K. Pacyńska Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Transkrypt

1 Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie przedsiębiorstwa działającego w sektorze obuwniczym K. Pacyńska Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Streszczenie: Celem pracy jest ocena kondycji finansowej polskiej instytucji działającej w sektorze obuwniczym. Przeprowadzona analiza opiera się na modeluj. Zieltowa, przedstawionego w pracy A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Model ten pozwala na obliczenie wskaźników ogólnych, o natychmiastowym terminie, krótkoterminowych oraz średnioterminowych, które następnie pozwalają na obliczenie Financial Health Index. Porównanie obejmuje lata Abstract: The aim of this study is to evaluate the financial condition of the Polish institutions operating in the footwear sector. The analysis is based on the model. Zieltowa presented in the work "A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability". This model allows the calculation of indicators of general immediate term, short-term and medium-term, which then allows the calculation of Financial Health Index. The comparison covers the period Słowa kluczowe: analiza finansowa, J. Zietlow, Financial Health Index. Abstract: Keywords: financial analysis, J. Zietlow JEL: G23, G21, G20. Recenzent 1: Małgorzata Bąk Recenzja: dycji_na_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_dzia_aj_cego_w_sektorze_obuwniczym/ Recenzent 2: Sara Wasyluk Recenzja:

2 _na_przyk_adzie_jednej_instytucji_autorstwa_wasyluk_s_/ WSTĘP Wykorzystanie sprawozdań finansowych jako źródeł informacji nie może ograniczać się wyłącznie do odczytania zawartych w nich wielkości, stanowiących agregaty danych. 1 Wskaźniki finansowe umożliwiają ocenę kondycji przedsiębiorstwa, ustalenie jednolitych celów w spółkach zarządzających wieloma przedsiębiorstwami, stwarzają szanse porównań z przeciętnymi wskaźnikami dla branży, grupy przedsiębiorstw, podobnych przedsiębiorstw, a także ze wskaźnikami konkurentów, umożliwiają badanie trendów i progresji w ciągu kilku lat. Natomiast J. Zietlow przedstawia najnowszą metodę analizy - Financial Health Index. Metoda ta składa się z obliczenia kolejno pięciu wskaźników: General Index, Immediate- Term Index, Short-Term Index, Medium-Term Index oraz wskaźnik Financial Health Index, który wyliczamy z czterech pierwszych wskaźników. Do analizy wykorzystałam przedsiębiorstwo z sektora obuwniczego. Przedsiębiorstwo zajmuje się sprzedażą wyrobów obuwniczych bezpośrednio dla klienta indywidualnego. I. GENERAL 1. Logarytm Naturalny Wieku (ang. Natural Logarithm of Age) Logarytm naturalny wieku obliczony jest na podstawie danej jaką są lata prowadzonej działalności. Tabela nr 1. data powstania 2,08 2,20 2,30 2,40 2,48 2, Logarytm wieku zawsze wzrasta wraz ze wzrostem kolejnego roku funkcjonowania na rynku. Największe zapotrzebowanie środków finansowych potrzebuje organizacja non profit oraz instytucja finansowa, a to z racji lat funkcjonowania. W organizacji wiek funkcjonowania wzrasta co oznacza większą stabilność i posiadaną elastyczność finansów. Z roku na rok przedsiębiorstwo potrzebowało będzię zwiększenia swoich nakładów finansowych. 2. Logarytm naturalny rozmiaru 1 Polityka Bilansowa i Analiza Finansowa, Nowoczesne instrumenty zarządzania firmą wydanie II, Wyd. Ekspert Wydawnictwo i Doradztwo, pod red. Kazimierza Sawickiego, Wrocław 2002

3 Następny wskaźnik zwany logarytmem naturalnym rozmiaru zilustrowany jest w tabeli nr 2. Tabela nr 2 13,21 13,55 13,73 13,84 13,90 14,09 Logarytm naturalny rozmiaru jest też podobnie jak logarytm wieku wskaźnikiem elastyczności oraz stabilności. Im większa wartość tego wskaźnika tym lepiej dla przedsiębiorstwa. Z danych wnioskuje się, że wskaźnik w przedsiębiorstwie ma tendencję wzrostową. Na przestrzeni sześciu lat wskaźnik wzrósł o ok. 7%. 3. Wskaźnik niestabilności aktywów (ang. AssetInstability Index) Tabela 3. 20,85 17,21 21,88 18,20 14,31 16,32 Indeks niestabilności aktywów jest miarą finansowej elastyczności przedsiębiorstwa. W krajach wysoko rozwiniętych większość upadających firm stanowią jednostki przynoszące zyski, ale mające problemy z zachowaniem stabilności finansowej. 2 Przedsiębiorstwo powinno dążyć do jak najmniejszej wartości wskaźnika, bowiem im niższa wartość tym mniejsza niestabilność finansowa. Wskaźnik w badanym przedsiębiorstwie zmienia się w każdym roku, raz wzrasta raz maleje. Tabela 4. GENERAL SUBSCORE 6,96 7,22 7,41 7,57 7,69 7,86 Wyniki dla przedsiębiorstwa General Subscore są stabilne i z roku na rok coraz lepsze. Im większy wskaźnik tym lepsza kondycja finansowa, większe zaufanie. Analizowane przedsiębiorstwo zmierza w dobrym kierunku. II IMMEDIATE-TERM 2 Analiza Finansowa w Zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem, pod red. Mariana Walczaka, Difin, Vademecum Rachunkowości

4 4. Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej( ang. Cash Reserve Sufficiency Ratio) Tabela nr 5. 0,81 0,81 0,93 0,97 0,84 1,01 Wzór tego współczynnika wskazuje na to w jakim stopniu gotówka jest w stanie pokryć koszty organizacji. Zdaje się że im wyższa wartość tego wskaźnika tym lepiej, jednak zbyt wysoka wartość tego wskaźnika może wskazywać na zamrażanie gotówki. Wskaźnik uzależniony jest w znacznym stopniu od profilu działalności i wysokości ponoszonych kosztów. W latach wskaźnik rósł, natomiast w roku 2011 odnotowano spadek o 0,13, po to, by w roku 2012 wyniesc 1,01. Świadczy to o zbyt dużej ilości zamrożonej gotówki, która mogłaby być przeznaczona na rozwój przedsiębiorstwa. 5. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki (ang. Modifited Cash Ratio) Tabela nr 6. -0,36-0,34-0,12-0,10-0,24-0,20 Zmodyfikowany wskaźnik gotówki pokazuje jaką część całości aktywów stanowi gotówka po odjęciu od niej zobowiązań. Naturalnie im wyższa wartość tego wskaźnika tym lepiej. Najlepsza wartość tego wskaźnika została odnotowana w 2010 roku, najgorsza wartość wskaźnika nastąpiła w roku Docelowa płynność Lambda (ang. Target Liquidity Lambda) Tabela nr 7. 5,79 4,04 2,49 4,15 1,42 1,99 Wskaźnik docelowej płynności lambda określa zdolność do regulowania krótkoterminowych zobowiązań. Obliczane wskaźniki płynności powinny umożliwić sformułowanie opinii o stopniu wypłacalności przedsiębiorstwa, o jego zdolności do terminowego regulowania

5 bieżąych zobowiązań. 3 Zobowiązania krótkoterminowe, zwane też bieżącymi, to forma finansowania krótkookresowego, która pozwala na uproszczenie i ułatwienie rozliczeń pieniężnych między podmiotami gospodarczymi. Występuje jako finansowanie uzupełniające na każdym etapie procesu realizacji wszelkich inwestycji. 4 Wyższa wartość tego wskaźnika określa jak największe prawdopodobieństwo braku płynności. W związku z tym najbardziej poszukiwaną wartością jest jak najmniejsza wartość. W przedsiębiorstwie w latach wskaźnik malał, w 2010 znacząco wzrósł, po czym w 2011 zmalał o 2,73. W roku 2012 w porównaniu z rokiem 2011 wskaźnik wzrósł o 0,57. Nie jest to dobre zjawisko. 7. Skorygowany wskaźnik płynności (ang. Current Liquidity Index) Tabela nr 8. 0,40 0,44 2,10 1,85 0,12 1,28 Skorygowana bieżąca płynność finansowa jest skutkiem uwzględnienia w aktywach obrotowych korekt, które pozwalają wartość tych aktywów wyrazić według wartośći rynkowej na moment bilansowy. 5 Wskaźnik ten pozwala na ocenę płynności, wypłacalności w stosunku do otrzymywanych stałych płatności. Im wyższa wartość wskaźnika tym lepsza kondycja finansowa. Najlepszym z badanych lat okazał się rok 2009 z wartością równą 2,10. Najmniejszą wartość wskaźnika odnotowano w 2011, gdzie wynosił on 0,12 IMMEDIATE TERM SUBSCORE By obliczyć drugi wskaźnik musimy użyć odpowiednich wag na obliczonych powyżej wskaźnikach. Tabela nr 9. 1,59 0,46 2,77 4,43-0,63 1,05 Przedstawia to kondycję finansową przedsiębiorstwa w stosunku do nieoczekiwanych wpływów i wypływów środków pieniężnych; inaczej jest to wskaźnik płynności bieżącej. Im wyższy wskaźnik tym lepiej dla przedsiębiorstwa. Wskaźnik na przestrzeni sześciu lat nie jest stabilny, najmniej korzystną wartość odnotowano w 2011 roku. 3 Lech Bednarski Analiza Finansowa w Przedsiębiorstwie wyd. IV zmienione, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Aneta Michalak, Finansowanie Inwestycji w Teorii i Praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Analiza Finansowa Przedsiębiorstwa- ujęcie sytuacyjne, red. Mirosław Hamrol, Poznań 2004

6 III SHORT TERM 8. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (ang. Operating Cash Flow Ratio). Tabela nr 10. 1,10 1,24 1,62 1,08 0,65 0,62 Przedsiębiorstwo nastawione na rozwój powinno być zainteresowane maksymalizowaniem nadwyżki finansowej i prawidłowym jej wykorzystaniem. Pozycja przedsiębiorstwa na rynku ma wpływ na poziom bieżących wpływów z działalności operacyjnej. 6 Z tabeli wynika, że przedsiębiorstwo małą część zobowiązań krótkoterminowych pokrywa z rachunku przepływów pieniężnych. W latach wzrasta, natomiast latach wykazuje tendencję spadkową. 9. Wskaźnik aktywów (ang. Asset Ratio) Tabela nr 11. 0,60 0,62 0,62 0,60 0,62 0,60 W analizowanym okresie wartość procentowa aktywów bieżących względem aktywów ogółem jest w miarę stabilna i wynosi ok. 60%, Im większa wartość wskaźnika tym lepsza kondycja finansowa organizacji (J.Zietlow). Przedsiębiorstwo powinno dążyć do zwiększenia wartości wskaźnika. 10. Administracyjny współczynnik wydatków (ang. AdministrativeExpense Ratio) Tabela nr 12. 0,04 0,03 0,04 0,04 0,05 0,02 Przedsiębiorstwo powinno dążyć do optymalnego poziomu administracyjnego współczynnika wydatków. Im wskaźnik mniejszy tym wydatki administracyjne są niższe. Wskaźnik w ciągu sześciu lat waha się w przedziale 0,02-0,05, to dobra wartość wskaźnika. W roku 2012 odnotowano najkorzystniejszą jego wartość. 6 Analiza Finansowa w Procesie Decyzyjnym Współczesnego Przedsiębiorstwa, pod red. Gabrielii Łukasik, Katowice 2009

7 SHORT-TERM SUBSCORE Do obliczenia trzeciego wskaźnika potrzebne są dane z punktów od 8 do 10 pomnożone przez odpowiednie wagi. Decyzje krótkoterminowe są podejmowane na realizację bieżących potrzeb finansowych organizacji. Tabela nr 13. 5,12 5,32 5,63 5,12 4,98 4,57 Przedsiębiorstwo wykazuje spadek wartości tego wskaźnika. Przedsiębiorstwo to zaczęło więc mieć problemy z wystarczająco silnym przepływem środków pieniężnych pozwalającym na pokrycie krótkoterminowych zobowiązań, względnie płynną strukturą aktywów czy finansową elastycznością. W ciągu sześciu lat odnotowano spadek wartości wskaźnika o 0, Zmiana aktywów netto (ang. Net Surplus) Tabela nr 14. IV MEDIUM-TERM 15200, , , , , ,00 Zmiana wartości aktywów netto powinna być stała i rosnąca. W analizowanym przedsiębiorstwie nie zaobserwowano prawidłowej zmiany wartości aktywów. Wartości są niestabilne. 12. Wskaźnik wniesionego wkładu (ang. Contribution Ratio) Tabela nr 15 0,90 0,86 0,90 0,89 0,88 0,91 Lepszą kondycję finansową (według Zietlowa) posiada przedsiębiorstwo mające niższe wartości wskaźnika wniesionego wkładu. Najbardziej korzystna wartość wskaźnika

8 odnotowana została w Wskaźnik ma stabilną wartość, różnica między największą a najmniejszą wartością to: 0, Współczynnik samofinansowania (ang. Self-Financing Ratio) Tabela nr 16. 0,76 0,72 1,31 1,67 1,04 1,42 Według J. Zietlowa im większa wartość tego wskaźnika tym przedsiębiorstwa są bardziej zdolne do samodzielnego inansowania np. sprzętu, rozbudowy zakładu. Wysoka wartość wskaźnika oznacza większą ilość zapasu finansowego. Wskaźnik zaangażowania majątku wyraża stopień efektywności wykorzystania zaangażowanych w działalność zasobów majątkowych lub też całości kapitałów ulokowanych w majątku trwałym i obrotowym przedsiębiorstwa. 7. W przedsiębiorstwie wskaźniki wartości są bliskie liczbie 1, więc nie posiada wystarczającego zapasu finansowego. 14. Wskaźnik zadłużenia finansowego (ang. Financial Debt Ratio) Tabela nr 17. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Przedsiębiorstwo nie udzieliło w żadnym z badanych lat pożyczek do członków zarządu, dyrektorów, kuratorów i pracowników kluczowych więc wartości wskaźnika równe są Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy (ang. FundraisingCost Ratio) Tabela nr 18. 0,34 0,34 0,39 0,39 0,39 0,40 Przedsiębiorstwa powinny dążyć do jak najmniejszej wartości tego wskaźnika. W badanym okresie wskaźnik jest stabilny i zawiera się w przedziale 0,34-0,40, ale wykazuje tendencję 7 Lech Bednarski Analiza Finansowa w Przedsiębiorstwie Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1994

9 wzrostową. Powinno zwrócić się większą uwagę na ponoszone koszty podczas pozyskiwania funduszy. MEDIUM SUBSCORE Wskaźnik ten składa się z wartości zawartych w punktach od 11 do 15 przemnożonych przez odpowiednie wagi. Tabela nr 19-0,80 0,01 0,47 1,59 0,26 0,57 Medium Term odzwierciedla w dużym stopniu wymagania finansowe wynikające z nakładów inwestycyjnych. W analizowanym przedsiębiorstwie nie można dostrzec stabilności wskaźnika na przestrzeni sześciu lat. FINANCIAL HEALTH INDEX Indeks kondycji finansowej (FHI, oznaczona φ) oblicza się przez zastosowanie odpowiednich wag do : General Subscore, Immediate Term Subscore, Short Term Subscore, Medium Term Subscore. Tabela nr ,10 25,03 36,34 43,80 20,64 26,90 W przedsiębiorstwie dostrzec można niestabilność wartości wskaźnika, najlepszą wartość odnotowano w 2010 roku, w latach wskaźnik zaczyna wzrastać, to dobre zjawisko. Zarząd powinien dążyć do utrzymania tendencji wzrostowej i nie pozwalać na spadek, monitorując wartość wskaźników. Zakończenie: Należy zaznaczyć, że wskaźniki finansowe mimo wielu zalet nie są miernikami doskonałymi. Charakteryzują się licznymi ułomnościami, które niejednokrotnie uniemożliwiają ich prawidłową interpretację. Pozyskiwanie danych porównawczych jest trudne i czasochłonne. Problemy z ich zebraniem i przetworzeniem wynikają m.in. ze stosowania odmiennej polityki rachunkowości, niekompletności sprawozdań finansowych.

10 Dane są ponadto zniekształcone przez inflację i czynniki związane z sezonowością zjawisk. 8 Niemniej jednak dostarczają niezbędnych informacji zarówno dla zarządzających jak i dla osób chcących podjąć współpracę z danym przedsiębiorstwem. Model Zietlowa jako nowa metoda Analizy Finansowej z pewnością ma szansę na rozpowszechnienie i stosowanie jej wśród osób analizujących finanse przedsiębiorstwa. 9 Bibliografia: Analiza finansowa w teorii i w praktyce; G. Gołębiowski, A. Tłaczała; wyd. Difin; Warszawa 2009 Sprawozdania finansowe dostępne w Monitorze B oraz na stronach internetowych instytucji finansowych Materiały dydaktyczne dr Grzegorza Michalskiego, dr Dariusza Porębskiego, Pracowników naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 8 Analiza Finansowa w Zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem, pod red. Mariana Walczaka, Difin, Vademecum Rachunkowości 9 Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji

11 Zietlow J. (2012) A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Dostępne na SSRN: (ostatni dostęp: 3 grudnia 2013) zie_polskich_instytucji_/ zie_polskich_instytucji/ Polityka Bilansowa i Analiza Finansowa, Nowoczesne instrumenty zarządzania firmą wydanie II, Wyd. Ekspert Wydawnictwo i Doradztwo, pod red. Kazimierza Sawickiego, Wrocław 2002 Analiza Finansowa w Zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem, pod red. Mariana Walczaka, Difin, Vademecum Rachunkowości Adam Kopiński Analiza Finansowa Banku, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008 Analiza Finansowa w Przedsiębiorstwie Lech Bednarski wyd. IV zmienione, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999 Finansowanie Inwestycji w Teorii i Praktyce, Aneta Michalak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 Analiza Finansowa Przedsiębiorstwa- ujęcie sytuacyjne, red. Mirosław Hamrol, Poznań 2004 Analiza Finansowa w Procesie Decyzyjnym Współczesnego Przedsiębiorstwa, pod red. Gabrielii Łukasik, Katowice 2009 Lech Bednarski Analiza Finansowa w Przedsiębiorstwie Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa zie_polskich_instytucji/875387