośrednictwem wodociągu miejskiego, w wodę do celów gospodarczo bytowych zaopatrywani są również mieszkańcy sąsiadujących gmin 13

14 wiejskich: Głogów (wsie Serby, Grodziec Mały, Ruszowice i Szczyglice) oraz Kotla (Sobczyce i Krzekotówek). Większość terenów znajdujących się w obrębie miasta Głogów jest wyposażone w kanalizację ogólnospławną. Wyjątek stanowi osiedle Paulinów zlokalizowane na południowych obrzeżach miasta, gdzie występuje sieć rozdzielcza. Długość sieci kanalizacyjnej na terenie miasta wynosi: kanalizacja ogólnospławna - 110,3 km, kanalizacja sanitarna - 10,4 km, przyłącza - 25,4 km. Do odprowadzania ścieków komunalnych z terenu miasta wykorzystywany jest system grawitacyjnotłoczny. W obrębie miasta znajduje się sześć przepompowni przy ulicach: Łąkowej, Grodzisko, Kamiennej Drodze, Witosa, Rudnowskiej i Portowej. Ścieki oprowadzane są do mechanicznobiologicznej oczyszczalni ścieków położonej w północno-zachodniej części miasta. Oczyszczone ścieki trafiają do rzeki Odry. Do oczyszczalni w Głogowie odprowadzane są również ścieki komunalne pochodzące z okolicznych miejscowości - Serby i Ruszowice (gmina wiejska Głogów) oraz Jaczów (gmina Jerzmanowa). Ponadto, do Odry odprowadzany jest nadmiar wody kopalniano technologicznej. Możliwe jest to dzięki podziemnym rurociągom (2 rurociągi ø800, 1 x ø700 i 1 x ø 900 mm) wody technologicznej KGHM Polska Miedź S.A zlokalizowanym na terenie miasta. Gospodarka odpadami Na terenie miasta Głogów, zorganizowaniem i prowadzeniem odbioru oraz wywozu odpadów komunalnych zajmuje się Głogowskie Przedsiębiorstwo Komunalne - SITA Głogów Sp. z o.o. Odpady pochodzące z gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej wywożone są na składowisko odpadów komunalnych w Biechowie, którego zarządcą jest również PGK SITA. Do składowiska w Biechowie trafiają również odpady pochodzące z okolicznych gmin powiatu głogowskiego oraz niektórych gmin powiatu polkowickiego. W Biechowie mogą być składowane odpady o charakterze innym niż niebezpieczne oraz obojętne. Znacząca większość mieszkańców (ok.90%) objęta jest zbiorowa zbiórką odpadów komunalnych na podstawie umów indywidualnych (w przypadku zabudowy zagrodowej oraz jednorodzinnej) oraz zgodnie z umowami podpisanymi z zarządcami budynków ( w przypadku zabudowy wielorodzinnej). Na teren składowiska w Biechowie wywożone są również odpady przemysłowe pochodzące z KGHM Polska Miedź S.A. oraz innych zakładów przemysłowych. Deponowane są one na składowisku odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne oraz obojętnych. W obrębie tego składowiska istnieje również możliwość składowania odpadów niebezpiecznych w specjalnej do tego wydzielonej kwaterze. Kolejna grupa odpadów - odpady medyczne pochodzące z placówek świadczących usługi medyczne, pakowane są do specjalnych szczelnych pojemników, a następnie zostają zutylizowane przez odbiorcę. Szpitalne odpady medyczne są spalane w zmodernizowanej kotłowni szpitala 1. 1 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Miasta Głogowa 14

15 b. MIESZKAŃCY MIASTA GŁOGÓW Demografia W 2010 roku liczba mieszkańców Głogowa wyniosła osób, co oznacza niewielki spadek w liczbie ludności tego miasta w porównaniu z rokiem W porównaniu z innymi podobnymi miastami, Głogów przejawia średnią wartość w liczbie ludności, która w innych miastach waha się od do Liczba mieszkańców Głogowa stanowiła w 2010 roku 3,35% ludności mieszkańców miast w województwie dolnośląskim. Tab. 7 Liczba ludności miasta Głogowa i jednostek porównywanych w 2010 r. Jednostka Liczba ludności w 2010 r. Głogów Bełchatów Puławy Mielec Stalowa Wola Tarnobrzeg Konin Jelenia Góra Lubin Legnica Kędzierzyn-Koźle Polska- miasto Dolnośląskie-miasto Źródło: Bank danych lokalnych GUS W latach liczba mieszkańców miasta Głogowa zmniejszyła się o ok. 3,2 %. W 2002 roku miasto liczyło ok. 70 tys. mieszkańców - co było najwyższą wartością w wybranym okresie, jednak w 2006 roku liczba ludności drastycznie zmniejszyła się do ok Po chwilowym wzroście w 2007 roku liczba mieszkańców zaczęła ponownie maleć, osiągając w 2009 roku wartość ok osób. Sytuację tę obrazuje wykres nr 7. Wykres 1 Liczba mieszkańców miasta Głogowa w latach Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS 15

16 Struktura wieku i płci Zarówno w 2005 jak i 2009 roku najmniejszy odsetek ludności stanowiły osoby w wieku poprodukcyjnym, a osoby w wieku produkcyjnym stanowiły największą część ludności miasta Głogowa. W 2009 roku w stosunku do roku 2005 liczba mieszkańców miasta Głogowa zmniejszyła się o osób. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym zmalała o 1,4 punktu procentowego, a w wieku produkcyjnym o 1,75 punktu procentowego. W 2009 roku zwiększyła się natomiast liczba osób w wieku po produkcyjnym o 3, 15 punktu procentowego w stosunku do roku W Głogowie, w analizowanych latach zaistniała odmienna tendencja dotycząca zmian w strukturze wiekowej kobiet i mężczyzn w tym okresie. Charakteryzuje się ona mniejszą liczbą kobiet w wieku produkcyjnym (o 1,4 pkt. %) oraz większą liczbą w wieku poprodukcyjnym ( o 4,2 pkt. %). Wśród mężczyzn zauważalne różnice występują w grupie produkcyjnej, gdzie nastąpił wzrost o ok. 1,3 pkt. %, natomiast aż o pkt. 4,2% zmniejszyła się liczba mężczyzn w wieku poprodukcyjnym. Tab. 8 Ludność miasta Głogowa wg ekonomicznych grup wieku w latach 2005 i 2009, wg płci i ogółem Wiek Ogółem do liczby mieszkańców Udział kobiet w danym przedziale wiekowym Udział mężczyzn w danym przedziale wiekowym Ogółem do liczby ludności Udział kobiet w danym przedziale wiekowym Udział mężczyzn w danym przedziale wiekowym przedprodukcyjny 19,47% 48,66% 51,34% 18,06% 48,98% 51,02% Produkcyjny 70,23% 50,05% 49,95% 68,48% 48,67% 51,33% Poprodukcyjny 10,31% 68,04% 31,96% 13,46% 72,24% 27,76% Liczba Mieszkańców Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Tabela nr 9 przedstawia wskaźniki obciążenia demograficznego Głogowa. W okresie : - o 8,5% zmniejszyła się liczba ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym; - o 40% zmniejszyła się liczba ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym; - o 34% zmniejszyła się liczna ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. Tab. 9 Obciążenia demograficzne miasta Głogowa Rok ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ,5 19, ,4 52,9 14,7 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora 16

17 Tab. 10 Struktura wieku według grup ekonomicznych w 2009 r. Ludność w wieku Jednostka terytorialna przedprodu kcyjnym produkc yjnym poprod ukcyjny m [%] [%] [%] nieprodukcyjny m na 100 osób w wieku produkcyjnym poprodukcyjny m na 100 osób w wieku przedprodukcyj nym poprodukcyjny m na 100 osób w wieku produkcyjnym Głogów 18,1% 68,5% 13,5% 46,0 74,5 19,7 Miasta porównywane średnio 17,2% 66,4% 16,4% 50,5 95,0 24,6 Miasta województwa 15,9% 65,8% 18,3% 51,9 115,2 27,8 POLSKA miasta 16,8% 65,5% 17,6% 52,6 104,9 26,9 POLSKA 18,9% 64,5% 16,5% 55,0 87,3 25,6 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora W 2009 roku liczba osób w wieku przedprodukcyjnym wyniosła 18,06% w stosunku do ogólnej liczby ludności. Liczba osób w wieku produkcyjnym wyniosła 68,48% a w wieku poprodukcyjnym 13,46%. W Głogowie wskaźnik liczby osób będących w wieku przedprodukcyjnym jest o 0,9% wyższy niż w innych miastach porównywalnych, oraz o 1,3 % wyższy niż średnio w polskich miastach. Najniższy odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym występuje w miastach wojewódzkich, a najwyższy średnio dla całej Polski. Wskaźnik dotyczący liczby ludności będącej w wieku produkcyjnym jest wysoki w porównaniu z innymi jednostkami, aż o 4% wyższy niż średnia dla Polski oraz o 2 pkt. % wyższy niż wskaźnik miast porównywalnych. Mniejsza jest natomiast liczba osób w wieku poprodukcyjnym, ze znaczącą 3% różnicą w porównaniu ze średnią dla Polski i niemal 5% w porównaniu ze średnią miast wojewódzkich. Tab. 11 Udział kobiet w poszczególnych grupach wiekowych w 2009 r. Typy jednostek W grupie wiekowej terytorialnych i więcej Ogółem Głogów 48,8% 49,3% 51,1% 61,5% 51,9% Miasta porównywane średnio 48,6% 49,5% 53,2% 60,1% 52,2% Miasta województwa 48,8% 49,9% 52,9% 62,7% 53,0% POLSKA miasta 48,9% 50,1% 53,0% 61,9% 52,8% POLSKA 48,7% 49,3% 51,1% 61,5% 51,7% Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Udział kobiet grupach wiekowych 0-19 lat oraz lat jest stosunkowo podobny do udziału w innych wybranych jednostkach. Większe różnice pojawiają się w grupie wiekowej lat, gdzie wartość wskaźnika dla Głogowa jest o ok. 2 pkt. % niższa niż w miastach porównywalnych, miastach Polski oraz miastach województwa. W grupie wiekowej 60 i więcej, największe zróżnicowanie występuje między Głogowem i innymi miastami województwa - z przewagą tych drugich o ponad 1 pkt. %. 17

18 Ogólnie, udział kobiet w stosunku do całej liczby ludności Głogowa wynosi 51,9%, co jest wyższą wartością niż średnia dla Polski, ale niższą jeśli chodzi o średnią dla miast porównywalnych, miast w województwie oraz miast polskich ogółem (tabela nr 11). Tab. 12 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku Wiek Liczba ludności Udział % ogółem kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni w przedziale Ogółem ,89% 48,11% 100,00% ,81% 50,19% 1,15% ,70% 51,30% 1,19% ,39% 50,61% 1,09% ,45% 50,55% 1,08% ,42% 49,58% 1,04% ,42% 52,58% 0,97% ,77% 53,23% 0,84% ,95% 51,05% 0,91% ,66% 50,34% 0,85% ,15% 50,85% 0,87% ,29% 51,71% 0,95% ,59% 49,41% 0,88% ,96% 48,04% 0,97% ,07% 49,93% 1,05% ,67% 52,33% 1,01% ,36% 52,64% 1,00% ,99% 54,01% 1,05% ,68% 50,32% 1,15% ,01% 51,99% 1,18% ,83% 51,17% 1,32% ,40% 51,60% 7,67% ,20% 50,80% 9,17% ,91% 50,09% 8,76% ,30% 50,70% 6,76% ,33% 48,67% 5,10% ,08% 45,92% 6,21% ,37% 44,63% 8,96% ,92% 47,08% 9,91% ,75% 47,25% 7,26% ,05% 45,95% 3,23% ,81% 35,19% 6,39% Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Kobiety stanowią 51,89 % ludności Głogowa, mimo że prawie we wszystkich grupach wiekowych (z nielicznymi wyjątkami - 4 lata, 11 lat, 12 lat, 13 lat) do 40 roku życia przeważają mężczyźni. Od grupy wiekowej zaczynają przeważać kobiety i tendencja ta utrzymuję się aż do wieku 70+. Największe różnice w udziale płci w różnych grupach wiekowych występują w przedziale lata 18

19 (z wartością 55,4% dla kobiet) oraz w wieku 70+ ze znaczącą ok. 65% przewagą kobiet, w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców tej grupy. Wykres 2 Ludność miasta Głogowa wg płci i wieku w 2009 roku Najliczniejszą grupa wiekową lata liczącą ok osób są osoby w wieku 52-54, zaś najmniej liczną grupę stanowią osoby w wieku 6, 8, 9 i 11 lat, liczące po ok. 600 osób na każdą grupę. Tab. 13 Liczba ogółu mieszkańców urodzonych w Głogowie Liczba stałych mieszkańców urodzonych w Głogowie W tym: Kobiety Źródło: Dane Urzędu Miasta Mężczyźni W Głogowie na stałe mieszka osób urodzonych w Głogowie, z czego stanowią kobiety a mężczyźni. 19

20 Ruch naturalny Przyrost naturalny w 2010 r. w Głogowie był dodatni. Współczynnik przyrostu naturalnego wyniósł w 2010 r. 5,97. W 2010 roku urodziły się osoby, zmarły 683 osoby oraz zostało zawartych 627 małżeństw. Tab. 14 Liczba urodzin, zgonów, zawartych małżeństw w 2010 r. Liczba urodzeń 1094 Ilość zawartych małżeństw 627 Liczba zgonów 683 Źródło: Dane Urzędu Miasta Tab. 15 Ruch naturalny ludności latach (na 1000 osób) Jednostka terytorialna Urodzenia zgony POLSKA 9,3 9,2 9,3 9,5 9,8 10,2 10,9 10,9 9,4 9,6 9,5 9,7 9,7 9,9 9,9 10,1 POLSKA miasta 8,4 8,5 8,7 9,0 9,3 9,7 10,4 10,6 9,1 9,2 9,2 9,4 9,5 9,7 9,8 10,0 DOLNOŚLĄSKIE Miasta 7,8 7,8 8,1 8,5 8,8 9,2 10,1 10,0 9,3 9,5 9,8 9,8 10,2 10,4 10,7 10,9 DOLNOŚLĄSKIE 8,4 8,3 8,6 8,9 9,2 9,6 10,4 10,4 9,5 9,6 9,8 9,9 10,1 10,4 10,6 10,7 Bełchatów 8,1 8,5 8,4 9,5 9,5 10,7 10,9 11,6 5,0 5,4 5,0 5,4 5,2 5,1 5,7 6,2 Puławy 8,8 9,2 8,7 9,1 9,0 9,2 8,6 9,4 7,8 7,9 7,3 8,0 7,5 8,1 8,4 9,2 Mielec 8,4 8,7 9,2 8,3 8,5 9,9 10,5 10,1 6,5 6,6 6,8 6,2 6,5 7,0 7,1 7,5 Stalowa Wola 8,7 8,3 7,9 9,2 8,1 8,8 8,8 9,4 6,7 7,1 6,8 7,1 7,4 7,6 7,8 8,0 Konin 8,0 8,5 8,4 8,9 9,4 9,1 10,2 10,1 7,2 7,3 7,1 7,4 7,4 8,1 7,7 8,1 Jelenia Góra 7,1 7,3 7,2 7,5 7,8 8,0 8,3 8,8 10,2 10,0 10,9 10,5 11,8 11,0 11,3 12,4 Głogów 9,8 9,0 9,8 10,8 10,8 11,0 12,1 11,5 6,3 6,8 6,9 6,5 7,0 7,7 7,6 7,1 Lubin 9,3 8,7 9,5 9,8 10,1 10,2 10,4 10,3 6,2 6,3 5,7 6,7 7,0 6,9 7,1 7,4 Legnica 8,5 8,1 8,1 8,5 8,9 9,9 9,8 9,7 9,2 9,1 9,4 10,0 9,5 10,1 10,7 10,3 Kędzierzyn-Koźle 7,8 8,2 8,2 8,4 8,5 8,3 9,3 8,5 9,1 8,4 8,2 8,7 8,5 9,2 8,9 10,0 Tarnobrzeg 8,4 8,4 8,2 8,3 8,9 8,4 9,4 8,5 6,0 6,8 6,3 6,7 6,8 7,0 7,4 7,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora 20

21 W latach wskaźnik urodzeń dla Głogowa wahał się między wartościami 9,0-12,1. W 2002 roku w Głogowie wskaźnik urodzeń wynosił 9,8, w kolejnych latach - po niewielkim spadku w roku wskaźnik systematycznie rósł osiągając w 2008 roku wartość 12,1, natomiast rok 2009 zakończył się małym spadkiem wskaźnika do wartości 11,5. Wskaźniki urodzeń są wyższe w Głogowie niż w innych porównywalnych jednostkach, województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego oraz nieco wyższe niż w Polsce i miastach polskich. Wskaźnik zgonów również przybrał tendencję rosnącą. Okres rozpoczyna się z wartością 6,3 a kończy 7,1. Po regularnych wzrostach w latach 2002, 2003 i 2004, w 2005 roku nastąpił spadek, w kolejnym roku ponownie wzrost a w dwóch ostatnich badanych latach spadek. Wskaźnik zgonów jest niższy w Głogowie niż w jednostkach porównywalnych, a także średnio w Polsce, miastach polskich, województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego. Tab. 16 Ruch naturalny w latach w Głogowie i jednostkach porównywanych wskaźniki na 1000 ludności Jednostka terytorialna przyrost naturalny średnio urodzenia średnio zgony średnio przyrost naturalny POLSKA -0,1-0,4-0,2-0,1 0,1 0,3 0,9 0,9 9,9 9,7 0,2 POLSKA miasto -0,7-0,7-0,5-0,4-0,2 0,0 0,5 0,6 9,3 9,5-0,2 DOLNOŚLĄSKIE - miasta -1,5-1,7-1,7-1,2-1,4-1,3-0,6-0,8 8,8 10,1-1,3 DOLNOŚLĄSKIE -1,0-1,4-1,2-1,0-0,9-0,8-0,2-0,4 9,2 10,1-0,9 Bełchatów 3,1 3,1 3,3 4,0 4,3 5,6 5,3 5,5 9,6 5,4 4,3 Puławy 1,0 1,3 1,4 1,1 1,5 1,1 0,2 0,2 9,0 8,0 1,0 Mielec 1,9 2,1 2,4 2,1 2,0 2,8 3,5 2,6 9,2 6,8 2,4 Stalowa Wola 2,1 1,2 1,1 2,1 0,7 1,2 1,0 1,4 8,6 7,3 1,4 Konin 0,8 1,2 1,2 1,5 2,0 1,1 2,5 2,0 9,1 7,5 1,5 Jelenia Góra -3,1-2,7-3,7-2,9-4,0-3,0-3,0-3,6 7,8 11,0-3,2 Głogów 3,5 2,2 3,0 4,4 3,9 3,3 4,4 4,4 10,6 7,0 3,6 Lubin 3,2 2,4 3,8 3,1 3,1 3,3 3,3 2,9 9,8 6,6 3,1 Legnica -0,8-1,0-1,3-1,5-0,6-0,2-0,9-0,6 8,9 9,8-0,9 Kędzierzyn-Koźle -1,3-0,2 0,0-0,2 0,1-0,9 0,4-1,4 8,4 8,9-0,4 21

22 Tarnobrzeg 2,4 1,6 1,9 1,7 2,1 1,4 2,1 1,3 8,6 6,8 1,7 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora 22

23 Wykres 3 Ruch naturalny w Głogowie w latach (na 1000 mieszkańców) W 2002 r. liczba urodzeń nad liczbą zgonów w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wyniosła 3,5, natomiast w ,4. Średni przyrost naturalny w latach wyniósł dla Głogowa 3,6 co jest najwyższą wartością wśród miast porównywalnych, średniej dla kraju, średniej dla miast polskich, średniej dla województwa dolnośląskiego i miast województwa dolnośląskiego. Jest to spowodowane wysoką średnią liczbą urodzeń i stosunkowo niską liczbą zgonów. W okresie w Głogowie nastąpił wzrost przyrostu naturalnego, który poprzedzany był wcześniejszymi spadkami. Tab. 17 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach Jednostka terytorialna Liczba zwartych małżeństw średniorocznie POLSKA 5,8 POLSKA miasta 5,7 DOLNOŚLĄSKIE 5,6 DOLNOŚLĄSKIE - miasta 5,6 Głogów 6,4 Bełchatów 7,2 Puławy 6,0 Mielec 6,2 Stalowa Wola 6,3 Tarnobrzeg 3,6 Konin 6,0 Jelenia Góra 6,3 Lubin 5,0 Legnica 8,6 Kędzierzyn-Koźle 6,9 średnio dla porównywanych miast 6,2 Źródło: Bank Danych Lokalnych i obliczenia własne autora W Głogowie w latach zawarto więcej małżeństw niż w innych porównywalnych miastach, a także w Polsce, w polskich miastach, w województwie dolnośląskim i miastach województwa dolnośląskiego. Dla Głogowa w latach liczba zawartych małżeństw średniorocznie wyniosła 6,4 na 1000 mieszkańców. 23

24 Wykres 4 Małżeństwa zawarte na 1000 mieszkańców w latach W 2002 roku Głogów był miejscem, gdzie średnio zostało zawartych najwięcej małżeństw spośród innych badanych jednostek tj. Polska (gminy: miejskie, miejsko wiejskie, wiejskie), miasta polskie, województwo dolnośląskie (gminy: miejskie, miejsko wiejskie, wiejskie), miasta dolnośląskie i inne miasta porównywalne. W roku 2003 liczba zawartych małżeństw wykazuje tendencję spadkową, jednakże w 2004 następuje wzrost, co pozwoliło na uzyskanie najwyższego wskaźnika spośród wybranych jednostek i utrzymanie tej pozycji w stosunku do innych analizowanych obszarów aż do 2009 roku. 24

25 Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały) Tab. 18 Zameldowania i wymeldowania na pobyt stały w poszczególnych latach Nazwa Zameldowania wymeldowania jednostki POLSKA POLSKA - miasta DOLNOŚLĄSKIE DOLNOŚLĄSKIE miasta Bełchatów Puławy Mielec Stalowa Wola Tarnobrzeg Konin Jelenia Góra Głogów Lubin Legnica Kędzierzyn Koźle Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS Mimo, że wartości dotyczące zameldowania w Głogowie w 2002 r. w porównaniu 2009 wzrosły, nie mają one tendencji rosnącej ze względu na liczne coroczne zmiany i wahania. Rok 2002 zakończył się wartością 562 zameldowanych osób, a rok 2009 wartością 597. Dane dla Głogowa mieszczą się w przedziałach wyznaczonych przez inne porównywalne jednostki. Dane są jednak wartościami bezwzględnymi, a więc nieporównywalnymi z innymi miastami ze względu na różną powierzchnię i liczbę mieszkańców. Liczba osób wymeldowanych z Głogowa w 2002 roku wyniosła1 132, a w 2009 roku

26 Kapitał ludzki Na kapitał ten składają się: zasób wiedzy, umiejętności, zdrowia i energii witalnej, postawy, aktywność społeczna, przedsiębiorczość, mobilność i tzw. kompetencje cywilizacyjne (zdolność do współpracy, innowacji, umiejętności organizacyjne), stosunek do wartości przyrodniczych i kulturowych, zasiedziałość i poczucie tożsamości z miastem 2. Za wskaźnik zasobów wiedzy można przyjąć poziom wykształcenia społeczeństwa, jednakże dane znajdujące w się w Banku Danych Lokalnych nie pozwalają na taką analizę. Dane w BDL pochodzącą z Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2002 r. W związku z czym są to informacje już nieaktualne, dlatego w niniejszym opracowaniu do określenia zasobów wiedzy zostaną wykorzystane dane o wynikach z egzaminów na koniec 6 klasy szkół podstawowych oraz egzaminów gimnazjalnych. Tab. 19 Wyniki sprawdzianu szóstoklasistów w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2009/2010 w Głogowie. Jednostka Liczba punktów Szkoła Podstawowa nr 14 25,16 Szkoła Podstawowa nr 13 24,00 Szkoła Podstawowa nr 12 25,20 Szkoła Podstawowa nr 10 23,90 Szkoła Podstawowa nr 7 23,40 Szkoła Podstawowa nr 6 23,20 Szkoła Podstawowa nr 3 24,20 Szkoła Podstawowa nr 2 22,80 Średnia dla SP w Głogowie 23,98 Średnia ogólnopolska 24,56 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta Średnie wyniki osiągnięte przez uczniów szkół podstawowych w Głogowie są o 0,58 pkt. niższe niż wyniosła średnia dla kraju. Analizując wyniki szkół w skali stanikowej można zauważyć, że w latach następował spadek uzyskanych wyników. W 2010 r. średni stanin wzrósł w porównaniu do roku poprzedniego o 17%, ale nadal jest to wartość niższa niż w 2007 r. Tab. 20 Wyniki szkół podstawowych w skali znormalizowanej (staninowej) w latach Jednostka Wyniki szkół w skali znormalizowanej (staninowej) Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Szkoła Podstawowa nr Średnia 5,38 4,50 4,38 5,13 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 2 Ossowicz T.: Metoda ustalania kolejności przedsięwzięć polityki przestrzennej miasta wielkiego. Wrocław: Oficyna Wyd. Pol. Wrocł. 2003; Toczyski W.: Monitoring rozwoju zrównoważonego. Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego,

27 Tab. 21 Liczba punktów uzyskanych przez uczniów gimnazjum w Głogowie w 2010 r. Liczba punktów Jednostka część humanistyczna część matematyczno - przyrodnicza język angielski język niemiecki Gimnazjum nr 1 27,50 16,70 27,64 19,65 Gimnazjum nr 2 32,20 24,90 36,03 40,37 Gimnazjum nr 3 29,80 25,30 32,20 34,90 Gimnazjum nr 4 29,80 23,50 26,80 32,10 Gimnazjum nr 5 28,70 23,20 29,50 26,60 Średnia - gimnazja w Głogowie 29,60 22,72 30,43 30,72 Średnia ogólnopolska 30,34 23,90 29,88 29,39 Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta W 2010 roku uczniowie gimnazjów głogowskich uzyskali średnio 30,34 pkt. z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego, co stanowiło 89,7% możliwych punktów do zdobycia. Z tego samego egzaminu z części matematyczno-przyrodniczej uczniowie uzyskali średnio oraz 22,72 pkt. co stanowiło 75,7% możliwych pkt. do zdobycia. Warto zauważyć, że średnia punktów uzyskana z języków obcych przez uczniów z głogowskich gimnazjów była wyższa niż średnia dla całego kraju. Tab. 22 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali znormalizowane (staninowej) w latach Wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali znormalizowanej (staninowej) Jednostka część humanistyczna część matematyczno - przyrodnicza Gimnazjum nr Gimnazjum nr Gimnazjum nr Gimnazjum nr Gimnazjum nr Średnia 4,6 5,2 3,8 4,4 5 5,2 4,8 5 Źródła: Dane przesłane z Urzędu Miasta Porównując wyniki egzaminu gimnazjalnego w skali staninowej można zauważyć, że w przypadku części humanistycznej wyniki charakteryzują się większym zróżnicowaniem na przestrzeni lat. W części matematycznej stanin średnio wyniósł 5. 27

28 Kapitał społeczny Według Colemana kapitał społeczny obejmuje umiejętność współpracy, zaufanie, normy i powiązania. Jego produktywność objawia się w gospodarce (koordynacja działań, zwiększenie zdolności adaptacji do zmieniających się warunków), w sferze publicznej (wzorce, siła napędowa społeczeństwa obywatelskiego) i w rozwiązywaniu problemów społecznych (możliwość uzupełniania niedoborów innych kapitałów i konwersji na kapitał ludzki wiedzę i umiejętności) 3. Podobnie jak dla kapitału ludzkiego, są to cechy jakościowe. Jako miernik ilustrujący pewien aspekt kapitału społecznego można zastosować wskaźniki liczb stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz fundacji na ludności. W 2010 r. w wyborach samorządowych wzięło udział 48,12% wyborców Głogowa, co jest niemal najwyższą frekwencją wśród innych jednostek porównywalnych, średniej frekwencji dla Polski oraz województwa Dolnośląskiego. W 2007 r. w wyborach do sejmu wzięło 57,08% wyborców Głogowa, co jest średnim wynikiem na tle innych porównywalnych jednostek, w których wartości wahały się od 51,32% do 59,72%. Jest to również gorszy wynik od średniej w całej Polsce oraz w województwie dolnośląskim. W II turze wyborów prezydenckich w 2010 roku wzięło udział 53,98% wyborców Głogowa. Wartości w innych porównywalnych jednostkach wahały się od 52,07% do 60,72%. Wynik frekwencji Głogowa był wyższy niż w województwie dolnośląskim ale niższy niż średnia krajowa. Tab. 23 Frekwencja wyborcza [%] wybory Jednostka samorządowe 2010 wybory do sejmu 2007 wybory prezydenckie 2010 II tura Polska 47,32 53,88 55,31 woj. dolnośląskie 45,22 53,58 52,81 Bełchatów 43,62 56,17 59,76 Puławy 44,88 59,06 60,72 Mielec 43,59 56,45 57,81 Stalowa Wola 44,59 51,65 54,81 Tarnobrzeg 48,13 54,05 56,17 Konin 40,34 59,72 57,43 Jelenia Góra 39,98 57,64 56,02 Głogów 48,12 57,08 53,98 Lubin 43,64 57,94 54,06 Legnica 38,37 51,32 53,39 Kędzierzyn-Koźle 39,88 52,89 52,07 Źródło: 3 Encyklopedia socjologii, 2002, Warszawa: Oficyna Naukowa 28

29 Tab. 24 Liczba organizacji pozarządowych na mieszkańców w gminie i jednostkach porównywanych Jednostka Organizacje pozarządowe Polska 31,2 woj. dolnośląskie 33,8 Bełchatów 24,8 Puławy 31,7 Mielec 26,2 Stalowa Wola 26,7 Tarnobrzeg 41,0 Konin 33,8 Jelenia Góra 47,5 Głogów 29,4 Lubin 34,7 Legnica 37,1 Kędzierzyn-Koźle 23,0 Źródło: bazy.ngo.pl Najwięcej stowarzyszeń i organizacji społecznych zlokalizowanych jest w Jeleniej Górze, a następnie w Tarnobrzegu. Najmniejszą liczbę tego typu instytucji odnotowano w Kędzierzynie Koźlu. Liczba organizacji pozarządowych przypadających na mieszkańców jest w Głogowie niższa niż średnia dla województwa dolnośląskiego i całego kraju. Jednocześnie w Głogowie zlokalizowanych jest najmniej organizacji pozarządowych ze wszystkich porównywanych miast województwa dolnośląskiego. Liczba organizacji i stowarzyszeń społecznych w Głogowie stanowi ok.2% wszystkich tego typu podmiotów w całym województwie dolnośląskim. 29

30 c. ZASPOKAJANIE POTRZEB MIESZKAŃCÓW Zdrowie Stan zdrowia mieszkańców W okresie (z wyjątkiem roku 2008) w Głogowie wystąpiła tendencja spadkowa w śmiertelności niemowląt na 1000 urodzeń żywych. Rok 2005 zakończył się wskaźnikiem 6,2 a 2009 rok wskaźnikiem 4,7. W stosunku do województwa dolnośląskiego i Polski, Głogów przejawia niższe wartości wskaźników dotyczących umieralności niemowląt. Tab. 25 Śmiertelność niemowląt średnia w latach w Głogowie i jednostkach porównywanych zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych Jednostka terytorialna Polska 6,4 6,0 6,0 5,6 5,6 woj. dolnośląskie 6,9 6,9 6,9 7,4 6,5 Powiat bełchatowski 5,5 4,4 1,6 3,2 6,1 Powiat puławski 7,2 3,7 6,2 7,2 4,4 Powiat mielecki 10,1 9,5 3,0 4,1 12,7 Powiat stalowowolski 9,2 3,3 6,4 4,0 3,9 Powiat m. Tarnobrzeg 9,6 9,0 2,4 6,4 7,1 Powiat koniński 3,7 5,7 5,6 3,8 9,4 Powiat m. Jelenia Góra 6,1 13,4 2,9 1,4 1,3 Powiat głogowski 6,2 6,0 6,0 6,6 4,7 Powiat m. Legnica 4,5 5,4 6,7 10,7 8,9 Powiat kędzierzyńskokozielski 7,6 4,9 1,3 2,3 4,9 Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i obliczenia własne autora Tab. 26 Stan zdrowia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na podstawie wyników badań przesiewowych rutynowo wykonywanych (wady rozwojowe) Liczba Wady Wady rozwoju Wady Wady Wady Wady Wiek przebadany rozwoju somatyczne wzroku słuchu mowy postawy ch psychiczne Źródło: Dane przesłane z Urzędu Miasta 30