ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STRATEGICZNYM BIULETYN MARSH 4/2014

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STRATEGICZNYM BIULETYN MARSH 4/2014"

Transkrypt

1 ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STRATEGICZNYM BIULETYN MARSH 4/2014

2 NASI EKSPERCI MARTYNA SUCHODOLSKA Konsultant w Zespole Doradztwa Strategicznego Odpowiedzialna za świadczenie profesjonalnych usług z zakresu zarządzania strategicznego, w szczególności analizy profilu ryzyka Firmy, identyfikacji tolerancji na ryzyko, oceny systemów zarządzania ryzkiem korporacyjnym (ERM) i projektowania optymalnego programu kontroli zarządczej dopasowanego do realiów Klienta. RAFAŁ FIRLĄG Konsultant w Zespole Zarządzania Ryzykiem Majątkowym Specjalizuje się w zarządzaniu ryzykiem, ochronie aktywów i bezpieczeństwie technicznym przedsiębiorstw. Odpowiada za doradztwo, audyty i inżynieryjną ocenę ryzyka na potrzeby ubezpieczeń majątku, utraty zysku, odpowiedzialności z tytułu szkód środowiskowych i odpowiedzialności cywilnej podmiotów gospodarczych. AGNIESZKA MICHAŁOWSKA Broker Dyrektor Specjalizuje się w ubezpieczeniach dużych ryzyk przemysłowych. Zajmuje się obsługą ubezpieczeń i reasekuracji kluczowych Klientów sektora paliwowego, chemicznego i energetycznego - zarówno polskich, jak i międzynarodowych korporacji. Jest liderem Praktyki Reasekuracji Fakultatywnej oraz Towarzystw typu Captive. 2 LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

3 OCENA RYZYKA STRATEGICZNEGO Martyna Suchodolska Każda decyzja lub działanie podejmowane przez kierownictwo i pracowników Spółki wiąże się z ryzykiem i niesie za sobą niepewność osiągnięcia pożądanych przez organizację celów. Niezależnie od charakteru, zasięgu czy złożoności prowadzonej działalności, przedsiębiorstwa powinny stale kontrolować czynniki zewnętrzne i wewnętrzne oddziałujące na realizację ich założeń biznesowych. Niestety firmy często nie są świadome zagrożeń towarzyszących ich działalności tolerują bieżące błędy i niepowodzenia, ignorując tym samym sygnały ostrzegawcze wskazujące na możliwą realizację ryzyka. Firmy często pozostawiają ocenę ryzyka towarzyszącego ich działalności ubezpieczycielom dbają co prawda o zapewnienie finansowej rekompensaty potencjalnych szkód, jednak rzadziej rozpatrują możliwości ich uniknięcia. Organizacje dążące do osiągnięcia silnej pozycji na rynku muszą posiadać skuteczny i rzetelny System Zarządzania Ryzykiem. Pierwszym krokiem przy jego wdrażaniu bądź optymalizacji powinna być Ocena Ryzyka Strategicznego firmy, która pozwala na identyfikację i analizę ryzyka bezpośrednio związanego z kluczowymi i długofalowymi celami organizacji. Ryzyko powinno być oceniane w odniesieniu do prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia i jego potencjalnych skutków. Proces Oceny Ryzyka Strategicznego organizacji uwzględnia następujące etapy: analizę aktualnych działań, zadań i celów organizacji, i określenie jej akceptowalnego poziomu ryzyka, identyfikację strategicznych ryzyk na które narażona jest Spółka, z uwzględnieniem prawdopodobieństwa ich realizacji i skali potencjalnych konsekwencji, oraz oceną aktualnych mechanizmów kontroli, utworzenie Rejestru Ryzyka i Mapy Ryzyka pozwalających na klasyfikację i hierarchizację określonych zagrożeń, w tym identyfikację kluczowych ryzyk ubezpieczalnych i nieubezpieczalnych, określenie strategii w zakresie zarządzania wskazanymi ryzykami nieubezpieczalnymi i ubezpieczalnymi, w tym możliwego i/lub realizowanego transferu na rynek ubezpieczeniowy, dobór rozwiązań optymalizujących aktualny program ubezpieczeniowy i zdefiniowanie potencjału i kierunku poprawy systemu zarządzania ryzykiem. BIULETYN MARSH 4/2014 LISTOPAD

4 Przeprowadzona ocena może wskazać zagrożenia i nieprawidłowości w takich obszarach, jak na przykład: ciągłość działalności, zarządzanie aktywami trwałymi, bezpieczeństwo informatyczne, bezpieczeństwo środowiskowe, bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP). Określenie profilu ryzyka firmy pozwoli na zbadanie optymalnych metod dalszego postępowania. Metody reagowania na ryzyko muszą być rozpatrywane przez pryzmat apetytu na ryzyko firmy, czyli uzasadnionego i dopuszczalnego poziomu ekspozycji. Mogą one sprowadzać się m.in. do następujących rozwiązań: akceptowanie, unikanie, ograniczenie lub przeniesienie ryzyka. Niektóre firmy świadomie akceptują wysoki poziom ryzyka, wierząc, że pozwoli im to na wyższy zwrot z prowadzonej działalności (risk-return tradeoff). Jest to strategiczna decyzja, która może przynieść wymierne korzyści danej Spółce, ale powinna zawsze wiązać się ze wskazaniem zarówno metody monitorowania ryzyka, jak i ustanowieniem jego właściciela - osoby lub jednostki organizacyjnej uprawnionej do zarządzania danym ryzykiem i rozliczanej z podjętych kroków. Prowadząc działalność w środowisku biznesowym, którego ryzyka są rozumiane i kontrolowane, kierownictwo może poświęcić więcej uwagi na realizację zaplanowanych działań i zadań. Dodatkowo przeprowadzenie Oceny Ryzyka Strategicznego przedsiębiorstwa może przynieść następujące korzyści: uzyskanie kompleksowej wiedzy na temat szans i zagrożeń towarzyszących prowadzonej działalności, optymalizację Systemu Zarządzania Ryzykiem i jego integrację z całościowym ładem organizacyjnym, optymalizację procesów decyzyjnych, efektywniejsze określanie priorytetów i redukcję kosztów operacyjnych, optymalizację wykorzystania kapitału i zasobów firmy, zapobieganie lub częściowe zapobieganie sytuacjom kryzysowym i minimalizację potencjalnych strat ponoszonych przez firmę, zwiększenie prawdopodobieństwa realizacji planów biznesowych na czas i w ramach przyjętego budżetu, zwiększenie zaufania interesariuszy, wzrost wartości firmy w oczach udziałowców i wzmocnienie relacji z klientami. 4 LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

5 CASE STUDIES Wprowadzenie holistycznego podejścia do zarządzania ryzykiem w organizacji jest wskazane, ale często wymaga dużego zaangażowania ze strony kierownictwa. Pierwszym krokiem w drodze do osiągnięcia zintegrowanej i skutecznej polityki zarządczej powinno być określenie newralgicznych obszarów prowadzonej działalności. Ocena Ryzyka Strategicznego organizacji pozwala na identyfikację i analizę kluczowych zagrożeń i może przynieść wymierne korzyści różnorodnym spółkom, niezależnie od złożoności ich działalności czy branży w której operują. Poniżej przedstawiamy przykłady prac przeprowadzonych przez Konsultantów Marsh w tym obszarze. Branża: Przemysł Farmaceutyczny Działalność: Rozwój farmaceutyków i specjalistycznych metod leczenia nowotworów Lokalizacja: Kluczowe oddziały w Europie, Azji i Ameryce Północnej Zasięg: Globalny Liczba pracowników: Około 500 Przeprowadzona przez Marsh Ocena Ryzyka Strategicznego Spółki wskazała na luki w obszarze zarządzania bezpieczeństwem produktów. W związku z brakiem wcześniejszych, znaczących szkód w tym obszarze, kierownictwo firmy zbagatelizowało skalę potencjalnego zagrożenia. Pomimo tego, że firma usiłowała zachować zgodność z Dobrymi Praktykami Produkcyjnymi (GMP) i określiła Standardowe Procedury Operacyjne (SOP), analiza tolerancji na ryzyko wykazała, że przyjęte przez nią metody kontroli nie były przystosowane do realnej ekspozycji. Eksperci Marsh określili rekomendacje, których celem było zminimalizowanie prawdopodobieństwa i skali konsekwencji realizacji ryzyka we wskazanym obszarze. Zasugerowane zostało powołanie Koordynatora ds. Bezpieczeństwa Produktu i wspomagającego go Komitetu. Eksperci doradzili także sprecyzowanie oczekiwań producenta względem transportu farmaceutyków w momencie zawierania umów o świadczeniu usług przewozowych (np. transport w temperaturze kontrolowanej). Dodatkowo wystawione zostały rekomendacje dotyczące przygotowania planu wycofania produktu w razie jego faktycznego/domniemanego uszkodzenia (product recall) i określenia strategii PR w tym wymiarze. Zasugerowane zmiany pozwoliły na zminimalizowanie zaniedbań i błędów w zakresie bezpieczeństwa produktów, zachowanie należytej dbałości podczas procesu produkcji i dystrybucji, i tym samym zwiększenie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów. BIULETYN MARSH 4/2014 LISTOPAD

6 Branża: Przemysł paliwowo-energetyczny Działalność: Projektowania, produkcja i montaż urządzeń i komponentów, stosowanych w elektrowniach wodnych, wiatrowych i jądrowych, jak również przemyśle petrochemicznym. Lokalizacja: Kluczowe oddziały w Europie Zasięg: Międzynarodowy Liczba pracowników: Około 250 W momencie przeprowadzania Oceny Ryzyka Strategicznego, Marsh nie obsługiwał Spółki jako Broker, lecz działał jedynie jako Doradca ds. Zarządzania Ryzykiem. Rezultaty prac specjalistów Marsh wskazały potrzebę optymalizacji pewnych procesów w firmie, ale w większości związane były z tematyką ubezpieczeniową i nieodpowiednim pokryciem w kluczowych dla prowadzonej działalności obszarach. Wiedza ekspertów Marsh w zakresie ubezpieczeń pozwoliła na identyfikację znaczących luk w aktualnej ochronie ubezpieczenia mienia. Przy tak rozwiniętej i złożonej działalności, jak ta prowadzona przez Klienta, podstawowy program ubezpieczeniowy powinien być poszerzony o ubezpieczenie utraty zysku (Business Interruption), co nie miało miejsca w tym wypadku. Oznaczało to, że w razie uszkodzenia lub zniszczenia mienia, ubezpieczyciel pokryłby jedynie straty materialne poniesione przez firmę. Przedsiębiorstwo w żaden sposób nie byłoby chronione przed możliwymi kosztami wynikającymi z opóźnień dostaw lub ich okresowym brakiem, utratą klientów, wzrostem kosztów działalności czy niemożnością wywiązania się ze zobowiązań wobec pracowników lub partnerów biznesowych. Dodatkowo specjaliści Marsh zwrócili uwagę klienta na brak pokrycia odpowiedzialności członków władz spółki (D&O) oraz braku rozszerzenia polisy odpowiedzialności cywilnej o szkody wyrządzone przez produkt. Dzięki wsparciu Marsh, klient przeprowadził optymalizację planu ubezpieczeniowego i zagwarantował należytą ochronę prowadzonej działalności. 6 LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

7 Branża: Przemysł telekomunikacyjny Działalność: Telewizyjno-radiowa satelitarna platforma cyfrowa Lokalizacja: Kluczowe oddziały we Włoszech Zasięg: Lokalny Liczba pracowników: Około Proces identyfikacji i analizy ryzyka strategicznego organizacji wykazał, że 15,4% wszystkich zagrożeń związanych z prowadzoną działalnością sprowadzało się do zarządzania aktywami trwałymi, i dotyczyło takich zagadnień jak awarie techniczne, problematyka ciągłości działalności czy poważne szkody o charakterze majątkowym, wynikające z występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych. Pomimo tego, że jedna z kluczowych lokalizacji firmy znajdowała się w obszarze narażonym na niebezpieczeństwo powodzi, analiza wykazała, że katastrofy naturalne znajdowały się wśród 10 najsłabiej kontrolowanych przez firmę zagrożeń. Specjaliści Marsh zidentyfikowali potrzebę optymalizacji Planu Ciągłości Działania (Business Continuity Plan) i Planu Zarządzania Kryzysowego (Emergency Response Plan). Konieczne było przeprowadzenie identyfikacji kluczowych urządzeń i priorytetów ochrony, jak również opracowanie planów przywrócenia działalności i wprowadzenia systemów zastępczych. Dodatkowo Marsh zasugerował ustanowienie zespołu kryzysowego i określenie zasad w zakresie monitorowania i informowania pracowników o zagrożeniu. Konsultanci ds. Doradztwa Strategicznego zaproponowali także wykorzystanie usług specjalistów Marsh odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem majątkowym (Property Risk Consulting), w celu przeprowadzenia szczegółowych ocen technicznych majątku. Rekomendajce Marsh pozwoliły na zwiększenie bezpieczeństwa pracowników firmy, ochronę aktywów trwałych, i zabezpieczenie skutecznego przywrócenia działalności w razie wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej. Dzięki specjalistycznej wiedzy i szerokiemu doświadczeniu ekspertów Marsh, przeprowadzone prace pozwoliły nie tylko na optymalizację procesów biznesowych firm, lecz także identyfikację luk w pokryciu ubezpieczeniowym. Takie kompleksowe podejście daje przedsiębiorstwom możliwość lepszego zarządzania ryzykiem ubezpieczalnym, jak i nieubezpieczalnym. Wybrane i opisane projekty Oceny Ryzyka Strategicznego to jedynie przykłady zaangażowania Marsh w optymalizację systemu zarządzania ryzykiem. Dalsza lista mogłaby objąć kolejne branże, działalności i zagrożenia. BIULETYN MARSH 4/2014 LISTOPAD

8 ZMIANA PODEJŚCIA DO ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W ORGANIZACJI Rafał Firląg Ilość informacji przetwarzanych przez organizacje stale rośnie, przez co - przy angażowaniu rozsądnych i uzasadnionych ekonomicznie zasobów, mogą one sobie pozwolić na poświęcenie coraz mniejszej uwagi poszczególnym, nowym zagadnieniom. W wyniku takiego stanu rzeczy, wymuszonego dynamiką zmieniającego się otoczenia oraz terminami narzuconymi przez różne zainteresowane strony (np. klientów), zanika jasny podział odpowiedzialności wśród pracowników. Kilka lat temu, stanowiące nowość dla większości organizacji, standardy zarządzania oparte o normy ISO 90001, ISO i PN/OHSAS przyczyniły się do wytworzenia w nich charakterystycznych podziałów. Powstały stanowiska i całe jednostki organizacyjne odpowiedzialne za nadzór nad jakością, bezpieczeństwem i zgodnością z przepisami ochrony środowiska. Osobą, która miała sprawować pieczę nad całością tych działań w organizacji, miał być pełnomocnik ds. danego lub zintegrowanego systemu zarządzania. Oczywiście, oprócz systemowego, w organizacji istniał także tradycyjny podział kompetencyjny jednostek organizacyjnych, takich jak np.: zaopatrzenie, produkcja, księgowość, kadry, których działanie w mniejszym lub większym stopniu było regulowane przez wprowadzone systemy. Niestety, gdy systemy zaczęły już na dobre zadomawiać się w organizacjach, zauważono coraz częstsze występowanie istotnych dla funkcjonowania organizacji zagadnień, które nie do końca dają się sklasyfikować zgodnie z podziałem systemowym i kompetencyjnym. Osoby, którym powierzano nadzór nad danym zagadnieniem miewały problemy związane z jego wykraczaniem poza utarte zakresy odpowiedzialności. Pojawiały się także kwestie braku odpowiedniej wiedzy, niewystarczającego umocowania w organizacji czy spojrzenia na zagadnienie tylko z jednej perspektywy. W konsekwencji pozornie błahy problem, analizowany np. w ujęciu jakościowym, okazywał się poważnym zagrożeniem z powodu innego niż wcześniej zakładano, np. od strony prawnej czy finansowej. 8 LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

9 Dość często również pełnomocnicy odpowiedzialni za funkcjonowanie systemów skupiali swoją uwagę nie na obszarach zainteresowań samych systemów, a na kwestiach związanych z ich utrzymaniem. Przez to czas efektywnego działania pełnomocników był znacznie ograniczony przez kwestie formalne i administracyjne. Spojrzenie na organizację wyłącznie przez pryzmat danego systemu lub grupy systemów zarządzania wypaczał rzeczywisty obraz przedsiębiorstwa i prowadził do doskonałości, ale tylko w jednym obszarze i to w dodatku niekoniecznie w danej chwili najistotniejszym. Brakowało całościowego spojrzenia na organizację i wyznaczania priorytetów na podstawie wskaźników odnoszących się do wszystkich obszarów. Na poparcie powyższej tezy można przytoczyć przykład pewnego dużego zakładu produkującego opakowania. Dla kierownictwa tego przedsiębiorstwa, głównie z powodu silnej pozycji pełnomocnika odpowiedzialnego za kwestie BHP, priorytetem zawsze było bezpieczeństwo załogi. W związku z tym zakład regularnie doposażano w różnorodne zabezpieczenia, daleko wykraczające poza wymagania prawne czy normatywne. W swojej pogoni za bezpieczeństwem i doskonaleniem systemu zarządzania, przestano dostrzegać inne, niemniej istotne aspekty funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zapomniano, że utrzymanie coraz to nowego wyposażenia BHP kosztuje, podczas gdy przedsiębiorstwo musi generować zyski na potrzeby dalszego funkcjonowania. W rezultacie nie dostrzeżono zagrożenia, które przyszło z innej strony niż się spodziewano i przedsiębiorstwo w wyniku problemów finansowych utraciło możliwość dalszego funkcjonowania. Przykład ten doskonale obrazuje, jak bardzo istotne jest zrównoważone zarządzanie ryzykiem w ujęciu całej organizacji. Pokazuje, że nawet tak istotna kwestia jak finanse oraz, co by nie mówić, główny powód funkcjonowania przedsiębiorstw przynoszenie zysku właścicielom lub akcjonariuszom, mogą zostać zachwiane, jeżeli nie zarządza się ryzykiem określając rzeczywiste priorytety. Oczywiście zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom jest kwestią bezsporną, ale kiedy zagrożenia w tej materii są już kontrolowane, a przedsiębiorstwo jest w zgodzie z obowiązującymi wymaganiami, można pokusić się o analizę, czy nie ma ono aktualnie bardziej palących problemów. Warto zarządzać ryzykiem, które może dosięgnąć organizację z każdej strony, nie tylko z tej, do której akurat odnoszą się wspomniane systemy zarządzania. Skuteczne podejście do zarządzania ryzykiem zakłada wieloaspektową analizę scenariuszy, których bohaterem może być nasza organizacja. Pozwoli to na identyfikację zagrożeń i podatności, a gdy będziemy już ich świadomi, umożliwi stworzenie skutecznych algorytmów postępowania na każdą z zakładanych okoliczności. Efektywnie wdrożony system zarządzania ryzykiem pozwoli na analizę zagrożeń dla każdego z obszarów funkcjonowania organizacji, niezależnie od tego, czy stosowane są już inne rozwiązania systemowe. Podejmowanie działań będzie poprzedzone rzeczywistą analizą potrzeb, a ich realizacja będzie miała określony priorytet. Najważniejsze będą działania i inwestycje związane z największym potencjalnym skutkiem dla organizacji. BIULETYN MARSH 4/2014 LISTOPAD

10 Zarządzanie jakością, bezpieczeństwo, ochronę środowiska i inne dotychczasowe rozwiązania systemowe coraz rzadziej rozpatruje się oddzielnie. Dziś są to elementy zarządzania ryzykiem - stosowane, by kontrolować jeden z kluczowych dla naszej organizacji obszarów. Równie ważne są także inne obszary, które dotychczas nie posiadały analogicznych rozwiązań w postaci dedykowanych norm i wdrożonych na ich podstawie systemów. Obszarami takimi mogą być np.: finanse, zarządzanie ubezpieczeniami, utrzymanie mienia, ochrona fizyczna oraz szereg innych obszarów istotnych w realiach funkcjonowania danej organizacji. Wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem z pewnością nie ograniczy ilości informacji przetwarzanych przez organizację, ale pozwoli na wskazanie tych informacji, które wymagają szczególnej uwagi. Umożliwi też zarządzanie zasobami w taki sposób, aby były one w pierwszej kolejności angażowane tam, gdzie są niezbędne. Celem uchronienia się przed kosztownymi błędami, rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem warto oprzeć o sprawdzone wytyczne oraz wiedzę ekspertów. Jako wzorzec można polecić normę ISO Umożliwi ona nie tylko wdrożenie systemu zgodnego z uznanym standardem, ale też łatwą integrację z dotychczas funkcjonującymi systemami zarządzania oraz rozwój kolejnych narzędzi, jak np. zarządzanie ciągłością działalności wg. ISO LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

11 ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W OBSZARZE UBEZPIECZEŃ Agnieszka Michałowska Przedsiębiorca podejmujący działalność, niezależnie od sektora, narażony jest na różnorodne ryzyka - losowe, na które zasadniczo nie ma wpływu i te, którymi może bezpośrednio biznesowo zarządzać. W obydwu przypadkach firma może przekazać część odpowiedzialności do ubezpieczycieli (wykupując polisy ubezpieczenia) lub instytucji finansowych (np. zabezpieczenie w formie gwarancji bankowej czy celowy fundusz prewencyjny lub inwestycyjny). Warunkiem podstawowym do podjęcia tego rodzaju działań będzie świadomość zagrożeń, chęć ich ograniczenia oraz podejmowanie czynności zapobiegawczych, zanim zdarzenie nastąpi i negatywnie odbije się na finansowej kondycji firmy lub doprowadzi do jej upadku. W odniesieniu do niektórych grup ryzyk to państwo przejmuje na siebie rolę Risk Managera poprzez wprowadzenie ubezpieczeń obowiązkowych, ale jest to niewielka - wręcz minimalna część zagrożeń, jakie niesie ze sobą prowadzenie działalności biznesowej. Pozostałymi musi zarządzić właściciel firmy czy zarząd - w zależności od tego, jak kształtuje się struktura przedsiębiorstwa. Firmy działające na mniejszą skalę najczęściej przekazują całość głównych ryzyk ubezpieczalnych towarzyszących ich działalności do ubezpieczycieli, kupując ochronę od skutków zdarzeń naturalnych (jak np. powódź, huragan, trzęsienie ziemi), losowych (pożar, kradzież) czy wyrządzonych innym podmiotom lub osobom fizycznym (odpowiedzialność cywilna). Przedsiębiorstwa działające na szerszą skalę mają większą świadomość odpowiedzialności za skutki zdarzeń losowych i konsekwencje swoich decyzji. W przeważającej części przypadków angażują do współpracy profesjonalnych doradców (brokerów), do pomocy w identyfikacji potencjalnych zagrożeń i zapewnieniu firmie bezpiecznego funkcjonowania. Te największe firmy mają w swoich strukturach wyspecjalizowane zespoły odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem (ang. Risk Management Department). Współpracują one również z brokerami, korzystając z ich wiedzy i doświadczenia na płaszczyznach bardziej złożonych czy wymagających zaangażowania większych zasobów. We współpracy z Risk Managerami i bezpośrednio z zarządami firm broker przejmuje na siebie odpowiedzialność za przygotowanie strategii zarządzania ryzykiem. Analizuje wszystkie czynniki zewnętrzne (np. usytuowanie, warunki pogodowe) i wewnętrzne (np. rodzaj prowadzonej działalności / produkcji, zależności, zabezpieczenia, procedury bezpieczeństwa) mające wpływ na działalność firmy, szkodowość i sytuację na rynku ubezpieczeniowym. Wyniki analizy mogą następnie zostać wykorzystane przez brokera przy konstrukcji optymalnego programu ubezpieczenia, który zapewni rekompensatę finansową w przypadku zdarzenia losowego i pozwoli na kontynuowanie działalności po zdarzeniu. Jednakże przytoczone przykłady to tylko podstawowe rodzaje ochrony - realnie jest ich dużo więcej. Praktyka pokazuje, iż jedynie niewielki odsetek małych i średnich firm decyduje się na zakup pokrycia bądź wprowadzenie mechanizmów kontroli dla pozostałych rodzajów ryzyka. BIULETYN MARSH 4/2014 LISTOPAD

12 W ostatnich latach zmieniło się podejście do ryzyka na rzecz wielopłaszczyznowej i strategicznej oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa i jego bezpieczeństwa. Stało się jasne, iż samo opracowanie programu ubezpieczenia nie jest efektywne, ponieważ nie daje odpowiedzi m.in. na następujące pytania: Czy zidentyfikowano wszystkie potencjalne obszary zagrożeń? Czy poziomy odpowiedzialności polisowych zostały właściwie dopasowane? Czy poziomy zatrzymania ryzyka na udziale własnym zostały dostosowane do możliwości finansowych firmy? Czy rzeczywiście kupujemy ochronę dla wszystkich ryzyk, dla których jest to niezbędne? A może dla niektórych ryzyk nie jest to potrzebne, podczas gdy istnieją również takie obszary, dla których firma nie posiada polis, a które powinny być kupione? Wśród pytań powinny znaleźć się nie tylko takie, które mają odpowiedzieć firmie, czy kupiła dobry program ubezpieczenia, ale także te, które mają wskazać; czy polisy w należyty sposób zabezpieczają interesy udziałowców i właścicieli; czy zostało zrobione wszystko, by w sposób atrakcyjny przedstawić ryzyko Ubezpieczycielom; co można zrobić, by zwiększyć konkurencyjność firmy na rynku ubezpieczeń; jak można uchronić firmę przed wahaniami cen ubezpieczeń; i wreszcie - jak można poprawić zarządzanie przedsiębiorstwem. To tylko podstawowe założenia nowoczesnego systemu zarządzania ryzykiem w praktyce jest ich dużo więcej. Współpraca między brokerem i konsultantem ds. zarządzania strategicznego pozwoli na określenie realnego profilu ryzyka firmy i identyfikację metod ograniczenia kluczowych zagrożeń, w tym efektywnego przetransferowania ryzyka na rynek ubezpieczeniowy czy finansowy. 12 LISTOPAD 2014 BIULETYN MARSH 4/2014

13 KONTAKT W przypadku pytań lub zainteresowania naszymi rozwiązaniami, prosimy o kontakt: MARTYNA SUCHODOLSKA martyna.suchodolska@marsh.com RAFAŁ FIRLĄG rafal.firlag@marsh.com AGNIESZKA MICHAŁOWSKA agnieszka.michalowska@marsh.com Marsh należy do grupy Marsh & McLennan Companies, którą tworzą także Guy Carpenter, Mercer i Oliver Wyman. Nie należy traktować niniejszego dokumentu jako formy doradztwa w sytuacji indywidualnej lub jako istotnego czynnika wpływającego na procesy decyzyjne. Zawarte w nim informacje pochodzą ze źródeł, które zostały przez nas uznane za wiarygodne, jednak nie poświadczamy i nie gwarantujemy ich stuprocentowej dokładności. Marsh nie jest zobowiązany do aktualizowania tej publikacji i nie ponosi odpowiedzialności z tytułu jej zagadnień i treści w stosunku do żadnej strony trzeciej. Wszelkie wypowiedzi o tematyce podatkowej, rachunkowej, prawnej lub dotyczącej kalkulacji ubezpieczeniowych są oparte wyłącznie na doświadczeniu naszych brokerów ubezpieczeniowych i konsultantów ds. ryzyka. Nie należy traktować tych wypowiedzi jako formy doradztwa prawnego, podatkowego czy rachunkowego. W celu skorzystania z konsultingu w tym zakresie należy zgłosić się do wykwalifikowanego doradcy osobiście. W odniesieniu do przedstawionych modeli, analiz i prognoz należy przyjąć margines błędu, ponieważ wszelka niezgodność, niekompletność lub zmienność założeń, warunków, informacji lub czynników może znacząco wpłynąć na wyniki analizy przeprowadzonej przez Marsh. Marsh nie poświadcza i nie udziela gwarancji w zakresie zastosowania wzorów polis ubezpieczeniowych, kondycji finansowej oraz płynności finansowej ubezpieczycieli i reasekuratorów. Marsh nie składa żadnych zapewnień dotyczących dostępności, kosztów, warunków czy zakresu ubezpieczenia. Wszelkie prawa zastrzeżone. Marsh 2014

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM CYBERNETYCZNYM NASZE ROZWIĄZANIA

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM CYBERNETYCZNYM NASZE ROZWIĄZANIA ZARZĄDZANIE RYZYKIEM CYBERNETYCZNYM NASZE ROZWIĄZANIA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA WOBEC OSÓB TRZECICH ZA NARUSZENIE BEZPIECZEŃSTWA SIECI KOMPUTEROWEJ ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA WOBEC OSÓB TRZECICH ZA UTRATĘ DANYCH

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie bezpieczeństwem informacji przegląd aktualnych standardów i metodyk

Zarządzanie bezpieczeństwem informacji przegląd aktualnych standardów i metodyk Zarządzanie bezpieczeństwem informacji przegląd aktualnych standardów i metodyk dr T Bartosz Kalinowski 17 19 września 2008, Wisła IV Sympozjum Klubu Paragraf 34 1 Informacja a system zarządzania Informacja

Bardziej szczegółowo

Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych. Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością

Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych. Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością Plan Prezentacji Cel artykułu Dlaczego działalność przemysłowa wiąże się z ryzykiem?

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość jako podstawowy system informacyjny w zarządzaniu właścicielskim Rola nowoczesnego biura rachunkowego w dobie dynamicznego i zmiennego

Rachunkowość jako podstawowy system informacyjny w zarządzaniu właścicielskim Rola nowoczesnego biura rachunkowego w dobie dynamicznego i zmiennego Rachunkowość jako podstawowy system informacyjny w zarządzaniu właścicielskim Rola nowoczesnego biura rachunkowego w dobie dynamicznego i zmiennego otoczenia gospodarczego Zespół Booq Żaneta Sroka dr hab.

Bardziej szczegółowo

Regulamin zarządzania ryzykiem. Założenia ogólne

Regulamin zarządzania ryzykiem. Założenia ogólne Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 14/2018 dyrektora Zespołu Obsługi Oświaty i Wychowania w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 29.11.2018r. Regulamin zarządzania ryzykiem 1 Założenia ogólne 1. Regulamin zarządzania

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem jako kluczowy element kontroli zarządczej 2 marca 2013 r.

Zarządzanie ryzykiem jako kluczowy element kontroli zarządczej 2 marca 2013 r. Zarządzanie ryzykiem jako kluczowy element kontroli zarządczej 2 marca 2013 r. Anna Jaskulska Kontrola zarządcza jest systemem, który ma sprawić, aby jednostka osiągnęła postawione przed nią cele w sposób

Bardziej szczegółowo

Wartość audytu wewnętrznego dla organizacji. Warszawa, 11.03.2013

Wartość audytu wewnętrznego dla organizacji. Warszawa, 11.03.2013 Wartość audytu wewnętrznego dla organizacji Warszawa, 11.03.2013 Informacje o Grupie MDDP Kim jesteśmy Jedna z największych polskich firm świadczących kompleksowe usługi doradcze 6 wyspecjalizowanych linii

Bardziej szczegółowo

BAKER TILLY POLAND CONSULTING

BAKER TILLY POLAND CONSULTING BAKER TILLY POLAND CONSULTING Wytyczne KNF dla firm ubezpieczeniowych i towarzystw reasekuracyjnych w obszarze bezpieczeństwa informatycznego An independent member of Baker Tilly International Objaśnienie

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sprzedażą Doradztwo strategiczne Restrukturyzacje

Zarządzanie sprzedażą Doradztwo strategiczne Restrukturyzacje Zarządzanie sprzedażą Doradztwo strategiczne Restrukturyzacje winstar Strategie rozwoju biznesu 2011 Winstar Wszystkie prawa zastrzeżone Rozdział: Błąd! W dokumencie nie ma tekstu o podanym stylu. Winstar

Bardziej szczegółowo

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1.1.Ilekroć w dokumencie jest mowa o: 1) ryzyku należy przez to rozumieć możliwość zaistnienia zdarzenia, które będzie miało wpływ na realizację

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 4855/2014 Prezydenta Miasta Radomia z dnia 18 marca 2014 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu 1 1. Określenia stosowane w niniejszej procedurze:

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenie instalacji solarnych. Oferta usług brokerskich oraz doradztwa

Ubezpieczenie instalacji solarnych. Oferta usług brokerskich oraz doradztwa Ubezpieczenie instalacji solarnych Oferta usług brokerskich oraz doradztwa Szanowni Państwo. Przedstawiamy ofertę usług brokerskich oraz doradztwa w zakresie konstrukcji oraz serwisu programu ubezpieczenia

Bardziej szczegółowo

Autor: Artur Lewandowski. Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski

Autor: Artur Lewandowski. Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski Autor: Artur Lewandowski Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski Przegląd oraz porównanie standardów bezpieczeństwa ISO 27001, COSO, COBIT, ITIL, ISO 20000 Przegląd normy ISO 27001 szczegółowy opis wraz

Bardziej szczegółowo

Wstęp 1. Misja i cele Zespołu Szkół Integracyjnych w Siemianowicach Śląskich 2

Wstęp 1. Misja i cele Zespołu Szkół Integracyjnych w Siemianowicach Śląskich 2 Załącznik do Zarządzenia Nr 10/2011-2012 Dyrektora Zespołu Szkół Integracyjnych z dnia 8 stycznia 2011r. Instrukcja zarządzania ryzykiem Instrukcja zarządzania ryzykiem Wstęp 1 1. Instrukcja zarządzania

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 132/12 BURMISTRZA PASŁĘKA z dnia 28 grudnia 2012 roku

ZARZĄDZENIE Nr 132/12 BURMISTRZA PASŁĘKA z dnia 28 grudnia 2012 roku ZARZĄDZENIE Nr 132/12 BURMISTRZA PASŁĘKA z dnia 28 grudnia 2012 roku w sprawie wprowadzenia procedury zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Pasłęku Na podstawie art. (69 ust. 1 pkt 3 w związku z art.

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 2808/2018 Prezydenta Miasta Radomia z dnia 18 stycznia 2018 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Radomiu 1 1. Określenia stosowane w niniejszej procedurze:

Bardziej szczegółowo

ISO 27001. bezpieczeństwo informacji w organizacji

ISO 27001. bezpieczeństwo informacji w organizacji ISO 27001 bezpieczeństwo informacji w organizacji Czym jest INFORMACJA dla organizacji? DANE (uporządkowane, przefiltrowane, oznaczone, pogrupowane ) Składnik aktywów, które stanowią wartość i znaczenie

Bardziej szczegółowo

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. ŚW. WOJCIECHA W KRAKOWIE

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. ŚW. WOJCIECHA W KRAKOWIE Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Nr 15/2013/2014 Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr 2 im. św. Wojciecha w Krakowie z dnia 21. stycznia 2014 r. POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. ŚW.

Bardziej szczegółowo

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W KROŚNIE ODRZAŃSKIM

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W KROŚNIE ODRZAŃSKIM Załącznik nr 3 do Zarządzenia Dyrektora Nr 6/2011 z dnia 14.12.2011 POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W KROŚNIE ODRZAŃSKIM POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM 1.1.Ilekroć w dokumencie jest

Bardziej szczegółowo

Właściwe środowisko wewnętrzne w sposób zasadniczy wpływa na jakość kontroli zarządczej.

Właściwe środowisko wewnętrzne w sposób zasadniczy wpływa na jakość kontroli zarządczej. Samoocena może dotyczyć zarówno procesów zachodzących w jednostce, jak i poszczególnych elementów systemu jakie uwzględnia kontrola zarządcza. W procesie samooceny biorą udział pracownicy jednostki bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO. z dnia 21 czerwca 2013 r.

Warszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO. z dnia 21 czerwca 2013 r. DZIENNIK URZĘDOWY Warszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE z dnia 21 czerwca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr 384/2008 Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie wymagań

Bardziej szczegółowo

OPIS SYSTEMU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM

OPIS SYSTEMU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM OPIS SYSTEMU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM SECUS ASSET MANAGEMENT S.A. dotyczy art. 110w ust.4 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z dnia 29 lipca 2005 roku tekst zmieniony ustawą z 05-08-2015 Dz. U. poz.

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 43/2010/2011 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 6 lipca 2011r.

Zarządzenie Nr 43/2010/2011 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 6 lipca 2011r. Zarządzenie Nr 43/2010/2011 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 6 lipca 2011r. w sprawie: Polityki Zarządzania Ryzykiem w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczna rola ubezpieczeń. Doświadczenia Polski na tle wybranych krajów europejskich

Ekonomiczna rola ubezpieczeń. Doświadczenia Polski na tle wybranych krajów europejskich RYSZARD BOCIONG, FRANCISZEK HUTTEN-CZAPSKI Ekonomiczna rola ubezpieczeń. Doświadczenia Polski na tle wybranych krajów europejskich Wielkość rynku ubezpieczeń w Polsce mierzona jako procent PKB rośnie bardzo

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem w bezpieczeństwie informacji

Zarządzanie ryzykiem w bezpieczeństwie informacji Zarządzanie ryzykiem w bezpieczeństwie informacji Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji zyskują coraz większą popularność, zarówno wśród jednostek administracji publicznej jak i firm z sektora

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo cybernetyczne

Bezpieczeństwo cybernetyczne Bezpieczeństwo cybernetyczne Aby zapewnić bezpieczeństwo cybernetyczne, potrzebny jest nowy plan walki. Efektywniejszy plan, który obejmie wszystkie aspekty bezpieczeństwa cybernetycznego w Państwa firmie

Bardziej szczegółowo

Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Ropczycach.

Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Ropczycach. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Ropczycach. System zarządzania w Banku Spółdzielczym w Ropczycach System zarządzania,

Bardziej szczegółowo

Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie

Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie System zarządzania energią to uniwersalne narzędzie dające możliwość generowania oszczędności energii, podnoszenia jej efektywności

Bardziej szczegółowo

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1. 1. Zarządzanie ryzykiem jest elementem łączącym kontrolę zarządczą z audytem wewnętrznym. Należy dążyć do minimalizacji ryzyka w funkcjonowaniu

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia dla deweloperów i generalnych wykonawców

Ubezpieczenia dla deweloperów i generalnych wykonawców Ubezpieczenia dla deweloperów i generalnych wykonawców Oferta usług brokerskich oraz doradztwa Szanowni Państwo. Przedstawiamy ofertę usług brokerskich oraz doradztwa przy tworzeniu i obsłudze programu

Bardziej szczegółowo

Procedury zarządzania ryzykiem w Zespole Szkolno-Przedszkolnym

Procedury zarządzania ryzykiem w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 13/12/2015 Dyrektora Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Halinowie z dnia 28 grudnia 2015r. Procedury zarządzania ryzykiem w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Halinowie. Ilekroć

Bardziej szczegółowo

ROLA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ W KSZTAŁTOWANIU BEZPIECZEŃSTWA PRACY. dr inż. Zofia Pawłowska

ROLA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ W KSZTAŁTOWANIU BEZPIECZEŃSTWA PRACY. dr inż. Zofia Pawłowska ROLA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ W KSZTAŁTOWANIU BEZPIECZEŃSTWA PRACY dr inż. Zofia Pawłowska 1. Ład organizacyjny jako element społecznej odpowiedzialności 2. Podstawowe zadania kierownictwa w zakresie BHP wynikające

Bardziej szczegółowo

Innowacyjność w ubezpieczeniach? Co jest tak naprawdę kluczowe dla. Piotr Narloch Prezes Zarządu Grupy Concordia

Innowacyjność w ubezpieczeniach? Co jest tak naprawdę kluczowe dla. Piotr Narloch Prezes Zarządu Grupy Concordia Innowacyjność w ubezpieczeniach? Co jest tak naprawdę kluczowe dla zabezpieczenia firmy w obliczu ryzyk Piotr Narloch Prezes Zarządu Grupy Concordia INNOWACYJNOŚĆ - Klientów Innowacje nowe projekty są

Bardziej szczegółowo

P O L I T Y K A Z A R Z Ą D Z A N I A R Y Z Y K I E M W UNIWERSYTECIE JANA K O CH ANOWSKIEGO W KIELCACH

P O L I T Y K A Z A R Z Ą D Z A N I A R Y Z Y K I E M W UNIWERSYTECIE JANA K O CH ANOWSKIEGO W KIELCACH Załącznik do zarządzenia Rektora UJK nr 69/2017 z dnia 30 czerwca 2017 r. P O L I T Y K A Z A R Z Ą D Z A N I A R Y Z Y K I E M W UNIWERSYTECIE JANA K O CH ANOWSKIEGO W KIELCACH 1 Podstawowe definicje

Bardziej szczegółowo

Ryzyko to nasza działalność. www.riskexperts.at

Ryzyko to nasza działalność. www.riskexperts.at Ryzyko to nasza działalność 1 Bezpieczeństwo to podstawowy wymóg Bezpieczeństwo nie może być traktowane jako oddzielne wymaganie, jednakże zrozumienie potencjalnego ryzyka stanowi podstawę do zapewnienie

Bardziej szczegółowo

OMEGA KANCELARIE PRAWNE BROKER. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

OMEGA KANCELARIE PRAWNE BROKER. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sprawozdanie Zarządu z działalności OMEGA KANCELARIE PRAWNE BROKER Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością za okres od dnia 25 lipca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. I. Podstawowe informacje o Spółce

Bardziej szczegółowo

Metodyka zarządzania ryzykiem w obszarze bezpieczeństwa informacji

Metodyka zarządzania ryzykiem w obszarze bezpieczeństwa informacji 2012 Metodyka zarządzania ryzykiem w obszarze bezpieczeństwa informacji Niniejszy przewodnik dostarcza praktycznych informacji związanych z wdrożeniem metodyki zarządzania ryzykiem w obszarze bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

BION w bankach mapa klas ryzyka i ich definicje

BION w bankach mapa klas ryzyka i ich definicje BION w bankach mapa klas ryzyka i ich definicje Ryzyko kredytowe ryzyko nieoczekiwanego niewykonania zobowiązania lub pogorszenia się zdolności kredytowej zagrażającej wykonaniu zobowiązania. Ryzyko kontrahenta

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 24/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem

Zarządzenie Nr 24/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem Zarządzenie Nr 24/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem Na podstawie art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie

Bardziej szczegółowo

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN WPROWADZENIE Grupa Kapitałowa ORLEN jest czołową firmą w branży paliwowo-energetycznej w Europie Centralnej i Wschodniej. Ze względu na znaczącą

Bardziej szczegółowo

Konkurs na wybór brokera ubezpieczeniowego dla Grupy Scanmed

Konkurs na wybór brokera ubezpieczeniowego dla Grupy Scanmed Konkurs na wybór brokera ubezpieczeniowego dla Grupy Scanmed Przedmiotem konkursu jest wybór brokera ubezpieczeniowego, świadczącego usługi w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego na podstawie ustawy

Bardziej szczegółowo

Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz

Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz 2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001

ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA W TRAKCJA PRKiI S.A. Warszawa, maj 2015 SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ Od 1999 roku Trakcja PRKiI S.A. mając na uwadze satysfakcję Klienta i

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 18/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie z dnia 29 marca 2011 r.

Zarządzenie Nr 18/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie z dnia 29 marca 2011 r. Zarządzenie Nr 18/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie z dnia 29 marca 2011 r. w sprawie ustanowienia Polityki zarządzania ryzykiem w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie

Bardziej szczegółowo

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU KULTURY SPORTU I REKREACJI W GNIEWKOWIE

POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU KULTURY SPORTU I REKREACJI W GNIEWKOWIE Strona1 ZAŁĄCZNIK NR 2 do Zarządzenia Nr DOK.0151.2.7.2016 Dyrektora MGOKSIR z dnia 30.08.2016r. POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU KULTURY SPORTU I REKREACJI W GNIEWKOWIE zwana dalej:

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania ryzykiem w Państwowej WyŜszej Szkole Zawodowej w Elblągu

Procedura zarządzania ryzykiem w Państwowej WyŜszej Szkole Zawodowej w Elblągu Procedura zarządzania ryzykiem w Państwowej WyŜszej Szkole Zawodowej w Elblągu Załącznik nr 2 do zarządzenia Celem procedury jest zapewnienie mechanizmów identyfikowania ryzyk zagraŝających realizacji

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 38/2015 Wójta Gminy Michałowice z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie ustalenia wytycznych kontroli zarządczej.

Zarządzenie Nr 38/2015 Wójta Gminy Michałowice z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie ustalenia wytycznych kontroli zarządczej. Zarządzenie Nr 38/2015 Wójta Gminy Michałowice z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie ustalenia wytycznych kontroli zarządczej. Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.

Bardziej szczegółowo

Strategia zarządzania ryzykiem w DB Securities S.A.

Strategia zarządzania ryzykiem w DB Securities S.A. Strategia zarządzania ryzykiem w S.A. 1 Opis systemu zarządzania ryzykiem w S.A 1. Oświadczenia S.A. dąży w swojej działalności do zapewnienia zgodności z powszechnie obowiązującymi aktami prawnymi oraz

Bardziej szczegółowo

Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu

Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu Postanowienia ogólne 1 1. Kontrolę zarządczą w PUP stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia dla dealerów samochodowych. Oferta usług brokerskich oraz doradztwa

Ubezpieczenia dla dealerów samochodowych. Oferta usług brokerskich oraz doradztwa Ubezpieczenia dla dealerów samochodowych Oferta usług brokerskich oraz doradztwa Szanowni Państwo. Przedstawiamy ofertę usług brokerskich oraz doradztwa przy tworzeniu i obsłudze programu ubezpieczeniowego

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W ROKU 2010 ZADAŃ KOMITETU AUDYTU DLA DZIAŁÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, KTÓRYMI KIERUJE MINISTER INFRASTRUKTURY

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W ROKU 2010 ZADAŃ KOMITETU AUDYTU DLA DZIAŁÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, KTÓRYMI KIERUJE MINISTER INFRASTRUKTURY Załącznik do Uchwały Nr 1/2011 Komitetu Audytu z dnia 14 lutego 2011 r. w sprawie przyjęcia Sprawozdania z realizacji zadań Komitetu Audytu w roku 2010 SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W ROKU 2010 ZADAŃ KOMITETU

Bardziej szczegółowo

SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W DZIAŁALNOŚCI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ FILII w PŁOCKU

SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W DZIAŁALNOŚCI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ FILII w PŁOCKU P OLITECHNIK A W AR S Z AWSKA FILIA W PŁOCKU ul. Łukasiewicza 17, 09-400 Płock SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W DZIAŁALNOŚCI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ FILII w PŁOCKU Opracowano na podstawie załącznika do

Bardziej szczegółowo

Rola i funkcja nowoczesnej firmy ubezpieczeniowej w zapewnieniu bezpieczeństwa w przemyśle

Rola i funkcja nowoczesnej firmy ubezpieczeniowej w zapewnieniu bezpieczeństwa w przemyśle Rola i funkcja nowoczesnej firmy ubezpieczeniowej w zapewnieniu bezpieczeństwa w przemyśle Dr inż. Dariusz Gołębiewski Kierownik Zespołu Oceny Ryzyka PZU SA XII Konferencja Naukowo-Techniczna Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

POLITYKA FIRMY KEMIPOL D 0/1

POLITYKA FIRMY KEMIPOL D 0/1 KEMIPOL Sp. z o.o. jest spółką założoną w roku 1990, w oparciu o prawo polskie, której Udziałowcami są następujące osoby prawne: KEMIRA KEMI AB, Helsingborg, Szwecja (51% udziałów) Z-dy Chemiczne POLICE

Bardziej szczegółowo

Świadomy Podatnik projekt Rady Podatkowej PKPP Lewiatan. www.radapodatkowa.pl

Świadomy Podatnik projekt Rady Podatkowej PKPP Lewiatan. www.radapodatkowa.pl Świadomy Podatnik projekt Rady Podatkowej PKPP Lewiatan www.radapodatkowa.pl RYZYKO PODATKOWE Marcin Kolmas Definicja pojęcia ryzyka podatkowego na cele naszego spotkania Co to jest ryzyko podatkowe Ryzyko

Bardziej szczegółowo

Polityka biznesu społecznie odpowiedzialnego (CSR)

Polityka biznesu społecznie odpowiedzialnego (CSR) Polityka biznesu społecznie odpowiedzialnego (CSR) w PKP CARGO CONNECT Sp. z o.o. 2018 Spis treści Wstęp..3 Obszary zarządzania biznesem społecznie odpowiedzialnym w PKP CARGO CONNECT Sp. z o.o...4 Korzyści

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie wewnętrzne Nr 19/2013 Burmistrza Miasta Środa Wielkopolska z dnia 26 września 2013 r.

Zarządzenie wewnętrzne Nr 19/2013 Burmistrza Miasta Środa Wielkopolska z dnia 26 września 2013 r. Zarządzenie wewnętrzne Nr 19/2013 Burmistrza Miasta Środa Wielkopolska z dnia 26 września 2013 r. w sprawie wprowadzenia Procedury zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Środzie Wielkopolskiej. Na

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami a zarządzanie ryzykiem

Zarządzanie projektami a zarządzanie ryzykiem Ewa Szczepańska Zarządzanie projektami a zarządzanie ryzykiem Warszawa, dnia 9 kwietnia 2013 r. Agenda Definicje Wytyczne dla zarządzania projektami Wytyczne dla zarządzania ryzykiem Miejsce ryzyka w zarządzaniu

Bardziej szczegółowo

Reforma regulacyjna sektora bankowego

Reforma regulacyjna sektora bankowego Reforma regulacyjna sektora bankowego Zarządzanie relacją z klientem jako element zarządzania ryzykiem 11 grudnia 2017 Jak rozumiemy conduct risk? Wprowadzenie Ryzyko relacji z klientem jest ryzykiem związanym

Bardziej szczegółowo

Polityka zarządzania ryzykiem w Prosper Capital Dom Maklerski S.A.

Polityka zarządzania ryzykiem w Prosper Capital Dom Maklerski S.A. Polityka zarządzania ryzykiem w Prosper Capital Dom Maklerski S.A. Przyjęta uchwałą Zarządu nr 1/10/2018 z dnia 31.10.2018 r. Zatwierdzona Uchwałą Rady Nadzorczej nr 01/I/2019 z dnia 08.01.2019r. Spis

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów informatycznych

Projektowanie systemów informatycznych Projektowanie systemów informatycznych Zarządzanie projektem Autor Roman Simiński Kontakt roman.siminski@us.edu.pl www.us.edu.pl/~siminski Główne procesy w realizacji projektu informatycznego (ang. feasibility

Bardziej szczegółowo

Informacja Banku Spółdzielczego w Chojnowie

Informacja Banku Spółdzielczego w Chojnowie BANK SPÓŁDZIELCZY W CHOJNOWIE Grupa BPS Informacja Banku Spółdzielczego w Chojnowie wynikająca z art. 111a ustawy Prawo Bankowe według stanu na dzień 31.12.2016 r. 1. Informacja o działalności Banku Spółdzielczego

Bardziej szczegółowo

Zasada wzajemności w ubezpieczeniach uczelni wyższych. Spotkanie KRASP Warszawa, 3 czerwca 2016 r.

Zasada wzajemności w ubezpieczeniach uczelni wyższych. Spotkanie KRASP Warszawa, 3 czerwca 2016 r. Zasada wzajemności w ubezpieczeniach uczelni wyższych Spotkanie KRASP Warszawa, 3 czerwca 2016 r. Ubezpieczenia majątkowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Polski Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych 2 Czym

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej

Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej Załącznik nr 2 do Zasad kontroli zarządczej w gminnych jednostkach organizacyjnych oraz zobowiązania kierowników tych jednostek do ich stosowania Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej Ocena Środowisko

Bardziej szczegółowo

ZASADY POLITYKI ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W AKADEMII PEDAGOGIKI SPECJALNEJ IM. MARII GRZEGORZEWSKIEJ.

ZASADY POLITYKI ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W AKADEMII PEDAGOGIKI SPECJALNEJ IM. MARII GRZEGORZEWSKIEJ. Załącznik do Zarządzenia Nr 204/14-15 Rektora APS z dnia 17 lutego 2015r. ZASADY POLITYKI ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W AKADEMII PEDAGOGIKI SPECJALNEJ IM. MARII GRZEGORZEWSKIEJ. Cel wprowadzenia polityki zarządzania

Bardziej szczegółowo

Jak nie tylko być zgodnym z regulacją, ale wyciągnąć korzyści biznesowe z lepszego dopasowania oferty

Jak nie tylko być zgodnym z regulacją, ale wyciągnąć korzyści biznesowe z lepszego dopasowania oferty Jak nie tylko być zgodnym z regulacją, ale wyciągnąć korzyści biznesowe z lepszego dopasowania oferty 5.10.2017 Copyright Sollers Consulting 2017 Jak być zgodnym z regulacją? Ale nie o tym jest ta prezentacja

Bardziej szczegółowo

Usprawnienia zarządzania organizacjami (normy zarzadzania)

Usprawnienia zarządzania organizacjami (normy zarzadzania) (normy zarzadzania) Grażyna Żarlicka Loxxess Polska Sp. z o. o. www.loxxess.pl AS-QUAL Szkolenia Doradztwo Audity www.as-qual.iso9000.pl email:g_zarlicka@interia.pl Klub POLSKIE FORUM ISO 9000 www.pfiso9000.pl

Bardziej szczegółowo

Program. Ubezpieczony znaczy zabezpieczony?

Program. Ubezpieczony znaczy zabezpieczony? Program Ubezpieczony znaczy zabezpieczony? Na co zwrócić szczególną uwagę przy lekturze ogólnych warunków ubezpieczenia (na przykładzie ubezpieczenia nieruchomości, OC przedsiębiorcy, ubezpieczenia D&O,

Bardziej szczegółowo

Dyrektora Gminnego Zespołu Szkół w Ozimku

Dyrektora Gminnego Zespołu Szkół w Ozimku ZARZĄDZENIE nr 31/2012 Dyrektora Gminnego Zespołu Szkół w Ozimku z dnia 17 października 2012 r. w sprawie organizacji zarządzania ryzykiem w GZS w Ozimku Na podstawie art.. 68 oraz art. 69 ust.1 pkt 3

Bardziej szczegółowo

Zasady kontroli zarządczej w Zespole Szkolno - Przedszkolnym nr 8 w Warszawie

Zasady kontroli zarządczej w Zespole Szkolno - Przedszkolnym nr 8 w Warszawie Zasady kontroli zarządczej w Zespole Szkolno - Przedszkolnym nr 8 w Warszawie 1. Kontrola zarządcza w Zespole Szkolno - Przedszkolnym nr 8 w Warszawie, zwanym dalej zespołem, to ogół działań podejmowanych

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia w wdrażaniu systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodnego z normą ISO 27001

Doświadczenia w wdrażaniu systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodnego z normą ISO 27001 Doświadczenia w wdrażaniu systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodnego z normą ISO 27001 na przykładzie Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej Gliwice, dn. 13.03.2014r. System Zarządzania Bezpieczeństwem

Bardziej szczegółowo

Zmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka

Zmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka Zmiany w standardzie ISO 9001 dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka 1 W prezentacji przedstawiono zmiany w normie ISO 9001 w oparciu o projekt komitetu. 2 3 4 5 6 Zmiany w zakresie terminów używanych

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek

Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek Załącznik nr 3 do Zarządzenia Nr Or. 0152-38/10 Wójta Gminy Damasławek z dnia 31 grudnia 2010 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek celem procedury jest zapewnienie mechanizmów

Bardziej szczegółowo

Czym się kierować przy wyborze systemu ERP? poradnik

Czym się kierować przy wyborze systemu ERP? poradnik Czym się kierować przy wyborze systemu ERP? poradnik Inwestycja w system ERP to decyzja wiążąca na lata, generująca w pierwszym momencie koszty, ale przede wszystkim mająca decydujący wpływ na przebieg

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów informatycznych. Roman Simiński siminskionline.pl. Studium wykonalności

Projektowanie systemów informatycznych. Roman Simiński siminskionline.pl. Studium wykonalności Projektowanie systemów informatycznych Roman Simiński roman.siminski@us.edu.pl siminskionline.pl Studium wykonalności Główne procesy w realizacji projektu informatycznego Studium wykonalności (ang. feasibility

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE INNOWACJĄ

ZARZĄDZANIE INNOWACJĄ ZARZĄDZANIE INNOWACJĄ Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PROJEKT ZARZĄDZANIE INNOWACJĄ PODSTAWOWE INFORMACJE skierowany do mikro, małych

Bardziej szczegółowo

PODSUMOWANIE POLITYKI KONFLIKTU INTERESÓW

PODSUMOWANIE POLITYKI KONFLIKTU INTERESÓW 1. WPROWADZENIE 1.1. Konflikt interesów może mieć miejsce, gdy osoba piastuje stanowisko zaufania publicznego, na mocy którego dokonuje profesjonalnej oceny w imieniu innych i której interesy lub obowiązki

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 116/2012 Burmistrza Karczewa z dnia 21 sierpnia 2012 roku

Zarządzenie nr 116/2012 Burmistrza Karczewa z dnia 21 sierpnia 2012 roku Zarządzenie nr 116/2012 Burmistrza Karczewa z dnia 21 sierpnia 2012 roku w sprawie ustanowienia systemu zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Karczewie Na podstawie rozdziału 6 ustawy z dnia 27 sierpnia

Bardziej szczegółowo

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 2016 CONSULTING DLA MŚP Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 1 O raporcie Wraz ze wzrostem świadomości polskich przedsiębiorców rośnie zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi doradcze. Jednakże

Bardziej szczegółowo

Agencje zatrudnienia wiele usług w jednym miejscu

Agencje zatrudnienia wiele usług w jednym miejscu Agencje zatrudnienia wiele usług w jednym miejscu Obecnie w Polsce funkcjonuje ponad 3800 agencji zatrudnienia, które działają w różnym obszarze usług i w różnym zasięgu geograficznym. Najwięcej dostawców

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE

INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE wynikająca z art. 111a ustawy Prawo bankowe Stan na 31 grudnia 2015 roku Wyszków, 2016r. Spis treści 1. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem w rozwiązaniach prawnych. by Antoni Jeżowski, 2014

Zarządzanie ryzykiem w rozwiązaniach prawnych. by Antoni Jeżowski, 2014 Zarządzanie ryzykiem w rozwiązaniach prawnych by Antoni Jeżowski, 2014 Najbardziej ryzykuje ten, kto lekceważy ryzyko 2 www.mf.gov.pl 3 Ryzyko definicje Ryzyko prawdopodobieństwo, że określone zdarzenie

Bardziej szczegółowo

BEHAVIOR BASED SAFETY BBS (BEHAWIORALNE ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM)

BEHAVIOR BASED SAFETY BBS (BEHAWIORALNE ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM) BEHAVIOR BASED SAFETY BBS (BEHAWIORALNE ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM) Działamy na rynku usług szkoleniowych od 1996 roku. Od początku naszego funkcjonowania przygotowujemy wyłącznie dedykowane działania

Bardziej szczegółowo

Audyt organizacyjny. 4 powody, dla których warto przeprowadzić niezależny przegląd organizacji. 3. Rekomendacje. 1. Diagnoza. 4.

Audyt organizacyjny. 4 powody, dla których warto przeprowadzić niezależny przegląd organizacji. 3. Rekomendacje. 1. Diagnoza. 4. Audyt organizacyjny 4 powody, dla których warto przeprowadzić niezależny przegląd organizacji 1. Diagnoza co i dlaczego działa niesprawnie, nieefektywnie lub w sposób niejasny 2. Priorytety na czym się

Bardziej szczegółowo

Pakiet Przedsiębiorca abonamentowe usługi wsparcia biznesu. Oszczędzamy czas i pieniądze Przedsiębiorców

Pakiet Przedsiębiorca abonamentowe usługi wsparcia biznesu. Oszczędzamy czas i pieniądze Przedsiębiorców Pakiet Przedsiębiorca abonamentowe usługi wsparcia biznesu Planowanie sukcesji to system zabezpieczeń prawnych i finansowych, którego celem jest zminimalizowanie ryzyk i zagrożeń związanych ze śmiercią

Bardziej szczegółowo

Launch. przygotowanie i wprowadzanie nowych produktów na rynek

Launch. przygotowanie i wprowadzanie nowych produktów na rynek Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte: Launch przygotowanie i wprowadzanie nowych produktów

Bardziej szczegółowo

Corporate governance wpływ na efektywność i minimalizację ryzyka procesów biznesowych

Corporate governance wpływ na efektywność i minimalizację ryzyka procesów biznesowych Corporate governance wpływ na efektywność i minimalizację ryzyka procesów biznesowych Seminarium Podkomisji ds. Audytu i Kontroli Wewnętrznej Polskiej Izby Ubezpieczeń 21 maja 2015 Beata Szeląg Agenda

Bardziej szczegółowo

ISO 9001:2015 przegląd wymagań

ISO 9001:2015 przegląd wymagań ISO 9001:2015 przegląd wymagań dr Inż. Tomasz Greber (www.greber.com.pl) Normy systemowe - historia MIL-Q-9858 (1959 r.) ANSI-N 45-2 (1971 r.) BS 4891 (1972 r.) PN-N 18001 ISO 14001 BS 5750 (1979 r.) EN

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania. w Sępólnie Krajeńskim z siedzibą w Więcborku;

Procedura zarządzania. w Sępólnie Krajeńskim z siedzibą w Więcborku; Procedura zarządzania w Powiatowym Załącznik do Zarządzenia Nr PCPR.021.19.2015 Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Sępólnie Krajeńskim z siedzibą w Więcborku z dnia 28 grudnia 2015r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

Procedura zarządzania ryzykiem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku

Procedura zarządzania ryzykiem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr A-0220-25/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. zmieniony Zarządzeniem Nr A-0220-43/12 z dnia 12 października 2012 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku

Bardziej szczegółowo

Ryzyko i zarządzanie ryzykiem w projektach

Ryzyko i zarządzanie ryzykiem w projektach Wykład objęty jest prawami autorskimi Prof.dr hab. Małgorzata Duczkowska-Piasecka Przedmiot: Zarządzanie projektami biznesowymi Ryzyko i zarządzanie ryzykiem w projektach Ryzyko może być definiowane jako

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 60/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 2 kwietnia 2012 r.

Zarządzenie Nr 60/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 2 kwietnia 2012 r. Zarządzenie Nr 60/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i funkcjonowania w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego Systemu zarządzania ryzykiem

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI

MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI Wspólne Stanowisko Ministra Sportu i Turystyki, Ministra Administracji i Cyfryzacji, Ministra Finansów oraz Ministra Spraw Zagranicznych Stanowisko na posiedzenie Rady Ministrów,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Przedstawiciel kierownictwa (Zgodnie z PN-EN ISO 9001:2009, pkt )

Wprowadzenie. Przedstawiciel kierownictwa (Zgodnie z PN-EN ISO 9001:2009, pkt ) Ośrodek Kwalifikacji Jakości Wyrobów SIMPTEST Sp. z o.o. Sp. k. ul. Przemysłowa 34 A, 61-579 Poznań, tel. 61-833-68-78 biuro@simptest.poznan.pl www.simptest.poznan.pl 1 Seminarium nt. Zarządzanie ryzykiem

Bardziej szczegółowo

Jak wspierać dalszy rozwój kogeneracji w Polsce? Rola sektora kogeneracji w realizacji celów PEP 2050 Konferencja PKŚRE

Jak wspierać dalszy rozwój kogeneracji w Polsce? Rola sektora kogeneracji w realizacji celów PEP 2050 Konferencja PKŚRE Jak wspierać dalszy rozwój kogeneracji w Polsce? Rola sektora kogeneracji w realizacji celów PEP 2050 Konferencja PKŚRE Warszawa 22.10.2015r Polska jest dobrym kandydatem na pozycję lidera rozwoju wysokosprawnej

Bardziej szczegółowo

Doradztwo transakcyjne

Doradztwo transakcyjne Doradztwo transakcyjne BAKER TILLY Albania Austria Bułgaria Chorwacja Czechy Polska Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Węgry An independent member of the Baker Tilly Europe Alliance Maksymalizacja korzyści

Bardziej szczegółowo

Polityka zarządzania ładem korporacyjnym w Bieszczadzkim Banku Spółdzielczym w Ustrzykach Dolnych

Polityka zarządzania ładem korporacyjnym w Bieszczadzkim Banku Spółdzielczym w Ustrzykach Dolnych Polityka zarządzania ładem korporacyjnym w Bieszczadzkim Banku Spółdzielczym w Ustrzykach Dolnych Polityka zarządzania ładem korporacyjnym w Bieszczadzkim Banku Spółdzielczym w Ustrzykach Dolnych 1 W związku

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 90/09 WÓJTA GMINY MROZY z dnia 16 grudnia 2009 roku

ZARZĄDZENIE Nr 90/09 WÓJTA GMINY MROZY z dnia 16 grudnia 2009 roku ZARZĄDZENIE Nr 90/09 WÓJTA GMINY MROZY z dnia 16 grudnia 2009 roku w sprawie wprowadzenia procedury identyfikacji zagrożeń oraz oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Urzędzie Gminy Mrozy Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Audyt podatkowy. 5 powodów, dla których warto zweryfikować swoje rozliczenia podatkowe. 3. Przygotowanie. 1. Identyfikacja ryzyk. 4.

Audyt podatkowy. 5 powodów, dla których warto zweryfikować swoje rozliczenia podatkowe. 3. Przygotowanie. 1. Identyfikacja ryzyk. 4. Audyt podatkowy 5 powodów, dla których warto zweryfikować swoje rozliczenia podatkowe 1. Identyfikacja ryzyk 3. Przygotowanie 4. Możliwość z którymi przyjdzie zmierzyć się w razie kontroli podatkowej lub

Bardziej szczegółowo