Rozdział 10. Migracja jako czynnik konkurencyjności na przykładzie Polaków w Unii Europejskiej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rozdział 10. Migracja jako czynnik konkurencyjności na przykładzie Polaków w Unii Europejskiej"

Transkrypt

1 Artykuł pochodzi z publikacji: Zarządzanie kapitałem intelektualnym w organizacji inteligentnej, (Red.) W. Harasim, Wyższa Szkoła Promocji, Warszawa 2012 Adam Grzegorczyk Piotr Lewicki Rozdział 10. Migracja jako czynnik konkurencyjności na przykładzie Polaków w Unii Europejskiej Kapitał intelektualny przedsiębiorstw i gospodarek stanowi jeden z podstawowych czynników konkurencyjności w początku XXI wieku. Kapitał ten, rozumiany jako efekt właściwego zarządzania potencjałem wiedzy, skupionej w umysłach pracowników i obywateli, gromadzonej, przetwarzanej, rozprzestrzenianej i wykorzystywanej w celu uzyskania maksymalnej efektywności wszystkich środków produkcji, jest obiektywnie ograniczony. Wielkość (wyrażona w kategoriach ilościowych) i wartość (wymiar jakości) kapitału intelektualnego zależne są zatem od właściwego (mniej lub bardziej efektywnego) zarządzania potencjałem wiedzy, ale także od wymiaru tego potencjału (ilościowego i jakościowego) na poziomie wyjściowym. Poziom ten oznacza natomiast liczbę pracowników lub obywateli posiadających określony poziom wykształcenia i kompetencji. Parametry te, wyznaczone demografią, wskazują, że w populacji o określonej liczebności występuje stały rozkład cech odwołujących się do potencjału intelektualnego (np. szybkości i zdolności uczenia się), a system kształcenia pozwala jedynie te cechy wykorzystać dla uzyskania określonego poziomu wiedzy. 193

2 Analiza stosowanych w skali makro wskaźników wykształcenia (np. wskaźnik skolaryzacji, w tym np. wskaźnik osób posiadających wyższe wykształcenie) wskazuje, że próba przekroczenia określonego wymiaru tego wskaźnika (a wymiar ten jest stały, podobny dla każdego społeczeństwa) skutkuje odpowiedniego koniecznością obniżenia wymagań edukacyjnych. Z takim zjawiskiem od kilku lat boryka się Polska, szczycąc się bardzo wysokim odsetkiem osób podejmujących studia wyższe i narzekając na obniżający się poziom studiów, a w konsekwencji także jakości wykształcenia wszystkich (a nie tylko tych o niższym potencjale intelektualnym) absolwentów. Jeśli do tego dołożyć wymieranie większości społeczeństw europejskich, jako podstawowe źródło podnoszenia poziomu kapitały intelektualnego państw Europy zachodniej jawi się migracja młodych, wykształconych osób z nowych krajów Unii Europejskiej. Polska, jako największy ludnościowo kraj, który w ostatnich latach dołączył do tej struktury, odgrywa w tych procesach zasadniczą rolę. Rozwój współczesnych stosunków gospodarczych, społecznych i politycznych, zmniejszanie lub zanikanie barier komunikacyjnych i informacyjnych prowadzi do sytuacji, w której migracja zarobkowa traktowana jest jako zjawisko typowe. Stała się trwałym elementem powiększającym obszar rynku pracy, a zachodzące procesy migracyjne pracowników z Polski do krajów Unii Europejskiej, stanowią obecnie zjawisko masowe. Szacuje się, że od wejścia Polski do UE, czyli od 1 maja 2004 roku z kraju wyjechały 2 mln osób. Oficjalnie w samej tylko Wielkiej Brytanii i Irlandii zarejestrowało się 1,5 mln. polskich pracowników. 1 Na zwiększenie strumienia migrantów wpływają istniejące zaszłości migracyjne, położenie geograficzne, sytuacja wzrastającej liczby młodzieży w chodzącej na rynek pracy i konsekwencje integracji europejskiej. 2 W dalszej części artykułu autorzy będą odwoływać się do badania przeprowadzonego na próbie 8231 osób, które obejmowało 1 Na podstawie wywiadu z prof. Krystyny Iglickkiej-Okólskiej z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, Kryzys przeczekać spokojnie na Wyspach z r, http: // 2 A. Rajkiewicz, Regionalne zróżnicowanie zewnętrznych procesów migracyjnych. Dynamika, struktura oraz układ kosztów korzyści, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1996, s

3 okres od początku 2005 roku do końca lipca 2009 roku i miało na celu zidentyfikowanie czynników kształtujących migrację zarobkową Polaków po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Badanie skupiało się na identyfikacji i ocenie czynników determinujących sytuację gospodarczo-ekonomiczną regionów zamieszkania badanych osób, jak i potencjału kompetencyjnego oraz indywidualnej sytuacji ekonomicznej badanych, które skutkowały migracją zarobkową. W badaniu poddano analizie szereg czynników determinujących migrację zarobkową Polaków, co pozwoliło na wyodrębnienie trzech, zasadniczych grup czynników, które posiadały istotny wpływ na występowanie procesów migracji. Wyodrębnione grupy czynników stanowią: czynniki o charakterze finansowym, regionalnym oraz indywidualnym. Prowadzona analiza ma jedynie charakter eksploracyjny, a zidentyfikowanie powyższych grup otworzyło pole do dalszych prac badawczych w kierunku identyfikacji kolejnych czynników w ramach przeprowadzonego wyodrębnienia. Pierwszą grupę zidentyfikowanych w badaniu czynników, stanowią czynniki o charakterze finansowym. W przeprowadzonym badaniu analizie poddano: wysokość średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto na lokalnym rynku pracy, średni miesięczny dochód na członka rodziny oraz ocenę sytuacji materialnej. Umiarkowany związek zaobserwowano pomiędzy skłonnością do podjęcia pracy za granicą, a wysokością średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto na lokalnym rynku. 3 Najwyższą skłonność do podjęcia zatrudnienia za granicą wskazywali respondenci pochodzący z regionów, w których średnie miesięczne wynagrodzenie brutto na lokalnym rynku pracy wynosiło od 1 do 2 tyś. PLN (30,17%) oraz od 2 do 3 tyś. PLN (39,28%). 4 Na kolejnym miejscu znaleźli się respondenci pochodzący z regionów, w których średnie miesięczne wynagrodzenie brutto na lokalnym rynku pracy wynosiło do 1 tyś. PLN (19,85%). Badanie wskazało, że najniższą skłonnością do podjęcia migracji zarobkowej odznaczali się mieszkańcy regionów, w których średnie miesięczne wynagrodzenie brutto na lokalnym rynku pracy wynosiło od 3 do 4 tyś. PLN (9,11%) oraz powyżej 4 tyś. PLN (3,20%). Tak więc w badaniu zaobserwowano wzrost gotowości do podjęcia zatrudnienia za granicą wraz ze wzrostem średniego miesięcznego wynagrodzenia 3 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,34 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05. 4 Analizie poddano średnie wynagrodzenie w regionie, a nie rzeczywistą sytuację finansową. 195

4 brutto na lokalnym rynku pracy. Jednakże zaobserwowana zależność ulegała odwróceniu po przekroczeniu poziomu trzech tysięcy złotych. Prof. Tadeusza Oleksyn sformułował tezę, iż podstawowy element określający skalę zjawiska migracji zarobkowej stanowią relacje wynagrodzeń możliwych do uzyskania, w kraju pochodzenia migranta do potencjalnie otrzymywanego wynagrodzenia za granicą. 5 Przeprowadzone badanie z jednej strony potwierdziło spadek aktywności badanych w zakresie podejmowania pracy za granicą wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia w kraju (regionie) pochodzenia migranta, jednak wykazało także, że załamanie korzystnej dla podejmowania migracji relacji wynagrodzenia na lokalnym rynku pracy i płacy emigracyjnej występowało po przekroczeniu poziomu trzech tysięcy złotych. Warto jest dodać, że przeciętne wynagrodzenie netto polskiego pracownika za granicą wynosi 7,5 tysiąca złotych. 6 Tak więc, migranci wykazywali skłonność do podjęcia migracji w chwili, gdy relacja płacy na lokalnym rynku pracy w stosunku do potencjalnie otrzymywanego wynagrodzenia za granicą kształtowała się poniżej czterdziestu procent. A. Lewis wysunął tezę, że trzydziestoprocentowa różnica płac dostatecznie motywuje do wyjazdu za pracą za granicę. 7 Różnica w tych wartościach, pozornie niewielka, nakazuje zadać pytanie, czy przeprowadzone badania wiarygodnie ją uzasadniają, a jeśli tak, to jakie czynniki stoją u podstaw tej różnicy. Autorzy formułują hipotezę, iż kluczowym czynnikiem leżącym u podstaw wskazywanej różnicy jest wartość wydatków gwarantujących próg egzystencji. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują również na występowanie słabej zależności między średnim miesięcznym dochodem badanego na jednego członka rodziny, a skłonnością do podjęcia pracy za granicą. 8 W grupie badanych, najwyższy poziom skłonności do podjęcia zatrudnienia posiadali respondenci, których średni miesięczny dochód na jednego członka rodziny wynosił od 400 do 5 T. Oleksyn, Skłonność Polaków do emigracji zarobkowej, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1992, s Wysokość średniego wynagrodzenia- Raport Polscy konsumenci w Wielkiej Brytanii i Irlandii przygotowanego przez instytut ARC Rynek i Opinia, lipiec 2008, 7 W. A. Lewis, Economic Development with Unlimited Supplies of Labour, Manchester school of Economic and Social Studies, t. 22/ Szersza analiza problemu zawarta jest w rozdziale drugim rozprawy. 8 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,27 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,

5 600 PLN (32,25%). Po przekroczeniu poziomu sześciuset złotych dochodu na jednego członka rodziny odnotowano wyraźny spadek gotowości do podjęcia migracji zarobkowej. Przeprowadzona analiza wskazuje, że nie tylko wynagrodzenie na lokalnym rynku pracy, ale również dochód na jednego członka rodziny stanowi regulator zjawisk migracyjnych. Badania wykazały również na występowanie słabego związku pomiędzy skutecznością podjęcia zatrudnienia, a postrzeganiem sytuacji materialnej respondentów. 9 W obrębie badanej zbiorowości, skuteczność w podejmowaniu zatrudnienia rosła wraz ze wzrostem oceny sytuacji materialnej. Najwyższą skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia charakteryzowali się respondenci, którzy postrzegali swoją sytuację materialną jako bardzo niedobrą (24,77%), niedobrą (26,51%) i przeciętną (33,78%). Badani, którzy postrzegali swoją sytuację materialną jako dobrą (12,09%) i bardzo dobrą (5,30%) wyraźnie tracili skuteczność w podejmowaniu zatrudnienia za granicą. Badania wskazały, że motyw poprawy sytuacji materialnej stanowi istotny czynnik określający skalę migracji zarobkowej. Osoby nieusatysfakcjonowane własną sytuacją materialną, dążąc do jej poprawy, wykazywały wyższą determinację w podejmowaniu nowego zatrudnienia, a co za tym idzie migracji zarobkowej. W opisanym badaniu nie wyczerpano wszystkich czynników o charakterze finansowym i w kolejnej turze zostaną podjęte prace w kierunku identyfikacji kolejnych czynników finansowych, wypychających (push factors) i przyciągających (pull factors) migrantów. Zgodnie z założeniami ekonomii klasycznej i teorii migracji, jednostka decydująca się na wyjazd, kieruje się chęcią poprawy swojej dotychczasowej sytuacji materialnej. 10 Jak wskazało badanie, grupa czynników finansowych posiadała najsilniejszy wpływ na występowanie migracji zarobkowej. Potwierdziło to trafność intuicyjnie formułowanej opinii, że najważniejszym czynnikiem determinującym migrację zarobkową Polaków do krajów Unii Europejskiej jest czynnik finansowy, który wpływa na poprawę sytuacji materialnej migranta. Podobny wniosek płynie z badania opublikowanego w lipcu 2007 roku, raportu Polscy konsumenci w Wielkiej Brytanii i Irlandii przygoto- 9 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,20 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05 10 H. Werner, A. Tassinopoulos, S. Kristensen, Mobilitat und Wanderung der Arbeitnehmer in der Europeischen Union und ihre besonderen Auswirkungen auf die Jugend, Cedefop 1998, s

6 wanego przez instytut ARC Rynek i Opinia proc. respondentów w tym badaniu twierdziła, że po wyjeździe z kraju stać ich na wszystko, a 6 proc. osób uważała się za zamożne. Przed wyjazdem za zamożne uważało się o połowę mniej osób, a tych, których było stać na wszystko było 21 proc. Przy tym tylko jeden procent ankietowanych przyznawał się do zupełnego braku pieniędzy po wyjeździe, natomiast przed wyjazdem dwanaście procent. Tak więc, w opinii badanych, podjęcie migracji zarobkowej prowadzi do wyraźnej poprawy sytuacji materialnej. Kolejną grupę wyodrębnionych czynników stanowią czynniki o charakterze regionalnym. Obejmują one elementy wynikające z charakterystyki obszaru, w którym jednostka stale przebywa lub jest zameldowana na pobyt stały. W jej obrębie poddano badaniu miejsce zamieszkania jednostki, wielkość bezrobocia oraz zadowolenie z miejsca zamieszkania. Przeprowadzone badanie wskazało na występowanie słabego związku pomiędzy skłonnością do podjęcia zatrudnienia poza granicami kraju, a miejscem zamieszkania badanych. 12 Gotowość do podjęcia zatrudnienia poza granicami kraju rosła wraz ze wzrostem wielkości miasta zamieszkania. Najwyższym poziomem skłonności do podjęcia takiej formy zatrudnienia charakteryzowali się badani, pochodzący z miast od 50 do 150 tyś mieszkańców (23%) oraz powyżej 150 tys. mieszkańców (32,80%). 13 Wyniki badania potwierdziły obserwowany w innych badaniach trend, że mieszkańcy większych miast chętniej podejmują migrację zarobkową, aniżeli mieszkańcy miast mniejszych. 14 Osoby zamieszkujące większe miasta nie są silnie związane ze swoim miejscem zamieszkania. 15 Są bardziej skłonne do jego zmiany, a co za tym idzie, do podejmowania migracji. 16 Odczuwają one słabszą więź z lokalną społecznością. 11 Raport Polscy konsumenci w Wielkiej Brytanii i Irlandii, lipiec 2007, Instytut ARC Rynek i Opinia- badanie zostało przeprowadzone w 15 krajach europejskich pomiędzy 17 a 30 września 2007 roku na próbie osób, które zadeklarowały, że mieszkają za granicą dłużej niż dwa miesiące. 12 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,17 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0, W pracy przyjęto konsekwentnie zasadę domknięcia prawostronnego przedziałów. 14 Por: A. Radiukiewicz, J. Bieliński, M. Larkowska, Emigracja zarobkowa Polaków do Irlandii - raport z badań, ZBPO, Warszawa Szerzej na ten temat w: G. Simmel, Mentalność mieszkańców wielkich miast (w:) G. Simmel, Socjologia, PWN, Warszawa 2005, s J. Kowalewski, Przemiany stylu życia mieszkańców wsi zurbanizowanej, Warszawa 1995, s

7 Duże miasta charakteryzuje specyficzny wielkomiejski klimat oraz anonimowy styl życia. 17 Sprzyja to luźnym związkom emocjonalnym mieszkańców z miejscem zamieszkania, co w konsekwencji podnosi skłonność do podejmowania migracji. 18 Dalsze miejsce zajęli mieszkańcy wsi i miast mniejszych niż 20 tyś. mieszkańców (17,47%). Mieszkańcy regionów wiejskich i małych miast zwykle żyją w trudnych warunkach. Z tego powodu młodzi ludzie, którzy wkraczają w wiek produkcyjny, gotowi są podjąć trud przeprowadzki do dużych miast. 19 Jak wskazały wyniki przeprowadzonego badania, Polacy są gotowi podjąć migrację również do dużych miast zagranicznych. Najniższym poziomem skłonności do podjęcia zatrudnienia charakteryzowali się badani pochodzący z miast liczących od 20 do 50 tyś. mieszkańców. W tej grupie występuje silne przywiązane do miejsca swojego urodzenia i zamieszkania, a ich mieszkańcy czują silne więzi rodzinne i sąsiedzkie. 20 W badanej zbiorowości można mówić o względnym dobrobycie i stabilizacji życiowej. Panująca w miejscu zamieszkania stagnacja wzbudza niechęć do podejmowania działań migracyjnych, a w połączeniu ze względnym dobrobytem wywołuje awersję do podejmowania zatrudnienia w odległym kraju. Badanie wskazało również na występowanie silnego związku pomiędzy panującym poziomem bezrobocia w miejscu zamieszkania jednostek, a skłonnością do podjęcia zatrudnienia za granicą. 21 Najwyższy poziom skłonności do podjęcia zatrudnienia wykazywały osoby pochodzące z regionów, w których poziom bezrobocia znajdował się w przedziale pomiędzy 20 i 23% (73,79%). Wysoki poziom bezrobocia na lokalnym rynku pracy, ograniczał badanym możliwość podjęcia zatrudnienia w regionie zamieszkania. Tak więc, w celu łatwiejszego jego podjęcia, jednostki wykazywały wysoki stopień gotowości do podjęcia migracji. Kolejne miejsce zajęli respondenci 17 Ibidem. 18 Zob. L. Michałowski, O związkach mieszkania ze stylem życia, (w:) Przemiany miasta. Wokół socjologii, Warszawa 2005, s Zob. J. Kowalewski, Przemiany stylu życia mieszkańców wsi zurbanizowanej, Warszawa 1995, s Zob. A.Majer, Kryzys miast, w: Acta Universitatis Lodziensis nr 27/ Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,52 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,

8 pochodzący z regionów o bezrobociu kształtującym się w przedziale od 12 do 17% (41,31%) oraz od 17 do 20% (29,78%). Najniższym poziomem skłonności do podjęcia zatrudnienia charakteryzowali się respondenci pochodzący z regionów o poziomie bezrobocia powyżej 23% (3,27%) oraz poniżej 12% (1,03%). W przypadku niskiego poziomu bezrobocia, stosunkowo łatwo było podjąć zatrudnienie na lokalnym rynku pracy, a więc podejmowanie prób migracyjnych stawało się mniej celowe. Natomiast niska skłonność do podjęcia migracji w regionach o dużym bezrobociu powodowana była tym, że ich mieszkańcy nie wykazywali wystarczającej inwencji w poszukiwaniu zatrudnienia. 22 Słaba sytuacja gospodarcza regionu nie sprzyjała efektywnym i nowoczesnym formom poszukiwania zatrudnienia. 23 Z tego powodu korzystniejszym od podjęcia zatrudnienia za granicą, stawało się podejmowanie zatrudnienia w regionie zamieszkania w szarej strefie oraz równoległe korzystanie ze świadczeń socjalnych takich, jak: renty, czy zasiłki rodzinne. 24 W połączeniu z nieopodatkowanym zatrudnieniem w szarej strefie skutkowało to brakiem zasadności w podejmowaniu nie tylko migracji zarobkowej, ale jakiejkolwiek formy zatrudnienia. Kolejna część badania wskazała, że występuje umiarkowany związek pomiędzy efektywnością uzyskania zatrudnienia za granicą, a zadowoleniem z miejsca zamieszkania. 25 Badanie wskazało, że w obrębie badanej zbiorowości, skuteczność w podejmowaniu zatrudnienia była najwyższa w grupie osób zadowolonych z miejsca zamieszkania i posiadających do niego obojętny stosunek. Stanowi to interesującą obserwację, bowiem chęć poprawy miejsca zamieszkania w rzeczywistości nie wpływała na podjęcie migracji i nowego zatrudnienia. Badanie wskazało, że czynniki regionalne również wpływają na występowanie migracji zarobkowej. Podobne wnioski wynikają z przytoczonego już wcześniej badania przeprowadzonego wśród emigrantów przez ARC Rynek i Opinia. Wynika z niego, że wśród emigrantów wzrósł odsetek tych, którzy znaleźli stałą pracę, z 44 do 68 proc, 22 S. Golinowska, Polska droga do zatrudnienia - o przyczynach bezrobocia i polityce jego zwalczania, Tygodnik Powszechny, nr 12/ S. Krajewski, T. Tokarski, Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i bezrobocie w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2005, s Ibidem. 200

9 a liczba pozostających bez zatrudnienia spadła o połowę. W Polsce pracy nie miało 14 proc. osób, które wyjechały, a po wyjeździe nie miało jej 7 proc. Tak więc, emigranci chętnie poszukiwali lokalnych rynków pracy, które oferowały im zatrudnienie. Wyniki przeprowadzonego badania, potwierdziły również wnioski wypływające z raportu Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji. 26 Według powyższego opracowania migrację zarobkową najczęściej podejmują osoby młode, pochodzące z regionów silniej zurbanizowanych oraz z regionów wiejskich, które z uwagi na poziom bezrobocia i zatrudnienia charakteryzują się większymi różnicami w dochodach. Ostatnią grupę wyodrębnionych czynników stanowią czynniki indywidualne. Obejmują one indywidualne postawy, potrzeby, percepcje, cechy charakteru (osobowość) jednostki. Stanowią zbiór cech jednostki, wykształcenie, doświadczenia, wartości oraz okoliczności osobiste. W przeprowadzonym badaniu, poddano analizie jedynie niektóre elementy czynników indywidualnych, a mianowicie liczbę ukończonych szkoleń zawodowych, posiadane wykształcenie i doświadczenie zawodowe, chęć zmiany miejsca zamieszkania oraz obawę o utratę dotychczasowego zatrudnienia. Przeprowadzone badanie wskazało na występowanie silnego związku pomiędzy skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia poza granicami kraju, a liczbą odbytych szkoleń zawodowych. 27 W grupie respondentów, którzy podjęli zatrudnienie za granicą największą grupę stanowili badani, którzy ukończyli do trzech szkoleń zawodowych (96,71%). Na kolejnym, miejscu znaleźli się respondenci, którzy ukończyli cztery lub pięć szkoleń (3,15%). Najniższą skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia odznaczały się osoby, które ukończyły sześć i więcej szkoleń zawodowych (1,16%). Jak pokazało badanie, jednostki posiadające wysokie kwalifikacje, wartościowe dyplomy, czy ukończone prestiżowe szkolenia nie musiały szukać zatrudnienia za pomocą pośredników. Wynik badania wskazywać może również, że pracodawcy posiadają przeświadczenie, że 25 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,27 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05 26 Zob: O. Dębowska, Migracje wyniki aktualnych badan i analiz, Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji, Kraków, czerwiec Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,78 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05 201

10 współcześnie prowadzi się dużą liczbę szkoleń i kursów zawodowych dla pracowników, ale przy jednoczesnej ich niskiej jakości. 28 Pracodawcy poszukiwali osób, które można było szybko i skutecznie przeszkolić. Jak wskazało badanie, odbyte szkolenie u poprzedniego pracodawcy stanowiły dla pracodawców niższą wartość, niż posiadane przez kandydatów wykształcenie. Przeprowadzone badanie wskazało na występowanie silnego związku pomiędzy skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia poza granicami kraju, a poziomem posiadanego wykształcenia. 29 Skuteczność w podejmowaniu zatrudnienia rosła wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia badanych. Najwyższa skuteczność w podejmowaniu zatrudnienia charakteryzowała respondentów, którzy posiadali wykształcenie wyższe (75,36%) oraz policealne (70,65%). Kolejne miejsce zajęli respondenci, którzy posiadali wykształcenie zasadnicze zawodowe (21,61%) Najniższą skuteczność charakteryzowała badanych, którzy posiadali wykształcenie podstawowe- pełne i niepełne (5,54%). Zgodnie z wynikami przeprowadzonych analiz, osoby posiadające wyższe wykształcenie posiadały odpowiednią dla pracodawcy wiedzę i kwalifikacje. Mimo, że badanie dotyczyło wykonywania prac fizycznych, wymagających specjalistycznych umiejętności, to jak wskazały jego wyniki, wykształcenie stanowiło poszukiwaną przez pracodawców wartość. Wyniki przeprowadzonych analiz wskazały, że fakt odbycia studiów wyższych lub posiadania wykształcenia policealnego, posiada korzystny wpływ na umiejętność zdobywania wiedzy, a więc na szybsze i skuteczniejsze przyuczenie do wykonywania wszystkich prac. Tak więc, przeprowadzone badanie potwierdziło słuszność powszechnie formułowanej opinii, że jednym z działań wspierających zatrudnienie stanowi rozwój szkolnictwa. Przeprowadzone badanie wskazało na występowanie słabego związku pomiędzy skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia poza granicami kraju, a posiadanym doświadczeniem zawodowym. 30 W grupie respondentów, którzy uzyskali zatrudnienie, najwięcej znalazło się osób posiadających doświadczenie zawodowe poniżej 5 lat 28 S. Golinowska, Polska droga do zatrudnienia - o przyczynach bezrobocia i polityce jego zwalczania, Tygodnik Powszechny, nr 12/ Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,53 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05 30 Współczynnik korelacji V -Cramera na poziomie 0,16 przy założonym poziomie istotności na poziomie 0,05 202

11 (32,20%) oraz w przedziale od 5 do 10 lat pracy (23,40%). Kolejne miejsce zajęli respondenci, posiadający doświadczenie zawodowe w przedziale od 10 do 15 lat pracy (21,07%) oraz od 15 do 20 lat pracy (17,77%). Najniższą skutecznością w podejmowaniu zatrudnienia, odznaczali się badani, których doświadczenie zawodowe wynosiło powyżej 20 lat pracy (8,1%). Zgodnie z wynikami przeprowadzonych analiz, w przypadku pracy fizycznej, wymagającej specjalistycznych umiejętności, poszukiwane są osoby dynamiczne oraz takie, które łatwo nabywają nowe umiejętności i nie przywiązują się do poprzednich doświadczeń. Z punktu widzenia badanych pracodawców, są to osoby młodsze lub takie, które nie nabyły przyzwyczajeń wynikających z dotychczas wykonywanej pracy. Wyniki badania wskazują, iż powinno być ono kontynuowane w kierunku identyfikacji kolejnych czynników indywidualnych, bowiem wpływ czynników indywidualnych okazał się być wyraźny. Przeprowadzone badanie ujawnia, że najsilniejszy bodziec w kierunku podjęcia migracji zarobkowej stanowią czynniki indywidualne oraz czynniki finansowe, natomiast czynniki regionalne okazały się posiadać mniejszy wpływ na procesy migracyjne. Wpływ czynników finansowych na decyzje migracyjne został udowodniony także w innych przytoczonych badaniach, jednak podstawowym ustaleniem opracowania jest stwierdzenie, iż najsilniejszy wpływ na skuteczność podjęcia zatrudnienia przez immigranta posiada wykształcenie pracownika. Pracodawcy poszukują osób, które posiadają wykształcenie wyższe lub przynajmniej policealne. Tak więc, wykształcenie podnosi atrakcyjność jednostki na rynku pracy i stanowi wartość uniwersalną. Równocześnie badanie wskazało, że pracodawcy poszukują pracowników, którzy ukończyli mniejszą liczbę szkoleń zawodowych i posiadają mniejsze doświadczenie zawodowe, a zatem których mogą sami przygotować do wykonywania pracy. Nie są zainteresowani zatrudnieniem osób, które posiadają nabyte nawyki, przyzwyczajenia i doświadczenie. Poszukują osób młodych, o niższym doświadczeniu zawodowym, ale elastycznych, które mogą się stosunkowo łatwo przystosować do stawianych przed nimi, nowych wymagań i warunków pracy. Ustalenia te potwierdzają początkową tezę artykułu, iż pracodawcy uznają immigrantów za źródło wzrostu potencjału kapitału intelektualnego swoich organizacji, przyjmując przy tym, iż dla 203

12 ukształtowania docelowego poziomu tego kapitału niezbędnym jest właściwe zarządzanie zasobem wiedzy, a zatem odpowiednie wyposażenie nowych, cudzoziemskich pracowników (posiadających właściwy potencjał w tym względzie) w odpowiednio ukształtowaną (tj. właściwie przetworzoną, wyselekcjonowaną i zaprezentowaną) wiedzę. Abstrakt Kapitał intelektualny przedsiębiorstw i gospodarek stanowi jeden z podstawowych czynników konkurencyjności w początku XXI wieku. Wielkość (wyrażona w kategoriach ilościowych) i wartość (wymiar jakości) kapitału intelektualnego zależne są, nie tylko od właściwego (mniej lub bardziej efektywnego) zarządzania potencjałem wiedzy, ale także od wymiaru tego potencjału (ilościowego i jakościowego) na poziomie wyjściowym. Podstawowym źródłem podnoszenia poziomu kapitały intelektualnego państw Europy zachodniej stanowi migracja młodych, wykształconych osób z nowych krajów Unii Europejskiej. Polska, jako największy ludnościowo kraj, który w ostatnich latach dołączył do tej struktury, odgrywa w tych procesach zasadniczą rolę. Rozwój współczesnych stosunków gospodarczych, społecznych i politycznych, zmniejszanie lub zanikanie barier komunikacyjnych i informacyjnych prowadzi do sytuacji, w której migracja zarobkowa traktowana jest dzisiaj, jako zjawisko typowe. Jak wynika z prowadzonych analiz, pracodawcy uznają imigrantów za źródło wzrostu potencjału kapitału intelektualnego swoich organizacji, przyjmując przy tym, iż dla ukształtowania docelowego poziomu tego kapitału niezbędnym jest właściwe zarządzanie zasobem wiedzy, a zatem odpowiednie wyposażenie nowych, cudzoziemskich pracowników (posiadających właściwy potencjał w tym względzie) w odpowiednio ukształtowaną (tj. właściwie przetworzoną, wyselekcjonowaną i zaprezentowaną) wiedzę. Słowa kluczowe: kapitał intelektualny, migracja zarobkowa, rynek pracy 204

13 Abstract This article explains that intellectual capital is essential for being competitive in the XXI century. Increasing of intellectual capital can be developed by migration of young and well educated employees from young to old EU countries. Because of the number of citizens, Poland became an important supplier of labor power in EU, but each migrant lives in different circumstances and has different motivation, e.g. poverty, adventure, calculation, desperation. People uproot themselves to work in foreign lands with all kinds of hopes and plans. However, there are common features and patterns. The article attempts to explain, why people move to places where they hope to be better off. The employers believe that immigrants bring intellectual capital to their doors, this can help them in increasing their work efficiency. But before it starts working that way, it is essential to equip foreign employees in well selected and processed knowledge. Key words: intellectual capital, migration, labor market Bibliografia 1. Dębowska O., Migracje wyniki aktualnych badan i analiz, Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji, Kraków, czerwiec 2007; Raport Polscy konsumenci w Wielkiej Brytanii i Irlandii przygotowanego przez instytut ARC Rynek i Opinia; 2. Fischer P.A., Straubhaar T., Okonomische Integration und Migration in einem gemeinsamen Markt, Berlin - Studgart - Wien Golinowska S., Polska droga do zatrudnienia - o przyczynach bezrobocia i polityce jego zwalczania, Tygodnik Powszechny, nr 12/ Golinowska S., Zróżnicowania regionalne a procesy migracyjne w: S. Golinowska (red.), Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek Pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemiec, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa Kłos B., Migracje zarobkowe Polaków do krajów Unii Europejskiej, BAS - Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa

14 6. Kowalewski J., Przemiany stylu życia mieszkańców wsi zurbanizowanej, Warszawa 1995, 7. Krajewski S., Tokarski T., Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i bezrobocie w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2005, s Lee E. S., A theory of migration, Demography, nr: 3/ 1966, s Lewis W. A., Economic Development with Unlimited Supplies of Labour, Manchester school of Economic and Social Studies, t. 22/ Majer A., Kryzys miast, w: Acta Universitatis Lodziensis nr 27/ Michałowski L., O związkach mieszkania ze stylem życia, w: Przemiany miasta. Wokół socjologii, Warszawa Nowak- Lewandowska R., Migracje Polaków w dobie rozszerzenia Unii Europejskiej, Wyd. Fundacja Prawo Europejskie, Warszawa 2004; 13. Oleksyn T., Skłonność Polaków do emigracji zarobkowej, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa Radiukiewicz A., Bieliński J., Larkowska M., Emigracja zarobkowa Polaków do Irlandii - raport z badań, ZBPO, Warszawa Rajkiewicz A., Regionalne zróżnicowanie zewnętrznych procesów migracyjnych. Dynamika, struktura oraz układ kosztów korzyści, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1996, 16. Raport Polscy konsumenci w Wielkiej Brytanii i Irlandii przygotowanego przez instytut ARC Rynek i Opinia, lipiec 2008, Simmel G., Mentalność mieszkańców wielkich miast w: G. Simmel, Socjologia, PWN, Warszawa Werner H., Tassinopoulos A., Kristensen S., Mobilitat und Wanderung der Arbeitnehmer in der Europeischen Union und ihre besonderen Auswirkungen auf die Jugend, Cedefop 1998, wyspach,3131.html 206

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW Agenda

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW Agenda Agenda Migracje Zarobkowe Polaków Emigracja z Polski o o o o o o Skala emigracji Kierunki emigracji Profil potencjalnego emigranta Długość wyjazdów Bariery i motywacje Sytuacja geopolityczna Imigracja

Bardziej szczegółowo

Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej. Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy

Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej. Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy Od 2004 roku Polska jest członkiem Unii Europejskiej, w wyniku możliwości podjęcia

Bardziej szczegółowo

Sytuacja demograficzna kobiet

Sytuacja demograficzna kobiet dane za rok 2017 Sytuacja demograficzna kobiet Województwo pomorskie ma 2 324,3 tys. mieszkańców, z czego 51,3% stanowią (1 192, 3 tys.), z medianą 1 wieku 40,7 lat ( 38,0 lat). Rodzi się mniej dziewczynek

Bardziej szczegółowo

Raport: Oczekiwania studentów względem rynku pracy

Raport: Oczekiwania studentów względem rynku pracy Raport: Oczekiwania studentów względem rynku Wyniki badań Plany kariery Brak planów rozwoju zawodowego jest powszechnym problemem występującym w Polsce. Zdaniem ekspertów tego rodzaju plany powinny być

Bardziej szczegółowo

Miasta województwa małopolskiego - zmiany, wyzwania i perspektywy rozwoju

Miasta województwa małopolskiego - zmiany, wyzwania i perspektywy rozwoju Miasta województwa małopolskiego - zmiany, wyzwania i perspektywy rozwoju Miasta odgrywają ważną rolę w rozwoju gospodarczym i społecznym regionów. Stanowią siłę napędową europejskiej gospodarki, są katalizatorami

Bardziej szczegółowo

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Listopad 2016 Wstęp Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki (WWSI) prowadzi cykliczne badania, których celem są ocena pozycji

Bardziej szczegółowo

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW Agenda

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW Agenda Agenda Migracje dziś Preferencje Migracyjne Polaków o o o o o o o Skala planowanych emigracji Kierunki wyjazdów Profil potencjalnego emigranta Długość emigracji Powody emigracji Branże, w których chcieliby

Bardziej szczegółowo

KOBIETY I MĘŻCZYŹNI NA RYNKU PRACY

KOBIETY I MĘŻCZYŹNI NA RYNKU PRACY KOBIETY I MĘŻCZYŹNI NA RYNKU PRACY Dane prezentowane w niniejszym opracowaniu zostały zaczerpnięte z reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), z rejestrów bezrobotnych prowadzonych

Bardziej szczegółowo

Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy:

Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy: Łukasz Pokrywka 23.05.2011 Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy: o Emigracja Polaków po przystąpieniu do UE o Sytuacja społeczno-gospodarcza Niemiec o

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych. Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych. Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach Materiał na konferencję prasową w dniu 25 września 2012 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie rejestrowane w województwie. zachodniopomorskim w 2012 r.

Bezrobocie rejestrowane w województwie. zachodniopomorskim w 2012 r. Urząd Statystyczny w Szczecinie Bezrobocie rejestrowane w województwie zachodniopomorskim w 2012 r. OPRACOWANIA SYGNALNE Szczecin, marzec 2013 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach

Bardziej szczegółowo

Mobilność zawodowa i przestrzenna osób młodych w Polsce. młodzieŝ. Gdańsk Jarosław Oczki

Mobilność zawodowa i przestrzenna osób młodych w Polsce. młodzieŝ. Gdańsk Jarosław Oczki młodzieŝ Gdańsk 12.12.2012 Konferencja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Mobilność zawodowa i przestrzenna osób młodych w Polsce Jarosław Oczki

Bardziej szczegółowo

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc październik listopada 2016

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc październik listopada 2016 za miesiąc październik 2016 3 14 listopada 2016 RAPORT MIESIĘCZNY ZA PAŹDZIERNIK 2016 Zarząd Spółki LOYD S.A. z siedzibą w Warszawie działając w oparciu o postanowienia Pkt 16 Załącznika do Uchwały Nr

Bardziej szczegółowo

5 poziom PRK a potrzeby gospodarki i społeczeństwa wiedzy

5 poziom PRK a potrzeby gospodarki i społeczeństwa wiedzy 5 poziom PRK a potrzeby gospodarki i społeczeństwa wiedzy Seminarium Poziom 5 Polskiej Ramy Kwalifikacji: rynek pracy i regulacje ustawowe Prof. Ewa Chmielecka (na podstawie prezentacji I. Kotowskiej i

Bardziej szczegółowo

kierunek Bezpieczeństwo wewnętrzne

kierunek Bezpieczeństwo wewnętrzne Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Sprawozdanie z ankietyzacji absolwentów studiów niestacjonarnych I stopnia Wydział Ochrony Zdrowia kierunek Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie rejestrowane w województwie. zachodniopomorskim w 2016 r.

Bezrobocie rejestrowane w województwie. zachodniopomorskim w 2016 r. Urząd Statystyczny w Szczecinie Bezrobocie rejestrowane w województwie zachodniopomorskim w 2016 r. OPRACOWANIA SYGNALNE Szczecin, marzec 2017 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach

Bardziej szczegółowo

z badania losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

z badania losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Wydział Nauk o Środowisku Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Raport z badania losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Studia z perspektywy absolwenta Rocznik

Bardziej szczegółowo

Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież

Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież MEMO/11/292 Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież 53 proc. młodych Europejczyków chce pracować za granicą Ponad połowa

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Edyta Kuracińska

Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Edyta Kuracińska Program Operacyjny Kapitał Ludzki Edyta Kuracińska Cel prezentacji Istotą niniejszej prezentacji jest przedstawienie założeń oraz ich realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w aspekcie zwalczania

Bardziej szczegółowo

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Listopad 2017 Wstęp Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki (WWSI) prowadzi cykliczne badania, których celem są ocena pozycji

Bardziej szczegółowo

Romuald Jończy. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej

Romuald Jończy. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Ekonomii i Gospodarowania Środowiskiem Politechnika Opolska Katedra Ekonomii Rozwoju i Polityki Ekonomicznej Romuald Jończy Migracje zagraniczne z obszarów

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI SYTUACJA I POŁOWA 2017 ŁÓDŹ GRUDZIEŃ 2017 SPIS TREŚCI LUDNOŚĆ WYNAGRODZENIA RYNEK PRACY - ZATRUDNIENIE RYNEK PRACY - BEZROBOCIE PRZEMYSŁ BUDOWNICTWO BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ

Bardziej szczegółowo

Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemcy.

Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemcy. Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemcy. Red.: Stanisława Golinowska Klaus von Stackelberg, Ulf Halne (przekład: Teresa i Piotr Broda-Wysoccy) TEORIE ROZWOJU

Bardziej szczegółowo

Wyzwania i perspektywy wielkopolskiego rynku pracy

Wyzwania i perspektywy wielkopolskiego rynku pracy Wyzwania i perspektywy wielkopolskiego rynku pracy Prof. dr hab. Józef Orczyk Przewodniczący Wielkopolskiej Rady Rynku Pracy Rektor Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Praca najważniejszym spoiwem społecznymczy

Bardziej szczegółowo

Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim. Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne

Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim. Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne Analizy i informacje Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim Biuro Programowania Rozwoju Wydział Zarządzania

Bardziej szczegółowo

GSMONLINE.PL. UKE: Polacy o rynku telekomunikacyjnym w roku

GSMONLINE.PL. UKE: Polacy o rynku telekomunikacyjnym w roku GSMONLINE.PL UKE: Polacy o rynku telekomunikacyjnym w roku 2013 2013-12-13 UKE opublikowało raporty z badań w zakresie korzystania z usług telekomunikacyjnych. Uzyskane rezultaty zawierają opinie konsumentów

Bardziej szczegółowo

ANALIZA SYTUACJI MŁODZIEŻY NA RYNKU PRACY W WOJ. PODLASKIM W 2012 ROKU

ANALIZA SYTUACJI MŁODZIEŻY NA RYNKU PRACY W WOJ. PODLASKIM W 2012 ROKU ANALIZA SYTUACJI MŁODZIEŻY NA RYNKU PRACY W WOJ. PODLASKIM W 2012 ROKU 1. Demografia 1 W końcu 2012r. w woj. podlaskim mieszkało 164956 osób w wieku 15-24 lata i stanowiły one 13,8% ogółu ludności województwa.

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI 2014

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI 2014 SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI 2014 Łódź Kwiecień 2015 SPIS TREŚCI Ludność Ruch naturalny Wynagrodzenia Rynek pracy - zatrudnienie Rynek pracy - bezrobocie Przemysł Budownictwo Budownictwo mieszkaniowe

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ ZAINTERESOWANIE PODJĘCIEM PRACY W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ BS/47/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2004

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ ZAINTERESOWANIE PODJĘCIEM PRACY W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ BS/47/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2004 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

SIGMA KWADRAT. Ruch wędrówkowy ludności. Statystyka i demografia CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY POLSKIE TOWARZYSTWO STATYSTYCZNE

SIGMA KWADRAT. Ruch wędrówkowy ludności. Statystyka i demografia CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY POLSKIE TOWARZYSTWO STATYSTYCZNE SIGMA KWADRAT CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY Ruch wędrówkowy ludności Statystyka i demografia PROJEKT DOFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO URZĄD STATYSTYCZNY W LUBLINIE

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach. Sprawozdanie z ankietyzacji absolwentów studiów stacjonarnych I stopnia

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach. Sprawozdanie z ankietyzacji absolwentów studiów stacjonarnych I stopnia Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Sprawozdanie z ankietyzacji absolwentów studiów stacjonarnych I stopnia Wydział Humanistyczno Ekonomiczny kierunek Filologia

Bardziej szczegółowo

Małopolski rynek pracy Szanse i perspektywy

Małopolski rynek pracy Szanse i perspektywy Małopolski rynek pracy Szanse i perspektywy Alina Paluchowska Wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie Uczenie się przez całe życie Każdy człowiek odpowiada za swój rozwój edukacyjno zawodowy

Bardziej szczegółowo

RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2009 ROKU

RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2009 ROKU POWIATOWY URZĄD PRACY W KŁOBUCKU RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2009 ROKU ( II część raportu za 2009 rok oparta o dane o uczniach szkół ponadgimnazjalnych z SIO MEN)

Bardziej szczegółowo

RYNEK PRACY I ZASOBY LUDZKIE NA DOLNYM ŚLĄSKU I W MIEŚCIE WROCŁAWIU 2009

RYNEK PRACY I ZASOBY LUDZKIE NA DOLNYM ŚLĄSKU I W MIEŚCIE WROCŁAWIU 2009 Partnerzy badania: RYNEK PRACY I ZASOBY LUDZKIE NA DOLNYM ŚLĄSKU I W MIEŚCIE WROCŁAWIU 2009 Zebranie oraz opracowanie wyników: Advisory Group TEST Human Resources 50-136 ul. Wita Stwosza 15 tel. 71/ 78

Bardziej szczegółowo

Izabela Piela KrDZEk2003Gn

Izabela Piela KrDZEk2003Gn Izabela Piela KrDZEk2003Gn Migracjami ludności nazywamy całokształt przemieszczeń, połączonych z przekroczeniem granicy administracyjnej podstawowej jednostki terytorialnej, prowadzących do stałej lub

Bardziej szczegółowo

Efekty wsparcia młodych osób niepracujących i niekształcących się w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój

Efekty wsparcia młodych osób niepracujących i niekształcących się w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 1 Efekty wsparcia młodych osób niepracujących i niekształcących się w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój Najważniejsze wyniki 60% uczestników programu pracowało 6 miesięcy po zakończeniu

Bardziej szczegółowo

Jak zmienia się polska wieś? Co pokazują badania?

Jak zmienia się polska wieś? Co pokazują badania? https://www. Jak zmienia się polska wieś? Co pokazują badania? Autor: Beata Kozłowska Data: 14 października 2016 Jakie czynniki mają największy wpływ na to, jak zmienia się polska wieś? Naukowcy stwierdzili,

Bardziej szczegółowo

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa BEZROBOCIE REJESTROWANE W PŁOCKU W 2014 R. ***

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa BEZROBOCIE REJESTROWANE W PŁOCKU W 2014 R. *** URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania październik 2015 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15 faks 22 846 76

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI I POŁOWA 2015 R. Łódź grudzień 2015 SPIS TREŚCI Ludność Wynagrodzenia Rynek pracy - zatrudnienie Rynek pracy - bezrobocie Przemysł Budownictwo Budownictwo mieszkaniowe

Bardziej szczegółowo

WYNAGRODZENIA POLAKÓW ZA GRANICĄ W 2016 ROKU RAPORT EURO-TAX.PL

WYNAGRODZENIA POLAKÓW ZA GRANICĄ W 2016 ROKU RAPORT EURO-TAX.PL WYNAGRODZENIA POLAKÓW ZA GRANICĄ W 2016 ROKU RAPORT EURO-TAX.PL LIPIEC 2017 W 2016 ROKU ZAROBKI POLAKÓW ZA GRANICĄ WYNIOSŁY PONAD 119 MLD ZŁ Rok 2016 w porównaniu z rokiem poprzednim przyniósł nieznaczny

Bardziej szczegółowo

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec sierpnia 2014r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) Nadal spada bezrobocie

Bardziej szczegółowo

Najnowsze migracje z i do Polski. Demografia, 26.11.08

Najnowsze migracje z i do Polski. Demografia, 26.11.08 Najnowsze migracje z i do Polski Agata Górny Demografia, 26.11.08 Polska jako kraj emigracji Najważniejsze okresy/momenty w historii emigracyjnej Polski Okres międzywojenny: migracje za chlebem Okres powojenny:

Bardziej szczegółowo

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec sierpień 2013r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) Nadal spada bezrobocie

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Krakowie

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Krakowie GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Krakowie Warszawa, dnia 28 listopada 2014 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS BENEFICJENCI ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH W 2013 R. Podstawowe źródło danych opracowania

Bardziej szczegółowo

Rynek pracy specjalistów w II kw roku. Raport Pracuj.pl

Rynek pracy specjalistów w II kw roku. Raport Pracuj.pl Rynek pracy specjalistów w II kw. 2018 roku Raport Pracuj.pl 02 W II kwartale 2018 roku na portalu Pracuj.pl opublikowano 143 716 ofert pracy. To o 5,4% więcej, niż w analogicznym okresie przed rokiem.

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002

INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002 POWIATOWY URZĄD PRACY W OPOLU ul. mjr Hubala 21, 45-266 Opole tel. 44 22 929, fax 44 22 928, e-mail: opop@praca.gov.pl INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002

Bardziej szczegółowo

Raport: Opinia pracowników z Ukrainy na temat pracy w Polsce

Raport: Opinia pracowników z Ukrainy na temat pracy w Polsce Raport: Opinia pracowników z Ukrainy na temat pracy w Polsce 2017 2017 Spis treści Wstęp... 2 Raport w liczbach... 3 Ukraińcy w Polsce... 3 Powody przyjazdu pracowników z Ukrainy do Polski... 4 Planowany

Bardziej szczegółowo

RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2010 ROKU

RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2010 ROKU POWIATOWY URZĄD PRACY W KŁOBUCKU RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 2010 ROKU ( II część raportu za 2010 rok oparta o dane o uczniach szkół ponadgimnazjalnych z SIO MEN)

Bardziej szczegółowo

IMIGRACJA STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH DO POLSKI - główne wnioski z raportu krajowego

IMIGRACJA STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH DO POLSKI - główne wnioski z raportu krajowego IMIGRACJA STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH DO POLSKI - główne wnioski z raportu krajowego KAROLINA ŁUKASZCZYK Europejska Sieć Migracyjna quasi agencja unijna (KE + krajowe punkty kontaktowe), dostarcza aktualnych,

Bardziej szczegółowo

11 lat polskiej emigracji zarobkowej w Unii Europejskiej

11 lat polskiej emigracji zarobkowej w Unii Europejskiej 11 lat polskiej emigracji zarobkowej w Unii Europejskiej Raport Euro-Tax.pl Kwiecień 2015 W 11 lat Polacy zarobili 996 miliardów złotych w UE W ciągu 11 lat naszej obecności w strukturach Unii Europejskiej,

Bardziej szczegółowo

Jak Polacy postrzegają szkoły publiczne i niepubliczne: preferencje dotyczące szkolnictwa w Polsce. Marta Piekarczyk

Jak Polacy postrzegają szkoły publiczne i niepubliczne: preferencje dotyczące szkolnictwa w Polsce. Marta Piekarczyk Jak Polacy postrzegają szkoły publiczne i niepubliczne: preferencje dotyczące szkolnictwa w Polsce Marta Piekarczyk Warszawa, 2014 Obecny raport oparty jest na wynikach ogólnopolskiego sondażu uprzedzań

Bardziej szczegółowo

Ukraiński rynek pracy

Ukraiński rynek pracy WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI AMBASADY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W KIJOWIE Kijów, marzec 215 r. Ukraiński rynek pracy Charakterystyka rynku W związku z ostatnimi niepokojącymi wydarzeniami jakie

Bardziej szczegółowo

Swobodny przepływ pracowników w dwa lata po akcesji

Swobodny przepływ pracowników w dwa lata po akcesji Swobodny przepływ pracowników w dwa lata po akcesji Dr Maciej Duszczyk Urząd d Komitetu Integracji Europejskiej Konferencja WUP w Toruniu, w ramach IW Interreg IIIC, Projekt ADEP, 12 maj 2006 rok. Sytuacja

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych Materiał na konferencję prasową w dniu 23 października 2007 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Demograficznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji

Bardziej szczegółowo

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO PROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA 214-25 DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Niniejsza informacja została opracowana na podstawie prognozy ludności na lata 214 25 dla województw (w podziale na część miejską

Bardziej szczegółowo

w województwie śląskim wybrane aspekty

w województwie śląskim wybrane aspekty URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Aurelia Hetmańska Sytuacja ludzi młodych Sytuacja ludzi młodych w województwie śląskim wybrane aspekty Katowice, listopad 2013 r. Województwo śląskie w skali kraju koncentruje:

Bardziej szczegółowo

URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU

URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU URZĄD STATYSTYCZNY W BIAŁYMSTOKU Opracowania sygnalne Białystok, marzec 2013 r. Kontakt: e-mail: SekretariatUSBST@stat.gov.pl tel. 85 749 77 00, fax 85 749 77 79 Internet: www.stat.gov.pl/urzedy/bialystok

Bardziej szczegółowo

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02 134 Warszawa BEZROBOCIE REJESTROWANE W PŁOCKU W 2015 R. ***

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02 134 Warszawa BEZROBOCIE REJESTROWANE W PŁOCKU W 2015 R. *** URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02 134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania kwiecień 2016 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15 faks 22 846 76 67

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI 2015 R. Łódź lipiec 2016 SPIS TREŚCI Ludność Wynagrodzenia Rynek pracy - zatrudnienie Rynek pracy - bezrobocie Przemysł Budownictwo Budownictwo mieszkaniowe Podmioty

Bardziej szczegółowo

Młodzież w Małopolsce

Młodzież w Małopolsce Młodzież w Małopolsce Katarzyna Antończak-Świder Kraków, 22 kwietnia 2015 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego www.wup-krakow.pl Zagadnienia młodzi

Bardziej szczegółowo

INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec września 2011 r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy)

INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec września 2011 r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec września 2011 r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) We wrzesieo bezrobocie

Bardziej szczegółowo

Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 2013

Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 2013 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY DEPARTAMENT BADAŃ DEMOGRAFICZNYCH I RYNKU PRACY Warszawa, październik 2014 roku Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 2013 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

OSOBY W WIEKU 18 24 LAT

OSOBY W WIEKU 18 24 LAT Powiatowy Urząd Pracy w Limanowej - http://www.pup.limanowa.pl/pl 1 Osoby w wieku 18-24.. 1 2 Osoby w wieku 25-34.. 2 3 Osoby bez kwalifikacji zawodowych.. 3 4 Osoby bez doświadczenia zawodowego.. 5 5

Bardziej szczegółowo

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW

MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW MIGRACJE ZAROBKOWE POLAKÓW Raport Work Service S.A. 1 SPIS TREŚCI RAPORT W LICZBACH 4 PREFEROWANE KRAJE EMIGRACJI 5 ROZWAŻAJĄCY EMIGRACJĘ ZAROBKOWĄ 6 POWODY EMIGRACJI 9 BARIERY EMIGRACJI 10 METODOLOGIA

Bardziej szczegółowo

Ekonometryczna analiza popytu na wodę

Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.

Bardziej szczegółowo

KONIUNKTURA KONSUMENCKA NA POZIOMIE LOKALNYM W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM I PODKARPACKIM

KONIUNKTURA KONSUMENCKA NA POZIOMIE LOKALNYM W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM I PODKARPACKIM 25 KONIUNKTURA KONSUMENCKA NA POZIOMIE LOKALNYM W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM I PODKARPACKIM Piotr Klimczak Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie W celu oceny kondycji gospodarstw domowych w województwie

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Wyjazdy wypoczynkowe i wakacyjna praca zarobkowa uczniów NR 135/2016 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Wyjazdy wypoczynkowe i wakacyjna praca zarobkowa uczniów NR 135/2016 ISSN KOMUNIKATzBADAŃ NR 135/2016 ISSN 2353-5822 Wyjazdy wypoczynkowe i wakacyjna praca zarobkowa uczniów Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec maj 2011 r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) W maju sytuacja na

Bardziej szczegółowo

Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim

Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Jacek Batóg Barbara Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Znaczenie poziomu i dynamiki wydajności pracy odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu podniesienia wieku emerytalnego zgodnie z projektem rządowym i propozycją PKPP Lewiatan na rynek pracy i wzrost gospodarczy 1

Ocena wpływu podniesienia wieku emerytalnego zgodnie z projektem rządowym i propozycją PKPP Lewiatan na rynek pracy i wzrost gospodarczy 1 Ocena wpływu podniesienia wieku emerytalnego zgodnie z projektem rządowym i propozycją PKPP Lewiatan na rynek pracy i wzrost gospodarczy 1 Piotr Lewandowski (red.), Kamil Wierus Warszawa, marzec 2012 1

Bardziej szczegółowo

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE

AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec październiku 2014r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) Nadal spada

Bardziej szczegółowo

PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji

PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERSTYKA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA MIESZKAŃCÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO POWRACAJĄCYCH Z EMIGRACJI ZAROBKOWEJ W 2013 ROKU

CHARAKTERSTYKA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA MIESZKAŃCÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO POWRACAJĄCYCH Z EMIGRACJI ZAROBKOWEJ W 2013 ROKU CHARAKTERSTYKA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA MIESZKAŃCÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO POWRACAJĄCYCH Z EMIGRACJI ZAROBKOWEJ W 2013 ROKU Kielce, 10.09.2014 r. - wyniki badania - Analiza danych zastanych Mieszkańcy

Bardziej szczegółowo

Analiza lokalnego rynku pracy Powiatu Sosnowieckiego oraz diagnoza zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności osób bezrobotnych aktualizacja 2014

Analiza lokalnego rynku pracy Powiatu Sosnowieckiego oraz diagnoza zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności osób bezrobotnych aktualizacja 2014 Analiza lokalnego rynku pracy Powiatu Sosnowieckiego oraz diagnoza zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności osób bezrobotnych aktualizacja 2014 Prezentacja wyników badania Metodologia badawcza Projekt

Bardziej szczegółowo

Odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01

Odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01 Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

Oszczędności gospodarstw domowych Analiza przekrojowa i analiza kohort

Oszczędności gospodarstw domowych Analiza przekrojowa i analiza kohort Oszczędności gospodarstw domowych Analiza przekrojowa i analiza kohort Barbara Liberda prof. zw. Uniwersytetu Warszawskiego Wydział Nauk Ekonomicznych Konferencja Długoterminowe oszczędzanie Szkoła Główna

Bardziej szczegółowo

Ruch wędrówkowy ludności

Ruch wędrówkowy ludności Trzeci Lubelski Konkurs Statystyczno-Demograficzny z okazji Dnia Statystyki Polskiej Ruch wędrówkowy ludności Statystyka i demografia Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Banku Polskiego Urząd Statystyczny

Bardziej szczegółowo

Losy zawodowe absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego studia magisterskie, rocznik 2010/2011. Biuro Karier UJ

Losy zawodowe absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego studia magisterskie, rocznik 2010/2011. Biuro Karier UJ Losy zawodowe absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego studia magisterskie, rocznik 2010/2011 Biuro Karier UJ Raporty z badań losów zawodowych absolwentów (roczniki 2007/2008, 2008/2009, 2009/2010), realizowanych

Bardziej szczegółowo

Bogdan Klepacki, Agata Pierścianiak Poziom wiedzy ubezpieczeniowej rolników indywidualnych województwa podkarpackiego

Bogdan Klepacki, Agata Pierścianiak Poziom wiedzy ubezpieczeniowej rolników indywidualnych województwa podkarpackiego Bogdan Klepacki, Agata Pierścianiak Poziom wiedzy ubezpieczeniowej rolników indywidualnych województwa podkarpackiego Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 16, 68-74 2004 68 Acta Scientifica Academiae

Bardziej szczegółowo

Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim

Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim Lipiec 2015 Informacja miesięczna LIPIEC 2015 r. Tczew, lipiec 2015 Lipiec 2015 Uwagi metodyczne Str. 2 Podstawę prawną do sporządzenia

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania rynku pracy w Polsce. Aspekty regionalne

Uwarunkowania rynku pracy w Polsce. Aspekty regionalne Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w Warszawie Uwarunkowania rynku pracy w Polsce. Aspekty regionalne redakcja naukowa Ryszard Cz. Horodeński Cecylia Sadowska-Snarska

Bardziej szczegółowo

Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013

Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013 Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013 Karolina Hansen Marta Witkowska Warszawa, 2014 Polski Sondaż Uprzedzeń 2013 został sfinansowany

Bardziej szczegółowo

Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie. Badanie losów absolwentów. Warszawa, 2013

Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie. Badanie losów absolwentów. Warszawa, 2013 Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie Badanie losów absolwentów Warszawa, Cel badania Charakterystyka społeczno-demograficzna absolwentów Aktualny status zawodowy absolwentów

Bardziej szczegółowo

Otwartość gospodarki a rynek pracy

Otwartość gospodarki a rynek pracy Wykład 10 Otwartość gospodarki a rynek pracy Plan wykładu 1. Migracje 2. Handel zagraniczny 1 1. Migracje 1/14 Kraje pochodzenia 1. Migracje 2/14 Stopa imigracji w Europie zbliża się do amerykańskiej (ale

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY Informacja o sytuacji na rynku pracy wg stanu na dzień 30 września 2006 roku

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY Informacja o sytuacji na rynku pracy wg stanu na dzień 30 września 2006 roku WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY Informacja o sytuacji na rynku pracy wg stanu na dzień 30 września 2006 roku 1. Poziom i stopa bezrobocia Sierpień 2006 Wrzesień 2006 2. Lokalne rynki pracy Tabela nr 1. Powiaty

Bardziej szczegółowo

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym.

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym. BEZROBOCIE rodzaje, skutki i przeciwdziałanie 1 2 3 Bezrobocie problemem XXI wieku Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i

Bardziej szczegółowo

Deficyt Mieszkaniowy w Polsce

Deficyt Mieszkaniowy w Polsce Jednym z ważniejszych czynników wpływających na rynek nieruchomości, poza możliwościami finansowymi i podażą na rynku, są potrzeby mieszkaniowe ludności. Ich powszechnie stosowanym miernikiem jest tzw.

Bardziej szczegółowo

Sprzężenia na rynku edukacyjnym próba weryfikacji symulacyjnej

Sprzężenia na rynku edukacyjnym próba weryfikacji symulacyjnej Sprzężenia na rynku edukacyjnym próba weryfikacji symulacyjnej Tomasz Kuszewski, Tomasz Szapiro, Przemysław Szufel, Beata Koń, Grzegorz Michalski Warszawa, 18 maja 2015 r. Złożoność i heterogeniczność

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie w Małopolsce

Bezrobocie w Małopolsce IV 211 V 211 VI 211 VII 211 VIII 211 IX 211 X 211 XI 211 XII 211 I 212 II 212 III 212 IV 212 V 212 VI 212 VII 212 VIII 212 IX 212 X 212 XI 212 XII 212 I 213 II 213 III 213 IV 213 148 358 14148 136 92 134

Bardziej szczegółowo

Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim

Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim Wrzesień 2015 Informacja miesięczna WRZESIEŃ 2015 r. Tczew, wrzesień 2015 Wrzesień 2015 Uwagi metodyczne Str. 2 Podstawę prawną do sporządzenia

Bardziej szczegółowo

MAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE

MAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE MAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 43,4% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza pogorszenie sytuacji w ujęciu rocznym o 0,5

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Odpoczynek czy praca zarobkowa? Wakacje dzieci i młodzieży NR 134/2015 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Odpoczynek czy praca zarobkowa? Wakacje dzieci i młodzieży NR 134/2015 ISSN KOMUNIKATzBADAŃ NR 134/2015 ISSN 2353-5822 Odpoczynek czy praca zarobkowa? Wakacje dzieci i młodzieży Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

OSOBY W WIEKU 18 24 LAT

OSOBY W WIEKU 18 24 LAT Powiatowy Urząd Pracy w Zakopanem - http://www.pupzakopane.pl/ 1 Osoby w wieku 18-24.. 1 2 Osoby w wieku 25-34.. 3 3 Osoby bez kwalifikacji zawodowych.. 4 4 Osoby bez doświadczenia zawodowego.. 5 5 Kobiety

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA

SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA SYTUACJA SPOŁECZNO EKONOMICZNA W ŁODZI I POŁOWA 2016 R. Łódź listopad 2016 SPIS TREŚCI Ludność Wynagrodzenia Rynek pracy - zatrudnienie Rynek pracy - bezrobocie Przemysł Budownictwo Budownictwo mieszkaniowe

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa, 27.01.2016 r. Pracujący w nietypowych formach zatrudnienia Informacja została opracowana na podstawie wyników badania modułowego Nietypowe formy

Bardziej szczegółowo

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki Listopad 2018 Wstęp Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki (WWSI) prowadzi cykliczne badania, których celem są ocena pozycji

Bardziej szczegółowo

Warszawa, październik 2013 BS/135/2013 WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I WAKACYJNA PRACA ZAROBKOWA UCZNIÓW

Warszawa, październik 2013 BS/135/2013 WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I WAKACYJNA PRACA ZAROBKOWA UCZNIÓW Warszawa, październik 2013 BS/135/2013 WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I WAKACYJNA PRACA ZAROBKOWA UCZNIÓW Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje

Podstawowe informacje lipiec tys. osób Podstawowe informacje Województwo pomorskie czerwiec 2014 r. lipiec 2014 r. liczba zmiana % / pkt proc. Bezrobotni zarejestrowani liczba osób (stan w końcu miesiąca) 100 344 97 118-3 226-3,2%

Bardziej szczegółowo

Włączeni w rozwój wsparcie rodziny i podnoszenia kwalifikacji zawodowych w kontekście potrzeb gospodarki regionu pomorskiego

Włączeni w rozwój wsparcie rodziny i podnoszenia kwalifikacji zawodowych w kontekście potrzeb gospodarki regionu pomorskiego Włączeni w rozwój wsparcie rodziny i podnoszenia kwalifikacji zawodowych w kontekście potrzeb gospodarki regionu pomorskiego Gdańsk, 31 marca 2017 r. Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych)

Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych) 015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne Warszawa, 9.06.2015 r. Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych) Jaki był zasięg ubóstwa ekonomicznego

Bardziej szczegółowo