TEMAT NUMERU AKTUALNOŚCI W ODDZIALE ŁÓDZKIM. 5 Rehabilitacja w ośrodkach 5 Kursy aktywizujące 5 Warsztat wyjazdowy do Załęcza Wielkiego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "TEMAT NUMERU AKTUALNOŚCI W ODDZIALE ŁÓDZKIM. 5 Rehabilitacja w ośrodkach 5 Kursy aktywizujące 5 Warsztat wyjazdowy do Załęcza Wielkiego"

Transkrypt

1 Co słychać...? jest kwartalnikiem Łódzkiego Oddziału Polskiego Związku Głuchych. Redakcja: ul. Nawrot 94/ Łódź tel. (042) tel./fax (042) Redaktor naczelny: Agnieszka Kwiecień Materiały opracowują pracownicy, wolontariusze i przyjaciele PZG w Łodzi i Poznaniu. Zdjęcia na okładkach: Filip Springer/ III EFSON Projekt graficzny: Michał Jaromin michal@michikado.com Skład, łamanie i druk: Poligraf, Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skrótu i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku. Za treść reklamy nie odpowiadamy. Wydrukowano ze środków: TEMAT NUMERU 2 Głusi w USA AKTUALNOŚCI ŁÓDŹ 4 Konwersacje 4 Informator PZG PJM na polonistyce W ODDZIALE ŁÓDZKIM 5 Rehabilitacja w ośrodkach 5 Kursy aktywizujące 5 Warsztat wyjazdowy do Załęcza Wielkiego W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM 7 Nowa siedziba PZG otwarta 8 Niesłyszący odwiedzają miasta Europy i odpoczywają w Hiszpanii W KOŁACH TERENOWYCH Łódź 12 Międzynarodowy Dzień Głuchego w Tomaszowie Maz. 12 Andrzejki 13 Warsztaty artystyczne 13 Wycieczka do Bochni WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ 17 Integracyjny turniej w tenisie stołowym PRAWO 18 Odpowiedzialność za długi spadkowe Część I. c.d. 4 Kółka zaintersowań POZNAŃ 4 Poradnictwo specjalistyczne w Wielkopolsce 6 Wyjazdy integracyjne Łodzi i Szczecina 10 Kursy komputerowe dla niesłyszących w Wielkopolsce 11 Złoty Krzyż Zasługi dla członka PZG w Poznaniu POZNAŃ 14 Nie bójmy się komputera 14 Osoby głuche na Jasnej Górze 15 Dzień Świętego Marcina Rogal Świętomarciński 16 Wielkopolanie na Świętej Górze 17 Kurs komputerowy 18 Rodzaje rent REHABILITACJA DZIECI I MŁODZIEŻY 19 Edukacja niesłyszących 19 Nadanie imienia SOSW nr 1 w Łodzi KULTURA 21 ŁóPTA Teatr bez granic Instrukcja obsługi ZDROWO I BEZPIECZNIE 19 Świąteczne upominki 20 Komiks ze świata głuchych 20 Z poradni w Poznaniu 24 Cholesterol dobry i zły 24 Zakupy przez Internet SPORT 25 Mistrzostwa Polski Niesłyszących w siatkówce Oldbojów (od 35 lat) 25 Wybory ŁKSG RELIGIA 26 Symbole Świąt Bożego Narodzenia 22 Niesłyszący z Ireneuszem Krosnym 23 Sztuka w Dwóch Dłoniach 25 Puchar Polski niesłyszących w siatkówce mężczyzn 25 Puchar Polski w siatkówce kobiet O niesłyszących w kościele w Watykanie 28 Boże Narodzenie w Meksyku SPIS TREŚCI 1

2 TEMAT NUMERU GŁUSI W USA Głusi w USA Wizyta odbyła się w ramach International Visitors Leadership Program (Program Departamentu Stanu realizowany we współpracy z Ambasadą Amerykańską w Polsce). International Visitors Program, prowadzony przez Departament Stanu USA, skierowany jest do potencjalnych liderów życia publicznego, osób działających w obszarach takich jak polityka, media, biznes, edukacja, nauka, kultura. Osoby wyselekcjonowane do udziału w programie uczestniczą (indywidualnie lub grupowo) w specjalnie dostosowanym do ich potrzeb i zainteresowań cyklu wizyt studyjnych w różnych częściach USA. Celem programu jest zwiększanie wzajemnego zrozumienia pomiędzy liderami życia publicznego USA i krajów partnerskich. Od czasu zainicjowania programów International Visitors i Voluntary Visitors Program w 1948 roku wzięło w nim udział ponad osób z całego świata. Wśród jego absolwentów znajdują się Donald Tusk, Hanna Suchocka, Nicholas Sarkozy, Gerhard Shröeder i wiele innych postaci życia publicznego. Teraz do tego szacownego grona dołączyli absolwenci Programu Liderzy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności Maleńka, szkoła w maleńkiej, amerykańskiej miejscowości Mendenhall w stanie Missisipi. W klasie jedynie sześcioro uczniów i nauczyciel. A na ścianie różne znaki, ciekawostki, plakaty z Murzynami, którzy coś wielkiego w życiu osiągnęli (bo znajdujemy się w tzw. czarnym stanie także wszyscy uczniowie mają ciemny kolor skóry). Genesis One Christian School bo to właśnie tę szkołę odwiedziłem to typowa mała, prywatna szkoła na amerykańskiej prowincji. To, co szczególnie zainteresowało mnie w tej szkole, to wywieszony plakat ze znakami alfabetu ASL (amerykańskiego języka migowego). Spytałem nauczyciela, dlaczego uczy dzieciaki podstaw migowego, skoro wszystkie są słyszące. Odpowiedział, że uczą się ponieważ przecież w przyszłości mogą spotkać gdzieś głuchych i przede wszystkim po to, żeby była okazja opowiedzieć uczniom, że głusi w ogóle istnieją.

3 2. Virginia City kiedyś miejsce gorączki złota, jedno z najbogatszych miejsc na ziemi, 300 tysięcy mieszkańców, super nowoczesne rozwiązania (wodociągi, koleje, telegraf, gazety). Dzisiaj niewielka turystyczna miejscowość prawie skansen, w którym mieszka około 1500 osób. Odwiedzam organizację, która pełni rolę centrum obywatelskiego. Biuro prowadzi różnorodne programy (walka z przemocą, walka ze skutkami alkoholizmu itp.) Mają też dużo programów pomocy społecznej. Pytam o jakieś specjalne programy dla głuchych. Okazuje się, że nie ma takich programów, bo nie ma biednych głuchych. To znaczy są. Ale jest ich statystycznie tyle samo, co biednych rudych albo biednych niebieskookich. A spotkanie prowadził chłopak, który był słabo słyszący. Jest normalnym pracownikiem. Innym nie przeszkadzają jego kłopoty ze słuchem. 3. Waszyngton, kiedyś określany jako Stolica Wolnego Świata, dziś miasto robiące wielkie wrażenie na odwiedzających. Miałem okazję zwiedzić pobieżnie kilka spośród słynnych Smithsonian Museum (można je oglądać w filmie Noc w muzeum ). Byłem w Muzeum Indian, Muzeum Historii USA i w Muzeum Sztuki. W każdym z nich uderza ogrom informacji, jest bardzo dużo ekranów i projektorów wyświetlających filmy, animacje itp. Obok każdego z monitorów albo stoi drugi wyświetlający wszystkie teksty z filmu wraz z audioskryptem (informacje o ważnych dźwiękach np. dzwonek telefonu, pukanie do drzwi itp.), albo wisi tablica z tekstem. Wszystkie te miejsca są dodatkowo oznaczone międzynarodowym znakiem głuchych. 4. CNN jedna z amerykańskich stacji telewizyjnych. Ekran telewizora wygląda mniej więcej tak, jak ekran TVN 24. Jest więc postać prowadzącego, jest trochę grafiki, jest pasek z informacjami i zegar. Ale jest coś jeszcze. Są też napisy dla głuchych. Pisany jest cały pojawiający się tekst. Nie trzeba włączać telegazety ani martwić się o jakieś inne ustawienia telewizora. Tekst jest widoczny dla wszystkich. Jest to pewnie ułatwienie nie tylko dla głuchych, ale także dla osób, które nie posługują się jeszcze doskonale językiem angielskim. A takich jest przecież w USA całe mnóstwo. 5. Reno miasto w stanie Północna Nevada. Trochę podobne do Las Vegas chociaż w odróżnieniu od światowej stolicy hazardu lata świetności ma już raczej za sobą. Byłem jednym z uczestników kolacji. Nasi gospodarze zaprosili nie tylko nas, uczestników wizyty studyjnej z Polski, ale też swoich sąsiadów. Skorzystałem więc z okazji porozmawiania ze zwykłymi amerykanami o miejscu głuchych w ich społeczeństwie. Wszyscy rozmówcy wspominali o Uniwersytecie Gallaudeta w Waszyngtonie. Świadomość tego, że istnieje wyższa uczelnia z językiem migowym jako wykładowym była powszechna. Poza poważnymi informacjami usłyszałem także, że drużyna futbolowa z Gallaudeta ma lepsze wyniki niż inne drużyny uniwersyteckie, bo może porozumiewać się na odległość w wielkim hałasie jaki panuje na boisku. 6. Jackson stolica stanu Missisipi. Mamy spotkanie w przychodni dla biednych mieszkańców. Przychodnia urządzona jest w dawnej galerii handlowej muszę przyznać, że robi to bardzo ciekawe wrażenie. Na spotkaniu pytałem o badania przesiewowe. Okazuje się, że w USA nie są to badania powszechne. Czyli w Polsce jest pod tym względem lepiej. Druga kwestia, która się pojawiła na tym samym spotkaniu, to reakcja asystentki dyrektora przychodni. Gdy spytałem o kwestie badań przesiewowych, ta miła pani postanowiła się pochwalić swoją znajomością migania. Spytałem, po co uczyła się migać. Odpowiedź była bardzo pouczająca: uczyli nas języka migowego w szkole, bo to rozwija i pozwala spojrzeć na świat trochę inaczej. Trudno, po krótkiej wizycie odpowiedzieć na pytanie, czy głusi w USA mają lepiej czy gorzej niż w Polsce. Na pewno ich sytuacja jest zupełnie inna. Inaczej zorganizowane jest szkolnictwo, inaczej kwestie medyczne. Ale to, na co szczególnie zwróciłem uwagę, to fakt większej świadomości istnienia głuchych w społeczeństwie. Prawie wszyscy moi rozmówcy mieli coś na ten temat do powiedzenia. Moje pytania nie trafiały w próżnię. Jestem pewien, że to jedna z tych kwestii, których my jako społeczeństwo możemy się od Amerykanów nauczyć. Piotr Kowalski TEMAT NUMERU GŁUSI W USA 3

4 AKTUALNOŚCI 4 ŁÓDŹ KONWERSACJE W najbliższym czasie PZG w Łodzi wyda kolejne opracowanie na temat języka migowego. Tytuł publikacji brzmi Polski język migowy konwersacje. Będzie to książka i płyta DVD. Konwersacje przeznaczone są dla wszystkich osób zainteresowanych językiem migowym. Zawierają około 300 znaków. Wersja polska jest zaprezentowana w formie komiksu, część migowa w formie zdjęć i nagrań wideo. Wydanie Konwersacji dofinansował Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Informator pzg 2009 W grudniu ukaże się nowe wydanie informatora PZG w Łodzi Co Słychać plus. Znajdziecie w nim przydatne informacje z zakresu: 1. Oferty PZG 2. Pomocy niesłyszącym 3. Edukacji i zdrowia 4. Czasu wolnego. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z jego treścią. Informator będzie rozpowszechniany bezpłatnie wśród wszystkich członków i podopiecznych PZG. Trafi również do niektórych bibliotek i urzędów. pjm na polonistyce PZG w Łodzi we współpracy z Katedrą Współczesnego Języka Polskiego Uniwersytetu Łódzkiego od ubiegłego roku organizuje w Instytucie Filologii Polskiej zajęcia z PJM dla studentów. Od bieżącego semestru uruchomiona została grupa zaawansowana. Liczba studentów zainteresowanych poznaniem lub badaniem PJM rośnie, co nas bardzo cieszy. Warsztaty PJM na UŁ są okazją do innego potraktowania tematu języka migowego. Lektor skupia się na gramatyce, mniej na słownictwie, aby podkreślić cechy różniące PJM od innych języków. Nauczanie PJM językoznawców jest bardzo ważnym elementem strategii rozwoju łódzkiego Centrum Kształcenia Języka Migowego. KÓŁKA ZAINTERESOWAŃ Od początku września w ramach projektu Oferta rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z uszkodzonym słuchem w 7 ośrodkach rehabilitacji i wsparcia społecznego niesłyszących w woj. łódzkim w ramach Poddziałania z Programu Kapitał Ludzki organizowane są zajęcia w ramach kółek zainteresowań. W pracowni kucharskiej można nauczyć się gotować różnego rodzaju potrawy, ozdabiania stołów. Są prowadzone zajęcia w pracowni komputerowej, można pograć w bilard w ramach kółka sportowego lub przyjść i nauczyć się robić stroiki, bukiety w ramach kółka florystycznego. Wszystkich chętnych do uczestnictwa w projekcie i zajęciach prosimy o zgłaszanie się do biura projektu (pok. 13a, Anna Pośpiech). POZNAŃ poradnictwo specjalistyczne w wielkopolsce Przez ostatnie miesiące Oddział Wielkopolski prowadził w swoich kołach terenowych cykl spotkań o charakterze doradczym ze specjalistami różnych dziedzin. Odbywały się regularne dyżury psychologa, prawnika i doradcy zawodowego oraz spotkania grupowe. Aby usprawnić przebieg spotkań i zagwarantować ugruntowanie zdobytej wiedzy przygotowano specjalne podręczniki fot. Filip Springer z poszczególnych przedmiotów. Podczas dyżurów specjaliści skupili się głównie na problematyce zatrudnienia, metodach poszukiwania pracy i uprawnieniach przysługujących pracownikom. Psycholog prezentował skuteczne formy radzenia sobie ze stresem, uczył pozytywnego podchodzenia do życiowych wyzwań i pomagał zrozumieć trudy codziennych zmagań. Prawnik wyjaśniał obecnie obowiązujące regulacje ustawodawcze, rozwiązywał konkretne problemy prawne, sporządzał pisma procesowe i urzędowe oraz podejmował w niektórych sprawach interwencje. Doradca zawodowy natomiast skupił się na próbie sporządzenia drogi zawodowej danej osoby, która poszukiwała pracy, a więc pomagał w przygotowaniu niezbędnych dokumentów aplikacyjnych, służył radą w kwestii wyboru zawodu i podnoszenia kwalifikacji. Normalne korzystanie z usług psychologa czy prawnika wiąże się z wysokimi kosztami i dodatkową pomocą tłumacza języka migowego, której żadne z poradni czy kancelarii nie udzielają. Ze względu na ograniczoną komunikację i środki finansowe zorganizowane w PZG spotkania stanowiły dla zdecydowanej większości naszych członków jedyną możliwość skorzystania z tego typu wsparcia. Owocem tego jest wiele rozwiązanych spraw, rozwianie wątpliwości w ważnych życiowych kwestiach oraz podniesienie ogólnej świadomości i wiedzy na dane tematy. Wobec już zgłaszanych zapytań i próśb, na przyszły rok również planujemy podobne spotkania, tak grupowe, jak i indywidualne ze specjalistami.

5 Rehabilitacja w ośrodkach Od września 2009 r. do sierpnia 2011 r. PZG w Łodzi realizuje projekt Oferta rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z uszkodzonym słuchem w 7 ośrodkach rehabilitacji i wsparcia społecznego niesłyszących w woj. łódzkim w ramach Poddziałania Programu Kapitał Ludzki. Projekt adresowany jest przede wszystkim do osób dorosłych, niesłyszących i słabosłyszących, do 64. roku życia, zamieszkujących województwo łódzkie. Projekt realizowany będzie przede wszystkim w ośrodkach rehabilitacji i wsparcia społecznego niesłyszących (ORiWSN), działających w 7 miastach w województwie łódzkim tj.: w Łodzi, Kutnie, Piotrkowie Trybunalskim, Radomsku, Sieradzu, Skierniewicach oraz w Tomaszowie Mazowieckim. Projekt zakłada aktywizację społeczną i zawodową osób niesłyszących i słabosłyszących w województwie łódzkim poprzez uruchomienie ciągłej, bezpłatnej oraz dostępnej w języku migowym oferty usług indywidualnych i grupowych. Chcemy u uczestników projektu zwiększyć kompetencje społeczne, umiejętności samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie, poprawić ich sytuację życiową oraz zwiększyć szanse na zatrudnienie na otwartym rynku pracy. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Wszystkich chętnych do skorzystania z oferowanych przez nas usług zapraszamy do ośrodków rehabilitacji i wsparcia społecznego działających w województwie łódzkim. Szczegółowe informacje dotyczące projektu, bieżące wydarzenia oraz adresy ośrodków znajdziecie na stronie internetowej: Biuro projektu: Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki Łódź, ul. Nawrot 94/96, pok. 13a Koordynator projektu: Anna Pośpiech, anna.pospiech@pzg.lodz.pl W ODDZIALE ŁÓDZKIM Kursy aktywizujące Dobiega już końca tegoroczna edycja kursów języka angielskiego, komputerowego i metodycznego na lektora PJM. Kursy rozpoczęły się we wrześniu i cieszą się dużym zainteresowaniem członków i podopiecznych PZG w Łodzi. Dziękujemy za pilne uczestnictwo. Kursy zostały dofinansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Warsztat wyjazdowy do Załęcza Wielkiego pn. Na szkle malowane i złota nić Warsztat odbył się w terminie 2-6 listopada 2009 r. i poświęcony był poznaniu i ćwiczeniu techniki malowania na szkle. Ten element warsztatu był ważny ze względu na nabycie przez przedstawicieli poszczególnych kół terenowych PZG podstawowych umiejętności w zakresie malowania na szkle tak, aby przekazać później tę wiedzę na warsztatach stacjonarnych w kołach. Drugim elementem warsztatu było ćwiczenie różnych technik związanych z nicią. Największym zainteresowaniem cieszyło się koronkarstwo. Uczestnicy uczyli się wykonywania prostych elementów, w tym np. coraz bardziej popularnych ozdób świątecznych wykonywanych szydełkiem. Poza tymi dwoma głównymi nurtami warsztatów ćwiczono również technikę de kupażu, która wzbudziła bardzo duże zainteresowanie i zostanie przeniesiona do realizacji w poszczególnych kołach w czasie warsztatów stacjonarnych. Uczestnicy byli bardzo zadowoleni z tej formy zajęć. Wyjazd został dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. 5

6 W ODDZIALE ŁÓDZKIM Wyjazdy integracyjne Łodzi i Szczecina 6 W ramach projektu Zwiększenie i podtrzymanie aktywności osób z uszkodzonym słuchem z województwa łódzkiego i zachodniopomorskiego zostały zorganizowane dwa wyjazdy warsztatowe. W wyjeździe do Szczecina wzięło udział 15 osób niesłyszących z województwa łódzkiego, w drugim, do Łodzi wzięło udział 15 osób niesłyszących z województwa zachodniopomorskiego. W ramach wyjazdów były zorganizowane spotkania w oddziałach PZG w Łodzi i w Szczecinie. Dodatkowo były zorganizowane wycieczki mające na celu poznanie regionu łódzkiego i zachodniopomorskiego. Grupa z Łodzi odwiedziła Muzeum Historii Miasta w Ratuszu Staromiejskim, Muzeum Morskie na Wałach Chrobrego, w obrębie centrum miasta zobaczyła Stare Miasto, Zamek Książąt Pomorskich, Bazylikę Archikatedralną, miejsce urodzin carycy Katarzyny II i jej synowej Marii Fiodorownej, Pomnik Solidarności, Wały Chrobrego, otoczenie portu, gwiaździste place oraz Cmentarz Centralny (jeden z największych w świecie). Zaś grupa osób z województwa zachodniopomorskiego odwiedziła Muzeum Fabryki, poznała historię Manufaktury, Akwarium egzotyczne, Muzeum Sztuki, Grotę solną oraz Ogród botaniczny. Dodatkowo nasi goście mieli okazje odwiedzić pub Dwie Dłonie, który jest jedynym integracyjnym pubem w Polsce, prowadzonym przez osoby niesłyszące i słyszące. Wyjazdy zostały dofinansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnospraw-nych. A oto relacja uczestniczki wyjazdu do Szczecina Maryli Patyk: Na drugi dzień po przyjeździe do Szczecina udaliśmy się z przewodnikiem na zwiedzanie najpiękniejszych i najciekawszych zakątków Szczecina. Miasto to zrobiło na mnie duże wrażenie. Jest bardzo zadbane, ma ładnie odnowione zabytki, bardzo szerokie, przestronne ulice ułatwiające poruszanie się. Ciekawostką Szczecina są gwiaździste place, od których wychodzi aż 8 ulic. W trakcie zwiedzania przewodnik opowiadał nam dużo o historii miasta. Szczecin ma też bardzo dużo zieleni. Szkoda, że była niezbyt ładna pogoda i nie mogliśmy podziwiać jego uroków w pełnej krasie. Po krótkim odpoczynku i obiedzie udaliśmy się na spotkanie do naszych kolegów, do Polskiego Związku Głuchych w Szczecinie. Tam zostaliśmy przyjęci bardzo serdecznie. Pokazano nam pracownie, gdzie mogliśmy zapoznać się z twórczością i wyrobami osób uczestniczących w zajęciach. Następnego dnia ruszyliśmy w kierunku Świnoujścia. Po drodze zwiedzaliśmy między innymi muzeum w Wolinie, gdzie mogliśmy sami wybić sobie monety, co było dużą atrakcją. Podjechaliśmy również pod latarnię morską w Świnoujściu, oglądaliśmy forty, a następnie udaliśmy się do Międzyzdrojów, gdzie obejrzeliśmy Aleję Gwiazd. Morze tego dnia było wyjątkowo spokojne i jak zawsze piękne. Udało mi się nawet znaleźć muszelkę. W drodze powrotnej wstąpiliśmy jeszcze do Kamienia Pomorskiego, gdzie mieliśmy nadzieję na zwiedzenie Katedry. Niestety, była zamknięta i musieliśmy zadowolić się zobaczeniem jej z zewnątrz. Obejrzeliśmy również Stare Miasto i tamtejsze narzędzia tortur. W dniu 12 listopada również było bardzo dużo atrakcji. Do południa zwiedzaliśmy Szczecin i najbliższe okolice. Mieliśmy możliwość zobaczenia stoczni, niestety jest ona już nieczynna. Zwiedziliśmy Katedrę, która robi wrażenie, jest bardzo duża. Obejrzeliśmy też Zamek Książąt. Dużą frajdą było dla nas zwiedzenie Eksperymentarium, gdzie mieliśmy możliwość uczestniczyć w ciekawych eksperymentach fizycznych. Duże wrażenie zrobiło na nas odwiedzenie niedawno otwartego Oceanarium. Były tam rybki i rafy koralowe, we wszystkich kształtach i kolorach tak pięknych jak tęcza. W imieniu uczestników chcę bardzo podziękować organizatorom wyjazdu za umożliwienie nam uczestnictwa w tak fajnej «Wyprawie», która pozwoliła nam na poznanie pięknego zakątka Polski.

7 Nowa siedziba PZG otwarta w Międzynarodowym Dniu Głuchego W sobotę 17 października o godz w budynku przy ul. Przemysłowej 45/49 w Poznaniu nastąpiło uroczyste otwarcie nowej siedziby Polskiego Związku Głuchych. Pod koniec ubiegłego roku Związek zmienił swoją siedzibę, z ul. Żydowskiej przeniósł się na ul. Przemysłową przy Rynku Wildeckim. Po długim i żmudnym dostosowywaniu lokalu do potrzeb działalności nadszedł wreszcie czas na otwarcie. Nadmienić trzeba, iż wszelkie prace remontowe wykonywali nasi podopieczni niesłyszący, którzy poświęcali swój wolny czas na przystosowanie naszego lokalu do użytku. Uroczyste przecięcie wstęgi, poświęcenie lokalu przez Archidiecezjalnego Duszpasterza Osób Niesłyszących, ks. Jacka Leśniewskiego, i otwarcie nowo wyremontowanej siedziby rozpoczęło się 17 października o godz Data ta nie jest przypadkowa, ponieważ nawiązuje również do wrześniowej uroczystości, a mianowicie Międzynarodowego Dnia Głuchego. Razem z nami świętowali zaproszeni goście, wśród których znalazły się takie osobistości, jak prezes Zarządu Głównego PZG Andrzej Kopeć, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Poznania ds. Osób Niepełnosprawnych Dorota Potejko, przedstawicielka Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych Pani Aleksandra Szych, przedstawiciele administracji i Urzędu Miasta Poznania, członkowie wraz z zarządami kół terenowych. Po słowie wstępnym Prezesa Zarządu Oddziału, Piotra Nowaka, głos zabrali goście. Część artystyczna spotkania upłynęła w atmosferze teatralnej; podopieczni z Poznania przedstawili trzy scenki rodzajowe z dużą zawartością humoru. Było to pośrednie nawiązanie do istniejącego w początkach działalności Oddziału zespołu teatralnego o nazwie Pegaz 72. Formą wyrazu była pantomima, uniwersalna w środowisku niesłyszących, jak się okazało bardzo trafiona, ponieważ tak sami głusi, jak i zaproszeni goście byli pod wielkim wrażeniem występu. Po zakończonym sukcesem sobotnim występie, zarówno aktorzy, jak i pozostali członkowie, którzy tym razem wcielili się w widzów, jednogłośnie postanowili kontynuować tę piękną tradycję. Przed aktorami stoi teraz zadanie wyboru nazwy grupy oraz przygotowania kolejnych spektakli, które z pewnością zostaną pokazane szerszej widowni. PZG w Poznaniu jest organizacją posiadającą status pożytku publicznego, która zrzesza i działa na rzecz środowiska osób niesłyszących. Swoim podopiecznym świadczy różnego typu usługi, od zajęć z zakresu rehabilitacji społecznej (m.in. plastyczne, sportowe, kulinarne, krajoznawcze) po bardziej specjalistyczną pomoc (m.in. prawna i psychologiczna). Przy klubie działa świetlica środowiskowa, w której każdego dnia tygodnia odbywają się zajęcia i spotkania naszych podopiecznych. Prężnie działają koła zainteresowań. Świetlica otwarta jest każdego dnia do godzin wieczornych, można tu spędzić czas aktywnie oraz spotkać się ze znajomymi przy kawie i ciastku. Często też zapraszani są goście i specjaliści, którzy przybliżają zagadnienia z różnych dziedzin, np. medycznych czy socjalnych (m.in. stomatolog, dietetyk, masażysta, przedstawiciele firm ubezpieczeniowych). Organizowane są wycieczki z przewodnikami zarówno po ciekawych miejscach w naszym mieście, jak i poza nim. Chętni mogą raz w tygodniu uczestniczyć w zajęciach zdrowotnych z instruktorem na basenie. Dla wszystkich członków do dyspozycji pozostają specjaliści z takich dziedzin jak psychologia, prawo, doradztwo zawodowe każdy może umówić się na indywidualne spotkanie i uzyskać poradę albo też uczestniczyć w wykładach. Przez cały czas wsparciem służą tłumacze języka migowego. Związek prowadzi również, jako jedyna w województwie wielkopolskim uprawniona do wydawania stosownych certyfikatów jednostka kursy i szkolenia z zakresu języka migowego na dwóch poziomach trudności. Tłumacze PZG służą wsparciem w każdej życiowej sprawie podopiecznych. W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM 7

8 W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM Niesłyszący zwiedzają miasta Europy i odpoczywają w Hiszpanii 8 Druga połowa września okazała się najlepszym terminem na zwiedzanie Europy. Oddział Wielkopolski PZG zlecił do biura podróży organizację wycieczki do Hiszpanii dla osób niesłyszących zapewniając tłumacza języka migowego. Oferta została poszerzona o zwiedzanie Francji Paryża, Avignon i Lazurowego Wybrzerza, Księstwo Monako, Księstwo Andora i oczywiście Katalonię Tossa de Mar, Montserrat, Barcelona. Paryż mieści się w północnej części Republiki Francji, jest największym miastem, a zarazem stolicą tego państwa. To romantyczne miasto niesłyszący zobaczyli w drodze do Hiszpanii. Paryż zachwyca! Paryż nigdy nie zasypia! Paryż olśniewa! Wie to każdy, kto chociaż raz był w tym magicznym mieście. Przyjeżdżając do Paryża, czujemy, że wkraczamy w niezwykły świat, którego próżno szukać w innych zakątkach tej planety. Zwiedzanie tego miasta rozpoczęło się od Łuku Triumfalnego, monumentu wzniesionego w 1806 roku na cześć wygranej Napoleona. Kolejne miejsca, które z zachwytem fotografowali niesłyszący to Notre Dame de Paris. Gotycka katedra bez wątpienia stanowi szczytowe osiągnięcie francuskiego gotyku. Jedna z najbardziej znanych katedr na świecie, między innymi dzięki powieści Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Viktora Hugo. A kto czytał lub oglądał film Kod Leonarda da Vinci był zainteresowany zobaczeniem słynnych szklanych piramid, to też cała grupa niesłyszący z przyjemnością podziwiała szklane piramidy. Piramida Luwru charakterystyczna szklana piramida pokrywająca podziemny hall Napoleona, w którym znajdują się przejścia do wszystkich trzech skrzydeł Muzeum Luwru Richelieu, Sully i Denon jeden z najbardziej rozpoznawalnych muzeów świata. Odpoczynek po przemierzonych kilometrach odbył się na stateczku, z którego można było dalej podziwiać Paryż. Jednak zwieńczeniem dnia był symbol Paryża i Francji wieża Eiffla. W tłumie turystów z całego świata udało nam się wjechać na sam szczyt wieży i na drugim punkcie widokowy podziwialiśmy i fotografowaliśmy piękny Paryż wspomina Agnieszka uczestniczka wycieczki. W autokarze przewodniczka Xenia powiedziała szczegóły dotyczące wieży: Jej wysokość wynosi 300,5 m, wraz z anteną 324 m. Wieżę z okazji Wystawy Światowej zaprojektował Gustaw Eiffel. Budowa rozpoczęła się w 1887 roku, a zakończyła dwa lata później 31 marca Zużyto ponad 7000 ton stali, 2,5 mln nitów, przy jej budowie pracowało 300 robotników, 1 stracił życie. Francję ponownie uczestnicy wycieczki mogli podziwiać w drodze powrotnej przepiękne widoki Lazurowego Wybrzeża prowadzące do miasta Avignon. W Polsce to miasto jest często kojarzone z dziecinną piosenką Sur le pont d Avignon (Na moście w Avignon),

9 chodzi w niej o most Pont St- Benézet na rzece Rodan na południu Francji. Z niego mogliśmy zachwycać się murami i starą część miasta, którą w następnej kolejności zwiedziliśmy. Budowla z XIV wieku w stylu gotyckim Pałac Papieski w przeszłości był siedzibą papieży (od XIV do XVIII wieku). Zbudowana z białego kamienia warownia jest największą gotycką budowlą w Europie. Inną ważną budowlą jest XII-wieczna romańska katedra Notre-Damedes-Doms, w której znajdują się grobowce papieży Jana XXII i Benedykta XII. Cały kompleks położony w obrębie bardzo rozległych murów starego miasta został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO to opowiedziała nam przewodniczka, ja wraz z mężem, postanowiłam zobaczyć Pałac Papieski również od środka. Nie zapewniało tego biuro podróży a warte jest zobaczenia uczestniczka Lidia. Warta zobaczenia jest także Andora małe państwo w południowo-zachodniej Europie. Leży w Pirenejach granicząc od północy z Francją, a od południa z Hiszpanią, oraz Księstwo Monako. Flaga Polski odwróconymi kolorami pomyłka?, nie to flaga Monako: czerwono-biała. Niewielkie miasto-państwo położone w Europie Południowej nad Morzem Śródziemnym w obrębie Riwiery francuskiej Księstwo Monako. To pierwsze informacje przetłumaczone przez tłumacza języka migowego Roberta S. Po Watykanie jest to drugie najmniejsze pod względem powierzchni niezależne państwo świata. Niesłyszący przebywali w nim 9 godzin. Zwiedzanie zaczęło się od Muzeum Oceanograficzne im. J.Y. Cousteau, Katedry Św. Mikołaja, Sądu i Pałacu księcia Monako. Na zakończenie sedno programu Kasyno brzmi bardzo filmowo i bajkowo, a jednak. To tyle na temat miejsc jakie można było zobaczyć jadąc do Hiszpanii lub z niej wracając. Z Hiszpańskiej Katalonii wycieczka zobaczyła Ogród botaniczny Pinya de Rosa zbiór kaktusów i sukulentów zawierająca ponad 7000 gatunków roślin. Tossa de Mar to kolejna przepiękna miejscowość nadmorska ze wspaniałym starym miastem zwanym Vila Vella otoczonym przez stare mury miejskie, których historia sięga jeszcze średniowiecza. Strome miejskie ścieżki prowadzą nad samą wodę, gdzie poznańskie pyry na małym statku ze szklanym dnem popłynęli oglądać morską głębinę. Zwieńczeniem dnia była winiarnia gdzie z wielkich beczek można było kosztować wina, likiery a także wędliny i słodycze. Z torbami pełnymi zakupów i z rumieńcami na twarzy grupa powróciła do hotelu. Następny dzień do Montserrat polscy turyści zwykli nazywać katalońską Częstochową, natomiast Katalończycy nazywają Czarną Madonnę La Moreneta (Czarnulka). Madonna jest wspaniale wkomponowana nad ołtarzem w bazylice, w otoczeniu dzieł sztuki autorstwa wielu znakomitych malarzy i rzeźbiarzy. Na zakończenie zwiedzania katalońskich miast pozostawiono Barcelonę. Pierwsze miejsce, które ujrzeli niesłyszący to Sagrada Familia Kościół Św. Rodziny, najsławniejsze dzieło Antonio Gaudiego. Prace rozpoczęły się w 1882 r. i trwają nadal. Chwila odpoczynku i zakup pamiątek w Parc Guell, we wspaniałym miejscu stworzonym przez Gaudiego, którego dzieło wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Ceramiczne mozaiki na ścianach, smocza fontanna oraz kamienne kolumny to między innymi widok cieszący oko w przepięknym parku. Stolicę Katalonii wycieczka zobaczyła w dzień obchodów Fiesta de la Merce w dzień Mercedes, świętej patronki Barcelony. Ulicami miasta paradowały gigantyczne kukły na szczudłach, tysiące ludzi tańczyło na zabytkowych placach, a ziejące ogniem smoki biegały po ulicach. Przez tłumy ludzi poznaniacy przedostali się do gotyckiej Katedry Św. Eulalii. Z boku widać było portal Santa Eulalia wiodący na krużganek, gdzie panuje niebiański spokój. W tym kameralnym miejscu katedry w chłodzie wody z fontanny można popatrzeć na romantyczny ogród ozdobiony eleganckimi palmami, magnoliami ogrodzony płotem z kutego żelaza. Jego jedynymi mieszkankami jest 13 gęsi tyle ile lat miała w chwili śmierci św. Eulalia. Na zakończenie dnia bajecznie oświetlona fontanna Font Magica. To po prostu trzeba zobaczyć widowiskowe pokazy kaskad wody oświetlanej kolorowymi światłami. W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM 9

10 W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM 10 Kursy komputerowe dla niesłyszących W dzisiejszych czasach, kiedy otaczają nas ze wszystkich stron maszyny, ciężko wyobrazić sobie, żeby człowiek mógł żyć bez różnych technicznych udogodnień, takich jak telewizor czy telefon komórkowy. Do sprzętów na dobre zadomowionych w naszym codziennym życiu w ostatnich latach dołączył komputer. Pomaga nam w pracy, pozwala na zabawę oraz poznawanie świata. Młode pokolenie nie ma problemów, aby poznać sposób jego działania i wykorzystać jego możliwości. Umożliwiają im to zajęcia w szkole, podczas których uczą się ich obsługi. Często również spędzają niemało czasu przed monitorami swoich domowych komputerów. Problem zaczyna się, gdy osoba ma ograniczony dostęp do komputera lub wywodzi się z generacji, która nie przeszła podstawowego kursu informatyki, bo w jej czasach nie wykładano takiego przedmiotu w szkole. Dlatego postanowiliśmy ruszyć z pomocą i zorganizować kursy komputerowe dla członków PZG Oddziału Wielkopolskiego. Początki były trudne, ponieważ podczas planowania kursu trzeba było wybrać najważniejsze treści oraz przedstawić je w jak najprostszy sposób. Ze względu na wąskie ramy czasowe kursu postanowiliśmy nie skupiać się na nieograniczonych możliwościach, jakie daje nam komputer, ale przekazać uczestnikom kursu podstawową wiedzę dotyczącą nauki obsługi komputera (klawiatury, myszki), poruszania się w systemie Windows i programach systemowych, w Wielkopolsce programach do edycji tekstu oraz narzędziach i programach internetowych. Mimo że dla niektórych osób był to pierwszy w życiu kontakt z komputerem i mimo tego, że uczestnicy kursu są niesłyszący i nauka obsługi komputera jest dla nich na pewno trudniejsza, to wszystkim udało się poznać na tyle komputer oraz jego możliwości, żeby móc w domowym zaciszu ćwiczyć i pogłębiać swoje umiejętności. Mam nadzieję, że za jakiś czas będą się odbywać tylko kursy na poziomie zaawansowanym, ponieważ umiejętność posługiwania się komputerem znacznie ułatwia życie osobom niesłyszącym. Zwłaszcza w naszych czasach, gdzie wiele informacji bądź kontaktów można znaleźć w Internecie.

11 W ODDZIALE WIELKOPOLSKIM Złoty Krzyż Zasługi dla członka Polskiego Związku Głuchych w Poznaniu W listopadzie 2009 r. w Warszawie Bolesław Brzóska został odznaczony przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Złotym Krzyżem Zasługi Bolesław Brzóska młodzieńcze lata spędził w Szkole Podstawowej dla dzieci niesłyszących w Poznaniu, którą ukończył z opóźnieniem ze względu na wojnę. Po ukończeniu edukacji pracował przez 54 lata w Spółdzielni Inwalidów Jedność jako cholewkarz-modelarz. Jego pasją i zamiłowaniem od zawsze był sport. Od szesnastego roku życia trenowałem amatorsko biegi na 800 m, 1500 m i 3000 m mówi Pan Bolesław w biegu na 1500 m osiągnąłem rekord świata w I Olimpiadzie po wojnie w Mediolanie w 1957 r. zdobywając Złoty Medal. A cztery lata później wspomina nasz sportowiec na II Olimpiadzie w Helsinkach zdobyłem złoto w biegu na 800 m, a brąz w biegu na 1500 m. To nie wszystko uśmiechając się, dumnie mówi dalej była jeszcze III Olimpiada w Waszyngtonie w 1965 r. i zdobyłem tylko IV miejsce w biegu na 1500 m, ale za to w IV Olimpiadzie w Jugosławii w 1969 r. w biegu na 3000 m z przeszkodami zdobyłem III miejsce. W swojej karierze sportu wyczynowego przebiegłem 23 tys. kilometrów. Pan Brzóska oprócz tych osiągnięć brał udział w Mistrzostwach Europy w biegach przełajowych zdobywając drużynowo trzy razy pod rząd przechodni puchar prezydenta Włoch, który dostał na własność. W 1962 roku w Norwegii został Mistrzem Europy w biegach przełajowych oraz siedmiokrotnym Mistrzem Polski w biegach średnich. Pan Bolesław Brzóska jest członkiem Polskiego Związku Głuchych od 1951 roku. W latach był Prezesem Klubu Sportowego PZG w Poznaniu, obecnie jest Członkiem Zarządu. Od 7 lat do dnia dzisiejszego jest Członkiem Zarządu Głównego w Warszawie. Pan Brzóska w latach poprzednich otrzymał także następujące odznaczenia: 1964 rok Srebrny Medal za wybitne osiągnięcia sportowe od Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki 1983 rok Srebrny Krzyż Zasługi Przewodniczący Rady Państwa 1984 rok Srebrna Odznaka Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej od Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki 2008 rok Odznaka Za zasługi dla sportu Minister Sportu i Turystyki. 11

12 W KOŁACH TERENOWYCH ŁÓDŹ Międzynarodowy Dzień Głuchego w Tomaszowie Mazowieckim Na zaproszenie sekretarza Zarządu Koła Terenowego Polskiego Związku Głuchych w Tomaszowie Mazowieckim, pani Małgorzaty Barwickiej, miałam przyjemność uczestniczyć w dniu 17 października 2009 r. w obchodach Międzynarodowego Dnia Głuchego. To święto ludzi z uszkodzonym słuchem dla swoich członków zorganizowała pełna hartu ducha, niestrudzona pani sekretarz Koła w Tomaszowie Małgorzata Barwicka z pomocą wolontariusza pana Łukasza Jasińskiego oraz aktywnych działaczy społecznych. Udział w tej uroczystości wzięło około 40 członków PZG w Tomaszowie Mazowieckim. Pani Barwicka złożyła wszystkim najgorętsze życzenia, zdrowia, pomyślności i dalszej wzajemnej zgody i współpracy na rzecz środowiska osób niesłyszących w Tomaszowie Mazowieckim oraz wręczyła najaktywniejszym działaczom społecznym na rzecz koła PZG dyplomy uznania i wyróżnienia oraz upominki. Wspaniałym zwieńczeniem tej uroczystości, był przepięknie udekorowany i przepyszny tort z napisem: Między- Narodowy Dzień Głuchego. Tekst i zdjęcia: Lucyna Sadowska Andrzejki 12 Andrzejki, znane też jako Jędrzejki lub Jędrzejówki, to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja. Dzień ten przypada na koniec lub na początek roku liturgicznego. Andrzejki są specjalną okazją do zorganizowania ostatnich hucznych zabaw przed rozpoczynającym się Adwentem. Niegdyś wróżby andrzejkowe miały charakter wyłącznie matrymonialny i przeznaczone były dla niezamężnych dziewcząt (męskim odpowiednikiem andrzejek były katarzynki). Początkowo andrzejki traktowano bardzo poważnie, a wróżby odprawiano tylko indywidualnie, w odosobnieniu; w czasach późniejszych przybrały formę zbiorową, organizowaną w grupach rówieśniczych panien na wydaniu, zaś współcześnie przekształciły się w niezobowiązującą zabawę gromadzącą młodzież, ale też i dorosłych. W czasie zabawy andrzejkowej: losuje się przedmioty o symbolicznym znaczeniu, np. listek oznaczał staropanieństwo, obrączka lub wstążka z czepka bliski ślub, różaniec stan zakonny; wylewa wosk na zimną wodę (często przez klucz) i wróży z kształtu zastygłej masy lub rzucanego przez nią cienia sylwetki przyszłego wielbiciela, akcesoriów związanych z jego zawodem itp.; ustawia się od ściany do progu jeden za drugim buty zgromadzonych dziewczyn i ta, której but pierwszy dotarł do progu, ma jako pierwsza wyjść za mąż. Andrzejki w kołach terenowych PZG odbyły się w bardzo wesołej atmosferze. Były zabawy, konkursy i najważniejsze, lanie wosku. W dniu 27 listopada br. odbyła się impreza andrzejkowa w Kole Terenowym w Łodzi. Uczestniczyły w niej zarówno osoby niesłyszące, jak i słabo słyszące. Podczas imprezy oprócz poczęstunku były zapewnione również atrakcje związane ze świętem andrzejkowym, czyli tradycyjne lanie wosku, ustawianie butów i inne. Wróżka Danusia wróżyła z kart wszystkim chętnym. Zabawa trwała do późnych godzin wieczornych, były tańce oraz konkursy andrzejkowe. Impreza została zorganizowana w ramach projektu Oferta rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z uszkodzonym słuchem w 7 ośrodkach rehabilitacji i wsparcia społecznego niesłyszących w woj. łódzkim, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

13 Od kilku tygodni w każdym kole terenowym PZG realizowane są zajęcia artystyczne. Zajęcia te mają pomóc w rozwijaniu i nabywaniu umiejętności posługiwania się różnym technikami artystycznymi. Warsztaty te z każdym tygodniem cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Zajęcia prowadzone są przez specjalistów, którzy bardzo się angażują, aby jak najwięcej Warsztaty artystyczne pokazać i nauczyć uczestników warsztatów plastycznych. Wykonywane są piękne karty okolicznościowe, stroiki świąteczne, wyroby koronkarskie, ozdoby, chusty, szale. Niektórzy ćwiczą technikę malowania na szkle. Zaangażowanie uczestników jest bardzo duże, co potwierdza się w powstawaniu pięknych prac. W KOŁACH TERENOWYCH ŁÓDŹ Wycieczka do Bochni W dniu 9 października br. grupa 29 osób niesłyszących z Łodzi i z grupą 25 osób z Tomaszowa Mazowieckiego wyjechały wspólnie na długo oczekiwaną wycieczkę do Bochni na Ogólnopolski Zjazd Osób Niesłyszących, Słabosłyszących i ich Przyjaciół. Mieliśmy okazję spędzić przemiłą noc z piątku na sobotę wspólnie z niesłyszącymi przyjaciółmi z różnych stron Polski, 250 metrów pod ziemią w boheńskiej kopalni soli. Jest to najstarsza w Polsce i najgłębsza na ziemiach Polski kopalnia soli. Podziemna kopalnia soli jest również największym i najcenniejszym skarbem miasta Bochni. Przyjeżdżają do boheńskiej kopalni soli turyści nie tylko z Polski, ale również z zagranicy, ażeby w podziemnych komorach solnych poprawić stan swojego zdrowia. Panujący specyficzny mikroklimat w podziemiach kopalni jest bakteriologicznie czysty, posiada dużą ilość leczniczych mikroelementów zawartych w powietrzu, przede wszystkim chlorku sodu, wapnia i magnezu. W kopalni udaliśmy się do kaplicy Świętej Kingi, w której uczestnicy zjazdu wzięli udział w uroczystej mszy świętej. Wnętrze kaplicy otoczone było wszędzie solą. Odbyliśmy też atrakcyjną przejażdżkę podziemną kolejką torową. Zobaczyliśmy piękne rzeźby solne, komory, narzędzia i urządzenia, którymi przed wiekami posługiwali się górnicy. Przeszliśmy się też długimi schodami zwanymi regis. Mogliśmy podziwiać długą, 140-metrową zjeżdżalnię. Przed odjazdem do Łodzi mieliśmy możliwość zwiedzić Park Archeologiczny. Przewodnik oprowadzał nas po zagrodach Osady 6 Oraczy i opowiadał o historii średniowiecza, życia ludzi mieszkających i pracujących na roli, zajmujących się hodowlą zwierząt, rzeźbieniem z gliny i wikliny oraz zbieraniem zbóż, ziół itp. w XIII wieku. Wróciliśmy do Łodzi trochę zdrowsi, jeszcze czujemy zapach leczniczej soli. Pozostało nam cierpliwie czekać na następny Zjazd, który odbędzie się za dwa lata, czyli w 2011 roku. 13

14 W KOŁACH TERENOWYCH POZNAŃ Nie bójmy się komputera W siedzibie Polskiego Związku Głuchych Koła Terenowego w Pile został przeprowadzony kurs komputerowy, który wzbogacił osoby głuche o umiejętność komunikowania się ze światem za pośrednictwem Internetu. Pozwolił kursantom poznać i opanować w stopniu podstawowym szereg funkcji i programów komputerowych. Uczestnicy kursu zapoznali się m.in. z obsługą takich programów jak edytory tekstów, przeglądarki internetowe, programy do obsługi poczty, komunikatory internetowe, a także odtwarzacze multimedialne. Szczególnym zainteresowaniem cieszył się program Skype, który dzięki połączeniom wideo umożliwia użytkownikom porozumiewanie się za pomocą języka migowego. Kurs był przeznaczony dla członków PZG. Mimo małej ilości stanowisk komputerowych każdy zainteresowany miał możliwość przejścia szkolenia, ponieważ stworzyliśmy powtarzający się cykl kursu. Wiek uczestników był bardzo zróżnicowany. Niektórzy mieli możliwość po raz pierwszy usiąść przed monitorem i korzystać z klawiatury. Cały kurs odbył się w niezwykle miłej atmosferze. Maja Poznańska Osoby głuche na Jasnej Górze Kilkudziesięcioosobowa grupa niesłyszących mieszkańców Ostrowa Wielkopolskiego i Kalisza wzięła udział w Ogólnopolskiej Pielgrzymce Głuchoniemych do Częstochowy. Spotkanie na Jasnej Górze odbyło sie juz po raz dwudziesty siódmy. Delegacje z południowej Wielkopolski wspólnie z duszpasterzem osób niesłyszących, ks. Józefem Pilchem, uczestniczyły w Drodze Krzyżowej na Wałach Jasnogórskich. Była ona tłumaczona na język migowy, podobnie jak różaniec, który wspólnie odmówiono w Sali Ojca Augustyna Kordeckiego. Głównym punktem uroczystości była msza święta koncelebrowana przez duszpasterzy głuchoniemych. Na zakończenie wszyscy spotkali sie w Domu Pielgrzyma na wspólnym obiedzie. Tomasz Cicharski 14

15 Dzień Świętego Marcina 11 listopada narodowe Święto Niepodległości to dzień z założenia radosny. Obchody rocznic i świąt państwowych w Polsce zazwyczaj ograniczają się do oficjalnych ceremonii. Inaczej jest w Poznaniu! Tak się składa, że 11 listopada to także dzień św. Marcina, który obok patronów miasta Piotra i Pawła jest najpopularniejszym poznańskim świętym. Jest w Poznaniu kościół pw. św. Marcina, są znane tylko tu marcińskie rogale, którymi każdy poznaniak objada się właśnie 11 listopada, jest wreszcie ulica św. Marcina główna arteria miasta, przy której wznosi się siedziba CK Zamek. To właśnie w Zamku narodził się w połowie lat 90. pomysł, aby nawiązując do tradycji ulicznych festynów, którym patronowali rozmaici święci: opiekunowie ulic, miast, cechów wyprawić ulicy św. Marcina huczne imieniny. Momentem kulminacyjnym obchodów imienin jest co roku barwny korowód, który wyrusza spod kościoła św. Marcina po zakończeniu sumy odpustowej. Pochód z postacią Patrona na czele przemierza ul. św. Marcina i przybywa na plac przed Zamkiem. Tu święty otrzymuje z rąk prezydenta klucz do bram miasta, co staje się sygnałem do rozpoczęcia ostatniej przed zimowymi chłodami Rogal Świętomarciński ulicznej zabawy. Na imieninowych gości czekają plenerowe koncerty, spektakle, pokazy filmowe, wystawy (często związane z historią ulicy i miasta), kiermasz z marcińskimi rogalami oraz na finał pokaz sztucznych ogni. Osoby niesłyszące z Poznania jak co roku obchodzą to święto w siedzibie PZG przy tradycyjnym rogalu świetomarcińskim. Każdy mieszkaniec poznania zna historię rogala, lecz zawsze warto o nim wspomnieć w formie opowiadań, przedstawień czy konkursów. Dla niewtajemniczonych tradycja ta wywodzi się z czasów pogańskich, gdy podczas jesiennego święta składano bogom ofiary z wołów lub w zastępstwie z ciasta zwijanego w wole rogi. Kościół przejął ten zwyczaj, łącząc go z postacią św. Marcina, a kształt tłumacząc jako podkowę, którą miał zgubić koń świętego. W Poznaniu tradycja w obecnym kształcie narodziła się w listopadzie Gdy zbliżał się dzień św. Marcina proboszcz parafii św. Marcina, ks. Jan Lewicki, zaapelował do wiernych, aby wzorem patrona zrobili coś dla biednych. Obecny na mszy cukiernik Józef Melzer, który pracował w pobliskiej cukierni, namówił swojego szefa, aby wskrzesić starą tradycję. Bogatsi poznaniacy kupowali smakołyk, a biedni otrzymywali go za darmo. Zwyczaj wypieku w 1901 r. przejęło Stowarzyszenie Cukierników. Po I wojnie światowej do tradycji obdarowywania ubogich powrócił Franciszek Rączyński, zaś przed zapomnieniem tuż po II wojnie światowej uratował rogala Zygmunt Wasiński. Obecnie 11 listopada poznaniacy zjadają około 500 ton rogali świętomarcińskich. Oczywiście niesłyszący dumnie podtrzymują tradycję kupując i zjadając te słodkości. Ciekawostką jest też fakt, że nie każda cukiernia może używać nazwy rogale świętomarcińskie lub rogale marcińskie ; musi uzyskać certyfikat Kapituły Poznańskiego Tradycyjnego Rogala Świętomarcińskiego, która powstała z inicjatywy Cechu Cukierników i Piekarzy w Poznaniu, Izby Rzemieślniczej i Urzędu Miasta Poznania. Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1070/2008 z dnia 30 października 2008 r. Rogal Świętomarciński został wpisany do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych w Unii Europejskiej. Zapraszamy 11 listopada każdego roku do Poznania w celu poznania naszego pięknego miasta i oczywiście skosztowania wyśmienitych wypieków marcińskich. W KOŁACH TERENOWYCH POZNAŃ 15

16 W KOŁACH TERENOWYCH POZNAŃ Wielkopolanie na Świętej Górze 16 W ostatnią sobotę września niesłyszący z Wielkopolski i okolic spotkali się na corocznej pielgrzymce w Gostyniu. Około 1,5 km od centrum miasta w miejscu zwanym Świętą Górą znajduje się klasztor Filipinów wraz z barokowym kościołem. Monumentalna świątynia pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Filipa Neri, zaprojektowana przez włoskiego architekta Baltazara Longheny, miała swój pierwowzór w kościele Santa Maria della Salute w Wenecji. Jej wysokość razem ze wspartą na ośmiu filarach kopułą wynosi 50 metrów. Od momentu powstania aż po dziś dzień świętogórski kościół jest we władaniu Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri (księży filipinów stąd też inna nazwa oratorianie), tutaj znajduje się również siedziba przełożonego domu zakonnego oraz przewodniczącego Krajowej Federacji Kongregacji. Tradycja spotkań niesłyszących w Gostyniu sięga również bardzo daleko i związana jest z przyjmowaniem właśnie w tym miejscu sakramentu Pierwszej Komunii Świętej. To tutaj właśnie działał znany i kochany przez środowisko duszpasterz osób niesłyszących, śp. ks. Koperski, spoczywający w podziemiach świątyni. Tegoroczna pielgrzymka rozpoczęła się uroczystym powitaniem miejscowego proboszcza i kustosza Bazyliki. W południe odprawiona została msza święta w intencji pielgrzymów, ich rodzin i całego środowiska niesłyszących. Była także okazją do skorzystania z sakramentu pojednania oraz uczestnictwa w modlitwie różańcowej. Po posileniu ducha przyszedł czas na posiłek dla ciała. Uczestnicy udali się do zabudowań klasztornych na ciepły obiad, któremu towarzyszyły równie ciepłe i serdeczne rozmowy. Wyjazd ten jest bowiem świetną okazją nie tylko do zadumy duchowej, ale również do spotkania dawno niewidzianych przyjaciół, często z dalekich stron. Rodzinna atmosfera, która nam towarzyszyła została dopełniona przez przepiękną słoneczną pogodę, która umożliwiła długie spacery i przechadzki po pięknie zagospodarowanej okolicy. Na zakończenie spotkania odbyła się konferencja multimedialna poprowadzona przez ks. Jacka Leśniewskiego, archidiecezjalnego duszpasterza niesłyszących, który przybył razem ze swoimi podopiecznymi. Tegoroczna pielgrzymka była wielkim przeżyciem dla wszystkich przybyłych na Świętą Górę. Już teraz zachęcamy i zapraszamy do udziału w kolejnym spotkaniu, które zaplanowane jest na 25 września 2010 roku! Dominika Mroczek

17 Integracyjny turniej w tenisie stołowym W TZ Już po raz drugi w tym roku uczestnicy kilku warsztatów terapii zajęciowej wzięli udział w integracyjnych zawodach sportowych. Z początkiem roku były to rzutki i bilard. Tym razem uczestnicy warsztatów przyjechali, aby zmierzyć się w zawodach w tenisie stołowym. Na zawody zgłosiło się wielu chętnych z różnych warsztatów. W turnieju rywalizowało 34 zawodników. Liczna publiczność towarzysząca zawodnikom zagrzewała swoich sportowców do rywalizacji. Każdy próbował swoich sił i nie wyszedł z zawodów bez pamiątkowego dyplomu. Wszyscy doskonale się bawili. Na koniec imprezy uczestnicy pracowni gospodarstwa domowego ugościli wszystkich biorących udział w zawodach wraz z kibicami i instruktorami ciepłym poczęstunkiem. Zawodnicy, którzy najlepiej się spisali i zajęli pierwsze miejsca w turnieju otrzymali dyplomy i nagrody. Pozostałym uczestnikom zostały wręczone nagrody pocieszenia. Turniej okazał się również doskonałą okazją do zapoznania się z innymi uczestnikami WTZ i nawiązania przyjaźni. Dla nas jako organizatorów ważna była integracja naszych niesłyszących podopiecznych z innymi podopiecznymi warsztatów, gdyż ze względu na barierę w komunikacji mają małą możliwość nawiązania kontaktu z innymi osobami. Mamy nadzieję, że będzie jeszcze okazja do spotkania się na podobnych zawodach i rywalizowania ze sobą w atmosferze fair play. Zorganizowanie turnieju udało się dzięki zgranemu zespołowi WTZ i dofinansowaniu ze środków Urzędu Miasta Łodzi (Wydział Sportu). Kurs komputerowy Uczestnicy WTZ przy PZG O/Ł, ponownie uczestniczą w szkoleniu organizowanym przez Polski Związek Niewidomych Okręg Łódzki. Tym razem podnoszą swoje umiejętności podczas szkolenia komputerowego. Zapoznają się z obsługą komputera w obszarach z zakresu środowiska Windows oraz Internetu. Szkolenie kończy się egzaminem umożliwiającym uzyskanie Certyfikatu ECDL e-citizen. Zajęcia odbywają się dwa razy w tygodniu po 4 godz.. 17

18 PRAWO warto wiedzieć! Odpowiedzialność za długi spadkowe CZĘŚĆ I. C.D. 1. Zakres odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe. Spadkobiercy mogą przejąć długi spadkodawcy bez ograniczenia odpowiedzialności, mogą również ograniczyć swoją odpowiedzialność za długi spadkowe do wysokości wartości spadku, jeśli przyjmą spadek z dobrodziejstwem inwentarza: przyjęcie spadku wprost Przy przyjęciu spadku wprostspadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe bez ograniczeń, całym swoim majątkiem. przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza Przy przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobiercy odpowiadają nadal całym swoim majątkiem, ale tylko do wysokości wartości uzyskanego spadku (wartości ustalonej w inwentarzu stanu czynnego spadku). Oznacza to, że jeżeli wartość długów jest wyższa niż aktywów spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności za długi. Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe wynikające z przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie obejmuje spadkobierców, którzy celowo zaniżyli wartość wskazanych aktywów lub zawyżyli wartość długów. 2. Termin i miejsce składania oświadczeń o przyjęciu spadku. Oświadczenie o przyjęciu spadku może być złożone w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Dla spadkobiercy testamentowego jest to dzień, w którym dowiedział się o istnieniu i treści testamentu, po uprzedniej informacji o śmierci spadkodawcy, dla spadkobiercy ustawowego z reguły jest to dzień, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Oświadczenie co do spadku może być złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu spadkobierca składający oświadczenie ma swoje miejsce zamieszkania lub pobytu. W toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku oświadczenia co do spadku mogą być złożone w sądzie, w którym sprawa się toczy. Niezłożenie oświadczenia o przyjęciu spadku we wskazanym wyżej terminie jest równoznaczne z prostym przyjęciem spadku, jednak jeżeli jest kilku spadkobierców i jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że pozostali spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, również przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Brak oświadczenia co do spadku w terminie 6 miesięcy, jest równoznaczne z przyjęciem go przez osobę fizyczną (człowieka) z dobrodziejstwem inwentarza także wtedy gdy: spadkobierca jest osobą niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych, istnieją podstawy do ubezwłasnowolnienia całkowitego spadkobiercy. 18 rodzaje rent I Renta z tytułu niezdolności do pracy Jest to świadczenie, które przysługuje po spełnieniu przez ubezpieczonego łącznie następujących warunków: niezdolność do pracy wymagany okres składkowy i nieskładkowy Niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych (okres zatrudnienia, okres ubezpieczenia) i nieskładkowych (np. w okresie pobierania zasiłku chorobowego lub opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności Emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2009 r.: 675,10 zł 519,30 zł 810,12 zł 623,16 zł

19 Od października 2009 r. realizujemy dwuletni projekt EDUKACJA NIESŁYSZĄCYCH, adresowany do uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1 w Łodzi. W ramach realizacji projektu odbywają się zajęcia wyrównawcze z j. polskiego, angielskiego i matematyki, zajęcia logopedyczne, spotkania głuchej młodzieży poświęcone Kulturze Głuchych, warsztaty Edukacja niesłyszących z naturalnego języka migowego dla uczniów. W następnych latach realizacji projektu oprócz wyżej wymienionych odbędą się warsztaty z naturalnego języka migowego dla nauczycieli, obóz PJM dla młodzieży, konferencja na temat edukacji osób niesłyszących. Z przyjemnością informujemy, że już działa strona internetowa na której znajdą Państwo wszystkie informacje dotyczące projektu. Aktualności dodawane będą zarówno w wersji pisanej, jak i miganej, aby osoby niesłyszące miały możliwość odbioru informacji w obydwu językach. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Nadanie imienia SOSW nr 1 w Łodzi REHABILITACJA DZIECI I MŁODZIEŻY Dnia 2 października 2009 r. w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 1 w Łodzi odbyła się uroczystość nadania imienia Janusza Korczaka. Uroczystość rozpoczęła się mszą św. w Kościele Matki Bożej Fatimskiej przy ul. Kilińskiego 228. Podczas mszy świętej celebrowanej przez księdza biskupa Adama Lepę nastąpiło poświęcenie Sztandaru Szkoły. Następnie uroczystość odbywała się w Ośrodku. Nastąpiło przekazanie przez Rodziców i Nauczycieli Sztandaru Szkoły na ręce dyrektora Agnieszki Szymańskiej. Następnie dyrektor wręczyła go uczniom. Świateczne upominki Z przyjemnością informujemy, że jak co roku, udało nam się zorganizować akcję spotkań gwiazdkowych i rozdawania paczek świątecznych dzieciom i młodzieży niesłyszącej. Informacje o tym gdzie i kiedy odbędzie się spotkanie i przekazanie Uczniowie złożyli uroczyste ślubowanie na Sztandar Szkoły. Zaproszeni goście upamiętnili swój pobyt zostawiając wpis w księdze pamiątkowej szkoły. W swoich przemówieniach każdy z gości podkreślał, że Patron Janusz Korczak to człowiek, który służył wielkiej idei dobru dziecka. Po przemówieniach za pomocą prezentacji multimedialnej przybliżono sylwetkę oraz dorobek patrona. Młodzież wraz z nauczycielami przygotowała również przedstawienie teatralne, w którym przekazała wyznawane przez Korczaka wartości Powiedz dziecku, że jest dobre, że umie, że potrafi. Uczniowie i kadra Ośrodka są bardzo dumni, że to właśnie doktor Korczak jest ich Patronem. Spośród wielu propozycji sami wybrali tego, którego słowa przemawiają do nich najbardziej. Pełna relacja z tego wydarzenia znajduje się na stronie internetowej szkoly.lodz.pl. upominków już wkrótce znajdą się na stronie internetowej lodz.pl oraz w siedzibie naszego stowarzyszenia. Serdecznie zapraszamy! 19

20 REHABILITACJA DZIECI I MŁODZIEŻY 20 Komiks ze świata Głuchych Z wykształcenia jestem pedagogiem, lecz z zawodu i zamiłowania grafikiem komputerowym, rysownikiem i twórcą komiksów oraz tekstów do nich załączonych. Komiksy piszę w trzech językach, w języku polskim, angielskim oraz hiszpańskim, co zwiększa grono ich potencjalnych odbiorców, nie tylko w Polsce. Rysuję praktycznie od zawsze, lecz zawodowo postanowiłam związać się z komiksem podczas swego pobytu w Wielkiej Brytanii, gdzie uczestniczyłam w warsztatach prowadzonych dla grafików komputerowych. Z poradni w Poznaniu Moja twórczość jest głównie związana o osobami, które, tak jak ja, żyją w świecie ciszy, oraz z osobami niepełnosprawnymi ruchowo, a także osobami posiadającymi inne schorzenia. Celem mego komiksu jest łamanie barier, ukazanie świata Głuchych oraz świata niepełnosprawnych w kolorowych, pogodnych barwach. Przecież nikt nie powiedział, że bohaterami komiksów mogą być tylko ludzie uważani za sprawnych. Na co dzień dzielę czas pomiędzy pracę a obowiązki domowe. Mam pięcioletnią córeczkę Basię, która obecnie uczęszcza do zerówki. To właśnie Basia jest najsurowszym Dzięki zaangażowaniu wszystkich specjalistów zatrudnionych w naszym ośrodku udało nam się przetrwać najtrudniejszy okres zmian. Ogromne wsparcie otrzymaliśmy także od rodziców naszych dzieci, którzy doskonale znają od lat metody pracy stosowane w rehabilitacji, zaangażowanie prowadzących zajęcia i widzą postępy swoich maluchów. Dla nich właśnie staramy się poszerzać ofertę poradni. Biorąc pod uwagę wielokrotne zgłoszenia rodziców na temat braku możliwości szybkiej wizyty u specjalisty od rehabilitacji ruchowej, od czerwca bieżącego roku w poradni można bezpłatnie skorzystać z wizyty u fizykoterapeuty. Coraz częściej zdarza się, że wady słuchu u maluchów są sprzężone z innymi wadami rozwojowymi. W naszej pracy staramy się spojrzeć na dziecko kompleksowo, a nie jak na wycinek historii chorobowej. Pracujący w poradni rehabilitant ruchu, pan Zbigniew, jest osobą z dużym doświadczeniem zawodowym, zaangażowanym w sprawy dzieci, starającym się przekazać maksimum informacji w możliwie przystępnej formie oraz wskazującym różne metody pracy ruchowej, a zarazem dobrze orientującym się w świecie procedur i przepisów medycznych. Podczas okresu wakacyjnego zaistniała w poradni możliwość skorzystania także z grupowego wsparcia dla rodziców. Pod nadzorem psychologa z poradni powołana została na okres próbny grupa wsparcia dla rodziców. Starając się pomagać rodzicom naszych pacjentów zorganizowaliśmy na terenie Poradni spotkanie z radcą prawnym pro bono. Wszyscy zainteresowani mogli przyjść, krytykiem mej komiksowej twórczości, ona też podsuwa mi wiele komiksowych pomysłów. Mąż natomiast jest pierwszym recenzentem moich artykułów. Każdą wolną chwilę poświęcam swojemu motocyklowi. Motocykle i motocyklowe wyprawy po bezdrożach to moja wielka miłość. Zapraszam do odwiedzania mojego bloga, na którym zamieszczam moje komiksy: Małgorzata Lucyna Szok-Ciechacka * komiks zob. okładka posłuchać i zadać pytania na nurtujące go tematy. A tematyka poruszana na spotkaniu była naprawdę zajmująca i różnorodna: stowarzyszenia i fundacje dla rodziców, ulgi przysługujące dzieciom z wadami słuchu, dofinansowania oraz pomoc prawna przy błędach medycznych. Zbierając opinie uczestników spotkania, a także osób, którym dotrzeć się nie udało, już dziś wiemy, że był to tylko wierzchołek góry lodowej w aktualnych potrzebach rehabilitowanych dzieci i ich rodzin. Mamy nadzieję, że dzięki naszej wzmożonej pracy, zaangażowaniu rodziców oraz sprzyjającym innym czynnikom zewnętrznym, niezależnym od nas, z nowym rokiem uda nam się osiągnąć jeszcze więcej! Zapraszamy do kontaktów z poradnią także drogą mailową: poradnia.pzg-poznan@gazeta.pl

21 Łópta 2009 ŁóPTA (Łódzki Przegląd Teatrów Amatorskich) to jedyny w Polsce otwarty przegląd teatralny. W tym roku pokazano aż 28 spektakli, w tym 25 w konkursie. Po raz kolejny impreza odbyła się pod hasłem W poszukiwaniu nowych przestrzeni. Teatry występujące na ŁóP-cie pokazały krótkie etiudy zainspirowane miejscami dwóch teatralnych wypraw. W tym roku był to Las Łagiewnicki i industrialna przestrzeń galerii Patio przy Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Przegląd obserwowało znakomite jury, które na zakończenie festiwalu wręczyło twórcom najlepszych spektakli nagrody. Z inicjatywy Mariana Glinkowskiego w 1988 roku zorganizowano pierwszą edycję Przeglądu. Dla wielu wykonawców i widzów jest on najważniejszym festiwalem teatru amatorskiego w Łodzi i województwie łódzkim. Myślą przewodnią przeglądu jest konfrontowanie pracy teatralnej z jurorami, publicznością, twórcami oraz kształtowanie warsztatu i praktyki scenicznej poszczególnych grup. Co roku w pierwszej połowie października w Łódzkim Domu Kultury spotyka się około 20 zespołów teatralnych z województwa łódzkiego z ponad dwoma tysiącami swoich sympatyków. I w tym roku nie zabrakło na ŁóPcie Łódzkiej Sceny Pantomimy. Zespół zaprezentował się w postindustrialnej przestrzeni galerii Patio prezentując happening Stacja przemijania. Mimo chłodu panującego owego dnia znaleźli się śmiałkowie chcący zostawić swój slajd na białym dywanie. Dużym zaskoczeniem była prośba pani dyrektor galerii poprosiła o pozostawienie białego dywanu na znak, iż taki performens miał tu miejsce. Drugiego dnia zespół pokazał w sali teatralnej ŁDK dwie etiudy Zwykły dzień Józefa K. oraz Titanic. ŁSP uzyskała dyplom ŁóPty. Serdecznie gratulujemy. KULTURA teatr bez granic 2009 Teatr bez granic pod tym hasłem Oddział Zachodniopomorski PZG zorganizował festiwal, umożliwiający spotkanie wielu utalentowanych osób, dla których pasją jest teatr. Aktorzy z Wrocławia (Teatr Artystyczny Deaf Poland), Łodzi (Łódzka Scena Pantomimy) i Szczecina (Teatr-3, Jerzy Tyszko) mieli okazję pochwalić się swoim dorobkiem i wymienić doświadczeniami, wystąpić na deskach szczecińskiego teatru Pleciuga i brać udział w warsztatach teatralnych, uczących różnych form wyrazu scenicznego. Mową ciała, gestem, mimiką i kolorem artyści opowiadali historie spotykane w codziennym życiu, pokazywali ludzkie słabości, pragnienia, emocje. Odbiorcami była publiczność słysząca i niesłysząca. Granice językowe tak silnie odczuwalne, na co dzień, łamał uniwersalny język teatralnego przekazu. Wystawione spektakle, etiudy, happening spotkały się ze wspaniałym przyjęciem i były długo oklaskiwane. Festiwal Teatr bez granic odbył się w Szczecinie po raz szósty, można, więc uznać, że to już tradycja, którą warto kontynuować INSTRUKCJA OBSŁUGI Postanowiłem przeprowadzić kilka wywiadów ze znanymi bądź nie znanymi osobami z kręgu kultury. Wywiady te będą się różniły od powszechnie czytanych. Są one swoista formą towarzyską who is who, mają za zadanie zebranie informacji z różnych dziedzin, o osobach dobrze Wam znanych. Będą one rodzajem informatora o gustach i niechęciach znanych Wam osób, służącego ułatwieniu kontaktów zawodowych i towarzyskich z nimi. Czytając ten cykl będziecie wiedzieć, czym zaciekawić, o czym rozmawiać z ulubioną osobą. Michał Konka Nazwisko Pawlak Imię Maria Znak zodiaku czarować mnie będziecie? Alergie? nie mam i mam nadzieję że nie będę miała żadnej alergii, chyba że coś ze zdrowiem kiedyś będzie nie tak. Wymarzony prezent hm wymarzonym prezentem są marzenia, które mam głęboko skryte w sercu. Znienawidzony kolor ostre i jarzące się kolory. Ulubiony malarz kiedyś van Gogh, teraz nie mam ulubionego. Ulubiony pisarz niestety nie mam. Czy wolisz pisać listy, czy dostawać? to i to Czy palisz? nie, ale były momenty, że musiałam zapalić, natomiast obecnie nie palę Twoje hobby fotografia, grafika, malarstwo Ulubione miasto oj dużo dużo Paryż, ostatnio spodobała mi się Barcelona ze względu na Gaudiego, polskie miasta też są piękne. Wolisz wannę czy prysznic? (śmiech) jakie pytanie! Jestem przyzwyczajona do prysznica, ale wannę też lubię. Czy lubisz się śmiać? zależy od nastroju, w jakim jestem. 21

22 KULTURA Wolisz słuchać (patrzeć) czy mówić (migać)? zależy; jest też jeden minus u mnie taki, że już sporo słów w języku migowym zapomniałam, dlatego wśród zupełnie głuchych staram się i migać (oczywiście ze słowami które pamiętam), i jednocześnie wyraźnie mówić do nich, głuchych zupełnie (tych, co są na 100% głusi), natomiast ogólnie mówię i czuję się z tym dobrze. Czy lubisz świat? zależy jak go postrzegam, ale staram się myśleć pozytywnie. Świat może być ciekawy, można odkrywać wiele rzeczy... Czy lubisz science fiction? widziałam tego rodzaju i filmy, i seriale, i powiem, że tylko niektóre zaciekawiły mnie, co nie znaczy, że wszystkie. Czy lubisz teatr? nie chodzę do teatru, bo tam gadają, a ja nie wiem, o czym gadają (śmiech), ale... w świecie ciszy jest miejsce na teatr i jest naprawdę fascynujący, daje nawet taką wiarę niesłyszącym. Stosunek do hazardu (tak/nie) nie lubię hazardu, bałabym sie nawet spróbować hazardu, bo to ogromne ryzyko! Można wszystko stracić! Czy lubisz się przeglądać? yes or no? Spojrzeć w lustro to chyba nic złego (śmiech). No, jak już się przeglądam, to tylko po to, żeby zobaczyć, czy np. jakiś włos mi nie stoi, no, zresztą to normalne. Czy lubisz poznawać nowych ludzi? ze zdecydowaną przewagą tak, w granicach, ale nie aż tak superową przewagą, bo muszę najpierw poznać tę osobę... Czy interesuje cię polityka? już tak bardzo nie. Twoja największa wada oj, nie lubię mówić o tym, każdy z nas ma i wady i zalety. Nie jestem osobą, która lubi mówić o sobie. Twoja największa zaleta odmawiam odpowiedzi. Czy jesteś szczęśliwa? obecnie już nie, niestety. ale staram sie jakoś żyć, mimo wszystko. Niesłyszący z Ireneuszem Krosnym Ireneusz Krosny, niewątpliwie najbardziej znany mim komiczny w Polsce, zagościł w dniu 23 listopada 2009 r. do Poznania. Seniorzy z Koła Terenowego Polskiego Związku Głuchych dzięki dofinansowaniu Urzędu Miasta mieli możliwość obejrzenia całkowicie nowego spektaklu Teatru jednego mima. U każdego niesłyszącego pojawiał się uśmiech na twarzy przeplatany wybuchem śmiechu i gromkimi brawami. Dlaczego? Ponieważ każda z etiud (które nie były ze sobą powiązane jakimś wspólnym wątkiem fabularnym) posiadała zaskakującą puentę. Każdego zachwycał oryginalny styl mima. Krosny wypracował oryginalną technikę poruszania się mima w grze komediowej. Jego technika jest przeźroczysta jak dykcja u aktora czyni każdy ruch zrozumiałym, ale nie zwraca uwagi sama na siebie, daje widzowi poczucie łatwości pracy mima na scenie. Dzięki temu, że jest to teatr mima, z wykorzystaniem prostych rekwizytów nie był potrzebny tłumacz języka migowego wszystko było zrozumiałe i odebrane z uśmiechem na twarzy. Krosny nie stosuje makijażu, w szczególności nie stosuje pobielania twarzy. Jak zawsze, taki i w Poznaniu, wystąpił w czarnym, neutralnym kostiumie. Etiudy posiadały wspólną formę wszystkie przedstawione zostały za pomocą klasycznego języka pantomimy, a więc bez słów, bez scenografii, z rekwizytem pojawiającym się jakby dla przekory. I wreszcie wszystkie te etiudy, niezależnie od zawartych w nich treści, posiadały jeden wspólny cel dały widzowi chwile dobrej rozrywki, szczerego śmiechu, spojrzenia z przymrużeniem oka na troski dnia codziennego. Zwieńczeniem godzinnego spektaklu komediowego było wspólne zdjęcie z Ireneuszem Krosnym, którym długo osoby niesłyszące będą się chwalić przy każdej okazji. Bo naprawdę mają czym. 22

23 Sztuka w dwóch dłoniach Dnia 16 września miało miejsce w Poznaniu niezwykłe wydarzenie. Oprócz uroczystości otwarcia nowej siedziby Wielkopolskiego Oddziału PZG zgromadzonym członkom i zaproszonym gościom przypadło w udziale być świadkami pierwszego od bardzo wielu lat debiutu teatralnego poznańskich niesłyszących! Utworzona w drugiej połowie tego roku grupa teatralna swoim istnieniem i pracą nawiązuje do szlachetnych tradycji aktorskich głuchych z lat 70. To właśnie wtedy członkowie PZG w Poznaniu prężnie działali w zespole pantomimy pod nazwą Pegaz-72. Początki tego przedsięwzięcia sięgają roku 1971, kiedy to po występach z okazji Międzynarodowego Dnia Głuchego zapadła decyzja o utworzeniu amatorskiego zespołu, który propagowałby ten właśnie rodzaj występu artystycznego. Zainteresowani spotkali się jednak z ogromnymi trudnościami, tym bardziej, że brakło w naszym mieście jakichkolwiek tradycji tego rodzaju. Po roku żmudnych zmagań udało się zatrudnić pana Czesława Ciszewskiego, który jako pracownik Opery Poznańskiej zdradzał tajniki sztuki teatralnej. Opanowanie umiejętności aktorskich było na tak wysokim poziomie, że pokuszono się wystawić takie arcydzieła jak chociażby Romeo i Julia według Wiliama Szekspira! Po wielu latach przerwy poznaniacy postanowili nie pozwolić, aby ząb czasu zniszczył pamięć o tych chlubnych tradycjach. Na początek swojej artystycznej przygody przedstawili szerszej publiczności trzy skecze, które z dużą dozą humoru ukazały realia życia codziennego. W wesoły sposób pokazano również kompilację prowadzonej przez Oddział działalności. Mimo krótkiego czasu przygotowania tych występów aktorzy pokazali prawdziwą klasę i zebrali szczere wyrazy uznania od widzów, co niewątpliwie jest największą nagrodą. Sukces dodał więc skrzydeł i chęci do dalszej pracy, zaczęły się zatem starania do wystawienia kolejnych spektakli. Repertuar nie będzie ograniczał się w żaden sposób do konkretnej gałęzi teatru, a pozostanie otwarty na wciąż nowe pomysły i możliwości twórcze. Już teraz wszystkich serdecznie zapraszamy na kolejne spotkania ze sztuką, o których z pewnością Państwa poinformujemy. A początkującym artystom życzymy sporo siły i inspiracji, aby jak najpełniej realizowali się na tej przepięknej płaszczyźnie! KULTURA 23

Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses.

Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses. Nasza wielka katalońska przygoda, czyli wizyta w szkole Joan Sanpera i Torras w Les Franquesses. Dzień 1 W Barcelonie wylądowaliśmy około 21.00, a następnie pojechaliśmy pociągiem na dworzec w Les Franquesses,

Bardziej szczegółowo

18 listopada 2017 roku uczniowie klas I- III, biorący udział w zajęciach przyrodniczych organizowanych w ramach projektu Rozwój kompetencji

18 listopada 2017 roku uczniowie klas I- III, biorący udział w zajęciach przyrodniczych organizowanych w ramach projektu Rozwój kompetencji 18 listopada 2017 roku uczniowie klas I- III, biorący udział w zajęciach przyrodniczych organizowanych w ramach projektu Rozwój kompetencji kluczowych wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w

Bardziej szczegółowo

Realizacja projektu - "Akademia Młodego Lidera społeczności lokalnej Projekt dofinansowany ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Realizacja projektu - Akademia Młodego Lidera społeczności lokalnej Projekt dofinansowany ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Realizacja projektu - "Akademia Młodego Lidera społeczności lokalnej Nasza szkoła - Gimnazjum im. Jana Pawła II w Mętowie zdecydowała się wziąć udział w projekcie "Akademia Młodego Lidera społeczności

Bardziej szczegółowo

Wizyta uczniów i nauczycieli krajów partnerskich rozpoczęła kolejny rok współpracy w ramach realizacji międzynarodowego projektu Comenius.

Wizyta uczniów i nauczycieli krajów partnerskich rozpoczęła kolejny rok współpracy w ramach realizacji międzynarodowego projektu Comenius. Projekt Comenius Multilateral school partnerships Finansowany jest z Funduszy Unii Europejskiej. The EURO Guide European environment al and urgent cooperation on reducing, Rusing and recycling In our schools.

Bardziej szczegółowo

Gorące przyjęcie w zimnej Finlandii - wizyta w Kouvoli

Gorące przyjęcie w zimnej Finlandii - wizyta w Kouvoli Gorące przyjęcie w zimnej Finlandii - wizyta w Kouvoli W dniach 6-10 marca 2013 roku odbyła się kolejna wizyta w ramach realizacji projektu Comenius Partnerska Współpraca Szkół, tym razem do miasta Kouvola

Bardziej szczegółowo

CENTRUM POŁUDNIOWA modernizacja budynku przy ul. Południowej w Koninie na potrzeby rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych

CENTRUM POŁUDNIOWA modernizacja budynku przy ul. Południowej w Koninie na potrzeby rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych CENTRUM POŁUDNIOWA modernizacja budynku przy ul. Południowej w Koninie na potrzeby rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych Fundacja PODAJ DALEJ prowadzi szeroką działalność przede wszystkim

Bardziej szczegółowo

Projekt "Seniorzy na wsi"

Projekt Seniorzy na wsi Projekt "Seniorzy na wsi" Analiza ankiet przeprowadzonych wśród seniorów na terenach wiejskich w województwie warmińsko-mazurskim Ankiety przeprowadzono w trzech grupach wiekowych 55-65 lat - 36 osób 66-75

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z ferii zimowych w roku 2015

Sprawozdanie z ferii zimowych w roku 2015 Sprawozdanie z ferii zimowych w roku 2015 1 Ferie zimowe to wymarzony czas dla dzieci. Jak co roku nasza placówka zorganizowała wiele ciekawych zajęć, które rozpoczęły się już 14 lutego w sobotę. Chętne

Bardziej szczegółowo

Wycieczka młodzieży do Sejmu

Wycieczka młodzieży do Sejmu Miasto i Gmina Siewierz - http://www.siewierz.pl/ Data umieszczenia informacji: 2009-06-29 10:38:28 Wycieczka młodzieży do Sejmu Dnia 23 czerwca 2009 roku członkowie Młodzieżowej Rady Miejskiej wzięli

Bardziej szczegółowo

Kilka dni Mnóstwo możliwości Świętujmy razem przyłącz się!

Kilka dni Mnóstwo możliwości Świętujmy razem przyłącz się! Kilka dni Mnóstwo możliwości Świętujmy razem przyłącz się! Obchody Święta Odzyskania Niepodległości - analiza obecnej sytuacji - Święto odzyskania przez Polskę niepodległości jest ważnym elementem budowy

Bardziej szczegółowo

PRZEŹMIEROWO Szkoła Podstawowa im. Arkadego Fiedlera w Przeźmierowie

PRZEŹMIEROWO Szkoła Podstawowa im. Arkadego Fiedlera w Przeźmierowie COMENIUS Partnerskie Projekty Szkół 2009-2011 PRZEŹMIEROWO Szkoła Podstawowa im. Arkadego Fiedlera w Przeźmierowie Tytuł projektu: Różnorodność kulturowa i środowiskowa świadomość kultury i środowiska

Bardziej szczegółowo

Projekt Wykorzystaj swoją szansę!

Projekt Wykorzystaj swoją szansę! Załącznik Nr 2 Projekt Wykorzystaj swoją szansę! jest projektem systemowym realizowanym przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Koninie. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach

Bardziej szczegółowo

O międzyszkolnym projekcie artystycznym współfinansowanym ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach zadania ŻyjMy z Pasją.

O międzyszkolnym projekcie artystycznym współfinansowanym ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach zadania ŻyjMy z Pasją. NASZ NOWY PROJEKT O międzyszkolnym projekcie artystycznym współfinansowanym ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach zadania ŻyjMy z Pasją. Projekt zainicjowany przez Zespół Szkół Społecznych

Bardziej szczegółowo

MOJA RELACJA Z KURSU W DUBLINIE

MOJA RELACJA Z KURSU W DUBLINIE MOJA RELACJA Z KURSU W DUBLINIE Po przyjeździe do Dublina to było ł jedno z pierwszych miejsc, jakie zobaczyłam. ł I miałam je oglądać codziennie przez dwa tygodnie. Znalazłam się w sercu Dublina. Ten

Bardziej szczegółowo

REALIZACJA PROJEKTU INWESTUJ W SIEBIE 2 2011-2013

REALIZACJA PROJEKTU INWESTUJ W SIEBIE 2 2011-2013 REALIZACJA PROJEKTU INWESTUJ W SIEBIE 2 2011-2013 W O Ś R O D K U S Z K O L N O - W Y C H O W A W C Z Y M D L A N I E P E Ł N O S P R A W N Y C H R U C H O W O W B U S K U - Z D R O J U Projekt Inwestuj

Bardziej szczegółowo

WIZYTA W NIEMCZECH 4 maja 2013r 5 maja 2013r. 6 maja 2013r.

WIZYTA W NIEMCZECH 4 maja 2013r 5 maja 2013r. 6 maja 2013r. WIZYTA W NIEMCZECH W dniach 4-8 maja 2013 r. odbyła się kolejna wizyta w ramach realizacji projektu Comenius Partnerska Współpraca Szkół, tym razem była to miejscowość Bittenfeld w Niemczech. W wizycie

Bardziej szczegółowo

TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE

TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE Jesteśmy uczniami i nauczycielami Szkoły Podstawowej Nr 279 im. Batalionów Armii Krajowej Gustaw i Harnaś w Warszawie, stolicy Polski. Chcielibyśmy opowiedzieć

Bardziej szczegółowo

Gazetka dla najmłodszych dzieci Wydanie III wiosna 2012/2013. Pokoloruj obrazek:

Gazetka dla najmłodszych dzieci Wydanie III wiosna 2012/2013. Pokoloruj obrazek: Gazetka dla najmłodszych dzieci Wydanie III wiosna 2012/2013 Pokoloruj obrazek: POWITANIE WIOSNY! 21 marca to pierwszy kalendarzowy dzień wiosny. Dzieci z klas I-III postanowiły pożegnać zimę. Przygotowały

Bardziej szczegółowo

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) Turysta: Dzień dobry! Kobieta: Dzień dobry panu. Słucham? Turysta: Jestem pierwszy raz w Krakowie i nie mam noclegu. Czy mogłaby mi Pani polecić jakiś hotel?

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z realizacji działania w ramach obchodów Roku Korczaka

Sprawozdanie z realizacji działania w ramach obchodów Roku Korczaka Sprawozdanie z realizacji działania w ramach obchodów Roku Korczaka w Zespole Placówek Oświatowych w Słupi Szkole Podstawowej im. Zbigniewa Kopra Dane adresowe szkoły realizującej działania Dyrektor szkoły

Bardziej szczegółowo

Stypendyści Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia odwiedzają Białystok i Podlaskie

Stypendyści Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia odwiedzają Białystok i Podlaskie Stypendyści Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia odwiedzają Białystok i Podlaskie Stypendyści Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia spędzają w naszym regionie wakacje. Obóz rozpoczął się od uroczystej mszy

Bardziej szczegółowo

Współpraca dyrektorów i nauczycieli w zakresie organizacji i prowadzenia spotkań dzieci przedszkolnych i klas I-III SP.

Współpraca dyrektorów i nauczycieli w zakresie organizacji i prowadzenia spotkań dzieci przedszkolnych i klas I-III SP. Współpraca dyrektorów i nauczycieli w zakresie organizacji i prowadzenia spotkań dzieci przedszkolnych i klas I-III SP. Małgorzata Pawlik doradca metodyczny PCDZN w Puławach Cele: Spotkania przedszkolaków

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012 EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012 I SEMESTR Zadzwonił pierwszy dzwonek. Rozpoczął się nowy rok szkolny. Przed nami dużo nauki, ale nie tylko. Zobaczcie co ciekawego dzieje się w klasach 1-3

Bardziej szczegółowo

Pierwszy tydzień ferii za nami! Zapraszamy do krótkiego sprawozdania z pierwszego tygodnia ferii w fotograficznym skrócie.

Pierwszy tydzień ferii za nami! Zapraszamy do krótkiego sprawozdania z pierwszego tygodnia ferii w fotograficznym skrócie. Pierwszy tydzień ferii za nami! Zapraszamy do krótkiego sprawozdania z pierwszego tygodnia ferii w fotograficznym skrócie. Niektórzy wyjechali z rodzicami w góry lub nad morze, inni na obozy narciarskie,

Bardziej szczegółowo

20 WRZEŚNIA DZIEŃ PRZEDSZKOLAKA RADOŚĆ EDUKACJA

20 WRZEŚNIA DZIEŃ PRZEDSZKOLAKA RADOŚĆ EDUKACJA 20 WRZEŚNIA DZIEŃ PRZEDSZKOLAKA ZABAWA RADOŚĆ EDUKACJA O projekcie Dzień Przedszkolaka to inicjatywa dyrektorów Łódzkich Przedszkoli Miejskich, która zrodziła się w 2009 roku. Projekt ma na celu dostarczenie

Bardziej szczegółowo

Gazetka Polskiej Szkoły im. Henryka Sienkiewicza w Edmontonie ST

Gazetka Polskiej Szkoły im. Henryka Sienkiewicza w Edmontonie ST Gazetka Polskiej Szkoły im. Henryka Sienkiewicza w Edmontonie 12140 103 ST www.pshs.ca 06 kwiecień, 2013 1 13 kwietnia spotykamy się podczas wspólnej zabawy rodzinnej na posiadłości Wawel. Dzieci do lat

Bardziej szczegółowo

Letnie warsztaty językowe

Letnie warsztaty językowe Letnie warsztaty językowe Z Kochane dzieciaki! Wakacje jeszcze się nie skończyły, a my już za Wami bardzo tęsknimy. Mamy nadzieję, że każdy z Was naładował akumulatory i odpoczął na tyle, by chętnie powrócić

Bardziej szczegółowo

PODSUMOWANIE PROJEKTU COMENIUS

PODSUMOWANIE PROJEKTU COMENIUS PODSUMOWANIE PROJEKTU COMENIUS W dniu 24 czerwca 2013r. odbyło się w naszej szkole uroczyste podsumowanie projektu Comenius realizowanego w naszej szkole w latach 2011-2013 w ramach akcji Wielostronne

Bardziej szczegółowo

CZY MOŻEMY ODDYCHAĆ CZYSTYM POWIETRZEM?

CZY MOŻEMY ODDYCHAĆ CZYSTYM POWIETRZEM? CZY MOŻEMY ODDYCHAĆ CZYSTYM POWIETRZEM? SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II DYREKTOR ŁUKASZ KWIDZIŃSKI W ŁEBNIE UL. SZKOLNA 1 84-217 SZEMUD KOORDYNATOR MONIKA HRYCYK W roku szkolnym 2017/2018 nasza placówka

Bardziej szczegółowo

MISJA SZKOŁY. Dąż. ążymy do tego aby każdy gnął sukces na miarę swoich

MISJA SZKOŁY. Dąż. ążymy do tego aby każdy gnął sukces na miarę swoich WITAMY W MISJA SZKOŁY Dąż ążymy do tego aby każdy uczeń osiągn gnął sukces na miarę swoich możliwo liwości W NASZEJ SZKOLE jest kameralna atmosfera podchodzimy indywidualnie do każdego ucznia umożliwiamy

Bardziej szczegółowo

GAZETA ZESPOŁU SZKÓŁ EKONOMICZNYCH IM. W. KORFANTEGO W KATOWICACH wydawana w Pałacu MłodzieŜy w Katowicach

GAZETA ZESPOŁU SZKÓŁ EKONOMICZNYCH IM. W. KORFANTEGO W KATOWICACH wydawana w Pałacu MłodzieŜy w Katowicach Rok 12 Maj/Czerwiec 2017 Numer 4 GAZETA ZESPOŁU SZKÓŁ EKONOMICZNYCH IM. W. KORFANTEGO W KATOWICACH wydawana w Pałacu MłodzieŜy w Katowicach Pod opieką: mgr Ewa Maj mgr Barbara Michniak Jak co roku zaprosiliśmy

Bardziej szczegółowo

Wycieczka do Torunia. Wpisany przez Administrator środa, 12 czerwca :29

Wycieczka do Torunia. Wpisany przez Administrator środa, 12 czerwca :29 W dniach 7-9 czerwca udaliśmy się na kolejną integracyjną wycieczkę. Tym razem naszym celem była wizyta w mieście słynnego astronoma i piernikowym królestwie. Już wiecie gdzie byliśmy? Tak, to właśnie

Bardziej szczegółowo

FUNDACJA SŁAWEK. Mienia. Warszawa

FUNDACJA SŁAWEK. Mienia. Warszawa FUNDACJA SŁAWEK S Mienia Warszawa KOALICJA POWRÓT DO WOLNOŚCI Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej Fundacja Sławek Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej Warszawa Stowarzyszenie Pomocy Społecznej, Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Program Comenius. Closer to each other. BLIśEJ SIEBIE. Warszawa, 25 maja 2010 r.

Program Comenius. Closer to each other. BLIśEJ SIEBIE. Warszawa, 25 maja 2010 r. Program Comenius Closer to each other BLIśEJ SIEBIE Realizatorzy projektu Projekt realizowany przez uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 8 im. Jana Pawła II w Trzebini /koordynator projektu/ Partnerzy

Bardziej szczegółowo

Królowie i sztuka muzea rezydencje w listopadzie zwiedzimy za darmo

Królowie i sztuka muzea rezydencje w listopadzie zwiedzimy za darmo Królowie i sztuka muzea rezydencje w listopadzie zwiedzimy za darmo Zamek na Wawelu [1] Fot. Anna Stankiewicz Strona 1 z 5 Strona 2 z 5 Strona 3 z 5 27 października 2016 Wawel, Zamek Królewski w Warszawie,

Bardziej szczegółowo

USZATKOWE WIEŚCI MARZEC 2018 Gazetka Przedszkola nr 272 im. Misia Uszatka WARSZAWA

USZATKOWE WIEŚCI MARZEC 2018 Gazetka Przedszkola nr 272 im. Misia Uszatka WARSZAWA USZATKOWE WIEŚCI MARZEC 2018 Gazetka Przedszkola nr 272 im. Misia Uszatka WARSZAWA Witajcie kochane przedszkolaki. Myślę, ze minęło już co najmniej 18 lat od momentu, kiedy pierwszy raz postanowiliście

Bardziej szczegółowo

Weź sprawy w swoje ręce www.tpg.org.pl

Weź sprawy w swoje ręce www.tpg.org.pl Weź sprawy w swoje ręce www.tpg.org.pl Projekt Wsparcie osób głuchoniewidomych na rynku pracy współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Szanowni Państwo, Towarzystwo

Bardziej szczegółowo

STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE SOCJOLOGÓW SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2017

STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE SOCJOLOGÓW SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2017 STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE SOCJOLOGÓW SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2017 Zarząd: Łukasz Walkowiak - Przewodniczący Katarzyna Nowak - Przewodnicząca Anna Cherenovych - Sekretarz Małgorzata Teuber - Redaktor

Bardziej szczegółowo

Realizacja projektu - Jan Paweł II Zawsze był, jest i będzie obecny w naszych sercach

Realizacja projektu - Jan Paweł II Zawsze był, jest i będzie obecny w naszych sercach Aktualności Realizacja projektu - Jan Paweł II Zawsze był, jest i będzie obecny w naszych sercach 07/10/2009, dodał: Maciej Liberda Gimnazjum im. Jana Pawła II w Rabie Niżnej realizuje projekt Jan Paweł

Bardziej szczegółowo

Kierzków, 22 czerwca 218 r.

Kierzków, 22 czerwca 218 r. Kierzków, 22 czerwca 218 r. Początek... Już na początku października bieżącego roku szkolnego ruszył w naszej szkole projekt Nabywanie kompetencji kluczowych, którego głównym celem było wyrównanie szans

Bardziej szczegółowo

facebook.com/pomzachodnie Jarmark Bożonarodzeniowy Zamek Książąt Pomorskich Szczecin 12 13 grudnia (sobota niedziela) Dodaj do ulubionych!

facebook.com/pomzachodnie Jarmark Bożonarodzeniowy Zamek Książąt Pomorskich Szczecin 12 13 grudnia (sobota niedziela) Dodaj do ulubionych! facebook.com/pomzachodnie Jarmark Bożonarodzeniowy Zamek Książąt Pomorskich Szczecin 12 13 grudnia (sobota niedziela) Dodaj do ulubionych! Jarmark Bożonarodzeniowy 12-13 grudnia (sobota-niedziela) Zapraszamy

Bardziej szczegółowo

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie? Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo

Bardziej szczegółowo

POMORZE ZACHODNIE. Pomorze Zachodnie - pielgrzymka SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI. Przekładamy na następny rok 1 / 11

POMORZE ZACHODNIE. Pomorze Zachodnie - pielgrzymka SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI. Przekładamy na następny rok 1 / 11 Pomorze Zachodnie - pielgrzymka SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI Przekładamy na następny rok 1 / 11 DZIEŃ 1.12..09.2015 r., sobota LISÓW SZCZECIN 2 / 11 Godz. 22:45 - Zbiórka uczestników Godz. 23:00

Bardziej szczegółowo

SPOTKANIE Z POLICJANTKĄ

SPOTKANIE Z POLICJANTKĄ LUDZIKI Z WARZYW W listopadzie uczniowie klasy 1 a rozmawiali na zajęciach o zdrowym odżywianiu. Prezentowali warzywa, które przynieśli do klasy. Na koniec zajęć z warzyw powstały ludziki. Dzieci z dużym

Bardziej szczegółowo

PROJEKT PO STRACIE. Projekt realizowany jest przy współpracy z Parafią Rzymskokatolicką pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu.

PROJEKT PO STRACIE. Projekt realizowany jest przy współpracy z Parafią Rzymskokatolicką pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu. PROJEKT PO STRACIE Fundacja Jaskółki.PL zaprasza wdowy i wdowców, powyżej 60 roku życia do udziału w projekcie współfinansowanym ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Zapewniamy wsparcie:

Bardziej szczegółowo

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE 1991-2012 Wizyta J. E. Ks. Bpa Edwarda Kisiela z okazji uroczystości nadania Szkole Podstawowej w Jaświłach imienia Konstytucji 3 Maja 17.06.1991

Bardziej szczegółowo

W dniach r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy

W dniach r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy W dniach 30. 10 05.11. 2011 r. w Sankt Petersburgu odbył się I Światowy Festiwal Języka Rosyjskiego. Polskę reprezentowało czterech dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych, w tym pan dyrektor Marian Klecha,

Bardziej szczegółowo

2. Cykl kursów kwalifikacyjnych W ramach projektu 21 osób niepełnosprawnych uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej Caritas Diecezji Siedleckiej w

2. Cykl kursów kwalifikacyjnych W ramach projektu 21 osób niepełnosprawnych uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej Caritas Diecezji Siedleckiej w 2. Cykl kursów kwalifikacyjnych W ramach projektu 21 osób niepełnosprawnych uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej Caritas Diecezji Siedleckiej w Skórcu wzięło udział w kursach podstawowych z zakresu

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE ODDZIAŁ WIELKOPOLSKI POLSKIEGO ZWIĄZKU GŁUCHYCH

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE ODDZIAŁ WIELKOPOLSKI POLSKIEGO ZWIĄZKU GŁUCHYCH SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE ODDZIAŁ WIELKOPOLSKI POLSKIEGO ZWIĄZKU GŁUCHYCH ZA ROK 2007 1 I. Stan zarejestrowanych podopiecznych Głusi Sł. Słyszący Ogółem T.O. Gniezno 32 77 109 T.O. Jarocin 66 15 81 T.O.

Bardziej szczegółowo

MY W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE W I PÓŁROCZU ROKU SZKOLNEGO 2013/2014

MY W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE W I PÓŁROCZU ROKU SZKOLNEGO 2013/2014 MY W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE W I PÓŁROCZU ROKU SZKOLNEGO 2013/2014 DZIAŁANIE: Uroczystości szkolne 1. PRZYGOTOWANIE UCZNIÓW I ICH UDZIAŁ WRAZ Z OPIEKUNAMI W UROCZYSTOŚCIACH 2. UCZNIOWIE PREZENTUJĄ WŁASNE

Bardziej szczegółowo

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2015/2016

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2015/2016 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2015/2016 KOORDYNATOR PROGRAMU: Pedagog szkolny Łukasz Drabek Zagadnienia do Lp. realizacji 1. Budowanie atmosfery bezpieczeństwa w szkole. Przeciwdziałanie

Bardziej szczegółowo

Oddolne inicjatywy edukacyjne w Szkole w Królewie

Oddolne inicjatywy edukacyjne w Szkole w Królewie Oddolne inicjatywy edukacyjne w Szkole w Królewie Urząd Gminy w Joocu/Szkoła Podstawowa w Królewie od 1.04.2011 r. do 31.11.2011 r. z przerwą wakacyjną realizowała projekt Oddolne inicjatywy edukacyjne

Bardziej szczegółowo

Przyjazne przejście dziecka z przedszkola do szkoły

Przyjazne przejście dziecka z przedszkola do szkoły Przyjazne przejście dziecka z przedszkola do szkoły ZAJĘCIA INTEGRACYJNE W SZKOLE Dla naszych dzieci szkoła jest drugim domem. Czują się w niej bezpiecznie, gdyż panuje tam serdeczna atmosfera. Maluchy

Bardziej szczegółowo

100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI specjalna oferta edukacyjna

100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI specjalna oferta edukacyjna 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI specjalna oferta edukacyjna Zapraszamy do zapoznania się z ofertą edukacyjną Oddziałów Muzeum Podlaskiego w Białymstoku przygotowaną z okazji obchodów 100-lecia odzyskania

Bardziej szczegółowo

Klub Integracji Społecznej 2011

Klub Integracji Społecznej 2011 Klub Integracji Społecznej 2011 Człowiek Najlepsza Inwestycja Klub Integracji Społecznej równe szanse Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Poddziałanie

Bardziej szczegółowo

Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie

Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie ARKUSZ EWALUACJI UCZNIA Partnerski Projekt Szkół Comenius: Pilzno i Praga, 18 24. 03. 2012 Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie 1. Zawartość merytoryczną (naukową, poznawczą) programu

Bardziej szczegółowo

WIZYTA PAR RTNERSKA PROGRAMU SOUNDS AROUND US

WIZYTA PAR RTNERSKA PROGRAMU SOUNDS AROUND US WIZYTA PAR RTNERSKA PROGRAMU SOUNDS AROUND US W dniach 20-24 lutego w naszej szkole miała miejsce wizyta w ramach projektu Sounds around us ( Dźwięki wokół nas ) programu Erasmus+. Przyjechali do nas goście

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU SZKOŁA DIALOGU W GIMNAZJUM W KLEOSINIE

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU SZKOŁA DIALOGU W GIMNAZJUM W KLEOSINIE SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU SZKOŁA DIALOGU W GIMNAZJUM W KLEOSINIE Zapraszamy do przeczytania relacji z projektu realizowanego w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Kleosinie przez uczniów klasy III

Bardziej szczegółowo

Nauczyciele z zagranicy z wizytą w Rękusach

Nauczyciele z zagranicy z wizytą w Rękusach Nauczyciele z zagranicy z wizytą w Rękusach Szkoła Podstawowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Rękusach gościła w szkole reprezentantów 6 krajów partnerskich Turcji, Łotwy, Rumunii, Bułgarii, Niemiec oraz

Bardziej szczegółowo

Niestety, tylko nieliczni mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu spędzają Święta ze swoimi bliskimi w domach rodzinnych. Przeważająca część

Niestety, tylko nieliczni mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu spędzają Święta ze swoimi bliskimi w domach rodzinnych. Przeważająca część Niestety, tylko nieliczni mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu spędzają Święta ze swoimi bliskimi w domach rodzinnych. Przeważająca część pozostaje w ośrodku. - Zapewnienie serdecznej, ciepłej

Bardziej szczegółowo

Wymianie uczniowska ze szkołą partnerską we Francji

Wymianie uczniowska ze szkołą partnerską we Francji Wymianie uczniowska ze szkołą partnerską we Francji W dniach 27 maja - 03 czerwca grupa uczniów i nauczycieli brała udział w wymianie uczniowskiej ze szkołą partnerską we Francji, w Ganges. Zanim jednak

Bardziej szczegółowo

HISZPANIA Z FRANCJĄ. 2 DZIEŃ: Przejazd trasą przez Niemcy, Francję. Po drodze odpoczynek i nocleg tranzytowy.

HISZPANIA Z FRANCJĄ. 2 DZIEŃ: Przejazd trasą przez Niemcy, Francję. Po drodze odpoczynek i nocleg tranzytowy. HISZPANIA Z FRANCJĄ Propozycja wycieczki dla grupy 60 os. Termin 03.09 11.09.2020 1879,00 zł Termin 10.09 18.09.2020 1839,00 zł Hiszpania: słynie z pięknych piaszczystych plaż, czystego i ciepłego morza,

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z realizacji programu edukacyjnego Akademia Bezpiecznego Puchatka w roku szkolnym 2015/2016

Sprawozdanie z realizacji programu edukacyjnego Akademia Bezpiecznego Puchatka w roku szkolnym 2015/2016 Sprawozdanie z realizacji programu edukacyjnego Akademia Bezpiecznego Puchatka w roku szkolnym 2015/2016 Akademia Bezpiecznego Puchatka to ogólnopolski program edukacyjny, którego celem jest edukacja uczniów

Bardziej szczegółowo

Wesel się Lubomierzu, iż masz takiego patrona wielebnego Maternusa

Wesel się Lubomierzu, iż masz takiego patrona wielebnego Maternusa Wesel się Lubomierzu, iż masz takiego patrona wielebnego Maternusa Napisano dnia: 2018-09-15 11:31:10 W tym roku po raz czwarty obchodzimy Dzień Świętego Maternusa, patrona miasta Lubomierz i parafii mówi

Bardziej szczegółowo

ZIELONA SZKOŁA KLAS IV SZLAK PIASTOWSKI

ZIELONA SZKOŁA KLAS IV SZLAK PIASTOWSKI ZIELONA SZKOŁA KLAS IV SZLAK PIASTOWSKI 5.06.2017-9.06.2017 Popularne wycieczki "Szlakiem Piastowskim" odbywały się już we wczesnych latach 60-tych XX wieku. Podróżowano wtedy w ramach "wycieczek zakładowych"

Bardziej szczegółowo

Kraśnik 26-27.05.2012 r.

Kraśnik 26-27.05.2012 r. XX LAT SOS WIOSKI DZIECIĘCEJ W KRAŚNIKU XVIII BIEG PO UŚMIECH Kraśnik 26-27.05.2012 r. Z radością informujemy Państwa o kolejnej edycji BIEGU PO UŚMIECH. Impreza zapoczątkowana w 1994 roku ma formułę biegów

Bardziej szczegółowo

HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 4 NA ROK SZKOLNY 2016/2017

HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 4 NA ROK SZKOLNY 2016/2017 HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 4 NA ROK SZKOLNY 2016/2017,,Nie pytaj, co środowisko może zrobić dla Ciebie, Ale co Ty możesz zrobić dla środowiska Współpraca ze środowiskiem

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Załącznik Nr 11 do Statutu ZS Nr 1 w Wągrowcu WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego obejmuje działania podejmowane przez szkołę w celu przygotowania uczniów

Bardziej szczegółowo

Klasa II f na wyjeździe

Klasa II f na wyjeździe Klasa II f na wyjeździe Nasza wychowawczyni, pani Lidia Dziewięcka, mówi, że jesteśmy najmądrzejsi na świecie. Że wkrótce staną przed nami otworem wyższe szczeble edukacji, bo w tej na poziomie klas I-III

Bardziej szczegółowo

REGIONALNE OBCHODY ŚWIATOWEGO DNIA TURYSTYKI W ZGIERZU

REGIONALNE OBCHODY ŚWIATOWEGO DNIA TURYSTYKI W ZGIERZU REGIONALNE OBCHODY ŚWIATOWEGO DNIA TURYSTYKI W ZGIERZU 1 Zgodnie ze wskazaniami Światowej Organizacji Turystyki hasło przewodnie imprezy brzmieć będzie: Turystyka i woda, ochrona naszej wspólnej przyszłości.

Bardziej szczegółowo

MAM SZANSĘ BYĆ AKTYWNYM

MAM SZANSĘ BYĆ AKTYWNYM Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Baniach Mazurskich pod Kierownictwem Pani Marianny Wus pozyskał w roku 2011 dodatkowe środki finansowe na realizację projektu Mam szansę być aktywnym współfinansowanego

Bardziej szczegółowo

Klub Seniora 2015. Projekt Razem lepiej. Imprezy integracyjne. Dzień Babci i Dziadka

Klub Seniora 2015. Projekt Razem lepiej. Imprezy integracyjne. Dzień Babci i Dziadka Klub Seniora 2015 Projekt Razem lepiej Imprezy integracyjne Dzień Babci i Dziadka Pierwsza tegoroczna impreza integracyjna w ramach projektu Razem lepiej zorganizowana została z okazji Dnia Babci i Dziadka.

Bardziej szczegółowo

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 138 IM. LEOPOLDA STAFFA W ŁODZI

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 138 IM. LEOPOLDA STAFFA W ŁODZI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 138 IM. LEOPOLDA STAFFA W ŁODZI ul. św. Franciszka z Asyżu 53 93-479 Łódź Tel 0 (42) 682 67 10 mail: sp138.lodz@gmail.com Dyrektor szkoły: Piotr Bara Lokalizacja i otoczenie: Miasto

Bardziej szczegółowo

KLUB INTEGRACYJNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY NR 1 PROMYK

KLUB INTEGRACYJNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY NR 1 PROMYK KLUB INTEGRACYJNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY NR 1 PROMYK 1 KLUB INTEGRACYJNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY NR 1,,PROMYK jest placówką integrującą dzieci i młodzież z miasta Piekary Śląskie. Tutaj młodzi ludzie mogą

Bardziej szczegółowo

Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca i z naszej szkoły pojechały na niego dwie uczennice. 5.07.2011 r. (wtorek)

Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca i z naszej szkoły pojechały na niego dwie uczennice. 5.07.2011 r. (wtorek) Moscovia letni obóz językowy dla ludzi niemalże z całego świata. Wyjazd daje możliwość nauki j. rosyjskiego w praktyce, a także poznania ludzi z różnych stron świata. Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca

Bardziej szczegółowo

Klub Myszki Norki Fundacja Dzieciom Zdążyć z Pomocą. Podsumowanie działalności w 2014 roku

Klub Myszki Norki Fundacja Dzieciom Zdążyć z Pomocą. Podsumowanie działalności w 2014 roku Klub Myszki Norki Fundacja Dzieciom Zdążyć z Pomocą Podsumowanie działalności w 2014 roku Klub Myszki Norki Klub Myszki Norki od 2002 r. działa w ramach Fundacji Dzieciom Zdążyć z Pomocą. Główne działania

Bardziej szczegółowo

Sześciolatki w Szkole Podstawowej nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Nowym Targu

Sześciolatki w Szkole Podstawowej nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Nowym Targu Sześciolatki w Szkole Podstawowej nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Nowym Targu W sąsiedztwie szkoły zlokalizowano krytą pływalnię miejską i obiekty sportowe, w tym plac zabaw dla najmłodszych. Do szkoły

Bardziej szczegółowo

Relacja z obchodów X Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa. 24.03.2015r.

Relacja z obchodów X Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa. 24.03.2015r. Relacja z obchodów X Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa 24.03.2015r. Z okazji X Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa Niepubliczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna wraz z Ośrodkiem Rehabilitacyjno

Bardziej szczegółowo

Przewodnicząca Komisji Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego. Renata Nosarzewska. Maria Walkiewicz. Protokołowała:

Przewodnicząca Komisji Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego. Renata Nosarzewska. Maria Walkiewicz. Protokołowała: Protokół nr 80/2014 z Komisji Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego oraz Komisji, Oświaty, Kultury, Zdrowia, Opieki Społecznej i Sportu, które odbyło się 7 lipca 2014 r. (wizja miejsc, w których

Bardziej szczegółowo

Termin: 07 luty 2014r. Miejsce: PGE Arena Gdańsk

Termin: 07 luty 2014r. Miejsce: PGE Arena Gdańsk Termin: 07 luty 2014r. Miejsce: PGE Arena Gdańsk Ponad 700 uczniów z 22 szkół średnich wzięło udział w Konkursie Wiedzy o Przedsiębiorczości organizowanym przez Wyższą Szkołę Administracji i Biznesu im.

Bardziej szczegółowo

W Y P O C Z Y N E K w 11-1 ŚRODOWISKOWYM HUFCU PRACY W TCZEWIE ul. Jana III Sobieskiego 10 tel/fax 58 5315644 e-mail ohp11.1@wp.pl

W Y P O C Z Y N E K w 11-1 ŚRODOWISKOWYM HUFCU PRACY W TCZEWIE ul. Jana III Sobieskiego 10 tel/fax 58 5315644 e-mail ohp11.1@wp.pl W Y P O C Z Y N E K w 11-1 ŚRODOWISKOWYM HUFCU PRACY W TCZEWIE ul. Jana III Sobieskiego 10 tel/fax 58 5315644 e-mail ohp11.1@wp.pl NASZA OFERTA 40 miejsc noclegowych w pokojach 3, 4, 5 osobowych z łazienkami

Bardziej szczegółowo

Kielce światową stolicą tańca hip-hop, break dance i electric boogie

Kielce światową stolicą tańca hip-hop, break dance i electric boogie 1 24 października 2018 Kielce światową stolicą tańca hip-hop, break dance i electric boogie Prawie 3 tysiące tancerzy z całego świata, najlepsi z najlepszych z prawie 40 krajów, nie tylko europejskich,

Bardziej szczegółowo

Zespół Państwowych Szkół Plastycznych im. W. Gersona w Warszawie we współpracy ze Stowarzyszeniem Smocza IV - X 2013r.

Zespół Państwowych Szkół Plastycznych im. W. Gersona w Warszawie we współpracy ze Stowarzyszeniem Smocza IV - X 2013r. Zespół Państwowych Szkół Plastycznych im. W. Gersona w Warszawie we współpracy ze Stowarzyszeniem Smocza IV - X 2013r. Lutosławski inspiracją dla młodych plastyków - od gliny do mp4, Warszawa 2013 Konkurs

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO?

DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO? DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO? DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO? DLACZEGO U NAS JEST INTERSUJĄCO? 1a - klasa z rozszerzoną matematyką, geografią i językiem angielskim + wybrany dodatkowy drugi język obcy

Bardziej szczegółowo

Szkoła rodziny-czas dla rodziny w Biskupinie

Szkoła rodziny-czas dla rodziny w Biskupinie Szkoła rodziny-czas dla rodziny w Biskupinie W dniach 5-9.08.2013 r. w ramach projektu systemowego Aktywność popłaca zorganizowano wyjazdowe warsztaty psychologiczno-pedagogiczne dla uczestniczek Programu

Bardziej szczegółowo

Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie

Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie http://www.cos.strazgraniczna.pl/cos/aktualnosci/12814,koncert-orkiestry-reprezentacyjnej-sg-w-koszalinskiej-k atedrze.html 2019-01-26, 17:27

Bardziej szczegółowo

Szczecin. 10. Spotkanie z grupą niepełnosprawnych (osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich).

Szczecin. 10. Spotkanie z grupą niepełnosprawnych (osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich). Egzamin dla kandydatów na przewodników miejskich Szczecin 8.12.2011 r. część praktyczna Zadanie 1 Powitanie i autoprezentacja z krótką informacją krajoznawczą mijanych miejsc i obiektów, metodyka oprowadzania

Bardziej szczegółowo

1

1 LP. Data Nazwa imprezy Miejsce Organizator 1 03.04 (czwartek) W oczekiwaniu na kanonizację Jana Pawła II zespół Familia HP wykona program "Tłumy serc". Utwory pochodzą z dzieł: Pieśń o Bogu ukrytym oraz

Bardziej szczegółowo

Zwiedzamy zamek w okolicy Sollentuna i szkoły partnerskiej

Zwiedzamy zamek w okolicy Sollentuna i szkoły partnerskiej WYJAZD DO SZWECJI - COMENIUS PARTNERSTWO SZKÓŁ W kwietniu 2013 zrealizowano wyjazd do szkoły partnerskiej w Sollentuna w Szwecji w okręgu Sztokholm. Dzięki otwartości nauczycieli i rodziców ze szkoły partnerskiej,

Bardziej szczegółowo

Roczny plan pracy Studenckiego Koła Naukowego Doradztwa Zawodowego i Personalnego. Rok akademicki 2011/2012

Roczny plan pracy Studenckiego Koła Naukowego Doradztwa Zawodowego i Personalnego. Rok akademicki 2011/2012 Roczny plan pracy Studenckiego Koła Naukowego Doradztwa Zawodowego i Personalnego Rok akademicki 2011/2012 Poznań 2011 Kluczowe działania SKNDZiP w roku akademickim 2011/2012 Budowanie nowej struktury

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O ZREALIZOWANYCH ZADANIACH PUBLICZNYCH W 2014 ROKU. I. Zadanie z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji.

INFORMACJA O ZREALIZOWANYCH ZADANIACH PUBLICZNYCH W 2014 ROKU. I. Zadanie z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji. INFORMACJA O ZREALIZOWANYCH ZADANIACH PUBLICZNYCH W 2014 ROKU I. Zadanie z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji. Nazwa zadania: Prowadzenie świetlicy wiejskiej w miejscowości Wolica

Bardziej szczegółowo

Partnerski Projekt Szkół Comenius, Münster i Bremerhaven, 3-8 X 2011. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie

Partnerski Projekt Szkół Comenius, Münster i Bremerhaven, 3-8 X 2011. Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie ARKUSZ EWALUACJI UCZNIA Partnerski Projekt Szkół Comenius, Münster i Bremerhaven, 3-8 X 2011 Podsumowanie ewaluacji - wszystkie szkoły partnerskie 1. Zawartość merytoryczną (naukową, poznawczą) programu

Bardziej szczegółowo

WITAMY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 357 ZAPRASZAMY DO WSPÓLNEGO SPACERU PO SŁONECZNEJ SZKOLE

WITAMY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 357 ZAPRASZAMY DO WSPÓLNEGO SPACERU PO SŁONECZNEJ SZKOLE WITAMY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 357 ZAPRASZAMY DO WSPÓLNEGO SPACERU PO SŁONECZNEJ SZKOLE Szkoła Podstawowa nr 357 jest placówką publiczną; organem prowadzącym jest Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Bemowo;

Bardziej szczegółowo

HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA NR 4 NA ROK SZKOLNY 2018/2019

HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA NR 4 NA ROK SZKOLNY 2018/2019 HARMONOGRAM WSPÓŁPRACY ZE ŚRODOWISKIEM PRZEDSZKOLA NR 4 NA ROK SZKOLNY 2018/2019,,Nie pytaj, co środowisko może zrobić dla Ciebie, Ale co Ty możesz zrobić dla środowiska. CELE GŁÓWNE: Integracja ze środowiskiem

Bardziej szczegółowo

STOWARZYSZENIE KOBIET GMINY SAWIN. 22-107 Sawin ul. Chutecka 12 tel.\fax. (082) 567 34 45 e-mail: gopssawin@wp.pl

STOWARZYSZENIE KOBIET GMINY SAWIN. 22-107 Sawin ul. Chutecka 12 tel.\fax. (082) 567 34 45 e-mail: gopssawin@wp.pl STOWARZYSZENIE KOBIET GMINY SAWIN 22-107 Sawin ul. Chutecka 12 tel.\fax. (082) 567 34 45 e-mail: gopssawin@wp.pl ZARZĄD STOWARZYSZENIA KOBIET GMINY SAWIN JOLANTA KRÓL prezes stowarzyszenia JADWIGA SZALUŚ

Bardziej szczegółowo

Relacja z Festiwalu Projektów.

Relacja z Festiwalu Projektów. Relacja z Festiwalu Projektów. 17 czerwca 2011 roku w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie uczestniczyłam w ogólnopolskich targach TIK-owych projektów, w czasie których odbyła się prezentacja najciekawszych

Bardziej szczegółowo

Nagroda dla Ekonomika za zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni Obóz Edukacyjny w Tarnowie

Nagroda dla Ekonomika za zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni Obóz Edukacyjny w Tarnowie Nagroda dla Ekonomika za zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni Obóz Edukacyjny w Tarnowie Podczas wakacji Tarnów odwiedzili uczniowie szkoły nagrodzonej w ramach konkursu

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Tytuł innowacji pedagogicznej: Mali Warmiacy nasza przeszłość, teraźniejszość i przyszłość I. Informacje o szkole Nazwa szkoły: Szkoła Podstawowa w Błudowie

Bardziej szczegółowo

Raport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich

Raport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 Raport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich Dnia 2 marca 2015 roku uczniowie klasy trzeciej technikum wraz z wychowawcą zwiedzili Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach.

Bardziej szczegółowo