Połączenie Lelewela i Wiwulskiego pomoże zachować obie szkoły

Transkrypt

1 DZIENNIK POLSKI NA LITWIE CZWARTEK 3 LISTOPADA 2011 r. Nr. 209 (16754) cena 1,20 Lt Połączenie Lelewela i Wiwulskiego pomoże zachować obie szkoły W NUMERZE W Poznaniu kwestowano na rzecz Rossy Str. 2 Nowa zaduszkowa tradycja: dobrze to, czy źle Str. 3 Brawurowe lądowanie w Warszawie Społeczność szkoły im. Lelewela podczas pikiety wyraziła swoje poparcie dla reorganizacji i sprzeciw przeciwko zakusom konserwatystów Fot. Marian Paluszkiewicz Szkoła Podstawowa im. A. Wiwulskiego przyszły rok szkolny rozpocznie jako filia Szkoły Średniej im. J. Lelewela. W ten sposób pozostaną zachowane obie szkoły, jedynie połączone zostaną administracje szkolne. Wczoraj została przyjęta taka decyzja przez Radę miasta Wilna. W tym czasie, gdy W piątek 28 października w Wilnie o godzinie na Placu Łukiskim odbył się wiec Wilno nasze było i będzie ( Vilnius mūsų buvo ir bus ), zorganizowany przez Centrum Młodzieży Narodowej Litwy, kierowane przez Juliusa Pankę. Zgromadzenie rozpoczęło się od odśpiewania hymnu Litwy Tautiška giesmė. Po ważyły się losy szkół, przed budynkiem samorządu odbywały się pikiety stronników i przeciwników reorganizacji. Rada miasta Wilna podjęła decyzję w sprawie reorganizacji szkół. Zgodnie z nią Szkoła Podstawowa im. A. Wiwulskiego zostanie dołączona do Szkoły Średniej im. J. Lelewela. Szkoły pozostają w swoich budynkach, zmienia się jedynie administrowanie. Postanowiono również, że w części budynku szkoły im. Lelewela nadal będzie pobierało naukę część uczniów litewskiej Szkoły Średniej na Antokolu. str. 4 Wiec narodowców Wilno nasze czym swoim przemówieniem rozpoczął je poseł na Sejm RL Gintaras Songaila. Ubolewał nad tym, że nie ma na Placu Łukiskim pomnika upamiętniającego walki o wolność narodu litewskiego, przypomniał także o wielkich cierpieniach, jakich doznali prowadzący nielegalną działalność Litwini na Wileńszczyźnie w okresie międzywojennym. Po pośle Songaile wypowiedział się sygnatariusz Aktu Odrodzenia Niepodległości Litwy 11 Marca Vidmantas Povilionis, który apelował do litewskiej młodzieży, by nikomu nie oddała ani piędzi litewskiej ziemi i by odebrała wszystko to, co do niej należy. str. 5 Str. 6 Grecja znowu wywołała panikę na rynkach Str. 7 Awans Barcelony i Milanu Str. 8 Wycieczka do Warszawy Str. 11 Listy z rosyjskiego więzienia Str. 12 Największy błąd Mao Str. 13 ISSN

2 2 WYDARZENIA Czwartek Listopad Imieniny: Bogumiła, Cezarego, Germana, Ginewry, Huberta, Marcina, Sylwii, Szymona, Teofila, Walentego, Walentyna, Wenefryda i Witalisa...Viliji Galdikienė, głównego specjalisty Wydziału Żywności Państwowej Służby Weterynarii i Żywności Po zbadaniu wody w dwóch placówkach oświatowych w wileńskich Karolinkach inspektorzy Służby 1. Weterynaryjnej ustalili, że nie odpowiada ona normom higienicznym... Zbadaliśmy wodę w przedszkolu-szkole Lokiukas i żłobku-przedszkolu Strazdenis znajdujących się przy ulicy I. Šimulionio w Wilnie. Okazało się, że zawartość żelaza w niej nieznacznie odbiega od normy. Przedstawiciele spółki Vilniaus vandenys poinformowali, że w wodzie z wodociągów w Bukčiai-Jankiškiai nieznacznie wzrosła zawartość żelaza i dlatego planowane jest w najbliższym czasie zainstalowanie urządzeń oczyszczających. 2. Czy większe niż dopuszczalne stężenie żelaza w wodzie stanowi wielkie zagrożenie dla zdrowia? Zwiększone ilości żelaza to bardzo aktualny i częsty problem, jeśli chodzi o jakość wody w wodociągach. W wodzie w sieciach wodociągowych na Litwie średnio jest ok. 1-2 mg/l żelaza. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, koncentracja żelaza w wysokości 2 mg/l w wodzie przeznaczonej do spożycia nie stanowi zagrożenia dla zdrowia konsumentów. Tymczasem jakość wody znacznie się pogarsza już wtedy, gdy zawartość żelaza w niej wynosi 0,2 mg/l. Kolor wody staje się szaro-brunatny, może się pojawić nieprzyjemny przysmak metaliczny. 3. Ukazuje się od 1 lipca 1953 roku Birbynių g. 4a, Vilnius, Lietuvos Respublika, tel./fax DZIENNIK NALEŻY DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA GAZET CODZIENNYCH MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH Dofinansowano ze środków Senatu RP dzięki pomocy Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie TRZY PYTANIA DO... Czy Służba często otrzymuje skargi od mieszkańców, jeśli chodzi o jakość wody? Takie skargi stanowią zaledwie 1 proc. wszystkich skarg dotyczących żywności. W ubiegłym roku w Wilnie i rejonie wileńskim mieliśmy zaledwie 6 skarg, w ciągu 9 miesięcy br. otrzymaliśmy 3 skargi. Dwie z nich z nich były uzasadnione. Statystycznie ok. 45 proc. skarg potwierdza się. Rozmawiała Edyta Szałkowska Redaktor naczelny: Ro bert Mic kie wicz (tel , redaktor@kurierwilenski.lt). Zastępca red. nacz.: Aleksander Borowik (info@kurierwilenski.lt, tel ) Sekretarz redakcji: Kazimierz Tomkowski (tel , sekret@kurierwilenski.lt) Dziennikarze: He le na Gład kow ska, Stanisław Tarasiewicz, Ewa Gedris, Edyta Szałkowska, Brygita Łapszewicz, Ma rian Pa lusz kie wicz fo to re por ter Współpracownicy: Barbara Chikashua, Da nu ta Ka mi le wicz, Ja dwi ga Pod most ko, Ali na So bo lew ska, Krzysztof Subocz, Ju lit ta Tryk, Witold Janczys Dział Promocji: Jolanta Baniukiewicz re kla ma (tel , reklama@kurierwilenski.lt), Bożena Manatowa kol por taż-pre nume ra ta (tel , kol port@ku rierwi len ski.lt). W Poznaniu kwestowano na rzecz Rossy Ponad 41 tys. złotych (około 33 tys. litów), na renowację nagrobków na wileńskim cmentarzu na Rossie, zebrali we wtorek politycy, sportowcy, dziennikarze i artyści podczas kwesty na największych poznańskich cmentarzach. Zbiórka na Rossę prowadzona była po raz dwunasty. Jak powiedział inicjator akcji, ks. Edmund Jaworski, za zebrane w tym roku pieniądze zostanie odnowiona zrujnowana kaplica cmentarna rodziny Bartosiewiczów. On jest w stanie katastrofy budowlanej. Kolejne kaplice i nagrobki do odnowienia typowane są na miejscu, w Wilnie, na podstawie oceny stanu technicznego i po konsultacjach z konserwatorem Rossy powiedział ks. Jaworski. Od 2000 roku w trakcie kwest udało się zebrać ponad 324 tys. złotych. Za te pieniądze na wileńskiej nekropolii udało się uchronić od zniszczenia m. in. kaplice Mączyńskich, Malinowskich, Gimbuttów, Strumiłłów, Hermanowiczów, braci bonifratrów oraz rodziny Kondratowiczów, w której pochowany jest także poeta Władysław Syrokomla. PAP Fot. Waldemar Wylegalski Zbiórka na Rossę prowadzona była po raz dwunasty. W centrum ks. Edmund Jaworski W Poznaniu zebrano 41 tys. zł na renowację nagrobków na Rossie Wydawca: VšĮ Kurier Wilenski" Druk: VšĮ Vilnijos žodis" Ma te ria łów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra ca. Za strze ga so bie pra wo do skra ca nia i ad iu sta cji tek stów. Za treść ogło szeń re dak cja nie od po wiada. Opinie Czy tel ni ków za war te w ich li stach nie za wsze są zbież ne z opi nią re dak cji. Nakład: 3000 egz. Redaktor dyżurny: Julitta Tryk

3 Nowa zaduszkowa tradycja: dobrze to, czy źle Kościół od wieków szuka nowych form wizualnych podkreślenia takich lub innych świąt. Na Boże Narodzenie mamy np. przystrojone bombkami choinki, na Wielkanoc Grób Pana Jezusa itp. A co np. z Zaduszkami? Jak ten smutny dzień trochę rozjaśnić? Halloween oczywiście nie odpowiada chrześcijańskim tradycjom, co nie oznacza, że Kościół nie poszukuje czegoś nowego, ale bardziej stosownego na ten dzień. W Kalwarii Wileńskiej młodzież wpadła na pomysł urządzenia tego dnia w kościele mini wiejskiego dawnego cmentarzyka. Młodzi ustawili kilka drewnianych krzyży zrobionych ze zwykłych brzozowych kijków, ułożyli kamyki, rozsypali kolorowe liście klonu, zapalili znicze. Taki obrazek można było jeszcze przed kilkudziesięciu laty spotkać w odległej wsi, gdzie było zaledwie kilka domów. Dziś takie krzyże też się jeszcze spotykają przy drogach, gdzie np. ktoś zginął. Gdy przed rozpoczęciem żałobnego nabożeństwa w kościele zrobił się półmrok, zapadła grobowa cisza, a skupienie zebranych było zdumiewające. Ktoś szepnął: To tak jak było w katakumbach pierwszych chrześcijan.... Ludzie modlili się w ciemności, ciszy i głębokim skupieniu. Gdy tak się rozglądałam na lewo i na prawo, widziałam, że wiele osób temu przytaknęło. Widocznie urzekła ich właśnie ta trochę tajemnicza, jakby z innego świata niecodzienna atmosfera. Owszem, było kilka babć, którym niezbyt się to podobało, ale przecież choinki upiększone bombkami i różnego rodzaju świecidełkami też nie każdego zachwycają. Są bowiem gusta i guściki, dlatego wszystko co nie jest sprzeczne z Kanonami Kościoła, nie podważa naszych dogmatów religijnych i nie profanuje powagi tego co święte, ma prawo racji bytu. Generalnie bowiem widać było, że ludzie wyszli z kościoła z jednej strony pełni powagi i skupienia, z drugiej zaś dyskutowali o nowej dekoracji, a byli i tacy, co to dziękowali ministrantom i młodzieży, gdyż był to właściwie ich pomysł i potrzeba do tego było tylko aprobaty proboszcza. Proboszcz pobłogosławił, a młodzież bardzo szybko i chętnie wzięła się do dzieła. Czy tego rodzaju nowa tradycja chwyci? Zobaczymy. Jednym się może podobać, innym nie, ale jak twierdzą kapłani, nie ubliża i nie narusza świętego spoczynku zmarłych. Wręcz odwrotnie, pobudza do głębszej refleksji. Julitta Tryk Taki oto mini cmentarzyk urządziła młodzież w jednym z wileńskich kościołów Fot. autorka ZDJĘCIE DNIA PULS KURIERA KOMENTARZ DNIA Świątynia ciszy i zadumy... WYDARZENIA Wczoraj w Mińsku rozpoczął się proces białoruskiego obrońcy praw człowieka Alesia Bialackiego. Oskarżenie było możliwe dzięki przekazaniu władzom Białorusi danych o jego kontach bankowych za granicą przez Litwę i Polskę Fot. EPA-ELTA Mówi się, że jeśli chcesz poznać zwyczaje i tradycje kraju, odwiedź bazar. Jeśli chcesz poznać kulturę kraju, odwiedź cmentarz. W tych dniach odwiedzaliśmy cmentarze: groby bliskich, znajomych, przyjaciół. Piękny to zwyczaj, pięknie też wyglądały nasze cmentarze. Uporządkowane, mieniące się różnokolorowymi kwiatami i licznymi zniczami groby mówią, że jesteśmy raczej cywilizowanym krajem. Niestety, jest jeszcze coś, co powinno nas niepokoić. Chodzi o nasze zachowanie się na cmentarzach. Jakże często sprowadza się ono tylko do zewnętrznej formy: uprzątnąć grób, postawić jak najładniejsze kwiaty, największe znicze. Tymczasem nie to jest najważniejsze. Zmarli czekają i potrzebują naszej modlitwy. W tych dniach odwiedziłam wiele grobów nie tylko, żeby się pomodlić, ale też trochę poobserwować tę atmosferę, jaka panuje na cmentarzach. Niestety, nie najlepiej jeszcze jest z naszą kulturą zachowania się w tych świętych miejscach. Głośne rozmowy, ploteczki, rozmowy przez komórkę itp. Wystarczyło, że szybko się przeżegnali, jak ten lub ów odszedł na parę kroków od grobów swoich bliskich i już wyjął i zapalił papierosa. Tylko tu i ówdzie stała przy jakimś grobie rodzina i cicho w skupieniu modliła się za najbliższych. Smutne to, że tak pojmujemy sens tego wielkiego święta, smutno, że tak bardzo nam brakuje kultury w tej dziedzinie. Julitta Tryk CYTAT DNIA Bez centralnego organu władzy, który wydawałby dyrektywy w sprawie polityki podatkowej wszystkim krajom członkowskim przetrwanie euro jest mocno zagrożone ostrzegł wczoraj laureat tegorocznej Nagrody Nobla z ekonomii Christopher Sims. LICZBA DNIA 7 miliardów ludzi przekroczyła w ostatnim dniu października populacja na Ziemi. 3

4 4 WYDARZENIA KRÓTKO Sprawa granicy morskiej Przybywający jutro na Litwę nowy minister spraw zagranicznych Łotwy Edgars Rinkevičs ma omówić sprawę granicy morskiej. Członkom Komitetu Spraw Europejskich parlamentu łotewskiego minister powiedział, że wciąż jeszcze nierozstrzygnięta kwestia jest w rękach legislatorów. Zaznaczył on, że nowy parlament powinien dokładnie ją rozpatrzyć. Podpisaną przed z górą 10 laty umowę o granicy Litwa już ratyfikowała, a Sejm łotewski zaaprobował ją tylko w pierwszej debacie. W Podbrodziu ćwiczenia NATO We wtorek na litewskim poligonie wojskowym w Podbrodziu rozpoczęły się międzynarodowe ćwiczenia NATO, imitujące operację reakcji na kryzysy pod dowództwem Sojuszu oraz pomoc humanitarną w ramach mandatu ONZ. Ćwiczenia w dniach 1-12 listopada organizuje stacjonujący w Holandii (Brunsum) sztab połączonych sił sojuszniczych NATO. Ćwiczenia jednocześnie będą się odbywały nie tylko na Litwie, ale też w kilku innych państwach, a całe dowodzenie i zarządzanie będzie prowadzone przez kanały łączności i danych NATO. Na Litwie ćwiczenia będą się odbywały na poligonie podbrodzkim, jak też w Niemenczyńskim Ośrodku Szkolenia Bojowego. W ćwiczeniach na Litwie ma uczestniczyć kilkuset wojskowych innych państw NATO. Wilno upamiętni Sacharowa Dzisiaj w Wilnie zostanie odsłonięty pomnik w postaci ławki upamiętniającej obrońcę praw człowieka, laureata Pokojowej Nagrody Nobla akademika Andreja Sacharowa. Stworzona przez rzeźbiarza Vladasa Kančiauskasa ławeczka na placu przed Domem Prasy stanie z inicjatywy Litewskiego Stowarzyszenia Praw Człowieka i sejmowego Komitetu Praw Człowieka. BNS Połączenie Lelewela i Wiwulskiego pomoże zachować obie szkoły ze str.1 Decyzję przyjęliśmy 26 głosami. 14 opowiedziało się przeciwko, 7 radnych powstrzymało się od głosowania poinformował Kurier radny Józef Kwiatkowski, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie Macierz Szkolna. Decyzja radnych stworzy warunki od przyszłego roku litewskiej szkole antokolskiej zostać gimnazjum, o co się ubiega od lat i o czym społeczność szkoły mówiła podczas wczorajszej pikiety pod samorządem. Podczas gdy wczoraj w samorządzie stołecznym ważyły się losy dwu polskich szkół podstawowej im. A. Wiwulskiego oraz średniej im. J. Lelewela, po obu przeciwległych stronach Placu Europy, przed budynkiem samorządu pikietowały dwie grupy społeczność szkoły im. Lelewela, popierająca zaproponowaną przez samorząd reorganizację szkół i przedstawiciele opozycyjnej w samorządzie frakcji konserwatystów wraz ze społecznością litewskiej Szkoły Średniej na Antokolu, opowiadający się przeciwko planom samorządu. Przedstawiciele AWPL, należący do koalicji rządzącej, zaproponowali dwie szkoły Wiwulskiego i Lelewela formalnie połączyć w jedną. W wyniku praktycznie jedna ze szkół staje się filią tej drugiej w ten sposób w obu budynkach nadal prowadzone jest nauczanie w języku polskim, wspólne jest tylko zarządzanie. Zaproponowany model połączenia administracji szkół Lelewela i Wiwulskiego natychmiast wzbudził protesty opozycyjnej frakcji konserwatystów. Od kilku lat żądają oni zwolnienia przez Polaków budynku, w którym mieści się najstarsza w Wilnie, mająca prawie 70-letnią tradycję Szkoła Średnia im. J. Lelewela. Swoje zakusy tłumaczą brakiem pomieszczeń. Szkoła ma aspiracje zostać gimnazjum, jednak ze względu na Regina Bogdanowicz niedostateczną ilość miejsca nie może nim zostać. Społeczność antokolskiej szkoły marzy o przeniesieniu do gmachu szkoły im. Lelewela również klas gimnazjalnych. Żadne inne rozwiązania administracja szkoły nie chce zaakceptować. Już od kilku lat jedno skrzydło szkoły im. Lelewela zajmują klasy początkowe litewskiej Szkoły Średniej na Antokolu. I od kilku już lat szkoła litewska chce przejąć budynek najstarszej szkoły polskiej w Wilnie. Nieprzytakujący reformie uczniowie i administracja szkoły mówili podczas pikiety, że chcą, by cały budynek Lelewela należał do nich, a uczniowie polskiej szkoły na Antokolu przenieśli się do Wiwulskiego. Nieraz proponowaliśmy litewskiej szkole inne wyjście. Mają po sąsiedzku inną szkołę litewską. Mogliby się podzielić. Jedna szkoła zostać gimnazjum, inna progimnazjum. Jednakże szkoła antokolska negatywnie odbiera nasze propozycje, bo widzą swoją szkołę wyłącznie w naszym budynku. A zwłaszcza apetyt wzrósł, odkąd nasz budynek został wyremontowany mówiła w rozmowie z Kurierem Regina Bogdanowicz, koordynator ds. nauczania pozalekcyjnego Szkoły Średniej im. J. Lelewela. Jak nam powiedziała, społeczność szkoły w zupełności popiera zaproponowaną przez koalicję rządzącą reorganizację szkoły. Popieramy zaproponowaną przez koalicję reorganizację szkoły. Uważamy, że społeczności żadnej ze szkół nie ucierpiałyby w wyniku takiego rozwiązania. Wręcz odwrotnie nauczyciele mieliby więcej godzin lekcyjnych. Nasza szkoła miałaby również zapewnioną 11 klasę. Uczniowie nie musieliby rozpraszać się po całym mieście, a mogliby kontynuować naukę w naszej szkole powiedziała. Edyta Szałkowska Fot. Marian Paluszkiewicz Społeczność litewskiej szkoły na Antokolu marzy o przeniesieniu się do gmachu szkoły im. Lelewela

5 WYDARZENIA 5 Wiec narodowców Wilno nasze ze str.1 Przemówienie zakończył stwierdzeniem, że każdy Litwin jest także prawdziwym wilnianinem. Następnie przewodniczący wileńskiego Sąjūdisu Leonas Korosiejus zaproponował minutą ciszy uczcić pamięć ofiar walk o niepodległość Litwy i cieszył się, że tak dużo osób się zebrało, by bronić Litwę i języka litewskiego. Zachęcał narodową młodzież do częstszego zbierania się i rozstrzygania kwestii państwowych. Po Leonasie Korosiejusie wystąpiła przedstawicielka partii Związek Zielonych Litwy i ksiądz Alfonsas Svarinskas, były dysydent, później deputowany do Rady Najwyższej Litwy, który zaapelował o walkę o Boga, wolność Litwy a także wolność i niepodległość Kościoła. Poprosił także Boga, by pozwolił mu żyć tak długo, aż wszystkich bolszewików wypędzi się z Litwy. Członek Rady Związku Skautów Litwy Algirdas Berkevičius przypomniał historię litewskiego skautingu w międzywojniu, a historyk dr Romas Batūra o liczącej cztery tysiące lat historii Bałtów, o tym, Zgromadzeni z plakatem Wilno nasze było i będzie! Fot. Marian Paluszkiewicz że region Wilna uformował się już przed paroma tysiącami lat i że Wilno jako stolica nie została ani razu zdobyta w wielkich walkach XIII-XIV w. Wyraził także opinię, że za krzywe myśli mieszkańców Litwy należy sądzić, wskazując, między innymi, na europarlamentarzystę Waldemara Tomaszewskiego. Jako ostatni wystąpił Juozas Dingelis, przewodniczący Towarzystwa Upiększenia Litwy, który przypomniał międzywojenne walki Litwinów o odzyskanie Wilna: m. in. okrzyki My bez Wilna nie spoczniemy i sadzenie dębów na rzecz odzyskania Wilna. Na zakończenie aktor Tomas Vaiseta zarecytował fragment swego monodramatu o ojczyźnie. Po przemówieniach, przerywanych śpiewem męskiego chóru ludowego Karužė, zgromadzeni zapalili pochodnie i ustawili się w formacji, mającej naśladować Słupy Giedymina, po czym inicjator wiecu Julius Panka odczytał postulaty rezolucji, która została następnie wysłana do prezydent RL Dali Grybauskaitė, premiera RL Andriusa Kubiliusa i marszałka Sejmu RL Ireny Degutienė. Na te postulaty zgromadzeni reagowali gromkim Zgadzam się!. W rezolucji zaznacza się, że dla autorów niedopuszczalne są szowinistyczne i ZGŁASZAMY KANDYDATÓW NA PLEBISCYT Polak Roku 2011 Tak się już tradycyjnie utarło, że wraz z każdym pierwszym miesiącem jesieni Kurier Wileński ogłasza swój kolejny konkurs plebiscyt Polak Roku Stał się on tak, jak i inne organizowane przez nasze pismo konkursy, doroczną tradycją. W tym roku odbędzie się po raz czternasty. Jak wskazuje nazwa, jest to uhonorowanie osób, które w ciągu mijającego roku dokonały czynów wartych upamiętnienia w naszej kronice. Dlatego zapraszamy wszystkich do udziału, to znaczy składania listownych zgłoszeń osób (obowiązkowo z uzasadnieniem), których czyny i obywatelska postawa wobec spraw życiowo ważnych dla nas, Polaków zamieszkujących na Litwie, kwalifikują do zdobycia zaszczytnego tytułu Polak Roku Wybierzmy Polaków, którzy w mijającym roku wnieśli największy wkład w zachowanie i propagowanie polskości na Litwie. Przyczynili się do promowania dobrego imienia Polaków w społeczeństwie naszego kraju. Następnie kapituła konkursu Polak Roku, w skład której wchodzą ludzie, którzy w latach poprzednich zwyciężyli w plebiscycie naszego dziennika, omówi każdą zgłoszoną przez Was kandydaturę i zaproponuje listę kandydatów składającą się z 10 osób do głosowania. A głosowanie odbywać się będzie, jak i dotychczas, poprzez kupony nadsyłane do redakcji. Zgłoszenia należy przysyłać na adres redakcji: Kurier Wileński, Birbynių 4a, LT Vilnius, Lietuva, z dopiskiem: Polak Roku 2011, do 28 października br. Można je również nadsyłać na reklama@kurierwilenski.lt Redakcja rozniecające waśni narodowościowe oświadczenia działaczy Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, żądające integracji etnicznych Litwinów na terenie Litwy Wschodniej z wynarodowieńcami i kolonistami, przybyłymi w okresie sowieckim i że autorów smuci fakt, że w regionie Wilna obchodzi się rocznice Armii Krajowej, a dla przestępców hołubionych przez ekstremistów budowane są pomniki. Autorzy rezolucji żądają od władz, m. in. by nie honorowano działalności Armii Krajowej, która na Litwie działała bezprawnie, kolaborowała z okupantami, mordowała pokojowo nastawionych Litwinów i zamachiwała się na jednolitość terytorialną Litwy. Zażądano też, by przygotowana została długofalowa strategia oświaty, mająca doprowadzić do wykładania w szkołach mniejszości narodowych 60 proc. przedmiotów w języku państwowym. Rajmund Klonowski OFICJALNY KURS LITA Euro 3,4528 Dolar amerykański 2,5097 Dolar australijski 2, rubli białoruskich 2,9422 Dolar kanadyjski 2,4473 Frank szwajcarski 2, koron czeskich 1, koron duńskich 4,6381 Funt szterling 4, forintów węgierskich 1, islandzkich koron 2, japońskich jenów 3, juanów chińskich 3,9056 Łat łotewski 4, mołdawskich lei 2, koron norweskich 4, złotych polskich 7, rubli rosyjskich 8, koron szwedzkich 3,7868 Lira turecka 1, hrywin ukraińskich 3,0979 Bank Litewski 3 listopada 2011 r.

6 6 WYDARZENIA KRONIKA KRYMINALNA Zginął potrącony chłopiec W rejonie święciańskim we wtorek późnym wieczorem poniósł śmierć potrącony przez samochód chłopiec. O godz w Podbrodziu na ulicy Vilniaus samochód Honda Civic ze skutkiem śmiertelnym potrącił E. O. (ur. 1993). Samochód z miejsca wypadku odjechał, ale później został znaleziony obok sklepu w Podbrodziu. Siedzący w nim E. F., (ur. 1990) trafił do aresztu. Podpalono drzwi szkoły W Grzegorzewie we wtorek o godz ogień uszkodził drzwi Szkoły Średniej w Grzegorzewie przy ul. Kovo 11. Z okna wypadła kobieta W poniedziałek późnym wieczorem w Wilnie na skutek wypadnięcia z okna śmierć poniosła 30-letnia kobieta. Policja podejrzewa zabójstwo. Ciało kobiety znaleziono przed północą obok klatki schodowej domu przy ul. Justiniškių. Przypuszczalnie kobieta wypadła z okna siódmego piętra. Dwóch podejrzanych (ur i 1981) umieszczono w areszcie, a podejrzana 30-letnia kobieta jest przesłuchiwana. Ucierpieli dwaj policjanci W niedzielę w Wilnie podczas zmagania się z podejrzanymi ucierpieli dwaj funkcjonariusze policji i nietrzeźwy młody mężczyzna. Około godz. 3 w nocy policja ścigała podejrzany samochód Mitsubishi Space Runner, którym jechało dwoje mężczyzn i dwie kobiety. Na podwórku przy ulicy Gerovės porzucili oni samochód i próbowali uciec. Podczas incydentu dwóch policjantów doznało pobicia głowy i twarzy. Cała zatrzymana czwórka była nietrzeźwa. Jeden z nich (ur. 1981) pobicie głowy i klatki piersiowej leczy ambulatoryjnie. Brawurowe lądowanie w Warszawie Boeinga bez wysuniętego podwozia Szczęśliwie zakończyło się we wtorek awaryjne lądowanie Boeinga-767 z 220 pasażerami i 11 członkami załogi na pokładzie, któremu nie udało się wysunąć podwozia. Wylądował na brzuchu, nikomu nic się nie stało. Lotnisko Chopina zostało tymczasowo zamknięte. Samolot Polskich Linii Lotniczych LOT Boeing 767 leciał z Newark do Warszawy. Przed lądowaniem kapitan stwierdził, że są problemy z systemem zasilania podwozia. Nie można go było wysunąć. Wcześniej, już w 30 minut po starcie, załoga dostała sygnał o niesprawności w instalacji hydraulicznej maszyny. Pas startowy, na którym lądował samolot, zabezpieczyły jednostki lotniskowej straży pożarnej oraz 10 jednostek PSP. Samolotowi, który szczęśliwie wylądował, towarzyszyły dwa wojskowe myśliwce F-16 z 32. Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku (Łódzkie). Tadeusz Wrona kapitan Boeinga, który lądował awaryjnie w Warszawie jest jednym z najbardziej doświadczonych pilotów. Od 20 lat lata na Boeingach i jest też szybownikiem. Przeprowadził to lądowanie awaryjne perfekcyjnie. Niestety, rzadko to się tak kończy. Wystarczy zły kąt natarcia, skrzywienie samolotu powiedział prezes LOT Marcin Piróg. Poinformował, że było to pierwsze na Okęciu lądowanie samolotu pasażerskiego bez wysuniętego podwozia. Od naszej załogi wiem, że nie było paniki na pokładzie powiedział. Zaraz po wylądowaniu samolotu na lotnisku im. Fryderyka Chopina uruchomiono zespół opieki nad rodzinami oraz pasażerami Boeinga 767, gdzie były udzielane informacje oraz pomoc medyczna i psychologiczna. Uszkodzona maszyna zablokowała obydwa pasy lotniska, w związku z czym było ono zamknięte do wczoraj do tego czasu nie były wykonywane ani starty, ani lądowania samolotów. Boeing-767 z 220 pasażerami i 11 członkami załogi na pokładzie, któremu nie udało się wysunąć podwozia, wylądował na brzuchu Fot. PAP Pilotom i załodze Boeinga podziękował podczas specjalnego wystąpienia prezydent Bronisław Komorowski. Zadziałał system skuteczny system, zadziałały w pełni procedury; świetnie zadziałali i sprawdzili się ludzie mówił Komorowski. Dziękował też pasażerom Boeinga. Wiem z rozmowy z kapitanem Tadeuszem Wroną (dowódcą samolotu red.), że i pasażerowie bardzo skutecznie współdziałali w tym szczególnie trudnym momencie, jakim było przygotowanie i przeprowadzenie lądowania awaryjnego, potem ewakuacja samolotu powiedział Komorowski. Możemy być pewni, że te zdjęcia z lądowania awaryjnego Boeinga na lotnisku, z tej ewakuacji sprawnie przeprowadzonej, z akcji przygotowania pasa lądowania obiegną cały świat. One będą świadczyły dobrze o Polsce, dobrze o polskim przewoźniku, dobrze o polskich pilotach, będą świadczyły, że w sytuacjach awaryjnych państwo polskie sprawdza się i radzi sobie dobrze zaznaczył Komorowski. Prezydent zapowiedział odznaczenia dla załogi Boeinga 767. Jeden z pasażerów Boeinga 767 ks. Piotr Chyła opowiadał, że lądowanie przebiegało dość spokojnie. Muszę pochwalić pilota i załogę, bo zachowali się bardzo profesjonalnie. Także pasażerowie zachowali się bardzo dojrzale, mimo że na pokładzie znajdowały się małe dzieci relacjonował. Kapitan Tadeusz Wrona za sterami samolotu Fot. archiwum

7 WYDARZENIA 7 Grecja znowu wywołała panikę na rynkach Rząd Grecji potwierdził zamiar organizacji referendum w sprawie zatwierdzenia programu pomocy. Taki plan wywołał zdumienie wśród wielu głów państw i szefów rządów krajów należących do strefy euro. Z kolei na reakcję światowych rynków finansowych też nie trzeba było długo czekać, gdyż już w pierwsze dni listopada odnotowano mocne spadki na giełdach. Jeszcze przed ubiegłym weekendem przywódcy europejscy uzgodnili, że dług Grecji zmaleje o 100 mld euro, a sam premier tego kraju Jeorjos Andreas Papandreu głośno wyrażał swoje zadowolenie mówiąc, że nadeszła nowa era dla Grecji. Jednak już w poniedziałkowy wieczór znikła nadzieja, że kryzys zadłużenia w Europie został zażegnany przynajmniej na jakiś czas, gdyż premier Grecji ogłosił, że drugi pakiet pomocy dla jego kraju zostanie poddany pod referendum. Rząd Grecji zgodził się z tą niespodziewaną propozycją premiera. Z kolei propozycja Jeorjosa Papandreu natychmiast wywołała niezadowolenie przywódców eurolandu. Jesteśmy przekonani, że uzgodnienia z ostatniego szczytu strefy euro są najlepszym rozwiązaniem dla Grecji. Mamy pełne zaufanie co do tego, że Grecja będzie przestrzegać zobowiązań podjętych wobec strefy euro i społeczności międzynarodowej oświadczyli we wspólnym komunikacie przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy i szef Komisji Europejskiej Jose Barroso. Z powodu wątpliwości w sprawie zgody Greków na program reform zaniepokoił się także premier Belgii Yves Leterme: Na Papandreu spoczywa bardzo wielka odpowiedzialność. Trzeba zrozumieć, że mowa idzie nie tylko o wewnętrznym problemie Grecji. Z kolei niemieccy politycy przyznali, że są zirytowani postanowieniem Papandreu. Wielu polityków zirytowała inicjatywa Jeorjosa Andreasa Papandreu Fot. archiwum Drugi pakiet ratunkowy dla Grecji ma zredukować ponad 30 proc. długu tego państwa. Jednak wymaga on też wiele niewygodnych i bolesnych dla Greków reform finansowych, które nie zyskały popularności wśród obywateli tego kraju. Dlatego właśnie istnieje sporo obaw, że Grecy nie zadeklarują zgody na porozumienie, chociaż większość obywateli chciałaby utrzymania Grecji w strefie euro. Jeżeli Grecy odrzucą porozumienie, państwo czeka nieuniknione bankructwo oraz usunięcie ze strefy euro. W rozmowie z Kurierem Gitanas Nausėda, główny ekonomista i doradca prezesa banku SEB bankas, nie spekulował wiele na temat wyników referendum. Zaznaczył zaś, że dla samej Grecji bankructwo nie byłoby najgorszym wariantem. Grekom byłoby najwygodniej wrócić do waluty narodowej przynajmniej na jakiś czas. Z kolei po wzmocnieniu się gospodarki Grecja mogłaby wrócić do strefy euro, która, mam nadzieję, nie załamie się mówił Nausėda. Tymczasem plany referendum w sprawie przyjęcia pakietu pomocowego i programu drastycznych oszczędności stały się potężnym ciosem dla rynków finansowych. Na giełdach w Europie, Ameryce i Azji odnotowano spore straty. Z największą stratą 6,92 proc. wtorkową sesję zakończyła giełda w Atenach. W Mediolanie odnotowano straty 6,8 proc., w Paryżu 5,38 proc., we Frankfurcie nad Menem 5 proc., w Madrycie 4,19 proc., w Londynie 2,21 proc. Na Wall Street w Nowym Jorku listopad również rozpoczął się od mocnych spadków na wartości traciły akcje spółek ze wszystkich sektorów. Wydarzenia w Grecji odbiły się także na giełdach w Japonii i Chinach. Brygita Łapszewicz NADZWYCZAJNE KONSULTACJE Kryzys w Grecji będzie tematem nadzwyczajnych konsultacji, które odbędą się dzisiaj we francuskim Cannes, przed rozpoczęciem szczytu G20. Takie ustalenia zapadły podczas wczorajszej rozmowy telefonicznej kanclerz Niemiec Angeli Merkel oraz prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy ego. KRONIKA KRYMINALNA Ukradziono ponad 70 kg rudy uranowej Radioaktywną rudę uranową ukradli złodzieje z kopalni w zachodniej Rumunii. Ukradziony uran nie był wzbogacony. Kradzież 73 kg uranu, ukrytego w ośmiu metalowych rurach, odkryto 26 października. Trwa policyjne śledztwo. Według przedstawiciela narodowej komisji ds. nuklearnych Florina Dobry, że możliwość radioaktywnego skażenia środowiska jest bardzo ograniczona. Do kradzieży mogło dojść nawet trzy miesiące temu dodał. Uran był przechowywany w bunkrze w Stei, w zachodniej Rumunii, które jest ośrodkiem górnictwa uranu. Zanim uran będzie wzbogacony na tyle, by mógł być wykorzystany w broni nuklearnej lub dla celów energetyki jądrowej musi przejść skomplikowane procesy. Zabójca skrył się pod maską Przebrany za czarownika uczestnik maskarady z okazji Halloween w Neapolu okazał się najprawdziwszym zabójcą: zastrzelił jedną osobę, a dwie inne poważnie ranił. Zabójca, ubrany w czarną pelerynę czarownika i skrywający twarz za stosowną maską, oddał strzały przed klubem kibiców piłkarskich w dzielnicy znanej z mafijnych porachunków. Doszło do tego w poniedziałek wieczorem, gdy miasto bawiło się na pełnej przebierańców paradzie wzorowanej na amerykańskim święcie Halloween. Rośnie liczba ofiar powodzi Do 10 wzrosła liczba śmiertelnych ofiar powodzi i lawin błotnych, które zniszczyły 25 października ogromne obszary w Ligurii i okolice Massa Carrara w Toskanii. We wtorek w zalanym liguryjskim miasteczku Borghetto Vara znaleziono ciało poszukiwanego mężczyzny. Cztery osoby nadal uważa się za zaginione. Strony przygotowano na podstawie inf. BNS i PAP

8 8 SPORT SPRINTEM Osłabiona Wisła Bez sześciu podstawowych piłkarzy udała się na dzisiejszy mecz Ligi Europejskiej z FC Fulham Londyn krakowska Wisła. Nie zagrają kontuzjowani Gordan Bunoza, Patryk Małecki, Maor Melikson, Radosław Sobolewski, a także Tomas Jirsak. Ze względu na kartki nie może wystąpić Osman Chavez. W grupie K LE krakowianie po trzech kolejkach spotkań zajmują czwarte miejsce z dorobkiem trzech punktów. Londyńczycy z czteroma punktami na razie zajmują drugą lokatę. Prowadzi holenderskie Twente Enschede, a na trzeciej pozycji plasuje się duńskie BK Odense. Mecz w Londynie rozpocznie się o godz czasu litewskiego. Niecodzienny wynik w lidze koszykarek Niecodziennym wynikiem zakończył się mecz w czeskiej lidze koszykarek. Mistrz kraju USK ZVVZ Praga pokonał DSK Karlin 130:29, czyli różnicą aż 101 punktów. Koszykarkom USK zabrakło jednak nieco do pobicia rekordu wszech czasów czeskiej ligi. Dziewięć lat temu ówczesny mistrz Gambrinus Brno wygrał z drużyną z Prerova 171:31. Triumf Djokovica Novak Djokovic wygrał 65. mecz w tym roku. Wracający na kort po sześciotygodniowej przerwie spowodowanej kontuzją pleców serbski tenisista w pierwszej rundzie halowego turnieju w Bazylei pokonał Belga Xaviera Malisse a 6:2, 4:6, 7:5. Awans Barcelony i Milanu Występujące w grupie H Barcelona i Milan jako pierwsze zapewniły sobie miejsce w 1/8 finału piłkarskiej Ligi Mistrzów. Obrońcy trofeum awans wywalczyli, wygrywając w 4. kolejce z Viktorią Pilzno 4:0, a mistrzowie Włoch po remisie z Bate Borysów 1:1. Bohaterami spotkania w Pradze byli Lionel Messi i Victor Valdes. Argentyńczyk zdobył trzy bramki i przekroczył granicę 200 goli w barwach Blaugrany. Obecnie ma ich 202 i do najskuteczniejszego w historii klubu Cesara Rodrigueza brakuje mu 33. W obecnej edycji LM ma już w dorobku sześć bramek. Z kolei Valdes zachowując czyste konto przez 38 minut, został bramkarzem z najdłuższą serią bez puszczonego gola. Do tej pory rekord Barcelony wynosił 824 minuty i należał od sezonu 1972/73 do Miguela Reiny, ojca bramkarza Liverpoolu i reprezentacji Hiszpanii Pepe Reiny. 29-letni Valdes wyśrubował go do 877 minut. Bramkę dla gości zdobył też w Pradze Cesc Fabregas. Viktoria od 22. minuty grała w dziesiątkę, gdyż czerwoną kartką za faul na Messim został ukarany Marian Cisovsky. Szansy na awans nie zmarnował też inny zespół grupy H Milan, który zremisował w Mińsku z Bate Borysów 1:1. Goście prowadzili od 22. minuty po strzale będącego ostatnio w wielkiej formie Szweda Zlatana Ibrahimovica, ale 10 minut po przerwie wyrównał z rzutu karnego Renan Bressan. Milan ma sześć punktów więcej niż mistrz Białorusi, który nie wyprzedzi go z uwagi na gorszy bilans bezpośrednich meczów. Bliski zdobycia drugiego gola w LM był reprezentant Polski Robert Lewandowski. Zawodnik Borussii Dortmund w 60. minucie meczu z Olympiakosem Pireus przejął piłkę zagraną przez jednego z Bohaterami spotkania w Pradze był Lionel Messi (z prawa), zdobywca trzech bramek Fot. EPA-ELTA obrońców gości do bramkarza, minął go i z bardzo ostrego kąta trafił w słupek. Polak był jednak bardzo widoczny, a trzech rywali za faul na nim zostało ukaranych żółtymi kartkami. Mistrz Niemiec wygrał 1:0 po trafieniu w siódmej minucie Kevina Grosskreutza. Pierwsze zwycięstwo drużyny trenera Juergena Kloppa przedłużyło jej nadzieje na awans do kolejnej rundy. Oprócz Lewandowskiego, całe spotkanie rozegrał Łukasz Piszczek, a Jakub Błaszczykowski pojawił się na boisku na ostatni kwadrans. Zrobiliśmy wszystko, co możliwe, by dziś wygrać. A może nawet więcej podkreślił po meczu Klopp. Borussia ma obecnie cztery punkty i wyprzedziła Olympiakos w tabeli grupy F. Liderem jest Arsenal Londyn osiem, przed Olympique Marsylia siedem. Kanonierzy, których bramki strzegł Wojciech Szczęsny, a rezerwowym był Łukasz Fabiański, zremisowali z mistrzem Francji 0:0 i pozostają niepokonani w bieżącej edycji Champions League. Nie zwalnia tempa Apoel Nikozja. Tym razem pogromca Wisły Kraków z eliminacji pokonał FC Porto 2:1. Wszystkie gole zdobyli w tym meczu Brazylijczycy, ale najważniejsze było trafienie Gustavo Manduki w ostatniej minucie gry, które zapewniło gospodarzom drugie zwycięstwo w grupie G i pozycję lidera. W drugim meczu tej grupy Zenit St. Petersburg pokonał Szachtara Donieck 1:0. Gola na wagę trzech punktów zdobył uderzeniem głową w doliczonym do pierwszej połowy przez sędziego czasie gry belgijski obrońca Nicolas Lombaerts. W tabeli Apoel ma punkt przewagi nad Zenitem oraz cztery nad Smokami z Porto i sześć nad Szachtarem. Skomplikowała się sytuacja w grupie E. Szanse na awans w tej kolejce miały Chelsea Londyn i Bayer Leverkusen, ale łącznie wywalczyły jeden punkt. Zespół angielski zremisował w Belgii z KRC Genk 1:1, a jego brazylijski obrońca David Luiz nie wykorzystał rzutu karnego. Rezerwowym bramkarzem w ekipie belgijskiej był Grzegorz Sandomierski. W drugim spotkaniu Valencia wygrała z Bayerem Leverkusen 3:1, odnosząc pierwsze zwycięstwo w LM. Genk zamyka tabelę z dwoma punktami, ale trzy pozostałe drużyny dzielą trzy punkty (Chelsea 8, Bayer 6, Valencia 5).

9 Zespół Laimy Rickevičiutė rewelacją polskiej ligi Szósty mecz i sześć zwycięstw tak świetnego początku sezonu nie przewidywali chyba najzagorzalsi kibice koszykarek zespołu KK ROW Rybnik, którego barw broni Litwinka Laima Rickevičiutė. Z dziką kartą i bez sponsora tytularnego przystąpiły rybniczanki do nowego sezonu polskiej ekstraklasy. Na wiosnę zajęły 12., przedostatnie miejsce w tabeli i spadły z elity. W czerwcu Zarząd Polskiej Ligi Koszykówki Kobiet przyznał klubowi dziką kartę i śląska drużyna ponownie wystartowała w ekstraklasie. Zespół bardzo się wzmocnił przed obecnym sezonem. Do klubu dołączyły trzy Amerykanki oraz litewska skrzydłowa Rickevičiutė. W ostatnim spotkaniu rybniczanki zdeklasowały w Łodzi miejscowy Widzew, zwyciężając 84:57, a ich przewaga od pierwszej minuty meczu nie podlegała dyskusji. Zespół ze śląskiego miasta pokazał kawał dobrej koszykówki, a pod jej wrażeniem byli niemal wszyscy na hali. Przygotowywaliśmy się do tego meczu długo i efekty było chyba widać na parkiecie zdradza szczegóły dobrej gry Laima Rickevičiutė. Co w jej opinii było kluczem do sukcesu? W całym meczu prezentowałyśmy dobrą grę w obronie, a gdy dołoży się do tego skuteczną grę w ataku, to różnica na koniec jest spora dodała. Rybniczanki dominowały od pierwszej sekundy meczu, w pierwszej kwarcie prowadząc już nawet 19:4, a w drugiej 42:14. Od początku udało się jakoś narzucić swój styl gry i szybko uzyskałyśmy kilkunastopunktową przewagę. To wszystko ułożyło całe spotkanie kontynuuje Rickevičiutė. Lekko niezadowolona po meczu była natomiast sama Litwinka. Nie chodzi tu bynajmniej o wynik całego zespołu, ale o dyspozycję własną. Litwinka na swoim koncie zapisała 4 punkty, trafiając tylko 1 z 6 oddanych rzutów z gry, co zazwyczaj jest mocną siłą tej koszykarki. Zdecydowanie to nie był mój najlepszy dzień. Nie wiem co się stało, bo czułam się dobrze, a swoje rzuty oddawałam z otwartych pozycji. Niestety nie wpadały do kosza, co jest tylko i wyłącznie moją winą, gdyż dostawałam bardzo dobre podania w momentach, kiedy nie było przy mnie żadnej zawodniczki obrony. Pozostawało mi tylko trafić kończy Rickevičiutė. Litewska zawodniczka w tym meczu dostała dużo minut na parkiecie, co przełożyła oprócz wywalczenia 4 punktów na 3 zbiórki, 2 przechwyty i blok. Sama zainteresowana wie doskonale, że potrafi grać zdecydowanie lepiej i sama zapowiada, że jeszcze nie pokazała wszystkiego, na co ją stać. Kolejną na to szansę będzie miała już w sobotę, kiedy to KK ROW zagra z CCC Polkowice, a sama Rickevičiutė w podkoszowej walce zmierzy się m. in. ze swoją rodaczką Gintarė Petronytė. Laima Rickevičiutė (z prawa) zapowiada, że jeszcze nie pokazała wszystkiego, na co ją stać Fot. archiwum Zespół Kubicy szykuje plan B Zespół Renault przygotowuje plan B na wypadek, gdyby powrót Roberta Kubicy do Formuły 1 okazał się niemożliwy. Musimy rozważyć wszystkie opcje. Wciąż czekamy, by Robert nam powiedział, czy może uczestniczyć w testach. Nie sądzę jednak, by szybko powrócił. Być może w najbliższych tygodniach, ale nie w najbliższych dniach powiedział szef zespołu Eric Boullier. Musimy mieć plan jego powrotu, ale także i drugi plan, na wypadek, gdyby nie wrócił, czego osobiście bym sobie nie życzył dodał Boullier. Odpowiedzialny za program rehabilitacji doktor Riccardo Ceccarelli oświadczył ostatnio, że potrzeba jeszcze kilku miesięcy ćwiczeń, by Polak zasiadł ponownie za kierownicą bolidu F1. Natomiast chirurg Igor Rossello, który operował kierowcę, jak zapewnił, jego pacjent jest już gotowy do powrotu do rywalizacji. SPORT SPRINTEM Maradona zagra dla dzieci z Libii Słynny argentyński piłkarz Diego Armando Maradona wraca na boisko. Legenda futbolu zagra w Zjednoczonych Emiratach Arabskich w meczu charytatywnym, z którego dochód przekazany zostanie dzieciom z Libii. Argentyńczyk od kilku miesięcy jest trenerem Al Wasl Dubaj. W tym mieście 8 listopada rozegrane zostanie dobroczynne spotkanie. W awizowanym składzie zespołu Gwiazd, który poprowadzi Włoch Marcello Lippi, są m. in. francuscy i włoscy mistrzowie świata: David Trezeguet i Robert Pires (1998) oraz Fabio Cannavaro i Marco Materazzi (2006). Wystąpią też rodacy Maradony Javier Zanetti i Hernan Crespo, a także Czesi Pavel Nedved, Jan Koller i Anglik Nicky Butt. Liga VTB koszykarzy Koszykarze Asseco Prokom Gdynia, prowadzeni przez litewskiego szkoleniowca Tomasa Pačėsasa, pokonali na wyjeździe w grupie B Zjednoczonej Ligi VTB Mińsk :60 (31:20, 20:10, 21:18, 20:12). Mistrzowie Polski mają na koncie dwa zwycięstwa i dwie porażki, natomiast drużyna ze stolicy Białorusi zanotowała czwartą kolejną przegraną. Złota Piłka FIFA 9 Ośmiu graczy Barcelony znalazło się w gronie 23 nominowanych do Złotej Piłki FI- FA - nagrody dla najlepszego zawodnika świata w 2011 roku. Real Madryt, odwieczny rywal Dumy Katalonii, ma pięciu przedstawicieli. Strony przygotował Kazimierz Tomkowski

10 10 Z SIECI Opinie czytelników z Internetu Liepynės najmłodszy cmentarz stolicy Adam81w, Październik 29, 2011 at 00:57 Ile tam będzie/jest polskich grobów/nazwisk? jasia, Październik 29, 2011 at 19:57 Z ludźmi jest trudno. Piszą polskie nazwisko jak w litewskim paszporcie. Na przykład Osipovičius a na pomniku Osipowiczus. To jest śmieszne i... Adam81w, Październik 29, 2011 at 21:33 Być może im się wydaje, że Osipowiczus to jest po polsku. Wg mnie potrzebna jest akcja społeczna, być może przeprowadzona przez AWPL albo i KW pt. polskie nazwiska na polskich grobach. Apelowano by o to, by Polacy na Litwie pisali swoje nazwiska po polsku na swoich grobach. Korzystne byłoby naturalne zaznaczenie polskiej obecności na Litwie. Jurgis, Październik 29, 2011 at 21:57 Czy Liepynės to Nowosiółki? andrzej, Październik 30, 2011 at 13:40 Nowosiółki, to obok Bołtupi teraz Naujakiemis. andrzej, Październik 30, 2011 at 13:45 Na Grochowej leży mój ojciec, tylko tam, niestety, odzyskał swoje prawdziwe imię i nazwisko, bo od okupacji 1939 wszystkie władze pisały je według swoich szowinistycznych zasad. pani, Październik 30, 2011 at 19:27 Liepa lipa, a Liepynės to jakby Lipówka, tylko o miejscu, w którym lipy rosną (w liczbie mnogiej), czyli jakby lipówki. Widzicie, jak to bałtycko-słowiańska wspólnota była i lipa czy liepa to niezbyt rożni się! Żal tylko, że brak lip i liepu na tym cmentarzu. Wojciech Krk, Październik 30, 2011 at 19:42 Podoba mi się pomysł Adama z tą akcją społeczną. Cmentarze to część naszej tożsamości. pani, Październik 30, 2011 at 20:05 Polacy powinni poznawać swoje genealogie pochodzenie przodków. Litwini i cały świat się interesują, a Polacy tu w małym stopniu. Tak mi się wydaje. Dlatego takie kazusy bywają jak Osipowiczus. Anna, Październik 31, 2011 at 10:51 Również mam swoje uwagi co do pisowni polskich nazwisk i imion na nagrobkach. Skoro się ma pieniądze na wystawienie pomnika, to warto też prawidłowo utrwalić na nim imię i nazwisko zmarłego. Jakże często zamiast Józef piszą Juzef albo Sienkiewicze zamiast Sienkiewiczowie czy groby Sienkiewiczów. Któż zadba o nas i nasze nazwiska, jeśli sami o to nie zadbamy. andrzej, Październik 31, 2011 at 13:11 do Jurgis: Wtedy nie wiem, a może chodzi o dzielnicę Nowy Świat, obecnie Naujininkai? Nowy Świat akurat graniczy z Porubankiem, ale nie wiem, gdzie jest miejscowość Podwysokie i jak się obecnie nazywa. A ten cmentarz to jest bliżej Lipówki, między cmentarzem karaimskim i lotniskiem na Porubanku. Aneta, Listopad 1, 2011 at 10:24 Wg mnie potrzebna jest akcja społeczna być może przeprowadzona przez AWPL albo i KW pt.»polskie nazwiska na polskich grobach«. Apelowano by o to, by Polacy na Litwie pisali swoje nazwiska po polsku na swoich grobach. Korzyścią byłoby naturalnie zaznaczenie polskiej obecności na Litwie. Polacy piszą swoje nazwiska po polsku. Po kiego kija pchać w to AWPL? A nawet jeśli piszą tak, jak w paszporcie to ich sprawa, ich wybór. Poznań: 12. kwesta na odnowienie kaplic na wileńskiej Rossie Zbyś, Listopad 2, 2011 at 09:06 Brawo Miłośnicy Wilna i Ziemi Wileńskiej. Piotrek Trybunalski, Listopad 2, 2011 at 10:13 Szacunek dla księdza Jaworskiego za to, że pamięta o polskiej nekropolii na Litwie i już 12 raz organizuje zbiórkę pieniędzy, które pozwolą nie tylko uratować groby, ale też ocalą od zapomnienia polskość na tym cmentarzu. Nie byłbym wcale zdziwiony, gdyby za jakiś czas Litwini sami nie zajęliby się tymi grobami, porządkując je, ze szczególnym uwzględnieniem nazwisk leżących tam osób. Prezydent Komorowski podziękował załodze Boeinga 767 Adam81w, Listopad 1, 2011 at 20:50 Naród polski jest dumny z kapitana Tadeusza Wrony. Dziś mówi o tym cały świat. Brawo! Kmicic, Listopad 1, 2011 at 23:11 Polscy piloci zawsze należeli do czołówki światowej. LOT potwierdził klasę swoich pilotów. PS. Gdyby tak jeszcze do Wilna można było latać dwa razy taniej niż do Madrytu? Polak ze Śląska, Listopad 1, 2011 at 23:25 Chociaż już chodzą plotki, że usterka wykryta była w 30 minut po starcie (podobno szef lotu tak powiedział) w co nikt nie wierzy, bo gdyby to była prawda to już uwielbiany pilot mógłby iść siedzieć. Lot co najmniej 8 godzin na niesprawnej instalacji hydraulicznej? Dlatego uważa się, że było przekłamanie, bo gdyby nie to, będzie afera jak cholera. NIE, Listopad 1, 2011 at 23:59 Doświadczenie pilotów swoje zrobiło, maszyna i bez podwozia po pasie startowym szła równiutko jak po szynach. Szacunek. Jan, Listopad 2, 2011 at 08:47 Do Polaka ze Śląska: Nie powtarzaj plotek i nie snuj teorii spiskowych. Nie obrażaj P. Prezydenta RP i nie podważaj jego wcześniejszych wypowiedzi: Polski pilot nawet na drzwiach od stodoły, a poleci. Najważniejsze, że nic nikomu się nie stało. Wypowiedzi zaś polityków, to nic więcej jak dalszy wyborczy spektakl. andrzej, Listopad 2, 2011 at 09:11 Lataj, jak Orzeł ląduj, jak Wrona. zozen, Listopad 2, 2011 at 10:18 A za co mógłby iść siedzieć? To już raczej mechanicy przygotowujący samolot do lotu zawalili. A decyzja lotu do Wa-wy wydaje się logiczna, bo w New Jersey też musiałby na brzuchu lądować, ale wcześniej sporo paliwa zrzucić do morza.

11 SZKOLNICTWO 11 Wycieczka do Warszawy Nowy rok szkolny dopiero nabiera tempa, a uczniowie ze Szkoły Podstawowej im. Antoniego Wiwulskiego, dzięki staraniom dyrektor Jolanty Suszyńskiej, wsparciu sponsorów ze Spółdzielczego Banku z Suwałk oraz rodziców zaliczyli już dwie wycieczki we wrześniu do Druskiennik, a w październiku do Warszawy. W trzydniowej wycieczce do Warszawy wzięło udział 40 uczniów i 4 opiekunów. Wraz z wicedyrektor Grażyną Hajdukiewicz oraz Felicją Bogdanową i Krystyną Tiažkienė wyruszyliśmy w podróż. Głównym celem wyjazdu było pogłębienie dotychczasowej wiedzy uczniów poprzez kontakt z żywą historią Warszawy. Po dojechaniu na miejsce, zakwaterowaniu się i spotkaniu z przewodnikiem Waldemarem Wilczyńskim, który nam towarzyszył w ciągu całego naszego pobytu, wyruszyliśmy na zwiedzanie Pałacu Kultury i Nauki. Zadziwił nas swoją wielkością. Windą wjechaliśmy na taras widokowy, z którego podziwialiśmy panoramę Warszawy z wysokości lotu ptaka. Następnego dnia wraz z przewodnikiem zwiedzaliśmy Stare Miasto, gdzie znajduje się Kolumna Zygmunta III Wazy. Mieliśmy też wspaniałą lekcję historii na Zamku Królewskim. Podziwialiśmy piękno budynku, który został zbudowany w stylu barokowo-klasycystycznym. Następnie poszliśmy na Rynek Starego Miasta. Tam przy pomniku Warszawskiej Syrenki robiliśmy zdjęcia pamiątkowe. Uczniowie mieli okazję zobaczyć Grób Nieznanego Żołnierza. Drugi dzień mieliśmy też bardzo treściwy, ponieważ wizyta w Muzeum Powstania Warszawskiego to niewiarygodne przeżycie nie tylko dla osób dorosłych, ale także dla młodzieży, która dopiero zaczyna poznawać historię drugiej wojny światowej. To możliwość odczucia, jak było przed laty, w czasie powstania. Niewątpliwie dało to naszym uczniom możliwość bliższego poznania historii Polski. Niesamowitą atrakcją dla uczniów było zwiedzanie stadionu legendarnego polskiego Mieliśmy okazję zwiedzić też pałac na wodzie i park w Łazienkach klubu Legia. Mieliśmy okazję zwiedzić też pałac na wodzie i park w Łazienkach. Przewodniczka oprowadziła nas po wszystkich salach Pałacu Łazienkowskiego. Miejsce jest szczególne, ponieważ była tu letnia rezydencja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Trzeciego dnia zwiedziliśmy pałac w Wilanowie, a więc perły polskiego baroku wzniesionej dla króla Jana III Sobieskiego. Piękny, obszerny, bogato zdobiony, przepełniony dziełami sztuki pałac na każdym z nas wywarł nieziemskie wrażenia. To tutaj w przeszłości mieszkał wybitny polski król i hetman Jan III Sobieski. To stąd wyruszał on na wojnę do Wiednia, zostawiając swoją piękną żonę Marysieńkę. Podzieleni na dwie grupy poszliśmy na żywą lekcję historii pt. Wizyta u króla. Uczniowie z ciekawością i fascynacją podziwiali przepiękne portrety szlachciców, władców, porcelanowe rzeźby. Na koniec lekcji mieli okazję przebrać się w przepiękne szaty szlacheckie. Pełni wrażeń opuściliśmy pałac, aby jak najszybciej zwiedzić jeszcze jedno bardzo ważne miejsce Cmentarz Powązkowski. Przeszliśmy Aleją Zasłużonych, zobaczyliśmy groby m. in. Leopolda Staffa, Marii Dąbrowskiej i wielu innych ludzi zasłużonych dla narodu polskiego. Nasza wycieczka dobiegła WRAŻENIA UCZNIÓW Fot. archiwum końca. W ciągu trzech dni zwiedzania Warszawy uczniowie wzbogacili swoją wiedzę i doświadczenie, a swoimi przeżyciami i wiadomościami podzielą się z innymi. Regina Sinkiewicz nauczycielka jęz. polskiego Szk. Podst. im. A. Wiwulskiego Kamila Tomaszewska, klasa 8: Bardzo się cieszę, że pojechałam do Warszawy, ponieważ naprawdę było warto. Zwiedziliśmy dużo wartych uwagi miejsc i zabytków, jednak w mojej pamięci najbardziej utkwiły Stadion Legii, Zamek Królewski i Pałac w Wilanowie. Agata Budryk, klasa 7: W Polsce było ciekawie i bardzo fajnie. Najbardziej spodobał mi się Pałac Jana III Sobieskiego w Wilanowie. Piękny widok oglądaliśmy z trzydziestego piętra Pałacu Kultury i Nauki. Daniel Mikulski, klasa 8: W Muzeum Powstania Warszawskiego było bardzo ciekawie. Pierwszy raz byłem w takim muzeum, gdzie można dotykać prawdziwych eksponatów, usłyszeć głosy powstańców, którzy walczyli o Polskę. Paweł Wołczek, klasa 8: W Polsce byliśmy tylko trzy dni, ale zwiedziliśmy bardzo dużo. Byliśmy w Muzeum Powstania Warszawskiego, na Zamku Królewskim, w Królewskich Łazienkach, zwiedziliśmy Starówkę, Pałac Kultury i Nauki. Najbardziej spodobał mi się stadion Legii. Przewodnik nam wszystko o nim opowiedział ile mieści się osób, jakie są ceny biletów, zaprowadził nas tam, gdzie podczas meczu przebywają ważne osoby. Byliśmy w szatni piłkarzy. Było wspaniale!!!. Mariusz Ingilewicz, klasa 9: To była najwspanialsza wycieczka w moim życiu. Za trzy dni zwiedziliśmy najważniejsze miejsca w stolicy. Pełen wrażeń wróciłem do Wilna, a przez cały tydzień opowiadałem siostrom, jak wiele poznałem i zobaczyłem. Oby takich wycieczek było jak najwięcej!.

12 12 SPOŁECZEŃSTWO Listy z rosyjskiego więzienia Najbogatszy niegdyś człowiek w Rosji jest uwięziony już od blisko ośmiu lat. Michaił Chodorkowski, uzbrojony w długopis i kartkę, odwołuje się jednak do wielkiej, choć niewesołej rosyjskiej spuścizny literackiej. Opisuje życie w kolonii karnej, w której kłamstwo jest normą, a szczerość wyjątkiem. Zza okien więziennego baraku i metalowego płotu zwieńczonego drutem kolczastym przyjdzie mu oglądać jeszcze co najmniej 1800 kolejnych wschodów słońca. Zaciekły oponent Władimira Putina, człowiek, którego skazanie na lata więzienia na podstawie oskarżenia o oszustwa, unikanie płacenia podatków i pranie pieniędzy postrzegano jako decyzję czysto polityczną, swego czasu stwierdził, że jedyne, czego brakuje mu w więzieniu to komputer. Swój pierwszy więzienny artykuł, zatytułowany Kryzys liberalizmu w Rosji Chodorkowski, niedawny szef koncernu paliwowego Jukos, napisał w pięć miesięcy po tym, jak służby specjalne zajęły jego prywatny samolot w 2003 roku. Od tamtego czasu 48-letni dziś multimilioner napisał ponad sto różnego rodzaju tekstów publikowanych w rosyjskich i zagranicznych mediach. Pisze nie tylko w obronie swojego imienia, odrzucając wszelkie zarzuty, ale zastanawia się również nad wyzwaniami politycznymi, ekonomicznymi i moralnymi, w obliczu których stanęli dziś Rosjanie. Od kilku tygodni Chodorkowski ma własny felieton, zatytułowany Opowieści więzienne, publikowany na łamach tygodnika Nowoje Wremia, jednego z najpoważniejszych tytułów opozycji. Swoich bohaterów obserwuje z dystansem i precyzją intelektualisty ale też ze współczuciem współwięźnia, co nadaje jego prozie rys rozpaczliwej nadziei, znany z kartek Dnia z życia Iwana Denisowicza arcydzieła pióra Aleksandra Sołżenicyna. Zdarza się, że przepełnia mnie zgroza, kiedy doświadczam bezpowrotnie zmarnowanych ludzkich życiorysów złamanych na własne życzenie lub przez bezlitosny system napisał w jednym z ostatnich szkiców. Rzeczowość opisów sprawia, że są one tym bardziej poruszające. W jednym z najczęściej przywoływanych felietonów Chodorkowski relacjonuje historię Koli, młodego dealera i narkomana. Śledczy, mając nadzieję na zamknięcie ciągnącego się śledztwa, w którym nie sposób było znaleźć winnych, chcieli, by chłopak przyznał się również do niepopełnionej przez siebie kradzieży. Kola zgodził się początkowo w zamian za obietnicę możliwości wyboru lżejszej kolonii karnej i częstsze widzenia z rodziną. Dowiedziawszy się jednak, że zarzut obejmuje zrabowanie staruszce telefonu komórkowego, odmówił: jest przestępcą, ale ma swoje zasady. Jak pisze Chodorkowski, śledczy pobili Kolę i kazali odnieść go do celi, by tam wszystko przemyślał. Po chwili Kola zapukał w drzwi, a kiedy otwarto małe okienko służące do podawania posiłków, wypłynęły przez nie jego wnętrzności. Chłopak pochlastał się na całego. Przyglądałem się temu kilkakroć, już skazywanemu mężczyźnie pisze Chodorkowski i myślałem z goryczą o wielu ludziach pozostających na wolności, którzy cenią swój honor znacznie niżej. Okradzenie starego mężczyzny, by zyskać kilka Wpływy byłego oligarchy Michaiła Chodorkowskiego pozostają niewielkie Fot. archiwum tysięcy rubli, nie wydawałoby im się niczym nagannym. Nie jest im wstyd. A ja, trochę wbrew sobie, robię się dumny z Koli. Początki XIX- i XXwiecznej prozy więziennej rosyjska literatura zawdzięcza skazanemu na karę śmierci Fiodorowi Dostojewskiemu, któremu wyrok śmierci zmieniono na katorgę na Syberii. W kraju, w którym, jak mówi ludowe porzekadło, należy się wystrzegać biedy i więzienia, nie zabrakło wielkich pisarzy, którzy odwoływaliby się do tej tradycji. Jak twierdzi rosyjski krytyk Wieniedikt Sarnow, za wcześnie jest oceniać dokonania Chodorkowskiego pod kątem literackim. Sarnow uważa jednak, że uwięziony oligarcha rozwija się etycznie i duchowo, a sposób, w jaki postrzega otaczający świat, szkicuje opowieści i ich bohaterów, może w przyszłości zapewnić mu miejsce obok takich tytanów prozy rosyjskiej jak Sołżenicyn i Warłam Szałamow. Autorka popularnych kryminałów Ludmiła Ulicka, która koresponduje z Chodorkowskim, ma go za wyjątkowo utalentowanego człowieka. Ten człowiek pisze już książkę, tyle że publikuje ją fragmentami ocenia. Niestety, taki jest los Rosji: zbrodnia, kara, a pośrednio system więzienny stanowią jeden ze stałych motywów w literaturze rosyjskiej. Większość tekstów pisanych przez Chodorkowskiego ma wyraźną wymowę polityczną. Pisarz nie kapituluje w obliczu irytacji Kremla; w dalszym ciągu krytykuje obecną ekipę władzy, wskazując na jej błędy polityczne i gospodarcze oraz porównując Putina ze Stalinem. Kontynuacja epoki Putina to krok w przeszłość przestrzegał ostatnio. Dla każdego systemu politycznego i wspierającej go elity ruch w przeszłość jest zły, zabija bowiem nadzieję. Wpływy byłego oligarchy pozostają niewielkie; w opinii ekspertów w kolejnych badaniach poparcie dlań oscyluje między 6 a 8 proc. Sam Chodorkowski twierdzi jednak, że bohaterowie są z definicji marginalizowani. Twierdzi też, że mimo likwidacji stalinowskiego Gułagu, cały system karny zmienił się tylko w niewielkim stopniu. Zamiast zmieniać przestępców, utwierdza ich w pogardzie dla prawa lub łamie i niszczy twierdzi. LA Times

13 PRZEGLĄD PRASY 13 Największy błąd Mao Polityka jednego dziecka w Chinach ma dwa oblicza. Jedno represyjne i wywołujące kontrowersje, drugie łączy się z licznymi przywilejami dla tych rodziców, którzy przestrzegają prawa. I tak jak w przypadku każdej reguły, od tej też są liczne wyjątki wszystko zależy od pieniędzy i odpowiedniej interpretacji przepisów. Li Tianhao właśnie urodziła syna obdarzonego nosem mamy, ustami taty i imponującą zdolnością spania nawet przy największych hałasach. Chłopiec będzie szczęściarzem, jeśli zachowa tę umiejętność. Urodził się bowiem w Henan najbardziej przeludnionej prowincji najbardziej ludnego kraju świata. A jednak chłopiec najprawdopodobniej będzie dorastać samotnie. Chociaż w zeszłym roku Henan został pierwszą prowincją Chin, która zarejestrowała swojego stumilionowego mieszkańca (to więcej niż populacja jakiegokolwiek europejskiego kraju), szczyci się też ogromnymi sukcesami we wdrażaniu polityki planowania rodziny i w walce z przyrostem demograficznym. Liu opowiada, że gdy w latach 70. wprowadzano zasadę jednego dziecka, kobiety w Henan w ciągu swojego życia rodziły średnio 5,8 dziecka. Dziś na jedną kobietę przypada niecałe 1,7. Rząd twierdzi, że gdyby nie polityka planowania rodziny, w całych Chinach byłoby przeszło 300 milionów dzieci więcej. Tę politykę zapoczątkowano głównie z przyczyn gospodarczych i edukacyjnych, ale coraz częściej mówi się o niej jako o prawdziwym zbawieniu dla przyrody. Według Liu kontrola populacji przyczyniła się do utrzymania emisji dwutlenku siarki na poziomie niższym o 17,6 procent, a zanieczyszczenia wody o 30,8 procent. Obecne przepisy nie zostały wymyślone, by ratować globalną przyrodę, ale by naprawić jeden z największych błędów Mao Zedonga. W latach 50. Informowano go, że populacja Chin przyrasta niebezpiecznie szybko, lecz on zachęcał kobiety, aby rodziły coraz więcej dzieci. Dziś chińscy urzędnicy i naukowcy prywatnie przyznają, że był to największy błąd Mao. Gdyby w latach 50. wprowadził politykę dwójki dzieci, dzisiejsze restrykcje nie byłyby potrzebne. Nazwa polityka jednego dziecka jest myląca. Większość kobiet w Chinach ma szansę urodzenia dwójki, ale szansa ta jest uwarunkowana złożonym systemem zasad, różniących się w zależności od prowincji, a często także odmiennie interpretowanych w różnych miejscowościach. Ogólnie mówiąc, pary z miast mają prawo do jednego dziecka, zaś na wsiach mogą próbować drugi raz, o ile pierwsze dziecko jest chłopcem. Kobietom z mniejszości narodowych pozwala się na dwu albo i trzykrotne rodzenie. Od zasady jest jednak kilkanaście wyjątków, obejmujących ułomności dziecka oraz to, czy matka lub ojciec sami byli jedynakami. Natomiast Kobiety w Chinach mają szansę urodzenia dwójki dzieci, ale szansa ta jest uwarunkowana złożonym systemem zasad Fot. archiwum Tybetańczyków obowiązuje najmniej ograniczeń. Kolejnym ważnym czynnikiem są pieniądze. Bogaci z Szanghaju i Pekinu mogą z łatwością pozwolić sobie na kary za drugie czy trzecie dziecko. Tymczasem biednym z Gansu czy Junnanu za przekroczenie norm grozi konfiskata całego ich skromnego mienia. Dla urzędników ds. planowania rodziny, takich jak Liu, ta nierówność nie świadczy o niewydolności systemu, ale o usterkach wymagających naprawy. Niezliczone poprawki wprowadzone w ciągu 30 lat złożyły się na porażająco zawiły system, który obejmuje zagadnienia od antykoncepcji poprzez sterylizację aż po emerytury i zachęty podatkowe. Jak podaje Liu, w samym tylko Henan do obsługi polityki urodzeń zatrudnianych jest 17 tysięcy administratorów oraz 22 tysiące pielęgniarek i pracowników technicznych. Do tego organizacje wspierające liczą w sumie 9,6 miliona ochotników, którzy angażują się w takie zadania, jak szerzenie propagandy czy kontrolowanie cykli menstruacyjnych (wciąż częste w wioskach, ale w miastach już rzadko spotykane). Przestrzegający zasad rodzice mogą liczyć na miesięczne pensje, w starszym wieku dodatkowe świadczenia emerytalne, preferencyjne warunki leczenia, większy dostęp do rządowych posad, dodatkowe przydziały ziemi, a w niektórych przypadkach także darmowe domy i tonę bezpłatnej wody miesięcznie. Ich dzieciom przyznawane są specjalne punkty na egzaminach do gimnazjów. Teoretycznie jedynymi karami są dotkliwe grzywny w przypadku Henan wynoszące trzykrotność rocznego dochodu netto pary, która złamała przepisy. Jednak system opiera się także na znacznej kontroli i presji. Chiny stają się coraz bogatsze i lepiej wykształcone, a kobiety z bogatych miast, takich jak Szanghaj czy Pekin, decydują się na nieliczne potomstwo, podobnie jak ich rówieśnice z zamożnych krajów. Ponieważ szacuje się, że liczba ludności kraju osiągnie najwyższą wartość około 2030 roku, zdaniem wielu polityka planowania rodziny nie ma już racji bytu. W szpitalu Hui świeżo upieczony ojciec, Li Yongli, mówi, że wolałby raczej pierwszy samochód niż drugie dziecko. W jego rodzinie przeniesienie uwagi z mniejszej liczby nóg na większą liczbę kół jest wynikiem dokładnie przemyślanego planu. Ostatecznym celem jest zapewnienie lepszego życia i edukacji jedynemu synowi, który rzecz jasna urodził się zgodnie z opracowanym harmonogramem. The Guardian

14 14 NAUKA I TECHNIKA FLESZ Windows 8 w kieszeni Chińska firma ITG szykuje telefon xpphone 2. ITG promuje swój wynalazek jako produkt typu wszystko w jednym. Smartfon w podróży i notebook w biurze. Desktop w domu i nawigacja w samochodzie. Konfiguracja jest dość imponująca: 4,3-calowy ekran dotykowy, 1,6-gigahercowy procesor, 2 GB pamięci RAM i 112-gigabajtowy dysk twardy. To właściwie malutki komputer zamknięty w obudowie smartfonu. XpPhone wytrzyma bez ładowania aż 18,5 godziny czasu rozmowy. Pierwsze na świecie projektory obrotowe Nowa seria Sharp posiada unikalną cechę projektory te dzięki opcjonalnemu modułowi obrotowemu zapewniają wyjątkową elastyczność projekcji. Mogą one obracać się do 360 stopni w poziomie. Tym samym, za sprawą tylko jednego urządzenia, możliwe jest przeprowadzenie prezentacji na 8 ekranach rozmieszczonych w różnych miejscach pomieszczenia. Projektory XG-SV100W i XG- -SV200X wbudowane mają bowiem 8 banków pamięci. Aluminiowy, 14-calowy IdeaPad U400 Lenovo IdeaPad U400 to cienki, aluminiowy notebook z 14-calowym ekranem LED, oparty na platformie Intel Huron River. IdeaPad U400 to najnowszy notebook chińskiego producenta, który właśnie trafia na rynek. Urządzenie wyposażone jest w 14-calowy ekran LED o rozdzielczości 1366 x 768 pikseli, procesor Intel Core i3 lub i5, maksymalnie 8 GB pamięci RAM. Stronę przygotowała Lucija Stankevičiūtė Jedna z tych masywnych, kończących swe życie gwiazd ma też towarzyszący jej niezidentyfikowany jeszcze obiekt. Nowo odkryte systemy planetarne są na dalszym etapie ewolucji niż Układ Słoneczny. Każda z ich gwiazd zwiększa swoją objętość i jest już czerwonym gigantem umierającą gwiazdą, która wkrótce pożre znajdujące się zbyt blisko planety. Oczywiście podobny los spotka nasze Słońce, które stanie się czerwonym gigantem i prawdopodobnie wchłonie Ziemię, ale stanie się to nie wcześniej niż za 5 miliardów lat powiedział Wolszczan. Naukowiec dodał, że wokół gwiazdy BD krąży nie tylko planeta rozmiarów Jowisza, ale też drugi, tajemniczy obiekt. Zdaniem uczonych może to być inna planeta, gwiazda o niedużej masie lub, co byłoby najbardziej interesujące, brązowy karzeł. Będziemy obserwowali ten obiekt i mam nadzieję, że w ciągu kilku miesięcy go zidentyfikujemy zapowiedział Wolszczan. Naukowiec nie wyklucza, że wspomniane gwiazdy miały bardziej rozbudowane systemy planetarne, ale planety i ich księżyce zostały już wchłonięte przez rozrastające się słońca. Trzy egzoplanety i tajemniczy obiekt Zespół profesora Aleksandra Wolszczana odkrył trzy nowe egzoplanety oraz tajemniczy obiekt. Naukowcy z Penn State University, korzystając z teleskopu Hobby-Eberly, odkryli planety krążące wokół gwiazd HD , BD oraz HD Nowo odkryte systemy planetarne są na dalszym etapie ewolucji niż Układ Słoneczny Interesujący jest fakt, że żadna z gwiazd nie ma planety, która znajdowałaby się w odległości mniejszej niż 0,6 jednostki astronomicznej, czyli 0,6 odległości Ziemi od Słońca. Może to wskazywać, że 0,6 j. a. to magiczna granica, której nieprzekroczenie skazuje planetę na pewną zagładę mówi uczony. Obserwacja umierających systemów planetarnych pozwoli na przewidzenie losu czekającego Układ Słoneczny. Wybitny astronom popuszcza wodze fantazji. Za około 5 miliardów lat Słońce stanie się czerwonym gigantem i prawdopodobnie pochłonie wewnętrzne planety i ich księżyce. Jednak jeśli ludzkość nadal będzie zamieszkiwała Ziemię za 1-3 miliardów lat, może będzie rozwa- Fot. archiwum żała przeprowadzkę na księżyc Jowisza, Europę. To obecnie lodowe pustkowie nienadające się do zamieszkania, ale gdy Słońce zacznie się rozgrzewać i rozszerzać, na Ziemi będzie zbyt gorąco. W skład zespołu, który odkrył planety wokół gwiazd HD , BD i HD 96127, wchodzili również Andrzej Niedzielski, Gracjan Maciejewski, Grzegorz Nowak, Monika Adamów i Paweł Zieliński z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W styczniu przyszłego roku działające na Penn State University Center for Exoplanets and Habitable Worlds zorganizuje w Puerto Rico konferencję poświęconą planetom i umierającym gwiazdom. Złożone molekuły organiczne w kosmosie Profesor Sun Kwok i doktor Yong Zhang z Uniwersytetu w Hongkongu dowiedli, że w przestrzeni kosmicznej znajdują się złożone substancje organiczne. Uczeni odkryli mieszaninę związków aromatycznych i alfatycznych. Stopień złożoności ich budowy przypomina węgiel i ropę. Dotychczas sądzono, że tak złożone związki organiczne mogą formować się w organizmach żywych. Tymczasem odkrycie uczonych z Hongkongu wskazuje, że do ich syntezy może dochodzić w kosmosie bez obecności życia. Obaj naukowcy badali nierozwiązaną dotychczas zagadkę tajemniczej emisji w podczerwieni, którą można zauważyć obserwując gwiazdy, galaktyki czy przestrzeń międzygwiezdną. Przez 20 lat obowiązywało wyjaśnienie, zgodnie z którym emisja ta pochodzi z wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Kwok i Zhang udowodnili jednak, że emitowane przez nie światło ma właściwości, których nie da się wytłumaczyć obecnością wspomnianych molekuł. Uczeni zaproponowali, że źródłem emisji są znacznie bardziej złożone molekuły i wykazali, że powstają one w gwiazdach w ciągu kilku tygodni. Gwiazdy nie tylko produkują, ale też wyrzucają te molekuły w przestrzeń kosmiczną.

15 ROZRYWKA 15 Uśmiechnij się Mąż odwiedza żonę na oddziale położniczym i pyta: Kochanie, mów, co się urodziło! Trojaczki. Przesadziłeś jak zwykle. *** Tomek wyszedł z tatą na spacer. Nagle kłania się jakiemuś obcemu mężczyźnie. Kto to jest? pyta zdumiony ojciec. To pan z zakładu oczyszczania. Zawsze jak wychodzisz do pracy, dzwoni do mamy i pyta się czy teren jest już czysty. *** Rozmawiają dwie blondynki: Och, macie nowy stół! Tak, wczoraj mąż przyniósł od stolarza. Masz dobrego męża. Mój był wczoraj w konserwatorium i nie przyniósł do domu żadnej konserwy. *** Wnuczek chce usiąść babci na kolana. Nie, bo mnie nóżki bolą mówi babcia. Dlaczego? pyta wnuczek. A bo ja z dworca przyszłam na nogach. Oj, kłamiesz babciu. Tata mówi, że cię diabli przynieśli. *** W gospodzie przy butelce wódki spotykają się dwaj chłopi. Jeden mówi: Mój koń jest bardzo mądry. Dlaczego? Gdy gadam: Idziesz, czy nie? to on idzie albo nie. *** Początkujący myśliwy tłumaczy swojemu sąsiadowi: Nie ma bardziej chytrych zwierząt od lisa. Wczoraj przez cały dzień tropiłem jednego lisa, a gdy w końcu go zastrzeliłem, okazało się, że to pies! *** Zatroskany Zenek do przyjaciela: Słyszałem, że masz problem z alkoholem? Żadnego, zaraz skoczę po pół litra. *** Chodźmy pogratulować Mietkowi... Dziecko mu się urodziło. A co ma? Żytnią. FOTODOWCIP Litery z pól ponumerowanych od 1 do 9 utworzą rozwiązanie dokończenie myśli Jana Śniadeckiego. Ułożył Kazimierz Wołodko ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z 28 PAŹDZIERNIKA Poziomo: okorek, bijatyka, Zaran, uczeń, boss, komuna, zakamarek, zarost, katarakta. Pionowo: lobo, osada, irys, soja, skaza, kanu, Omar, lot, Chamara, rydz, urok, rek, Ernest, kaźń, akta. Hasło:...narzekamy (Dokończenie fraszki) KALENDARIUM Czwartek (3.XI) jest 306. dniem roku. Do końca roku pozostało 58 dni. Znak Zodiaku Skorpion. Wschód słońca Zachód Długość dnia 9 godz. 14 min. Księżyc I kwadra urodził się Michał Chmielewski (zm. 1937), lekarz, polski działacz społeczny w Kownie urodził się Karol Baedeker (zm. 1859), niemiecki księgarz i wydawca, autor słynnej serii przewodników turystycznych urodził się Valdas Adamkus, były prezydent Republiki Litewskiej na ulice Wilna wyjechały pierwsze trolejbusy upłynął termin składania o przyjęciu obywatelstwa litewskiego. Najwyższy z całej Litwy procent (90,1) zadeklarowali mieszkańcy rejonu solecznickiego.

16 16 TELEWIZJA 6.00 Labas rytas 9.00, Makleodo dukterys. Serialas Teisė žinoti Forumas Kultūrų kryžkelė. Menora 12.15,,Yra šalis....patriotinių dainų konkursas Žinios 15.10,,Volkeris, Teksaso reindžeris. Veiksmo serialas 17.00,,Senis. Serialas Šiandien (su vertimu į gestų kalbą) 18.45,,Vunderkindai.lt. Jaunųjų talentų konkursas 20.25, Loterija,,Perlas Panorama 21.15, 22.15,,Mūsų dienos - kaip šventė. Estrados klasikos vakaras Sporto panorama Vakaro žinios 23.30, 0.35,,Forsaitų saga. Romantinis draminis mini serialas , Gustavo enciklopedija 8.30 Kultūrų kryžkelė. Rusų gatvė 8.45, Miesto kodas 9.00 Labas rytas 11.30,,Idiotas. Draminis mini serialas Prisiminkime Kultūros namai 13.30,,Makleodo dukterys. Serialas 14.20,,Kas išgirdo teisybės balsą.... Dailininkas V. Slendzinskis Gimtoji žemė. Laida žemdirbiams ir apie juos Vienas eilėraštis Dailininko Antano Žmuidzinavičiaus 135-osioms gimimo metinėms Veidai. LTV dokumentika Žinios Krašto spalvos 18.25,,Prezidento vienatvė. Dok. apybraiža. Prezidento Valdo Adamkaus 85-mečiui ,,Lyderiai. Atvira Lietuvos universitetų žinių lyga 20.05,,Markizas ir piemenaitė. Melodrama Muzikos svetainė Kai mūzos prabyla 22.10,,Neskubėk gyventi. TV serialas 23.00,,Kai gandras nuvilia. Pasaulio dok Muzikos pasaulio žvaigždės Panorama 0.40 Laiko portretai. Karščiuojančios dainos 6.20,,Šauniojo penketuko nuotykiai. nim. serialas 6.50, 13.40,,Linksmieji Tomas ir Džeris. Anim. serialas 7.20, Pričiupom! Humoro laida 7.50, 0.50 Pasaulio Gineso rekordai 8.50,,Čarlis ir šokolado fabrikas. Nuotykių filmas šeimai minutės šlovės. Talentų šou 13.10,,Draugai IX. Humoro serialas 14.10,,Drakonų kova Z. Anim. serialas 15.40,,Elenos paslaptis. Telenovelė valandos Būk mano meile. Pasimatymų šou 18.45, Žinios Valanda su Rūta. Pokalbių laida Misija- grožis. Realių pokyčių projektas KK2. Infošou Dviračio šou. Humoro laida 22.30,,57 keleivis. Veiksmo filmas 0.15 Pasaulio Gineso rekordai 1.15 Sveikatos ABC 6.30 Televitrina 7.00, 12.00, 0.35,,Galileo: norintiems žinoti. Populiarioji dok. 7.30, 17.30,,Be namų negerai: naujas gyvenimas. Serialas 8.00, 19.20, 24.00,,Lietuvėlė. Humoro serialas 8.30, 20.20,,Kviečiu vakarienės. Kulinarinis realybės šou 9.00,,Lietuvos princesė. Realybės šou 10.00,,Šeštasis pojūtis. Pramoginė laida 11.00,,Amerikos talentai IV. Pramoginis šou 12.30,,Ekstrasensų mūšis. Sensacijų šou 13.30, 16.30,,Muchtaro sugrįžimas. Serialas 14.30,,Pragaro virtuvė. Kulinarinis realybės šou 15.30,,Amerikos talentai IV. Pramoginis šou 18.00, Žinios 18.15,,Margoša: moterimi negimstama. Serialas 21.00,,Pirmas pasimatymas. TV žaidimas 22.00,,Kava ir cigaretės. Komedijinė drama. N ,,Bamba. S 6.40 Teleparduotuvė 6.55, 14.40,,Madagaskaro pingvinai. Anim. serialas 7.25, 15.10,,Simpsonai. Anim. serialas 7.55,,Lūpdažių džiunglės. Komedija 8.55,,Meilės sūkuryje. Drama 10.00,,Svetimi. Serialas 10.30,,Drąsos kaina. Drama Lietuvos talentai Juokingiausi Amerikos namų vaizdeliai 13.10,,Lūžtanti banga. Drama 13.40,,Katašunis. Anim. serialas 14.10,,Hana Montana. Serialas 15.40,,Aurora. Drama 16.40,,Meilės triumfas. Drama Ką manai? Pokalbių laida Susitikime virtuvėje. Kulinarijos laida TV3 žinios 19.10,,Naisių vasara. Drama Paskutinė instancija. Publicistikos laida Žvaigždė policininkas. Realybės drama 21.00,,Moterys meluoja geriau. Serialas TV3 vakaro žinios 22.00,,Kobra 11. Nuotykių serialas 23.00,,Kaulai. Krim. serialas 24.00,,Žmogžudystė. Krim. drama. N ,,Anarchijos vaikai. Krim. drama. N ,,Galaktikos kovos. Fantast. veiksmo serialas 6.54, TV parduotuvė 7.10 Teletabiai 8.10, 10.50, 20.25, 23.10,,Griūk negyvas!. Humoro laida 8.35,,Negaliu tylėti. Pokalbių laida 9.40, 18.20, 22.35,,Super L.T.. Pramoginė laida 10.15, 15.25,,Pora kaip tvora. TV serialas 11.15, 16.05,,Kas tu toks?. TV žaidimas 12.05, 21.00, Reporteris 13.30,,Išnuomojamas vyras. Romantinė komedija 16.00, 17.00, Žinios 17.20, Lietuva tiesiogiai 19.00,,Gongo Gangas. TV žaidimas minučių. Informacinė laida 20.50, 23.45, 3.00,,Naujienošana. Humoro laida 0.50,,Iškreiptas vaizdas. Trileris. S 8.05, Teleparduotuvė 8.40,,Nerealių draugų namai. Anim. serialas 9.10,,Betmeno nuotykiai. Anim. serialas 9.35,,Džekio Čano nuotykiai. Anim. serialas 10.05,,Geniuko Vudžio šou. Anim. serialas 5.00, Особое мнение. Экономические новости Мультфильмы Вечерние новости из Америки , Русский шоколад. 9.00, 20.00, 2.00 УГРО Германия за неделю В круге света Худ.ф. Просто Саша ,24.00 Особое мнение , Тайны следствия , 3.00 Кейс Полный Апьбац Сейчас в мире Худ.ф. Рабэ вумэн (Резиновая женщина).i Телеканал Доброе утро Жить здорово! 11.00, Новости (с субтитрами) Хочу знать Модный приговор Другие новости Понять. Простить Жди меня Обручальное кольцо Вечерние новости (с субтитрами) Поле чудес Пусть говорят Время. Литовское Время Новости спорта + Погода (на рус. яз.) , 4.25 Дело гастронома Тонкая грань, закпюч. с Ночные новости , 5.50 Литовское Время + Новости спорта + Погода (на лит. яз.) Человек и закон Участковый детектив Звездолёт Худ.ф. Мы вместе, мама Худ.ф. Приезжая Музыкальный проект 5-35 Последний кордон, 3 с.25, Панорама. 7.05, Любовь как любовь. 8.00, 11.00, 14.00,17.00, Новости Спорт-кадр Белорусское времечко Синематека Новости Союзного государства , Земельный вопрос , Люди на болоте Каждый имеет право быть разным Адлюстраваннi 13.05,20.45 Лиговка Песни прошлого века Смешное времечко Тысячелетие Последний кордон, 4 с Деловая жизнь Преступление века Каранi Минск и минчане Сфера интересов Док.ф. Я - часавы вандроунiк. Якуб Колас. Паэт i чалавек Киношок по-белорусски Утро России Маршрут милосердия , 13.00, 15.00, Вести С новым домом!. Токшоу О самом главном. Ток-шоу , 0.40 Кулагин и партнёры , Вести - Москва ,3.35 Вести - спорт ,22.35 Я тебя никогда не забуду Дежурная часть Северный ветер Слово женщине , 4.05 Ефросинья Прямой эфир, Весна в декабре Поединок. Программа В.Соловьёва Вести Профилактика Вести.ru Фильм Король Лир, 2 с Вовочка Вовочка-2, 1 с Туристы Дальние родственники. 8.15, 0.45 Право на любовь Секретные территории Новости ,19.50 Званый ужин , Отблески Люди Шпака Следаки Красиво жить , 22.55, 0.15 Громкое дело В час пик. Подробности Нина Вендетта по-русски Байки

17 TELEWIZJA ,,Jos vardas Nikita. Nuotykių serialas 11.30,,Meilės sparnai. Telenovelė 12.30,,Keršto bučiniai. Telenovelė 13.30,,Indiškos aistros. Telenovelė 14.30,,Meilė ir kančia. Telenovelė 16.00, 23.50,,Atskalūnas. Serialas Daktaras Ozas. Šeimos gydytojo patarimai 18.00,,Nauja pradžia. Serialas 19.00,,Alisa. Širdžiai neįsakysi. Serialas 20.00,,Įstatymas ir tvarka. Nusikaltimo motyvai. Serialas 21.00,,Inspektorius Džordžas Džentlis. Bombonešių valanda. Detektyvas 22.50,,Trauma. Veiksmo serialas 9.50, Teleparduotuvė 10.05, 16.00,,Penktadienio vakaro žiburiai. Drama 11.05, 17.00,,Medikopteris. Veiksmo drama 12.05, 18.00,,Kaulai. Krim. drama 13.00, 20.00,,Kaip aš susipažinau su jūsų mama. Komedija 14.00, 21.00,,Naša Raša. Humoro serialas 15.00,,Detektyvas Monkas. Detekt. komedija 19.00,,CSI Niujorkas. Krim. Serialas 21.30,,Mėsainių karas. Komedija visai šeimai Eurolygos rungtynės. Atėnų,,Panathinaikos - Kauno,,Žalgiris 1.10,,Futurama. Anim. serialas 7.00, Rezydencja - serial 7.35, WOK - wszystko o kulturze 8.05 Gra w miasta 8.25 Smaki czasu z Karolem Okrasą 8.55 Maszyna zmian - serial 9.30 Pytanie na śniadanie Dzika Polska - dok , Barwy szczęścia - serial 13.00, 20.30, 2.30 Wiadomości 13.15, 19.15, 1.45 Plebania - serial Złotopolscy - serial M jak miłość - serial 15.15, Polonia Dziady cz. 2 - teatr Program publicystyczny 17.40, 1.25 Badacze natury - dok Teleexpress 20.15, 2.15 Miś Uszatek - serial Nowa - serial Egzamin z życia - serial 0.25 Historia pewnej przyjaźni - dok Glina - serial 7.05, 7.35 B jak brzydula - serial 7.10, Kuchenne rewolucje - rozrywka 9.10, Ostry dyżur - serial 10.10, Czerwony Orzeł - serial 11.20, Punkt krytyczny - serial Mango - Telezakupy 13.55, Detektyw Monk - serial Kuchenne rewolucje - rozrywka 18.05, Przyjaciele - serial Facet od WF-u - komedia Święto piwa - komedia 1.05 Bezimienni - serial 2.00 Arkana magii - rozrywka 6.35 Telezakupy 7.00 Kawa czy herbata? 9.00, 13.00, 16.00, Wiadomości 9.05 Pogoda poranna 9.20 Telezakupy 9.45 Paco, Nouky i Lola - serial anim Lippy and Messy - DO-BE -DO Domisie - Konie i koniki - program dla dzieci Mysia Klinika i Doktorek Humorek - program dla dzieci Jak to działa - magazyn A mnie się uda - magazyn My Wy Oni - magazyn 12.25, Jaka to melodia? - teleturniej muzyczny Agrobiznes To się opłaca - magazyn ZUS dla ciebie - program poradnikowy Natura w Jedynce - Dzika Afryka - serial dok , Plebania - telenowela 15.25, Klan - telenowela Sprawa dla reportera 17.15, Pogodni - serial interaktywny Moda na sukces - serial EUROexpress - magazyn Teleexpress Pogodni - serial interaktywny Zabawy z Lippy and Messy - język angielski dla dzieci Wieczorynka Droga do Euro - Kronika Ojciec Mateusz - serial kryminalny Sprawa dla reportera Umberto Eco Wszystkie spiski świata Nie stracić najważniejszego - dramat 1.25 Determinator - serial kryminalny 2.20 Powódź - film katastroficzny 6.50 Egzamin z życia - serial 7.45 Telezakupy 8.25 Na dobre i na złe - serial 9.30 Pytanie na śniadanie Obok nas - magazyn Pożyteczni.pl 12.50, Jeden z dziesięciu - teleturniej Sąsiedzi - serial komediowy 13.55, Barwy szczęścia - serial obyczajowy Postaw na milion - teleturniej Płocka Noc Kabaretowa Wiadomości z drugiej ręki - serial Panorama - Kraj Poziom magazyn Panorama Sport Telegram Wiadomości z drugiej ręki - serial Powrót - film dok Dr House - serial obyczajowy Przypadek Harolda Cricka - komediodramat 0.35 Pogodni - serial interaktywny 0.45 Intrygi i kłamstwa - serial obyczajowy 1.40 Drugie życie - film dok Autoportret z kochanką - film obyczajowy 4.05 Art Noc - C EST LA VIE - piosenki Andrzeja Zauchy 9.00, 11.00, 15.00, 17.15, 21.05, 3.30 Informacje kulturalne Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej Opole. Nastroje. Nas troje - koncert Folkogranie - Kapela Brodów - Nowa Tradycja Pogwarki - dramat Rysuj z nami - Chmury - program edukacyjny Marynia - film obyczajowy Clara (Clara) - film anim , Studio Kultura - Rozmowy Rozbitkowie - film dok L. Stadt - koncert Ogniomistrz Kaleń - dramat Madame Sata - dramat 1.45 Requiem dla snu - dramat страны Советов Звёздные истории Русский шоколад, 1 с Автоспорт. 9.00,11.40,17.00,24.00 Футбол Снукер ,16.50 Футбол. Клуб чемпионов. Новости Снукер. Турнир 19.00, Бойцовский клуб Покер. 8.00,17.35 Безопасность границ. 8.25, 13.00, 3.55 Действительно большие вещи. 9.20, 20.00, 6.10 Как это устроено? 9.50 Как это сделано? 10.15, 1.00 Дело техники! 11.10, 19.00, 4.50 Разрушители легенд ,16.40, 7.05 Американский чоппер Смертельный улов Самый холодный марафон , 21.00, 2.00 Тор Gеаr Первым делом -самолёты , 6.40 Интересно обо всём ,3.00 Парни с пушками Секреты спецназа номер Законы банды Молниеносные катастрофы Настроение. 8.10,13.45 Энциклопедия Мультфильм. 8.30, 1.10 Врачи. 9.15,15.45,24.00 Две звезды Барышня и кулинар ,13.30,16.30, События Человек в Большом городе Док.ф. Стать львом , Огонь любви , 5.05 Под небом Европы Рго жизнь , Дьявол из Орли Деловая Москва , Петровка, Взрослые люди , 2.25 Хроники московского быта , 5.35 Мультпарад ,4.20 Сердцу не прикажешь Место для дискуссий Док.ф. Поколение рока События. 25-й час Индустриальные музеи мира Приглашает Б.Ноткин Прогнозы Смотр Едим дома! 7.35, 13.35, 16.35, 3.30 Обзор. Чрезвычайное п р о и с ш е с т в и е. 8.00,11.00,14.00,17.00 Сегодня Дачный ответ Медицинские тайны Основная версия, 3 с , Суд присяжных Центр помощи Анастасия До суда Прокурорская проверка Говорим и показываем Улицы разбитых фонарей Сегодня. Итоги Зверобой Своя игра Тайны века : Э.Стрельцов - Зона для центра нападения Проклятый рай Один день. Новая версия Королева Марго, 4 с.3.50 Хазанов против НТВ Жил-был доктор Мультфильм Мой зеленый крокодил Закон жизни Женя, Женечка и Катюша Подслушанный разговор ,18.00 Трагикомедия Фонтан , Драма Дожить до рассвета , Киноновелла Други игрищ и забав , Киноповесть Степень риска , 1.25 Кинороман Обрыв. 1-2 с.

18 18 OGŁOSZENIA SPRZEDAŻ Sprzedam nową łaźnię 3x6 m z bierwion (4 000 Lt). Tel Sprzedam białoruskie brykiety na opał. Tel , ; Edward USŁUGI Usługi z księgowości dla firm i osób prywatnych. Kontakt: Vilnius, tel Przewóz ładunków i towarów: rolniczych (ziarno), budowlanych, węgla kamiennego i in. Vilnius, tel Szanowni Państwo! Informujemy, że z powodów organizacyjnych zaszła zmiana w godzinie spektaklu Mój Anioł Lewy Mój Anioł Prawy 6 listopada w Teatrze na Pohulance. Spektakl odbędzie się o godzinie 19. Natomiast o godzinie 16 odbędzie się spektakl międzynarodowy, w którym udział biorą aktorzy z Moskwy, Żytomierza i Litwy Jaszczur, łania, szaman i Gabriela, scenariusz A. A. Bajor w reżyserii E. Ławreńczuka (Moskwa). Bilety do nabycia są w siedzibie Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie (DKP, ul. Naugarduko 76, pok. 402) oraz TIKETA. Cena biletu obejmuje oba spektakle o godz.16 i 19. Informacja pod nr tel Przepraszamy w imieniu organizatorów za zmiany

19 Nielubiana szara wiewiórka ląduje w cieście Brytyjska firma sprzedaje ciasto z wiewiórką Kornwalijska firma z miejscowości Truro, produkująca tradycyjne nadziewane ciasto, tzw. cornish pasty (rodzaj zapiekanego dużego, pękatego pieroga), wprowadziła do sprzedaży odmianę z nadzieniem z szarej wiewiórki. Szare wiewiórki sprowadzone z USA rozpanoszyły się w całej Wielkiej Brytanii i wypierają rodzimy gatunek rudych, będących pod ochroną. Proporcja szarych do rudych wynosi 70 do 1. W odróżnieniu od rudych, szare wiewiórki są mniej wybredne w jedzeniu, nie są szczególnie płochliwe i szybko się rozmnażają. Dobrze się też adaptują do życia w mieście. Są postrachem przydomowych ogródków, gdzie ogołacają karmniki dla ptaków i wykopują sadzonki. The Cornish Food Box Company reklamuje swój Zaskakujące wieści dla żonatych mężczyzn Naukowcy ujawnili, w czym tkwi sekret udanego małżeństwa. Żona musi ważyć mniej od swojego męża. Fot. archiwum nowy produkt jako zdrowy i przyjazny dla środowiska. Współwłaścicielka firmy Lucy Jones twierdzi, że kornwalijski pieróg z wiewiórczym mięsem przypadł klientom do gustu. W czasach, gdy konsumenci wyczuleni są na punkcie etycznych aspektów żywności i szkód dla środowiska powodowanych przez lotniczy transport żywności produkowanej w jednej części świata, by spożyć ją w drugiej, wiewiórka ma wyraźne atuty: jest rodzima, przyjazna środowisku i odnawialna. Niektórzy sądzą, że szara wiewiórka jest słodka i milutka, ale to samo można powiedzieć np. o jagniętach, a nikt z wyjątkiem wegetarian nie ma oporów, by je jeść. Zysk ze sprzedaży nowego produktu kornwalijska firma przeznaczy na ochronę zagrożonych wymarciem wiewiórek rudych. Prowadzone przez cztery lata badania wykazały, że kiedy kobieta ma niższy wskaźnik masy ciała niż jej partner, to oboje są bardziej zadowoleni ze wspólnego życia. Jednym z głównych powodów jest to, że szczupłe kobiety bardziej podobają się swoim mężom, w związku z czym, czują się kochane i doceniane. Dowiodły tego badania, które przeprowadzono wśród 169 małżeństw w wieku poniżej 35 lat. A PROPOS Kontrowersyjny efekt słuchania muzyki Mozarta Kontrowersyjny efekt Mozarta może jednak pomagać, przynajmniej w medycynie. Słuchanie muzyki genialnego kompozytora podczas kolonoskopii może zwiększać skuteczność lekarzy w wykrywaniu zmian przedrakowych w jelicie grubym - sugerują badania naukowców z USA. Zaprezentowano je w Waszyngtonie podczas 76. spotkania American College of Gastroenterology. Przekonanie o tym, że słuchanie muzyki Wolfganga Amadeusza Mozarta poprawia inteligencję (tzw. efekt Mozarta) zrodziło się po publikacji na łamach tygodnika Nature w 1993 r. Naukowcy kalifornijscy dowodzili w niej, że pod wpływem muzyki słynnego kompozytora wyraźnie poprawiają się zdolności poznawcze uczniów. Chodziło zwłaszcza o krótkotrwałą poprawę orientacji czasowo- -przestrzennej. Korzystnego wpływu muzyki Mozarta na inteligencję próbowano dowieść w wielu następnych badaniach, ale wyniki najnowszej analizy nie potwierdziły tej teorii. Naukowcy z University of Texas w Houston sprawdzali efekt Mozarta na lekarzach wykonujących kolonoskopię, tj. badanie jelita grubego przy pomocy wziernika zakończonego kamerą. Jest to metoda wykorzystywana w diagnostyce chorób jelita grubego. Pozwala wykryć (i od razu usunąć) zmiany nowotworowe o charakterze łagodnym, tzw. polipy gruczolakowate, które z czasem mogą przekształcić się w raka. Lekarze szacują, że aż trzy czwarte raków jelita grubego wywodzi się z tych łagodnych guzów. W doświadczeniu wzięło udział dwóch lekarzy wykonujących kolonoskopię, z których każdy przeprowadził wcześniej co najmniej 1000 takich badań. Obydwaj wykonywali kolonoskopię z muzyką Mozarta w tle oraz bez niej. Odsetek pacjentów, u których wykryli polipy porównywano następnie ze średnimi wynikami, jakie uzyskali w ostatnim roku. Obaj lekarze wykrywali polipy u znacznie większej liczby pacjentów, gdy słuchali Mozarta komentuje prowadząca badania dr Katherine Noelle O Shea. Badaczka przypomina, że wyższy odsetek pacjentów, u których wykryje się obecnego polipa jest związany z większą redukcją zachorowań na raka jelita grubego. Jest to ważny wskaźnik jakości kolonoskopii. Z pracy opublikowanej w maju 2011 r. wynika, że jeśli odsetek ten wynosi dla danego lekarza mniej niż 20% to ryzyko raka jelita grubego w kolejnych pięciu latach znacznie wzrasta. - Każda poprawa tych wyników może potencjalnie ocalić życie większej liczby osób zaznacza dr O Shea. Według niej, choć skala tych badań była bardzo mała, ich wyniki wskazują, że niekonwencjonalne podejście do problemu - w tym wypadku słuchanie utworów Mozarta może potencjalnie przynieść korzyści lekarzom i pacjentom. Inf. agencyjne

20 20 A PROPOS... Dziewczyna»Kuriera Wileńskiego«Miss Polka Litwy 2012 Lika Svečko (Grzegorzewo) Uwielbiam pisać wiersze, poezję, piosenki. Nie patrząc na to, że samochodami bardziej ciekawią się mężczyźni, to ja także interesuję się motoryzacją, dlatego wybrałem zawód mechanika. Fot. Marian Paluszkiewicz Aby wziąć udział w tegorocznym konkursie, należy wypełnić kupon (który zamieszczamy poniżej) i do dnia 7 listopada br. wraz ze zdjęciem przysłać na adres redakcji: Birbynių 4a, Vilnius-30 z dopiskiem: Konkurs Dziewczyna»Kuriera Wileńskiego«Miss Polka Litwy Fotografie można również przysłać na adres owy: reklama@kurierwilenski.lt Więcej informacji na temat konkursu można uzyskać pod nr tel Redakcja Dziewczyna»Kuriera Wileńskiego«Miss Polka Litwy 2012 Prosimy o wypełnienie kuponu i dołączenie go do zdjęcia Imię Nazwisko Data urodzenia Adres, telefon O sobie Najstarszy mieszkaniec Europy i trzeci pod względem długowieczności na świecie, Belg Jan Goossenaerts, kończy dziś 111 lat. Jubilat bardzo uroczyście i hucznie obchodził 110. urodziny, ale kolejne postanowił uczcić w spokoju, z dala od kamer telewizyjnych i mikrofonów. Wszystko, co chciałem opowiedzieć, powiedziałem już w zeszłym roku oświadczył w krótkiej rozmowie dziennikarzami, w której wyraża przekonanie, że swą długowieczność zawdzięcza intensywnej pracy. Ponadto wcześnie kładę POGODA W najbliższych dniach bez opadów, w nocy przymrozki, w dzień około 10 stopni ciepła. Dzisiaj bez deszczu. Rano miejscami mgła, temperatura 8-12 stopni. Jutro również bez opadów. W nocy do minus 2 stopni, na Mierzei Kurońskiej do plus 6, w dzień 7-12 stopni. Najstarszy człowiek w Europie kończy 111 lat się spać dodaje. Pytanie o dietę zbył krótką odpowiedzią: Daję dużo marmolady do tostów. Goosenaerts urodził się w 1900 roku w Essen, małym miasteczku na północy Belgii. Pracował jako murarz i przeszedł na emeryturę w 1965 roku. Ożenił się w wieku 30 lat z Cathariną Van Meel, która zmarła w 1997 roku. Mieli czworo dzieci, a dwoje z nich zmarło w ubiegłym roku. W 110. urodziny Jan Goossenaerts zasadził w parku w swym mieście drzewo, czemu towarzyszyła uroczystość z udziałem prezydenta regionu Flandrii, Krisa Peetersa. Pijany nagi kierowca uszkodził 17 samochodów Pijany nagi kierowca uszkodził w Moskwie17 samochodów podczas szaleńczej jazdy w poszukiwaniu swojej dziewczyny, podały rosyjskie media. Wśród pojazdów były cztery samochody policyjne. Mężczyzna w stanie upojenia alkoholowego stracił panowanie nad kierownicą i uszkodził wiele aut. Policjanci ścigali go, gdyż nie reagował na ich znaki. Najbardziej niebezpieczny był moment, gdy niemal wpadł na autobus pełen dzieci poinformowała moskiewska policja. Zanim go złapano po szaleńczej jeździe, rozbił 17 aut, kilka osób zostało lekko rannych. Nie był w stanie sam wyjść z samochodu. Wtedy okazało się, że jest nie tylko całkiem nagi, ale i zamroczony alkoholem. Tłumaczył, że leciał na skrzydłach miłości, poszukując swej ukochanej. Moskiewskie media twierdzą, że 40-letni mężczyzna pochodzi z Mołdawii. Testy pokazały, że miał nienormalnie wysoki poziom alkoholu w organizmie. Inf. agencyjne