Kosmiczna wielofunkcyjność Centrum Kongresowe ICE w Krakowie. Biała Czarna Góra Apartamenty Czarna Góra w Siennej

Transkrypt

1 12 (52) / 2014 ISSN: Kosmiczna wielofunkcyjność Centrum Kongresowe ICE w Krakowie Biała Czarna Góra Apartamenty Czarna Góra w Siennej Przekroczyć standard Budynki mieszkalne Inflancka 20 w Poznaniu

2 Prestiżowy Konkurs Baumit Fot. Lech Kwartowicz Poznań, zgłoszenie: Przedsiębiorstwo ARI sp. z o.o. Nagroda Nowy budynek 2013 Warszawa, zgłoszenie: DIP Biuro Projektów, Krzysztof Pasternak Weź udział w prestiżowym Konkursie Baumit Fasada Roku i wygraj jedną z pięciu nagród pieniężnych w wysokości zł. W Konkursie wyłaniamy najlepsze realizacje budowlane, oddane do użytku pomiędzy r. a r., na których elewacji zastosowano kompletną technologię Baumit: system ociepleń, system tynkowy z wykończeniem oraz program produktów renowacyjnych, także z wykończeniem. Zwycięskie obiekty Konkursu Baumit Fasada Roku wezmą udział w międzynarodowej odsłonie Konkursu Baumit Life Challenge. Więcej na Za nami rok ważnych projektów i znaczących realizacji, jesteśmy o rok starsi i mądrzejsi bardziej sfrustrowani czy usatysfakcjonowani? Na to pytanie każdy musi odpowiedzieć sobie sam, a dla poprawy nastroju proponujemy grudniowy numer świata architektury. Pokazujemy w nim kilka nowych obiektów, jak zwykle ciekawych, w których możemy mieszkać, wypoczywać, uczyć się, relaksować, leczyć i kulturalnie rozwijać. I chyba zbyt skromnie podsumowuje swoją realizację jeden z naszych rozmówców, autor nagrodzonego zespołu mieszkaniowego: Umiarkowane wyobrażenia, umiarkowane oczekiwania, a co za tym idzie umiarkowane wykonawstwo z tym mieliśmy i chyba nadal mamy do czynienia. Jednak w grudniu, miesiącu wyjątkowym, nie warto za dużo myśleć o materii, a koniecznie trzeba o bliskich i znajomych, o zjawiskach nadprzyrodzonych, cudach świata (i architektury), a także należy łapać przedświąteczny oddech. A w Boże Narodzenie rozpłynąć się w śnieżnej mgle i usłyszeć radosne westchnienie świata! Tego życzymy Państwu i sobie samym Wesołych świąt! redaktor naczelna z zespołem redakcyjnym Wyróżnienie Nowy budynek 2013 NOWE KATEGORIE! Do wygrania 5 x zł Lublin, zgłoszenie: Biuro Inżynieryjno- Wdrożeniowe Intelligent Systems Poznań, zgłoszenie: IMB Asymetria sp. z o.o. i Wspólnicy sp. k. Poznań, zgłoszenie: Sasiak-Sobusiak Pracownia Projektowa Warszawa, zgłoszenie: Architekci mgr inż. arch. Dariusz Filak Nagroda Budynek po rekonstrukcji i adaptacji 2013 Wyróżnienie Nowy budynek 2013 Wyróżnienie Budynek po rekonstrukcji i adaptacji 2013 Nagroda Budynek z wielkiej płyty 2013

3 12/2014 W Y D A R Z E N I A W numerze: GIS Warszawa 2015 WYDARZENIA 5 NOWOŚ CI PRODUKTOWE 7 PROJEKT Z OKŁ ADKI KOSMICZNA WIELOFUNKCYJNOŚĆ 8 Centrum Kongresowe ICE w Krakowie REALIZACJE W POLSCE BIAŁA CZARNA GÓRA 26 Apartamenty Czarna Góra w Siennej PRZEKROCZYĆ STANDARD 34 Budynki mieszkalne Inflancka 20 w Poznaniu PRZEDE WSZYSTKIM BEZPIECZNY 42 Wydział Chemii Uniwersytetu Gdańskiego Z GORĄCĄ PLATFORMĄ 50 Szpital Wojewódzki we Wrocławiu Fot. Anna B. Gregorczyk Fot. Tomasz Kawka Fot. Lech Kwartowicz Fot. WAPA Krzysztof Kozłowski Po sukcesie zorganizowanej 4 lutego br. Międzynarodowej Konferencji Architektonicznej INGLASS ABplus Events kontynuuje serię imprez dedykowanych polskim architektom i projektantom w ramach Międzynarodowej Expo Konferencji Architektury Wnętrz, Designu, Mebli i Oświetlenia GIS Warszawa Konferencja odbędzie się 9 lutego 2015 r. w Radisson Blu Centrum Hotel w Warszawie i zgromadzi ponad 250 polskich i zagranicznych architektów, projektantów wnętrz oraz designerów oświetlenia, wśród których znajdą się laureaci ostatnich edycji międzynarodowych konkursów architektury i designu. W konferencji weźmie udział ponad 50 prelegentów, architektów i nagrodzonych projektantów. Zostaną zaprezentowane także wnętrza roku Konferencja Virtus w ICE W nowym Centrum Kongresowym ICE w Krakowie 6 listopada odbyła się kolejna konferencja zorganizowana przez Virtus Studio. W spotkaniu z cyklu Obiekty użyteczności publicznej uniwersalne rozwiązania dla budownictwa można było zapoznać się m.in. z podstawowymi wymogami, jakie powinny być spełnione podczas procesów projektowania i wznoszenia każdego typu budynku, a także z ekonomicznymi technologiami i systemami budowlanymi oraz innowacjami materiałowymi. Ideą cyklu konferencji jest stworzenie platformy spotkań architektów, projektantów, deweloperów oraz kierowników działów inwestycji obiektów użyteczności publicznej z producentami. Spotkania te mają również na celu promo- Gościem specjalnym wydarzenia będzie Nini Andrade Silva jedna z najbardziej uznawanych i nagradzanych architektek i projektantek wnętrz, która zdobyła wiele prestiżowych, międzynarodowych nagród: World Architecture Festival Award, International Design & Architecture Award, Best Interior Design Europe, International Hotel & Property Award, World Travel Award for Europe s Leading Design Hotel, Best Interior Design Award for Bedrooms and Bathrooms, Best Suite Award i wielu innych. Struktura wydarzenia obejmuje sesje plenarne poświęcone architekturze wnętrz, specjalistyczne warsztaty architektury i designu, a także wystawy tematyczne dla firm oferujących produkty i rozwiązania w zakresie projektowania wnętrz, mebli i oświetlenia. Architekci i projektanci mogą rejestrować się za darmo na stronie internetowej w ramach limitu wolnych miejsc. cję najciekawszych projektów polskiej architektury. W Krakowie można było wysłuchać wykładu Krzysztofa Ingardena i Jacka Ewý, autorów projektu ICE, którzy opowiedzieli o architekturze i akustyce tego obiektu. Z prelekcjami wystąpili także przedstawiciele wielu firm: Silesia, CRH Klinkier, Erzet, Grande Group, Wilka Polska, CCI, Schueco, Aperam, Mapei, Geberit, Kingspan, Aged, Grupa DPS, a wystawcami byli ponadto Lug, Nova i Uniwersal

4 W Y D A R Z E N I A NOWOŚ C I P R O D U K T O W E Fot. Przemysław Borys Specjaliści wybiorą najpiękniejszą polską elewację Zainaugurowany w 2007 r. konkurs Fasada Roku w ciągu zaledwie kilku lat zyskał znakomitą renomę i uznanie w branży budowlanej i architektonicznej. Najlepsze projekty nagradzane są przez jury złożone z wybitnych specjalistów w swoich dziedzinach. Standard ten zostanie utrzymany również przy okazji ósmej odsłony plebiscytu. W skład komisji, która w połowie przyszłego roku wyłoni zwycięzców kolejnej edycji (wystartowała 1 września br.), wchodzą uznani oraz doświadczeni architekci, osoby zawodowo związane z budownictwem, jak również przedstawiciele mediów branżowych. W wyłonieniu wyjątkowych realizacji wezmą udział architekci związani ze Stowarzyszeniem Architektów Rzeczypospolitej Polskiej. Piotr Buśko, Piotr Kostka, Józef Białasik oraz przewodniczący Dolnośląskiej Okręgowej Izby Architektów Zbigniew Maćków z pewnością skorzystają z bogatej praktyki zawodowej, wskazując JAGA ART STUDIO Otwarcie salonu grzejników Jaga, które odbyło się 23 października br., przekroczyło ramy klasycznej uroczystości, stając się happeningiem na temat ekologii i sztuki we współczesnym świecie. Grzejniki stały się symbolem, a zaproszeni goście świadkami i współuczestnikami pasji firmy w kreacji ciepła. Prezentacja Jana Kriekelsa rozwiązania podkreślające charakter budynków i poprawiające ich estetykę. Z kolei cennych uwag z zakresu budowy i historii obiektów udzielą wieloletni pracownicy Politechniki Wrocławskiej dr inż. Józef Adamowski z Zakładu Technologii i Zarządzania w Budownictwie, dr hab. inż. Jacek Kościuk z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki oraz dr inż. arch. Andrzej Poniewierka z Zakładu Urbanistyki. Dbałość o detale architektoniczne oraz poszanowanie historycznej tradycji budynków poddanych renowacji oceni Barbara Nowak-Obelinda, Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Edward Hardt, wydawca i redaktor naczelny czasopisma Renowacje i Zabytki oraz Irena Walczak, dyrektor marketingu w wydawnictwie ZPR Media (dawniej Murator) będą reprezentować branżowe media. Swoją znajomość kierunków rozwoju branży wykorzysta również Katarzyna Baranowska, menedżer kultury prowadząca portal o architekturze oraz działającą non-profit Fundację Twórców Architektury. W jury zasiądzie również Jacek Czyżewicz, Prezes Zarządu firmy Baumit, służąc całemu gremium wiedzą na temat technologii i systemów oferowanych przez organizatora konkursu. Konkurs Fasada Roku to autorski projekt firmy Baumit, nagradzający najlepsze realizacje, na elewacji których zastosowano kompletną technologię Baumit, czyli system ociepleń, system tynkowy z wykończeniem lub program produktów renowacyjnych z wykończeniem. Salon JAGA ART STUDIO, mieszczący się w Warszawie przy ul. Zwycięzców 28, z założenia nie jest klasyczną ekspozycją grzejników. Zaprojektowany został jako miejsce, w którym spotykają się design, technologia i informacja. Wyposażony w wysokiej klasy multimedia może służyć do specjalistycznych szkoleń, kameralnych rozmów, a nawet rockowych koncertów. Kluczowym założeniem spotkania była integracja, stąd pomysł na zaaranżowanie imprezy nie tylko w salonie, ale również w całej Galerii Saska Kępa i zaproszenie do współpracy firm, które mają tu swoje siedziby. W swoim wystąpieniu właściciel firmy, Jan Kriekels, zaprezentował książkę pod znamiennym tytułem Innovate or die, w której wypowiada się na tak istotne tematy jak ekologia, konsumpcjonizm i kreatywność. Jednym z bohaterów otwarcia był też czekoladowy grzejnik Heatwave wykonany przez mistrzów z firmy Wedel. Salon jest obecnie największą i najbardziej kompleksową prezentacją grzejników belgijskiego producenta w kraju. Na miłośników dobrego wzornictwa czekają w salonie takie grzejniki jak Heatwave niezwykły model w formie ornamentu, superwydajny Vertiga Kirei w obudowie z ekologicznego tworzywa na bazie soi, zachwycający Vertiga Glow, wykończony lakierem o fortepianowym połysku, Crossroads, czyli grzejnik-labirynt, Iguana, oparty na planie słońca, kamienny Geo, zamknięty w stylowej drewnianej obudowie Knockonwood, i kilkanaście innych grzejników dekoracyjnych. Czekolada w kształcie grzejnika Fot. Przemysław Borys Szersza oferta kolorystyczna Hunter Douglas wprowadził nowe warianty kolorystyczne do swojej kolekcji zewnętrznych żaluzji okiennych. Poza dostępnymi dotychczas odcieniami szarości i brązu teraz żaluzje można zamówić w kolorze drewna, w wersji dwukolorowej oraz w różnych kolorach o matowym wykończeniu. Żaluzje zewnętrzne to rozwiązanie oparte na poziomych listwach, które pozwala w prosty sposób regulować dopływ światła słonecznego i ciepła, przyczyniając się do utrzymania przyjemnego nastroju wewnątrz pomieszczenia. Użytkownik może ograniczyć dostęp ciepła zgodnie ze swoimi preferencjami, dzięki czemu temperatura we wnętrzu pozostanie na umiarkowanym poziomie, a do chłodzenia budynku zużywane jest mniej energii. Produkty Hunter Douglas są produkowane z poszanowaniem środowiska listwy w 70-80% są wytwarzane z aluminium uzyskanego z recyklingu. Etex Building Materials Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Olkuszu przeprasza swojego byłego pracownika, Pana Tomasza Trzcińskiego, za naruszenie jego praw autorskich do opublikowanego tekstu poprzez przemilczenie faktu, że jest on autorem publikacji zatytułowanej Wypowiedź eksperta. EQUITONE, która ukazała się na stronie 58 miesięcznika świat architektury w nr. 12 (41) / Betonowy gadżet Beton stał się niezwykle modnym materiałem wyposażenia wnętrz. Obok tradycyjnych płyt dostępne są już także meble, blaty, umywalki, dekory strukturalne oraz akcesoria dekoracyjne małe dzieła sztuki. Marka Morgan & Möller w zabawie plastyczną formą betonu architektonicznego sięga dalej, inspirując się kształtem innych materiałów, takich jak papier czy tkanina. W propozycji akcesoriów z betonu projektanci marki zaskakują kształtem, udowadniając, że każdy materiał odpowiednio wykorzystany może stać się pięknym i wyjątkowym gadżetem. Talerz Kvadrat to propozycja dla tych, którzy przywiązują szczególną wagę do niebanalnej oprawy stołu. W ofercie nowo otwartego sklepu internetowego są również donice, srebrno-szare dekoracje, a nawet poduszka. Ochrona i estetyka pokrycia Obróbki blacharskie to nieodłączny element każdego prawidłowo wykonanego pokrycia. Z myślą o optymalnej ochronie dachu firma Blachotrapez poszerzyła ofertę produktową o Gąsior blachodachówka PLUS. Dzięki dużej zakładce gąsior gwarantuje jeszcze większą szczelność, zabezpieczając dach przed wodą i wiatrem. Nowoczesny i estetyczny wygląd produktu został osiągnięty dzięki systemowi głębokiego tłoczenia z jednego kawałka blachy, bez żadnych łączeń. Produkt idealnie sprawdza się na dachach o małym kącie nachylenia. Dodatkowo przetłoczenie wzdłużne ułatwia utrzymanie linii prostej kalenicy. Zaletą jest także integralność z zakończeniem gąsiora oraz prosty montaż. Stojak do składowania drewna Wybór miejsca, w którym zamierzamy składować przygotowane drewno, nie może być przypadkowy. W miarę możliwości warto umieszczać je po południowej stronie budynku ciepło oddawane przez nagrzane ściany będzie dodatkowo wspomagało proces schnięcia. Nieocenioną pomocą w formowaniu stabilnego stosu drewna będzie kolejny przygotowany przez firmę Wolfcraft praktyczny stojak. Pozwala on na układanie szczap i polan o długości od 25 do 50 cm, do wysokości 1 m. Regulowana szerokość konstrukcji może być dopasowana do miejsca jej postawienia i wynosić od 1,73 do 2,35 m. Maksymalnie rozsunięty stojak pomieści 1,17 m 3 drewna, a umieszczenie konstrukcji na dodatkowych nóżkach zapewni dobrą wentylację materiału od spodu. Opracowanie: Adam Osiński 6 7

5 P R O J E K T Z O KŁ A D K I Kosmiczna wielofunkcyjność Centrum Kongresowe ICE w Krakowie Opracowanie: Adam Osiński Zdjęcia: Tomasz Kawka oraz Krzysztof Ingarden Rysunki: archiwum Ingarden & Ewý WIDAĆ, ŻE TEN OBIEKT BYŁ KRAKOWOWI POTRZEBNY. ŚWIADCZY O TYM FAKT, ŻE ZAMÓWIENIA SIĘGAJĄ NAWET 2020 R. DO TEJ PORY NIE BYŁO TU ANI DUŻEJ SALI KONCERTOWEJ, ANI PRZESTRZENI KONGRESOWEJ MÓWI KRZYSZTOF INGARDEN, AUTOR PROJEKTU ICE Z PRACOWNI INGARDEN & EWÝ ARCHITEKCI. Fot. Krzysztof Ingarden 8 9

6 P R O J E K T Z O KŁ A D K I P R O J E K T Z O KŁ A D K I Gdy stanęliśmy na działce, na której miało powstać Centrum Kongresowe, od strony wschodniej zachwyciliśmy się panoramą Krakowa Ingarden & Ewý Autorskie biuro projektowe założone w 1998 r. przez krakowskich architektów Krzysztofa Ingardena (na zdjęciu) i Jacka Ewý, współpracujących ze sobą od ponad 20 lat wcześniej w ramach biura JET Atelier, założonego w 1991 r. Domeną pracowni są nowatorskie projekty obiektów użyteczności publicznej, wśród których wymienić można Małopolski Ogród Sztuki (2012), Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, zrealizowane we współpracy z japońskim architektem Aratą Isozakim (1994), ambasadę Polski w Tokio (2001), Pawilon Polski na wystawie EXPO 2005 Aichi (2005) oraz wiele krakowskich obiektów: pawilon wystawowo-informacyjny Wyspiański 2000 (2007), centrum biurowe Rondo Business Park (2008), Ogród Doświadczeń w Parku Lotników (2008), bibliotekę Uniwersytetu Papieskiego (2010). W 2007 r. biuro Ingarden & Ewý wygrało konkurs na projekt ICE. Państwa propozycja zasadniczo różniła się od pozostałych koncepcji. Gdy podczas wizji lokalnej stanęliśmy na działce, na której miało powstać Centrum Kongresowe, od strony wschodniej zachwyciliśmy się panoramą Krakowa. Chcieliśmy więc usytuować funkcje w budynku w taki sposób, aby foyer wychodziło tam, gdzie rozciąga się ten wspaniały widok. Foyer jest przeszklone, dzięki czemu użytkownicy mogą podziwiać urok miasta, a jednocześnie z zewnątrz krakowianie widzą, że w środku tętni życie, odbywają się spotkania i różne wydarzenia kulturalne. Tymczasem większość zespołów konkursowych robiła odwrotnie umieszczali foyer po stronie północnej, wzdłuż ul. Monte Cassino, pozbawiając ludzi widoku. Dlaczego? Działka od tej atrakcyjniejszej strony ma krótszy bok, a trzeba pamiętać, że budynek zajął aż 95% jej powierzchni. Nasza decyzja wiązała się więc z pewnymi trudnościami w rozwiązywaniu układu funkcjonalnego budynku, ponieważ do tego krótkiego foyer musieliśmy podczepić wszystkie wymagane funkcje i największe sale audytoryjne. A już na etapie konkursu zdefiniowany był wielofunkcyjny charakter centrum to miała być jego zaleta. Program użytkowy rzeczywiście zapiera dech w piersiach. Państwa ICE jest wielofunkcyjne, wielowymiarowe i elastyczne. W skali trudności to chyba najbardziej skomplikowany, zaraz po szpitalach specjalistycznych, obiekt w Polsce? W naszym biurze nie pracowaliśmy dotychczas nad bardziej skomplikowanym obiektem. Trudno to porównać do czegokolwiek, bo zrealizowanie jednej sali koncertowej jest przecież trudnym zadaniem, a tutaj w ICE mamy w sumie cztery sale, zaś każda ma inną funkcję, jest inaczej zdefiniowana i wymaga odrębnego podejścia. Nad projektem Centrum Kongresowego we wszystkich zespołach pracowało ok. 100 osób, w tym biura z Londynu i Cambridge, które zajmowały się technologią sceny i akustyką, a także biuro Arata Isozaki & Associates z Japonii. Fot. Tomasz Kawka Detal elewacji: płytki aluminiowe oraz ceramiczne czarne, szare, białe i czerwone Fot. Tomasz Kawka Plan sytuacyjny Fot. Krzysztof Ingarden 10 11

7 Fot. Tomasz Kawka Foyer jest przeszklone, dzięki czemu użytkownicy mogą podziwiać urok miasta, a jednocześnie z zewnątrz krakowianie widzą, że w środku tętni życie AGC GLASS EUROPE Fot. Tomasz Kawka Jaki był wkład biura Araty Isozakiego na kształt projektu? 30 lat temu właśnie w jego tokijskim biurze zaczynałem swoją karierę architektoniczną. Arata Isozaki, który jest do dziś moim przyjacielem i mistrzem, pomógł nam w zdefiniowaniu typologii sal audytoryjnych. Ma doświadczenie w realizacji najróżniejszych sal koncertowych i wielofunkcyjnych na całym świecie i sądzę, że bez tego doświadczenia trudno byłoby eksperymentować z tak skomplikowanym układem akustycznym i przestrzennym. Dlaczego duża sala audytoryjna jest częściową winnicą? Miała ona z założenia spełniać kilka funkcji. Przede wszystkim koncertową do niej należało dopasować kształt i akustykę, ale także kongresową, baletową i projekcyjną. Tymczasem tradycyjne układy sal typu shoebox czy vineyard nie sprawdzają się przy funkcji kongresowej, ponieważ wymaga ona innego układu przestrzennego. W przypadku pełnej winnicy część uczestników kongresu siedziałaby za stołem prezydialnym. Z kolei układ typu shoebox przy tak dużej pojemności nasza sala mieści prawie 2000 osób sprawiłby, że ostatnie rzędy byłyby bardzo daleko. Tymczasem my chcieliśmy, żeby zarówno podczas kongresu, jak i innych wydarzeń, zachowana była tzw. teatralna widoczność z tyłu widowni, aby widzowie tam siedzący byli w stanie rozróżniać mimikę osób na scenie. A to oznacza, że ostatnie rzędy nie mogły być oddalone od sceny dalej niż 30 metrów. International Building Projects Team Wykorzystaj naszą sieć specjalistów do szkła architektonicznego AGC Glass Europe. AGC Flat Glass Polska Sp. z o.o. ul. Bysławska Warszawa tel.: fax: dariusz.podobas@eu.agc.com

8 P R O J E K T Z O KŁ A D K I Fot. Tomasz Kawka Elewacje od góry: wschodnia, północna, południowa

9 Przestronne foyer jest skromne, ale eleganckie REALIZACJE W POLSCE Fot. Tomasz Kawka Rzut parteru Wszystkie te wytyczne spełniała sala typu semi vineyard częściowa winnica dokładnie ¾ winnicy, ze ścianą z tyłu. Wiele orkiestr preferuje zresztą taki układ sceny ze ścianą z tyłu niż układ ze sceną zlokalizowaną centralnie. Okazało się, że to układ, który najlepiej spełnia wytyczne konkursowe z pomocą przyszła też odpowiednia technologia sceniczna, górna i dolna, oraz regulowana akustyka, która jest realizowana poprzez rolowane ekrany akustyczne na ścianach oraz ruchomy reflektor akustyczny nad sceną. Scena ma ok. 350 m 2 i jest dzielona na siedem sektorów niezależnie opuszczanych i podnoszonych, co umożliwia zmniejszanie jej lub wykorzystanie w całości. W przypadku organizacji koncertu istnieje możliwość ustawienia stopni dla chóru i podestów dla orkiestry lub zmniejszenia sceny i ustawienia dodatkowych krzeseł. Wszystko jest magazynowane w podsceniu. Mówi się, że ta sala jest pierwszą w Polsce, która łączy vineyard z shoeboxem. Tymczasem w Katowicach niemal równocześnie otwarto salę NOSPR, o której można powiedzieć to samo. Nasza sala nie ma charakterystyki i wydłużonych proporcji pudełka do butów, to typ semi-vineyard, bez widowni za sceną. Natomiast sala katowicka bliższa jest proporcjom shoeboxu, choć ma scenę lekko przesuniętą ku środkowi. Znam tamten projekt byłem jurorem w konkursie na salę w Katowicach. Tomasz Konior laureat konkursu i architekt siedziby NOSPR zaproponował w pracy konkursowej klasyczny shoebox. Potem został on nieco zmodyfikowany, jednak w mojej ocenie z uwagi na proporcje sali trudno nazwać ją winnicą, nie ma tam układu balkonów i tarasów, jakie zobaczyć można w Filharmonii Berlińskiej czy w sali Radia Duńskiego w Kopenhadze. Jest to więc sala, którą można by określić jako shoebox zmodyfikowany, z dodaną widownią za sceną i poszerzonym balkonem bocznym to sala dla funkcji koncertowej bardzo dobra, na dodatek szlachetna i elegancka. Wspomniał Pan też o akustykach z Anglii. Jak wyglądała współpraca z nimi? Konkurs na Centrum Kongresowe był dwuetapowy. Gdy znaleźliśmy się w finale, w którym należało szczegółowo opracować salę audytoryjną, zwróciliśmy się do firmy Arup Acoustics. Ich szefem był wtedy Raf Orlowski, który przyjechał do Krakowa i w ogólnym zarysie doradził nam, jak kształtować Fot. Tomasz Kawka elementy decydujące o akustyce które ściany w jaki sposób powinny odbijać i rozpraszać dźwięki, jak powinny być ukształtowane odbicia na wyższych piętrach, jak głębokie możemy robić balkony, jak duży powinien być reflektor, jaki ciężar powinny mieć sufit, ściany, fronty balkonów itp. Zrobił następnie pierwsze kalkulacje parametrów akustycznych w programie Odeon, które wyszły pozytywnie, choć jeszcze nie idealnie. Na ich podstawie wprowadziliśmy geometryczne poprawki dotyczące np. kształtu i usytuowania reflektora czy zmiany geometrii ścian otaczających widownię dolną. Po tym nastąpiło ponowne sprawdzenie parametrów. Wyszły już bardzo dobrze. I to na etapie konkursu wystarczyło. Zapytałem Rafa Orlowskiego, na ile możemy polegać na programach i symulacjach komputerowych. Odpowiedział, że symulacje komputerowe będą stosowane na etapie koncepcji, bowiem według jego opinii gwarantują sukces na poziomie 25-30%. Dlatego kolejnym etapem, już w trakcie prac nad projektem budowlanym, było skonstruowanie precyzyjnego modelu fizycznego i przetestowanie go w laboratorium akustycznym w Anglii. Po tej serii testów otrzymaliśmy kolejną porcję zaleceń modyfikujących niektóre parametry ścian akustycznych ciężar, kierunki rozpraszania, niekiedy zmieniających kąty ścian i frontów balkonów np. o 1-2 stopnie. Po tej serii korekt szansa na idealną akustykę wzrosła zdaniem Rafa Orlowskiego do ok %. Reszta, czyli pozostałe 40%, zależy od doświadczenia akustyka w pracy nad salami o podobnej skali i typologii

10 P R O J E K T Z O KŁ A D K I Obłości foyer przecięte są skosami schodów, których długie biegi prowadzą wzdłuż szklanej elewacji Fot. Tomasz Kawka Fot. Tomasz Kawka NOWY GRZEJNIK FREEDOM Wolność wyboru funkcji zastosowania i koloru Czerwona ściana we foyer okala salę audytoryjną Rzut III piętra 1. Foyer i przestrzeń ekspozycyjna 2. Sala audytoryjna 3. Nadscenie sali teatralnej 4. Foyer sali kameralnej i zespołu sal konferencyjnych 5. Sala kameralna 6. Zespół sal konferencyjnych Jaga Polska T info@jaga.com.pl

11 P R O J E K T Z O KŁ A D K I P R O J E K T Z O KŁ A D K I Kafeteria. Projekt mebli wykonała Anna Węgrzyniak Fot. Krzysztof Ingarden Przypomniała mi się pewna anegdota. Na Politechnice Krakowskiej wspaniały profesor i wykładowca, prof. Bohdan Lisowski, zadał na wykładzie studentom zaskakujące i przewrotne pytanie: Co powinien zrobić architekt, gdy nie wie, co zrobić?. Na sali zapanowała cisza, a on dopowiedział: To proste, architekt powinien sięgnąć po słuchawkę telefonu i zadzwonić do specjalisty, który wie. A kto wie? Ten, który ma doświadczenie. Po latach z satysfakcją zastosowałem się do tego zalecenia, zaprosiłem do współpracy doświadczone zespoły konsultantów. Polscy akustycy często pytają nas, dlaczego nie zatrudniliśmy specjalistów z kraju. Właśnie z tego powodu, że do tej pory nie było w Polsce tego typu realizacji, to znaczy sal koncertowych o dużej pojemności i dwufunkcyjnej akustyce. Na świecie największym doświadczeniem i renomą szczycą się obecnie dwie firmy akustyczne: Arup Acoustics w Londynie, która niedawno wchłonęła nowojorską Artec, oraz Nagata Acoustics w Tokio. Fot. Tomasz Kawka Przekrój budynku, m.in. przez salę teatralną Sala teatralna na 600 osób. Jej zaplecze umożliwia realizację spektakli z dolną i górną mechaniką sceny Sala audytoryjna kojarzy mi się z Kongresem z jednej z nowszych części Gwiezdnych Wojen. Tarasowatość winnic w wyższych partiach jest wręcz kosmiczna. To ciekawe porównanie z obrazami z kosmicznego filmu science fiction, choć osobiście nie zyskałem jeszcze wystarczającego dystansu, żeby w ten sposób ją odbierać. Patrzę na nią ciągle od strony szczegółów projektowych. Forma sali w dużej mierze wynika z funkcji. W moich oczach to racjonalny układ będący konsekwencją przyjętej typologii, konstrukcji, ale też widoczności i komunikacji. Jest w nim więcej science, a mniej Fot. Tomasz Kawka Fot. Tomasz Kawka 20 21

12 Sala audytoryjna wysokości balkonów są wyznaczone poprzez wykresy widoczności, a geometria całości jest wyznaczona objętością sali fermacell Płyty gipsowo-włóknowe Idealne rozwiązanie do efektywnej suchej zabudowy Wśród systemów, wykorzystujących gips i elementy wytwarzane na jego bazie na szczególną uwagę zasługuje system suchej zabudowy FERMACELL, którego podstawowym elementem są uniwersalne płyty gipsowo włóknowe, powstające ze sprasowanej, jednorodnej mieszanki gipsu i rozdrobnionego papieru Możliwość zastosowania w pomieszczeniach wilgotnych Najlepsza dostępna na rynku izolacja akustyczna Płyta gipsowo-włóknowa do wszechstronnego zastosowania od piwnicy aż po dach Już od ponad 40 lat firma FERMACELL przoduje w produkcji wysokiej jakości systemów suchej zabudowy a płyty FERMACELL, z uwagi na ich skład można stosować jako płyty budowlane, ognioodporne, dzwiękoizolacyjne i odporne na wilgoć. Sprawdzono je pod względem biologicznobudowlanym i wyróżniono certyfikatem ekologicznym. FERMACELL oryginał wśród płyt gipsowo-włóknowych Wysoka odporność na uderzenia - również dla wymagań ekstremalnych Duża wytrzymałość na obciążenia prostopadłe Jednowarstwowe poszycie - inwestycja staje się bardziej ekonomiczna Izolacja akustyczna - dla życia bez hałasu Wysoka nośność Przyjemny klimat wnętrz Łatwe w obróbce Ochrona przeciwpożarowa Wysoka obciążalność Bezproblemowe spoinowanie Fot. Tomasz Kawka 22 ID

13 P R O J E K T Z O KŁ A D K I P R O J E K T Z O KŁ A D K I Przekrój budynku, m.in. przez salę audytoryjną Lokalizacja/adres Pracownia projektowa Główny projektant Kraków, Rondo Grunwaldzkie Ingarden & Ewý (Kraków) Krzysztof Ingarden Fot. Tomasz Kawka Sala audytoryjna ma spełniać kilka funkcji przede wszystkim koncertową, ale także kongresową, baletową i projekcyjną. Te wytyczne spełnia sala typu semi vineyard dokładnie ¾ winnicy, ze ścianą z tyłu Fot. Krzysztof Ingarden fiction wysokości balkonów są wyznaczone poprzez wykresy widoczności, a geometria całości jest wyznaczona objętością sali, która z kolei podobnie jak wykończenie ścian wynika z zaleceń akustycznych itd. To jest struktura niewiarygodnie skomplikowana geometrycznie konstrukcyjne tarcze rozchodzą się promieniście wokół sali, z nich wypuszczone są wsporniki trzymające balkony, które mogą mieć wysięg wprost proporcjonalny do wysokości wsporników, różne poziomy balkonów muszą być odpowiednio skomunikowane z poziomami foyer itd. Oczywiście całość musi być ostatecznie zharmonizowana, mieć określony charakter i to jest zadanie, w którym decydującą rolę gra pomysł formalny, estetyczna wizja architekta w tym momencie może się okazać, że sytuacja się odwraca i to wyobraźnia przestrzenna i czynnik fiction dominuje nad science. Czy w tego typu centrach nowego rodzaju domach kultury i nauki skupiających różne funkcje i rodzaje działalności, widzi Pan przyszłość dla rozwoju mieszkańców dużych miast? Wiem, że ICE jest już wynajęte na wiele miesięcy do przodu, co chwilę coś się będzie w nim działo. To dobra wiadomość, że budynek żyje i będzie zarabiał. Widać, że był potrzebny Krakowowi, gdzie do tej pory nie było ani tak dużej sali koncertowej, ani przestrzeni kongresowej. Świadczy o tym fakt, że zamówienia sięgają nawet 2020 r. Z tego, co słyszymy, inwestor i operator są zachwyceni możliwościami obiektu. Myślę, że kompleks ICE można nazwać współczesnym wielofunkcyjnym kombinatem kultury. Koncepcja połączenia w nim funkcji koncertowych, teatralnych czy innych kulturalnych z kongresowo-komercyjnymi się sprawdza także od strony ekonomicznej. Mam nadzieję, że te komercyjne nie zdominują po pewnym czasie funkcji kulturalnych! Życzę więc krakowianom, miastu i operatorowi, którym jest Krakowskie Biuro Festiwalowe, realizacji w obiekcie wielu wspaniałych koncertów i spektakli teatralnych i innych wydarzeń kulturalnych najwyższej światowej klasy. Współpraca autorska Kierownik projektu Jacek Ewý Piotr Urbanowicz Współpraca projektowa Arata Isozaki & Associates (Tokio) KKM Kozień Architekci (Kraków) ARUP Acoustics Ove Arup & Partners Akustyka International Ltd (Londyn) oraz Ramboll Acoustics (Cambridge) nadzór, strojenie Data opracowania Data realizacji /2015 Inwestor Gmina Miejska Kraków Powierzchnia całkowita 8052 m 2 Powierzchnia zabudowy m 2 Kubatura brutto m 3 Generalny wykonawca Wykonawca ściany szczelinowej Szyba zewnętrzna z powłoką niskoemisyjną Ipasol Neutral 73/42 Ipaclear ESG 10 mm/16 mm argon/vsg 55.2 Ipaclear. W zestawach zastosowano sitodruk na pozycji 3. Zastosowane szkło charakteryzuje się bardzo dużą transparentnością przy jednoczesnej niskiej refleksyjności Re=10%. Większość formatek ma kształt trapezowy, a niektóre wymiary przekraczają 2 m w poziomie i 4 m w pionie MB-SE95 CKK MB-SR50 IW MB-60 MB-60E MB-70 MB-78EI Wnętrza pomalowano farbami Benjamin Moore, głównie farbą z linii Regal Select 548 Grzejniki kanałowe System Fermacell został zastosowany w Centrum Kongresowym jako obudowy ścian / ekrany akustyczne. Wykorzystano rozwiązanie bazujące na poszyciu trzykrotnym ścian płytami Fermacell o grubości 15 mm. Łącznie zastosowano m 2 płyt Budimex SA i Ferrovial Agroman SA Warbud SA AGC Glass Poland sp. z o.o. ALUPROF SA B.M. Polska sp. z o.o. Jaga Polska sp. z o.o. Fermacell systemy suchej zabudowy 24 25

14 REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE Biała Czarna Góra Apartamenty Czarna Góra w Siennej Opracowanie: Beata Stobiecka Zdjęcia i rysunki: archiwum Czarna Góra SA JAK W NIEZNA- NEJ, MAŁEJ SUDEC- KIEJ WIOSCE PO- WSTAŁ NOWOCZE- SNY OŚRODEK NAR- CIARSKI Z PEŁNYM ZAPLECZEM APARTA- MENTOWYM, HOTE- LOWYM I GASTRO- NOMICZNYM, OFE- RUJĄCY ATRAKCYJNE SPĘDZENIE CZASU, NIE TYLKO W ZIMIE OPOWIADA STANI- SŁAW HACZKIEWICZ, PREZES OŚRODKA CZARNA GÓRA

15 Plan całego założenia 6 budynków apartamentowych i condohotel (obecnie w budowie). Obok hotelu nowa stacja kolei linowej Stanisław Haczkiewicz Prezes spółki Czarna Góra SA, inwestor ośrodka narciarskiego, 6 budynków apartamentowych i condohotelu w Siennej, u podnóża Czarnej Góry w Sudetach. Kompleks apartamentowy został wybudowany u podnóża Masywu Śnieżnika w Sudetach, w miejscowości, gdzie są tylko trzy rodziny rdzennych mieszkańców, a kilka pozostałych osiadło tu sezonowo. Miejscowość nazywa się Sienna i leży pod Czarną Górą, która ma wysokość 1205 m n.p.m. W sąsiedztwie jest jeszcze jeden szczyt, Żmijowiec 1153 m n.p.m. Zanim jednak powstały apartamentowce, w tej cichej, malowniczej wiosce stworzono jeden z najatrakcyjniejszych polskich ośrodków narciarskich, nazwany Czarna Góra. Jest tam 12 tras narciarskich o łącznej długości ponad 10 km, w tym 4 z homologacją FIS, oraz 3 koleje linowe i 7 wyciągów talerzykowych. Z początkiem tegorocznego sezonu zimowego rusza tu nowość zjeżdżalnia grawitacyjna Alpina Star o długości 950 m. Ośrodek jest też punktem wyjścia na trasy biegowe i skitourowe Masywu Śnieżnika. W strefie Czarnej Góry są również wytyczone trasy dla rowerów górskich i piesze szlaki turystyczne (łącznie ok. 100 km). Walory przyrodniczo-krajobrazowe rejonu sprawiają, że sezon turystyczny trwa tu cały rok. Oddany do użytku kompleks to 6 nowoczesnych budynków, w których mieści się 250 komfortowych apartamentów o zróżnicowanym metrażu od 28 do 80 m 2. Na parterze każdego budynku znajdują się sala hobby, sauna i narciarnia, która w lecie służy jako rowerownia. Do dyspozycji gości Widok na kompleks Apartamenty Czarna Góra ze stoku jednej z nartostrad Obiekty usytuowane są na zalesionym zboczu, każdy apartament, nawet na poddaszu, ma balkon z widokiem na Czarną Górę, Żmijowiec, Śnieżnik w budynku jest również pralnio z suszarnią. Z kolei w każdym apartamencie oprócz sypialni z łazienką i przy większych apartamentach saloniku wypoczynkowego znajduje się w pełni wyposażona kuchnia z jadalnią. Ponad 95% lokali jest już kupionych na własność przez prywatnych inwestorów i oddanych do zarządzania najmem deweloperowi, który jest jednocześnie właścicielem całego ośrodka narciarskiego. Od ponad dwóch lat właściciele otrzyują 7-procentową stopę zwrotu. Uzupełnieniem istniejącej już bazy wypoczynkowo-sportowej będzie condohotel. Zaprojektowano tu basen z kompleksem spa, restaurację, bar oraz część konferencyjną, dostępne dla mieszkańców całego kompleksu. W obiekcie będzie też parking podziemny. Apartamenty hotelowe o powierzchni od 28 do 65 m 2 są sprzedawane na takich samych zasadach jak w istniejących już apartamentowcach. Skąd wziął się pomysł na Czarną Górę? Stanisław Haczkiewicz: Jestem wrocławianinem, a do Czarnej Góry przywiódł mnie przypadek. Dzieci chciały, żebym kupił tutaj działkę, wybudował dom i żebyśmy przyjeżdżali jeździć na nartach. Mieliśmy co prawda już dom w górach, ale Stołowych, gdzie nie ma ośrodka narciarskiego. Moim zamiarem było kupienie 10 arów gruntu, skończyło się na 100 ha. Szukałem ciekawego terenu przez kilka dni, 28 29

16 REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE O komfort wypoczynku gości dba obsługa recepcji usytuowanej w osobnym budynku, przy wjeździe na teren kompleksu W każdym budynku apartamentowym znajduje się salka hobby Na narciarzy w zimie czekają narciarnie, na wiosnę zamieniane w rowerownię. W pralkach można wyprać brudną odzież, a w suszarkach wysuszyć przemoczoną ale w okolicy nie było niczego na sprzedaż. W drodze powrotnej zobaczyłem zardzewiały szyld, stojący przy drodze już pewnie od kilku lat, z informacją o gruncie do kupienia. Zadzwoniłem i okazało się, że chodzi nie o 10 arów, ale 21 ha. Gdy jednak właściciel podał cenę, po przeliczeniu okazało się, że jest wyjątkowo atrakcyjna. Na drugi dzień podpisałem umowę zakupu. Gdy już stałem się właścicielem tak dużej działki, dowiedziałem się w gminie, że jest to grunt przeznaczony pod stację narciarską. Był to więc przypadek, ale nie zraziło mnie to. Mam znajomych, którzy w Zieleńcu prowadzą ośrodek narciarski i zainspirowałem się tym, co oni robią. Czy to ma być docelowo duży ośrodek? Niekoniecznie. W planach jest rozwój i rozbudowa istniejącego ośrodka narciarskiego co najmniej dwukrotnie, ale moim marzeniem jest połączenie go z Międzygórzem, usytuowanym po drugiej stronie Czarnej Góry. Międzygórze jest pięknym miasteczkiem, z niepowtarzalną architekturą drewnianych willi i pensjonatów z początku XX w. Pomysł połączenia wyciągami Czarnej Góry z Międzygórzem już jest w planie zagospodarowania. Zabiegałem o to od kilku lat i choć początkowo projekt był rozpatrzony negatywnie, wreszcie mamy pozytywną odpowiedź. Myślę, że takie dwa różne miejsca pasowałyby do siebie, a nasza nowoczesna baza noclegowa dałaby podstawę do stworzenia prawdziwego ośrodka turystyczno-narciarskiego. Co było największym problemem w tej złożonej, trudnej i trochę ryzykownej inwestycji? Pozwolenia na budowę i pozwolenia środowiskowe są zawsze najważniejszym problemem w takich realizacjach. Potem dochodzą jeszcze finanse, ale kto decyduje się na taki interes, musi sobie zdawać sprawę, że potrzebne są duże pieniądze. Pewnym problemem może też być chwilowy brak śniegu na tym zawsze polega ryzyko budowy stacji narciarskiej z tak rozbudowanym zapleczem w klimacie, w którym nie ma pewnej na 100% zimy. Chociaż nasze stoki są sztucznie naśnieżane, brak zimowej aury zmniejsza zainteresowanie narciarzy. Jednak jeśli z tego powodu dochody są niższe o 30-40% od zakładanych, to ośrodek wciąż sobie dobrze radzi. Jestem więc optymistą. Zakładam, że na nartach powinno się móc jeździć co najmniej 100 dni w roku. Poprzedniej zimy było to właśnie tyle, ale średnia dla Czarnej Góry jest większa 120 dni

17 REALIZACJE W POLSCE Apartamenty mają różną powierzchnię i wystrój od jednoprzestrzennych do dwu-, trzypokojowych, podzielonych na salon, jadalnię i sypialnię Jak układała się Pana współpraca z projektantami apartamentowców? Czy wyłonił ich Pan w drodze konkursu? Nie, wyłowiliśmy ludzi, którzy mają doświadczenie w budowie obiektów hotelowych i ośrodków narciarskich, bo trzeba było te dwie funkcje połączyć. Te domy mogłyby stać wszędzie, to jest architektura uniwersalna, nie regionalna. Początkowo próbowaliśmy wyłapać styl, jaki w okolicy funkcjonował. Powinien to być tzw. styl sudecki, ale taki tu nigdzie nie występuje. Z kolei architektura Międzygórza to jest typowy styl tyrolski. Nie wiedzieliśmy więc, do czego powinniśmy nawiązać, budując kompleks apartamentów, a nie chcieliśmy kontynuować stylu niezwiązanego z terenem. Moje doświadczenie budowlane, zmysł estetyczny i doświadczenie projektantów zadecydowały, że te apartamenty wyglądają właśnie tak. Jest to forma neutralna, uniwersalna, ale chyba architektura w ogóle idzie w tym kierunku. Do apartamentów można już przyjeżdżać, hotel będzie gotowy za rok, nowe wyciągi i trasy narciarskie w niedalekiej przyszłości. Jak Pan ocenia czas zakończenia całej realizacji? Myślę globalnie całe przedsięwzięcie to jest kilkanaście lat. Ale już widzę, że warto było zainwestować i realizować wizję pozwalającą rodakom wypoczywać aktywnie. Lokalizacja/adres Sienna 11, gmina Stronie Śląskie Pracownia projektowa Projekt 57 Architektura i Urbanistyka Architekt prowadzący Wojciech Wójtowicz Projekt wnętrz Dada Art. Daczewska Agata Data realizacji Inwestor Czarna Góra SA 32 33

18 REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE Przekroczyć standard Eugeniusz Skrzypczak Absolwent Politechniki Poznańskiej. Uczeń, a także współpracownik prof. Jerzego Buszkiewicza, który w 1990 r. założył Przedsiębiorstwo ARI sp. z o.o. Główny projektant m.in. budynku biurowego fi rmy Solar Ltd w Poznaniu, Sądu Rejonowego i Prokuratury Rejonowej w Szamotułach, Oddziału Zakaźnego Szpitala Miejskiego w Poznaniu, Zintegrowanego Dworca MPK w Poznaniu. W latach był prezesem poznańskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich, a od 2009 r. jest wykładowcą na Wydziale Architektury i Wzornictwa UAP. Budynki mieszkalne Inflancka 20 w Poznaniu Opracowanie: Beata Stobiecka Zdjęcia: Anna B. Gregorczyk Rysunki: archiwum ARI CHCIAŁEM, ABY BUDYNKI NIE ROZSIADŁY SIĘ W TERENIE, ALE BARDZIEJ PRZEZ NIEGO PRZEMYKAŁY. STĄD WZIĘŁY SIĘ SKOSY, PODCIĘCIA, NADWIESZENIA ODERWANE OD TERENU I TROCHĘ ROZWICHRZONE FASADY MÓWI EUGENIUSZ SKRZYPCZAK Z POZNAŃSKIEJ PRACOWNI ARI, GŁÓWNY PROJEKTANT OSIEDLA NAGRODZONEGO W KONKURSIE BAUMIT 2013 ZA NAJLEPSZĄ ELEWACJĘ WIELORODZINNEGO OBIEKTU MIESZKANIOWEGO

19 VIII REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE VIII VIII Plan sytuacyjny Obszerne balkony z zachowaniem większej intymności stąd też pełne balustrady BUDYNEK A BUDYNEK B PLAC ZABAW M BUDYNEK C SKARPA DO ODTWORZENIA SKARPY Z ISTNIEJ C ZIELENI Fot. Eugeniusz Skrzypczak Na elewacjach można odnaleźć bogactwo półtonów bieli i szarości, półcieni i odmian światła. Biele Infl anckiej są więc tylko pozorne Bardzo interesująca achitektura zespołu budynków na ul. Inflanckiej odbiega od estetycznego standardu osiedlowego w Polsce. Nie ma monotonii i powielania najprostszych, banalnych chwytów, jest wyrafinowana kompozycja i wprawiająca w zachwyt prostota detalu. Czy taki sposób rozwiązania przez Państwa obudowy 160 mieszkań znalazł od razu uznanie inwestora? Czy w jego rozumieniu pojęcie dobrze oznaczało nie tylko efektywnie, ale też ciekawie? Mogę powiedzieć, że nie chodziło tylko o nowość, inność. Może wcale o to nie chodziło, bardziej o przekraczanie własnych ograniczeń,,,zawidzeń i tego zbanalizowanego standardu. W projekcie Inflanckiej pierwotnie wszystkie detale elewacji były naszego autorstwa. Kwestie kosztów i odpowiedzialności zdecydowały, że te nasze szklane zostały zastąpione katalogowymi. Z drugiej strony inwestor, skądinąd przyzwyczajony do szkła jako synonimu nowoczesności, akceptował bardziej np. szklane balustrady niż nasze pełne. Jednak nadspodziewanie dobra, chyba głównie ze względu na lokalizację, sprzedaż mieszkań jakoś neutralizowała jego opory. Prostota detalu to też efekt doświadczeń realizacyjnych z dekady lat 90. Umiarkowane wyobrażenia, umiarkowane oczekiwania, a co za tym idzie umiarkowane wykonawstwo z tym mieliśmy i chyba nadal mamy do czynienia. I do tego jeszcze polska styropianowa tyrania! Więc im coś prostsze, tym trudniej zepsuć. Wykonawca Inflanckiej na tym tle wygląda przyzwoicie. W Państwa mikrozespole mieszkaniowym dużą rolę odgrywają relacje zachodzące pomiędzy wszystkimi (trzema) budynkami. Można je odebrać jako specyficzny dialog, pełen dynamizmu, dbałości o światło i cienie, roszadę pionów i poziomów. Czy podział na trzy budynki był zapisany w programie, czy pojawił się dopiero w Państwa koncepcji? Pewnie rozczaruję, ale nie był w programie. Po tym, jak zlecenie pojawiło się w biurze, koncepcja, która powstała, była całkowicie inna, ale podobała się inwestorowi. Niestety, przy próbie jej zatwierdzenia w Wydziale Architektury, zgodnie z wymogiem decyzji o warunkach zabudowy, okazało się, że decyzja ta wydana została z pewnymi niezwerbalizowanymi,,zaleceniami, m.in. co do układu zabudowy w postaci właśnie trzech budynków. Trzeba więc było zacząć wszystko od początku, uwzględniając trzy budynki. Na taki właśnie układ wydane zostało w okresie boomu budowlanego pozwolenie na budowę. Kiedy dwa lata po krachu temat wrócił, zaczęliśmy od zmiany struktury mieszkań, a w konsekwencji architektury budynków. Praktycznie po raz drugi zaczynaliśmy od początku z szablonowymi założeniami i niestety z,,dobrodziejstwem planu zagospodarowania, które

20 P L P P P L L L REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE Prostota detalu to też efekt doświadczeń realizacyjnych z lat 90. Umiarkowane wyobrażenia, umiarkowane oczekiwania, a co za tym idzie umiarkowane wykonawstwo z tym mieliśmy i chyba nadal mamy do czynienia go nie można było z powodów formalnoprawnych zmienić. Jeśli chodzi więc o relacje budynków, to były one niezwykle istotne, jednak najpierw, w punkcie wyjścia, ze względów formalnoprawnych i dopiero w ich konsekwencji ze względów przestrzennych. I jeszcze jedno budynki są w zasadzie całe białe, chociaż mamy w dorobku takie z elewacjami kolorowymi, a nawet z czarnej cegły, gwarantującymi duże kontrasty. Ładnych parę lat temu po projekcji filmu pt. Makrokosmos, którego przeważająca część akcji toczy się w przestrzeniach śnieżnych, północnych pejzaży, uzmysłowiłem sobie bogactwo półtonów bieli i szarości, półcieni i odmian światła. Sceny z bajecznie kolorowymi eksponatami Amazonii wydały mi się wtedy jarmarczne. Biele Inflanckiej są więc tylko pozorne. Rzut parteru budynku B L P P P L L P L 38 39

21 REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE Może wcale nie chodziło o inność, bardziej o przekraczanie własnych ograniczeń, zawidzeń i tego zbanalizowanego standardu Co dla Państwa było pierwszoplanowe podczas projektowania tych budynków zapewnienie mieszkańcom intymnego komfortu życia (np. funkcjonalności mieszkań i dobrego rozpracowania ich elementów składowych), podniesienie poziomu świadomości życia społecznego (dobrze zaprojektowana urbanistyka zespołu i ciekawe zagospodarowanie terenu) czy edukacja estetyczna (nowatorska forma budynków, dzianie się na elewacjach)? Najuczciwiej byłoby powiedzieć, że wybrnięcie z kłopotów formalnoprawnych. A z faktu lokalizacji zespołu w szwie zieleni wynikały zarówno trudności, jak i podstawowe przesłanki dla jego ukształtowania. Chciałem, aby budynki nie rozsiadły się w terenie, ale bardziej przez niego przemykały. Stąd wzięły się skosy, podcięcia, nadwieszenia oderwane od terenu i trochę rozwichrzone elewacje, ale także reżim powierzchni zabudowy. To był również sposób na uniknięcie deweloperskiej konotacji, na zatarcie semiotycznego kodu. Chociażby z tego powodu nie można było sięgać do języka standardów. Z drugiej strony, przy ograniczonej możliwości oferowania wyszukanych mieszkań, istniała potrzeba zrekompensowania tego poprzez ofertę np. obszernych balkonów z zachowaniem większej intymności. Stąd też pełne balustrady, także dlatego, że w Polsce balkony traktowane są często jako magazyny rupieci. Paradoksalnie inwestor nie był zachwycony. Szkło na południowych szczytach to założenie projektowe, za to na bokach to rezultat,,przymusu bezpośredniego, straszenia skutkami utraty klienta. Co do edukacji architektonicznej, nie była moim bezpośrednim zamiarem. Ale słyszałem parokrotnie, że opinie na temat architektury zespołu są podzielone, co znaczy, że wyniknął z tego jakiś ferment. To chyba lepsze niż układne poklepywanie po plecach. Co było wyjątkowego, a co trudnego w tej nagrodzonej realizacji? Znalezienie pewnej naturalności w rozwiązywaniu architektury kolejnych budynków. Chodziło o to, aby każdy w ramach przyjętych reguł miał jednak swoją specyfikę i nie był tylko,,uklepywany z klucza. Ale trudno było też ze względu na wspomniany układ budynków, który z powodów formalnoprawnych nie mógł,,drgnąć, prowadząc do zmiany planu zagospodarowania. Były więc wspomniane kłopoty z zapewnieniem warunków normatyw- Elewacja wschodnia budynku A Elewacja zachodnia budynku A nych, chociaż z całą pewnością nieczytelne dla osób postronnych. Były kłopoty z pożarnikami. Trudne było przekonanie inwestora do niegrodzenia terenu. Nie udało się. Grodzenie to chwyt marketingowy oto na zewnątrz ziemia niczyja i zagrożona, a wewnątrz nasza oaza spokoju. Nie jestem przekonany, czy to jedyna odpowiedź na oczekiwania klienta i w jakim stopniu te oczekiwania rzeczywiście były przez niego formułowane. Wygląda więc na to, że były same kłopoty. Ale wystarczy przytoczyć maksymę, nie jestem pewien, czy nie autorstwa samego Leonarda da Vinci: Siła rodzi się z ograniczeń, a uwiera na swobodzie. Moje doświadczenia trochę wpisują się w taki stenogram. Niestandardowe, przeszklone wejście do budynku Lokalizacja/adres Poznań, ul. Inflancka 20 Pracownia projektowa Przedsiębiorstwo ARI sp. z o.o. (Poznań) Architekt prowadzący Eugeniusz Skrzypczak Maciej Armanowski, Jacek Gilewicz, Architekci Katarzyna Janiak,Tomasz Kusznierów, Krzysztof Sikorski, Małgorzata Skrzypczak, Monika Wróblewska Data opracowania Data realizacji Inwestor UWI Inwestycje SA INFLANCKA sp. k. Powierzchnia całkowita 9486 m² (bez garażu) Powierzchnia zabudowy 1723 m² Kubatura brutto m³ Generalny wykonawca Pil-Building sp. z o.o. Fot. Eugeniusz Skrzypczak 40 41

22 REALIZACJE W POLSCE REALIZACJE W POLSCE WAPA Krzysztof Kozłowski Warsztat Architektury Pracownia Autorska jest fi rmą projektową kierowaną przez dra inż. architekta Krzysztofa Kozłowskiego (na zdjęciu). Działalność biura obejmuje projektowanie architektoniczne i urbanistyczne, jak również kształtowanie krajobrazu, projekty wnętrz oraz wzornictwo. WAPA jest m.in. autorem koncepcji budynku biblioteki Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Przede wszystkim bezpieczny Wydział Chemii Uniwersytetu Gdańskiego Opracowanie: Beata Stobiecka Tekst, zdjęcia i rysunek: WAPA Krzysztof Kozłowski KOMPLEKS ODDAJE CHARAKTER WYDZIAŁU ORAZ SPECYFIKĘ JEGO PRACY, DĄŻĄC DO SZCZELNOŚCI, ZAMKNIĘTOŚCI FORMY I FUNKCJI, A TAKŻE DAJĄC POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA I PEŁNEJ KONTROLI PRZESTRZENI TAK OKREŚLAJĄ REALIZACJĘ SWOJEGO PROJEKTU ARCHITEKCI Z PRACOWNI WAPA KRZYSZTOF KOZŁOWSKI. Plan sytuacyjny Budynek Wydziału Chemii stanowi kolejny element dopełniający zabudowę nowego kampusu Uniwersytetu Gdańskiego. Jego kompozycja wypływa z czterech zasadniczych przesłanek: po pierwsze obiekt wpisuje się w zastaną przestrzeń kampusu oraz harmonijnie ją dopełnia, w zgodzie z przyjętymi wytycznymi planistycznymi i kompozycyjnymi, w tym tworzy zamknięcie zaplanowanej osi kompozycyjnej kampusu ; po drugie pomimo bardzo skomplikowanej i nasyconej technicznie funkcji buduje ład i prostotę układu przestrzennego oraz dąży do pełnej czytelności swoich elementów składowych; po trzecie odzwierciedla charakter swojej funkcji jako siedziby uniwersyteckiej, dążąc do uzyskania właściwego nastroju, pełnego spokoju i równowagi; po czwarte oddaje charakter wydziału oraz specyfikę jego pracy, dążąc do szczelności, zamkniętości formy i funkcji, a także dając poczucie bezpieczeństwa i pełnej kontroli przestrzeni. FUNKCJA Strefę wejściową budynku wzbogacono o obszerny plac z amfiteatrem i granitowym obeliskiem zawierającym inskrypcje z dziejów Wydziału. Zamknięcie tworzy zespół audytoriów, który może funkcjonować również jako centrum konferencyjne, niezależne od codziennej pracy uczelni. Obiekt podzielony został na trzy zasadnicze strefy funkcjonalne: ogólnodostępną (z częściami: dydaktyczną, laboratoriów specjalistycznych, biurową i so

23 Kompozycja kompleksu opiera się na prostym i przejrzystym zestawieniu form o zdefi niowanej geometrii REALIZACJE W POLSCE Prawdziwy włóknocement jest tylko jeden Wypowiedź eksperta Edyta Wyrostek specjalista ds. sprzedaży, EQUITONE Nowoczesny budynek Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego ze specjalistycznymi laboratoriami, pracowniami, salami wykładowymi, aulami oraz centrum doskonałości został wybudowany na terenie największego kampusu uniwersyteckiego w Gdańsku-Oliwie. Obiekt składa się z czterokondygnacyjnych budynków połączonych centralnie trzykondygnacyjnym łącznikiem. Elewacje budynków zostały wykonane jako wentylowane, wykończone płytami włóknocementowymi (7500 m 2 ). Projektanci obiektu zdecydowali się na zastosowanie płyt EQUITONE [natura] w kolorach N471 i N491. Barwione w masie płyty charakteryzują się jedyną w swoim rodzaju przeźroczystą akrylową powłoką, przez którą widoczna jest struktura włóknocementu. Panele na elewacji są klejone do podkonstrukcji aluminiowej, płyty są w formacie mm z przesunięciem w pionie w formie tzw. cegiełki o 623 mm. Płyty EQUITONE [natura] sklasyfikowane są jako produkt niepalny w klasie A2-s1, d0 o odporności chemicznej i odporności na starzenie jak beton klasy C35/45. W odpowiedzi na oczekiwania architektów i rynku koncern Etex Group w 2013 r. zdecydował się na ujednolicenie marki i wprowadzenie na rynek międzynarodowej nazwy produktów elewacyjnych jako EQUITONE, zastępując tym samym dotychczasowe nazewnictwo płyt Euronit na EQUITONE. CENTRUM WIEDZY I INFORMACJI NAUKOWO-TECHNICZNEJ POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ / HEINLE, WISCHER UND PARTNER ARCHITEKCI, WROCŁAW / EQUITONE [TECTIVA] TE