Samorządowa jednostka organizacyjna ANALIZA NA POTRZEBY KRYTERIÓW KONKURSOWYCH W RAMACH RPO WD OŚ 10: EDUKACJA (AKTUALIZACJA)

Transkrypt

1 Samorządowa jednostka organizacyjna ANALIZA NA POTRZEBY KRYTERIÓW KONKURSOWYCH W RAMACH RPO WD OŚ 10: EDUKACJA (AKTUALIZACJA) Wrocław, 2016

2 OPRACOWANIE Instytut Rozwoju Terytorialnego ul. Świdnicka 12/ Wrocław DYREKTOR Maciej Zathey ZASTĘPCY DYREKTORA Magdalena Belof Przemysław Malczewski ZESPÓŁ AUTORSKI Karolina Gmur Magdalena Kasprzak OPRACOWANIE EDYTORSKIE Karolina Gmur Magdalena Kasprzak Strona2

3 Niniejsza analiza jest aktualizacją opracowania wykonanego w związku z toczącymi się pracami nad ogłaszaniem konkursów w ramach RPO WD Jej przeprowadzenie stanowiło niezbędny i ważny etap planowania przyszłych interwencji w regionie w ramach osi priorytetowej 10 Edukacja. Badaniem objęte zostały gminy województwa dolnośląskiego pod względem kilku cech: (1) liczby miejsc w przedszkolach na 1000 dzieci w wieku 3-6 lat, (2) liczby dzieci w wieku przedszkolnym przypadającą na 1 miejsce w placówce wychowania przedszkolnego oraz (3) odsetka dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Dane pozyskane zostały z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Ponadto, dla przedstawienia szerszego kontekstu czasowego, wzięte zostały również pod uwagę dane zawarte w opracowaniu wykonanym w ramach funkcjonowania Dolnośląskiego Obserwatorium Rozwoju Terytorialnego pt. Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego na lata wskazujące trendy demograficzne i przyszłą sytuację gmin w tym zakresie. Analizując rozkład przestrzenny wskaźników związanych z edukacją przedszkolną można zauważyć, że są w województwie dolnośląskim gminy, gdzie brakuje jednostek zapewniających opiekę przedszkolną dla dzieci. Są to wyłącznie gminy wiejskie (Mściwojów, Jeżów Sudecki, Marciszów, Platerówka, Walim). Średnia liczba miejsc w przedszkolach na 1000 dzieci w wieku 3-6 lat dla Polski wyniosła 655 (w gminach miejskich było to 818). W województwie dolnośląskim średnia jest nieznacznie wyższa niż krajowa, wynosi bowiem 687 (w gminach miejskich 805). Na Dolnym Śląsku poziom wskaźnika był bardzo zróżnicowany (rys. 1). Najwyższymi wartościami odznaczały się w 2015 r. przede wszystkim gminy miejskie oraz jednostki południowej części regionu. Szczególnie na tle pozostałych jednostek wyróżniały się: Karpacz (1242), Polanica-Zdrój (1170), Świeradów-Zdrój (1036), Kudowa Zdrój (968), gmina miejska Zgorzelec (968), Dzierżoniów (966), Pieszyce (960), Jelenia Góra (942) i Kłodzko (928). W gminach najsłabszych pod tym względem było ponad piętnastokrotnie mniej miejsc w przedszkolach w porównaniu do liderów i należy podkreślić, że wszystkie to gminy wiejskie. Nie biorąc pod uwagę jednostek, w których w 2015 r. nie było ani jednego miejsca przedszkolnego 1 najmniejszą wartością wskaźnika odznaczały się gminy wiejskie: Kunice (71), Marcinowice (94), Stare Bogaczowice (142), Paszowice (166), Ruja (177) i Zagrodno (199). 1 Te gminy to: Walim, Platerówka, Marciszów, Jeżów Sudecki i Mściwojów. Strona3

4 Rysunek 1 Liczba miejsc w przedszkolach na 1000 dzieci w wieku 3-6 lat w gminach Dolnego Śląska w 2015 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL, GUS. Kolejnym ważnym wskaźnikiem z punktu widzenia analizy upowszechnienia opieki przedszkolnej wskaźnikiem jest liczba dzieci w wieku 3-6 lat przypadająca na 1 miejsce w placówce wychowania przedszkolnego (rys. 2). Ze względu na charakter tej cechy za najkorzystniejszy należy uznać stan, kiedy wartość wskaźnika jest jak najniższa. W regionie większość gmin (81%) znalazła się właśnie w dwóch najniższych klasach wartości (0,80-2,94 dzieci na jedno miejsce), co można uznać za pozytywne zjawisko. Najbardziej na tle pozostałych jednostek wyróżniał się Karpacz (0,81), Polanica-Zdrój (0,85), Świeradów- Zdrój (0,97), Kudowa Zdrój (1,03), gminy miejskie Zgorzelec (1,03) oraz Dzierżoniów (1,03). Niemniej jednak w wielu gminach badana cecha przyjmowała bardzo wysokie wartości. Tak było w gminie Kunice, gdzie na jedno miejsce przypadało 14 dzieci, Marcinowice 11 dzieci, Stare Bogaczowice 7 dzieci oraz Paszowice 6 dzieci. Strona4

5 Rysunek 2 Dzieci w wieku 3-6 lat na 1 miejsce w placówce wychowania przedszkolnego w gminach Dolnego Śląska w 2015 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych BDL, GUS. Średnia wartość odsetka dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w 2014 r. dla Polski wynosi 82,3% (gminy miejskie 92,1%), dla Dolnego Śląska natomiast 82,2% (90,3% dla gmin miejskich) (rys. 3). W tym miejscu należy podkreślić, że wskaźnik ten nie do końca obrazuje sytuację dzieci mieszkających w poszczególnych gminach, bowiem metodologia liczenia nie uwzględnia miejsca zamieszkania dzieci uczęszczających do placówki wychowania przedszkolnego 2. Nie może być zatem interpretowany wprost jako miernik zaspokojenia potrzeb mieszkańców danej gminy na usługi opieki przedszkolnej. Sytuację tę najlepiej ilustruje przypadek Polanicy-Zdrój i Karpacza, gdzie omawiany wskaźnik kształtował się w 2014 r. na poziomie 119,8% i 118,0%. Ponadto do grupy gmin o najwyższym odsetku dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym należały: Lubin gmina miejska (105,0%), Zgorzelec gmina miejska (103,1%), Ząbkowice Śląskie (99,5%), oraz Jelenia Góra (99,1%). Najniższym udziałem cechowały się gminy: Jeżów Sudecki (28,6%), Mściwojów (32,9%), Paszowice (37,5%), Marcinowice (42,3%) i Kunice (42,7%) 3. 2 Zgodnie z informacją uzyskaną w Banku Danych Lokalnych wskaźnik ten liczony jest w następujący sposób: liczba dzieci uczęszczająca do wszystkich placówek wychowania przedszkolnego w danej gminie odniesiona jest do liczby dzieci w określonej grupie wiekowej mieszkających w tej gminie. Odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym nie wskazuje zatem jaki procent mieszkańców danej gminy korzysta z opieki przedszkolnej. 3 Zgodnie z przyjętą przez GUS metodologią liczenia omawianego wskaźnika w 17 gminach Dolnego Śląska, w których nie było w 2013 r. placówki wychowania przedszkolnego, również odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym powinien wynosić 0%. Tymczasem nie ma takich gmin w województwie dolnośląskim. Rozbieżność wynika z czasu zbierania danych: informacja o liczbie placówek wychowania przedszkolnego zbierana jest w połowie roku, natomiast dane o liczbie dzieci uczęszczających do tego typu placówek są średnioroczne. Może zatem dojść do sytuacji, kiedy otwarcie placówki ma miejsce już po dacie zbierania informacji przez GUS z zakresu liczby przedszkoli i punktów przedszkolnych. Strona5

6 Rysunek 3 Odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w gminach Dolnego Śląska w r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL, GUS. Pełny obraz sytuacji w zakresie dostępu oraz poziomu zaspokojenia (obecnego i przyszłego) opieki przedszkolnej w gminach województwa dolnośląskiego pozwoli nam osiągnąć konfrontacja powyższych wskaźników z informacjami dotyczącymi sytuacji demograficznej zastanej oraz prognozowanej 5. Istotna w tym kontekście jest analiza udziału dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie mieszkańców gmin Dolnego Śląska. Ogólnie można stwierdzić, że rozkład przestrzenny badanej cechy zarówno w 2015, jak i w 2020 oraz 2035 r. będzie zbliżony, choć największa zmiana będzie zachodzić w obrębie wartości wskaźnika. W 2015 roku w regionie 4,04% mieszkańców stanowiły dzieci w wieku 3-6 lat. Najwyższym odsetkiem dzieci w wieku 3-6 lat charakteryzowały się gminy obszarów podmiejskich Wrocławia, Głogowa i Legnicy oraz w północnej części regionu: Siechnice (5,98%), Kobierzyce (5,95%), Dziadowa Kłoda (5,22%), Jerzmanowa (5,21%), Czernica (5,17%), Żórawina (5,15%), Kąty Wrocławskie (5,14%), Długołęka (5,09%), Kotla (5,09%), Miękinia (5,03%), Rudna (4,98%), Pęcław (4,87). 4 W związku z nałożeniem obowiązku szkolnego na wszystkie dzieci 6-letnie (w roku szkolnych 2015/2016 oraz 2016/2017) dane dotyczące odsetku dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w grupie wiekowej 3-6 w roku 2015 nie są dostępne. 5 Prognoza została oparta o opracowanie wykonane w ramach działalności Dolnośląskiego Obserwatorium Rozwoju Terytorialnego pt. Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego na lata Strona6

7 Najniższe wartości, poniżej średniej regionalnej, osiągały w 2015 r. gminy południowej i zachodniej części województwa. Wyróżniały się pod tym względem: Platerówka (2,60%), Szklarska Poręba (2,79%), Polanica- Zdrój (2,88%), Szczawno-Zdrój (2,90%), Karpacz (3,05%), Stronie Śląskie (3,08%) czy Niemcza (3,18%). Rysunek 4 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w gminach Dolnego Śląska w 2015 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL, GUS. W przyszłości na Dolnym Śląsku odsetek dzieci w wieku 3-6 lat będzie się zmniejszał, choć należy zauważyć, że skala zmiany będzie różna w poszczególnych gminach. Podkreślenia wymaga również fakt, że w niektórych częściach województwa prognozowany jest większy udział dzieci wskazanej grupy wiekowej niż w 2015 r. W 2020 r. ogółem w regionie wyniesie on 3,74% (w 2015 r. było to 4,04%), natomiast w 2025 r. ma to być już 3,42%. Obraz przestrzenny będzie podobny do tego sprzed 7 lat (rys. 5): najwyższymi wartościami będą charakteryzować się gminy stref podmiejskich i te okalające strefę LGOM: Jerzmanowa (4,91%), Siechnice (4,88%), Głogów gmina wiejska (4,66%), Kobierzyce (4,6%), Żórawina (4,56%), Lubin gmina wiejska (4,53%), Długołęka (4,49%), Gaworzyce (4,48%), Kotla (4,42%), Kunice (4,42%), Jemielno (4,41%) oraz Czernica (4,4%). Poniżej wartości średniej dla województwa znajdą się gminy południowej i zachodniej części regionu (rys. 4) oraz gminy miejskie. Najtrudniejszy stan przewidywany jest dla gmin: Kamienna Góra gmina miejska (2,98%), Głuszyca (3,01%), Nowa Ruda gmina miejska (3,05%), Mieroszów (3,06%), Wałbrzych (3,07%), Strona7

8 Duszniki-Zdrój (3,11%), Stronie Śląskie (3,12%), Szczawno-Zdrój (3,14%), Kłodzko gmina miejska (3,14%) czy też Zgorzelec gmina miejska (3,15%). Rysunek 5 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w gminach Dolnego Śląska w 2020 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie Prognozy demograficznej dla gmin Dolnego Śląska na lata , IRT. W 2025 r. przewidywane jest wzmocnienie omawianego obrazu tak pod względem coraz niższych wartości wskaźnika, jak i układu przestrzennego. Ponadprzeciętne wartości wskaźnika prognozowane są dla gmin suburbialnych (Lubin gmina wiejska (4,47%), Głogów gmina wiejska (4,45%), Siechnice (4,35%), Kunice (4,3%), Czernica (4,28%), Długołęka (4,22%), Żórawina (4,18%)), natomiast najtrudniejsza sytuacja pod tym względem będzie w gminach obszaru sudeckiego, gminach miejskich i zachodniej części regionu. Szczególnie niekorzystnie na tle pozostałych gmin wypadają: Wałbrzych (2,79%), Głuszyca (2,79%), Kamienna Góra (2,81%), Lubin gmina miejska (2,84%), Mieroszów (2,86%), Kłodzko (2,88%), Bolesławice (2,90%) oraz Nowa Ruda gmina miejska (2,90%). Strona8

9 Rysunek 6 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w gminach Dolnego Śląska w 2025 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie Prognozy demograficznej dla gmin Dolnego Śląska na lata , IRT. W najlepszy sposób prognozowany trend ilustruje procentowa zmiana liczby dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w latach (rys. 7) oraz (rys. 8). Biorąc pod uwagę oba horyzonty czasowe przyrost wskazanej grupy wiekowej będzie dotyczył ok. 30 gmin regionu. W perspektywie będą to gminy: Platerówka (50%), gmina wiejska Głogów (28,29%), Jeżów Sudecki (21,29%), gmina wiejska Lubin (14,16%) i Zgorzelec (11,94%), Kunice (11,66%), Jerzmanowa (9,72%), Szklarska Poręba (9,63%), Paszowice (9,27%), Stara Kamienica (9,25%). Biorąc jednak pod uwagę kolejne pięć lat przyrost odnotowany zostanie jedynie w 11 gminach: Platerówka (42,86%), gminie wiejskiej Głogów (27,91%), Jeżów Sudecki (23,69%), gminie wiejskiej Lubin (22,57%), Kunice (15,90%), Jerzmanowa (14,98%), gminie wiejskiej Zgorzelec (6,13%), Czernica (3,91%), Polanica-Zdrój (3,19%), gminie wiejskiej Oleśnica (2,73%), Paszowice (1,99%). W pozostałych jednostkach widoczny będzie spadek liczby dzieci w wieku 3-6 lat; średnio w regionie będzie to -8,47% w latach oraz -17,84% w latach Najdotkliwiej sytuacja zaznaczy się w gminach: Dziadowa Kłoda (-22,31%), gminie miejskiej Kamienna Góra (-22,14%), Międzylesie (-21,90%), gminie miejskiej Lubin (-21,63%), Osiecznica (-21,39%), gminie miejskiej Głogów(-21,35%) i Bolesławiec (- 21,20%), Pielgrzymka (-20,77%) i Mieroszów (-20,24%) w bliższej perspektywie czasowej oraz gminie miejskiej Lubin (-37,56%) i Głogów (-35,13%), Osiecznica (-35,00%), Międzylesie (-33,97%), gminie miejskiej Bolesławiec (-32,19) i Kamienna Góra (-32,00%), Dziadowa Kłoda (-31,82%), gmina miejska Chojnów (- 30,94%), Pielgrzymka (-30,43%) i Mieroszów (-30,16%) w 2025 r. Strona9

10 Rysunek 7 Zmiana liczby dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w gminach Dolnego Śląska w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie Prognozy demograficznej dla gmin Dolnego Śląska na lata , IRT. Rysunek 8 Zmiana liczby dzieci w wieku 3-6 lat w ogólnej liczbie ludności w gminach Dolnego Śląska w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie Prognozy demograficznej dla gmin Dolnego Śląska na lata , IRT. Strona10

11 Załącznik 1 Aneks tabelaryczny Jednostka Wskaźnik Liczba miejsc w przedszkolach na 1000 dzieci w wieku 3-6 lat w 2015 Odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w 2014 Dzieci w wieku 3-6 lat na 1 miejsce w placówce wychowania przedszkolnego w 2015 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w 2015 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w 2020 Udział dzieci w wieku 3-6 lat w 2025 Zmiana [%] Zmiana [%] POLSKA 654,53 82,26 1, POLSKA - GMINY 818,30 92,14 1, DOLNOŚLĄSKIE 687,41 82,21 1,45 4,04 3,74 3,42-8,47-17,84 DOLNOŚLĄSKIE - GMINY 805,15 90,33 1, Powiat bolesławiecki 592,40 74,65 1,69 4,15 3,67 3,37-12,62-21,64 Powiat bolesławiecki - 837,39 96,45 1, GMINY Bolesławiec (1) 837,39 96,45 1,19 3,86 3,19 2,89-21,20-32,19 Bolesławiec (2) 461,29 47,04 2,17 4,30 4,13 3,91 0,33-3,46 Gromadka (2) 241,55 62,01 4,14 3,81 3,87 3,50-0,48-13,04 Nowogrodziec (3) 376,33 59,00 2,66 4,31 4,06 3,84-5,46-10,93 Osiecznica (2) 541,67 71,22 1,85 4,81 3,87 3,31-21,39-35,00 Warta Bolesławiecka (2) 439,28 70,21 2,28 4,55 4,00 3,57-9,82-19,12 Powiat jaworski 470,56 70,97 2,13 3,83 3,72 3,34-4,57-16,90 Powiat jaworski - GMINY 775,46 91,76 1, Jawor (1) 775,46 91,76 1,29 3,45 3,58 3,05 0,37-18,53 Bolków (3) 256,86 69,40 3,89 3,74 3,39 3,13-11,72-21,70 Męcinka (2) 515,42 50,50 1,94 4,57 4,12 3,88-8,37-13,22 Mściwojów (2) 0,00 32,93 0,00 4,46 4,11 3,60-9,24-22,83 Paszowice (2) 165,56 37,50 6,04 3,79 4,03 3,75 9,27 1,99 Wądroże Wielkie (2) 260,42 68,26 3,84 4,80 4,08 4,05-12,50-13,54 Powiat jeleniogórski 479,45 66,75 2,09 3,39 3,42 3,20 1,37-6,71 Powiat jeleniogórski - 715,93 84,02 1, GMINY Karpacz (1) 1 241,61 117,99 0,81 3,05 3,26 3,00 5,37-6,04 Kowary (1) 448,72 72,93 2,23 3,46 3,17 2,93-11,03-21,54 Piechowice (1) 802,63 85,57 1,25 3,54 3,35 3,15-7,46-15,35 Szklarska Poręba (1) 748,66 78,16 1,34 2,79 3,17 2,95 9,63-3,21 Janowice Wielkie (2) 460,12 59,29 2,17 3,77 3,47 3,25-6,13-12,88 Jeżów Sudecki (2) 0,00 28,57 0,00 3,48 3,87 3,78 21,29 23,69 Mysłakowice (2) 403,46 60,57 2,48 3,38 3,45 3,22 2,88-4,90 Podgórzyn (2) 315,79 53,36 3,17 3,68 3,55 3,26-1,64-10,20 Stara Kamienica (2) 323,70 69,70 3,09 3,28 3,54 3,22 9,25-1,73 Powiat kamiennogórski 538,74 73,23 1,86 3,75 3,34 3,12-13,99-23,24 Powiat kamiennogórski - GMINY 770,00 86,69 1, Strona11

12 Kamienna Góra (1) 770,00 86,69 1,30 3,56 2,98 2,81-22,14-32,00 Kamienna Góra (2) 242,35 56,21 4,13 4,35 3,89 3,62-8,67-15,31 Lubawka (3) 669,21 74,81 1,49 3,53 3,27 3,02-9,92-20,61 Marciszów (2) 0,00 55,06 0,00 3,93 3,83 3,54-2,78-12,22 Powiat lubański 665,16 76,99 1,50 3,58 3,42 3,21-6,90-15,81 Powiat lubański - GMINY 804,70 85,14 1, Lubań (1) 764,12 83,09 1,31 3,69 3,25 3,01-14,68-24,09 Świeradów-Zdrój (1) 1 035,71 95,80 0,97 3,29 3,26 2,97-6,43-20,71 Leśna (3) 712,29 80,19 1,40 3,45 3,40 3,25-4,75-12,57 Lubań (2) 528,00 65,14 1,89 3,78 3,80 3,56 0,40-6,40 Olszyna (3) 438,60 66,82 2,28 3,49 3,45 3,25-3,07-11,40 Platerówka (2) 0,00 63,83 0,00 2,60 3,89 3,76 50,00 42,86 Siekierczyn (2) 467,84 58,97 2,14 3,77 3,66 3,42-5,26-14,04 Powiat lwówecki 434,65 64,71 2,30 3,52 3,48 3,30-3,16-11,12 Powiat lwówecki - GMINY Gryfów Śląski (3) 683,23 79,59 1,46 3,26 3,44 3,25 3,11-6,52 Lubomierz (3) 396,83 59,15 2,52 4,09 3,53 3,36-15,08-21,03 Lwówek Śląski (3) 333,33 61,30 3,00 3,59 3,53 3,35-3,33-10,79 Mirsk (3) 366,67 61,01 2,73 3,44 3,50 3,34 0,00-7,33 Wleń (3) 531,91 64,00 1,88 3,22 3,31 3,05-2,13-13,48 Powiat zgorzelecki 664,91 83,60 1,50 3,72 3,44 3,17-10,64-21,14 Powiat zgorzelecki - GMINY 940,63 100,00 1, Zawidów (1) 771,60 81,29 1,30 3,79 3,48 3,21-11,11-22,22 Zgorzelec (1) 967,55 103,09 1,03 3,24 3,15 2,94-8,06-19,67 Bogatynia (3) 680,79 85,48 1,47 4,05 3,49 3,09-16,74-29,86 Pieńsk (3) 432,28 58,20 2,31 3,76 3,45 3,31-10,37-17,00 Sulików (2) 323,74 61,64 3,09 4,55 3,85 3,50-14,75-23,38 Węgliniec (3) 517,75 79,55 1,93 3,96 3,37 3,15-18,34-27,51 Zgorzelec (2) 293,55 65,71 3,41 3,69 3,98 3,74 11,94 6,13 Powiat złotoryjski 490,51 74,17 2,04 4,14 3,65 3,32-13,01-23,20 Powiat złotoryjski - GMINY 682,10 86,50 1, Wojcieszów (1) 762,20 75,16 1,31 4,36 3,66 3,48-13,41-18,29 Złotoryja (1) 661,42 89,63 1,51 3,98 3,37 3,01-17,95-29,76 Pielgrzymka (2) 270,53 70,06 3,70 4,42 3,65 3,31-20,77-30,43 Świerzawa (3) 589,17 73,49 1,70 4,09 3,68 3,42-10,51-19,11 Zagrodno (2) 199,07 50,25 5,02 4,00 3,80 3,46-7,87-19,91 Złotoryja (2) 245,95 61,39 4,07 4,34 4,11 3,68-3,56-13,92 Powiat m.jelenia Góra 941,56 99,07 1,06 3,40 3,23 2,98-9,07-20,33 Powiat m.jelenia Góra - 941,56 99,07 1, GMINY Jelenia Góra (1) 941,56 99,07 1,06 3,40 3,23 2,98-9,07-20,33 Powiat głogowski 751,86 83,99 1,33 4,47 3,89 3,49-14,62-25,41 Strona12

13 Powiat głogowski - GMINY 838,16 90,01 1, Głogów (1) 838,16 90,01 1,19 4,43 3,65 3,16-21,35-35,13 Głogów (2) 430,23 51,33 2,32 3,95 4,66 4,45 28,29 27,91 Jerzmanowa (2) 591,09 64,29 1,69 5,21 4,91 4,69 9,72 14,98 Kotla (2) 440,53 74,76 2,27 5,09 4,42 4,13-11,01-15,86 Pęcław (2) 675,68 76,19 1,48 4,87 4,09 3,84-16,22-23,42 Żukowice (2) 340,14 70,45 2,94 4,18 4,30 4,08 4,08-2,04 Powiat górowski 701,81 78,41 1,42 4,14 3,92 3,77-6,72-12,69 Powiat górowski - GMINY Góra (3) 811,63 79,70 1,23 3,87 3,78 3,64-4,17-10,37 Jemielno (2) 367,65 69,83 2,72 4,35 4,41 4,08-0,74-11,03 Niechlów (2) 806,45 70,41 1,24 4,34 4,30 4,13-1,38-7,83 Wąsosz (3) 515,94 83,66 1,94 4,67 3,84 3,75-18,26-21,74 Powiat legnicki 491,38 67,60 2,04 4,11 3,87 3,58-5,08-12,77 Powiat legnicki - GMINY 857,91 92,38 1, Chojnów (1) 857,91 92,38 1,17 4,02 3,46 3,03-17,09-30,94 Chojnów (2) 456,92 67,15 2,19 4,01 3,91 3,64-2,87-10,18 Krotoszyce (2) 352,11 72,59 2,84 4,35 4,16 3,84-1,41-8,45 Kunice (2) 70,67 42,68 14,15 4,31 4,42 4,30 11,66 15,90 Legnickie Pole (2) 560,54 57,22 1,78 4,31 3,75 3,42-11,66-19,73 Miłkowice (2) 236,22 45,11 4,23 3,89 4,11 3,70 8,27-1,57 Prochowice (3) 598,71 75,44 1,67 4,13 3,78 3,50-8,09-15,86 Ruja (2) 176,99 50,89 5,65 4,24 3,79 3,68-8,85-12,39 Powiat lubiński 769,70 93,29 1,30 4,13 3,64 3,29-13,94-24,83 Powiat lubiński - GMINY 890,98 104,96 1, Lubin (1) 890,98 104,96 1,12 3,99 3,33 2,84-21,63-37,56 Lubin (2) 438,05 63,35 2,28 4,50 4,53 4,47 14,16 22,57 Rudna (2) 785,34 80,17 1,27 4,96 4,37 4,06-9,42-15,18 Ścinawa (3) 433,17 75,54 2,31 3,96 3,67 3,33-9,65-21,29 Powiat polkowicki 695,33 79,90 1,44 4,55 4,23 3,97-6,58-13,20 Powiat polkowicki - GMINY Chocianów (3) 576,66 59,58 1,73 4,42 4,29 3,89-3,14-14,11 Gaworzyce (2) 450,26 58,10 2,22 4,80 4,48 4,13-4,19-11,52 Grębocice (2) 772,20 89,81 1,30 4,79 4,12 3,89-14,67-20,08 Polkowice (3) 754,07 92,31 1,33 4,71 4,18 4,02-10,47-14,20 Przemków (3) 728,86 69,60 1,37 3,98 4,27 3,96 7,29-3,21 Radwanice (2) 731,48 88,48 1,37 4,61 4,21 3,90-6,94-13,89 Powiat m.legnica 831,07 91,61 1,20 3,87 3,45 3,13-13,00-23,76 Powiat m.legnica - GMINY 831,07 91,61 1, Legnica (1) 831,07 91,61 1,20 3,87 3,45 3,13-13,00-23,76 Powiat dzierżoniowski 773,77 78,78 1,29 3,62 3,40 3,17-8,39-17,55 Strona13

14 Powiat dzierżoniowski - 883,40 82,74 1, GMINY Bielawa (1) 832,70 82,32 1,20 3,41 3,36 3,15-3,73-12,81 Dzierżoniów (1) 966,39 87,44 1,03 3,59 3,20 2,94-14,10-24,43 Pieszyce (1) 960,23 78,11 1,04 3,66 3,52 3,38-5,11-10,23 Piława Górna (1) 588,24 68,88 1,70 3,84 3,60 3,47-9,80-16,08 Dzierżoniów (2) 462,37 55,56 2,16 4,02 3,58 3,33-11,83-19,89 Łagiewniki (2) 276,73 72,38 3,61 4,22 3,87 3,45-9,75-21,38 Niemcza (3) 546,96 71,19 1,83 3,18 3,50 3,25 8,29-3,31 Powiat kłodzki 682,17 77,52 1,47 3,59 3,30 3,08-10,66-20,22 Powiat kłodzki - GMINY 779,73 86,64 1, Duszniki-Zdrój (1) 602,41 73,19 1,66 3,47 3,11 2,93-14,46-24,10 Kłodzko (1) 928,42 93,39 1,08 3,49 3,14 2,88-13,90-24,90 Kudowa-Zdrój (1) 968,42 86,39 1,03 3,73 3,37 3,09-12,63-22,89 Nowa Ruda (1) 433,91 73,16 2,30 3,28 3,05 2,90-12,55-22,30 Polanica-Zdrój (1) 1 170,21 119,75 0,85 2,88 3,18 3,17 7,45 3,19 Bystrzyca Kłodzka (3) 566,77 72,03 1,76 3,49 3,41 3,12-4,90-16,02 Kłodzko (2) 445,60 61,70 2,24 3,89 3,58 3,36-7,90-14,90 Lądek-Zdrój (3) 421,05 65,35 2,38 3,36 3,27 3,14-6,67-14,74 Lewin Kłodzki (2) 574,71 61,84 1,74 4,49 3,64 3,45-18,39-22,99 Międzylesie (3) 555,56 72,18 1,80 4,28 3,44 3,04-21,90-33,97 Nowa Ruda (2) 819,00 85,44 1,22 3,72 3,36 3,13-11,76-20,81 Radków (3) 779,26 71,86 1,28 4,09 3,62 3,34-12,77-22,34 Stronie Śląskie (3) 834,04 79,63 1,20 3,08 3,12 2,92-1,70-11,91 Szczytna (3) 644,07 66,91 1,55 3,96 3,42 3,10-13,90-23,39 Powiat świdnicki 616,33 78,12 1,62 3,89 3,59 3,31-9,24-18,39 Powiat świdnicki - GMINY 805,67 89,78 1, Świdnica (1) 838,07 97,02 1,19 3,55 3,33 3,03-10,02-22,22 Świebodzice (1) 732,97 73,57 1,36 4,01 3,53 3,30-12,86-20,00 Dobromierz (2) 305,94 67,98 3,27 4,14 3,76 3,32-11,42-24,66 Jaworzyna Śląska (3) 344,83 66,16 2,90 4,20 3,87 3,59-8,51-16,78 Marcinowice (2) 93,63 42,28 10,68 4,09 4,07 3,82-0,37-7,12 Strzegom (3) 610,80 76,32 1,64 4,00 3,52 3,25-13,54-22,73 Świdnica (2) 400,27 54,60 2,50 4,35 4,10 3,86-1,08-4,58 Żarów (3) 461,38 78,91 2,17 3,91 3,67 3,39-6,71-15,45 Powiat wałbrzyski 493,39 69,75 2,03 3,58 3,34 3,14-9,55-18,32 Powiat wałbrzyski - GMINY 560,48 73,28 1, Boguszów-Gorce (1) 514,13 69,02 1,95 3,57 3,31 3,09-10,78-20,85 Jedlina-Zdrój (1) 384,62 69,59 2,60 3,92 3,57 3,45-10,26-14,87 Szczawno-Zdrój (1) 927,27 89,63 1,08 2,90 3,14 2,97 5,45-3,64 Czarny Bór (2) 641,71 84,07 1,56 3,86 3,67 3,52-6,42-11,76 Głuszyca (3) 515,68 72,05 1,94 3,26 3,01 2,79-12,89-24,04 Mieroszów (3) 773,81 76,23 1,29 3,60 3,06 2,86-20,24-30,16 Strona14

15 Stare Bogaczowice (2) 142,05 44,44 7,04 4,14 3,66 3,44-10,80-17,05 Walim (2) 0,00 50,00 0,00 3,80 3,67 3,38-1,88-11,27 Powiat ząbkowicki 739,72 81,32 1,35 3,74 3,44 3,19-10,98-20,60 Powiat ząbkowicki - GMINY Bardo (3) 906,74 78,70 1,10 3,55 3,47 3,17-5,18-16,58 Ciepłowody (2) 813,01 80,87 1,23 3,95 3,48 3,15-15,45-26,83 Kamieniec Ząbkowicki (2) 428,57 63,52 2,33 4,21 3,63 3,30-14,86-25,14 Stoszowice (2) 841,12 87,05 1,19 3,90 3,70 3,39-8,41-19,16 Ząbkowice Śląskie (3) 873,59 99,46 1,14 3,59 3,33 3,12-10,89-20,28 Ziębice (3) 603,32 68,98 1,66 3,75 3,37 3,16-12,52-20,97 Złoty Stok (3) 920,25 74,67 1,09 3,49 3,49 3,28-3,68-12,88 Powiat m.wałbrzych od 790,38 77,21 1,27 3,38 3,07 2,79-13,18-25, Powiat m.wałbrzych od 790,38 77,21 1, GMINY Wałbrzych od 2013 (1) 790,38 77,21 1,27 3,38 3,07 2,79-13,18-25,62 Powiat milicki 544,27 76,58 1,84 4,52 4,00 3,66-11,88-20,74 Powiat milicki - GMINY Cieszków (2) 382,78 68,09 2,61 4,47 4,25 3,77-6,70-19,62 Krośnice (2) 267,38 70,59 3,74 4,57 4,07 3,74-10,16-18,18 Milicz (3) 669,09 80,29 1,49 4,52 3,93 3,61-13,45-21,82 Powiat oleśnicki 522,85 73,98 1,91 4,38 4,00 3,69-8,30-16,05 Powiat oleśnicki - GMINY 616,65 89,80 1, Oleśnica (1) 616,65 89,80 1,62 4,40 3,76 3,51-15,19-21,87 Bierutów (3) 393,87 54,62 2,54 4,19 4,06 3,74-3,07-12,26 Dobroszyce (2) 418,01 63,44 2,39 4,81 4,16 3,80-11,58-18,97 Dziadowa Kłoda (2) 516,53 63,56 1,94 5,22 4,09 3,66-22,31-31,82 Międzybórz (3) 527,03 78,37 1,90 4,34 4,07 3,83-4,95-11,71 Oleśnica (2) 218,18 44,49 4,58 4,25 4,36 4,02 8,36 2,73 Syców (3) 629,23 77,93 1,59 4,41 4,08 3,74-7,98-16,10 Twardogóra (3) 565,46 76,75 1,77 4,05 4,02 3,62-1,90-13,28 Powiat oławski 564,40 81,70 1,77 4,49 4,00 3,66-9,25-16,95 Powiat oławski - GMINY 619,54 94,79 1, Oława (1) 619,54 94,79 1,61 4,43 3,81 3,47-13,93-22,04 Domaniów (2) 531,91 74,77 1,88 4,45 3,91 3,64-12,77-20,43 Jelcz-Laskowice (3) 543,38 78,25 1,84 4,74 4,19 3,70-8,86-19,45 Oława (2) 488,34 63,96 2,05 4,26 4,13 3,97 1,87 0,00 Powiat strzeliński 748,60 86,56 1,34 4,04 3,75 3,46-8,51-17,69 Powiat strzeliński - GMINY Borów (2) 750,00 82,46 1,33 3,75 3,84 3,72 1,50-2,50 Kondratowice (2) 406,98 67,10 2,46 3,87 3,66 3,16-8,14-23,84 Przeworno (2) 467,98 71,35 2,14 4,13 3,61 3,35-15,27-25,12 Strzelin (3) 881,62 96,95 1,13 4,01 3,77 3,42-7,22-17,25 Strona15

16 Wiązów (3) 740,74 79,86 1,35 4,40 3,80 3,60-14,20-20,37 Powiat średzki 607,43 74,01 1,65 4,48 3,88 3,65-11,40-15,87 Powiat średzki - GMINY Kostomłoty (2) 232,20 65,00 4,31 4,53 3,78 3,52-15,79-21,98 Malczyce (2) 518,67 64,00 1,93 4,01 3,67 3,49-9,96-16,18 Miękinia (2) 632,29 64,06 1,58 5,03 4,19 3,99-8,41-7,06 Środa Śląska (3) 849,59 94,21 1,18 4,32 3,80 3,53-11,63-18,57 Udanin (2) 230,41 56,02 4,34 4,09 3,57 3,28-15,67-25,81 Powiat trzebnicki 589,58 77,20 1,70 4,43 3,99 3,76-7,23-11,74 Powiat trzebnicki - GMINY Oborniki Śląskie (3) 662,72 76,56 1,51 4,25 4,00 3,83 0,36-0,95 Prusice (3) 493,67 75,14 2,03 4,23 3,93 3,76-6,84-11,65 Trzebnica (3) 692,78 84,84 1,44 4,75 4,02 3,74-13,56-18,57 Wisznia Mała (2) 505,59 72,92 1,98 4,52 4,15 3,90-0,67-2,68 Zawonia (2) 295,28 57,69 3,39 4,35 4,27 3,87-0,79-10,24 Żmigród (3) 543,72 76,88 1,84 4,25 3,75 3,53-13,51-20,99 Powiat wołowski 663,79 82,31 1,51 3,93 3,88 3,61-2,21-11,05 Powiat wołowski - GMINY Brzeg Dolny (3) 530,20 91,70 1,89 3,73 3,96 3,56 4,70-8,72 Wińsko (2) 730,99 64,26 1,37 4,06 3,87 3,70-6,73-13,74 Wołów (3) 725,49 83,25 1,38 4,03 3,82 3,61-5,01-11,55 Powiat wrocławski 668,51 85,86 1,50 5,26 4,46 4,13-7,56-8,77 Powiat wrocławski - GMINY Czernica (2) 634,59 73,90 1,58 5,17 4,40 4,28-2,93 3,91 Długołęka (2) 706,61 88,63 1,42 5,09 4,49 4,22-3,99-2,34 Jordanów Śląski (2) 285,71 72,03 3,50 4,47 4,23 3,75-2,86-14,29 Kąty Wrocławskie (3) 657,05 86,51 1,52 5,14 4,29 4,02-9,34-10,53 Kobierzyce (2) 779,74 86,26 1,28 5,95 4,60 4,09-14,63-18,68 Mietków (2) 524,39 64,74 1,91 4,23 3,98 3,66-6,10-14,02 Sobótka (3) 730,63 86,00 1,37 4,43 4,01 3,78-8,45-13,91 Siechnice (3) 601,18 97,65 1,66 5,98 4,88 4,35-9,02-11,21 Żórawina (2) 626,44 77,73 1,60 5,15 4,56 4,18-1,92-4,21 Powiat m.wrocław 800,01 91,02 1,25 4,14 3,99 3,52-5,11-17,62 Powiat m.wrocław - GMINY 800,01 91,02 1, Wrocław (1) 800,01 91,02 1,25 4,14 3,99 3,52-5,11-17,62 Strona16