CZEGO POLACY NIE WIEDZĄ O SŁUŻBIE ZDROWIA

Transkrypt

1 RAPORT: CZEGO POLACY NIE WIEDZĄ O SŁUŻBIE ZDROWIA Zarządzanie szpitalami wspiera:

2 Wstęp Wiele placówek jest zadłużonych na gigantyczne kwoty, personel medyczny często tygodniami czeka na zaległe wypłaty, zaś pacjenci miesiącami oczekują na leczenie lub zabiegi operacyjne. Przyczyn tej sytuacji jest wiele, a większość z nich jest niezrozumiała dla społeczeństwa. Niniejszy raport obrazuje poziom wiedzy Polaków na temat systemu ochrony zdrowia. Wyniki są jednoznaczne: polskiemu społeczeństwu brakuje podstawowej wiedzy dotyczącej zasad zarządzania szpitalami, komercjalizacji i prywatyzacji. Dezorientacja społeczeństwa skutkuje poczuciem braku bezpieczeństwa zdrowotnego, a co za tym idzie negatywnymi postawami w stosunku do wszelkich zmian wprowadzanych w systemie opieki zdrowotnej. Dyskusja o zmianach jest pełna ideologii i daleka jest od podstawowego celu, jakim jest dobro pacjenta. Mamy nadzieję, że prezentowane w niniejszym raporcie wyniki będą impulsem do rozpoczęcia szerokiej, ogólnopolskiej dyskusji dotyczącej restrukturyzacji polskich szpitali. Metodologia Badanie zostało przeprowadzone przez PBS DGA w okresie maja 2013 r. metodą wywiadów telefonicznych na próbie 1000 osób w wieku 15 lub więcej lat. W ramach osób objętych badaniem wyodrębniliśmy dodatkowe kategorie demograficzne, przydatne przy późniejszej analizie otrzymanych wyników. Płeć Kobiety 52,6% respondentów Mężczyźni 47,4% respondentów Wiek lat 110 respondentów lat respondentów lat 338 respondentów powyżej 59 lat 263 respondentów Wykształcenie Podstawowe lub zawodowe 457 respondentów Średnie 367 respondentów Wyższe 176 respondentów

3 Czyje są szpitale? Władze lokalne - jednostki samorządu terytorialnego zarządzające publicznymi szpitalami na terenie gmin, powiatów i województw. Polacy nie mają pojęcia, kto tak naprawdę zarządza majątkiem szpitali. Na pierwsze z zadanych pytań: Kto Pana/Pani zdaniem jest właścicielem szpitali publicznych w Polsce odpowiedź, która jest najbliżej prawdy (władze lokalne) - wskazało jedynie 18,5 proc. badanych. Aż 34,9 proc. Polaków za właściciela uznało Narodowy Fundusz Zdrowia, równie dużo, bo aż 30,9 proc. badanych stwierdziło, że podmiotem do którego należą szpitale w Polsce jest Ministerstwo Zdrowia. Okazuje się więc, że wiedza na temat zarządzania szpitalami publicznymi nie jest powszechna. Udzielane odpowiedzi były zróżnicowane. Część respondentów (5,1 proc.) uznaje np., że podmiotem do którego należą szpitale jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie aż 6,2 proc. wskazało na Skarb Państwa. Wśród najbardziej zaskakujących odpowiedzi w badaniu pojawiły się takie podmioty jak: KRUS, związki medyczne, lekarze, a nawet dyrektorzy dużych firm. Z kolei 15,8 proc. badanych otwarcie zadeklarowało, że nie wie do kogo należą szpitale publiczne w Polsce.

4 Ponad 80 proc. Polaków nie wie, kto jest właścicielem szpitali publicznych w Polsce. Ryszard Golański Redaktor naczelny Gazety Lekarskiej Wyniki raportu mogą wydawać się zdumiewające, ale dla mnie są dowodem, że Polaków nie interesuje to, kto jest właścicielem szpitala i nie ma to dla nich znaczenia. Polacy chcą, aby szpital zapewniał właściwe leczenie i żeby pracowali w nim kompetentni i życzliwi pacjentom lekarze. Najważniejszą, jak sądzę, sprawą jest to, aby szpital był dostępny! Można utyskiwać, że nasi rodacy nie orientują się w strukturze własnościowej placówek ochrony zdrowia. Ale z własnego lekarskiego doświadczenia wiem, że pacjentowi jest obojętne jakiemu podmiotowi podlega czy też do jakiego podmiotu należy szpital. Pacjenta interesuje to, czy w tym szpitalu może być skutecznie leczony w krótkim czasie. Konkludując, nie dziwi mnie, że stan wiedzy Polaków o strukturze własnościowej szpitali jest na takim poziomie. Wiedza ta jest ważna dla osób zarządzających placówkami, dla właścicieli. Dodam, że pacjenci nie są odosobnieni w swojej niewiedzy. Gdyby zrobiono podobną ankietę wśród lekarzy i pielęgniarek, myślę, że wyniki byłyby podobne. Dla pracowników służby zdrowia ważniejsze jest, jak szpital jest zarządzany i jaka jest jego sytuacja finansowa, bo to przekłada się na warunki pracy i wynagrodzenia. Skala niewiedzy jest odwrotnie proporcjonalna do wykształcenia czy poziomu dochodów respondentów. Grupy, w których było stosunkowo najwięcej wskazań władz lokalnych to m.in. osoby z wykształceniem wyższym (34,9 proc. wskazań władze lokalne ), mieszkańcy miast liczących powyżej 200 tys. mieszkańców (26,5 proc), osoby o dochodach netto przekraczających 1500 zł miesięcznie (23,5 proc). Bardziej przypadkowe odpowiedzi udzielały osoby o wykształceniu zawodowym lub średnim (17,4 proc.), pochodzące z miast liczących tys. mieszkańców (11,3 proc.), o niższych dochodach. Potrzeba edukacji w zakresie organizacji ochrony zdrowia jest olbrzymia. W każdej grupie społecznej. Adam Sandauer Honorowy Przewodniczący i Założyciel Stowarzyszenia Primum Non Nocere Uważam, że wiedza naszego społeczeństwa o systemie ochrony zdrowia i choćby o podstawach medycyny jest absolutnie niewystarczająca. Konieczne jest uwzględnienie tych zagadnień w programach szkolnych. Wiedza medyczna nie jest wiedzą tajemną i nie powinno być tak kolosalnych dysproporcji w wiedzy o ochronie zdrowia między przeciętnym Polakiem, a osobą, która zawodowo jest związana z medycyną. Ten stan rzeczy jest wygodny, gdy próbuje się nieświadomym społeczeństwem manipulować, bo społeczeństwo posiadające wiedzę potrafi skutecznie bronić swoich praw. Sądzę, że dobrym działaniem na rzecz zmiany obecnego stanu wiedzy społeczeństwa o medycynie i zarządzaniu w ochronie zdrowia, byłaby publiczna debata na ten temat i dyskusja o konieczności zmian w szkolnictwie w tym kierunku.

5 Komercjalizacja drogą do? Kolejne pytanie, które zostało zadane badanym dotyczyło komercjalizacji. Jak się okazuje tylko 26,1 proc. Polaków rozumie, na czym polega ten proces, aż 73,9 proc. badanych nie potrafiło udzielić najbardziej poprawnej odpo- -wiedzi na pytanie: 25,3 proc. badanych uznało, że komercjalizacja to przekazanie szpitala prywatnej firmie, a 19,4 proc. stwierdziło, że jest to sprzedanie szpitala prywatnej firmie. 10,8 proc. respondentów uważa, że komercjalizacją jest połączeniem dwóch lub więcej placówek w jedną. A ponad 18 proc. badanych przyznało, że nie wie na czym polega proces komercjalizacji. Czym wg Pana/Pani jest proces komercjalizacji szpitala publicznego? Komercjalizacja polega na przekształceniu szpitala publicznego w spółkę prawa handlowego bez zmiany własności szpitala. Pojęcie komercjalizacji jest Polakom obce, bez względu na ich wykształcenie czy pochodzenie. 25,4 proc. badanych z wykształceniem podstawowym wskazało tę samą niewłaściwą odpowiedź (Przekazanie szpitala prywatnej firmie) co 23,0 proc. respondentów z wykształceniem wyższym. Podobnie, tę samą, niepoprawną odpowiedź uznało za słuszną 26,1 proc. badanych pochodzących ze wsi i 26,2 proc. mieszkających w miastach liczących więcej niż 200 tys. mieszkańców.

6 Niewiedza potęguje strach Marcin Szulwiński Prezes Grupy Nowy Szpital Prywatyzacja to przekształcenie szpitala, którego właścicielem jest organ administracji publicznej w spółkę prawa handlowego, której większościowym właścicielem jest podmiot prywatny. Szczególną formą restrukturyzacji szpitala jest prywatyzacja. Brak rzetelnej wiedzy powoduje, że termin ten kojarzy się Polakom z przekształceniem szpitala państwowego w placówkę prywatną w której usługi są płatne. Z badania wynika, że aż 65,6 proc. Polaków nie wie lub nie ma pewności czym jest prywatyzacja, a co 5 rodak twierdzi, że prywatyzacja to nic innego jak tylko przekształcenie szpitala w spółkę handlową. 10,4 proc. badanych przyznaje, że nie wie w ogóle czym jest prywatyzacja szpitala publicznego. Po przeczytaniu raportu przyszły mi na myśl dwie scenki. Pierwsza zauważona kilka dni temu w restauracji, gdy babcia zdesperowana zachowaniem wnuczka powiedziała: Jak się zaraz nie uspokoisz, to przyjdzie Dziad!. Chłopiec nie miał pojęcia co to za Dziad, ale wolał nie ryzykować i postanowił być grzeczny. Druga scenka pochodzi z powieści Bolesława Prusa pt. Faraon, kiedy kapłani posłużyli się zaćmieniem słońca do zmanipulowania i zastraszenia Egipcjan, którzy nie rozumieli tego zjawiska. Wydaje mi się, że sposób w jaki politycy rozmawiają o służbie zdrowia jest bardzo podobny do wspomnianych scen. Zamiast Dziada czy zaćmienia słońca wykorzystuje się komercjalizację, restrukturyzację, prywatyzację oraz inne słowa, których, jak wynika z raportu, większość ludzi nie rozumie, a których brzmienie sprzyja manipulowaniu słuchaczy. To oznacza, że konieczna jest zmiana sposobu debaty o służbie zdrowia. Powinniśmy rozmawiać o prawach pacjenta, o działaniu systemu oraz o tym, że pieniądze pochodzą z naszych kieszeni, dlatego to my powinniśmy decydować, gdzie chcemy się leczyć, a tym samym - gdzie trafią nasze pieniądze. Powinniśmy włożyć wiele wysiłku w edukację dotyczącą funkcjonowania systemu, żeby społeczeństwo przestało bać się, że przyjdzie Dziad i skomercjalizuje szpital. Wtedy możliwe będzie zaangażowanie wszystkich pacjentów i potencjalnych pacjentów, żeby, jak przystało na demokrację, sami określali czego chcą i sami, dla własnego dobra, domagali się prywatyzacji nierentownych i źle zarządzanych placówek.

7 Brak informacji czy dezinformacja? Ankietowanych zapytano również o korzystanie ze środków masowego przekazu takich jak Internet, telewizja i radio. 58,4 proc. badanych potwierdziło, że korzysta z Internetu, 64,3 proc. ogląda codziennie lub prawie codziennie programy informacyjne w telewizji, a 43,7 proc. codziennie lub prawie codziennie słucha informacji w radiu. Biorą pod uwagę te dane, zastanawia fakt, że prawie dwóch na trzech Polaków nie wie lub nie ma pewności, czym jest prywatyzacja. Można więc na tej podstawie stwierdzić, że w mediach brakuje informacji dotyczących restrukturyzacji placówek ochrony zdrowia. Jarosław Pinkas Kierownik Zakładu Organizacji Opieki Zdrowotnej i Orzecznictwa Lekarskiego Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Wiedza Polaków na temat systemu opieki zdrowotnej jest kreowana przez media, a nie rzeczywistość. Społeczeństwo jest indoktrynowane negatywnymi przekazami, które wywołują niepokój i obawę przed szpitalami. Problemem jest też brak parametrów jakościowych, dzięki którym możliwa byłaby realna ocena jakości funkcjonowania szpitali. To wszystko sprawia, że Polakom brakuje poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego. Anna Knysok Zastępca Dyrektora w Zespole Szpitali Miejskich w Chorzowie Niski poziom wiedzy o strukturze własnościowej szpitali tak naprawdę jest odbiciem równie niskiego poziomu wiedzy na ten temat klasy politycznej, choćby na szczeblu gminy. Najwyraźniej to widać w sytuacjach, gdy radni mylą pojęcia komercjalizacji i prywatyzacji. Oba pojęcia, które mają dla pacjentów negatywny wydźwięk, są używane przez polityków do ich zastraszania. Tak naprawdę wiedza, kto jest właścicielem danego szpitala nie jest pacjentom potrzebna. Ludzi interesuje bliskość szpitala jakość opieki, dostępność usług. Dla pacjenta, który czeka na operację, drugorzędną kwestię stanowi to, jaki podmiot jest właścicielem szpitala. Wyniki niniejszego raportu nie są optymistyczne. W polskim społeczeństwie ciągle zwiększa się liczba osób starszych, więc będziemy potrzebować coraz szerszej i bogatszej oferty opieki medycznej. Z powodu kłopotów, z którymi obecnie borykają się setki szpitali w całej Polsce, nie będzie to łatwe. Dlatego niezbędna jest edukacja Polaków na temat restrukturyzacji szpitali. Komercjalizacja i prywatyzacja to procesy, których społeczeństwo nie powinno się obawiać, a które mogą przynieść długofalowe korzyści zarówno szpitalom, jak i pacjentom.

8 Podsumowanie Podsumowanie tylko 18,5% Polaków wie, kto jest właścicielem szpitali publicznych w Polsce 4 na 5 Polaków nie wie, kto jest właścicielem szpitali publicznych w Polsce 15,8% Polaków deklaruje otwarcie, że nie wie do kogo należą szpitale publiczne w Polsce 73,9% Polaków nie wie, czym jest komercjalizacja szpitali publicznych 20% Polaków uważa, że komercjalizacja to sprzedanie szpitala prywatnej firmie 65,6% Polaków nie wie lub nie ma pewności, czym jest prywatyzacja szpitala publicznego Adam Roślewski Współwłaściciel Grupy Nowy Szpital i Szef jej Rady Nadzorczej Uważam, że Polacy są zagubieni w systemie opieki zdrowotnej, który w ich percepcji jest bardzo skomplikowany. Media i politycy podnoszą temperaturę wokół tego tematu, przez co ludzie nie rozumieją, co tak naprawdę się dzieje. Nie wiedzą, że samorządy terytorialne są istotnym elementem funkcjonowania ochrony zdrowia, a sfera opieki medycznej może być realizowana zarówno przez podmioty publiczne, jak i prywatne. Z kolei brak wiedzy skutkuje negatywnymi postawami społeczeństwa. Wciąż uczymy się demokracji, wolnego rynku i odpowiedzialności, jednak dziś niewiedza i niedostatek edukacji społecznej powoduje, że Polacy w sporej części wolą dać upust frustracji niż naprawiać swój kraj. A w rzeczywistości wcale nie jest tak źle, jak wynikałoby to z medialnego obrazu, powstałego z mieszanki gier polityków, złych newsów i obaw Polaków postępująca komercjalizacja i prywatyzacja szpitali niesie ze sobą wiele pozytywnych zmian, na co mamy dużo przykładów w całej Polsce. Moim marzeniem jest społeczeństwo, które rozumie swój kraj, wie jak działa system ochrony zdrowia i jak się w nim poruszać. Dlatego uważam, że trzeba odsunąć gry polityczne od przekazu i nieustannie edukować ludzi oraz odważyć się pokazywać, co jest dobre, a co złe. Sporo można i trzeba robić.

9 Grupa Nowy Szpital NAJLEPSZY SZPITAL Grupa Nowy Szpital Podstawowym celem działalności Grupy Nowy Szpital jest dostarczanie wysokiej jakości usług medycznych coraz większej liczbie pacjentów. Nowy Szpital to również nowe spojrzenie na pacjenta, który jest podmiotem naszych działań. Do Grupy należy obecnie 13 szpitali, które obejmują kompleksową opiekę medyczną ponad 650 tys. mieszkańców województw lubuskiego, małopolskiego, kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Wszystkie szpitale Grupy Nowy Szpital świadczą bezpłatne usługi pacjentom w ramach kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia. W ramach Grupy prowadzimy również: ratownictwo medyczne, poradnie specjalistyczne, przychodnie ogólne, gabinety medycyny szkolnej, oddziały terapii uzależnień dla dzieci i młodzieży. Grupa Nowy Szpital to doświadczony partner wielu samorządów, dysponujący wiedzą i doświadczeniem w prowadzeniu szpitali. Szpitale, które weszły do Grupy, przeszły gruntowne zmiany, które pozwoliły przekształcić je w krótkim czasie z nierentownych, zadłużonych i niedofinansowanych jednostek w placówki rozwijające się z korzyścią dla pacjentów. Najlepszy Szpial Giżycko Najlepszy Szpital Giżycko to kolejny etap kampanii Zdrowe Szpitale organizowanej przez Grupę Nowy Szpital, w ramach której zaprezentowano na konkretnych przykładach, jak można wyleczyć szpital zmieniając jego zarządzanie. Akcja Najlepszy Szpital Giżycko rozpoczęła się od przeprowadzenia badania opinii mieszkańców Giżycka i okolic, w którym każdy mógł wyrazić swoje oczekiwania wobec szpitala oraz zaproponować zmiany. Na podstawie tych danych przygotowano plan zmian, którego wdrożenie będzie odbywało się z czynnym udziałem pracowników szpitala w Giżycku. Następnie zostaną zaproszeni do audytu liderzy opinii, którzy ocenią, ile zaplanowanych zmian udało się wprowadzić w życie. Na realizację planu przeznaczono kilka miesięcy. To czas pełen pracy i wyzwań, aby spełnić oczekiwania pacjentów i mieszkańców Giżycka. W myśl idei pacjent jest zawsze najważniejszy.

10 Zapraszamy do kontaktu Rzecznik prasowy GNS Marta Pióro tel Grupa Nowy Szpital ul. Mazowiecka 13b/ Szczecin Zarządzanie szpitalami wspiera: