Hiszpania Informacje kulturalne

Transkrypt

1 Informacje kulturalne

2 Informacje Kulturalne Indeks Indeks Introducing the country 2 Położenie Stolica i największe miasta Waluta Populacja Religia Struktura etniczna Struktura administracyjna Oficjalne języki Inne języki nie posiadające statusu oficjalnych Kultura jedzenia i zwyczaje z nią związane Popularne miejsca turystyczne w Hiszpanii Popularne festiwale i wydarzenia Przed podróżą 5 Podróżowanie w strefie Schengen oraz na terenie Unii Europejskiej Ogólne ubezpieczenie zdrowotne Podstawowe słowa i zwroty po hiszpańsku Ważna informacja Pobyt i utrzymanie w Hiszpanii Pozwolenie na pracę Transport 6 Jak dotrzeć do Hiszpanii Podróżowanie po Hiszpanii Transport w mieście Taksówka Ogólne normy ochrony lotnictwa oraz prawa pasażera Opłaty dla studentów Wynajem auta Zasady ruchu drogowego Odległości pomiędzy miastami Zakupy 10 Sklepy i centra handlowe Gdzie kupić produkty regionalne Używki Targowanie się Godziny otwarcia Płatności Jednostki wagi i miary W pracy 11 Czas pracy Umowa Wynagrodzenie Dni wolne od pracy Gdzie można szukać pracy Certyfikaty Zachowanie w pracy Zachowania społeczne i kulturowe 13 Siesta Dobre relacje z właścicielami mieszkania i sąsiadami Witanie się Nie upijaj się Narkotyki Palenie Codzienne rozmowy Hiszpański język ciała Powitania Odwiedziny w domu Przy stole O czym rozmawiać podczas spotkań towarzyskich Zjeść 15 Życie towarzyskie Restauracje Godziny otwarcia Jak być uprzejmym w barach i restauracjach Napiwki Regulowanie rachunku Życie nocne Emergency 17 Problemy zdrowotne Prawny obowiązek udzielenia pomocy ofiarom w sytuacjach kryzysowych Ranni Kradzież Problemy ze zdrowiem, najbardziej znane choroby 1 / 17

3 Informacje Kulturalne Informacja podstawowe Informacja podstawowe Położenie, oficjalna nazwa Królestwo Hiszpanii, jest piątym co do wielkości krajem w Europie. Znajduje się na Półwyspie Iberyjskim, w południowo-zachodniej Europie. Graniczy z Francją na północy i Portugalią na zachodzie i Morzem Śródziemnym (południe i wschód), a także Oceanem Atlantyckim (od południa, zachodu i północy). Obejmuje ona także Wyspy Balearskie na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie plus kilka małych wysepek na Oceanie Atlantyckim u wybrzeży Afryki i dwa autonomiczne miasta w Afryce Północnej, Ceuta i Melilla. Ponadto miasto Livia to hiszpańska enklawa położona wewnątrz Francji. Stolica i największe miasta Stolica: Największe miasta: Waluta Madryd (3.2 miliona ludzi) Barcelona (1.6 miliona ludzi) Walencja (1 million) Sewilla (0.8 miliona ludzi) Saragossa (0.7 miliona ludzi) Bilbao (0.3 miliona ludzi) W Hiszpanii jest około 12 % imigrantów (57% z nich pochodzi z byłych kolonii hiszpańskich w Ameryce Łacińskiej, Afryce i Azji. Reszta to głównie Europejczycy z Europy Wschodniej (17%, zwłaszcza Rumuni, Bułgarzy, Rosjanie, Serbowie, Chorwaci, Bośniacy, Ukraińcy i Albańczycy), północnej i zachodniej Afryki (14,76% Marokańczycy, Algierczycy, Senegalczycy, Gwinejczycy, Nigeryjczycy i Kameruńczycy), z Europy Zachodniej i Środkowej (21% Brytyjczyków, Portugalczyków, Polaków i Niemców) oraz ludy Bliskiego Wschodu, w tym libańskie i syryjskie społeczności, Hindusi, Pakistańczycy i Chińczycy. Struktura administracyjna jest monarchią konstytucyjną. Jest to zróżnicowany kraj zintegrowany z różnych regionów kontrastowych, które pokazują różne struktury gospodarcze i społeczne, a także złożony z różnych języków, a także historycznych, politycznych i kulturowych tradycji. jest jednym z najbardziej zdecentralizowanych państw w Europie. Składa się z 17 wspólnot autonomicznych i 2 miast autonomicznych. Kilka z nich, jak Nawarra, Kraj Basków, Katalonia i Galicja mają silne poczucie swojej historycznej i kulturowej tożsamości regionalnej, uznanych i w pełni autonomicznych. Waluta: Euro Gdzie wymienić pieniądze Populacja 47.1 miliona ludzi. Banki Inne punkty wymiany walut takie jak hotele oraz agencje turystyczne Religia nie ma oficjalnej religii. Hiszpańska konstytucja z 1978 roku zniosła katolicyzm jako oficjalną religię państwową. 76,7% ludności uważa się za katolików, 20,0% uznaje się za niewierzących i ateistów. Dwa do trzech procent to religie islamskie i inne. Struktura etniczna Strukturę etniczną Hiszpanii tworzą następujące narodowości: Kastylijczycy (tj. właściwi Hiszpanie- 72,3%), Katalończycy (16,3%), Galicyjczycy (8,1%) oraz Baskowie (2,3). Oficjalne języki Hiszpański 100% (dla 89% język ojczysty, oficjalny język w całej Hiszpanii) Kataloński 16% (dla 9% język ojczysty/ oficjalny w Katalonii i na Wyspach Balearyjskich) Valencian (9,5%) Galicyjski 7% (dla 5% język ojczysty / oficjalny w Galicji) Basków 1.6% (dla 1% język ojczysty /oficjalny języka w kraju Basków i wielu regionach Nawarry). Aranese (a variant of Gascon Occitan) is co-official in Val d Aran (Pyreenes). Inne języki nie posiadające statusu oficjalnych: Asturian-Leonese w byłym królestwie Leon i Asturias. Aragonese w prowincji Huesca, Aragon. 2 / 17

4 Informacje Kulturalne Informacja podstawowe Kultura jedzenia i zwyczaje z nią związane Główne posiłki w Hiszpanii to śniadania, obiady i kolacje. Hiszpanie zazwyczaj jedzą mało na śniadanie. Za to dużo w porze lunchu i na późną kolację. W międzyczasie (około godziny 11) często jedzą przekąski i piją kawę. Oczywistym jest również, że Hiszpanie jedzą tapas między śniadaniem i obiadem lub zamiast kolacji. Zwyczaj ten składa się na wędrówkach z baru do baru i degustacji specjałów, w towarzystwie wina lub piwa. Hiszpanie piją kawę między posiłkami, o każdej porze dnia. W Hiszpanii godziny w których je się posiłki są zazwyczaj inne niż w większości krajów zachodnich. Śniadanie je się w domu między 7.00 a W trakcie dnia, między 10 i 11 Hiszpanie jedzą przekąski. Lunch jada się między godziną 13:30 a 16:00 i jest to główny posiłek dnia. Hiszpanie jedzą kolację dość późno - między 21:00 a 23:00, zwłaszcza w okresie letnim lub w weekendy. Wielu Hiszpanów je śniadania w kawiarniach snack-barach. Zazwyczaj składa się ono z kawy, bułeczki lub tosta oraz świeżego soku pomarańczowego. Najbardziej tradycyjne hiszpańskie śniadanie to churros (małe smażone paluszki z ciasta) lub Porras (duże, proste pączki, także smażone) popijane gorącą czekoladą lub kawą z mlekiem. Drugie śniadanie składa się zazwyczaj z kawy z mlekiem i kawałkiem różnych omletów lub kanapki z serem lub wędliną. W domu, śniadanie to zazwyczaj kawa, mleko lub kakao, podawane z herbatnikami, babeczkami, bułeczkami lub tosty z masłem i dżemem. W regionach Morza Śródziemnego i Południowej Hiszpanii śniadanie składa się z kawy z mlekiem i oliwnymi grzankami z pomidorami lub bez zarówno jedzone w domu jak i w bufetach. W połowie dnia Hiszpanie jedzą lunch złożony z 3 elementów: danie pierwsze, drugiej i deser, a następnie piją kawę. Pierwsze danie jest lekkie i zazwyczaj jest to zupa, sałatka. Na drugie danie Hiszpanie jedzą rybę lub mięso. Na deser mogą być świeże owoce, jogurt, sery, lody i ciasta. Jest też zwyczaj, aby na koniec posiłku pić czarną kawę, cortado (z odrobiną mleka). W Hiszpanii istnieje wiele różnych kuchni, na podstawie dostępnych produktów lokalnych i regionalnych, - warzywa, olej, ryby, mięso. Każdy region ma swoje specjały i dania mniej lub bardziej znane. Ponadto, kuchnia hiszpańska w ostatnim roku bije rekordy popularności i powszechne uznanie w całej Europie. Niektóre z najbardziej znanych potraw np. w Asturii to gulasz z fasoli, Pil Pil Cod, Ajoarriero Cod, ośmiornica, pieczona z jagnięciną, Madrilian - gulasz, chleb z pomidorami i oliwą. W Walencji Paella z owocami morza, ryby smażone, duszone ryby, ziemniaki, a także omlet, wędliny (Serrano - szynka, chorizo (pikantna kiełbasa), kaszanka) i różnorodne sery, gazpacho, churros, pudding ryżowy. Regiony, w których żywność jest najbardziej ceniona to Kraje Basków, Nawarra, Galicja i Katalonia. W większych miastach, śniadanie i obiad je się raczej na zewnątrz. W obszarach małych i wiejskich, ludzie częściej jedzą obiad w domu by móc kontynuować pracę w godzinach popołudniowych i wieczornych. Jednak przekąski są często jedzone w bufetach, kawiarniach lub w miejscu pracy. Dzieci przynoszą przekąski do szkoły. Obiady jedzone w restauracjach obecnie są częściej są jedzone w weekendy. Flickr Creative Commons: madrid2011mjm 3 / 17

5 Informacje Kulturalne Informacja podstawowe Popularne miejsca turystyczne w Hiszpanii 1. Andaluzja: Alhambra, Sierra Nevada i Alpujarra w Granadzie, Meczet i ruiny Medina Azahara w Cordoba, El Rocío, Doñana Natural Park i klasztor La Rabida w Huelva, park naturalny Cabo de Gata (Almeria), a także miasta: Sevilla, Ronda i Kadyksu. Najlepsze plaże znajdują się na Costa del Sol (Málaga), Costa de la Luz (Cadiz i Huelva) i Costa de Almeria Wybrzeża Morza Śródziemnego: Costa Dorada i Costa Brava (Katalonia), Costa Blanca (Alicante), Costa Azahar (Valencia). 3. Galicja: Rías Bajas i średniowieczne miasto Santiago de Compostela Asturias: Park Narodowy Picos de Europa, Gijón, Oviedo i Sanktuarium Matki Bożej Covadonga Kraj Basków: San Sebastian, Bilbao, (Guggenheim Museum) oraz Rezerwat Biosfery Urdaibai Pyrenees Nawarry i Aragonii 7. Katalonia: Barcelona, Costa Dorada, Costa Brava i Pireneje Katalońskie Extremadura: należy odwiedzić Caceres, i Teatr Romanski w Meridzie Kastylia-León: katedry w Burgos i León. Avila, Segovia i Ciudad Rodrigo Castilla-La Mancha: Toledo, Wiszące Domy i Zaczarowane miasto Cuenca Region Madrytu: Madryt (El Prado, Reina Sofia i Muzeum Thyssen Bornemisza, Retiro Park i Pałac Królewski), Pałac Królewski San Lorenzo de El Escorial i Pałac Królewski w Aranjuez. Popularne festiwale i wydarzenia Najpopularniejsze festiwale: Sanfermines (lipiec, Pamplona) Semana Santa (marzec-kwiecień, Sevilla) Las Fallas (marzec, Valencia) The Feria de Abril (kwiecień, Sevilla) Carnavals Cádiz i Tenerife (luty-marzec) Romeria del Rocío (maj, Huelva) Moros y Cristianos (lipiec-sierpień, regiony Alicante, Murcia, Almería) Więcej na: Najpopularniejsze wydarzenia kulturalne: Jazz Festival of San Sebastian (lipiec) Międzynarodowy Festiwal Flamenco Cante de las Minas (maj) Classical Theatre Festiwal of Meridzie (lipiec i sierpień) Targi byków w Madrycie, Sewilla, Barcelona, Pampeluna i Bilbao (maj-sierpień) Festiwal Filmowy w San Sebastian (wrzesień) Hiszpański Festiwal Maladze (kwiecień) Międzynarodowy Festiwal Filmów Fantastycznych w Katalonii (październik, Sitges) Flickr Creative Commons: José Javier Carte 4 / 17

6 Informacje Kulturalne Przed podróżą Przed podróżą Podróżowanie w strefie Schengen oraz na terenie Unii Europejskiej Strefa Schengen składa się z następujących krajów: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Islandia, Włochy, Łotwa, Lichtenstein, Litwa, Luksemburg, Malta, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia,, Szwecja i Szwajcaria. Strefa Schengen została stworzona przez układ z Schengen i oznacza obszar, na którym zapewniony jest swobodny przepływ osób. Powierzchnia Schengen nie jest identyczna jak w Unii Europejskiej, bowiem nie wszystkie państwa UE są częścią strefy Schengenm jak i odwrotnie, nie wszystkie państwa Schengen są częścią UE. Oznacza to, że państwo przy wejściu do Unii Europejskiej, które nie uczestniczy w porozumieniu z Schengen, będzie podlegać odrębnemu systemowi kontroli paszportowej. Przykłady państw członkowskich Unii Europejskiej spoza Schengen: Wielka Brytania, Bułgaria, Rumunia i ostatnio, Chorwacja. Ogólne ubezpieczenie zdrowotne Publiczna opieka zdrowotna jest zapewniona wszystkim Hiszpanom oraz obywatelom, którzy legalnie przebywają na terytorium Hiszpanii. Opieka zdrowotna jest zarządzana przez publiczną sieć ośrodków zdrowia i szpitali. Opieka zdrowotna realizowana jest na dwóch poziomach: Podstawowa opieka zdrowotna składa się z ośrodków zdrowia, obsadzonych przez zespoły składające się z lekarzy rodzinnych, pediatrów, pielęgniarek i pracowników administracyjnych. Niektóre ośrodki zapewniają również opiekę pracowników socjalnych, położnych i fizjoterapeutów. W każdej sytuacji zdrowotnej w pierwszej kolejności należy udać się do lekarza rodzinnego. W nagłych wypadkach, pomoc medyczna przyjeżdża do obywatela, po uprzednim telefonie pod numer 112. Specjalna, dodatkowa opieka znajduje się w Centrach Medycznych, w których znajdziemy lekarzy wszystkich specjalności. Aby udać się do specjalisty, potrzebne jest skierowanie od lekarza rodzinnego. Po zakończonym specjalistycznym leczeniu, pacjenta prowadzi lekarz rodzinny. Każdy, kto planuje czasowy pobyt w Hiszpanii, powinien mieć Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). EKUZ wydawana jest bezpłatnie w każdym NFZ-cie na terenie całej Polski. Jedynym wymogiem otrzymania karty EKUZ jest posiadanie ubezpieczenia. Karta obejmuje krótkoterminową opiekę zdrowotną i nie obejmuje kosztów repatriacji, jak np. pogotowia lotniczego. Każdy, kto potrzebuje opieki medycznej powinien pokazać swoją kartę odpowiednim pracownikom służby zdrowia, zarówno lekarzom, farmaceutom jak i pracownikom przychodni. W szpitalach publicznych, wszystkie usługi medyczne są bezpłatne. Leki zawsze są przepisywane przez lekarza przy użyciu oficjalnego formularza recepty i pacjent płaci za nie 40% do 60% ceny. Jeśli jednak nie jesteś objęty systemem ubezpieczeń społecznych lub prywatnych za wszystkie usługi medyczne zapłacisz w Hiszpanii pełną kwotę. Podstawowe słowa i zwroty po hiszpańsku Bardzo ważne jest, aby znać podstawowe słowa i wyrażenia, przed przyjazdem do Hiszpanii zwłaszcza tych, związanych ze zdrowiem i sytuacjami awaryjnymi (lekcje 15 i 16) i podróży i zakwaterowania (lekcje 4 do 7). Ważna informacja Przed wyjazdem z Polski, upewnij się, że wiesz, gdzie znajduje się ambasada lub konsulat kraju, do którego się udajesz. Zrób notatkę (na przykład w swoim kalendarz lub telefonie komórkowym), adres, numer telefonu i nazwisko ambasadora. 5 / 17

7 Informacje Kulturalne Przed podróżą Pobyt i utrzymanie w Hiszpanii Dzienny koszt utrzymania w Hiszpanii oscyluje wokół średniej krajów unijnych. Oczywiście w zależności od regionu, ceny mogą się nieco różnić. Szacunkowe koszty są jednak następujące: Koszt dla 1 osoby Wynajem pokoju z lokatorem Zakwaterowanie w akademiku Koszty utrzymania Transport Czas wolny Cena na miesiąc EUR EUR EUR 100 EUR EUR Pozwolenie na pracę Obywatele UE nie potrzebują pozwolenia na pobyt ani pozwolenie na pracę w Hiszpanii. Flickr Creative Commons: dynamosquito 6 / 17

8 Informacje Kulturalne Transport Transport Jak dotrzeć do Hiszpanii Autobus jest najtańszy, ale podróż jest długa i dość niewygodna. Linie europejskie oferują dobre ceny i oferty w lotach międzynarodowych, zwłaszcza w lecie. Do ośrodków turystycznych, takich jak Barcelona, Bilbao, Alicante, Murcja, Walencja i Malaga, loty zapewniają również tani przewoźnicy. Podróżowanie po Hiszpanii Najbardziej wygodny i ekonomiczny sposób podróżowania między dużymi miastami, zapewniają zarówno autobusy jak i pociągi. Spółka kolejowa RENFE (Hiszpańskie Koleje Państwowe) działa na długich dystansach. Bilety kolejowe można kupić na stacjach kolejowych (biura sprzedaży lub automaty), lub w biurach RENFE w miastach wojewódzkich oraz poprzez stronę: Można wybrać pomiędzy pierwszą klasą (1.) i klasą turystyczną (2.). Pociągi dużych prędkości (AVE) są o 30% droższe, ale są dwa razy szybsze. W podróżowaniu pomiędzy mniejszymi miastami szeroką ofertę dla turystów mają autobusy. Istnieje wiele firm zapewniających transport autobusowy oferujący połączenia pomiędzy głównymi hiszpańskimi miastami. Bilety można kupić online na stronie Więcej na: Transport w mieście Największe hiszpańskie miasta mają metro. Niektóre mają również tramwaje. Ale najbardziej rozpowszechnioną formą komunikacji jest autobus miejski, istniejący we wszystkich miastach. Najwygodniejszym sposobem, aby uzyskać wszystkie informacje na temat transportu jest wizyta w punkcie informacyjnym dla turystów. W większości dużych miast, bilety i karty transportu są dostępne dla wszystkich przewozów miejskich. Można również nabyć karty komunikacyjne lub specjalne bilety okresowe (dobowe, tygodniowe i miesięczne). Bilety i karty komunikacyjne można kupić w kasach biletowych na stacjach metra, w automatach, autobusach i tramwajach. Wsiadając do autobusu lub tramwaju możesz kupić bilet u kierowcy/motorniczego. Aby wysiąść z autobusu/tramwaju, trzeba nacisnąć przycisk parade. Karty transportu można kupić w kioskach i naładować a także online. Więcej na stronie: Public-transport-in-_15222.html 7 / 17

9 Informacje Kulturalne Transport Taksówka Jest kilka sposobów aby zamówić taksówkę w Hiszpanii: Na oficjalnych postojach taksówek. Zazwyczaj są one na lotniskach, dworcach kolejowych i autobusowych oraz w różnych strategicznych punktach miast. Można po taksówkę również zadzwonić. Usługa ta istnieje we wszystkich miastach w Hiszpanii. Taksówki są łatwo rozpoznawalne i można je zidentyfikować poprzez umieszczone na górze auta słowa TAXI. W niektórych miastach, wszystkie taksówki mają charakterystyczne kolory lub poziome pasy. Opłaty za przejazdy taksówką są oficjalne i kontrolowane przez gminę w każdym mieście. Są one stałe i zależne od długości trasy. Dodatkowe opłaty mogą być dodane na lotnisko, w wakacje, w taryfie nocnej lub kiedy zamawiamy taksówkę przez telefon. Tylko na długich dystansach istnieje możliwość negocjacji. Za taksówkę płacimy gotówką a taksówkarz ma obowiązek wydania paragonu. Ogólne normy ochrony lotnictwa oraz prawa pasażera Wymagania bezpieczeństwa podczas odprawy na terenie Unii Europejskiej * Płyny: napoje, pasty do zębów, kremy kosmetyczne lub żele, które są przewożone w kabinie samolotu muszą być umieszczone w przeźroczystej plastikowej torbie - maksymalna pojemność to jeden litr, przy czym jeden produkt (płyn w pojemniku) nie może przekraczać 100 ml. Zbiorniki cieczy większe niż 100 ml należy umieścić w bagażu rejestrowanym. Ograniczenie objętości nie stosuje się do leków i żywności dla niemowląt. Ostre przedmioty: AW kabinie samolotu niedozwolone są żadne ostre przedmioty, które mogą być użyte jako broń. Mogą to być przedmioty codziennego użytku, takie jak korkociągi noże i nożyczki o określonej wielkości, które powinny być pakowane i umiejscowione w bagażu rejestrowanym. Materiały wybuchowe i łatwopalne przedmioty: Naprzykład fajerwerki lub farby w aerozolu i inne łatwopalne i toksyczne substancje, takie jak kwasy - są zabronione podczas podróży. Nie mogą one być przechowywane ani w kabinie samolotu, ani w bagażu rejestrowanym. Na pokładzie samolotu zabronione jest posiadanie jakiejkolwiek broni. Ograniczenia rozmiarów bagażu podręcznego: Liczba i wielkość bagażu podręcznego jest uzależniona od polityki przewoźnika. W celu ustalenia limitu bagażowego należy skontaktować się z liniami lotniczymi przed wyjazdem. Zawsze patrz na zasady dotyczące przewozu towarów oraz przedmiotów zabronionych w bagażu podręcznym. Sprawdź również stronę internetową lotniska, z którego masz lot, aby poznać szczegółową listę zakazanych produktów. Dla ogólnego bezpieczeństwa, wszystkie bagaże są poddane kontroli bezpieczeństwa (są skanowane). Drzwi w samolocie są zamykane, aby uniemożliwić osobom nieupoważnionym wejście na pokład samolotu. *Źródło: air-security/index_en.htm Aby otrzymać więcej informacji na temat kluczowych kwestii dotyczących lotnictwa odwiedź stronę Międzynarodowego Stowarzyszenia Transportu Lotniczego: Opłaty dla studentów Generalnie można korzystać ze zniżek we wszystkich środkach transportu przedstawiając Europejską kartę studenta [ISIC] ( Posiadając Europejską Kartę Młodzieży (Carnet Joven), można korzystać ze zniżek na autobus oraz bilety wstępu do muzeów ( Wynajem auta Wynajęcie auta jest również dobrym rozwiązaniem, ponieważ samochód daje niezależność a w Hiszpanii są dobre autostrady. Firmy wynajmujące samochody znajdują się w portach lotniczych, dworcach kolejowych i autobusowych, w hotelach i w centrach miast. Największe firmy wynajmu samochodów są globalne firmy jak Atesa ( Autoeurope ( Avis ( Europcar ( Hertz (www. hertz.es), lub Pepecar: ( W większości obszarów turystycznych znajduje się również wiele małych przedsiębiorstw, a ich ceny są nieco niższe. Prawie wszystkie przedsiębiorstwa dają możliwość wynajęcia online, ale w wielu przypadkach musimy być wcześniej zarejestrowani jako klient firmy. Podczas wynajmu, trzeba będzie przedstawić prawo jazdy, dowód osobisty lub paszport oraz kartę kredytową. Musisz mieć ukończone 21 lat. Do ceny doliczony będzie koszt ubezpieczenia i paliwo. 8 / 17

10 Informacje Kulturalne Transport Zasady ruchu drogowego W Hiszpanii ruch jest prawostronny. Przednie pasy bezpieczeństwa są obowiązkowe i jeśli pasy są zamontowane z tyłu, muszą również być zapięte. Ograniczenie prędkości na autostradzie to 120 km/h, na otwartej drodze jest ograniczenie od 90 do 100 kilometrów na godzinę, a w mieście, podobnie jak w Polsce jest 50 kilometrów na godzinę. Limit zawartości alkoholu we krwi jest poniżej 50mg/100ml krwi lub 0,05%. W przypadku drobnych wykroczeń drogowych, grzywna może wynosić do 90 euro. Kary za poważne naruszenia, wahają się od 90 do 300 euro, a można nawet stracić prawo jazdy na 3 miesiące. Bardzo poważne przestępstwa to wysokość rzędu od euro i może prowadzić do trwałego cofnięcia prawa jazdy. Poważne wykroczenia to m.in. prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub środków odurzającyc Odległości pomiędzy miastami Barcelona Bilbao Madryd Sewilla Walencja Saragossa Barcelona Bilbao Madryd Sewilla Walencja Saragossa Flickr Creative Commons: Tomás Fano 9 / 17

11 Informacje Kulturalne Zakupy Zakupy Sklepy i centra handlowe Wielkie centra handlowe znajdują się poza miastami i najłatwiej do nich dojechać samochodem. Ale Hiszpanie wolą osiedlowe sklepy gdzie mogą codziennie kupić świeże produkty. W centrach miast i na wsiach nadal jest wiele supermarketów średniej wielkości i małe sklepy, takie jak wyspecjalizowane sklepy owocowe, piekarnie, sklepy spożywcze, masarnie i sklepy rybne. W każdym mieście można też znaleźć jedną lub więcej rynki na których można znaleźć lokalne produkty, warzywa, owoce, ryby i mięsa bardzo dobrej jakości. W prawie wszystkich supermarketach można znaleźć żywność bezglutenową i wegetariańską. Wegetariańskie i ekologiczne produkty są sprzedawane w sklepach ze zdrową żywnością. Gdzie kupić produkty regionalne W wielu sklepach kupisz regionalne produkty często spożywane przez Hiszpanów (szynka, ser, warzywa, oleje, wina, słodycze...). produkty z wyższej półki można kupić w specjalnych sklepach zwanych delikatesami Delicatessen. Istnieje również wiele sklepów internetowych, gdzie można się zaopatrzyć w regionalne przysmaki. Używki W większości sklepów kupisz alkohol i papierosy, pod warunkiem że masz ukończone 18 lat. Istnieją również specjalistyczne sklepy prowadzące sprzedaż win i napojów alkoholowych, w których znajdziesz ogromny wybór hiszpańskich alkoholi, a także tych importowanych. Godziny otwarcia Sklepy i przedsiębiorstwa zwykle otwarte na 09:00 lub 09:30 do 13:30 lub 14:00. Następnie są zamykane w porze lunchu i ponownie otwierane od 17:00 do 20:00. W regionach turystycznych, w okresie letnim, godziny otwarcia są wydłużone do 21:00 lub nawet do 22:00 każdego dnia tygodnia, nawet w niedzielę. Banki są otwarte od 8:30 do 14:00, od poniedziałku do soboty, z wyjątkiem miesiąców letnich (wówczas w soboty banki są zamknięte). Niektóre główne biura mogą być otwarte w godzinach popołudniowych. Płatności W przypadku małych zakupów, Hiszpaie płacą raczej gotówką. Jednak korzystanie z karty kredytowej jest powszechne i korzysta się z niej praktycznie we wszystkich sklepach. Najbardziej popularna jest Karta Visa, ale wszystkie inne mogą być również z powodzeniem stosowane. Jednostki wagi i miary ma następujący system metryczny.najczęściej używaną jednostką miary jest metr. Kilometrów (1000 metrów) jest używany do pomiaru dużych odległości. Najczęściej stosowana jednostka masy to kilogram. Targowanie się Ogólnie rzecz biorąc, nie ma ogólnie przyjętych zasad targowania się. To stary zwyczaj, który raczej już nie jest stosowany. Może być praktykowany jeszcze na bazarach, i w regionie Morza Śródziemnego, a także na wsi. W miastach jest już raczej niespotykane. Flickr Creative Commons: Ewan Munro Flickr Creative Commons: Daniel Lobo 10 / 17

12 Informacje Kulturalne W pracy W pracy Czas pracy Maksymalny czas pracy w Hiszpanii to 40 godzin tygodniowo. Nadmiar może być wypłacony lub rekompensowany dniami/ godzinami wolnymi. Firmy same decydują o długości czasu pracy. Hiszpanie pracują od 8-9 rano do , potem mają przerwę na lunch i kontynuują pracę pomiędzy 16 a 19/ Niektóre przemysłowe pracują od 7-9 rano dla po południu. Administracja publiczna pracuje od 8 rano do 15 po południu. Dla osób powyżej 19 roku życia, maksymalna liczba godzin pracy dziennie to 9. W przypadku konieczności pracy ponad 6 godzin w trybie ciągłym przypada 15 minut przerwy. Dla osób poniżej 18 lat, maksymalne liczba to 8 godzin dziennie. W przypadku konieczności pracy więcej niż 4,5 w trybie ciągłym przypada przerwa 30 minutowa. Umowa Umowa o pracę powinna być spisana. Powinien ona zawierać podstawowe dane Spółki i pracownika, czas trwania umowy, przedmiot pracy, harmonogram i warunki zatrudnienia, takie jak dni wolne i wynagrodzenie. Umowa musi być podpisana przez obie strony i przekazywane przez pracodawcę do Urzędu INEM (Krajowy Urząd Zatrudnienia) w ciągu 10 dni od momentu podpisania. Gdzie można szukać pracy /index_ es_es.html /recogedatos.jsp Certyfikaty Pod koniec stażu lub praktyki wystawia się studentowi certyfikat potwierdzenie odbycia pracy, zwykle z pozytywną rekomendacją. Wynagrodzenie Minimalnego wynagrodzenie w Hiszpanii jest podawane przez rząd co roku. W 2013 to 748,30 euro miesięcznie. Wynagrodzenie jest niezależnie od płci i wieku. Wynagrodzenie jest zazwyczaj wypłacane miesięcznie. Dni wolne od pracy Firmy w Hiszpanii musi udzielić co najmniej 22 dni roboczych urlopu w roku. Ponadto, w ciągu roku jest około 14 dni bez pracy (świąt(, co stanowi w sumie 36 wolne od pracy rocznie. Flickr Creative Commons: Municipio Pinas 11 / 17

13 Informacje Kulturalne W pracy Zachowanie w pracy Hiszpanie mogą być bardzo formalni, dopóki nie wprowadzą Cię w obowiązki. Z czasem stają się bardziej zrelaksowani. Bądź zawsze na czas. Innymi słowy, zawsze należy przybyć w pracy 10 do 15 minut wcześniej. Staraj się zadawać pytania na początku Palenie i picie napojów alkoholowych jest zabronione w godzinach pracy. Okazuj szacunek swojemu pracodawcy, bądź grzeczny Nie zapominaj o magicznych: hols ( cześć ), Adiós ( do widzenia ), gracias (dziękuję ), por favor ( proszę). Kiedy się przedstawiasz, bądź skromny w prezentowaniu swoich osiągnięć. Nie musisz ubierać się w sposób formalny (z wyjątkiem przypadku pracy w danym sektorze, jak bankowość czy inne firmy mające swój dress code) Należy unikać konfrontacji, jeśli to w ogóle możliwe. Hiszpanie nie lubią publicznie przyznać że są w błędzie. Zaufanie i osobiste relacje są podstawą działalności. Nie krytykuj innych, Hiszpanie tego nie lubią. Hiszpanie przywiązują dużą wagę do charakteru osoby, z którą pracuję Hierarchia i ranga w pracy są ważne. Jeśli podczas mówienia ktoś Ci przerwie, nie obrażaj się. To oznacza że twój rozmówca jest zainteresowany tym, co mówisz. Hiszpanie nie lubią tracić twarzy więc nie przyznają się do tego że czegoś ne rozumieją. Jeśli nie znasz hiszpańskiego używaj języka ciała. Hiszpanie są bardzo dokładni. Będę dopytywać się o każdy szczegół, aby być pewnym czy dobrze zrozumieli. Jeśli zostały podane instrukcje, a Ty ich nie rozumiesz pytaj ponownie. Łatwo jest wpaść w pułapkę udając zrozumienie. Dla Hiszpanów ważna jest pierwsza umowa ustna (wiążąca). Formalny kontrakt lub umowa, zostanie sporządzona wówczas w terminie późniejszym. Hiszpanie oczekują od obu stron ścisłego przestrzegania warunków umowy. Zadania powinny być wykonane z wyprzedzeniem i należy powiadamiać współpracownika o wykonaniu zadania w terminie na piśmie lub telefonicznie w tygodniu poprzedzającym. Należy zawsze być na czas umówionego spotkania. Pierwsze spotkanie jest zazwyczaj formalne i służy poznaniu siebie. W pracy należy unikać mówienia na gorące tematy, szczególnie polityczne, religijne i tematy oscylujące wokół faszyzmu i nacjonalizmu. 12 / 17

14 Informacje Kulturalne Zachowania społeczne i kulturowe Zachowania społeczne i kulturowe Siesta Siesta to krótka drzemka we wczesnych godzinach popołudniowych, często po posiłku. Ma ona bardzo silny związek z kulturą. Jest to zwyczaj pielęgnowany w miesiącach gorących i letnich, szczególnie w regionach gdzie wysoka temperatura uniemożliwia niemal pracowanie. Narkotyki Prywatne posiadanie jakiegokolwiek narkotyku nie jest przestępstwem w Hiszpanii. W zaciszu własnego domu można na własny użytek spożywać narkotyki. Ważne, aby nie robić tego w miejscach publicznych. Palenie Po wprowadzeniu ustawy antynikotynowej ze stycznia 2011roku zabronione jest palenie tytoniu w miejscach publicznych. Dotyczy to zarówno restauracji i pubów jak i uczelni, lotnisk i centrów handlowych. Do palenia są specjalnie wyznaczone miejsca. Codzienne rozmowy Najczęstsze pytania i odpowiedzi wymagane w codziennym życiu są związane z tożsamością, krajem pochodzenia lub narodowością, wiekiem, zawodem i miejscem zamieszkania. Kiedy ludzie znają się w życiu prywatnym, rozmawiają o sprawach osobistych również w pracy. Są to sprawy związane ze stanem cywilnym, rodziną, studiami. Flickr Creative Commons: Marije, Peru eta Lili Dobre relacje z właścicielami mieszkania i sąsiadami Nieważne, czy jesteś w akademiku czy mieszkaniu prywatnym. Miej zawsze dobre relacje z sąsiadami. Przedstaw się, gdy tylko się wprowadzisz. Nie hałasuj zanadto i utrzymuj po sobie czystość. Witanie się W niektórych sytuacjach dobrze widziany jest pocałunek w oba policzki i jest to częsta forma witania się w Hiszpanii. Nawet, gdy po raz pierwszy spotkasz się z ludźmi, którzy są przyjaciółmi Twojego przyjaciela, możesz oczekiwać na przywitanie pocałunku. Nie upijaj się Ogólnie rzecz biorąc, nie ma zakazów dotyczących picia i można pić alkohol w barach, restauracji, pubach, i klubach. Upijanie się jest widziane w Hiszpanii jako zachowanie antyspołeczne. Dla Hiszpanów picie alkoholu przyjemnością która towarzyszy zwykle posiłkom i rozwijaniu relacji społecznych. Hiszpański język ciała Szeroka gama gestów towarzyszy wszystkim rozmowom w Hiszpanii. Gestykulacja to element konwersacji i kultury. Większość Hiszpanów używa języka ciała wzruszając ramionami, gestykulując. Hiszpanie mową ciała podkreślają to, co chcą powiedzieć. Podczas rozmowy Hiszpanie skracają dystans. Mogą poklepać Cię po plecach. To wyraz przyjaźni ze strony Hiszpana, któremu nie ma się co dziwić. Powitania Mężczyźni witają się zazwyczaj podając sobie ręce lub poprzez poklepanie po plecach. Kiedy witają się kobiety i mężczyźni, zazwyczaj podają sobie ręce. Jeśli znają się bliżej, całują się w policzek (dwa razy). Kobiety zazwyczaj się całują w policzki, chyba że jest to spotkane formalne. Nigdy nie całuj i nie przytulaj Hiszpana jako pierwszy, chyba, że Twój rozmówca wykaże inicjatywę. Hiszpanie nie lubią dystans podczas rozmowy, nie oznacza to jednak że chcą osaczyć rozmówcę. 13 / 17

15 Informacje Kulturalne Zachowania społeczne i kulturowe Odwiedziny w domu Jeśli zostałeś zaproszony na obiad lub kolację w domu w dobrym tonie jest przynieść butelkę wina, słodycze. Jeśli jesteście bardziej zaprzyjaźnieni, gospodarz chętnie przyjmie danie przygotowane przez Ciebie. Prezent który przynosisz przeznaczony jest dla wszystkich gości. Czas obiadu jest wskazany przez gospodarza, ale zwykle lunch jedzony jest między 14:00 a 15:00 a kolacja pomiędzy a Jeśli zostaniesz zaproszony na kawę w domu, warto przynieść jakieś wypieki Czas na kawę zaczyna się zwykle około i kończy się przed 20. Jeśli wiesz, że gospodarze mają dzieci, warto przynieść im upominek. Nigdy nie zdejmuj obuwia Przy stole Zawsze należy trzymać ręce w widocznym miejscu. Trzymaj nadgarstki na krawędzi stołu. Nie kładź łokci na stole podczas jedzenia. Możesz to zrobić po jedzeniu lub podczas oczekiwania na następny posiłek. Nie zaczynaj jeść przed gospodarzem. Wszystkie posiłki jedz sztućcami. Nawet owoce są jedzone nożem i widelcem. Lepiej odmówić jedzenia aniżeli miałbyś je zostawić na talerzu. Jeśli skończyłeś jeść połóż równolegle sztućce na talerzu za pięć piąta Nie wstawaj dopóki nie zrobi tego gospodarz lub gość honorowy O czym rozmawiać podczas spotkań towarzyskich Tematy poruszane podczas spotkań towarzyskich zależą od zażyłości pomiędzy gośćmi oraz wzajemnego zaufania. Nie porusza się raczej tematów trudnych oraz problematycznych. Jeśli jesteście rodziną lub przyjaciółmi na pewno będziecie również rozmawiać o sprawach osobistych. Jeśli jesteście znajomymi warto poruszać tematy ogólne. W każdym przypadku zaleca się unikać takich tematów, jak polityka, religia, płeć, choroby i spraw kontrowersyjnych. Nie należy korygować błędów językowych rozmówcy. Flickr Creative Commons: _ibane_ 14 / 17

16 Informacje Kulturalne Zjeść Zjeść Życie towarzyskie Życie towarzyskie w Hiszpanii jest bardzo intensywne i zwykle polega na wizytach w domach przyjaciół lub u rodziny. Hiszpanie potykają się również chętnie w pubach i restauracjach. Hiszpanie spędzają dużo wolnego czasu na spotkaniach z przyjaciółmi i rodziną w parkach, promenadach, bulwarach barach i kawiarniach. Spędzanie czasu w kawiarniach i restauracjach jest nieodłączną częścią hiszpańskiej kultury. W Hiszpanii na każdej ulicy są kawiarnie, puby i bary które tętnią życiem cały rok. Hiszpanie gromadzą się tam by nie tylko porozmawiać, ale także pograć w karty, domino, porozmawiać czy obejrzeć mecz. Jest to chwila oderwania od codziennych obowiązków dająca Hiszpanom energię do pracy. Picie wina i piwa w Hiszpanii jest swego rodzaju celebracją. Spacery po barach tapas gdzie degustuje się wino i hiszpańskie przysmaki jest nieodłączną częścią każdego wypadu. Hiszpanie jest chyba jednym krajem w którym celebruje się spotkania z przyjaciółmi spacerując w wolnym czasie od baru do baru i degustując lokalne przysmaki. Restauracje W Hiszpanii znajdziecie ogrom restauracji z różnych zakątków świata. Najwięcej jest jednak tych rodzimych. Arrocerías specjalizuje się w daniach na bazie ryżu. W asadores oferują pieczone i grillowane mięsa, a Marisquerías to ogromny wybór ryb i owoców morza.twórczy i szybki styl gotowania został opracowany głównie w Kraju Basków iw Katalonii. To eat day set menus at reasonable prices, little and family-run restaurants and snack bars are better. Hiszpanii restauracje oferują zarówno menu lunchowe jak i można wybrać spośród wielu specjałów serwowanych w różnego typu restauracjach. Jedno jest wspólne. Jedzenie to w Hiszpanii element kultury, który się celebruje. Godziny otwarcia Pora lunchowa w Hiszpanii przypada pomiędzy 13:30 a16:00. Kolację natomiast Hiszpanie zaczynają dość późno, bo między 20:30 a 23:00. Bar w których można zjeść przekąski a także kawiarnie są otwarte od 7 do 23. Jak być uprzejmym w barach i restauracjach Podczas wchodzenia lub opuszczania baru, kawiarni i restauracji należy powitać i pożegnać się z kelnerami. Nie ma to znaczenia czy jesteśmy w restauracji po raz pierwszy czy bywamy tam często. Tapas. Flickr Creative Commons: Allan Reyes Paella. Flickr Creative Commons: sanfamedia.com 15 / 17

17 Informacje Kulturalne Zjeść Napiwki Napiwki w Hiszpanii nie są obowiązkowe. Zazwyczaj nie przekraczają 5 procent rachunku. Jeśli nie zostawisz napiwku nie zostanie to odebrane jako gest nieuprzejmości. Regulowanie rachunku Hiszpanie rzadko płacą każdy za siebie. Zazwyczaj Cały rachunek dzielony jest na liczbę osób, bez względu na to co i jak dużo kto zamówił. Płacić a escote oznacza każdy płaci tyle samo. Oczywiście jeśli ktoś zaprasza nas na posiłek, płaci rachunek za wszystkich gości. Życie nocne Nocne życie w Hiszpanii odbywa się w modnych barach i klubach niemal we wszystkich miastach w Hiszpanii. Zwykle przyjaciele wychodzą razem na kilka drinków tuż po kolacji. Nocne życie zaczyna się około północy i kończy się między 3 a 4 rano. Flickr Creative Commons: Bert Kaufmann 16 / 17

18 Informacje Kulturalne Sytuacje awaryjne Sytuacje awaryjne Problemy zdrowotne W nagłych wypadkach należy udać się do najbliższego szpitala lub Centrum Zdrowia, a jeżeli to konieczne, można wezwać karetkę dzwoniąc pod numer 112. Numer 112 pozwala na połączenie się zarówno z pogotowiem ratunkowym, policją jak i strażą pożarną. Prawny obowiązek udzielenia pomocy ofiarom w sytuacjach kryzysowych W Hiszpanii udzielanie pomocy poszkodowanym jest obowiązkiem każdego obywatela. Nie udzielenia pomocy ofierze jest karane i uznane za odmowę pomocy poszkodowanemu. Ranni Jeśli jesteśmy świadkami wypadku, należy jak najszybciej zadzwonić pod numer 112 I czekać na pomoc służb ratunkowych. O ile nie wymaga tego stan zdrowia, należy poszkodowanego jedynie uspokoić i czekać na przybycie pomocy. Problemy ze zdrowiem, najbardziej znane choroby Dolor de Cabeza (ból głowy) Dolor de Estómago (ból brzucha) Diarrea (biegunka) Gastroenteritis (gastroenterities) Catarro/resfriado (być zimno) Dolor en el brazo (ból ramienia) Dolor en la pierna (ból nóg) Dolor en el pecho (ból w klatce piersiowej) Dolor en la garganta (ból gardła) Dolor en el pie (foot ból) Vómito (wymioty) Fiebre (fever) Dolor de oídos (earache) Hemorragia (krwotok) Kradzież W przypadku kradzieży, można też skontaktować się bezpośrednio z Policją Narodową (Policía Nacional) pod numerem 091. Jeśli chcesz złożyć skargę, można to zrobić dzowniąc pod numer Następnie w ciągu 48 godzin musisz udać się na posterunek policji w celu podpisania skargi. Jeśli jesteś w małym mieście i nie ma tam policji, należy zgłosić się do Guardia Civil, dzwoniąc pod numer telefonu 062. W Hiszpanii istnieją trzy rodzaje policji: Policja lokalna lub Straż Miejska, Policja Narodowa i Guardia Civil. Co więcej, w Nawarrze, Kraju Basków i Katalonii istnieje również regionalna policja. Nie łatwo jest rozstrzygnąć do którego organu dzwonić. Najlepiej wówczas dzwonić pod numer / 17

19 ebridge2 VET Mobility ITURBROK S.L. (Spain) LHL / Lanbide Heziketaren Lagunak (Spain) MESCOMP S.A (Poland) Spāņu Kultūras Centrs Séneca (Latvia) ALETHEIA s.r.o. (Czech Republic) Centro Europeu de Línguas (Portugal) Projinal Education Consultancy (Turkey)