STAWY OSADOWE INFORMACJA O STANIE ŚRODOWISKA W MIEŚCIE STALOWA WOLA. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Tarnobrzegu

Transkrypt

1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Tarnobrzegu INFORMACJA O STANIE ŚRODOWISKA W MIEŚCIE STALOWA WOLA STAWY OSADOWE 2014 r.

2 Działalność przemysłowa prowadzona na terenie Polski od lat 30- tych XX wieku pociągała za sobą szereg uciążliwości dla środowiska w różnych jego aspektach. Szybki rozwój przemysłu przy jednoczesnym braku przepisów ochrony środowiska, w latach 70-tych tegoż wieku, skutkował podejmowaniem nierozważnych decyzji dotyczących między innymi zagospodarowania terenu. Przez wiele lat gromadzono w ziemi i na jej powierzchni różnego rodzaju odpady niebezpieczne. Wraz ze ściekami komunalnymi, przemysłowymi, odciekami ze składowisk, wprowadzono do środowiska gruntowo-wodnego, wiele różnego rodzaju zanieczyszczeń, których działanie negatywne ujawnia się obecnie. Przekształcenia własnościowe zapoczątkowane pod koniec lat 90- tych ubiegłego stulecia, spowodowały likwidację wielu zakładów i powstawanie nowych, często o innym profilu produkcji. Problemy ekologiczne w większości pozostały nierozwiązane.

3 W 2008 roku Główny Inspektor Ochrony Środowiska i Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wystąpili ze wspólną inicjatywą wytypowania na terenie Polski, obiektów stwarzających najpoważniejsze zagrożenie dla środowiska, dla których nie można ustalić właściciela lub których właścicielem jest Skarb Państwa, wymagających wspomagania finansowego działań likwidacyjnych te zagrożenia. Obiekty te zostały nazwane bombami ekologicznymi". W 2009 roku ustalono listę 13 przedsięwzięć, których skala zagrożenia dla środowiska była rozległa i wymagała pomocy finansowej, bądź to do przeprowadzenia badań i ekspertyz przed ich właściwą realizacją, bądź już na finansowanie działań likwidacyjnych. 24 lutego 2009 roku Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przyjęła Program przedsięwzięć w zakresie wsparcia gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, w tym odpadami medycznymi i weterynaryjnymi.

4 Dane zebrane przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i ich analiza, pozwoliły określić inny typ przedsięwzięć, które ze względu na złożoność problemów strukturalnych i ekologicznych również powinny być objęte programem finansowania z funduszu ekologicznego. Inspekcja Ochrony Środowiska przygotowała pierwszy wykaz 22 zakładów, na których terenie występują problemy ekologiczne o dużej skali potencjalnego oddziaływania na środowisko, których rozwiązanie przekracza możliwości finansowe tychże zakładów. Wśród nich znalazły się 2 obiekty z terenu województwa podkarpackiego: - Stawy osadowe odpadów poprodukcyjnych Huty Stalowa Wola S.A., stanowiące zagrożenie dla Głównego Zbiornika Wód Dębica - Stalowa Wola - Rzeszów nr 425, ze względu na ich lokalizację na przepuszczalnych piaskach, umożliwiających migrację zanieczyszczeń, zwłaszcza metali ciężkich i innych czynników agresywnych oraz zagrożenie dla 2 ujęć wody zlokalizowanych w odległości do 3 km od stawów, - zasoby wodne wydzielone z Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Dębica- Stalowa Wola Rzeszów nr 425, dla Zakładu Produkcji Wody Sp. z o.o. w Nowej Dębie, stanowiące źródło zaopatrzenia w wodę do picia ludności miasta i gminy Nowa Dęba, w których stwierdzono zanieczyszczenie trichloroetenem i tetrachloroetenem.

5

6 Stawy osadowe Huty Stalowa Wola SA służyły do deponowania odpadów poprodukcyjnych niebezpiecznych typu: szlamy z obróbki metali zawierające substancje niebezpieczne, sorbenty, materiały filtracyjne, szlamy z usuwania farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki i inne substancje niebezpieczne, szlamy z fizykochemicznej przeróbki odpadów zawierające substancje niebezpieczne, mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe. Ponadto zeskładowano także odpady inne niż niebezpieczne: szlamy z obróbki metali, odpady poszlifierskie, szlamy inne niż z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych i szlamy z fizykochemicznej przeróbki odpadów. Grupy odpadów zdeponowane w stawach osadowych są przemieszane, co wynikało ze sposobu prowadzonej eksploatacji oraz późniejszych prac związanych z formowaniem i niwelacją powierzchni stawów.

7 Stawy wyłączone zostały z eksploatacji w następujących latach: 1964 r. staw nr III, 1984 r. staw nr I i II, 1994 r. staw nr V, 2002 r. staw nr IV, koniec 2002 r. staw nr VI

8 Stawy osadowe i składowisko odpadów innych niż niebezpieczne zlokalizowane jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Łączna powierzchnia stawów I-VI i składowiska wynosi ,5 m 2, całkowita kubatura obiektów ,52 m 3, łączna ilość zdeponowanych odpadów w stawach osadowych I-V i na składowisku odpadów komunalnych ,8 Mg, zaś w stawie osadowym VI m 3.

9 Czynniki zagrożenia podłoże gruntowe stawów osadowych budują utwory przepuszczalne, występujące płytkie zwierciadło wód gruntowych w rejonie stawów osadowych i składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne ( na gł. 4,48 7,48 m ppt.) w stawy osadowe nr I-V, nie posiadają izolacji przed przenikaniem do gruntu i wód gruntowych składników szkodliwych zawartych w deponowanych odpadach, agresywny charakter odpadów zdeponowanych w stawie VI spowodował korozję istniejących zabezpieczeń, w tym betonu, żeliwa oraz stali, rozpuszczenie powłoki asfaltowej i błony smołowej.

10 Potencjalnym zagrożeniem dla jakości wód podziemnych jest możliwość migracji składników szkodliwych zawartych w deponowanych odpadach. Zanieczyszczenie wód podziemnych występować może w wyniku przesiąkania odcieków ze składowiska, infiltracji wód opadowych, przenikania zanieczyszczeń w wyniku ługowania odpadów przez wody podziemne przy wysokim położeniu zwierciadła wód gruntowych.

11 Wojewoda Podkarpacki po wykonaniu przez Instytut Gospodarki Odpadami w Katowicach w czerwcu 2002 r. Przeglądu ekologicznego składowisk odpadów stawy osadowe Huty Stalowa Wola S.A. w Stalowej Woli, wydał dla Huty Stalowa Wola decyzje zezwalające na zamknięcie składowiska. Do października 2009 r., tj. do dnia przekazania stawów osadowych oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Gminie Stalowa Wola Huta Stalowa Wola nie wykonała obowiązków wynikających z ww. decyzji w zakresie działań rekultywacyjnych.

12 Dobre wiadomości zarządzający uzyskał zgodę na zamknięcie stawów osadowych I-VI i składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne decyzja Marszałka Województwa Podkarpackiego z 31 grudnia 2013 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w styczniu2014 r. wydał postanowienie uzgadniające środowiskowe warunki realizacji przedsięwzięcia pn.: Rekultywacja stawów osadowych 1-6 na terenie Huty Stalowa Wola S.A. oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne ; Prezydent Stalowej Woli, w lutym 2014r. wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, w lutym 2014 r. Gmina Stalowa Wola przygotowywała wniosek o dofinansowanie do rekultywacji stawów z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z Programu Ochrona powierzchni ziemi- bomby ekologiczne.

13

14 Wokół stawów osadowych zlokalizowana jest lokalna sieć monitoringu wód podziemnych. Do końca 2012r. badania prowadzone były w 4 piezometrach. od 2013r. badania prowadzone są w 8 piezometrach.

15 Rozmieszczenie piezometrów

16 Omówienie wyników Z analizy badań wód podziemnych w 2012r. wynika, że najbardziej zanieczyszczoną wodę pobrano z piezometru P6. Świadczą o tym oznaczone wartości stężeń chromu, miedzi, ołowiu, rtęci, kadmu i przewodności elektrolitycznej, które kwalifikują wodę do V klasy jakości wód podziemnych, tj. wody złej jakości. Wysokie stężenia odnotowano również w piezometrze P7 dla wskaźnika miedzi (V klasa), natomiast w przypadku parametru rtęci, wodę z piezometrów: P7, P8, P9A, sklasyfikowano do IV klasy jakości. Klasyfikacji dokonano w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896).

17 W 2013 roku badania prowadzone były w 8 piezometrach. Wyniki badań potwierdzają złą jakość wody w piezometrze P6a w zakresie wskaźników: niklu (V klasa) i kadmu (V klasa), w piezometrze P7 - we wskaźnikach: miedź (V klasa) i nikiel (IV klasa) w piezometrach P11 - w zakresie niklu (V klasa), chromu +6 (IV klasa) i P13 w zakresie niklu (IV klasa). Zgodnie z decyzją zatwierdzającą instrukcję eksploatacji wydaną przez Marszałka Województwa Podkarpackiego z 2013r., przez okres pierwszych 3 lat od dnia zakończenia rekultywacji prowadzony będzie pomiar poziomu i jakości wód podziemnych co trzy miesiące, i co 6 miesięcy w następnych latach.

18 Siarczany (V)

19 Cynk (II)

20 Miedź (V)

21 Nikiel (V)

22 Ołów (III)

23 Kadm (V)

24 OWO (V)

25 Chrom VI (IV)

26

27

28

29

30

31