Wydanie Świąteczne. Niech na wigilijnym stole, w opłatkowej bieli - przyjdzie Jezus malusieńki, wszelkich łask udzieli.

Transkrypt

1 q q q q q q Wydanie Świąteczne Niech na wigilijnym stole, w opłatkowej bieli - przyjdzie Jezus malusieńki, wszelkich łask udzieli. Żeby Święta były zdrowe, Nowy Rok szczęśliwy - i by każdy z nas odnalazł życia sens prawdziwy. Malarz úlπski - "Pok on Trzech KrÛli", ok r.

2 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Mieszkańcom Ziemi Kolbuszowskiej pogodnych i szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia, a w nadchodzącym Nowym Roku samych dobrych i pomyślnych dni życzy poseł na Sejm Rzeczypospolitej Zbigniew Chmielowiec * * * Pełnych radości i pokoju świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności w Nowym 2006 Roku życzy Przewodniczący Rady Miejskiej Jan Wiącek oraz Radni Rady Miejskiej * * * Zdrowych i wesołych świąt Bożego Narodzenia, a w nadchodzącym Nowym 2006 roku niech szczęście i pomyślność nigdy Państwa nie opuszczą, a wiara codziennie dodaje sił i energii do tworzenia i realizacji nowych pomysłów. Burmistrz Kolbuszowej Jan Zuba wraz z pracownikami samorządowymi

3 WYDARZENIA... OPIEKA I GODNA STAROå... Wielu znamienitych goúci przyby o 22 listopada 2005 roku do Cmolasu, gdzie uroczyúcie oddano do uøytku nowy segment Domu Pomocy Spo ecznej Caritas Diecezji Rzeszowskiej. Prospo eczna inwestycja kosztowa a ok. 2,5 mln. z. DziÍki temu, juø wkrûtce cmolaski DPS bídzie mûg pomieúciê ponad 70. pensjonariuszy. Aktu otwarcia i poúwiícenia nowego segmentu dokona ks. bp. Kazimierz GÛrny, ordynariusz rzeszowski. Na uroczystoúci obecny by rûwnieø ks. Stanis aw S owik, dyrektor rzeszowskiego Caritas. Poza tym do Cmolasu przybyli parlamentarzyúci z senatorem Mieczys awem Maziarzem na czele, szefowie jednostek oraz liczni samorzπdowcy ze szczebla wojewûdzkiego, powiatowego i gminnego. Z kolei gospodarzami uroczystoúci byli: Kazimierz Szkaradek, kustosz parafii Sanktuarium Przemienienia PaÒskiego w Cmolasie a zarazem dyrektor miejscowego Domu Pomocy Spo ecznej; jego zastípca Zbigniew Lubera oraz Eugeniusz Galek, wûjt gminy Cmolas. Tradycje pomocy spo ecznej w Cmolasie siígajπ 1642 roku. WÛwczas to pochodzπcy z Cmolasu ks. Wojciech Borowiusz, rektor Akademii Krakowskiej, ufundowa miejscowym ubogim przytu ek wraz z koúciû - kiem. By to ma y drewniany budynek dla kilkunastu osûb. - Tπ ideí postanowiliúmy wskrzesiê w 1994 roku ñ wspomina ks. Szkaradek - wûwczas odremontowaliúmy starπ plebanií i otworzyliúmy w niej dom dla osûb w podesz ym wieku. Obecnie DPS w Cmolasie jest jednym z najtaòszych na Podkarpaciu, a do tego spe nia wszelkie moøliwe standardy. - DziÍki temu dajemy najbiedniejszym ludziom moøliwoúê zamieszkania, ca kowitπ opiekí zdrowotnπ, kulinarnπ i duchowπ. ñ uwaøa ks. dyrektor. - Dbamy, aby ci staruszkowie, po prostu godnie przeøyli tu jesieò swojego øycia. Dla nich mamy 1 i 2-osobowe pokoje z azienkπ, windí, kaplicí wraz z pomieszczeniem Ñpro mortisî. Waøne jest teø malownicze i spokojne po oøenie domu, bo mamy tu lasy, stawy i liczne zabytki. PG NominacjÍ na wojewodí podkarpackiego otrzyma a 1 grudnia w Warszawie, z rπk premiera Kazimierza Marcinkiewicza, mieszkanka Kolbuszowej pani Ewa Draus. grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Aktu otwarcia i poúwiícenia dokona ks. bp. Kazimierz GÛrny - ordynariusz rzeszowski. MiesiÍcznik spo eczno-kulturalny Wy daw ca: Re gio nal ne Towarzystwo Kul tu ry im. Ju lia na Macieja Goslara w Kol bu szo wej. INDEKS: 32616X ISSN X. Redakcja: Ja cek Bardan - redaktor naczelny, Agnieszka Cho do row ska, Anna Ra gan, Mi cha Fran czyk, An drzej Ja go dziòski, JÛ zef Su do, Bar ba ra Sza fra niec - se kretarz redakcji. Stali wspû pracownicy: Magdalena DudziÒska, Bart omiej Peret, Marian PiÛrek, Kazimierz Trela, Krzysztof WÛjcicki, Mariusz Konefa. Adres re dak cji: ul. Koúciuszki 636, Kol bu szo wa, tel./fax 017/ , fax 017/ , ziemiakolbuszowska@wp.pl Sk ad, a ma nie i druk: "ABA KUS" s.c., Kol bu szo wa ul. Wik to ra 21, tel. 017/ Materia Ûw nie za mû wio nych re dak cja nie zwra ca. Re dak cja za strze ga so bie pra wo do zmia ny ty tu Ûw, skra ca nia tek stûw i po pra wek sty li stycz nych. Prze druk do zwo lo ny tyl ko za zgo dπ au to rûw lub re dak cji. Za treúê og o szeò i re klam re dak cja nie odpowiada. Strona Internetowa RTK Numer konta RTK RTK Organizacjπ Poøytku Publicznego Ewa Draus jest absolwentkπ Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Wydzia u Nauk Spo ecznych i Ekonomicznych przy Instytucie Katolickim w Paryøu. UkoÒczy a studia na kierunkach: ekonomia, politologia i socjologia. Posiada dyplom Master Ecole de Hautes Etudes Commercial du Nord w Lille. W latach 2000 ñ 2003 by a dyrektorem WojewÛdzkiego UrzÍdu Pracy w Rzeszowie. Obecnie pracuje w PaÒstwowej Wyøszej Szkole Zawodowej w Przemyúlu, gdzie jest wyk adowcπ. Pani Ewa Draus jest rûwnieø dzia aczem spo ecznym i wspû za oøycielem Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Powiatu Kolbuszowskiego ÑNILî. Serdecznie gratulujemy! Serdeczne øyczenia bezpiecznych i spokojnych åwiπt Boøego Narodzenia spídzonych w mi ej, rodzinnej atmosferze oraz radoúci i spokoju w Nowym 2006 Roku wszystkim mieszkaòcom powiatu kolbuszowskiego sk adajπ Policjanci Komendy Powiatowej Policji w Kolbuszowej. MK

4 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) 11 grudnia w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej odby o sií XV Walne Zebranie Cz onkûw Regionalnego Towarzystwa Kultury im. J. M. Goslara. Na wstípie wszyscy przybyli uczcili minutπ ciszy pamiíê pani Wies awy Stawickiej ñ niedawno zmar ego cz onka zarzπdu. Zebranie otworzy prezes RTK ñ Andrzej JagodziÒski, ktûry z oøy sprawozdanie z czteroletniej pracy Zarzπdu. Kolejnym punktem by o g osowanie nad absolutorium dla Zarzπdu, ktûre to, jednog oúnie otrzyma, po uprzednim przedstawieniu pozytywnej opinii Komisji Rewizyjnej. Najistotniejszym punktem by y wybory nowych w adz Towarzystwa, Delegaci wykazali tutaj nies ychanπ zgodnoúê, poniewaø wszystkie osoby do nowego Zarzπdu, wybrane zosta y jednomyúlnie. Zarzπd ukonstytuowa sií w prawie niezmienionym sk adzie: Andrzej JagodziÒski ñ prezes, Halina DudziÒska ñ z-ca prezesa, Barbara Szafraniec ñ z-ca prezesa, Marian PiÛrek ñ z-ca prezesa, Jacek Bardan ñ sekretarz, Janina Stanis awska ñ skarbnik, Danuta Gorzelany, Barbara Kardyú, Jan Malec, Wojciech Mroczka, Kazimierz Puzio, Zofia Serafin, Romana Starzec, JÛzef Sudo, Marek Ulatowski ñ cz onkowie zarzπdu. Do Komisji Rewizyjnej, wybrani zostali: Robert Mokrzycki, Cecylia Garbacka, Barbara Piekarz. Ostatnim, wybieranym gremium, by Sπd KoleøeÒski, w sk ad ktûrego weszli: Bart omiej Peret, Micha Franczyk i Marian Sochacki. MARIUSZ KONEFA Tegoroczny DzieÒ Seniora w Weryni by obchodzony bardzo hucznie. W sobotí 12 listopada w koúciele parafialnym, w godzinach popo udniowych, odby a sií msza úwiíta odprawiona przez pra ata ks. Stanis awa WÛjcika w intencji rencistûw i emerytûw mieszkaòcûw tej miejscowoúci. W úwietlicy WDK zebra o sií kilkadziesiπt osûb - seniorûw, a wúrûd nich do najstarszych naleøeli m.in. S. Dragan, F, ånieøek, M. Godlewski, S. Szypu a. Swoim udzia em zaszczycili spotkanie nowo wybrani parlamentarzyúci: senator Mieczys aw Maziarz i pose Zbigniew Chmielowiec z ma øonkπ. WúrÛd zaproszonych goúci byli: burmistrz Jan Zuba z ma øonkπ, przewodniczπcy Rady Powiatu JÛzef Kardyú, wicestarosta Waldemar Macheta, radny powiatu W adys aw Mytych z ma øonkπ, radny Rady Miejskiej Emil Wilk; so tys Jan BaÒkowski, cz onkowie Rady So eckiej: Julian Dragan; rodacy weryòscy ñ Stefan Wilk z ma øonkπ z Rzeszowa, wiceprezes RTK im. J. M. Goslara, historyk regionalista - Marian PiÛrek z ma øonkπ, komendant OSP - Ryszard Skowron, cz onkinie Ko a KGW z Janinπ Koza na czele i wielu innych. Uczestniczπcy goúcie wríczyli bukiety kwiatûw najstarszym seniorom, nastípnie z oøyli serdeczne øyczenia, zaú parlamentarzyúci poinformowali o pracy polskiego parlamentu. NastÍpnie wystπpi zespû artystyczny z miejscowej Szko y Podstawowej pod egidπ Urszuli Urbanik i Boøeny Wacyra. W czíúci towarzyskiej mi e panie z KGW przygotowa y pyszny obiad i inne smakowitoúci, a wszystkim przygrywa a kapela ÑWidelanieî oraz zespû muzyczny z pobliskiej wsi Wide ka. Spotkanie trwa o do pûünych godzin wieczornych. (MP)

5 26 listopada w Gminnym Oúrodku Kultury i Biblioteki w Niwiskach juø po raz trzeci odby a sií Biesiada u Hupki. Honorowy patronat nad biesiadπ objπ starosta kolbuszowski i wûjt gminy Niwiska. w upowszechnianie cnût obywatelskich; za aktywnoúê spo eczno-zawodowπ w úrodowisku wiejskim i umi owanie Ojczyznyî. NastÍpnie Jolanta i Wojciech Draganowie z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej wyg osili referat po πczony z prezentacjπ multimedialnπ nt. ÑObrzÍdowoúÊ doroczna i rodzinna u LasowiakÛw ñ ürûd em poznania regionu grudzieñ 2005 Uroczyúcie ÑIII BiesiadÍî rozpoczí a pani Ma gorzata Tetlak, dyrektor Gminnego Oúrodka Kultury i Biblioteki w Niwiskach, ktûra oficjalnie przywita a wszystkich goúci. Naszπ imprezí uúwietnili swojπ obecnoúciπ: pan pose Zbigniew Chmielowiec z ma øonkπ; pan Marek JastrzÍbski, dyrektor WojewÛdzkiego Domu Kultury w Rzeszowie; pan Jacek Bardan, dyrektor Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej oraz pani Stefania Micha ek, przewodniczπca WojewÛdzkiej Rady KÛ GospodyÒ Wiejskich w Rzeszowie. Starostwo reprezentowali: pani Eløbieta WrÛbel, sekretarz powiatu; pani Katarzyna Cesarz, inspektor ds. promocji i kultury w powiecie kolbuszowskim, a takøe licznie zgromadzeni radni, kierownicy i pracownicy Starostwa Powiatowego w Kolbuszowej. Obecni byli rûwnieø: przedstawiciele gminy Niwiska, a takøe liczni mieszkaòcy powiatu kolbuszowskiego. Biesiada by a doskona π okazjπ na podziíkowania. Medale ÑOrder Serca ñ Matkom Wsiî otrzyma y Genowefa Chmielowiec z Siedlanki oraz Janina Bernacka z Niwisk ñ jako symbol Ñuznania za matczyny trud w oøony w wychowanie m odego pokolenia PolakÛw - patriotûw; za kszta towanie w rodzinnym domu i úrodowisku humanistycz-... organizowanego w Raniøowie przez Podkarpacki Zwiπzek By ych PracownikÛw PGR, a finansowany w ca oúci przez FundacjÍ PZU, zwiedzili dziíki uprzejmoúci dyrekcji Muzeum Kultury Ludowej kolbuszowski skansen. nych postaw moralnych; za niestrudzonπ prací w przeobraøaniu øycia wsi, rodziny wiejskiej w nowoczesnπ, postípowπ, zamoønπ, korzystajπcπ ze zdobyczy wspû czesnej cywilizacji; za autentyczne zaangaøowanie Uczestnicy programu ÑOgniskoî NajwiÍksze zainteresowanie dzieci wzbudzi a koza pasπca sií w zagrodzie skansenu. Pouczajπca i atrakcyjna by a takøe wizyta w stadninie koni pana Mariusza Rzπsy. MIECZYS AW BUREK oraz jej wykorzystanie jako wizytûwki i atrakcji regionalnej". Jak co roku wystπpi y kapele ludowe i zespo y obrzídowe, dzia ajπce na terenie powiatu kolbuszowskiego. Jako pierwsze wystπpi y panie z Ko a GospodyÒ Wiejskich z Huty Komorowskiej, ktûre zaprezentowa y úmieszne, a zarazem i dowcipne skecze. Wystπpi ZespÛ ObrzÍdowy "Cmolasianie", prowadzony przez paniπ DanutÍ ZubÍ, ktûry przygotowa specjalnie na tπ okazjí piosenkí ludowπ o gospodarzach Biesiady, a takøe zaprezentowa skecz pt. ÑSzczÍúliwy Tatuúî; kapela ÑRaniøowianieî, z muzykπ, przy ktûrej bawili sií nasi dziadkowie; zespû obrzídowy ÑMazurzanieî zaprezentowa proces obrûbki lnu. S uchaliúmy melodii Jana Marca, skrzypka ludowego, a zespû obrzídowy ÑGÛrniacyî z Kolbuszowej GÛrnej zaprezentowa nam jak dawniej bawiono sií na uroczystoúciach weselnych. Spotkanie prowadzi y Monika Blicharz i Joanna Lachtara. Jak na biesiadí przysta o nie zabrak o swojskiego jad a czyli pierogûw, barszczu, kie basy i oczywiúcie swojskiego chleba ze smalcem - przygotowanych przez panie z Ko a GospodyÒ Wiejskich w Niwiskach i zaprzyjaünionych gospodyò. Moøna by o rûwnieø podziwiaê kiermasz ríkodzie artystycznych wykonanych przez uczestnikûw WarsztatÛw Terapii ZajÍciowe z Kolbuszowej. Nie zabrak o takøe tego wieczoru wrûøb andrzejkowych i lania wosku przez klucz. ÑBiesiadaî zosta a zorganizowana, dziíki wsparciu finansowemu starostwa i gminy Niwiska oraz indywidualnych sponsorûw: Kazimierza Rogali i Janusza Karkuta. ANNA JAROSZ Nr 12 (120)

6 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Laury dla Radia Cmolas W piπtek, 11 listopada 2005 roku, w sali Ho du Pruskiego krakowskich sukiennic odby a sií prestiøowa uroczystoúê og oszenia wynikûw 7-ej edycji konkursu na najlepszπ inicjatywí obywatelskπ "Pro Publico Bono". PoúrÛd dwûch nagrodzonych przedstawicieli Podkarpacia, znalaz o sií takøe Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Cmolas, uhonorowane za dzia alnoúê gminnej rozg oúni o zasiígu powiatowym. Celem przedsiíwziícia, ktûremu patronuje Polsko-AmerykaÒska Fundacja Wolnoúci, jest nagradzanie inicjatyw organizacji obywatelskich, ktûre pozytywnie wp ywajπ na ma e spo ecznoúci. Kapitu a pod przewodnictwem prof. Andrzeja Zolla, g Ûwnπ nagrodí (60 tys. z.) przyzna a Stowarzyszeniu na Rzecz Aktywizacji MieszkaÒcÛw Polesia Lubelskiego z Podedworza. Ponadto uhonorowano zwyciízcûw w piíciu kategoriach konkursu oraz rozdano kilka wyrûønieò. Radio Cmolas funkcjonuje w powiecie kolbuszowskim juø od trzech lat. - Naleøy budowaê spo eczeòstwo obywatelskie, a radio, jako szybki przekaünik informacji, moøe tylko w tym pomûc ñ twierdzi, jeden z g Ûwnych jego inicjatorûw powstania cmolaskiej radiostacji, Eugeniusz Galek, wûjt gminy Cmolas a zarazem prezes Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Cmolas. Takie medium ma uciekaê od niezrozumia ych wypowiedzi Oleksych, LepperÛw czy MichnikÛw, a zaczπê wreszcie mûwiê Zaraz po uroczystej ceremonii og oszenia wynikûw ÑPro Publico Bonoî. Od lewej: Jacek Czarnecki, redaktor prowadzπcy Radia Cmolas; Ryszard Cebula z ÑTVN Uwagaî, ubieg oroczny laureat tytu u ÑPro Publico Bonoî i wûjt Eugeniusz Galek, prezes Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Cmolas. jízykiem zrozumia ym dla mieszkaòcûw naszej gminy. Pierwszym szefem jedynego gminnego radia na Podkarpaciu zosta Janusz Tokarz, Ûwczesny dyrektor Oúrodka Wspierania PrzedsiÍbiorczoúci w Cmolasie. Na poczπtku b.r. rozg oúnia przenios a sií do Samorzπdowego Oúrodka Kultury ktûrego dyrektorem, a zarazem nowym szefem radia, zosta a Katarzyna Olesiak. Jedynym dziennikarzem, ktûry od poczπtku dzia a w Radiu Cmolas Kwiaty, dyplomy i przede wszystkim medale od prezydenta RP ñ tak w piπtek, 11 listopada, podziíkowano za pû wieczne poøycie ma øeòskie siedmiu parom z terenu gminy Majdan KrÛlewski. jest Jacek Czarnecki. ñ Jesteúmy rozg oúniπ interaktywnπ, gdzie s uchacze decydujπ o jakoúci audycji. Ponadto ca y czas poszukujemy wspû pracownikûw. Kaødy, kto chce zostaê radiowcem, moøe kontaktowaê sií z nami pod nr PG Audycji cmolaskiej radiostacji moøna s uchaê na czístotliwoúci 1062 khz w godzinach od 7 do 8 rano i od 17 do 18 po po udniu, a w niedzielí od 13 do 15. UroczystoúÊ odby a sií na sali widowiskowej miejscowego Gminnego Oúrodka Kultury, a ceremonii uhonorowania jubilatûw dokona Jerzy Wilk, wûjt gminy Majdan KrÛlewski; Kazimierz Sudo, przewodniczπcy Rady Gminy Majdan KrÛlewski i Jadwiga Stec, kierownik UrzÍdu Stanu Cywilnego w Majdanie KrÛlewskim. Dla wszystkich goúci z koncertem pieúni patriotycznych wystπpi gimnazjalny chûr "Cantus". Oto bohaterowie uroczystoúci: Janina i Mieczys aw ZiÍbowie z Komorowa, Aniela i JÛzef Go πbkowie oraz Maria i Ferdynand StÍpniowie z Brzostowej GÛry, Janina i JÛzef Kasicowie z Rusinowa, Genowefa i Karol Stolarzowie z Krzπtki, Anna i Jan Jurkowie z Woli Rusinowskiej, Aniela i Micha Szczurowie z Majdanu KrÛlewskiego. Wszystkim jubilatom redakcja Ziemi Kolbuszowskiej øyczy kolejnych szczíúliwych lat wspûlnego poøycia ma øeòskiego. PG

7 MinÍ o rûwne 60 lat od spotkania kilkunastu mi oúnikûw owiectwa, ktûrzy zaangaøowali sií w za oøenie Ko a owieckiego ÑKniejaî w Mielcu. Darzbór W dzierøawí otrzymali tereny leúne i polne po oøone g Ûwnie w zachodniej czíúci powiatu kolbuszowskiego. Gospodarujπc na nich cz onkowie Ko a osiπgníli wiele sukcesûw. ZaliczyÊ do nich naleøy zw aszcza ponowne zasiedlenie oczek wodnych bobrem, ograniczenie w znacznym stopniu k usownictwa oraz, przede wszystkim, utrzymanie bogatego stanu zwierzyny. Uroczystoúci rozpoczíto w andrzejkowπ sobotí w Sanktuarium Madonny z Puszczy w Ostrowach Tuszowskich. MszÍ úwiítπ celebrowa ks. kanonik Wojciech ChochÛ, a piíkne S owo Boøe skierowa do zebranych kapelan myúliwych ks. dr hab. Edward Rusin. WúrÛd obecnych byli rûwnieø ks. S awo- mir Zych oraz kapelan leúnikûw ks. dr Jan Cebulak. Rangi uroczystoúci nada a liczna grupa pocztûw sztandarowych kû owieckich ze åwierczowa, Majdanu KrÛlewskiego, Kolbuszowej, Chorzelowa, Mielca, Borowej i Rzeszowa. Poúwiecono nowy sztandar Ko a owieckie ÑKniejaî w Mielcu. NastÍpnie wszyscy goúcie zostali zaproszeni do Szko y Podstawowej w Ostrowach Tuszowskich na biesiadí myúliwskπ. RozpoczÍto jπ od przedstawienia krûtkiej historii Ko a, wríczenia 10 odznaczeò owieckich przez Prezesa OkrÍgowej Rady owieckiej w Rzeszowie Marka RogoziÒskiego oraz otwarcia wystawy pamiπtek owieckich zgromadzonych przez Prezesa Ko a Kazimierza Krigera w ciπgu kilkunastu lat. Gratulacje oraz s owa uznania na ríce myúliwych i sympatykûw owiectwa skierowa pose na Sejm RP Zbigniew Chmielowiec, ktûry podkreúli znaczenie kultywowania tradycji i zwyczajûw owieckich. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji LasÛw PaÒstwowych Jan Kraczek w swoim przemûwieniu odniûs sií do wielkiego znaczenia owiectwa dla dobrze funkcjonujπcego leúnictwa oraz wspû pracy myúliwych z leúnikami. Przedstawiciele w adz samorzπdowych zwrûcili istotnπ uwagí na znaczenie owiectwa dla spo ecznoúci lokalnych. O przygotowaniach do koronacji Madonny z Puszczy w Ostrowach Tuszowskich poinformowa obecnych ks. S awomir Zych. Z okazji tak pieknego jubileuszu øyczymy wszystkim myúliwym i wszystkim sympatykom owiectwa dalszej dobrej wspû pracy, udanego gospodarowania zwierzynπ oraz kultywowania tradycji i zwyczajûw owieckich. DarzbÛr! BART OMIEJ PERET grudzieñ 2005 Nr 12 (120) KRADZIEØE I W AMANIA r Nocπ, 27 listopada br., w Majdanie KrÛlewskim nieznany sprawca, wykorzystujπc niefrasobliwoúê w aúciciela samochodu osobowego m-ki Renault, ktûry nie zamknπ swego pojazdu, skrad dowûd osobisty, prawo jazdy, dowûd rejestracyjny oraz panel od radia samochodowego wartoúci oko o 100 z otych. Pokrzywdzony bídzie musia ponieúê takøe koszty wydania nowych dokumentûw. r Kilka dni pûüniej kolekcjoner cudzych dokumentûw znûw pojawi sií w Majdanie KrÛlewskim. 5 grudnia oko o 9.30, z Poloneza skradziono dowûd osobisty, prawo jazdy, dowûd rejestracyjny, kartí bankomatowπ oraz 30 z. na szkodí mieszkanki Mielca. Powyøsze przypadki kradzieøy pokazujπ jak czísto nasza beztroska staje sií okazjπ dla z odzieja. Sprzyjajπ temu takøe zat oczone, szczegûlnie w okresach przedúwiπtecznych, targowiska i sklepy czy przystanki autobusowe. Zaaferowani zakupami nie zwracamy uwagi na nasze portfele i torebki. Kiedy nagle wokû nas tworzy sií úcisk (Ñsztuczny t okî) nawet nie podejrzewamy, øe z odzieje juø czyhajπ na nasze portfele. Kradzieø spostrzegamy dopiero przy kasie, kiedy nie mamy juø czym zap aciê za wybrany towar, czísto w ktûrymú z kolejnych sklepûw. Przypominamy, øe sami moøemy poprawiê swoje bezpieczeòstwo i ustrzec nasze mienie przed kradzieøami, stosujπc sií do poniøszych wskazûwek: - nawet jeúli tylko na chwilí wysiadamy z samochodu, wyciπgajmy kluczyki ze stacyjki i zamykajmy drzwi, - nie pozostawiajmy w widocznym miejscu w samochodzie torebek, saszetek czy cennych przedmiotûw a dokumenty noúmy przy sobie, nawet jeúli z pojazdu korzysta kilku kierowcûw, - robiπc zakupy, portfele i torebki noúmy tak, aby ca y czas mieê je pod kontrolπ ñ z przodu lub w wewnítrznych kieszeniach marynarki, kurtki, nie zaú w tylnych kieszeniach spodni, plecakach. Torebki naleøy trzymaê przed sobπ oraz przytrzymywaê ríkπ tak, by utrudniê do nich dostíp ewentualnym z odziejom, - unikajmy t ocznych miejsc, a nagle powsta y úcisk powinien wzmûc naszπ czujnoúê, bo czísto z odzieje dzia ajπcy w grupach, tworzπ tzw. sztuczny t ok, by odwrûciê uwagí ofiary od jej portfela i torebki, - nie noúmy wszystkich pieniídzy w jednym miejscu, a gdy wyciπgamy portfel, otwierajmy go tak, by stojπce w pobliøu osoby nie zauwaøy y jego zawartoúci. PamiÍtajmy, øe gruby, pokaüny portfel czy wyciπgany z kieszeni plik banknotûw prowokuje z odzieja. Mamy nadziejí, øe przestrzeganie powyøszych zasad poprawi bezpieczeòstwo nasze i naszego mienia. EWA S CZKOWSKA

8 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) SAMORZ D... XLII Sesja Rady Powiatu odby a sií w dniu 23 listopada 2005 r. NOWY RADNY W zwiπzku ze z oøeniem mandatu radnego przez Mieczys awa Maziarza, ktûry wybrany zosta do Senatu, nowym radnym zosta Eugeniusz Lis. Ma on 44 lata, jest øonaty, posiada dwoje dzieci. Obecnie pracuje jako nauczyciel historii w Zespole SzkÛ w Wide ce. W Radzie Powiatu bídzie kontynuowa prací swojego poprzednika w komisjach: rewizyjnej i zdrowia. Zapewne pomoøe mu doúwiadczenie samorzπdowe, ktûre zdoby bídπc radnym poprzedniej kadencji. PLANOWANY BUDØET NA 2006 R. WstÍpny projekt budøetu na 2006 r. przedstawi a radnym skarbnik Ma gorzata Mokrzycka-Kwaúnik. Oznajmi a, øe planowane dochody wyniosπ 20,8 mln z, a wydatki bídπ o 700 tys. mniejsze. - ÑPowsta π w ten sposûb nadwyøkí przeznaczymy na sp atí czíúci rat, kredytûw i poøyczekî. Pani skarbnik przedstawi a wykaz zadaò inwestycyjnych, ktûre majπ byê w przysz ym roku realizowane wy πcznie ze úrodkûw w asnych, na πcznπ kwotí 1,461 tys. z. BÍdπ to: modernizacja drogi Kosowy ñ TrzÍsÛwka - Cmolas (100 tys. z ), drogi na terenie gminy Cmolas (896 tys. z ), przebudowa skrzyøowania na ul. ObroÒcÛw Pokoju z drogπ gminnπ Kolbuszowa - åwierczûw (80 tys. z ), zakup spawar- ko-prπdnicy dla potrzeb Zarzπdu DrÛg Powiatowych (7,5 tys. z ). W administracji publicznej: rozbudowa infrastruktury informatycznej (50 tys. z ), bezpieczeòstwo publiczne i obrona przeciwpoøarowa: modernizacja KPP (80 tys. z ) i zakup ciíøkiego samochodu gaúniczego dla KPSP (100 tys. z.). W dziale Oúwiata i Wychowanie: w CKP zakup obrabiarki sterowanej numerycznie (130 tys. z ). Ochrona Zdrowia: zakup samochodu sanitarno-transportowego dla Nefrologii i Dializoterapii (17,5 tys. z ). DyskusjÍ dotyczπcπ planowanego budøetu rozpoczπ radny W adys aw Mytych - ÑCzy pomoc dla szkû ponadgimnazjalnych koòczy sií jedynie na wyodríbnieniu úrodkûw na zakup obrabiarki?î ñ pyta. Odpowiedzia mu starosta Bogdan Romaniuk - Ñw szko ach sπ niestety ogromne zapûünienia, ktûrych w ciπgu kilku lat po prostu nie da sií zniwelowaê, a kosztujπ grube miliony, stπd teø w tym celu z oøyliúmy wniosek do tzw. mechanizmûw norweskich na sumí ok. 8 mln. z.î Radny Stefan Orzech wspomnia natomiast o drodze Kolbuszowa GÛrna ñ K apûwka: - ÑMam wraøenie, øe dalej nic sií nie robi z drogπ do K apûwki. Kto tπ drogπ wreszcie sií zainteresuje? Po raz n-ty powtarzam, øe musimy dbaê o te ma e miejscowoúciî. ÑPrawda jest taka, øe z oúliwoúê zarzπdu spowodowa a, øe nie zrealizowano tej inwestycji, bo deklaracje ze strony miasta by yî ñ doda przewodniczπcy JÛzef Kardyú. DyskusjÍ o budøecie zakoòczy radny Stefan Wrzask ñ przewodniczπcy komisji finansûw: - ÑBudøet jest jaki jest. Zad uøenie naszego powiatu jest wysokie i to powinno nas determinowaê w podejmowaniu decyzji. Na obs ugí zad uøenia powiatu musimy wydaê tyle ile na kilka km drûg i dalsze zad uøanie powiatu spowoduje, øe nastípna rada kompletnie nic nie zrobiî. STAROSTWO ÑON ñ LINEî Eløbieta WrÛbel ñ sekretarz powiatu poinformowa a radnych o wejúciu w øycie ustawy, ktûra zobowiπzuje m.in. jednostki samorzπdu terytorialnego do wpisu elektronicznego i za atwiania spraw z petentem za pomocπ internetu. Zarzπd z oøy wniosek do ZPORR, dziíki czemu poprawiona zosta aby baza informatyczna w starostwie poprzez zakup nowego serwera, rozbudowí sieci informatycznych, zainstalowanie informatûw w gminach, ktûre informowa yby o dzia alnoúci powiatu. Radni po zapoznaniu sií z zagadnieniem podjíli uchwa Í w sprawie przystπpienia do projektu ÑSystem komunikacji elektronicznej oraz us ugi publiczne on-line w Powiecie Kolbuszowskimî, dzia ania 1.5 ÑInfrastruktura Spo eczeòstwa Informacyjnegoî. Zadanie realizowane bídzie w latach 2005/07. Wk ad w asny powiatu wniesie w roku 2005 ñ 7,3 tys. z, a 2006 ñ 42 tys. z. årodki ze ZPORR to 150 tys. z. W 2007 wk ad powiatu wynosiê bídzie 50 tys. z, a pieniπdze pozyskane ze ZPORR to 150 tys. z. OgÛ em úrodki w asne powiatu tys. z, ZPORR tys. z. MARIUSZ KONEFA Wszystkim, którzy poparli moją osobę i mój program w wyborach burmistrza Kolbuszowej składam serdeczne podziękowanie. Również serdecznie dziękuje Komitetowi Wyborczemu i członkom obwodowych komisji wyborczych działających w moim imieniu. Zbigniew Lenart więcej: o g o s z e n i e p a t n e

9 XLII sesja IV Kadencji Rady Miejskiej odby a sií 9 grudnia 2005 r. ZAPRZYSI ØENIE BURMISTRZA ÑObejmujπc urzπd Burmistrza Kolbuszowej, uroczyúcie úlubují: øe dochowam wiernoúci prawu, a powierzony mi urzπd sprawowaê bídí tylko dla dobra publicznego i pomyúlnoúci mieszkaòcûw miasta i gminy. Tak mi dopomûø BÛg.î PrzysiÍgÍ o takiej treúci z oøy nowy burmistrz Kolbuszowej Jan Zuba. Po zaprzysiíøeniu, podziíkowa wszystkim za udzielone mu poparcie podczas wyborûw uzupe niajπcych oraz odebra øyczenia od przewodniczπcego Rady Jana Wiπcka. Radni zatwierdzili rûwnieø pobory nowego burmistrza, ktûry zrzek sií podwyøki w stosunku do poborûw swojego poprzednika - bídzie zarabia 7400 z miesiícznie brutto, na co sk ada sií: 4000 z - wynagrodzenia zasadniczego, 1500 z ñ dodatek funkcyjny, a do tego dodatek za wys ugí lat i dodatek specjalny. Przypomnijmy, øe w wyborach 4 grudnia Jan Zuba otrzyma 4487 g osûw, a jego kontrkandydat Zbigniew Lenart W g osowaniu wzií o udzia 29, 26% uprawnionych do g osowania mieszkaòcûw gminy. SZKO Y årednie, UNIWERSYTET I SZKO A MUZYCZNA Burmistrz Kolbuszowej - Jan Zuba. Sprawozdanie z funkcjonowania swoich placûwek z oøyli dyrektorzy szkû úrednich z terenu gminy Kolbuszowa: Edward Mazur ñ dyrektor Zespo u SzkÛ Technicznych w Kolbuszowej, Wanda JasiÒska ñ dyrektor Liceum OgÛlnokszta cπcego i Stanis aw OlszÛwka ñ dyrektor Zespo u SzkÛ Agrotechniczno-Ekonomicznych w Weryni. Z uwagi na to, øe znaczny procent m odzieøy trafiajπcej do kolbuszowskich szkû úrednich koòczy tutejsze gimnazja, gmina jest zainteresowana funkcjonowaniem tych placûwek. Sprawozdanie rozpoczπ w imieniu zarzπdu powiatu, starosta Bogdan Romaniuk. Po nim wypowiedzia a sií kierownik obs ugi jednostek szkolnych - Stanis awa Bryk. Na sesjí zaproszony zosta rûwnieø nowy dziekan Wydzia u Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego w Weryni ñ prof. Igor Zubrzycki, ktûry powiedzia, øe kierunek Ñagrobiologiaî bídzie stopniowo wygaszany a w jego miejsce bídzie rozwijana Ñbiotechnologiaî. Ostatnie sprawozdanie z oøy a Aleksandra Niezgoda ñ dyrektor PaÒstwowej Szko y Muzycznej w Kolbuszowej, ktûra wytkní a w adzom miasta niedostatecznπ pomoc dla swojej placûwki. Wystπpienie to wywo a o emocjí wúrûd radnych, poniewaø szko a ta nie podlega Gminie, lecz bezpoúrednio Ministerstwu Kultury. - ÑChcia em zwrûciê uwagí, øe pani dyrektor prosi o pomoc w specyficznej sytuacji, gdy mamy zimí, a dzieci chodzπ do szko y nie ogrzewanejî ñ komentowa radny Stanis aw D ugosz. - ÑTo nie jest tak, øe rada szkole muzycznej nie chcia a pomagaê. Gdy okaza o sií, øe w úwietle prawa nie moøemy szko y finansowaê, gmina udziela a pomocy kupujπc us ugi w formie przedstawieò. Jeøeli pojawiπ sií takie moøliwoúci to rada takπ pomoc w budøecie zarezerwujeî ñ wyjaúni przewodniczπcy Jan Wiπcek. MARIUSZ KONEFA grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Szanowni PaÒstwo! Bardzo dziíkují wszystkim, ktûrzy wziíli udzia w wyborach Burmistrza Kolbuszowej w dniu 4 grudnia br. DziÍkujÍ za okazane mi zaufanie. Pe nienie funkcji burmistrza naszej Gminy jest wielkim zaszczytem, ale wiem rûwnieø, øe wielkim zobowiπzaniem. Do oøí wszelkich si, aby nie zawiúê pok adanego zaufania. Bardzo proszí o pomoc i wsparcie w pracy na rzecz Gminy i dobra wszystkich jej MieszkaÒcÛw. πczí wyrazy szacunku Jan Zuba Burmistrz Kolbuszowej o g o s z e n i e p a t n e

10 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) BURMISTRZ KOLBUSZOWEJ Z SIEDZIB W KOLBUSZOWEJ, UL. OBRO C W POKOJU 21, OG ASZA OTWARTE KONKURSY OFERT NA ZADANIA W ASNE GMINY Z ZAKRESU: 1. Pomocy społecznej na wspieranie bieżącej działalności Świetlicy Profilaktyczno-Wychowawczej poprzez pomoc osobom starszym nie mającym zatrudnienia, oraz dzieciom i młodzieży szkolnej z rodzin patologicznych, wielodzietnych, najuboższych wychowujących się w warunkach niekorzystnych dla ich rozwoju, w formie pomocy rzeczowej, oraz zajęć pozaszkolnych, propagujących zdrowy styl życia ñ z. 2. Pomocy spo ecznej poprzez agodzenie skutkûw ubûstwa i pomoc w wyjúciu z trudnej sytuacji øyciowej najuboøszym mieszkaòcom poprzez pozyskiwanie i rozdawnictwo artyku Ûw øywnoúciowych, odzieøy, úrodkûw chemicznych i artyku Ûw przemys owych z. 3. Pomocy osobom niepe nosprawnym, w zakresie integracji tych osûb ze úrodowiskiem ludzi zdrowych, oraz przystosowanie ich do normalnego funkcjonowania w spo ecznoúci lokalnej, oraz upowszechnianie zdrowego trybu øycia, wolnego od patologii spo ecznych ñ z. 4. Upowszechniania kultury fizycznej i sportu poprzez organizacjí zawodûw i treningûw pi ki noønej dla osûb z terenu gminy Kolbuszowa, po 35 roku øycia, a tym samym krzewienie kultury fizycznej wúrûd osûb pracujπcych, starszych, nie tylko wúrûd dzieci i m odzieøy szkolnej z. 5. Upowszechniania kultury fizycznej i sportu poprzez organizacjí imprez sportowo ñ rekreacyjno - kulturalnych, festynûw o charakterze masowym, organizacjí imprez sportu zorganizowanego dla dzieci i m odzieøy z terenu gminy Kolbuszowa, organizacjí imprez objítych kalendarzem imprez dla dzieci i m odzieøy szkû podstawowych i gimnazjûw, nadzûr nad ich bezpieczeòstwem, oraz pomoc organizacyjnπ i rzeczowπ dla Ludowych Zespo Ûw Sportowych dzia ajπcych w so ectwach naleøπcych do gminy Kolbuszowa ñ z. 6. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu poprzez organizacjí zajíê sportowych, treningûw i turniejûw pi ki noønej dla m odzieøy z terenu miasta i gminy Kolbuszowa ñ z. 7. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu poprzez prowadzenie sekcji pi ki noønej, szkolenie zawodnikûw (m odzik starszy) w miejscowoúci Kolbuszowa Dolna oraz uczestnictwo w rozgrywkach klasy okrígowej w roku z. 8. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu poprzez prowadzenie sekcji pi ki noønej, szkolenie zawodnikûw (junior starszy) z miejscowoúci Kolbuszowa Dolna oraz uczestnictwo w rozgrywkach ÑAî z moøliwoúciπ awansu do klasy okrígowej juniorûw starszych w 2006 roku z. 9. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu poprzez prowadzenie sekcji pi ki noønej, szkolenie zawodnikûw z miejscowoúci Kolbuszowa Dolna oraz uczestnictwo w rozgrywkach V ligi pi ki noønej w 2006 roku ñ z. 10. Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu poprzez prowadzenie sekcji pi ki noønej kobiet, szkolenie kobiet i dziewczπt z miejscowoúci Kolbuszowa Dolna, oraz uczestnictwo w rozgrywkach II ligi pi ki noønej kobiet w 2006 roku ñ z. 11. BezpieczeÒstwa obywateli i porzπdku publicznego poprzez edukacjí spo ecznoúci lokalnej na temat udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w nag ych stanach zagroøenia øycia ñ z. 12. Kultury i ochrony dziedzictwa narodowego poprzez organizacjí obchodûw roku ks. Ludwika Ruczki ñ Ojca SybirakÛw z okazji 110 rocznicy úmierci ñ z. Do sk adania wnioskûw dot. realizacji w/w zadaò zaprasza sií: organizacje pozarzπdowe; osoby prawne i jednostki organizacyjne dzia ajπce na podstawie przepisûw o stosunku PaÒstwa do Koúcio a Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku PaÒstwa do innych koúcio Ûw i zwiπzkûw wyznaniowych oraz o gwarancjach wolnoúci sumienia i wyznania, jeøeli ich cele statutowe obejmujπ prowadzenie dzia alnoúci poøytku publicznego; stowarzyszenia jednostek samorzπdu terytorialnego oraz jednostki organizacyjne podleg e organom administracji publicznej lub przez nie nadzorowane. Warunkiem przystπpienia do konkursu jest z oøenie w terminie do 30 dni od daty og oszenia konkursu oferty zgodnej ze wzorem okreúlonym w rozporzπdzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo ecznej z dnia 29 paüdziernika 2003 r. w sprawie wzoru oferty realizacji zadania publicznego, ramowego wzoru umowy o wykonanie zadania publicznego i wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania (Dz. U. Nr 193, poz. 1891). Warunkiem rozpatrzenia ofert bídzie: 1) zamieszczenie w ofercie szczegû owego zakresu rzeczowego proponowanego do realizacji zadania zawierajπcego opis planowanego dzia ania, 2) do πczenie aktualnego odpisu potwierdzajπcego wpis do w aúciwej ewidencji lub rejestru dotyczπcych statusu prawnego uprawnionego podmiotu i prowadzonej przez niego dzia alnoúci, 3) przedstawienie sprawozdania finansowego i merytorycznego z dzia- alnoúci podmiotu za ubieg y rok lub - w wypadku dotychczasowej krûtszej dzia alnoúci - za miniony okres tej dzia alnoúci, 4) aktualny statut. Przy rozpatrywaniu ofert brane bídπ pod uwagí nastípujπce kryteria: 1) merytoryczne (zasiíg dzia ania, miejsce wykonywania zadania, cel dzia ania, spo eczne uzasadnienie), 2) finansowe (koszty realizacji planowanego zadania - stosunek ponoszonych nak adûw do zamierzonych efektûw i celûw, inne ürûd a finansowania), 3) organizacyjne (posiadane zasoby kadrowe, rzeczowe, doúwiadczenie), 4) zak adani partnerzy i beneficjenci. Oferty opiniowane sπ przez KomisjÍ Konkursowπ. Sk ad Komisji oraz regulamin jej pracy uchwala Burmistrz Kolbuszowej. DecyzjÍ o udzieleniu dotacji podejmuje Burmistrz Kolbuszowej po zapoznaniu sií z opiniπ Komisji Konkursowej. O podjítych decyzjach sk adajπcy ofertí powiadamiani sπ pisemnie. Od podjítych decyzji nie przys uguje odwo anie. W przypadku przyznania dotacji w wysokoúci innej niø wnioskowana warunkiem zawarcia umowy jest korekta kosztorysu projektu. Warunkiem przekazania dotacji jest zawarcie przed datπ rozpoczícia realizacji zadania umowy wed ug wzoru okreúlonego w Rozporzπdzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo ecznej z dnia 29 paüdziernika 2003r w sprawie wzoru oferty realizacji zadania publicznego, ramowego wzoru umowy o wykonanie zadania publicznego i wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania(dz. U. Nr 193, poz. 1891). Oferty naleøy sk adaê na adres: Urzπd Miejski w Kolbuszowej, ul. ObroÒcÛw Pokoju Kolbuszowa lub osobiúcie: pokûj nr 13, tel Termin sk adania ofert up ywa z dniem 15 stycznia 2006 roku. Termin realizacji zadania okreúla sií na 2006 rok. Oferty sporzπdzone wadliwie bπdü niekompletnie, co do wymaganego zestawu dokumentûw lub informacji nie bídπ rozpatrywane ze wzglídûw formalnych. RozstrzygniÍcie konkursu nastπpi w terminie do 20 stycznia 2005 roku. SzczegÛ y dotyczπce otwartych konkursûw ofert znajdujπ sií na stronie internetowej UrzÍdu Miejskiego w Kolbuszowej: bπdü na tablicy og oszeò w UrzÍdzie Miejskim w Kolbuszowej. Pani Marii Pikule wyrazy g Íbokiego wspû czucia z powodu úmierci TATY sk ada dyrekcja i pracownicy Miejskiego Domu Kultury w Kolbuszowej

11 YCIE GOSPORADCZE... Nr 12 (120) grudzieñ 2005 Projekt wspû finansowany jest ze úrodkûw Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Spo ecznego oraz budøetu paòstwa Bezp atne szkolenia z jízyka angielskiego dla osûb pracujπcych Regionalne Towarzystwo Kultury im. Juliana Macieja Goslara w partnerstwie ze Szko π JÍzykÛw i Zarzπdzania PROMAR International, od pierwszego grudnia rozpoczí o realizacjí projektu ÑZnajomoúÊ jízyka angielskiego osûb pracujπcych z terenu powiatu kolbuszowskiego szansπ rozwoju regionuî. Projekt realizowany bídzie w ramach Priorytetu 2 ñ Wzmocnienie Rozwoju ZasobÛw Ludzkich w Regionach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. W projekcie uczestniczyê bídπ pracownicy, zatrudnieni na umowí o prací, zamieszkujπcy teren powiatu kolbuszowskiego, chcπcy podnieúê lub uzupe niê swoje kwalifikacje zawodowe i tym samym staê sií bardziej konkurencyjnym na rynku pracy. ZajÍcia odbywaê sií bídπ w niewielkich grupach (oko o 10 osûb) przeprowadzane przez wysokiej klasy lektorûw. Wszelkie informacje na temat naboru na szkolenia z jízyka angielskiego bídπ ogûlnie dostípne m.in. w prasie lokalnej i regionalnej oraz w biurze Regionalnego Towarzystwa Kultury przy ulicy Koúciuszki 6, pod numerem telefonu: MK

12 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) PrzedsiÍbiorca ktûry planuje zatrudnienie pracownika(ûw) moøe otrzymaê pomoc finansowπ na stworzenie kolejnych miejsc pracy (subsydiowanie zatrudnienia). Pomoc udzielana jest w formie dotacji przeznaczonej na dofinansowanie kosztûw p ac pracownikûw przez okres 24 miesiícy od dnia ich zatrudnienia. Na koszty p acy sk ada sií p atna przez pracodawcí p aca brutto i obowiπzkowe sk adki na ubezpieczenia spo eczne. Powyøsza pomoc zostanie udzielona jeøeli na nowo powsta ym miejscu pracy zostanπ zatrudnieni: ï rolnicy i domownicy nie bídπcy emerytami albo osobami zarejestrowanymi jako osoby bezrobotne lub inne osoby, ktûre nie sπ zatrudnione w rolnictwie na podstawie stosunku pracy przez podmioty prowadzπce dzia alnoúê rolniczπ; ï pracownicy przemys Ûw i sektorûw podlegajπcych restrukturyzacji oraz inne osoby zagroøone utratπ pracy z powodu procesûw restrukturyzacyjnych a takøe osoby, ktûre utraci y prací w wyniku procesûw restrukturyzacyjnych i pozostajπ bez pracy przez okres krûtszy niø 3 miesiπce. PrzedsiÍbiorca moøe skorzystaê z subsydiowanego zatrudnienia rûwnieø w przypadku gdy tworzenie zatrudnienia πczy sií z realizacjπ nowej inwestycji oraz nastπpi w ciπgu trzech lat od zakoòczenia inwestycji. Wk ad przedsiíbiorcy spe niajπcego wymogi dla duøego przedsiíbiorstwa w finansowanie projektu wynosi co najmniej 50%. W przypadku ma ych i úrednich przedsiíbiorstw wk ad ten wynosi minimum 35%. Projekt moøna sk adaê na bieøπco do koòca przysz ego roku a jego wartoúê nie moøe byê niøsza niø 5 tysiícy euro. Z dofinansowania moøna korzystaê przez dwa lata. Wszystkie osoby zainteresowane moøliwoúciπ skorzystania z dotacji do zatrudnienia winni się skontaktować z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Rzeszowie przy ulicy Lisa Kuli 20. MIECZYS AW BUREK MieszkaÒcom Ziemi Kolbuszowskiej za otwartoúê serca i wraøliwoúê na drugiego cz owieka, jakπ okazali w czasie ÑPrzedúwiπtecznej ZbiÛrki Øywnoúciî w dniach 2 i 3 grudnia 2005 r. - sk adamy podziíkowania. DziÍki PaÒstwa hojnoúci, ofiarnoúci wolontariuszy i dobrej woli w aúcicieli kilku sklepûw w Kolbuszowej zebraliúmy znacznπ iloúê øywnoúci, ktûrπ przekaøemy wielu potrzebujπcym rodzinom z naszego regionu. Zgubiono legitymację studencką Uniwersytetu Rzeszowskiego na nazwisko Bieszk Jolanta. Uczciwego znalazcę prosi się o kontakt na nr. telefonu (17) Øyczymy Wszystkim radosnych åwiπt Boøego Narodzenia TOWARZYSTWO UBEZPIECZEÑ I REASEKURACJI S.A. KOLBUSZOWA G RNA 275 TEL./FAX 017/ , CZYNNE: PONIEDZ. PI TEK , SOBOTA Badania techniczne - przeglπdy rejestracyjne r samochody osobowe - dostawcze do 3,5 t r ciπgniki rolnicze r samochody z instalacjπ gazowπ r motocykle r samochody sprowadzane z zagranicy O F E R U J E M Y : r czíúci zamienne do samochodûw krajowych i zagranicznych r klocki hamulcowe, szczíki r elementy zawieszenia i uk adûw kierowniczych r t umiki r amortyzatory - Wymiana Gratis r oleje: SHELL, BP, ELF, CASTROL, LOTOS WYMIANA GRATIS!!! r komputerowa regulacja geometrii kû r filtry oleju i powietrza r kompleksowπ diagnostykí pojazdûw r naprawy, regulacje - na miejscu. r serwis klimatyzacji samochodowej - KOMPLEKSOWA DIAGNOSTYKA SILNIKA SUPER OFERTA r regulacja geometrii zawieszenia na najnowszym urzπdzeniu komputerowym firmy BEISSBARTH BEZP ATNIE: r sprawdzimy pe nπ geometrie zawieszenia pojazdu - przy zakupie 4 szt. opon dotyczy rûwnieø naszego centrum serwisowego ogumienia - (Plac GS Kolbuszowa), tel r zatankowanie 5 l gazu lub umycie swojego samochodu w myjni samochodowej - po wykonaniu okresowego badania technicznego. ROK ZA O ENIA 1920 OFERUJEMY OCHRONÊ UBEZPIECZENIOW :, ycia Twojego i Bliskich, Twoich finansów, Domu, mieszkania, Samochodu, W czasie podró y, Firmy, Gospodarstwa rolnego PRZYJD LUB ZADZWOÑ, POZNASZ CENÊ I ZAKRES NASZYCH UBEZPIECZEÑ! NASZ ADRES: Kolbuszowa, ul. Koœciuszki 12 (obok Urzêdu Skarbowego) tel , , fax zp@plusnet.pl

13 EDUKACJA... Wydzia Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego w Weryni ñ Kolbuszowej Kiedy w paüdzierniku 2002 roku, podczas inauguracji roku akademickiego nowopowsta ego Instytutu Biotechnologii, øyczono m odej spo ecznoúci akademickiej, aby niebawem powsta tutaj wydzia - ma o kto wierzy, øe stanie sií to, tak szybko. Dobra wola w adz Uniwersytetu, starania profesorûw z Instytutu oraz sprzyjajπcy rozwojowi oúrodka klimat w úrodowisku weryòsko-kolbuszowskim sprawi y, øe oúrodek uniwersytecki w Weryni decyzjπ rektora i senatu od 1 paüdziernika br. sta sií wydzia em, w ktûrym bídπ funkcjonowaê instytuty, katedry, zak ady i inne jednostki organizacyjne. BÍdzie systematycznie zwiíkszaê sií iloúê studentûw, pracownikûw naukowo-dydaktycznych, technicznych i obs ugi. Wzroúnie teø iloúê programûw badawczych i poprawi sií baza oraz otoczenie kampusu uniwersyteckiego. Wydzia Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego powoli staje sií ko em za- machowym napídzajπcym rozwûj miasta i powiatu. Jeúli øyczliwoúê samorzπdûw (miasta, gmin, powiatu) bídzie wiíksza ñ oczywiste jest, øe rozwûj naszych úrodowisk bídzie szybciej odczuwalny. Od dawna wiadomym jest, øe kto inwestuje w oúwiatí i naukí ñ inwestuje dobrze i myúli o przysz oúci. 23 listopada wybrano w adzí Zamiejscowego Wydzia u Biotechnologii. Dziekanem zosta prof. dr hab. Igor Zubrzycki, prodziekanem d/s dydaktycznych ñ dr Halina Miara, prodziekanem d/s nauki ñ prof. dr hab. Marek Koziorowski. Do Rady Wydzia u weszli takøe: prof. dr hab. Zbigniew Kotylak, prof. dr hab. Stanis aw Sad o, prof. dr hab. Mieczys aw B aszczyk, prof. dr hab. Jacek Øebrowski, prof. dr hab. Ihor Virt, prof. dr hab. Barbara Rejduch, mgr Magdalena Duda, mgr Ma gorzata Kus-Liúkiewicz, mgr Zbigniew Lenart, studenci: Lucyna Wielgosz, Marcin BeÒko i Norbert Gryza. ZBIGNIEW LENART Drodzy Czytelnicy! Wszystkiego najlepszego øyczymy na åwiíta, wszelkiej pomyúlnoúci i radoúci, niech Miko aj w Waszych domach zagoúci, a w Nowy Rok 2006 spe nienia marzeò i wielu mi ych wraøeò - øyczπ Leúnicy z Nadleúnictwa Kolbuszowa. grudzieñ 2005 Nr 12 (120) WywiadÛwka z witaminami 23 listopada w Szkole Podstawowej w Bukowcu, odby a sií wywiadûwka informujπca rodzicûw o osiπgniíciach dydaktyczno-wychowawczych uczniûw, po πczona z promocjπ zdrowej øywnoúci. Nasza szko a naleøy do sieci szkû promujπcych zdrowie. Jednym z zadaò realizowanych przez szko Í jest propagowanie zdrowego stylu øycia. Spotkanie rozpoczí a pani dyrektor mgr Maria Antos przedstawiajπc bieøπce sprawy szko y. NastÍpnie uczniowie przedstawili krûtki wystíp artystyczny pt.: ÑWitaminki dla ch opaka i dziewczynkiî. Bardzo sií wszystkim podoba i zosta nagrodzony gromkimi brawami. Po wystípach rodzice mieli moønoúê obejrzenia prac plastycznych wykonanych przez uczniûw naszej szko y. By y one efektem konkursu plastycznego organizowanego od paru lat pt. "Witaminka", ktûrego celem jest ukazanie wartoúci odøywczych owocûw i warzyw. NastÍpnie odby sií pokaz i degustacja zdrowej øywnoúci, a by o co podziwiaê i degustowaê. WiÍkszoúÊ potraw, to potrawy regionalne (lasowieckie jad o). Przygotowano rûwnieø napoje ze úwieøych owocûw, kompoty i soki. Do pokazu tego zaangaøowali sií nauczyciele, uczniowie oraz rodzice naszego úrodowiska. Podczas gdy jedni degustowali, inni mogli oglπdaê i kupiê ksiπzki. W ramach akcji w, ktûrej szko a uczestniczy ÑCa a Polska czyta dzieciom", zorganizowano kiermasz taniej ksiπøki, by zachíciê rodzicûw i opiekunûw do g oúnego czytania dzieciom. Za przys owiowπ z otûwkí moøna by o zakupiê ciekawe ksiπøki dla swoich pociech, pod choinkí. NastÍpnie rodzice udali sií na spotkanie z wychowawcami, by uzyskaê informacje na temat osiπgniíê dydaktyczno-wychowawczych dzieci. BARBARA ANTOSZ

14 Kazimierz OøÛg grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Przywrócić sens świętom Okres åwiπt Boøego Narodzenia wyzwala w nas, Polakach, najbardziej serdeczne, czu e uczucia i myúli zwiπzane w wielkimi przeøyciami religijnymi, z ciep em rodzinnego domu, wieczerzπ wigilijnπ, pasterkπ, szopkπ, jase kami, o p a t k i e m, ú p i e - wem kolíd. Wymieni em tylko niektûre znaki i symbole tych úwiπt. Polska kultura, od wiekûw zwiπzana z chrzeúcijaòstwem wykszta ci a ich o wiele wiícej. Wielkim przyg o t o w a n i e m n a Boøe Narodzenie jest Adwent, czas radosnego czekania na przyjúcie Dzieciπtka, czas skupienia, wyciszenia, duchowego przygotowania. Dawniej do tego dochodzi jeszcze post. Pod koniec kaødego roku przeøywamy zatem czas szczegûlny, czas b ogos awiony - jest to okres Adwentu i Boøego Narodzenia. W krígu kultury polskiej mamy piíkne literackie úwiadectwa tych okresûw liturgicznych. Sπ to niezwyk e pieúni, ktûre wesz y tak g Íboko do tradycji tego narodu, øe stanowiπ one waøny czynnik naszej narodowej identyfikacji, a my czujemy sií w pe ni Polakami przez wype nianie boøonarodzeniowej i adwentowej tradycji, takøe przez úpiew pieúni adwentowych i kolíd. W aciòskiej rannej mszy adwentowej zwanej roratami úpiewano na Introit, czyli na wejúcie, pochodzπcπ z XVII wieku roratniπ pieúò mszalnπ: W czasie smutnym adwentowym Jak przed przyjúciem Chrystusowym, Z øalem serca rozwaøamy Z Patryjarchami wo amy: SpuúÊcie nam ZbawcÍ niebiosa ZiemiÍ niech uøyüni rosa. DobroÊ Boga wszechmocnego Niech nam da Sprawiedliwego. Takøe z wieku XVII, a wiíc z czasûw polskiego baroku pochodzi bardzo Bożego Narodzenia uroczysta pieúò adwentowa, úpiewana do dziú w koúcio ach - Archanio Boøy Gabryjel. Jest to pieúò o zwiastowaniu anielskim, kiedy wys aniec Boøy zwiastuje Marii dobrπ nowiní o poczíciu Jezusa. KoÒczy sií wielki adwent ludzkoúci, Archanio Gabriel zapowiada nowe czasy. Nieznany Autor dobrze uchwyci napiície tej sceny i jej ogromne znaczenie dla dziejûw zbawienia. Archanio Boøy Gabryjel Pos an do Panny Maryjej Z majestatu TrÛjcy åwiítej Tak sprawowa poselstwo k Niej Zdrowaú Panno, askiú pe na. ScenÍ zwiastowania opiewajπ teø i inne pieúni tego okresu: pochodzπcy z XVI wieku utwûr Po upadku cz owieka grzesznego, takøe szesnastowieczne t umaczenie hymnu Ave hierarchia - Zdrowaú bπdü, Maryja Niebieska lilija, czy piíkne strofy renesansowej pieúni Hejna wszyscy zaúpiewajmy. G Ûwnym motywem pieúni adwentowych prûcz zwiastowania jest b aganie Boga, aby zes a Zbawiciela. To wo anie zawiera sií w powtarzajπcym sií starotestamentalnym cytacie Rorate coeli (SpuúÊcie niebiosa rosí). Takπ øa osnπ proúbí, a wiíc w starym s ownictwie budzπcπ øal, czyli tísknotí, wielkie pragnienie, znajdujemy w starej XVI. wiecznej pieúni adwentowej Boøe wieczny, Boøe øywy, z kolei Franciszek KarpiÒski wyraøa to wielkie wo anie w pieúni Grzechem Adama ludzie uwik ani. PiÍknie tí tísknotí oddajπ dwa najpopularniejsze, úpiewane do dziú osiemnastowieczne utwory: Niebiosa rosí spuúêcie nam z gûry oraz SpuúÊcie nam na ziemskie niwy. Adwent koòczy sií w czasie wigilii Boøego Narodzenia. Granicπ jest wieczerza wigilijna. Wchodzimy wtedy w obszar niezwyk ych kolíd polskich, ktûre nierozerwalnie zros y sií z naszπ kulturπ, sta y sií nawet jej organicznπ czíúciπ, niemaløe wyznacznikiem. PieúÒ k o l Í d o w a b y a p i e r w s z π f o r m π poezji polskiej i sta a sií ulubionπ pieúniπ wszystkich PolakÛw. W wiíkszoúci przypadkûw nie znamy twûrcûw kolíd. Utwory boøonarodzeniowe tworzyli anonimowi pielgrzymi do miejsc úwiítych, baka arze wiejscy, wídrowni øacy, kantorzy koúcielni, øo nierze, powstaòcy. Znamy tylko niewielu twûrcûw. Autorem najpiíkniejszej polskiej kolídy zatytu- owanej PieúÒ o Narodzeniu PaÒskim znanej wszystkim jako BÛg sií rodzi jest Franciszek KarpiÒski. Znany tekst Mizerna, cicha stajenka licha napisa Teofil Lenartowicz, autorem øywio owej kolídy Przybieøeli do Betlejem pasterze jest Jan Øabczyc, a W ø obie leøy napisa Piotr Skarga. * * * Dzisiaj nad tym wielkim dziedzictwem religijnym i narodowym zawis o niebezpieczeòstwo, nazywa sií ono konsumpcjπ i globalizacjπ. Ze zdumieniem obserwujemy, jak ginie Adwent. W wielkich magazynach, w centrach handlowych, ktûre zdominowa y przestrzeò publicznπ polskich miast, zaczyna sií ustawiaê boøonarodzeniowe, dok adniej

15 úwiπteczne dekoracje tuø po uroczystoúci Wszystkich åwiítych. Na ulicach polskich miast, a takøe ma ych miasteczek i wsi ustawia sií choinki zaraz po úwiítym Andrzeju. W mediach wszechobecne reklamy ciπgle odwo ujπ sií do úwiπt i s ychaê bez przerwy polskie kolídy traktowane jako element marketingowej zachíty do kupna tego czy innego produktu. Przy úpiewie ÑCichej nocyî lepiej smakuje jakaú czekolada. Stajemy sií jak dzieci, ktûre nie mogπc sií doczekaê czegoú dobrego, chcπ to mieê od razu. I jak dzieci przesuníliúmy granicí úwiítowania o parí tygodni do przodu. Nie ma mowy o adwentowym czekaniu, o wyciszeniu, poúcie. åwiíta muszπ byê natychmiast, juø teraz. Dawne treúci odchodzπ, przyg uszane przez medialne úwiítowanie konsumpcji i niezwyk y kult nowoczesnoúci traktowanej jako synonim czegoú lepszego. Cz owiek wspû czesny uznaje siebie za uwieòczenie historii i jest bardzo pyszny, przekreúlajπc ustanowione rytua y, obyczaje, dawne, sprawdzone sposoby úwiítowania. Przecieø jednym z podstawowych praw przeøywania kaødej wielkiej sprawy jest przygotowanie duchowe i opozycja do codziennoúci, do czasu innego, zwyk ego. Juø mídrzec Kohelet ponad dwa tysiπce lat temu mûwi, øe Wszystko ma swûj czas. Smakujemy zdrowie, bo czasami doznaliúmy przykroúci choroby, zwyk y pokarm daje nam radoúê, bo czasem byliúmy g odni, a wytíøona praca nadaje sens odpoczynkowi. Adwent nadaje sens úwiítom Boøego Narodzenia, a Wielki Post Wielkiejnocy. åwiítowanie od listopada powoduje zmíczenie i kiedy przyjdπ prawdziwe úwiíta, wielu z nas juø jest zmíczonych, ogarniítych nudπ. Jesteúmy jak dzieci, ktûre szybko sií nudzπ i przestajπ sií bawiê. Nowe úwiíta przypominajπ karnawa, wielkπ zabawí duøych dzieci wspû czesnej cywilizacji. åwiíta zosta y zredukowane do wielkiej sfery profanum, a g Ûwnym ich wyznacznikiem stajπ sií zakupy, prezenty, wzmoøona konsumpcja, potem d ugie godziny przed telewizorem. Wmawia sií nam, øe im wiícej kupimy, tym lepiej przeøyjemy chwile úwiπteczne. W ostatniπ niedzielí przed úwiítami robi sií spazmatycznπ akcjí otwarcia wszystkich sklepûw, aby jeszcze raz kupowaê, kupowaê, kupowaê. Kupowanie rzeczy jest odwieczne, cz owiek musi je posiadaê, aby godnie øyê, ale to kupowanie nie moøe byê jedynym celem Jako badacz jízyka i kultury widzí duøe zmiany jízykowe. W imií poprawnoúci politycznej coraz czíúciej nie wymienia sií juø rodzaju úwiπt i opuszcza sií Boøe Narodzenie, ktûre przecieø tutaj jest najwaøniejszym cz onem tej konstrukcji. To przecieø sπ úwiíta z okazji pamiπtki Boøego Narodzenia. W milionach øyczeò uøywa sií formu y Weso ych åwiπt. Takie teø øyczenia sπ nam sk adane w hipermarketach, w mediach, sπ umieszczane na reklamûwkach i ulicach miast. A w ogûle zanika tradycja pisania oryginalnych, od siebie øyczeò úwiπtecznych. Tak trudno nam napisaê parí zdaò. Jakøe czísto zadowalamy sií kupnem karteczki, na ktûrej juø sπ banalne, marketingowe øyczenia. Wystarczy z oøyê tylko podpis. Draøni mnie forma miko ajki. åwiíty Miko aj zosta sprowadzony do dobrego staruszka z hipermarketu i jeszcze jednym atrybutem konsumpcji, bo przecieø prezenty trzeba kupiê. Potem znûw bídzie nowa okazja do prezentûw, czyli gwiazdka. Gubimy formí wieczerza wigilijna i zastípujemy jπ s owem kolacja. DoúÊ tego narzekania. Sursum corda! To w znacznej mierze od nas zaleøy kultywowanie starych tradycji narodowych i religijnych zwiπzanych z Adwentem i Boøym Narodzeniem. Niech ten czas bídzie dla nas wspania ym przeøyciem duchowym. PrzywrÛÊmy sens tym úwiítom! Wszystkim moim Czytelnikom øyczí piíknych åwiπt Narodzenia PaÒskiego - zdrowych, bogatych w aski Narodzonego Chrystusa, pe nych kolíd i rodzinnego ciep a, Chrystus sií nam narodzi. PÛjdümy pok oniê sií Panu! GÛrno, w dzieò úw. Miko aja 2005 r. grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Pielgrzym wszechczasów w obrazach 24 listopada w Gminnym Gimnazjum im. Jana Paw a II w Raniøowie oficjalnie rozstrzygniíto i rozdano nagrody uczestnikom II Powiatowego Konkursu Plastycznego ÑJan Pawe II ñ pielgrzym wszechczasûwî. Do konkursu zg oszono 49 prac wykonanych przez uczniûw gimnazjûw z terenu powiatu kolbuszowskiego. Prace ocenia a komisja w sk adzie: Katarzyna Cesarz ñ inspektor d/s Promocji i Kultury Powiatu Kolbuszowskiego, Zofia Suska ñ dyrektor Gminnego Gimnazjum im. Jana Paw a II w Raniøowie, Stanis aw Samojedny ñ dyrektor Gminnego Oúrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Raniøowie. Komisja przyznajπc nagrody i wyrûønienia podkreúli a wysoki poziom prac, ktûre w interesujπcy sposûb prezentowa y temat konkursu. Zaznaczy o sií wielopoziomowe spojrzenie na problem, symbolika, estetyka prac oraz plakatowe podejúcie do tematu. Nagrody przyznano nastípujπcym uczestnikom: I miejsce ñ Karolina StÍpieÒ, II ñ Katarzyna Sondej, III ñ Ewa Kurdziel, III ñ Jagoda Adamczyk, IV ñ Agnieszka Gancarz, IV ñ Monika Samojedny ñ wszystkie z Gimnazjum w Raniøowie. WyrÛønienia przyznano nastípujπcym uczestnikom: Dorota Grondziel z Gimnazjum w Woli Raniøowskiej, Aneta Sondej - ZespÛ SzkÛ nr 1 w Kolbuszowej, Jadwiga Rzepka z Gimnazjum w Wide ce, Szymon Kustra, Marta Pomyka a, Anna Kobylarz, Magdalena Indyk, Marta Majcher, Katarzyna Janusz, Joanna Ko odziej, Agnieszka Tylutki i Aleksandra TÍcza ñ wszyscy z Gimnazjum w Raniøowie. ANNA JAROSZ

16 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) EDUKACJA... b³ogos³awieñstwach ÑB ogos awieni, ktûrzy sií smucπ, albowiem oni bídπ pocieszeniî (Mt 5,4). Istnieje smutek i p acz, ktûry jest uøalaniem sií nad øyciowymi niepowodzeniami, roztkliwianiem nad sobπ z powodu w asnych brakûw i kompleksûw. Ten smutek zamyka nas w sobie, jest egocentryczny. Nie o taki jego rodzaj chodzi o Jezusowi, gdy wypowiada treúê drugiego b ogos awieòstwa. Pan Jezus mûwi o smutku, ktûry wyp ywa z postawy mi oúci do Boga i do cz owieka. W øyciu moøe byê wiele sytuacji, ktûre bídπ prowadziê kaødego wraøliwego cz owieka do smutku lub nawet p aczu, np. kiedy dostrzega on nídzí cz owieka biednego, bπdü umierajπcego z g odu lub pogrπøonego w rozpaczy z powodu øyciowych niepowodzeò. Cz owiek b ogos awieòstw, kiedy to widzi prûbuje problemowi zaradziê, nie zamyka sií w sobie. Prawdziwy smutek, ktûry wyp ywa z mi oúci, jest b ogos awiony i zawsze owocuje dzia aniem ñ bπdü modlitwπ, bπdü teø konkretnπ pomocπ materialnπ lub pocieszajπcπ rozmowπ. Niezmiernie waønπ sprawπ w naszym øyciu jest teø smutek z powodu naszych b ÍdÛw i grzechûw. Chrzeúcijanie wierzπ, øe Jezus niesie pociechí wszystkim, ktûrzy op akujπ zarûwno swojπ, jak i cudzπ niedolí wynik π z pope nionych grzechûw, odwrûcenia sií od Boga. Chrzeúcijanin moøe sií smuciê, pokutowaê w aúnie ze wzglídu na istniejπce w cz owieku i w úwiecie z o, jako dzia anie przeciwne Bogu. Tak wiíc rzeczywistym ürûd em smutku tych, ktûrych ma na myúli Jezus w wypowiadanym b ogos awieòstwie jest ich grzech. I jeúli ich smutek wyp ywa ze úwiadomej postawy pokuty, to w Chrystusie odnajdπ pocieszenie, jako przebaczenie tych grzechûw. TreúÊ Jezusowego b ogos awieòstwa dla tych, ÑktÛrzy sií smucπî, staje sií jeszcze bardziej zrozumia a, jeúli zwrûcimy uwagí na to, øe akcent nie zosta po oøony na smutku, ale na pociesze, ktûrej z ca π pewnoúciπ dostπpiπ owi Ñsmutniî. Jezus obiecuje Ñsmutnymî radykalnπ zmianí ich sytuacji, obiecuje im radoúê, zarûwno w doczesnoúci, jak i w Ñwiecznej uczcie niebieskiejî, w Jego zmartwychwstaniu. Jezus nazywajπc b ogos awionymi tych, ÑktÛrzy sií smucπî, pragnie ocaliê w cz owieku i w úwiecie poczucie dobra, zdolnoúê odrûøniania dobra od z a, umiejítnoúê opowiadania sií za dobrem i przeciwstawiania sií z u, a takøe wolí naprawiania bolesnych skutkûw w asnych grzechûw. W ten sposûb powstaje wiara w ostateczne zwyciístwo dobra nad doúwiadczanym z em, a dowodem tego jest zapewnienie Jezusa, øe smutek ludzki ma sens i ostatecznie spotka sií z Boøπ pociechπ, kiedy wszystko bídziemy w stanie zrozumieê w øyciu wiecznym. Jednak ta pociecha jest moøliwa, kiedy nasze konkretne dzia anie bídzie opowiedzeniem sií kaødego dnia po stronie dobra. Czy wierzysz, øe przeøywajπc jakiú konkretny smutek jest to moøliwe? Jak odpowiesz na to pytanie? S. HALINA CHOJNACKA Pasterka Ptaki niby dzwoneczki cieszπ sií kolídπ ñ Chrystus sií nam narodzi i nowe dni bídπ. Do stajni betlejemskiej aø do brzegûw Wis y Z ptakami smuk e sarny dziwowaê sií przysz y. WiewiÛrka zíby szczerzy i w niebo sií patrzy, Jak dwa go Íbie p ynπ po b Íkitnej tarczy. I kwiaty, choê to zimno, czas mroüny i cichy, Niosπ mirrí, kadzid o i z ote kielichy. I pawie przyfruní y z krajûw cudzoziemskich By swe piûro przyrûwnaê do skrzyde anielskich. A ma y Chrystus smutny w drzwi patrzy i czeka, By poúrûd witajπcych zobaczyê cz owieka. JERZY LIEBERT. Linoryt - Ryszard Sziler.

17 Stypendia Powiatu Kolbuszowskiego Za wybitne osiπgniícia w nauce i w øyciu szkolnym nagrodzonych zosta o czworo uczniûw kolbuszowskich szkû úrednich. - Ewa Starzec ñ uczennica III klasy Liceum Profilowanego w Zespole SzkÛ Agrotechniczno-Ekonomicznych w Weryni, ktûra jest uczennicπ bardzo zdolnπ i aktywnπ w úrodowisku. Jest stypendystkπ Prezesa Rady MinistrÛw. Swojπ aktywnoúê realizuje m in. biorπc udzia w licznych konkursach i olimpiadach, na ktûrych zdobywa czo owe miejsca. Uczestniczy a w: Konkursie Wiedzy o Francji i Bretanii ñ zdoby a Grand Prix i wycieczkí do Francji, II Powiatowym Konkursie Poezji i Prozy AnglojÍzycznej ñ III miejsce, IV Podkarpackim Konkursie Matematycznym, Konkursie Turystyczno ñ Krajoznawczym ÑKolbuszowa i okoliceî ñ III miejsce, Olimpiadzie Teologii Katolickiej ñ VII miejsce, V Podkarpackim Konkursie Matematycznym, Konkursie Wiedzy Historycznej o Regionie ÑKolbuszowa w czasie autonomii galicyjskiejî i wielu innych konkursach. årednia ocen ñ 5,50. - Ewelina Babiarz ñ uczennica III klasy Liceum OgÛlnokszta cπcego w Kolbuszowej. Aktywnie bierze udzia w kaødej akademii szkolnej i úrodowiskowej. Jej osiπgniícia artystyczne w roku szkolnym 2004/2005: laureatka w kategorii úpiew solowy w V OgÛlnopolskim Festiwalu Amatorskiego Ruchu Artystycznego, I miejsce w I OgÛlnopolskim Festiwalu Piosenki Polskiej, I miejsce w OgÛlnopolskim Konkursie Piosenki GIM HIT, laureatka w Konkursie Scenicznej TwÛrczoúci DzieciÍcej, II miejsce w IX OgÛlnopolskim Festiwalu Piosenki Ekologicznej ÑEkopiosenka", Aplauz brπzowy w XXV MiÍdzynarodowym DzieciÍcym Festiwalu Piosenki i TaÒca. årednia ocen ñ 4,20. - Michał Piechota ñ uczeò III klasy Liceum OgÛlnokszta cπcego w Kolbuszowej. Uczestniczy w wielu konkursach i olimpiadach. Da sií poznaê jako dobry organizator imprez szkolnych. W roku szkolnym 2004/ 2005 pe ni funkcjí zastípcy przewodniczπcej Samorzπdu Uczniowskiego. Jego osiπgniícia: finalista w OgÛlnopolskim Konkursie ÑParlamentaryzm w Polsceî ñ etap centralny, XXXI OgÛlnopolska Olimpiada Historyczna ñ etap wojewûdzki, wyrûønienie w OgÛlnopolskim Konkursie ÑW úwiecie kulturyî. årednia ocen ñ 4,60. - Paweł Moskal ñ uczeò II klasy Liceum OgÛlnokszta cπcego w Kolbuszowej. W roku szkolnym 2004/2005: zajπ II miejsce w IV Regionalnym Konkursie Prac z Fizyki w dziedzinie prac z elementami naukowymi ÑFraktalne menuî, otrzyma wyrûønienie Przewodniczπcego Polskiego Towarzystwa Fizycznego, realizuje indywidualny program nauczania z fizyki i biologii. årednia ocen ñ 5,30. ANNA JAROSZ KULTURA... Na folkowo z Orkiestrą Świętego Mikołaja W dniach 9-11 grudnia 2005 w Lublinie odby sií MiÍdzynarodowy Festiwal Muzyki Ludowej "Miko ajki Folkoweî. Co roku impreza ta odbywa sií w Akademickim Centrum Kultury UMCS a jej inicjatorem jest Orkiestra úw. Miko aja. ZespÛ ten jest znany jako prekursor a jednoczeúnie wielki autorytet w dziedzinie muzyki folkowej w Polsce. To dziíki Orkiestrze i jej liderom ludowa muzyka w naszym kraju nie tylko nie przepada bezpowrotnie ale wrícz przeciwnie - øyje i nabiera nowych, wspû czesnych wartoúci. Jest to zjawisko czytelne dla wspû czesnego, czísto m odego odbiorcy. Muzyka folk jest w dzisiejszym úwiecie w zasadzie jedynπ moøliwπ do przyjícia kontynuacjπ muzyki tradycyjnej. Sam festiwal od kilkunastu lat udowadnia, øe ludowe muzykowanie to wciπø øywe zjawisko, ktûrego nie moøna zamykaê w skansenach oraz, øe czerpiπca z niego wspû czesna muzyka folkowa rozwija sií intensywnie i w interesujπcych kierunkach. Folk dzisiaj to wybuchowa mieszanka tradycji i nowoczesnoúci, swojskoúci i awangardy. Kaødy moøe w nim odnaleüê coú dla siebie i coú z siebie. Do czo Ûwki polskiego folku naleøy wymieniona juø Orkiestra åwiítego Miko aja a takøe Kapela ze Wsi Warszawa, Czeremosz, Drewutnia i wiele wiele innych zespo Ûw. Ich cechπ charakterystyczna jest czerpanie z muzycznej tradycji Polski a takøe mniejszoúci narodowych kiedyú PolskÍ zamieszkujπcych. Wiele grup znajduje inspiracjí w muzyce emkûw, UkraiÒcÛw, ØydÛw, Bia orusinûw, Ormian. Sprzyja to poznawaniu i kontynuacji tradycji wielokulturowej Rzeczypospolitej. Naleøy wspomnieê tutaj iø rozkwit i popularnoúê muzyki folkowej nie by by moøliwy gdyby nie twûrca tego gatunku Bogdan Bracha - cz owiek legenda i za oøyciel legendarnej juø Orkiestry úw. Miko aja. Z jego inicjatywy podejmowanych jest wiele ciekawych i interesujπcych przedsiíwziíê nie tylko muzycznych, ale takøe posiadajπcych szerszy kontekst kulturowy. Nowoúciπ tegorocznego festiwalu by a "Scena pod schodami", na ktûrej moøna by o pos uchaê wykonawcûw bliøszych ürûd om muzyki ludowej. W tym roku organizatorzy zaprosili nastípujπcych wykonawcûw z tej kategorii: KapelÍ Stefana Wrony z Poniatowej, Kapele Stanis awa PtasiÒskiego z Wielgolasu. Region lasowiacki reprezentowa a Kapela W adys awa Pogody z Kolbuszowej. Dwa koncerty jakie dala nasza kapela w trakcie festiwalu naleøa y do bardzo udanych. RoztaÒczona publicznoúê domaga a sií kolejnych bisûw. Na repertuar kapeli z oøy y sií tradycyjne polki, oberki, tramelki i marsze z regionu Kolbuszowej. Naleøy podkreúliê niezwyk π wrícz atmosferí panujπcπ na festiwalu. Czuliúmy sií doskonale mogπc wystπpiê dla tak wymagajπcej, wyrobionej i m odej publicznoúci. Kapela wystπpi a w tradycyjnym zwyk ym sk adzie: W adys aw Pogoda - I skrzypce, Jan Ksiπøek - II skrzypce, Jerzy Wrona - klarnet, Stanis aw Rudny - trπbka, Ryszard Wrona - akordeon i Jaros aw Mazur - kontrabas. Pragniemy dodaê iø wyjazd na tak prestiøowπ i liczπcπ sií imprezí nie by by moøliwy gdyby nie opieka i pomoc UrzÍdu Miasta i Gminy w Kolbuszowej oraz Miejskiego Domu Kultury. SzczegÛlnie chcielibyúmy podziíkowaê Burmistrzowi Kolbuszowej Panu Janowi Zubie, ktûry wygospodarowa úrodki na remont naszego kontrabasu, a takøe dopomûg w organizacji wyjazdu do Lublina. JAROS AW MAZUR grudzieñ 2005 Nr 12 (120)

18 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Tradycja nie ginie... 9 grudnia, w budynku Starostwa Powiatowego w Kolbuszowej odby o sií uroczyste wríczenie nagrûd i wyrûønieò laureatom I Powiatowego Konkursu na Ludowe Ozdoby Choinkowe i Akcesoria KolÍdnicze. Jego organizatorami by o Starostwo Powiatowe oraz Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Konkurs by adresowany do uczniûw wszystkich szkû podstawowych i gimnazjalnych z terenu powiatu kolbuszowskiego. Jest on swoistπ kontynuacjπ ubieg orocznego konkursu organizowanego przez kolbuszowskie Muzeum, tyle øe w szerszym zasiígu terytorialnym. Juø ubieg oroczna edycja pokaza a wielkie zainteresowanie dzieci, nauczycieli i dyrekcji szkû tπ tematykπ. Organizatorzy tegorocznego konkursu mieli nadziejí, øe bídzie ono podobne. I nie zawiedli sií w swoich oczekiwaniach. Do konkursu zg oszono 143 prace z 17 szkû podstawowych i gimnazjalnych z terenu powiatu kolbuszowskiego. Najwaøniejszymi Laureaci i ich dzie a... elementami oceny kaødej pracy by a zgodnoúê z lasowiackπ tradycjπ ludowπ, starannoúê i estetyka wykonania oraz ogûlny wyraz artystyczny. Po burzliwych obradach jury w sk adzie: Jolanta Dragan, Katarzyna Cesarz, Wojciech Dragan oraz Jan Wozowicz postanowi o przyznaê nastípujπce nagrody: I nagroda ñ Anna BÍbenek z kl. VI Szko y Podstawowej w Staniszewskiem, 2 rûwnorzídne II nagrody: Pawe Nowak z kl. VI Szko y Podstawowej w Dzikowcu i Mariusz TÍcza z kl. II Gimnazjum w Majdanie KrÛlewskim, 2 rûwnorzídne III nagrody: Agnieszka Czachor z kl. V Szko y Podstawowej nr 1 w Kolbuszowej i Tomasz JagodziÒski z kl. V Szko y Podstawowej w Dzikowcu. Ania BÍbenek zdoby a I nagrodí za piíknego pajπka. Ponadto przyznano takøe 15 wyrûønieò, ktûre otrzymali: Bartosz Cebula (kl. III, SP w Spiach), ukasz Dziadura (kl. V, ZS w Dzikowcu), Andøelika ZieliÒska (kl. II, SP w Hucisku), Bernardetta Wdowiak (Gimnazjum w Majdanie KrÛlewskim), Kamila Go πbek (kl. II, SP w Staniszewskiem), Jacek Sπczawa (SP w Korczowiskach), Magdalena Miko- ajczyk (kl. II, SP w Staniszewskiem), Mateusz Sπczawa (SP w Korczowiskach), Iwona i Aneta KopeÊ, kl. III (ZS w Wilczej Woli), Karolina Michalska (kl. Ig, Gimnazjum nr 1 w Kolbuszowej), Mariusz Ozga (SP w Staniszewskiem), Anna Kasica (kl. IIIb, SP w Woli Raniøowskiej), Aleksandra Szczyrek (kl. V, SP w Majdanie KrÛlewskim), Maja So tyska (kl. I, SP w Dzikowcu) oraz Natalia Skarøycka (kl. V, SP w Majdanie KrÛlewskim). (-) Jestem m odym pracownikiem Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej. Praca w tej instytucji da a mi moøliwoúê wyjazdu na staø do francuskiego miasta PloÎrmel w dniach od 10 do 28 paüdziernika. Staø ten zorganizowany by przez KomisjÍ WspÛ pracy z Zagranicπ przy Burmistrzu Miasta i Gminy Kolbuszowa. MÛj pobyt w PloÎrmel da mi moøliwoúê poznania tego regionu Bretanii, goúcinnoúci i serdecznoúci mieszkaòcûw. Podczas pracy wykonywanej na terenie znajdujπcych sií tam placûwek mia am moøliwoúê zapoznania sií z ich organizacjπ, zasadami funkcjonowania oraz sposobem pracy. Staø rozpoczí am w Liceum La Mennais St Armel, pûüniej w Gimnazjum Collège Catholique Le SacrÈ-Coeur. Uczestniczπc w lekcjach z francuskπ m odzieøπ zapoznawa am ich z polskπ kulturπ, tradycjami i obyczajami. Okaza o sií, øe wiele wiedzπ juø na temat Polski. Centra Dokumentacji i Informacji (CDI), czyli biblioteki szkolne, w ktûrych pracowa am, to nowoczesne placûwki, ktûrych zadania daleko wychodzπ poza wypoøyczanie ksiπøek. CDI jest miejscem spotkaò uczniûw, panuje tam mi a i przyjazna atmosfera. W bibliotece uczniowie mogπ swobodnie spídzaê wolny czas pomiídzy zajíciami. Oczywiúcie jest to teø wspania e ürûd o wiedzy. OprÛcz ksiπøek uczniowie majπ dostíp do zasobûw multimedialnych i Internetu. Pracownicy CDI prowadzπ specjalne lekcje ññjak znaleüê informacje w biblioteceî. DziÍki ich pomocy organizowane sπ takøe wyjúcia do kina, teatru i na wystawy. Ciekawym zwyczajem jest obowiπzkowa dla m odszych uczniûw lekcja, podczas ktûrej dzieci w bibliotece muszπ czytaê wybranπ przez siebie ksiπøkí, tak aby zaszczepiê w nich chíê do czytania. Ostatniπ instytucjπ mojego staøu by a Biblioteka Miejska w PloÎrmel. Podzielona jest ona na dwie czíúci: tradycyjny ksiígozbiûr oraz mediateka. Mediateka jest to zbiûr zapisûw audio-wizualnych, ktûre moøna wypoøyczaê podobnie jak ksiπøki. W bibliotece tej niestety trzeba p aciê za wypoøyczanie ksiígozbiorûw. Podobnie jak nasza biblioteka w Kolbuszowej jest w chwili obecnej rozbudowywana. Ca y wyjazd stanowi dla mnie z pewnoúciπ wspania π lekcjí øycia. Da mi moøliwoúê poznania bliøej obcej dla mnie kultury, ktûra okaza a sií w wielu miejscach podobna do naszej ñ polskiej. Pozwoli na wysnucie wniosku, øe nie tylko kraje Zachodu majπ swoje instytucje godne pokazania innym. Z pewnoúciπ jednak takie wizyty rozwijajπ cz owieka, dajπ doúwiadczenie. Zdobyte tam umiejítnoúci wykorzystam w wype nianiu swoich obowiπzkûw. PragnÍ w tym miejscu serdecznie podziíkowaê pani Joannie Zio o ñ przewodniczπcej Komisji WspÛ pracy z Zagranicπ, panu Andrzejowi JagodziÒskiemu, dyrektorowi Biblioteki w Kolbuszowej, a takøe panu Andrzejowi Ma odobremu, przewodniczπcemu Komisji WspÛ pracy z Zagranicπ w PloÎrmel, ktûrzy umoøliwili mi odbycie tego staøu. To dziíki nim mog am poszerzyê mojπ wiedzí o kulturze i øyciu mieszkaòcûw Bretanii. MARTA MIERZEJEWSKA

19 S OWA I S ÓWKA... Nr 12 (120) grudzieñ 2005 W PA ACU wzruszenie, pociπgnπ cygaro i odgrodzi sií od rzeczywistoúci k Íbem wonnego dymu. Po chwili, wyrwany z marzeò, milczπcym acz wyczuwalnie narastajπcym zaciekawieniem goúci, strzπsnπ Juø od po owy listopada, jak rok w rok, zatítni y øyciem pa ace popiû do zdobionej herbem popielniczki i wrûci do przerwanej i dwory powiatu K. Z dalekich wojaøy wraca a, syta wraøeò opowieúci. i uciech a sp ukana do jednego halerza, arystokracja. Teraz, - Po kilku latach mego niczym nie zmπconego panowania, w zaciszu domowym, odsypiano co by o do odespania, zabawiano opowieúciami ñ kto ile przegra w ruletkí, ile przy zielonym drodzy paòstwo, jakie by o moje zaskoczenie, kiedym us ysza za- zdarzy sií pewien doúê szczegûlny przypadek. Wyobraücie sobie stoliku, a ile na konnych gonitwach. Przeglπdano wreszcie srebra powiedzi, øe w pierwszπ niedzielí po Nowym Roku, aø osiem par rodowe i precjoza wybierajπc co daê w zastaw, øeby pokryê zaciπgniíte d ugi. KrÛtkie dni d uøy y sií okropnie na degustujπcych ruchu sk onny by em przypisaê Ûw niezwyk y zbieg okolicznoúci ma stanπê na úlubnym kobiercu. PrzyznajÍ, øe w pierwszym od- arbitraøach miídzy zarzπdcami majπtkûw, ktûrzy uparcie nie czyjejú ñ nie bûjmy sií tego s owa ñ intrydze. Jeszcze w przeddzieò chcieli niczego sprzedawaê, a øydowskimi kupcami, ktûrzy zawsze usi owa em dyskretnie przepytaê w miasteczku co ñ czy raczej kto mieli ochotí coú kupiê. ñ za tym kryê sií moøe. Nie uzyska em jednak øadnej wyjaúniajπcej cokolwiek wiadomoúci. Czasu do zastanowienia nie mia em Mi ym odpoczynkiem od tych obrzydliwie przyziemnych zajíê by y cotygodniowe spotkania towarzyskie u sídziwego teø zbyt wiele, a zaú ca a sytuacja by a banalnie jednoznaczna. hrabiego Teodora M. z W. Feuda ten, ktûremu artretyzm i wytrzebione lasy, nie pozwala y juø na zagraniczne podrûøe, znany by Tak, tak. M ody by em i byê moøe wiele spraw, ktûrych øem Podjπ em rzucone mi wyzwanie. ze swoich konserwatywnych poglπdûw i tego, øe ich nie ukrywa, by nie powinien, waøy em sobie lekce. Ale i to przyznaê muszí, gdy znalaz chítne do s uchania audytorium. øe i dziú nie postπpi bym inaczej. Wszak o godnoúê mojπ osobistπ W pewien grudniowy, wczesny wieczûr liczniej niø zwykle chodzi o, klejnot szlachecki, øe o autorytecie pana paòszczyünianego nie wspomní. Noblesse oblige ñ moi panowie. nap yníli goúcie do siedziby rodowej hrabiego Teodora M. w W. Ukontentowany gospodarz szerokim, staropolskim gestem prosi Skupienie, powaga oraz wspû czucie malowa y sií na twarzach do salonu, po czym z widocznπ ulgπ ñ by bowiem cz owiekiem zebranych i choê przyd uga cisza zawis a w salonie ñ niczym miecz wiekowym ñ zasiad w fotelu przed kominkiem. Demoklesa nad stajniπ Augiasza ñ to przecieø nikt nie mia odwagi jej - Panie i Panowie ñ zagai z nabytπ w m odoúci angielskπ przerwaê, nim hrabia nie podejmie powtûrnie rzuconego wπtku. flegmπ i siígnπ do hebanowej, zdobionej herbem szkatu ki po - Mesdames et Messieurs ñ podjπ wπtek hrabia. hawaòskie cygaro. - Jeøeli przypomnia em to wydarzenie, to przecieø nie po to, aby - W dobrach moich dziedzicznych istnia, do niedawnych che piê sií swymi dawnymi przewagami. Chcia em tylko zwrûciê waszπ uwagí na to, iø umi owanie, przywiπzanie, kultywowanie tradycji jeszcze czasûw, piíkny zwyczaj zwany przez naszych przodkûw ñ prawem pierwszej nocy. jeszcze nikomu nie zaszkodzi o, a im wiícej wymaga to poúwiíceò, Tu przerwa, widzπc sp oszone spojrzenia paò i niepewne wysi ku i osobistego ñ par excellence ñ místwa, tym... miny panûw, uúmiechnπ sií przekornie i wtrπci : Tu wzruszenie odjí o mu mowí, ku wielkiemu rozczarowaniu - Ach! ProszÍ sií nie obawiaê. Moja opowieúê nie bídzie aø zebranych, gdyø hrabia Teodor M z W. s ynπ z piíknych sentencji. tak szczegû owa, jak paòstwo oczekujecie. Ale ñ revenons à nos moutons. Nie muszí chyba podkreúlaê, øe droit de seigneur, jako nieodrodny syn ojcûw moich, egzekwowa em z ca π skrupulatnoúciπ. No bo czyø mog em ñ zapytam retorycznie ñ wymagaê W CHA UPIE wype niania obowiπzkûw feudalnych od moich poddanych sam Kiedy minπ czas jesiennych zbiorûw, kiedy wiatr porozpídza dymy z ostatnich ognisk, a pierwsze przymrozki uchylajπc sií od nich? Rozumia em teø, øe prawo to ma swoje g Íbokie, zakorzenione w dalekiej przesz oúci uzasadnienie. pokry y szronem wschodzπcπ oziminí ñ zaczynali zbieraê Pozwala o bowiem na bardziej serdeczne kontakty z ludem, dawa o lepsze zrozumienie jego potrzeb i oczekiwaò. Z kolei, dla sií ludziska po cha upach, bo jakoú szybciej mija y d ugie wieczory przy sπsiedzkich pogwarkach. Jeszcze za dnia, ten i Ûw krzπta sií poddanych, pan ich stawa sií jakby bliøszym cz owiekiem, nie po swoim obejúciu, strzechy utyka, øeby by o czym krowiní na tak niedostípnym i ñ przynajmniej na jakiú czas ñ pozbawionym przednûwku dokarmiê; jeszcze co zapobiegliwszy cha upí gaci, atrybutûw swojej wyjπtkowoúci. W koòcu i to przyznaê muszí, drwa na zimí gotowa, ale po zmierzchu co powaøniejsi gospodarze spieszyli do starego B aøeja, øeby pos uchaê ñ jak to w dawnych øe jak niemal wszystko, co uúwiícone wiekowπ tradycjπ ñ toutes proportions gardèes ñ πczy o poøyteczne z przyjemnym. Tu hrabia zamyúli sií nostalgicznie, wreszcie ukrywajπc cd. na str. 20

20 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) czasach bywa o. M odzi tísknym okiem spoglπdali ku karczmie rudego Icka, ale w adwencie strach by o tam zachodziê. Ksiπdz dobrodziej bowiem krzywo na takie praktyki patrzy, a pamiítliwy by i dla bezboønikûw øadnego pob aøania nie mia. Tak teø i owego grudniowego wieczoru rojno by o w B aøejowej cha upie. Gospodarz chítnie goúci wita, po awach sadza, a taki øwawy by w ruchach, øe aø dziw bra. Nikt mu wprawdzie wiosen nie liczy, ale teø nie by o we wsi nikogo kto by sií przyzna, øe jest od niego starszy. Zasiad potem na zydlu pod piecem, skrzywi sií nieco, ponarzeka na amanie w koúciach, splunπ na polepí i zaczπ starannie nabijaê fajkí tytoniem. - Hej! ñ zaczπ stary B aøej niespiesznie, przypalajπc fajkí dobytym z paleniska wíglem. - Si a by opowiadaê o dawnych czasach, o morach i g odach, o dziadach wo oskich i z odziejach podolskich, o ruskich wojskach i szaraòczy, po ktûrych ziemia jeno a woda zostawa y. Bywa o dobrze i üle. Bywa y lata tak mokre, øe ryby p ywa y po kartofliskach i tak suche, øe w koúciele wody úwiíconej brakowa o. CiÍøko øy o sií ludziom, bo nawet jak sií dobry rok trafi, to wiícej z tego poøytku mia Øyd, urzídnik i dziedzic. Tu przerwa, pociπgnπ z cybucha, zmruøy oczy z ukontentowaniem i puúci dym ku powale. - A ta skrzynia ñ i wycelowa ustnikiem w kπt izby ñ to wiano mojej úlubnej. PamiÍtam, wpad a mi w oko jak wybiera a kapustí z beczki. No i ja musia em jej sií wydaê mi y, choê przecie nie od razu dojrza a kto ku niej przystπpi. Rych o pos a em swatûw i staní o na tym, øe wesele bídzie w pierwszπ niedziele po Nowym Roku. A by taki obyczaj w tamtych czasach, øe po weselu to hrabia pierwszy do panny m odej przychodzi, a choê zawsze jakiú upominek zostawi, przecie niejeden ñ co go to spotka o ñ zíby zaciska i Boga o cierpliwoúê prosi. Co poniektûrej babie we bie sií po takiej nocy przewraca o i za nic mia a swego úlubnego ch opa. Takie to juø u nich pojície, øe jak raz ku ktûrej hrabia przystπpi, to sií potem przez ca e øycie za hrabiní uwaøa. Jest bowiem z o ukryte w niewieúciej naturze i do ch opa naleøy, øeby nigdy na wierzch nie wylaz o, gdyø ma o co boli tak bardzo jak nieszczíúcie, ktûrego moøna by o uniknπê. Tu przerwa B aøej, cybuch o obcas opuka, ponownie tytoniem nabi, zapali i powrûci do przerwanej opowieúci. - Takich jak ja by o we wsi jeszcze siedmiu. Uradziliúmy tedy, øe pûjdí dzieò przed weselem do pa acu z suplikπ, øeúmy gotowi na paòskim odrobiê, byle dziedzic naszych kobiet poniecha. Zima by a wczesna i sroga, pod wieczûr ostry mrûz úcisnπ, øe øal by o koni do saò zaprzígaê. Poszed em tedy skrûtem: przez dworskπ niwí, wedle parku i paòskich stawûw i do drzwi zapuka em z proúbπ o widzenie. Hrabiego w pa acu jednak nie by o, bo do miasta na karty pojecha, ale dziedziczka przyjí a mnie bardzo piíknie, kaza a buty otrzepaê, koøuch úciπgnπê i daê kieliszek araku. S ucha a, co mia em do powiedzenia niby uwaønie, ale oczy mia a jakby niewidzπce i coú tam musia a rozmyúlaê, bo sií uúmiecha a jakby do siebie. Na koniec rzek a, øe ten odrobek to godziwa zap ata, ale wcale z tym do øniw nie trzeba czekaê. Szmerek sií w izbie lekki podniûs. Zebrani g owami kiwali, poglπdali to po sobie z satysfakcjπ, to na B aøeja z podziwem. Ale gospodarz jakby tego nie widzia, dym ku gûrze puúci i mûwi dalej. - Wraca em tπ samπ drogπ: wedle stawûw, parku, potem przez paòskπ niwí, bo przez wieú by o dalej; a poza wszystkim myúla em, øe lepiej mi bídzie hrabiego nie spotkaê, jakby z kart od miasta wraca. Lekko sií jakoú czu em na ciele i duszy ñ i dziíkowa em åwiítemu Antoniemu, ktûry natchnπ mnie co mam czyniê, gdyø mia em takie przekonanie, ze dziedziczka umowy dotrzyma. Wszystko teø u oøy o sií jak trzeba. Wesele by o jak mia o byê, zaú hrabia nie przyszed ani tej, ani nastípnej nocy. Wiem to dobrze, bom ca y ten czas oka nie zmruøy. W KAMIENICY Pod koniec roku, jak od wiekûw, ustawa a nieco w mieszczaòskich domach codzienna, zapobiegliwa krzπtanina nad pomnaøaniem majπtku. Liczono skrzítnie zarobione pieniπdze, rachowano zyski i straty, planowano wydatki i lokaty na rok przysz y. Co zamoøniejsi czytywali pilnie w gazetach notowania gie dowe narzekajπc na hossy, bessy, koniunkturí, niestabilne kursy akcji, obligacji i walut oraz wiele innych rzeczy, bez znajomoúci ktûrych nie atwo by o porzπdnemu mieszczaninowi awansowaê do wymarzonej klasy úredniej. Trudno teø dziú dociec, co by o zasadniczym motywem takich dzia aò: pospolita chciwoúê czy poczucie dziejowej misji, jakπ mieli do spe nienia w ewolucji od pospolitych yczkûw, poprzez bourgeois, do przodujπcej middle- -class. Cokolwiek jednak to by o, kiedy nadchodzi y d ugie, zimowe wieczory, potrzeba wiízi rodzinnych, a nawet sπsiedzkich, bra a gûrí nad troskπ o multiplikacjí dûbr materialnych. Zbierano sií wiíc po bawialniach, pokojach sto owych, salonikach, ale nigdzie chyba te wieczory nie by y tak interesujπce jak u sídziwego aptekarza Leona Z. Mia bowiem, emerytowany juø niestety, pan aptekarz niezwyk y dar atwego wys awiania sií i ñ pomimo wieku oraz lekkich dolegliwoúci reumatycznych ñ úwietnπ pamiíê. ChÍtnie teø zasiada w otoczeniu swej licznej rodziny i dzieli sií wspomnieniami z dawnych lat. Tak i tego dnia ñ po kolacji ñ przybliøy fotel do kaflowego pieca, skríci wprawnym ruchem papierosa z przedniego amerykaòskiego tytoniu ÑVirginiaî i rozpoczπ swojπ opowieúê. - PamiÍtam, by a to sobota, poczπtek stycznia, gdy o zmierzchu zapuka do moich drzwi hrabia Teodor M. z W. Kto tam? ñ zapyta em. To ja ñ us ysza em w odpowiedzi i juø by em pewien, øe sta o sií coú niezwyk ego, gdyø hrabia przedstawiajπc sií, zawsze wymienia najpierw swûj urzπd ziemski, potem tytu szlachecki, imií, drugie imií, nazwisko, siedzibí rodu i herb. Nie zadawa em jednak zbídnych pytaò, poprosi em goúcia do saloniku i kaza em podaê herbaty. Hrabiego Teodora M. z W. zna em juø od dwûch lat, to jest ñ od kiedy zaczπ em sprowadzaê nieznane tu wczeúniej czeskie specjalnoúci ze znakiem ochronnym ÑKoniec dynastiiî. Bywa o, øe posiedzia, pogawídzi, od czasu do czasu zagraliúmy partyjkí

21 Nr 12 (120) grudzieñ 2005 szachûw, ku ktûrej to grze mia hrabia niezwyk π u arystokratûw s aboúê. Tego wieczoru jednak graê nie chcia, poplami obrus herbatπ, aø wreszcie po d ugich wstípach, z lekkim zaøenowaniem przystπpi do wyjaúniania celu swojej wizyty. Zwierzy sií by, øe nazajutrz ma byê w jego dobrach osiem úlubûw, a on ñ jako pan feudalny ñ zobowiπzany jest wype niê prastare prawo ñ ius primae noctis. Zastrzega przy tym, øe czuje sií doskonale, øe jest w sile wieku, i tak dalej... ale osiem obowiπzkûw jednoczeúnie, i to o tej porze roku, moøe byê trudne do spe nienia, zaú na kompromitacjí w øadnym wypadku nie moøe sobie pozwoliê. Rozumia em go úwietnie jako míøczyzna, zaú jako wnikliwy obserwator mechanizmûw w adzy, zdawa em sobie sprawí, jak niekorzystne konsekwencje spo eczne moøe przynieúê ñ idπce za ewentualnπ kompromitacjπ ñ podwaøenie zasad legitymizmu. Obieca em zatem hrabiemu sprzedaê ñ za proporcjonalnπ cení ñ odpowiedni specyfik, ktûry mûg byê stosowany dla obu p ci z fantastycznymi wrícz rezultatami. MÛj goúê wyraünie sií tym ucieszy, pozwoli sobie nawet na jakiú niewinny øarcik, ale ja nie zdπøy em mu juø odpowiedzieê, gdyø us ysza em ko atkí u drzwi wejúciowych. Tu przerwa pan aptekarz, zaciπgnπ sií z widocznπ przyjemnoúciπ amerykaòskim papierosem, wspomnia coú o szkodliwoúci palenia tytoniu i powrûci do przerwanej opowieúci. - Na dole, w sieni, zasta em ch opa z pobliskiej wioski, ktûry ñ jak sií zdaje ñ øyje jeszcze do dziú, gdyø zupe nie niedawno widzia em go w miasteczku na jarmarku. Przybysz miπ czapkí w ríkach, przestípowa z nogi na nogí, wreszcie wy oøy co go do mnie sprowadza. OtÛø nazajutrz mia sií odbyê jego úlub, zaú on nie mûg úcierpieê, øe jako pierwszy ñ zgodnie z panujπcym zwyczajem ñ przybídzie do jego øony hrabia. Ba sií iúê z tπ sprawπ do pa acu ñ zresztπ nigdy by go nie wpuszczono na pokoje ñ wiíc postanowi szukaê ratunku u mnie. Rozumia em go úwietnie jako míøczyzna, zaú jako wnikliwy obserwator øycia spo ecznego, zdawa em sobie sprawí, jak groüne w konsekwencjach moøe byê amanie naturalnych praw cz owieka. Obieca em mu zatem ñ za stosownπ op atπ ñ sprzedaê pewien medykament, ktûry mûg byê stosowany tak przez míøczyzn, jak i przez kobiety ze stuprocentowπ gwarancjπ non consumatum. Pouczy em, by poda go øonie na weselu i szed spaê spokojny o rezultaty. Zostawiwszy hrabiego w saloniku, a ch opa w sieni, pospieszy em do apteki przygotowaê obydwa zamûwienia. Pierwszπ paczuszkí wríczy em czekajπcemu u drzwi wieúniakowi, ktûry uradowany pok oni sií do ziemi i popídzi w swojπ stroní; zaú drugπ zanios em na gûrí do saloniku, gdzie hrabia spídza czas rozwiπzujπc zagadki szachowe. OdprÍøony, a nawet ucieszony goúê, nie zabawi juø d ugo i t umaczπc pûünπ porπ, zaczπ doúê pospiesznie zbieraê sií do wyjúcia. Kiedy, po serdeczniejszym niø zwykle poøegnaniu, chowa odebrany preparat do kieszeni ñ dostrzeg em ze zgrozπ, øe pomyli em paczuszki. Os upia em ñ niczym øona Lota miídzy Sodomπ a Gomorπ ñ zaú, gdy ocknπ em sií, by o zbyt pûüno na reakcjí. Mog em, co prawda, pojechaê do pa acu, ale ch opa juø i tak nie zdo a bym odnaleüê. Zaú poza wszystkim, ba em sií, øe po takim quid pro quo ñ moi interesanci przejdπ do konkurencji. Dopiero na düwiík s owa Ñkonkurencjaî nastπpi o w saloniku poruszenie. Stary aptekarz przerwa jednak narastajπcy gwar spokojnym, acz zdecydowanym gestem i kontynuowa : - Tak, tak moi kochani. PrzyznajÍ, øe przeøywa em wûwczas nie atwe chwile i z niepokojem oczekiwa em co bídzie dalej. Mija y jednak dni, tygodnie, potem lata, a moja powúciπgliwoúê zosta a nagrodzona. Nikt, do tej pory, nie z oøy w tej sprawie ñ øadnej reklamacji. "KOT" - Kolbuszowa 1991 r.

22 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Lasowiackie jadło Janina Olszowy KASZE NA LASOWIACKIM STOLE Przed rozpowszechnieniem sií ziemniakûw, kasze stanowi y podstawí codziennego poøywienia naszych przodkûw. Nie tylko ziarna czterech zbûø, ale wiele innych traw i roúlin takich jak: gryka, tatarka, proso, orkisz, proso krwiste, ktûre dawniej siano i uprawiano a dziú jest chwastem. Manna wodna zwanπ gliceriπ, ros a na podmok ych πkach, zbierana by a przetakami lub innymi naczyniami w ksiíøycowe noce czerwca i lipca pûki nie opad a rosa. W dawnych czasach ta kasza by a szczegûlnie ceniona, chroni a bowiem przed g odem na przednûwku. uskanie kaszy. wione resztki pokarmowe i groüne toksyny. Kasza gryczana, do niedawna traktowana po macoszemu, jest najlepszym ürûd em magnezu, ktûry ma dzia anie antystresowe, jest teø bogata w rutyní, ktûra wzmacnia úcianki drobnych naczyò krwionoúnych. Kasze dzieli sií wed ug kszta tu i wielkoúci na tzw. ca e (pícak, gryczana, jaglana), amane (jíczmienna, gryczana amana) i kasze drobne, ktûre sπ pozbawione uski ziaren (grysik, per owa, manna). Jak powstaje kasza? WiÍkszoúÊ kasz RozmaitoúÊ rodzimych kasz, jadanych przez naszych przodkûw znikní a z jad ospisu, ale za to pojawi y sií inne: ryø, kasze kukurydziane, kuskus itp. Nie da sií ukryê, øe zwiπzane z dawnπ kuchniπ polskπ kasze, dziú nie cieszπ sií szczegûlnym uznaniem. W opinii wiíkszoúci PolakÛw, uwaøane sπ za dania poúlednie. Ta niezas uøona opinia wynika g Ûwnie z zaniku umiejítnoúci przyrzπdzania potraw z kasz. Trudno aby potrawa o konsystencji kitu budzi a entuzjazm. Przygotowane umiejítnie, niezawodnie pozyskajπ zwolennikûw, a nawet entuzjastûw. Kasze sπ wartoúciowym produktem, zasobne nie tylko w wíglowodany, sk adniki mineralne i witaminy z grupy B. WystÍpuje w nich rûwnieø bia ko roúlinne, cenny b onnik, ktûry wp ywa znaczπco na obniøenie cholesterolu we krwi i usprawnia prací przewodu pokarmowego. Dzia a teø odtruwajπco, bo wymiata nie straprzechodzi przez perlak, czyli bíben wy oøony masπ úciernπ, ocierajπcπ uskí ziarna. Ziarno nastípnie przechodzi przez krajalnicí, a nastípnie jest oczyszczane i odpylane. Dawniej kasze obrabiano w stípach. By y dwa rodzaje tych gospodarskich urzπdzeò: stípa ríczna i stípa noøna. Obs ugujπcy tí pierwszπ musieli mieê mocne ríce; stípa noøna wymaga a zaú od obs ugujπcego specjalnych umiejítnoúci ñ poczucia rytmu. Ob uszczone kasze przechowywane byê powinny najwyøej do siedmiu miesiícy, a kasza jaglana, p atki jíczmienne i owsiane nawet krûcej, bo oko o trzech miesiícy. Kasze zawierajπ nieco t uszczu, a ten je czeje, dlatego zmieniajπ swûj smak i zapach, gorzkniejπ, a przede wszystkim, zbyt d ugo przetrzymane stajπ sií szkodliwe dla zdrowia. Kasza dawniej cieszy a sií wielkim powodzeniem, uznawana by a za potrawí wartoúciowπ, lekkostrawnπ i polecanπ szczegûlnie dla dzieci. MÛwi o tym popularna niegdyú wyliczanka: ÑDobra kasza, dobry groch, lepsza kasza niüli groch, bo jak kogo brzuszek boli, to mu kaszka brzuszek goiî. Jedna z pierwszych zabaw, jakich uczymy ma e dzieci zaczyna sií od s Ûw: ÑTu sroczka kaszkí warzy aöî. * * * Pozornie wydaje sií, øe ugotowaê kaszí to øadna sztuka, a jednak. Niejedna m oda gospodyni zniechíci a sií do jej gotowania: a to za rzadka i rozgotowana, a to za twarda albo znûw sií przypali a. Nasze babcie wiedzia y, øe kaøda kasza potrzebuje do gotowania okreúlonej iloúci wody lub mleka: gryczana i ryø: na 1 szklankí kaszy - 2,5 szklanki p ynu; jaglana: 1 szklanka kaszy ñ 3 szklanki p ynu; jíczmienna, per owa: na 1 szklankí kaszy -3,5 szklanki p ynu. Po wyp ukaniu kaszí wrzuciê do wrzπcej, posolonej wody i od chwili zagotowania, gotowaê tylko 5 min. NastÍpnie szczelnie przykryê garnek, owinπê úcierkπ lub rícznikiem i wstawiê pod poduszkí lub do dobrze ciep ego piekarnika. Po oko o 30 min. jest gotowa. ÑPod pierzynkπî trzyma ciep o oko o 8 godzin (przed pûjúciem do pracy wstawiê, a po pracy gotowa do jedzenia). Tak robi y nasze babcie - kiedy wraca y od pracy w polu, obiad by prawie gotowy. Jak dawniej gotowano kasze? Jest o tym nawet przyúpiewka: ÑLudzie sií dziwili, pytali MarynÍ, na co wsadzo gorcek z kaszo pod pierzyne. A Maryna wszystkim t umaczy powoli, Kasza bídzie mientko i sií nie przypoli.î Kasze bardzo urozmaicajπ jad ospisy. Do wielu potraw sπ odpowiedniejsze od ziemniakûw i makaronûw. * * * Kto dziú pamiíta o przednûwku? Moja mama Wiktoria Kardyú ma 94 lata, mieszka w Kolbuszowej GÛrnej i nieraz opowiada nam jak to by o dawniej, co ludzie na wsi gotowali, jaka by a bieda. Dlatego kiedy dzisiejszy temat dotyczy kaszy, nie sposûb nie opisaê potrawy przednûwkowej, ktûrπ zwano Ñporkaî. W czerwcu, kiedy ziarno w k osach øyta by o jeszcze zielone i s odkie, gospodynie sz y z sierpem w pole na Ñpodrzyn- "Tradycje naszej ziemi - ciπg oúê i trwanie" projekt wspû finansowany ze úrodkûw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

23 kiî. Dwa, trzy snopki takiego niedojrza ego øyta przynoszono do domu. Nie da o sií go m ÛciÊ, bo by o za miíkkie. Wobec tego babcie z wnukami wy uskiwa y ziarno. Ziarno nastípnie p ukano, gospodyni przygotowywa a øeliwny garnek Ñøeleüniokî, na dno garnka dawa a mas o, wsypywa a ziarno, soli a, na wierzch dodawa a jeszcze mas a, przykrywa a szczelnie pokrywkπ i stawia- a na blasze kuchennej lub dynarku. Tak przygotowana potrawa dusi a sií. MyúlÍ, øe nazwa Ñporkaî powsta a od parkotania tej przednûwkowej kaszy. Jadano jπ z mlekiem lub maúlankπ. Nie znam smaku tej potrawy, ale mama mûwi a nam, øe to by o bardzo dobre. SπdzÍ, øe smak Ñporkiî dla g odnego by najlepszy. * * * Zbliøajπ sií úwiíta Boøego Narodzenia, a w nich chyba najpiíkniejszy jest wieczûr wigilijny, kiedy kaøda rodzina zasiada do postnika, kiedy dzielimy sií op atkiem i sk adamy sobie wzajemnie najlepsze øyczenia. Na wigilijny stû podawane sπ potrawy postne przygotowane przez gospodynií z tego co uros o w polu, sadzie, lesie, ogrodzie i w wodzie. W naszym regionie wigilijna kolacja nie moøe obyê sií bez kaszy. NajczÍúciej podawano i podaje sií kaszí jaglanπ i gryczanπ, rzadziej jíczmiennπ. W niektûrych domach gospodynie robi y go πbki z nadzieniem z kaszy gryczanej i grzybûw. Gotowano kapustí kiszonπ Ñzaciπganπî kaszπ jíczmiennπ. Potrawy te maszczono olejem, nierzadko lnianym. W Dzikowcu, Raniøowie i sπsiednich wsiach pieczono Ñkasiokiî. By o to pszenne, droødøowe ciasto przek adane nadzieniem z kaszy, przewaønie jaglanej, czasami gryczanej. Dzieci wola y takie placki z kaszπ jaglanπ: ÑUpieccie nom jagloka, nie chcemy grycoka.î Dziú gospodynie piekπ Ñkasiokaî ale z ryøem, ktûry jest wygodniejszy w przygotowaniu takiego nadzienia, bardziej Ñmastnyî i sií nie Ñsypieî. Do dziú pamiítam smak Ñjaglanego torcikaî, ktûry na wieczerzí wigilijnπ przygotowywa a babcia moich kuzynûw ñ Julia Samojedny. Zawsze po postniku (poúniku) szliúmy ca π gromadπ kolídowaê, sk adaê øyczenia i dzieliê sií op atkiem z dalszπ rodzinπ. MiÍdzy innymi zachodziliúmy do wuja Jana Starca, gdzie zawsze byliúmy czístowani jaglanym torcikiem babci Julii. To jeden ze smakûw mojego dzieciòstwa zwiπzany z Wigiliπ. Wuj W adys aw, najstarszy brat mojej mamy, z wielkim pietyzmem odnosi sií do tradycyjnych zachowaò gospodarza. Tuø przed postnikiem obiera cebulí, przekrawa pionowo i rozk ada dwanaúcie cebulowych miseczek, tyle ile jest miesiícy w roku, na parapecie okiennym od strony pû nocnej. Do kaødej cebulowej miseczki wsypywa rûwno odmierzonπ sûl. Po wieczerzy, odúpiewaniu kolíd, czekaliúmy co nam przyniesie przysz y rok, jaka bídzie pogoda w poszczegûlnych miesiπcach. Tam gdzie sûl sií zupe nie rozpuúci a i by o duøo p ynu, to oznacza o, øe miesiπc ten bídzie mokry, gdzie sûl sií nie rozpuúci a, wskazywa o to suszí. CzÍsto sií to sprawdza o. PRZEPISY Kasiok w piecu... * * * Wigilijny torcik z kaszy jaglanej Sk adniki: 1 szklanka kaszy jaglanej, 1,5 szklanki mleka, 1,5 szklanki wody, 3 yøki cukru, 4 jajka, 2 yøki mas a, 1 yøka úmietany, szczypta cynamonu, 10 dag rodzynek, t uszcz do wysmarowania formy. Mleko rozcieòczyê z wodπ, zagotowaê, wsypaê wymytπ kaszí, uprzednio sparzonπ. Mieszajπc, gotowaê 5 min. WstawiÊ do ciep ego piekarnika lub pod poduszkí. Do ostudzonej kaszy dodaê utarte z cukrem 3 øû tka, lekko posoliê i dobrze wymieszaê. DodaÊ rodzynki i ubitπ na sztywno pianí z bia ek, delikatnie wymieszaê. Prze oøyê do dok adnie wysmarowanej mas em formy. Wyg adziê powierzchnií, ktûrπ polaê surowym jajkiem, wymieszanym ze úmietanπ i rozpuszczonym mas em. Piec w temp 180 C oko o 30 ñ 40 min. PodawaÊ z sosem z suszonych úliwek. Sos úliwkowy Sk adniki: 10 dag úliwek, 1 yøeczka cukru, ½ szklanki wody, 2 yøki úmietanki. åliwki ugotowaê do miíkkoúci, zmiksowaê lub przetrzeê przez sitko. Powsta y sos doprawiê do smaku cukrem. ZaciπgnπÊ úmietankπ, wymieszanπ z 1 yøeczkπ mπki ziemniaczanej i zagotowaê. * * * Placek z kaszy gryczanej i twarogu Sk adniki: 1 szklanka kaszy gryczanej, 50 dag twarogu, 1 yøka mas a, 1 yøka cukru, ½ szklanki úmietany, 3 jajka, yøka tartej bu ki, sûl i pieprz do smaku, 1 cebula. Do gotujπcej wody (oko o 2 szklanek) wsypaê kaszí gryczanπ, gotowaê 5 minut, wstawiê pod poduszkí. TwarÛg utrzeê lub przepuúciê przez maszynkí, dodaê úmietaní, jajka, cebulkí zrumienionπ na maúle i dok adnie wymieszaê. Do nat uszczonej i wysypanej tartπ bu ka formy wy oøyê kaszí, wyrûwnaê powierzchnií i wy oøyê przygotowany ser. PolaÊ stopionym mas em i piec w temperaturze 180 stopni oko o 30 minut. Upieczony placek pokroiê w kwadraty, u oøyê na pû misku i polaê topionym mas em wymieszanym ze úmietanπ. * * * Kasiok mazurski Sk adniki: ½ kg mπki pszennej, 2 jajka, ½ szklanki stopionego mas a lub margaryny, 4 dag droødøy, 1 szklanka mleka, sûl, 1 yøka cukru. Nadzienie z kaszy, sk adniki: 1 szklanka kaszy jaglanej, 2 ½ szklanki mleka, 2 yøki mas a, 3 jajka, do smaku sûl, cukier (cynamon lub cukier waniliowy). PrzygotowaÊ ciasto jak na zwyk π droødøowπ bu kí. SzklankÍ kaszy sparzyê na sicie wrzπcπ wodπ, odsπczyê i wsypaê na gotujπce sií mleko. Do smaku os odziê, posoliê i dodaê mas o. Gdy kasza pogotuje sií piíê minut, odstawiê do ciep ego piekarnika lub pod pierzynkí. Po przestygniíciu wymieszaê kaszí z rozmπconymi jajkami. Przygotowane ciasto podzieliê na dwie czíúci. Rozwa kowaê placek, prze oøyê do tacki, rozsmarowaê na placku kaszí jaglanπ i przykryê drugim plackiem droødøowego ciasta. Ponak uwaê z wierzchu widelcem ciasto, jeszcze raz przyklepaê aby odpowietrzyê. PosmarowaÊ jajkiem i zostawiê do podroúniícia. PodroúniÍte ciasto wstawiê do piekarnika i piec w temperaturze 200 C oko o godziny. SMACZNEGO! Z okazji zbliøajπcych sií åwiπt Boøego Narodzenia øyczí wszystkim Czytelnikom i Redakcji ÑZiemi Kolbuszowskiejî zdrowia i aby na wigilijnym stole nie zabrak o kaszy. Niech juø nikt nie zazna g odu na przednûwku i nie tylko. Niech stare powiedzenie ÑNasza kasza, dziadkûw boszczî pozostanie tylko porzekad em. grudzieñ 2005 Nr 12 (120) "Tradycje naszej ziemi - ciπg oúê i trwanie" projekt wspû finansowany ze úrodkûw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

24 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) ZDROWIE... DzieÒ krwiodawcûw Dni listopada to úwiíta honorowych dawcûw krwi w ca ym kraju. Krwiodawcy zrzeszeni w klubie Honorowych DawcÛw Krwi w Kolbuszowej spotkali sií z tej okazji 25 listopada z przedstawicielami w adz: pos em Zbigniewem Chmielowcem, starostπ Bogdanem Romaniukiem, burmistrzem Kolbuszowej Janem Zubπ, przedstawicielami Rady Powiatu, UrzÍdu Miejskiego i radnymi oraz sponsorami. W tym roku przypada 12-lecie istnienia klubu przy PCK. W bieøπcym roku oddaje systematycznie krew oko o 60 krwiodawcûw oraz grup m odzieøy z LO i ZST w Kolbuszowej. OgÛ em oddano oko o 80 litrûw krwi. Obostrzone wymogi, ktûre trzeba spe niê przy oddawaniu krwi (niska hemoglobina, urazy, choroby, pobyt za granicπ itp.)dyskwalifikujπ wielu chítnych. Oddajπc krew dajemy czπstkí siebie dla ratowania øycia i zdrowia setek Juø od 7 lat 1 grudnia obchodzony jest jako åwiatowy DzieÒ Walki z AIDS. Zosta on zainicjowany przez åwiatowπ OrganizacjÍ Zdrowia (WHO) w 1988 roku w zwiπzku z gwa townym rozprzestrzenianiem sií tej choroby. Z najnowszych danych statystycznych og oszonych przez WHO wynika, øe na úwiecie øyje ponad 40 milionûw ludzi z wirusem HIV. W Polsce do koòca wrzeúnia 2005 roku stwierdzono zakaøenie wirusem HIV u blisko 10 tysiícy osûb, jednak liczba øyjπcych z tym wirusem szacowana jest na oko o 30 tysiícy. Najbardziej niepokojπce jest to, øe najczíúciej ofiarami tej choroby sπ m odzi ludzie w wieku 15 ñ 24 lat. AIDS jest chorobπ úmiertelnπ wywo ywanπ przez wirus HIV, ktûry rozprzestrzenia sií trzema g Ûwnymi drogami: 1. przez kontakt seksualny z zakaøonπ osobπ; 2. poprzez kontakt otwartej rany z zakaøonπ krwiπ, a takøe gdy zakaøona krew dostanie sií na spojûwki, úluzûwki lub uszkodzonπ skûrí; ludzi. Krwiodawcom przyúwieca motto, øe tyle sπ warci ile mogπ pomûc drugiemu cz owiekowi. C h c i e l i b y - úmy, øeby takie spotkania utrwali y przekonanie krwiodawcûw, øe sπ naprawdí potrzebni spo eczeòstwu. W naszym gronie sπ dawcy, ktûrzy szczegûlnie zas uøyli na wyrûønienie: JÛzef D uøeò ñ ponad 60 litrûw krwi, Kazimierz Hotloú ñ ponad 50 litrûw krwi, Jerzy Galej, Zbigniew Kupczyk ñ ponad 35 litrûw krwi, Andrzej StÍpieÒ, Wies aw Guzior, Stanis aw Jab oòski ñ ponad 30 litrûw krwi, oraz wielu innych, ktûrzy przekroczyli 18 litrûw krwi. Odznakπ Zas uøony Honorowy Dawca Krwi zostali odznaczeni: Janusz Kucab ñ I st. ñ 18 litrûw krwi, Krzysztof Marsza ek ñ I st. ñ 18 litrûw krwi, Marian UWAGA - AIDS! 3. od matki øyjπcej z HIV, ktûra moøe zakaziê swoje dziecko w trakcie ciπøy, porodu lub podczas karmienia piersiπ. NajczÍstszπ jest droga kontaktûw seksualnych. W zwiπzku z tym najlepszπ metodπ zabezpieczajπcπ przed zakaøeniem jest odpowiednia profilaktyka polegajπca miídzy innymi na poznaniu faktûw na temat HIV i AIDS jeszcze przed rozpoczíciem aktywnoúci seksualnej oraz na uúwiadomieniu potrzeby dbania o siebie i bliskich. Podejmujπc dzia ania w tym zakresie uczniowie Liceum OgÛlnokszta cπcego w Kolbuszowej pod kierunkiem mgr Anny Wa ek przygotowali akademií z okazji åwiatowego Dnia Walki z AIDS. G Ûwnym przes aniem inscenizacji by o pokazanie wielkiego niebezpieczeòstwa, jakie niesie ze sobπ ta choroba oraz uúwiadomienie, øe problem ten moøe dotknπê kaødego z nas. ANNA WA EK Lachowicz ñ II st. ñ 12 litrûw krwi, JÛzef Lechowskiñ III st. ñ 6 litrûw krwi i Ireneusz Mytych ñ III st. ñ 6 litrûw krwi. W tym roku, mimo zaproszenia, nie przyby na spotkanie nikt z Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa jak rûwnieø z ZOPCK w Rzeszowie. Jest to przykre, gdyø w aúnie tym instytucjom powinno najbardziej zaleøeê na krwiodawcach. Klub istnieje tylko i wy πcznie dziíki sponsorom, poniewaø w/w instytucje od paru lat nie zdoby y sií na ufundowanie choêby symbolicznych nagrûd. Sponsorami spotkania byli: Starostwo w Kolbuszowej, Urzπd Miejski w Kolbuszowej, SZiZîSChî, CMOLFRUT, PAKFOL, ZIE- MVIT, PIAST, FIN S.A., OREX, BUDROL, MET, CARITAS, MURDRA, DOMOBUD, kwiaciarnia R ØA, sklepy AGD MARKER i Grzegorza Cudo, piekarnia Jana Sobierskiego, ARMET, FITMET, Zarzπdy Osiedla nr 1 i 2, oraz Joanna Gdowik, Jaros aw Ragan, JÛzef Rybicki, Zbigniew Mokrzycki, Grzegorz Romaniuk. Wszystkim sponsorom, rûwnieø tym nie wymienionym, serdecznie dziíkujemy w imieniu krwiodawcûw. CZES AW MAZAN NZOZ ÑPROMYKî Nowy Dzikowiec 41 B Z A P R A S Z A M Y PORADNIA LOGOPEDYCZNA Terapia wad wymowy, codziennie, bezp atnie (umowa z NFZ), prowadzi mgr logopedii. PORADNIA GINEKOLOGICZNO ñ PO OØNICZA Bez skierowania, bezp atnie (umowa z NFZ) Wykonujemy: USG ginekologiczno-po oønicze, badania cytologiczne i analityczne Rejestracja pod numerem tel: (bez kolejek) lub osobiúcie w NZOZ ÑPROMYKî PRYWATNY GABINET LEKARSKI LEK. MED. BOØENA BARBARA PRZYCZYNA PEDIATRA, SPECJALISTA MEDYCYNY RODZINNEJ PRZYJMUJE WE WTORKI OD GODZ. 14:30 DO 15:30 DH ÑORZECHî UL. 11 LISTOPADA 3.

25 ŒRODOWSKO... W dniach 5-6 listopada 2005 odby a sií w Kolbuszowej OgÛlnopolska Konferencja Kraskowa. W Konferencji wzií o udzia ponad 40 uczestnikûw reprezentujπcych rûøne organizacje i instytucje naukowe. G Ûwnym goúciem by Andrzej GÛrski z Uniwersytetu WarmiÒsko-Mazurskiego z Olsztyna - najwiíkszy autorytet w tej dziedzinie, autor wielu prac naukowych dotyczπcych kraski. Podczas spotkania przedstawiono wiele referatûw dotyczπcych obecnej wiedzy na temat tego ptaka. grudzieñ 2005 Nr 12 (120) Obserwacja ptakûw w Budzie Stalowskiej W drugiej czíúci Konferencji odby a sií burzliwa dyskusja, ktûrej celem by o opracowanie planu ochrony kraski w ca ej Polsce. Przyznano, øe sytuacja tego ptaka w kraju jest bardzo z a (w 2005 doliczono sií niespe na 80 par!). Pozosta y jedynie 3 wiíksze populacje: na Podkarpaciu, Mazowszu i Podlasiu, gdzie naleøa oby przeprowadziê monitoring, okreúliê minimalnπ wielkoúê populacji i czynniki ograniczajπce oraz opracowaê programy ochronne. W tym celu wkrûtce odbídzie sií kolejne spotkanie robocze organizacji i ornitologûw z miejsc gdzie kraska jeszcze wystípuje. Drugiego dnia odby a sií wycieczka na stawy w Budzie Stalowskiej i îosadnikî w Cyganach. Uczestnicy konferencji mogli tam podziwiaê wiele ciekawych ptakûw w tym: bieliki, wπsatki, siewnice, bielaczki, czaple bia e, perkozy rdzawoszyje, úwistuny p askonosy, b otniaki zboøowe i øurawie. KONRAD KATA Pamiπtkowe zdjície uczestnikûw. Jak sadziê las? DziÍki dofinansowaniu ze úrodkûw Unii Europejskiej ÑFAPAî Nadleúnictwo Kolbuszowa zorganizowa o bezp atne szkolenie dla rolnikûw. W ostatnich dniach listopada mogli oni zapoznaê sií z metodami zak adania i pielígnacji lasûw na gruntach rolnych zgodnie z najnowszymi zasadami hodowli i ochrony lasu. W czíúci kameralnej przedstawiono informacje teoretyczne, ktûre ugruntowano na pokazie terenowym. BP

26 grudzieñ 2005 Nr 12 (120) SPORT... Mi oúnicy koszykûwki z LO udowodnili, øe fascynacja tπ dyscyplinπ poparta treningami, a przy tym wiara we w asne si y moøe przynieúê zas uøone zwyciístwo. 30 listopada w hali Liceum OgÛlnokszta cπcego w Kolbuszowej odby y sií zawody w koszykûwce dziewczπt i ch opcûw. WziÍ o w nich udzia piíê druøyn, gospodarze oraz uczniowie z Zasadniczej Szko y Technicznej i Zespo u SzkÛ Agrtotechniczno-Ekonomicznych z Weryni. Jako pierwsze wesz y na parkiet panie: LO kontra Werynia. Grano 4 x 5 minut. Gospodynie walczy y ambitnie, osiπgajπc wynik 20:8. Drugi mecz to rywalizacja panûw, 4 x 10 minut LO przeciw ZST - rezultat 75:12 dla gospodarzy. WúrÛd licealistûw najwiíkszπ skutecznoúciπ wykaza sií Mateusz Bπk zdobywajπc 22 ìoczkaî, nie tylko punktowa, okaza sií perfekcyjny w rywalizacji pod tablicami, doskonale blokowa rzuty, za oøy kilka ìczapî przeciwnikom, zaliczy zbiûrki. Dzielnie sekundowa mu Karol Kostuj, skutecznie koòczπc znacznπ czíúê akcji podkoszowych, schodzπc z parkietu z 16 punktami. Dobrze atakowa i broni Rafa Lechowski zapisujπc na swoje konto 10 ìoczekî. Nasi zawodnicy zanotowali wysokπ skutecznoúê trafieò z dystansu, nie dopuszczali goúci do rzutowych pozycji. Juø poczπtek meczu pokaza, øe koszykarze miejscowi kontrolujπ grí. Nienagannie spisa a sií obrona strefπ, a zaskakujπce, b yskawiczne kontrataki by y nie do przerwania przez przeciwnikûw. W ostatnich dziesiíciu minutach na parkiet weszli zmiennicy, oni rûwnieø nie zawiedli. Druøyna zagra a z pe nym zaangaøowaniem zespo owπ, dynamicznπ koszykûwkí z licznymi efektywnymi akcjami i rzutami. Trzecie spotkanie paò: ZSAE z ZST da o zwyciístwo Weryni 25:9. Ostatni mecz to konfrontacja dziewczπt i tu nie zawiod y nasze panie wygrywajπc z ZST 16 ìoczkamiî (23:7). Skutecznymi zawodniczkami LO by y Anna Barnaú, Gabriela Romaniuk, Gabriela Nowak oraz Natalia Czyøewska. Podsumowujπc moøna mûwiê, øe by y to ciekawe i emocjonujπce widowiska, a wygrane by a w pe ni zas uøone. Mecze sídziowali Grzegorz Gembarowski i Bart omiej Szczepanek. W sk ad druøyny uczniûw LO wchodzπ: Mateusz Bπk, Marcin Drøa, Rafa Lechowski, ukasz Koøuchowski, Krzysztof Tokarz, Pawe Niemczak, Piotr StÍpieÒ, Kamil Wolny, Bartosz Wyzga, Karol Kostuj, Pawe Mytych, Kamil NawÛj, Mateusz Jagielski, Bartosz Pleban. Koszykarki LO reprezentujπ: Gabriela Romaniuk, Anna Barnaú, Anna Dziopak, Joanna Cudo, Natalia Czyøewska, Gabriela Nowak, Justyna Jagielska, Alina Kwaúnik, Agata Kubiú, Aleksandra Mazurkiewicz, Paulina Kozio i Anna Durak. ALINA WILK 12 listopada w Zespole SzkÛ w Kupnie odby sií II Turniej Pi ki Siatkowej o puchar Przewodniczπcego Rady Miejskiej w Kolbuszowej. W zawodach wzií o udzia 8 druøyn: UKS Bukowiec, SP w Cmolasie, LZS DomatkÛw, ZS nr 1w Kolbuszowej, Zgoda Kupno, ZS w Kupnie, ZS w Niwiskach i Nadleúnictwo Kolbuszowa w åwierczowie. 1 miejsce zdoby a druøyna reprezentujπca Nadleúnictwo Kolbuszowa w åwierczowie, 2 miejsce Zgoda Kupno, 3 miejsce SP w Cmolasie. Serdecznie dziíkujemy Przewodniczπcemu Rady Miejskiej w Kolbuszowej Janowi Wiπckowi za pomoc w zorganizowaniu turnieju oraz okaza e puchary. Zapraszamy na kolejny turniej za rok. [-] Projekt Otaczajπcy nas krajobraz jest wspûlnym dzie em si przyrody i cz owieka. To wspûlne dzie o by o niegdyú tworem niezwykle harmonijnym. Charakter ludzkich siedzib wynika zarûwno z warunkûw naturalnych, uøycia lokalnych materia Ûw jak i kulturowych cech zamieszkujπcej dany obszar wspûlnoty. Zerwanie z tπ tradycjπ przynios o trudne do oszacowania szkody: unifikacja i brzydota architektury odbiera szanse szybkiego rozwoju miast i regionûw, wykorzenia z tradycji i obniøa jakoúê øycia mieszkaòcûw. PowrÛt do najlepszych wzorûw z przesz oúci naleøy wiíc rozpoczπê jak najszybciej. Prezentowany w dzisiejszym numerze ÑZiemi Kolbuszowskiejî projekt jest pierwszym owocem wspû pracy nawiπzanej pomiídzy Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej a firmπ projektowπ ÑArchetonî z Krakowa. MÛwiπc najogûlniej, Muzeum wnosi do niej swojπ wiedzí na temat dawnego budownictwa regionu lasowiackiego, zachowanπ zarûwno w materia ach archiwalnych, jak i w konkretnych przyk adach prezentowanych w kolbuszowskim skansenie; natomiast ÑArchetonî, jedno z najlepszych biur projektowych w Polsce ñ doúwiadczenie i talent swoich architektûw. ÑLasowiakî, opracowany przez arch. Wojciecha Ciechana, jest moim zdaniem projektem zachwycajπcym: modelowym przyk adem po- πczenia tradycji z nowoczesnoúciπ, archaizacji formy z niezwykle funkcjonalnym rozplanowaniem wnítrza. Trudno o lepszπ propozycjí dla tych, ktûrzy chcπ sensownie zainwestowaê w agroturystykí ñ chociaø niewykluczone, øe inne, rûwnie ciekawe propozycje zostanπ zaprezentowane podczas planowanego przez Muzeum Kultury Ludowej na marzec 2006 roku seminarium o krajobrazie kulturowym wsi lasowiackiej. Juø dzisiaj wszystkich zainteresowanych zapraszamy. JACEK BARDAN, MUZEUM KULTURY LUDOWEJ ìlasowiakî moøe rozczarowywaê wszystkich, u ktûrych has o architektura regionalna, przywo uje automatycznie obraz domu skrzπcego sií bogactwem dekoracji stylu zakopiaòskiego. Jeøeli jednak naszym celem ma byê odszukanie i oøywienie niespotykanych gdzie indziej cech budownictwa ludowegoî lesiokûwî, powinniúmy z uwagπ zapoznaê sií i z pokorπ zaakceptowaê historií tutejszego osadnictwa. Walka o przetrwanie d ugo stanowi a g Ûwny sens øycia ludzi w wid ach Wis y i Sanu, odsuwajπc na bok sztukí, ktûra pozosta a surowa i prosta. Ale w aúnie ta prostota i surowoúê - moøe sií staê niepowtarzalnym, charakterystycznym tylko dla ziemi kolbuszowskiej znakiem rozpoznawczym i bogactwem. JUSTYNA MARKOWSKA-ZEMANEK, ARCHETON