SEBASTIAN JUNIK SSE II stopnia Ekonomia Menedżerska

Transkrypt

1 SEBASTIAN JUNIK SSE II stopnia Ekonomia Menedżerska

2 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 8. WIZUALIZUJ PRZYSZŁE EFEKTY SWOJEJ PRACY 3 ROZDZIAŁ 10. ZWIELOKROTNIAJ DOBRE POMYSŁY... 8 ROZDZIAŁ 11. MYŚL SYSTEMATYCZNIE. 15 EPILOG. NIEKONCZĄCY SIĘ CYKLA INNOWACJI ZMIENIAJACYCH LUDZI I ŚWIAT

3 WIZUALIZUJ PRZYSZŁE EFEKTY SWOJEJ PRACY Płat czołowy kory mózgowej odpowiada za symulowanie doświadczeń DANIEL GILBERT ZDOLNOŚĆ WIZUALIZACJI jedna z najmniej wykorzystywanych możliwości ludzkiego umysłu, dzięki której potrafimy kręcić w głowie filmy i konstruować trójwymiarowe modele nieistniejących rzeczy. Aby stworzyć wizualizacje, trzeba odciąć się od zewnętrznych bodźców i zasymulować w płacie czołowym mózgu oryginalną wizję. Problem W zdecydowanej większości przypadków wizję tworzone są na zewnątrz nas, my zaś je t ylko konsumujemy (radio, TV, prasa, książki, ten wykład...),,najpierw myślimy obrazami, a dopiero potem słowami Immanuel Kant wyobraźnia jest znacznie ważniejsza niż wiedza wyobraźnia jest darem. Albert Einstein 3

4 Stephen Jacobsen Konstruktor robotów. Był przez wiele lat profesorem nauk technicznych na Uniwersytecie w Utah. Zarejestrował ponad sto patentów. Stworzył laboratorium Sarcos ( Mieści się ono w dolinie Wasatch Mountain na końcu szlaku pionierów Utah (Utah s Pionier Trail). Z całą pewnością nie zaszedłby tak daleko, gdyby nie umiejętność wizualizacji. Jego wizje brały i biorą się ze świata fantazji i rozrywki. Najpierw wizualizuje on fizyczne urządzenie, a potem konstruuje podobne, operując chipami i oprogramowaniem Zarejestrował ponad 100 patentów. Skonstruował m.in.: Dinozaura ważącego 36 ton, który chodzi, wykrzywia pysk. Został użyty w filmie: Park Jurajski, a obecnie służy za atrakcję w pewnym znanym parku rozrywki Androidy powtarzające zaobserwowane ludzkie zachowania Lekki egzoszkielet z funkcjami robota dla żołnierzy na polu bitwy Mechaniczne ramie dla ludzi po amputacji ręki, kontrolowane prze impulsy myślowe 4

5 I wiele innych wynalazków: Stephen Jacobsen jest wynalazcą do wynajęcia i dlatego rzadko spływa na niego sława, o której tak marzy. Dla Disneya skonstrułaował m.in. robota imitującego Joe Cockera i Johna Wayne a. Dla dewelopera legendarnego hotelu i kasyna w Las Vegas Bellaggio 5

6 przygotował inteligentną fontannę, która dwa razy dziennie odgrywa spektakle, składające się z efektów dźwiękowych, gry świateł i fantazyjnych wzorów wodnych. John Warnock Ukończył Uniwersytet w Utah. Pracując w Xerox Pało Alto Research Center odpowiedział na pytanie: jak wydrukować na drukarce ekran komputera??? Dzięki umiejętności wizualizowania opracował system, w którym drukarka drukuje dokładnie to co użytkownik widzi na ekranie. Rozwiązał problem, ponieważ, jak powiedział, myślał graficznie : Współzałożyciel Adobe Corporation. Twórca m.in.: Widzę w głowie obrazy, a nie równania Postscript - programu przekładającego na język drukarki ogromną ilość czcionek i innych znaków graficznych System graficzny Apple Macintosh DTP (desktop publishing) oprogramowanie graficzne John Warnock i Stephen Jacobsen przyjaźnili się ze sobą juz w wieku dziecięcym. Jak sami o sobie mówią mało interesowali się szkołą i mnóstwo czasu spędzali na zakrapianych imprezach. W ich grupie studenckiej byli m.in. Alan Kay (twórca oprogramowania dla pierwszych komputerów Apple Macintosh), Jim Clark (założyciel znanej firmy Silikon Graphics and Netscape), Nolan Bushnell (ojciec Atari), Ed Catmull (późniejszy współzałożyciel i prezes Pixar Animation Studios) Wizualizacja wyzwala oryginalność. Kiedy poznajemy sposób myślenia innej osoby, zaczynamy myśleć podobnie. Twój umysł nie jest magiczny. To maszyna do wizualizacji obrazu Stephen Jacobsen Michael Faraday - uczył się rzemiosła poligrafii i nie miał wiedzy naukowej, a mimo to dzięki starannym notatkom z wykładu Humphrya Davy ego - przewodniczącego brytyjskiego Towarzystwa Królewskiego, został jego asystentem. Jako pierwszy zrozumiał elektromagnetyzm. Wiedział, że: Elektryczność generuje> magnetyzm Chciał wywołać zjawisko odwrotne: Magnetyzm > może generować??? > elektryczność Dzięki wyobraźni (wizualizacji) dostrzegł w głowie: linie pola magnetycznego i tak: w 1831 odkrył: indukcje elektromagnetyczną i zbudował >>> PRĄDNICE dopiero w 1867 James C. Maxwell sformalizował wynalazek Faradaya tworząc jego: opis matematyczny Równania matematyczne zabijają w młodych ludziach ciekawość Zwizualizować znaczy zrozumieć Stephen Jacobsen 6

7 Albert Einstein mistrz prostej wizualizacji. Laureat nagrody Nobla za wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego. twórca SZCZEGÓLNEJ I OGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI, współtwórca KORPUSKULARNO-FALOWEJ TEORII ŚWIATŁA W wolnym czasie fantazjował i zadawał sobie mnóstwo pytań. Einstein zawsze znajdował problemy do rozwiązywania. I analizował je bardziej gruntownie niż ktokolwiek inny. Myślę, że można go uznać za największego geniusza wszechczasów. Do końca życia był dzieckiem. Obecnie dysponujemy systemami komunikacji i instrumentami, o jakich mu się nie śniło. Mamy informacje, których on nie miał. Lecz to mu nie przeszkadzało. Większość jego odkryć wynikała z gry myślowej Woody Norris Woody Norris ( Prowadzi eksperymenty wizualne. Jego wynalazki biorą się z czystej wyobraźni: latanie powinno być bezpieczne i dostępne dla każdego skonstruował więc w myślach skuter powietrzny (AirScooter) Po jakimś czasie zaczął budować w Nevadzie osobiste skutery powietrzne własnego projektu. 7

8 DOŚWIADCZAJ PORAŻEK Sukces przychodzi wtedy, gdy ponosisz jedną porażkę za drugą i nie tracisz przy tym entuzjazmu WINSTON CHURCHILL Porażka jest wynalazczości regułą, a nie wyjątkiem >Doświadczaj porażek i wyciągaj wnioski< Zbudowanie jednego wynalazku wymaga popełnienia wielu błędów >trzeba wypracować metodę uczenia się na błędach < Stephan Gary Wozniak - amerykański wynalazca polskiego pochodzenia. W wieku 11-stu lat był krótkofalowcem- hobbystą. Jako trzynastolatek projektował komputery na papierze, a w liceum znany był z blue box (urządzenie to służyło do uzyskiwania nielegalnych, darmowych połączeń telefonicznych i przekierowywania połączeń innych użytkowników linii telefonicznej). Jeden z dwóch twórców firmy informatycznej Apple Computer. W 1985 roku odszedł z Apple i zaczął szukać czegoś nowego. Jego nowy wynalazek programowalny pilot do telewizora i innych urządzeń elektronicznych był totalną porażką. Zajął się więc nauczaniem. Po 15- stu latach wrócił jednak do wynalazczości i założył firmę WOZ ( skrót od ang. Wheel of Zeus). "Nigdy nie ufaj komputerowi, którego nie możesz wyrzucić przez okno" ("Never trust the computer, you cannot throw out of the window"). Steven Paul Jobs jedna z pierwszych osób, która zauważyła potencjał w GUI i myszy w firmie Xerox PARC, dzięki czemu sukces odniosły później komputery Apple Macintosh oraz ich graficzny system operacyjny, Mac OS. W 1985 po konflikcie ze Sculleyem Jobs postanowił odejść z Apple. Założył nową firmę - NeXT, rok kupił od George'a Lucasa za 10 mln dolarów studio Pixar, które kilka lat później stało się znane dzięki swoim filmom animowanym tworzonym na komputerach ("Toy Story"). W 1997 powrócił do Apple, które znajdowało się w kiepskiej sytuacji finansowej. Jobs odmienił sytuację w firmie dzięki wprowadzeniu na rynek komputera imac. Pod jego rządami Apple weszło także na rynek muzyczny ze swoim kultowym odtwarzaczem ipod i internetowym sklepem muzycznym itunes Music Store. MacBook IPhone ipod 8

9 Krótka historia o powstaniu najsłynniejszego jabłka The Original Apple Garage Steve Jobs oraz Steve Woźniak - dwaj szkolni koledzy, pasjonaci elektroniki, postanowili ułatwić pracę z komputerem poprzez ich niższą cenę i większą dostępność. W garażu Jobs a założyli firmę Apple Computer Co., gdzie Woźniak zaprojektował od podstaw pierwszy komputer firmy Apple I. Przeznaczony był do samodzielnego montażu przez użytkownika. Jego różnorodne innowacje stworzyły podstawę pod początkowy sukces firmy. Największą zaletą komputera Apple I była cena 666 $, możliwość podłączenia zwykłego telewizora i współpraca z magnetofonem jako nośnikiem pamięci. Apple I. W 1977 zbudowali Apple II, który odniósł sukces na rynku komputerów domowych, dzięki któremu firma stała się jednym z najważniejszych przedsiębiorstw produkujących komputery domowe. W 1980 Apple weszło na nowojorską giełdę papierów wartościowych, a na rynku pojawił się Apple III. W 1983 Jobs namówił Johna Sculley z Pepsi Coli by został prezesem Apple. Zapytał go: Czy chcesz sprzedawać słodzoną wodę przez resztę swojego życia? W tym samym roku Apple wydało zaawansowany technologicznie komputer Apple Lisa, który jednak nie odniósł sukcesu rynkowego. W 1984 pojawił się Macintosh, który stał się od tej pory głównym produktem Apple. Ich pomysł na nowy komputer był prosty: "... jeśli chcesz wyrzucić coś do śmieci to używasz kosza - jeśli chcesz skasować plik na dysku, też wrzucasz go do specjalnej śmietniczki..." Oczywiści najpierw należało stworzyć komputerowe biurko, dokumenty i śmietnik - tutaj pomógł GUI - graficzny system użytkownika, nad którym od kilkudziesięciu lat pracowały różne firmy rządowe. Jedną z tych firm był Xerox, z którego sporą część pracowników przeszła do Apple. Macintosh Dzięki temu komputery Macintosh zyskały kolejny ogromny atut - wygodny, intuicyjny system operacyjny. Tymczasem konkurencja ( czyli PC ) była na etapie kolejnej odmiany tekstowego DOS-a. Ciekawostka: Twórcy Macintosha poszli zupełnie inną drogą niż komputery PC. Zrezygnowali z monopolu firmy Intel, używając procesorów Motorola. Takie posunięcie otworzyło przed programistami całkiem nowe możliwości. Również zarządzanie pamięcią w Mac-ach było o niebo lepsze w dowolny sposób można było łączyć w nich różne wielkości pamięci Ram w przeciwieństwie do komputerów PC wymagało trochę więcej cierpliwości. Po drugie Apple zaoferowało ciekawe rozwiązania sprzętu w dziedzinie samego hardware. Ponieważ sam kontrolował produkcję komputerów, drukarek oraz akcesoriów, wszystko pasowało bez najmniejszego problemu. Po prostu podłączasz i działa. Nic więcej dziwnego, że taka strategia spowodowała nadania komputerom Macintosh miana "przyjazny dla użytkownika". Steve Jobs - popularne cytaty - 9

10 Dean Kamen - Mistrz w ponoszeniu porażek jednej za drugą. Amerykański wynalazca i przedsiębiorca, założyciel firmy DEKA. Pomimo licznych porażek nigdy nie porzucił wynalazczości. Porzucił za to studia stając się pełnoetatowym wynalazcą. Można by o nim powiedzieć, że uczył i uczy się na błędach szybciej niż ktokolwiek na świecie Wynalazki Kamena: automatyczna strzykawka dla chorych na cukrzycę pompa insulinowa przenośny aparat do dializy HomeChoice umożliwiający filtrować krew bez konieczności wybierania się do szpitala w czasach licealnych (lata 60-te) zbudował swój pierwszy wynalazek: podłączył kolorowe lampki i system stereo - co dało skoordynowane zapalanie i gaśnięcie lampek w rytm muzyki ibot 3000 Mobility System - jednoosobowy pojazd z napędem przypominający wózek inwalidzki - mechanizm równowagi, Seagway Human Transporter el/flash.html Segway Human Transporter (IT, Ginger) - nowy typ pojazdu jednoosobowego 10

11 CIEKAWOSTKA: Młody Technik Segway - wspaniała hulajnoga Marzec 2004 Kiedy na początku roku 2001 amerykańskie media podały wiadomość, że niezwykle przedsiębiorczy multimilioner Dean Kamen szykuje nowy, rewelacyjny wynalazek, dziennikarze zaczęli snuć różne domysły. To "coś" o kryptonimie "Ginger" albo "IT" miało być pomysłem prześcigającym swym zasięgiem komputer osobisty albo Internet. Podejrzewano, że może chodzić o tajemnicze źródło energii (mając na myśli prace prowadzone przez niego nad ideą silnika Stirling a), albo coś związanego nawet z antygrawitacją. Trzeba jednak zacząć od przypomnienia, że pod koniec 1999 roku Kamen zademonstrował oryginalny jednoosobowy pojazd z napędem - "ibot 3000 Mobility System", przypominający z wyglądu wózek inwalidzki. Inspiracją były z jednej strony zaobserwowane przez niego na ulicy kłopoty inwalidy usiłującego swoim wózkiem pokonać krawężnik, a z drugiej pojawiające się ogromne możliwości obliczeniowe procesorów Pentium. Prace trwały 8 lat, pochłonęły 50 milionów dolarów i zakończyły się sukcesem - powstała oryginalna, nowoczesna konstrukcja o nietypowych możliwościach. W odróżnieniu od typowego wózka inwalidzkiego, mającego dwa duże i dwa mniejsze koła, ibot został wyposażony w 6 kół: dwie pary o średnicy 30 cm z pneumatycznymi oponami, oraz dwa pomocnicze, zwrotne kółka o średnicy 15 cm. ibot z łatwością pokonuje samodzielnie takie przeszkody jak krawężniki, lub luźno leżące na ziemi drągi dzięki temu, że każde z kół jest napędzane wysokowydajnym silniczkiem elektrycznym. Pary kół napędowych potrafią "kroczyć" po schodach do góry lub na dół. Co więcej, ibot potrafi stanąć na dwóch kołach, unosząc pasażera do góry tak, aby w razie potrzeby mógł sięgnąć po artykuły leżące w Supersamie na wyższych półkach. I takie balansowanie nie wymaga bynajmniej od jego użytkownika ekwilibrystycznych umiejętności - nad zachowaniem się ibot-a czuwa zespół komputerów wykorzystujących sygnały z czujników żyroskopowych, sygnalizujących zmiany położenia oraz odpowiednio sterujących napędem kół i ich położeniem. Wszystkie układy pomiarowe i sterujące są zdublowane, a do zasilania służą dwa akumulatory o napięciu 72 V. Ważący 114 kg ibot może poruszać się z prędkością dochodzącą do 9,6 km/h po dowolnym terenie - nawet po trawie, piachu na plaży, gałęziach czy żwirze. Jego maksymalny zasięg wynosi 24 km, ale zależy - oczywiście - od rodzaju terenu. Sterowanie pojazdem odbywa się w bardzo prosty sposób przy pomocy dżojstika, podobnie jak w przypadku innych nowoczesnych wózków inwalidzkich. Kulminacyjny moment promocji ibot a nastąpił w Paryżu, kiedy Kamen wyjechał swoim pojazdem ze stacji metra, a następnie wdrapał się nim po schodach do restauracji na wieży Eiffla! 11

12 Można się domyśleć, że od "balansującego na dwóch kołach" ibot a do pomysłu nowego dwukołowego pojazdu było bardzo blisko. No i Kamen wynalazł "Segway Human Transporter", mający ułatwić poruszanie się po mieście np. gońcom czy policjantom. Gabaryty wehikułu dobrano tak, aby na ulicy nie zajmował on więcej miejsca od znajdujących się obok przechodniów oraz aby bez trudu mieścił się w bagażniku auta. Wystarczy stanąć na podstawie i ruszyć w drogę. Segway składa się z szeregu zespołów, które zostały starannie zaprojektowane, wykonane i sprawdzone zwłaszcza pod względem bezbłędnego współdziałania. Solidna podstawa (podobno wytrzymuje ona nacisk nawet 7 ton) mieści najważniejsze zespoły, do których należą dwie płyty elektronicznych sterowników z zespołem czujników równowagi o wysokiej czułości, wysokowydajne silniki elektryczne o mocy 1,5 kw, wirujące z prędkością dochodzącą do 8000 obr/min, które za pomocą przekładni napędzają dwa zespoły kół z bezdętkowymi oponami, oraz dwa akumulatory NiMH o napięciu 72V. Każdy ze sterowników zawiera procesor sygnałów cyfrowych, monitorujący wszystkie systemy Segway a i podejmujący szybko odpowiednie działania. Procesor odczytuje z czujników równowagi sygnały określające położenie środka ciężkości całego układu i natychmiast wykorzystuje tę informację do sterowania silnikami napędzającymi koła tak, aby zachować równowagę. Wirniki silników również przekazują sygnały o swoim położeniu do procesorów sterujących. Oba sterowniki normalnie współpracują ze sobą, ale w przypadku awarii dowolny ze sterowników jest w stanie przejąć na siebie wszystkie obowiązki drugiego sterownika związane ze sterowaniem Segway em. Podobnie jest z zespołem czujników równowagi, zawierającym 5 miniaturowych żyroskopów ustawionych pod różnymi kątami oraz dwa czujniki pochylenia. Komputer porównuje sygnały pochodzące ze wszystkich żyroskopów, eliminując ewentualnie błędne wskazania któregokolwiek z nich. Dublowanie zespołów i funkcji sterujących ma na celu zwiększenie niezawodności działania Segway a. Dla zabezpieczenia przed kradzieżą przewidziano ponadto unikalny 64-bitowy klucz identyfikacyjny. Segway oferowany jest w trzech wersjach: towarowej "e", terenowej "i" oraz miejskiej "p". Dwie pierwsze wersje o masie około 40 kg są przeznaczone dla użytkowników ważących nawet 113 kg, zaś najmniejsza i najlżejsza (32 kg) wersja "p" uniesie osobę o maksymalnej wadze 91 kg. Segway w wersji "e" wyposażony jest dodatkowo w trzy torby bagażowe i podpórkę postojową. Szerokość pojazdów nie przekracza szerokości ramion przeciętnego człowieka i to sprawia, że jeżdżenie nimi po chodniku obok zwykłych przechodniów nikomu nie przeszkadza. Segway jest niezwykle zwrotny, gdyż może się obracać nawet w miejscu. Maksymalna prędkość modeli "e" i "i" dochodzi do 20 km/h, zaś zasięg wynosi do 19 km. Najmniejszy model "p" ma zasięg 16 km, zaś przy pomocy przełącznika można wybrać jedną z trzech maksymalnych prędkości: "Początkujący" (Beginner) może jechać z prędkością nieco ponad 9 km/h, prędkość "Chodnikowa" wynosi 13 km/h, 12

13 zaś podróże w otwartym terenie można odbywać z prędkością dochodzącą do 16 km/h. Cena modelu Segway HT serii "p" wynosi nieco poniżej USD, cena iboot a - około USD. Nie są to zatem tanie pojazdy, choć producenci przewidują, że przy większej produkcji ich cena powinna znacznie zmaleć. Zainteresowanie Segway ami wyraziła nawet amerykańska policja i jeśli pierwsze próby wypadną pomyślnie, to inwestorzy będą mogli mieć nadzieję na duże zamówienia. A wtedy ceny tych wspaniałych hulajnóg będą mogły być przystępniejsze. Ale Kamen współpracuje również z rządową agencją DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency), która sfinansowała opracowanie samobieżnego wózka-robota o nazwie Segway Robotic Mobility Platform (RMP). Przy budowie RMP wykorzystano zasadę działania oraz większość podstawowych zespołów modelu Segway HT. Platforma może unosić ładunek o masie do 50 kg. Lista współpracujących uniwersytetów i instytucji jest zresztą bardzo długa, co świadczy o dużym zainteresowaniu pojazdem Segway RMP. Współpraca dotyczy w szczególności opracowywania oprogramowania niezbędnego do autonomicznego funkcjonowania robota w trudnych warunkach. Tego rodzaju pojazdy-roboty, wyposażone w odpowiednie czujniki, przyrządy i narzędzia, mogą być niezwykle użyteczne tam, gdzie wykluczona jest obecność człowieka. Jerzy Chmielewski W organizacji DEKA ( porażki są nie tylko tolerowane ale i gratyfikowane nagrodą ŻABY (za największą wpadkę) zanim odnajdziesz księżniczkę musisz pocałować całe mnóstwo żab. W ten sposób firma zachęca do ponoszenia twórczych porażek i do uczenia się na błędach. 1/1/ większości przypadków ludzie karani są za porażki, lecz są one ważne. Nie można stosować takich antybodźców i utrudniać ludziom próbowania czegoś nowego. Kiedy ktoś ponosi u nas porażkę, jego zespół nie jest tym rozczarowany DOUG FIELD, W-CE PREZES DS. ROZWOJU, SEGWAY IDEA testuj bardzo wiele pomysłów w bardzo krótkim czasie odrzucaj kiepskie koncentruj się na obiecujących 13

14 Thomas Edison Odkryłem tysiąc sposobów, jak NIE zbudować żarówki! Wnioski STEPHENA JACOBSENA: -Czas wprowadzania wynalazku ma decydujące znaczenie - jeżeli zrobisz to za wcześnie albo zbyt późno, nie uda ci się. -Nie pozwól, by rozczarowania odebrały ci entuzjazm. -Tworzenie genialnych wynalazków nie zawsze przynosi sławę. -Wiara to najważniejsze co ma człowiek. -Złe doświadczenia wykruszą wiarę, tylko wówczas, jeżeli na to pozwolisz. -Kiedy stracisz wiarę staniesz się cynikiem i nie zostanie ci nic. -Jeżeli chcesz być wynalazcą, musisz w pełni zaangażować się w pomysł i bardzo się starać. -Porażki uczą nas wytrwałości i pomagają utrzymać wiarę 14

15 ZWIELOKROTNIAJ DOBRE POMYSŁY Jeden wynalazek otwiera drogę do kolejnego RALPH WALDO EMERSON George Polya (węgierski matematyk) Odkrycie prawie nigdy nie składa się z jednego pomysłu. Kiedy rozwiążesz jeden problem, od razu szukaj nowego, który wynika z tego pierwszego. Matematyka polega na udowodnianiu rzeczy oczywistych w najmniej oczywisty sposób. Ronald A. Katz dorastał w rodzinie, w której wynalazczość była na porządku dziennym. Skończył studia o kierunku biznesowym. Pomimo to, iż nigdy nie studiował nauk technicznych ani informatyki, nigdy też nie pracował w laboratorium dużej korporacji, potrafił przewidzieć jakich nowych technologii informatycznych świat będzie potrzebował. Tak wspomina go brat Joel Grey: Już jako dziecko miał sto pomysłów na minutę i sprzedawał je. To fenomenalny umysł. Jest wytrwały i z uporem realizuje swoje pomysły. Nigdy nie odpuszcza. Zaprojektował nowe, zaawansowane modele działalności gospodarczej. Katz wraz z Goldmanem (inżynierem z dyplomem prestiżowej uczelni Cornell) założyli Technology Licensing L.P. Wynalazki: 60': Telecredit: weryfikacja czeków przez telefon, w oparciu o bazę danych praw jazdy. zasada działania: do systemu wprowadzano numer prawa jazdy wystawcy czeku, żeby sprawdzić w historii, czy dana osoba wystawiła kiedyś czek bez pokrycia. Podczas weryfikacji proszono o podanie koloru oczu oraz daty urodzenia). Telecredit zobowiązał się ukrócić działalność oszustów czekowych - tzw. gangu wiecznych piór, w wyniku których straty szacowane były na ponad miliard dolarów rocznie. Opart na faktach film: Złap mnie, jeśli potrafisz z L.DiCaprio i T.Hanksem - świetnie oddaje obraz ówczesnej walki z oszustami. W wyniku wysokich kosztów usługi (40 centów/usługę, przy cenie 20 centów) weryfikacji Katz i Goldman usprawnili system i wprowadzili Telecentrum >>> patent: autoryzacja kredytowa on-line w czasie rzeczywistym. W wyniku dalszych usprawnień wprowadzono: terminale samoobsługowe (operatorzy w centrali stali się zbędni, a do akcji włączyły się banki, dzięki temu powstały pierwsze automatyczne terminale autoryzacji kredytowej w punktach usługowo-handlowych). 15

16 zasada działania: kasjer wprowadzał numer rachunku klienta, a terminal komunikował się z bazą danych i wyświetlał informacje o wyniku autoryzacji za pomocą trzech lampek: zielona autoryzacja pomyślna, czerwona saldo rachunku nie pozwala na wykonanie operacji, pomarańczowa klient tego samego dnia wystawił już jakiś czek Wpadając na pomysł karty z paskiem magnetycznym, Goldman nie zdawał sobie sprawy, że wynalazł rdzenny element urządzenia, które później nazwano bankomatem. Obecnie Telecredit > występuje pod nazwą Certegy Inc. I jest rentowną spólką notowaną na giełdzie nowojorskiej, warta miliardy dolarów. W późniejszym okresie Katz skupił się na integracji telefonu z komputerem: - system analizy statystycznej na użytek obiektu komunikacji publicznej - samoobsługa - telecentra: obsługa klienta (call center), głosowania ( np. nad wyborem nowych opakowań M&M), etc. Po wielu latach niepowodzeń finansowych zaczął w końcu zbierać laury za swoje patenty. Rozpoczął od sprzedaży swych licznych patentów i od egzekwowania opłat za licencje - efekt: ok. 2 mld USD przychodu do 2009 roku. Żaden niezależny wynalazca w historii nie dostał za swoje osiągnięcia wyższej nagrody pieniężnej. MYŚL SYSTEMATYCZNIE Wszystkie części systemu muszą ze sobą współgrać. Tylko wtedy powstaje z nich jedna maszyna. THOMAS EDISON Wynalazki rzadko funkcjonują w oderwaniu od otoczenia: - Co byłaby warta żarówka Edisona bez sieci energetycznej? - Co są warte samochody napędzane alternatywnymi źródłami energii, gdy nie ma sieci stacji? Wynalazek to za mało. Trzeba go wdrożyć Bez względu na to, jak dobry jest pomysł czy jak skuteczny jest proces jego wdrażania, wynalazek żyje i umiera w zależności od tego, jak dobrze wkomponowuje się w szerszy kontekst społeczny lub technologiczny. - Thomas Edison myślał systemowo o oświetleniu żarowym i systemie zasilania i z tego powodu pamiętamy go lepiej niż Josepha Swana twórcę pierwszej lampy żarowej, powstałej wiele miesięcy wcześniej. Dlatego ci. Którzy chcą zastąpić wynalazek Edisona diodami LED, muszą także myśleć systemowo. 16

17 - Ta sama zasada dotyczy automobilu. Wielu wynalazców konstruowało samochody (Karl Benz, Gottfried Daimler, Bracia Duryea), zanim zaczął to robić Henry Ford, a mimo to jemu pierwszemu udało się stworzyć - system dostarczania ludziom samochodów na masową skalę. Dzięki 4 zasadą FORDA (pierwszego producenta, który osiągnął sukces rynkowy), na których opierał się jego system, doprowadził do wynalezienia taśmowej linii produkcyjnejwynalazku będącego fundamentem myśli ekonomicznej XX w.: - podział pracy - części zamienne - ciągłość produkcji - redukcja marnotrawstwa Jay Walker (wynalazca systemów biznesowych) Nasz świat to systemy.. wewnątrz systemów. Twórz systemy wewnątrz systemów wszystko co nowe musi być kompatybilne z istniejącymi systemami. Tylko wtedy będzie można wprowadzić nowy pomysł na rynek. Rolą wynalazcy jest znaleźć wszystkie punkty styczności istniejącego systemu z nowym. JAY WALKER Przykład problemu kompatybilności : DVR (nagrywarka cyfrowa), TiVo i ReplayTV (zaawansowane komputery dekodujące set-top). Dzięki tym innowacyjnym wynalazkom można uniknąć oglądania reklam w telewizji.. Jednak tylko 2% ludzi zakupiło nowy system. Reszta pozostała przy oglądaniu telewizji po staremu. Problem w tym, że nowe systemy nie zostały zintegrowane z istniejącymi (dominującymi systemami), rzeczywiście wypływającymi na oglądalność telewizji. Jeżeli technologia ta zostanie zintegrowana z istniejącymi systemami telewizji kablowej to być może ludzie przestaną oglądać telewizje na żywo i zaczną omijać reklamy. 17

18 Inny przykład wynalazku, któremu udało się jednak wywołać daleko idące zmiany w systemie dominującym to: System imusic wdrożony przez Apple Computer umożliwiający sprzedawanie muzyki przez Internet. Oprócz tego systemu firma rozdystrybułowała dziesiątki milionów bezpłatnych programów itunes dla komputerów desktop i sprzedała, kultowe już, dziesiątki milionów przenośnych odtwarzaczy MP3 ipod. Ten systemowy wynalazek tak doskonale odpowiadał zmieniającym się zwyczajom konsumentów, że jego wdrożenie odbyło się bez większych problemów, a w dodatku odniósł wielki sukces. Tworzenie wynalazków systemowych wymaga przede wszystkim logicznego rozważenia, czy rynek zaakceptuje, czy odrzuci nowy pomysł i czy można ten pomysł zintegrować z istniejącym systemem. WYNALAZEK Automobil UDANA INTEGRACJA Z SYSTEMEM wyasfaltowane polne drogi i budowa autostrad międzystanowych WYNALAZEK Telewizor UDANA INTEGRACJA Z SYSTEMEM sieć niezależnych dilerów i warsztatów naprawczych WYNALAZEK Sagway DĄŻENIE DO INTEGRACJI Z SYSTEMEM działania lobbingowe na rzecz dopuszczenia go do ruchu po chodnikach 18

19 POKONAJ OPÓR ŚRODOWISKA Geoffrey Ballad doświadczył na własnej skórze, jak ważne jest integrowanie nowego systemu z istniejącym. Gdy skończył studia z zakresu inżynierii geologicznej, zaczął poszukiwać złoż ropy naftowej we współprac z Shelem, a potem z Mobil. Po zrobieniu doktoratu był cywilnym naukowcem pracującym dla U.S. Army. Stał się na tyle ważna osobą w armii, że Pentagon zapewniał mu ochronę. W 1974 zaczął badać alternatywne źródła energii i alternatywne środki transportu na własna rękę. Pracował nad udoskonaleniem wodorowych komórek paliwowych i napędu wodorowego - na swej drodze ku lepszemu napotkał liczne bariery (m.in. ekonomiczne, logistyczne, behawioralne, technologiczne i inne). Dzieki swojej determinacji był jednak gotów przekonać całe społeczeństwo do zmiany napędu silnikowego na wodorowy Stworzył ogniowo wodorowe z membraną wymiany protonowej (PEM- proton Exchange membrane) Zasada działania: w elektrodach połączonych z membraną protony były oddzielone od elektronów. Protony przechodziły przez membranę i łączyły się z tlenem, w efekcie czego powstawała woda. Elektrony natomiast będące energią elektryczną napędzały silnik. Zastosowanie w skali masowej napędu wodorowego wymaga co najmniej 3 głównych, bardzo kosztownych systemów: 1) produkcji paliwa wodorowego 2) dostarczania tego paliwa 3) zarządzania pojazdami i utrzymania ich Kiedy już cały system powstanie: - wodór będzie tańszy niż benzyna - nie będzie ograniczeń po stronie podaży - jego konsumpcja nie będzie powodować zanieczyszczenie środowiska - będzie dwukrotnie wydajniejszy, więc na jednym baku będzie można przejacheć dwa razy więcej - silnik samochodowy będzie mógł zasilać np. dom lub nawet blok mieszkalny MYŚL ORGANICZNIE Leroy Hood - jest jednym z najlepszych światowych naukowców zajmujących się biotechnologią i genetyką. należy do niego wiele patentów i nagród za odkrycia naukowe, np. Sekwenator umożliwiający separacja genów Według Hooda medycyna tradycyjna polegała na wykrywaniu i zwalczaniu chorób. Jednak w przyszłości będzie zajmować się przewidywaniem chorób i zapobieganiem im. 19

20 Sekwencjonowanie genów jest kluczem do odkrycia sektorów systemu biologicznego każdego człowieka. Znając więc podstawowy kod, można stworzyć lekarstwa dostosowane do potrzeb konkretnej osoby, co zapoczątkuje MEDYCYNE OSOBISTĄ. Będzie można, np. - wykrywać geny predysponujące pacjentów do chorowania na raka czy choroby układu krążenia - prognozować prawdopodobną historie zdrowia pacjenta (np. badany będzie mógł dowiedzieć się, że na 60% zachoruje na raka w wieku 65 lat) Obecnie prowadzone są prace nad nanochipem biologicznym, który będzie potrafił pobierać z protein i cząstek RNA tysiące informacji. W przyszłości zbudowane zostanie podręczne, małe urządzenie w pełni wykorzystujące ten chip nakłuje ono palec osoby badanej, pobierze małą próbkę krwi, zrobi tysiące pomiarów, wyśle je przez Internet do serwera, gdzie dane zostaną poddane analizie. Na podstawie analizy będzie można określić stan zdrowia pacjenta. Trzy wydarzenia, które zapoczątkowały myślenie systemowe w dziedzinie biologii - kładące nacisk na znaczenie całości i zależności pomiędzy częściami: => STWORZENIE MAPY CIAŁA LUDZKIEGO GENOMU (możliwość poznania w jaki sposób ludzkie ciało jest programowane) => WPROWADZENIE INTERNETU (dzięki niemu wynalazki nabrały charakteru globalnego) => TRANSDYSCIPLINARNE PODEJSCIE ( polegające na łączeniu wiedzy z różnych obszarów z biologią i medycyną- tworząc nowy język systemów) Nowe systemowe podejście do medycyny pozwoli na wydłużenie średniego czasu ludzkiego życia o 10 do 30 lat. NIEKONCZĄCY SIĘ CYKLA INNOWACJI ZMIENIAJACYCH LUDZI I ŚWIAT. CECHY WYNALAZCY: to ludzie, którzy potrafią redefiniować problemy i wyobrażać sobie nowe zastosowania dla znanej wiedzy. Jeden wynalazca może wywrzeć przemożny, pozytywny wpływ na rozwój ludzkości. Wynalazcy koncentrują się na tym, co będzie w przyszłości. Ich potrzeba tworzenia nowych rzeczy jest zbyt silna, aby cokolwiek mogło lub ktokolwiek zdołał ją powstrzymać. Wynalazcy są z natury optymistami. Nathan Myhrvold (uczestnicząc w powstaniu firmy Microsoft) nasze czasy.. bardziej niż inne sprzyjają realizowaniu wielkich pomysłów.. WYNALAZEK + KAPITAŁ = INNOWACJA (Joseph Schumpeter) 20

21 Jeden dobry wynalazek prowadzi do tworzenia kolejnych, napędzając ciągły i nieskończony cykl doskonalenia. RAZ STWORZONA TECHNOLOGIA JEST ULEPSZANA. Komputery => coraz szybsze Urządzenia medyczne => coraz bardziej precyzyjne Silniki => coraz silniejsze Urządzenie komunikacyjne => coraz bardziej wszechstronne Roboty => coraz bardziej zręczne Nowy ulepszony sprzęt pozwala na szybszą i przyjemniejszą pracę Wzrost poziomu życia stymuluje dalszy wzrost gospodarczy co prowadzi do większej liczby wynalazków i innowacji Wynalazki dla krajów rozwijających się to osobna kategoria innowacji Amy B. Smith zbudowała wiele prostych, solidnych urządzeń, które nie są zasilane prądem (np. młynek do ziaren, inkubator do produkcji antybiotyków) Ashok Khosla - urodził się w Indiach i studiował w Cambridge. Zrobił doktorat na Harvardzie. Po dziesięciu latach wrócił do Indii, aby podnosić poziom życia całych społeczności. Postawił sobie za cel tworzenie trwałych podstaw życiowych stanowisk pracy generujących podstawowe produkty i usługi na potrzeby lokalnej gospodarki. Daj człowiekowi rybę, a wykarmisz go przez dzień. Naucz go łowić ryby, a zapewnisz mu żywność do końca życia najpierw trzeba wprowadzić system produkcji i dystrybucji wędek. 3 sprawdzone modele transformacji biednego narodu w bogaty wg. Khosli: - Stany Zjednoczone, jako nowe państwo, skradło Anglii, Szkocji i Francji kluczowe sekrety rewolucji przemysłowej - Japonia i Korea powieliły amerykański system produkcji, podnosząc jakość wyrobów i obniżając koszty produkcji - obecnie to samo robią Chiny Kraj rozwijający powinien zastosować wszystkie te trzy modele jednocześnie. Wynalazca chce, by globalny proces wynalazczości stał się dostępny dla możliwie jak największej liczby ludzi. Zapożyczając pomysły Khosla, stworzył serię nowych produktów: Ręczną prasę do wyrabiania cegieł z mułu (niskie koszty budowy domów) Wertykalny piec (do szybkiego i ciągłego wypalania wyższej jakości cegieł z gliny) Maszynę do produkcji tanich dachówek z odpadów przemysłowych Proces produkcji paliwa do silnika diesla z chwastów Piece na drewno ograniczające ryzyko wdychania szkodliwych oparów Stworzył sieć lokalnych dilerów prowadzących własne firmy zajmujących się dystrybucją jego technologii i szkoleniem ludzi w zakresie korzystania z wynalazków (sieć franczyzowa pomysł zapożyczony od Raya Kroca, założyciela McDonald sa) Każdy segment jego działalności prowadzi do rozwoju gospodarczego w najbardziej zacofanych obszarach Indii. 21

22 Wynalazcy wiedzą, że 20 watów energii zaopatrującej szare komórki w nektar może oświecić cały świat. Chcą mieć powody do zadowolenia z siebie i żyć wystarczająco długo, by widzieć zmiany na lepsze wywołane przez ich wynalazki. SIĘGNIJMY W GŁĄB NASZYCH MYŚLI I SPIJMY DANY NAM NEKTAR 22