Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskiego przedsiębiorstwa. Financial analysis of economic health - Polish company case.

Transkrypt

1 Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskiego przedsiębiorstwa. Financial analysis of economic health - Polish company case. A. Pietrusiak Wroclaw University of Economics Niniejsza praca traktuje o indeksie kondycji finansowej PHI Zietlova, którego analiza umożliwia lepsze zarządzanie oraz zachowanie ciągłości finansowej badanego podmiotu. Jest to nowe podejście do pomiaru organizacyjnej kondycji finansowej. 1 Indeks ten oparty jest o wypłacalność, płynność oraz elastyczność finansową. Indeks dzieli się na piętnaście oddzielnych wskaźników w następujący sposób: trzy ogólne, cztery natychmiastowe, trzy krótkoterminowe oraz pięć średnioterminowych, by następnie połączone w jedno równanie ukazały wartość indeksu kondycji finansowej. W pracy został przeanalizowany przypadek jednej z polskich firm z branży spożywczej. Badanie zostało przeprowadzone w odniesieniu do sześciu lat tj. od roku 2007 do roku Słowa kluczowe: indeks kondycji finansowej, wypłacalność, płynność, elastyczność, ciągłość finansowa 1. 1 J. Zietlow, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN:

2 This paper deals with the financial condition index PHI Zietlova, whose analysis allows better management and financial continuity of the test subject. It is a new approach to measuring organizational financial condition. This index is based on solvency, liquidity and financial flexibility. Index is divided into fifteen separate indicators as follows: three general, four immediate, three short-term and medium-term five to then combined into a single index value equation published financial condition. The study has examined the case of one of the Polish companies from the food industry. The study was carried out for up to six years, from 2007 to Key words: financial health index, solvency, liquidity, flexibility, financial continuity JEL: 10 J. Gryga-Greszta ondycji_na_przyk_adzie_polskiego_przedsi_biorstwa_autorstwa_a_pietrusiak/ J. Frącala ondycji_na_przyk_adzie_polskiego_przedsi_biorstwa_autorstwa_a_pietrusiak/872587

3 Prezentowany w pracy podmiot jest największym w Polsce producentem skrobi ziemniaczanej i jej przetworów. Firma dobrze prosperuje, co można wywnioskować z danych zawartych w sprawozdaniach finansowych spółki. Na przestrzeni obserwowanych sześciu lat wyniki spółki były satysfakcjonujące i jednocześnie stabilne. W niniejszej pracy sprawdzimy jak wygląda sytuacja spółki za pomocą indeksu kondycji finansowej PHI Zietlowa. Formuły obliczeniowe wykorzystane do obliczenia PHI Zietlova: I. Kategoria ogólna 1. Natural Logarithm of Age (+) Gdzie: Wiek jest liczbą lat kiedy organizacja powstała, jeśli dane są niedostępne, wiek może być mierzone przez lata od organizacji stał zwolnione od podatku lub zarejestrowane w państwie, w którym został utworzony. 2. Natural Logarithm of Size (+) Gdzie: Rozmiar = (Przychody ogółem + dochody i wsparcie - zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomości i inwestycji) 3. Asset Instability Index ( ) = Σ( )2 Gdzie: YT = Aktywa ogółem za okres t, i jest ustalana w następujący sposób: YT = a + bt Gdzie: a = dolar przechwytujący b = nachylenie linii trendu Podwynik kategoria ogólna = (1 x Age) + (2 x Size) + (3 x Asset Intensity Index) II. Kategoria natychmiastowa

4 4. Cash Reserve Sufficiency Ratio (+) 0,75 + (gotówka / koszty - amortyzacja - darowizny) 5. Modified Cash Ratio (+) gotówka / aktywa 6. Target Liquidity Lambda (TLL) (+) (kasa + inwest.którkoter. + przec. Przepł. Operac.) / odchylenie standardowe przepływów pieniężnych 7. Current Liquidity Index (CLI) (+) (kasa + inwest.którkoter. + przewidywane przepływy operac. Na przyszły okres) / (zobow. Którkoter. + część długoter. Na ten okres) Podwynik kategoria natychmiastowa = (4 Cash Reserve Sufficiency Ratio) + (5 Modified Cash Ratio) + (6 Target Liquidity Lambda) + (7 Current Liquidity Index) III. Kategoria krótkoterminowa 8. Operating Cash Flow Ratio (+) przepływy opreacyjne / zobowiązania krótkoterminowe 9. Asset Ratio (+) aktywa obrotowe / wszystkie aktywa 10. Administrative Expense Ratio (+) koszty administracyjne / całkowite koszty

5 Podwynik kategoria krótkoterminowa = (8 Operating Cash Flow Ratio) + (9 Asset Ratio) + (10 Administrative Expense Ratio) IV. Kategoria średnioterminowa 11. Net Surplus (+) aktywa netto na koniec roku/ aktywa netto na poczet roku 12. Contribution Ratio (+) up to a point, then ( ) działalność statutowa / całkowite przychody razem ze statutu 13. Self-Financing Ratio (+) 3letnie przepływy operacyjne / 3letnie przepływy inwestycyjne 14. Financial Debt Ratio ( ) dług finansowy / (dług finansowy + aktywa netto) 15. Fundraising Cost Ratio ( ) koszt zadań statutowych / działalność statutowa Podwynik kategoria średnioterminowa = (11 Net Surplus) + (12 Contribution Ratio) + (13 Self-Financing Ratio) + (14 Financial Debt Ratio) + (15 Fundraising Cost Ratio) Finacial health index (φ):

6 φ = (0.10 Podwynik kategoria ogólna) + (0.40 Podwynik kategoria natychmiastowa) + (0.30 Podwynik kategoria krótkoterminowa) + (0.20 Podwynik kategoria średnioterminowa) Tabela 1. Obliczone wskaźniki i analiza wyników dla lat Wskaźnik Cash Reserve Sufficiency -5,57-0,83 1,32 2,54 0,46 0,23 Ratio Na przełomie badanych 6 lat, dopiero w roku 2009 podmiot był zdolny do pokrycia wydatków pieniężnych. W kolejnym roku wskaźnik osiągnął najlepszy wynik, by w latach następnych spaść do poziomu 0,46 i 0,23, co jest wynikiem pozytywnym, jednak niesatysfakcjonującym. Modified Cash Ratio 0,19 0,06 0,09 0,15 0,05 0,04 Wskaźniki w każdym roku dodatnie, co znaczy zachowanie płynności, jednak jest to niski poziom, nawet w odniesieniu do lat, w których osiągnął najwyższy wynik tj. w roku 2007 i W Ostatnim doku najgorszy wynik. Target Liquidity Lambda ,4 83,9 26,8 129,88 41,7 Wzrost z roku na rok łącznej gotówki, inwestycji krótkoterminowych oraz niewykorzystanej linii kredytowej w stosunku do zmienności przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej to sygnał niższego prawdopodobieństwa braku gotówki. 2 Bardzo wysoki wynik w 2007r. spowodowany jest zbyciem dużej ilości akcji. W pozostałych okresach wyniki bardzo się różnią, jednak wszystkie są na wysokim poziomie E. Nowak, Analiza sprawozdań finansowych Wyd. 2 zm., Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2008,

7 Current Liquidity Index 1,17 0,04 0,23 0,68 0,50 0,53 Wskaźnik mierzy wypłacalność oraz płynność dochodów w stosunku do przyszłych pewnych wydatków. 3 W analizowanych okresach wyniki dodatnie, jednak na bardzo niskim poziomie przez wszystkie lata. Wskaźnik jednego roku spada, by następnego roku wzrosnąć i znowu w kolejnym roku spaść. Widoczna niestabilność. OCF Ratio 0,07 0,67 0,37 0,90 0,40 0,31 Wskaźnik zdolności do pokrycia zobowiązań jest na dodatnim poziomie, ale niestety bardzo niskim. Widoczny wzrost w latach 2008 i 2010, po roku 2010 spada. Wyniki bliskie 0, co znaczy, że w każdej chwili możemy stracić zdolność do pokrycia zobowiązań. Asset Ratio 0,49 0,48 0,38 0,37 0,47 0,50 Wskaźnik udziału aktywów obrotowych w aktywach ogółem utrzymuje się w przedziale 0,37-0,50, co jest zjawiskiem zadowalającym. Administrative Exspense 4,84 6,80 2,66 0,22 0,18 0,17 Ratio Podmiot może być bardziej efektywny kiedy wskaźnik kosztów maleje w stosunku do całości koszów 4, tutaj widoczna ogromna poprawa, z roku na rok wskaźnik maleje i spada z poziomu 4,84 w roku 2007 do poziomu 0,17 w roku L. Gąsiorkiewicz, Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, Wyd. 2 zm. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2011, 4. 4 L. Gąsiorkiewicz, Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, Wyd. 2 zm. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2011,

8 Net Surplus 1,00 1,01 0,89 1,02 1,11 1,03 Wskaźnik aktywów netto na koniec roku w stosunku do początku roku na przełomie badanych lat jest bliski 1, co jest zjawiskiem pozytywnym. Cotribution Ratio brak brak brak brak brak brak Self-Financing Ratio 0,02 0,12 0,29 5,25 2,06 2,64 Wyższe wartości tego wskaźnika znaczą większe zabezpieczenie finansowe, które można wykorzystać na kapitał obrotowy. 5 Tutaj zauważalne pozytywne zjawisko wzrostu wskaźnika. Najlepszy wynik widoczny w roku Financial Debt Ratio 0,46 0,37 0,39 0,30 0,38 0,36 Wskaźnik służy do badania struktury kapitału, niższy świadczy o lepszej elastyczności firmy. 6 Tutaj firma polepszyła swoją sytuację w porównaniu z 4 poprzednimi latami, jednak najlepszy wynik osiągnęła w roku Fundraising Cost Ratio 0,77 0,87 0,88 0,75 0,71 0,79 Wzrost tego wskaźnika jest niepożądany, gdyż oznacza wzrost kosztów działalności podmiotu do kosztów ogółem. 7 W badanym podmiocie oscyluje w graniach od 0,71 do 0,88. Zauważalny wzrost od roku 2007 do 2008, następnie duży spadek w dwóch kolejnych latach i wzrost w roku ostatnim B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Warszawa 2007, PWN, B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Warszawa 2007, PWN, 7. 7 T. Waśniewski, W. Skoczylas, Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Warszawa, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, 2004.

9 Natychmiastowy 3970,86 83,66 500,72 156,54 784,87 253,63 Krótkoterminowy 53,42 77,65 33,01 12,73 9,22 8,67 Średnioterminowy 29,25 30,97 32,29 94,93 54,87 62,50 Ogólny 6,92 6,16 6,12 7,08 7,31 7,81 PHI 96,90 96,20 96,10 97,10 95,00 93,80 Po przeprowadzonej analizie danych z sześciu lat, stwierdzić należy, iż kondycja finansowa badanego podmiotu przyjmuje tendencję spadkową. Sytuacja spółki nie jest tragiczna, nie jest to podmiot, któremu grozi w najbliższym czasie upadłość, jednak tylko pod warunkiem podjęcia przez zarządzających odpowiednich działań. Znaczna większość przedstawionych wskaźników ma poprawny, ale bardzo niski poziom, oscylujący na granicy tego niepożądanego. 8 Po skorelowaniu ich do indeksu PHI również dostrzega się spadek tego indeksu, począwszy od 2007 roku kiedy indeks uplasował się na poziomie 96,90 do roku 2012 kiedy wynosi już 93,80, zatem różnica wynosi 3,10. PHI dla badanej spółki jest w ciągu tych sześciu lat bardzo zadowalający, ale niestety malejący. Zatem można posunąć się do wniosku, iż zarządzający nieco zaniedbali sytuację w firmie, możliwe, że w pewnym momencie odpuścili systematycznego kontrolowania sytuacji, osiedli na laurach, co doprowadziło do takiego stanu rzeczy. Jak pokazuje powyższy przykład, rynek jest nieubłagany, najmniejsze odpuszczenie w trzymaniu ręki na pulsie może wiele kosztować L. Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa 1994, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne,

10 Bibliografia: 1. J. Zietlow, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: 2. L. Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa 1994, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 3. G. Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, Warszawa 2005, PWN, 4. A. Mohr, Zarządzanie finansami. Co mówią liczby, Small Business 5. G. Michalski, Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstw, Wrocław 2004, Edukacja B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Warszawa 2007, PWN, 7. M. Szymczak (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1982, PWN, 8. D. Appenzeller, Analiza danych gospodarczych - metody i zastosowania, Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego 2011, 9. L. Gąsiorkiewicz, Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, Wyd. 2 zm. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 2011, 10. T. Dudycz, Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Wrocław, Wydawnictwo Indygo Zahir Media 2011.

11 11. E. Radosiński, Wprowadzenie do sprawozdawczości, analizy i informatyki finansowej, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Naukowe 2010, 12. J. Simon, Excel- profesjonalna analiza i prezentacja danych, Gliwice, Helion 2006, 13. E. Duda-Piechaczek, Analiza i planowanie finansowe, Gliwice, Helion 2007, 14. E. Nowak, Analiza sprawozdań finansowych Wyd. 2 zm., Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2008, 15. T. Waśniewski, W. Skoczylas, Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Warszawa, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, 2004.