głównym sposobem poznania świata, planetami i gwiazdami, między Ziemią a świadczące o istnieniu wokół Ziemi pola grawitacyjnego, Podaje przykłady

Transkrypt

1 Standardy wymagań z przyrody w kl. VI opracowane na podstawie Programu bloku Przyroda dla klasy IV VI szkoły podstawowej (numer dopuszczenia DKW / 99) autorstwa Małgorzaty Kłyś i Ewy Sulejczak; wydawnictwa Nowa Era. Dział ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca Zna zakres treści programowy opracowywanych klasie szóstej określa, za co może uzyskać ocenę na lekcjach przyrody wymienia możliwości poprawy oceny niedostatecznej wymienia zasady pracy na lekcjach przyrody podaje przykłady zajęć, na których będą obowiązywały szczególne zasady bezpieczeństwa WSZECHŚWIAT I ZIEMIA Omawia budowę i Wskazuje istnienie zasługi Określa od czego Uzasadnia, że zastosowanie pola grawitacyjnego, Mikołaja Kopernika zależy wartość siły obserwacja jest kalendarza, Wyjaśnia co to są dla rozwoju nauk grawitacji, głównym sposobem Podaje różnice między galaktyki. przyrodniczych,, w jaki poznania świata, planetami i gwiazdami, -wyjaśnia co sposób powstał Układ Wyjaśnia różnice nazywamy polem Słoneczny, między Ziemią a świadczące o istnieniu grawitacyjnym, planetami olbrzymami wokół Ziemi pola Porządkuje planety na Księżycu nie ma grawitacyjnego, Układu Słonecznego, atmosfery. Wyjaśnia w jakim wykorzystana celu prowadzone są sztucznych satelitów loty kosmiczne. ZIEMIA CZŚCIĄ WSZECHŚWIATA ZIEMIA NASZA PLANETA Wyjaśnia popierając przykładami, na czym polegają oddziaływania magnetyczne, Wskazuje południki, równoleżniki, równik, półkulę północną i południową, bieguny ziemskie i oś Ziemi. oddziaływań elektrostatycznych, Rysuje linie pola magnetycznego, zjawiska mającego związek z istnieniem pola magnetycznego Ziemi, Określa długość i szerokość geograficzną na wskazanej półkuli. Wyjaśnia, na czym polega elektryzowanie ciał, Wyjaśnia pojęcie pola magnetycznego, Klasyfikuje oddziaływania miedzy magnesami, Pokazuje położenie biegunów magnetycznych i Określa położenie geograficzne. Objaśnia, na czym polegają oddziaływania magnetyczne, igła magnetyczna ustawia się w kierunku północpołudnie Odszukuje punkty na mapie, mając podane współrzędne geograficzne Wykreśla koło odpowiadające wymiarom Ziemi w podanej skali, Wyjaśnia dlaczego na posypanej opiłkami żelaza szybce szklanej pod którą położono magnes, obserwuje się układanie opiłków wg określonych linii

2 ROLA SŁOŃCA WSZECHOCEAN wymienia źródła światła wyjaśnia, jak zachować się w czasie burzy podaje przykłady ciał przezroczystych i nieprzezroczystych, wyjaśnia zjawisko następowania dnia i nocy, oblicza długość dnia i nocy, mając podane godziny wschodu i zachodu słońca, Rysuje odbicie światła od powierzchni lustrzanych płaskich, Wyjaśnia, dlaczego następują zmiany pór roku. Odczytuje z mapy nazwy kontynentów, oceanów i mórz Odszukuje na mapie rowy oceaniczne, wyspy, podmorskie łańcuchy górskie Rysuje falę Klasyfikuje, popierając przykładami, źródła światła na naturalne i sztuczne, Buduje prosty obwód elektryczny, wyjaśnia, kiedy następuje załamanie światła, Wskazuje występowanie w przyrodzie zjawiska rozczepienia światła Wyjaśnia powstawanie barw widzianych ciał, pokazuje na globusie strefy oświetlenia Ziemi. na głębokości poniżej 100metrów panują ciemności warunki panujące na szelfie Rysuje schemat prostego obwodu elektrycznego, Wyjaśnia pojęcie promienia świetlnego Określa podstawowe właściwości przewodników i izolatorów, Rysuje promień świetlny przechodzący z powietrza do innego ośrodka, Objaśnia, dlaczego światło białe ulega rozczepieniu, Rysuje oświetlenie Ziemi w pierwszych dniach kalendarzowych pór roku. MORZA I OCEANY zróżnicowanego zasolenia wód morskich falę przypływów i odpływów wód Wyjaśnia przyczynę różnic długości dnia i nocy, Tłumaczy zjawiska zaćmienia Słońca i Księżyca, Wykazuje, że światło białe jest mieszaniną świateł barwnych, oka, poszczególne strefy oświetleniowe Ziemi. warunki panujące w głębiach oceanicznych rafę koralową Wyjaśnia przyczynę powstawania prądów morskicz Przedstawia schematycznie powstanie cienia i półcienia Potrafi zademonstrować powstanie widma światła białego Wyjaśnia co to są filtry świetlne wędrówkę pierwszej wyprawy K. Kolumba wyspy odkryte przez K. Kolumba, Podaje przyczyny zmiany zasięgu lądów i oceanów Wyjaśnia co nazywamy szelfem konsekwencje budowy platform na szelfie.

3 CHARAKTERYSTYKA STREF ŻYCIA W MORZU Nazywa strefy życia w morzu, Rysuje chełbię, zewnętrzną ryby, zewnętrzną skorupiaków na przykładzie homara, źródła dźwięków Tłumaczy kiedy powstaje echo, korzyści, jakie czerpie człowiek z mórz i oceanów warunki świetlne panujące w strefach morskich, Odróżnia polipa od meduzy, przystosowania w budowie zewnętrznej ryb do życia w wodzie, skorupiaków morskich, Wyjaśnia, do czego służą: echosonda i batyskaf, innych zwierząt żyjących w morzach. warunki panujące w strefach oceanicznych, przystosowania chełbi do życia w morzu, stułbi, koralowce, skorupiaki morskie, Wyjaśnia co nazywamy falą dźwiękową, ośrodki różniące się prędkością rozchodzenia się fal dźwiękowych, wykorzystanie mórz i oceanów przez człowieka Ocenia możliwości rozwoju świata organicznego w przystosowania zwierząt do żucia w wodzie, fale dźwiękowe nie mogą rozchodzić się w próżni, wykorzystania zjawiska echa przez zwierzęta, Analizuje skutki korzystania z zasobów morskich przez człowieka, zróżnicowania świata organicznego w wędrówek ryb skorupiaki morskie.

4 Z WODY NA LĄD Omawia budowę komórki zwierzęcej Wskazuje zwierzęta występujące w jeziorze zewnętrzną żaby Podaje 2-3 przykłady płazów chronionych Opisuję budowę pierwotniaków na przykładzie pantofelka Omawia budowę stułbi wybrane czynności życiowe płazów zależności pokarmowych w jeziorze czynności życiowe płazów Odróżnia komórkę zwierzęcą od roślinnej przystosowania stułbi do warunków i trybu życia zwierzęta występujące w jeziorze cechy budowy zewnętrznej płazy do życia na lądzie ŻYCIE NA LĄDZIE w jeziorach żyją zwierzęta zmiennocieplne, pierwotniaki, faunę występującą w różnych strefach jeziora, gatunki zwierząt, które można spotkać tylko czystych wodach, WARUNKI ŻYCIA W ŚRODOWISKU LĄDOWYM Porównuje warunki życia w wodzie i na lądzie, zewnętrzną ptaka, Odróżnia ptaki drapieżne od innych, Określa rolę ptaków w przyrodzie, cechy ssaków, ssaków z różnych środowisk, rolę dżdżownic w przyrodzie, sposób postępowania w wypadku przyczepienia się kleszcza, Nazywa części ciała Omawia cechy budowy gady do życia na lądzie, cechy ptaka do lotu, ptaków odlatujących oraz chronionych, gatunki ssaków chronionych w Polsce, zewnętrzną pająka, Wskazuje przykłady pozytywnego i negatywnego znaczenia owadów Nazywa części ciała winniczka, Omawia proces rozmnażania gadów, Wskazuje podobieństwa i różnice między ptakami a gadami, przyczyny wędrówek ptaków, cechy dżdżownicę do życia w glebie, Rozpoznaje typy aparatów gębowych owadów, rolę owadów w przyrodzie, Porównuje czynności życiowe płazów i gadów, rozmnażanie ptaków, Na wybranych przykładach wskazuje związek między budową a trybem życia ptaków, rozmnażanie i rozwój ssaków, czynności życiowe dżdżownicy, sposoby rozmnażania owadów, Omawia rozmnażania winniczka, gatunki zwierząt,które można spotkać tylko w czystych wodach, Klasyfikuje popierając przykładami płazy bezogonowe i ogoniaste. Określa rolę szkieletu zewnętrznego owadów

5 KRAJOBREAZY ZIEMI ZAGROŻENIA I SZNSE PRZYRODY owada. podstawowe elementy klimatu, Odczytuje dane z wykresów, położenie stref po 3-4 gatunki zwierzęce dla stref, cechy klimatu pustynnego, arktycznego, przyczyny zmian w krajobrazie naturalnym, skutki zanieczyszczeń środowiska formy ochrony przyrody cechy typów klimatów, roślin uprawianych w strefach klimatycznych, Na wybranych przykładach opisuje przystosowania zwierząt do warunków klimatycznych, zajęcia mieszka nów wybranych stref klimatycznych. zanieczyszczenia środowiska, gatunków chronionych dwa światowe parki narodowe Wyjaśnia w jaki sposób określa się klimat danego obszaru, Wykonuje obliczenia, wykorzystując dane z wykresów, zróżnicowanie krajobrazowe Europy, Wykazuje związki między warunkami klimatycznymi a światem roślinnym i zwierzęcym w poszczególny Wykazuje wpływ warunków klimatycznych na sposób gospodarowania i gęstość zaludnienia w Porównuje warunki przyro9dnicze różnych rejonów geograficznych. ZIEMIA NASZE WSPÓLNE DOBRO powstania zanieczyszczeń powietrz, wody, gleby 2-3 wybrane parki narodowe Na podstawie analizy danych dotyczących rozkładu temperatur i ilości opadów porównuje klimaty rożnych rejonów Wskazuje przyczyny odchylenia granic stref od równoleżników, Przewiduje, zmiany jakie mogą zachodzić w środowisku na skutek eksploatacji bogactw naturalnych i mineralnych, trasy wypraw polarnych ze szczególnym uwzględnieniem Polaków w badania biegunów. Przewiduje skutki niekontrolowanego składowania odpadów radioaktywnych i substancji trujących działań międzynarodowych na rzecz ochrony środowiska.