W Stanach są podobne miejsca jak na Podhalu. Tylko trzy razy większe. Jak bezpiecznie podróżować autobusem. Teatralne spektakle na ulicach Krakowa

Transkrypt

1 Jak bezpiecznie podróżować autobusem DO WIADOMOŚCI st. 4-5 Teatralne spektakle na ulicach Krakowa DO WYBORU st. 6-7 Świat przez kultowe okulary słoneczne DO KOLORU st LIPIEC NR 7/2015 (11) Jesteśmy także... NAD MAŁOPOLSKIMI WODAMI STR W CHORWACJI STR CZAS NA WAKACJE! BEZPŁATNY MAGAZYN MAŁOPOLSKICH DWORCÓW AUTOBUSOWYCH S.A. ISSN W Stanach są podobne miejsca jak na Podhalu. Tylko trzy razy większe. JAN WIECZORKOWSKI st

2 KRAKÓW INFORMACJA PON.-PT: 7-20, SOB., ND.: 9-17 KASY BILETOWE: PON.-ND.: POCZEKALNIA PON. ND.: W godzinach nocnych czynna poczekalnia nocna z dostępem do toalet i bieżącej informacji o odjazdach. Ogólnopolska infolinia o rozkładach Koszt to 2,10 netto za każdą rozpoczętą minutę połączenia. Możliwość zakupu biletu w 30-dniowej przedsprzedaży (na wybrane kursy) Wirtualna podróż po dworcu MDA.MALOPOLSKA.PL/PANORAMA NOWY SĄCZ INFORMACJA AUTOBUSOWA I KASY BILETOWE PON.-PT.: , SOB.: , ND.: POCZEKALNIA PON.-ND.: 6-22 Kącik dla dzieci MDA KRAKÓW PŁYTA GÓRNA UPPER FLOOR 1. PODJAZD DLA INWALIDÓW ROAD FOR DISABLED PERSON 2. ZEJŚCIE NA PŁYTĘ DOLNĄ WAY TO BOTTOM PLATFORM 3. WINDA LIFT 4. GASTRONOMIA REFRESHMENTS 5. KANTOR EXCHANGE OFFICE 6. TOALETA DAMSKA WOMEN TOILET 7. KIOSK PRASOWY NEWSPAPERS 8. TABLICA ODJAZDÓW DEPARTURES 9. GASTRONOMIA REFRESHMENTS 10. POCZEKALNIA DEPARTURE LOUNGE 11. WINDA LIFT 12. KĄCIK DLA DZIECI PLAYGROUND 13. BANKOMAT CASH MACHINE 14. BIURO PODRÓŻY TRAVEL AGENCY 15. KASY TICKET OFFICE 16. INFORMACJA INFORMATION CENTRE 17. TOALETY 24H 24H TOILETS 18. TABLICA ROZKŁA- DU JAZDY Z MDA TIMETABLE 19. PRZECHOWALNIA BAGAŻU LEFT LUGGAGE 20. POCZEKALNIA NOCNA 24H DEPARTURE LOUNGE 21. WINDA LIFT MDA KRAKÓW PŁYTA DOLNA BOTTOM FLOOR POLSKIBUS PRZEDŁUŻA LINIĘ P14 DO BERLINA PolskiBus.com przedłużył linię P14 Rzeszów-Kraków-Wrocław do Berlina. Autobusy będą kursować 2 razy dziennie. KRÓTKA. ENCYKLOPEDIA. PODRÓŻNA. Autobus. Początek. Autobusy są niemal tak samo stare, jak auta. Początek pojazdów, jakie nazywamy dziś autobusami, to koniec XIX w., kiedy wynaleziono silnik spalinowy. Pierwsze autobusy powstały w niemieckiej firmie Benz i w 1895 r. już jeździły po tamtejszych drogach. Były to prymitywne pojazdy powstałe przez zabudowę podwozia do samochodów ciężarowych. Speed. Najsłynniejszy autobus świata. Speed. Niebezpieczna prędkość. Film Jana de Bonta z 1994 r. to w wielkim skrócie historia rozpędzonego autobusu na ulicach Los Angeles, który nie może jechać wolniej niż 80 km/h. Za kierownicą - z przypadku - sympatyczna Sandra Bullock (która do filmu specjalnie zrobiła prawo jazdy na autobusy), a obok niej Keanu Reeves, jako funkcjonariusz antyterrorystycznych oddziałów SWAT. Jeżeli Revees nie rozbroi podłożonej w autobusie bomby, albo Bullock zwolni, będzie krwawa jatka. Bądźcie spokojni, ten pojazd potrafi nawet latać (słynna scena autobusu przeskakującego nad brakującym odcinkiem autostrady). Zdemoluje pół miasta i lotnisko, ale wszystko dobrze się skończy. W filmie rolę miejskiego autobusu o numerze bocznym 2525 grało aż 14 pojazdów. Ten, w którym nakręcono większość scen w środku, miał podwójny układ kierowniczy wraz z kabiną, która znajdowała się na dachu. Tam też siedział właściwy szofer. Na koniec coś polskiego. Operatorem filmu był Andrzej Bartkowiak. Na ilustracji chiński plakat do filmu. Zauważcie, że Revees przypomina Azjatę. PO DRO DZE BEZPŁATNY MAGAZYN MAŁOPOLSKICH DWORCÓW AUTOBUSOWYCH S.A. MDA NOWY SĄCZ 1. KIOSK PRASOWY NEWSPAPERS 2. KANTOR EXCHANGE OFFICE 3. GASTRONOMIA REFRESHMENTS 4. TOALETY TOILETS 5. KIOSK PRASOWY NEWSPAPERS 6. BIURO PODRÓŻY TRAVEL AGENCY 7. POCZEKALNIA DEPARTURE LOUNGE 8. KĄCIK DLA DZIECI PLAYGROUND 9. KASY, INFORMACJA TICKET OFFICE, INFORMATION CENTRE T PRZYSTANEK TRAMWAJOWY DWORZEC GŁÓWNY TUNEL tram stop, main terminal, tunnel T PRZYSTANEK TRAMWAJOWY DWORZEC GŁÓWNY TUNEL tram stop, main terminal, tunnel 1. WINDA LIFT 2. BANKOMAT CASH MACHINE 3. GASTRONOMIA REFRESHMENTS 4. WINDA LIFT 5. WINDA, WEJŚCIE DO BUDYNKU LIFT, ENTRANCE 6. TOALETY TOILETS 7. KASY TICKET OFFICE WYDAWCA: Grupa Jagiellonia sp. z o.o., ul. Rzemieślnicza 3, Kalwaria Zebrzydowska PROJEKT MAGAZYNU: Adrianna Pulchny, Maciej Kwaśniewski DYREKTOR WYDAWNICZY: Maciej Kwaśniewski maciej.kwasniewski@podrodze.info REDAKTOR NACZELNY: Adam Liss, adam.liss@podrodze.info OPRACOWANIE GRAFICZNE: Jaffa Art&Design, jaffa.aad@gmail.com KOREKTA: Katarzyna Ratecka-Młódzik, DRUK: Drukarnia Printgraph ZDJĘCIE NA OKŁADCE: Jan Wieczorkowski autor: Krzysztof Jarosz/Forum NAKŁAD: 10 tys. egz.

3 BEZPIECZNA PODRÓŻ OD POCZĄTKU DO KOŃCA W AUTOBUSIE Wakacje to okres odpoczynku, rozluźnienia i niestety, jak wynika ze statystyk, nasilenia przestępczości. Wtedy rozpoczyna się wzmożona aktywność kieszonkowców i złodziei w miejscach, gdzie panuje tłok i przewija się wiele osób. Jak miło i bez przykrych niespodzianek spędzić letni odpoczynek? Małopolskie Dworce Autobusowe S.A. we współpracy z Komendą Wojewódzką Policji w Krakowie pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Małopolskiego prowadzą akcję Bezpieczny Pasażer. Jej celem jest podniesienie świadomości i przypomnienie podstawowych zasad bezpieczeństwa na dworcach i w czasie podróży. NA DWORCU KO U IS N W FO AZ LE I N TE IĘ ER IM UM N BAGAŻ Bagaż staraj się mieć zawsze w zasięgu wzroku. Stojąc np. w kolejce do kasy, kiosku, najlepiej mieć go przed sobą. W przeciwnym razie może zostać skradziony. Ze względów bezpieczeństwa nie pozostawiamy również bagażu bez nadzoru. Pozostawiony bez opieki może być podstawą do ogłoszenia alarmu bombowego. Na bagaż dobrze jest przykleić etykietkę z danymi na wypadek zagubienia. WYPŁATA PIENIĘDZY Z BANKOMATU ZAKUP BILETU W KASIE Przed wypłatą pieniędzy z bankomatu rozejrzyjmy się, czy w sąsiedztwie nie stoi osoba obserwująca nas. Przed włożeniem karty sprawdźmy, czy bankomat nie został zmodyfikowany, czy nie ma nałożonej jakiejś nakładki na klawiaturę lub w miejscu, gdzie wkładamy kartę. Starajmy się zasłonić klawiaturę podczas wpisywania numeru PIN. Wypłacone pieniądze należy schować przed odejściem od bankomatu. Nie demonstruj zawartości portfela, np. przeliczając pieniądze w kolejce do kasy. Nie trzymaj telefonu czy portfela z dokumentami i pieniędzmi w tylnej kieszeni spodni. Wartościowe przedmioty noś przy sobie w miejscu trudno dostępnym lub mało widocznym: w wewnętrznej kieszeni kurtki lub marynarki, w przedniej kieszeni spodni. Zachowaj bilet, w razie wypadku jest on dowodem ubezpieczenia NNW. Posiadanie biletu jest również podstawą do ewentualnych reklamacji. STAN TECHNICZNY AUTOKARU I KONDYCJA KIEROWCY UBEZPIECZENIE BAGAŻU W przypadku wyjazdów zorganizowanych (zielone szkoły, kolonie, obozy), jeżeli są wątpliwości co do stanu technicznego pojazdu lub podejrzenie wzbudza trzeźwość kierowcy, można wezwać Policję lub Inspekcję Transportu Drogowego. Bilet podróży nie jest polisą ubezpieczeniową bagażu. Jeśli przewozimy ze sobą drogocenne rzeczy, należy bagaż ubezpieczyć we własnym zakresie oraz poinformować o tym załogę autokaru. WSIADANIE DO AUTOBUSU LUK BAGAŻOWY Wsiadając do autokaru, pamiętaj, aby podręczny bagaż (plecak, torebka) z dokumentami, pieniędzmi, wartościowymi rzeczami starać się trzymać przed sobą. W tłoku uchroni nas to przed ewentualnymi kieszonkowcami. Do momentu zamknięcia luku bagażowego przez kierowcę dobrze jest mieć swój bagaż na oku. Otwarty bagażnik jest łatwym celem dla złodzieja. W RAZIE PRZYKREJ NIESPODZIANKI PROŚBA O SPRAWDZENIE MONITORINGU Dworzec jest wyposażony w monitoring. W przypadku zagubienia bagażu fak ten należy niezwłocznie zgłosić na Policję oraz Ochronie Dworca w celu zabezpieczenia nagrań z monitoringu. MDA sprawdza zapis z monitoringu, ale go nie udostępnia. Nagranie takie może być przekazane jedynie na wniosek policji. PASY BEZPIECZEŃSTWA Jeżeli autobus, którym podróżujemy jest wyposażony w pasy bezpieczeństwa, jesteśmy zobowiązani do ich zapięcia. REDAKCJA: ADAM LIS, GRAFIKI: ARTISTICCO/FOTOLIA, ADRIANNA PULCHNY, FREEPIK.COM

4 KULTURA ROZRYWKA SPORT Do wyboru Do wyboru KULTURA ROZRYWKA SPORT MIESIĄC Z JAZZEM Dwadzieścia lat minęło... Letni Festiwal Jazzowy w Piwnicy pod Baranami został zorganizowany po raz pierwszy w 1996 w trakcie obchodów 40-lecia Piwnicy pod Baranami. W tym roku czas na jubileusz. Twórca i dyrektor festiwalu - Witold Wnuk, zainspirowany przez legendarnego Piotra Skrzyneckiego, przedstawił w lipcu całomiesięczną serię codziennych koncertów w Piwnicy. Z roku na rok festiwal powiększał swoją formułę. Obecnie impreza jest największym polskim festiwalem jazzowym i jednym z większych w Europie. W tym roku do najciekawszych festiwalowych imprez trzeba zaliczyć występ, 12 lipca w Centrum Manggha, Trio Roberta Glaspera - rozchwytywanego ostatnio pianisty i kompozytora, laureata Nagrody Grammy, w swej muzyce oscylującego między nowoczesnym jazzem akustycznym a hip-hopem. Niewątpliwie największą gwiazdą festiwalu będzie Herbie Hancock, który wystąpi solo, na fortepianie i keyboardach 21 lipca w Centrum Kongresowym ICE. W programie festiwalu zaprezentowanych zostanie ogólnie ponad 100 koncertów. 20. JUBILEUSZOWY LETNI FESTIWAL JAZZOWY W PIWNICY POD BARANAMI, DO 31 LIPCA, KRAKÓW MONEY FOR KNOPFLER Wart jest każdych pieniędzy. Do tej pory sprzedano ponad 100 milionów płyt nagranych przez niego i grupy, w których występował. Wielokrotny zdobywca grody Grammy, uznawany za jednego z najlepszych nagitarzystów w historii rocka. Mark Knopfler, lider Dire Straits, tym razem solo na jedynym koncercie w Polsce. Knopfler, pomimo leworęczności, gra na gitarze praworęcznie; inną charakterystyczną cechą jego subtelnego stylu, a także dość unikalnego brzmienia jest nieużywanie kostki, lecz palców. Knopfler najczęściej używa gitar elektrycznych, jego nazwiskiem sygnowana jest odmiana gitary fender stratocaster. Podczas swojej kariery współpracował z wieloma znakomitymi artystami m.in. Bobem Dylanem, Erikiem Claptonem, Randym Newmanem, Vanem Morrisonem oraz Emmylou Harris, jak również skomponował muzykę do wielu filmów, w tym Local Hero (Biznesmen i gwiazdy) oraz Princess Bride (Narzeczona dla księcia). Koncert w Krakowie będzie okazją do usłyszenia na żywo piosenek z nowego albumu Tracker. To dziewiąta płyta w solowej karierze Knopflera. Podczas koncertu nie zabraknie też przebojów znanych z występów gitarzysty z Dire Straits. To z tym zespołem Knopfler stworzył przeboje: Money For Nothing, Sultans Of Swing, Romeo and Juliet czy Walk of Life. MARK KNOPFLER, 13 LIPCA, KRAKÓW ARENA Klaun - boski pomazaniec - tematem wiodącym tegorocznej edycji Festiwalu Teatrów Ulicznych jest sceniczny (czy bardziej, w festiwalowym kontekście, uliczny) fenomen klauna. Podczas czterodniowego święta teatralnego, na najpiękniejszych scenach plenerowych Krakowa (Rynek Główny, Mały Rynek, Plac Szczepański), widownia podziwiać będzie przedstawienia uliczne, wielkie widowiska plenerowe, występy solowe, przedstawienia baletowe i popisy klaunów - w sumie ponad 80 realizacji teatralnych. Swój kunszt zaprezentują mistrzowie klaunady, m.in. Leo Bassi, Jango Edwards czy Klaun Pinezka. Planowane są spotkania widzów z legendarnymi twórcami tego gatunku - Pierre Ètaix, Sława Połunin, Jango Edwards i Leo Bassi opowiedzą o swojej pracy, przybliżą tajniki stosowanych technik i podzielą się refleksjami na temat klaunady współczesnej. Dopełnieniem programu teatralnego będą projekcje filmowe (Kino pod Baranami) arcydzieł kina światowego z klaunem w roli głównej. Nie zabraknie przy tej okazji wydawnictwa, które omówi w formie obszernego szkicu najważniejsze aspekty sztuki klauna. W Teatrze Zależnym (wyjątkowo sala) kilka przedstawień scenicznych przybliży zjawisko współczesnego polskiego komedianta, błazna i klauna. Natomiast fanfara uliczna Orchestre International du Vetex z Belgii energetyczną muzyką i rewelacyjnym dowcipem komentować będzie sytuacje uliczne. Ceremonię otwarcia zrealizuje Teatr TOL (Belgia) spektakularnym, podniebnym widowiskiem (ponad Wieżą Ratuszową), a pożegnają widzów festiwalu francuscy artyści Under-clouds Company spektaklem Funambus. TEATR NA ULICY 9-12 lipca KRAKÓW FOT. ARCHIWUM ORGANIZATORA SUPER PRZEBOJE GARBUS DLA LUDU PARADA W CZCHOWIE KRYMINAŁ NA KRETĘ DWUDNIOWE IMIENINY W KLIMACIE ETNO ZAKOPANE Varius Manx to dowód i przykład na to, że polska muzyka rozrywkowa może być sztuką na najwyższym poziomie. Zespół jest zdobywcą wielu nagród, m. in. Fryderyków oraz Bursztynowego Słowika w Sopocie. Jako pierwszy polski zespół Varius Manx został wyróżniony brylantową płytą za największą liczbę złotych i platynowych płyt. Na koncertach Varius Manx usłyszeć można m.in. Orła cień, Zanim zrozumiesz, Piosenka Księżycowa, Maj. VARIUS MANX, 13 LIPCA, WATRA, ZAKOPANE KRYSPINÓW Już po raz 15. na początku lipca do Krakowa zjadą pieczołowicie doglądane przez swoich właścicieli volkswageny garbusy. To nieduże auto dla ludu, zaprojektowane niegdyś przez inżyniera Ferdynanda Porsche na osobisty rozkaz Adolfa Hitlera, w następnych dekadach urosło do rangi symbolu wolności, swobodnego stylu życia. Jak co roku właściciele garbusów spotykają się nad zalewem w Kryspinowie, który od tego roku nosi nazwę Zalew na Piaskach. GARBOJAMA, 9-12 LIPCA, ZALEW NA PIASKACH K. KRAKOWA CZCHÓW Lipcowe jazzowanie w Czchowie, to propozycja nie tylko dla miłośników muzyki, ale całych rodzin. To okazja do świetnej zabawy na świeżym powietrzu przy dźwiękach jazzowych standardów. Najważniejszą częścią festiwalu będzie sobotni koncert na Rynku w Czchowie. W planie jest także Parada Nowoorleańska wokół Rynku. Drugiego dnia miejscem koncertów będzie plaża hotelu Łaziska. Podczas koncertu odbędą się dwa rejsy po jeziorze z jazzem na żywo. XVI BASZTA JAZZ FESTIWAL, 3-5 LIPCA, CZCHÓW ZDJĘCIA: MAT. ORGANIZATORÓW/DYSTRYBUTORÓW (9) Kreta, wiosenne wykopaliska, chłód jak w zimie. Antropolog Mario Ybl bierze udział w pracach archeologicznych, które znów zmienią jego życie. Uznany za zwierzęcy odkryty szkielet, okazuje się szkieletem człowieka, który został złożony w ofierze. Zaraz potem ginie młoda dziewczyna. Czy to ofiara szaleńca, czy wioskowej wendety? A może wśród dzikich kreteńskich gór są odprawiane starożytne obrzędy i wskrzeszone zostały zapomniane obyczaje plemienne? MARTA GUZOWSKA, WSZYSCY LUDZIE PRZEZ CAŁY CZAS, WAB NOWY SĄCZ To mają być najlepsze Imieniny Miasta w historii Nowego Sącza. Podczas dwudniowej imprezy na scenie pojawią się wschodzące oraz uznane już gwiazdy i gwiazdeczki polskiej muzyki: Rozbujane Betoniary, Lachersi, Farben Lehre, Dżem oraz Dawid Kwiatkowski, laureat Europejskiej Nagrody Muzycznej MTV dla najlepszego polskiego wykonawcy. Będą także liczne atrakcje dla najmłodszych, zabawny program animacyjny, konkursy i niespodzianki. IMIENINY MIASTA, 4-5 LIPCA, NOWY SĄCZ WYGIEŁZÓW Ponad 100 wystawców rzemiosła, eko i folkdizajnu, 30 warsztatów, do tego pokaz mody, przestrzenne etnoinstalacje, park doświadczeń, etnosmaki, koncerty i mnóstwo innych folkowych atrakcji to wszystko znajdziemy na Festiwalu ETNOmania. Podczas festiwalu będzie można wziąć udział w warsztatach rzemiosła, prowadzonych przez twórców ze Szlaku Rzemiosła Małopolski, spróbować potraw regionalnych i tzw. slow food, zakupić ręcznie robione przedmioty. FESTIWAL ETNOMANIA, 19 LIPCA, WYGIEŁZÓW 6 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 7

5 Przygotował: Krzysztof Maćkowski FOTO- REPORTAŻ PO DRODZE 1 2 Choć po prawdzie, patrząc na automatykę i rozbudowany park maszynowy, rzeczywiście robi się trochę kosmicznie. Czy ludzie tylko sterują tu maszynami? CZEKAJĄC NA AUTOBUS POLAK POTRAFI! Cudze chwalicie... Od lat na krajowych i międzynarodowych szosach wielu z nas jeździ autobusami firmy Solaris. Mało kto wie, że jest to polska firma. Autobusy montowane są w zakładach w Środzie Wielkopolskiej i Bolechowie. Nasz reporter przyjrzał się ich produkcji. SOLARIS SOLARIS BUS & COACH JEST LICZĄCYM SIĘ W EUROPIE POLSKIM PRODUCENTEM AUTOBUSÓW MIEJSKICH SOLARIS URBINO, TROLEJBUSÓW SOLARIS TROLLINO, AUTOBUSÓW MIĘDZYMIASTOWYCH INTERURBINO, AUTOBUSÓW SPECJALNYCH ORAZ TRAMWAJÓW TRAMINO. OD MOMENTU URUCHOMIENIA PRODUKCJI W 1996 ROKU FIRMA WYPRODUKOWAŁA PONAD AUTOBUSÓW I TROLEJBUSÓW, KTÓRE JEŻDŻĄ PO DROGACH 29 KRAJÓW. SPRZEDAŻĄ EKSPORTOWĄ SOLARIS ZAJMUJE SIĘ OD 2000 ROKU. AUTOBUSY FIRMY JEŻDŻĄ W: AUSTRII, BELGII, BUŁGARII, CHORWACJI, CZECHACH, DANII, ESTONII, GRECJI, FINLANDII, FRANCJI, HISZPANII, IZRAELU, NA LITWIE, ŁOTWIE, MALCIE, W NIEMCZECH, NORWEGII, POLSCE, PORTUGALII, ROSJI, RUMUNII, SERBII, NA SŁOWACJI, W SZWAJCARII, SZWECJI, TURCJI, NA WĘGRZECH, WE WŁOSZECH ORAZ W ZJEDNOCZONYCH EMIRATACH ARABSKICH. 4 Teraz klimat rodem ze Stephena Kinga autobusowy cmentarz. A tak naprawdę fabryka w Bolechowie, gdzie autobusy trafiają do dalszej obróbki. 7 Nie zapomnijcie zabudować przegubu. Wygląda jak kadłub statku z Gwiezdnych wojen? Nic z tych rzeczy, zejdźmy na ziemię. Jesteśmy w fabryce w Środzie Wielkopolskiej, gdzie przygotowuje się konstrukcję stalową międzymiastowego modelu Solarisa InterUrbino. 8 I gotowe. Brać, kupować, nie żałować! 5 I coś dla miłośników wspinaczki z asekuracją. Montujemy! Po zamontowaniu podłogi, osi, kół, szyb oraz pomalowaniu pojazdu w wybrane przez klienta barwy, w autobusach montuje się m.in. klimatyzację, wyjścia ewakuacyjne oraz zbiorniki na sprężony gaz ziemny, jeżeli autobus napędzany jest tego rodzaju paliwem. 9 Do zobaczenia na dworcu w Krakowie! 6 3 Jednak pracują! Komputer nie wszystko zrobi. Teraz wystarczy tylko wpiąć odpowiedni kabelek do odpowiedniego kabelka, czy jakoś tak. 8 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 9

6 SURFER, PODRÓŻNIK, CELEBRYTA, ALE PRZEDE WSZYSTKIM OJCIEC I MĄŻ Z AKTOREM JANEM WIECZORKOWSKIM ROZMAWIA MAGDALENA SZUMOWSKA. Wspina się Pan na tamtejsze góry? Rzadko, raczej wolę wjeżdżać na nie specjalnym motocyklem. Ale kiedyś sporo chodziłem, szczególnie po okolicach Rabki. To najczęściej było podczas wycieczek szkolnych. Fantastyczne czasy, koledzy z klasy, spanie w schroniskach... Niezapomniana atmosfera. Pokaże Pan te miejsca synom? Kiedyś na pewno, ale na razie są na to za mali. To gdzie Pan z nimi jeździ? Teraz najczęściej na Hel i na Mazury. Bardzo polubiłem te miejsca. Ale w podróż poślubną wybrał się Pan do Grecji. To był raczej taki wyjazd rodzinny niż podróż poślubna. A gdzie byliście? Na Krecie. Ale lubimy też małe greckie wysepki. Na jednej z nich mój przyjaciel wypatrzył wysoko w górach dom i kupił go za bezcen. Rozbudował go i może zapraszać znajomych. Uwielbiam prowadzić tam typowy, grecki styl życia, całodniowe lenistwo, zakończone wieczorną biesiadą, na którą czeka się cały dzień. Dzieci gdzieś gonią między stołami, a my siedzimy do późna, pijemy wino, jemy jagnięcinę, baraninę i ryby, które są tam wyjątkowe. Czas płynie wolno, a my cieszymy się życiem. A czy podczas którejś z podróży przeżył Pan jakąś wyjątkową przygodę i nie może Pan o niej zapomnieć do dzisiaj? Na pewno nigdy nie zapomnę spotkania w Las Vegas. Szedłem wzdłuż autostrady, bo chciałem wydostać się z miasta i pojechać na zachód Stanów. Nagle widzę gościa, który łapie stopa. Był chyba w moim wieku, miał plecak, kij i kartony, takie, w których śpi się na ulicy. No zwyczajny tramp, włóczęga. Pomyślałem, co mi szkodzi, podejdę do niego i zagadam. Pogadaliśmy chwilę o tych kartonach. Powiedział, że jest mu cholernie zimno, więc od miesiąca jedzie z północnej Karoliny w stronę Kalifornii, by się ogrzać. Zastanowiłem się chwilę i stwierdziłem, że pewnie przyda mu się parę dolców na drogę. Wyciągnąłem 10-dolarowy banknot, a on nie mógł uwierzyć, że mu go daję. Podaliśmy sobie ręce i rozstaliśmy się. Pojechałem do San Urodziłem się w Rabce w 1972 roku. Tam chodziłem do liceum i stamtąd wyjechałem do Warszawy, żeby rozpocząć studia w Akademii Teatralnej. Zaraz po dyplomie dostałem rolę w popularnej telenoweli Klan, gdzie przez siedem lat grałem Michała Chojnickiego. W końcu z tego zrezygnowałem, choć seriale nie zrezygnowały ze mnie. Ostatnio można mnie było oglądać w Czasie honoru jako porucznika, a później kapitana Wojska Polskiego Władka Konarskiego. Na razie nie myślę o nowych rolach, tylko o wakacjach, które spędzę z moimi synami. Marzy mi się wyjazd, na przykład na wyspy Polinezji Francuskiej, gdzie chciałbym dłużej pomieszkać. Dobrze by było też objechać kulę ziemską, zatrzymując się parę dni tu, parę dni tam i uprawiając przy tym moje ulubione sporty, takie jak surfing czy snowboard. AUTO BIO GRA FIA JAN WIECZORKOWSKI W Stanach są podobne miejsca jak na Podhalu. Tylko trzy razy większe. Lubi Pan podróżować? A kto nie lubi? Chociaż rzeczywiście znam osoby tak przywiązane do miejsca, w którym mieszkają, że nie mają żadnej potrzeby, by wyjeżdżać. Są to przeważnie ludzie starsi, którzy pamiętają wciąż problemy, jakie stwarzała żelazna kurtyna i trudności z dostaniem paszportu. Moje pokolenie bardzo dużo podróżuje. Zna języki, nie boi się nowych sytuacji. Pana rodzice należą do ludzi osiadłych? Nie, oni sporo wyjeżdżali ze względów finansowych. Jeździli do pracy w Anglii. Dzięki temu mogliśmy sobie pozwolić na wakacje w Bułgarii. To były niezapomniane podróże maluchem, z bagażnikiem na dachu. Po drodze spaliśmy pod namiotem i dopiero w Bułgarii, nad Morzem Czarnym mieszkaliśmy przez tydzień w hotelu. A gdzie wybrał się Pan w swoją pierwszą samodzielną podróż? Kiedy miałem 18 lat, pojechałem do Kanady, uczyć się języka. Oczywiście równocześnie pracowałem, by móc się utrzymać. Byłem najmłodszym kelnerem w bardzo popularnej restauracji w Montrealu. Przychodziła tam nie tylko Polonia, ale też Kanadyjczycy. A pamięta Pan taki wyjazd, który zmienił Pana życie? Kiedy skończyłem szkołę teatralną i zacząłem dobrze zarabiać, postanowiłem spełnić swoje marzenie i wyjechać do Stanów Zjednoczonych. Ciągnęło mnie tam, bo chciałem zobaczyć piękne plenery. Znałem je z kina amerykańskiego, na którym się wychowałem. Głównie interesował mnie Nowy Jork, który jest najlepiej sfilmowanym miastem na świecie i ani trochę pod tym względem nieprzereklamowanym. Dostałem tam specjalną mapkę. Zaznaczono na niej miejsca, w których kręcono najważniejsze sceny w historii kina. Dzięki temu byłem na przykład tam, gdzie Marilyn Monroe wiatr podwiewał spódnicę. Pojechałem też do Los Angeles, gdzie do dziś stoją dekoracje z Powrotu do przeszłości najważniejszego filmu mojej młodości. Gdy oderwałem się trochę od filmowych klimatów, postanowiłem powłóczyć się szlakiem niegdysiejszych bitników z lat 50-tych, którzy dali początek ruchowi hipisowskiemu. Arizona, Kalifornia, Pacyfik Światło jest tam tak niesamowite, że nazwanie go ucztą dla oka to chyba za mało. Poza tym tamtejsza przyroda i góry przypomniały mi nasze Podhale. Tylko że tam wszystko jest trzy razy większe. A propos Podhala? Pan urodził się w Rabce. Często Pan tam wraca? Teraz nie, bo moja rodzina już tam nie mieszka. Jeżeli jeżdżę w góry, to mam raczej bazę wypadową w Bukowinie Tatrzańskiej. Diego. Znalazłem surferski hostel. Tam były moje klimaty deskorolka, surferzy. Pięć dni później gadam z kimś na plaży. Nagle odwracam głowę i widzę tego samego kolesia, który idzie dalej z tym kijem i kartonami. Podszedłem do niego i klepnąłem w plecy. Oniemiał, ja zresztą także. Przecież Ameryka to taki wielki kraj, a myśmy znowu się spotkali. Było coś w tym naprawdę magicznego, przedziwna przygoda. Mam nadzieję, że on do dzisiaj ją pamięta, tak jak ja. Bo najważniejsze w podróży jest to, by być otwartym, nie zamykać się na innych. To ma naprawdę sens. Pojedzie Pan jeszcze do Stanów? Pewnie, tylko niech mi dzieci trochę podrosną. ZDJĘCIA: TATIANA JACHYRA/FORUM, RYS. DIGISELECTOR/FOTOLIA 10 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 11

7 SLAVKOB - FOTOLIA.COM Kościół Świętego Mikołaja w Dębnie WIKIPEDIA.PL PO PIERWSZE: SZLAK ARCHITEKTURY DREWNIANEJ. To wyjątkowa rzecz. Wyjątkowa nie tylko w Polsce. Przyjeżdżają tu ludzie z całego świata, aby zobaczyć nieznane już gdzie indziej budownictwo w drewnie. Malownicze kościoły, cerkwie, dzwonnice, staropolskie dwory, drewniane wille, spichlerze. 252 najcenniejszych i najciekawszych zabytkowych obiektów drewnianych tworzy Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce. Zalipie, Binarowa, Sękowa, Krynica-Zdrój, Sromowce Wyżne, Dębno Podhalańskie, Wygiełzów. W każdym zakątku Małopolski znajdziecie coś, co musi zachwycić. Wejdźmy, na przykład, w upalną niedzielę do drewnianego kościółka w Dębnie Podhalańskim (droga Nowy Targ Krościenko). Po świątyni oprowadza po niedzielnych mszach świętych miejscowy proboszcz. Przez niewielkie okna wpadają snopy światła, odbijając się od jasnych desek budowli... Nawet jakbyście stali tam kilka godzin, nie ogarniecie DO ZOBACZENIA Małopolska Nie tylko dla koneserów Pięć atrakcji dla ducha i ciała wzrokiem setek detali, misternych łączeń, zdobień, rysunków i malunków... Ktoś nazwał ten malutki kościółek modrzewiową symfonią i coś w tym jest... To miejsce żyje i oddycha... Nieprzypadkowo drewno jako materiał jest najprzyjaźniejszy człowiekowi i stając tu czujemy, że tak właśnie jest. Ale wierzcie, to nie tylko sprawa nastroju. Ten kościół stoi tu co najmniej od 1335 r.!!! Jest to jedna z najstarszych drewnianych świątyń gotyckich na świecie i wpisana została na listę kulturowego dziedzictwa ludzkości. Wykonana jest z modrzewia i jodły, zdobią ją malarskie zdobienia z XV i XVII w.! Dlatego, wybierając się na wakacje, warto zobaczyć, jakie znajdują się tam obiekty szlaku architektury drewnianej. A na pewną będą i na pewno was zachwycą. Na dodatek tego lata cykl koncertów Muzyka zaklęta w drewnie. PO DRUGIE: BLIŻEJ NATURY. W Małopolsce jest sześć parków narodowych w promieniu 100 km, a więc to światowy ewenement. Bliskość natury, odczuwanie przyrody, możliwość uczestniczenia w jej rytmie, to nie tylko jeden z najlepszych sposobów wypoczynku. To jak najbardziej ludzka potrzeba. Potrzeba zrównania się ze światem naturalnym, dowiedzenia sobie, że człowiek jest częścią czegoś większego. Ale dość gadania... Zapraszam po krótki przewodnik po małopolskich parkach narodowych. I jeszcze coś wszędzie można w nich uprawiać różne formy turystyki. BABIOGÓRSKI PARK NARODOWY. Światowy rezerwat biosfery, imponujące świerki, jodły i kosodrzewiny, 700 gatunków roślin, 40 gatunków ssaków, 200 gatunków ptaków. Maczuga Herkulesa w Ojcowskim Parku Narodowym GORCZAŃSKI PARK NARODOWY. Pozostałości bukowo-jodłowej puszczy karpackiej z halami pokrytymi setkami gatunków roślin. Są tu niedźwiedzie, rysie i wilki. MAGURSKI PARK NARODOWY. W 90 proc. pokryty lasami, w których mieszkają niedźwiedzie, wilki, rysie i żbiki, orły, puchacze i orliki. Jeden z najbardziej naturalnych obszarów Małopolski. OJCOWSKI PARK NARODOWY. Właściwie powinien nazywać się parkiem jurajskim, a cała jego fan- tastyczna rzeźba terenu bierze się z procesów geologicznych zachodzących w skałach wapiennych. Głęboko wcięte potoki, bramy i baszty skalne (ze słynną Maczugą Herkulesa), dziesiątki jaskiń. A wszystko to na mikroskopijnym obszarze. PIENIŃSKI PARK NARODOWY. Fenomen na światową skalę. Łańcuch górski przecięty bystrą rzeką. Odcinek, mający w linii prostej 2,5 km, rzeka pokonuje siedmioma zakrętami i zakolami, rozwijając bieg do 7 km! Fenomenalna różnorodność przyrodnicza: 1000 gatunków roślin, 60 gatunków ssaków i gatunków motyli. TATRZAŃSKI PARK NARODOWY. Światowy rezerwat biosfery. Jedyne góry alpejskie w tej części Europy. Łańcuch górski z jeziorami i zielonymi halami, spotykanymi tylko tu zwierzętami i roślinami. Największe w Polsce prawdopodobieństwo spotkania niedźwiedzia. Na dodatek fenomen kulturowy, obecny w literaturze, malarstwie, muzyce, architekturze nawet. WIKIPEDIA.PL PO TRZECIE: BRACIA STARSI. Żydzi osiedlali się na ziemiach polskich już od XI w. Prześladowani i wyganiani z całej Europy, to właśnie w Polsce znaleźli schronienie i warunki do życia. Polskie królestwo i jego stolica Kraków stało się europejską stolicą Żydów. Kraków był dla żydowskiej diaspory miejscem wyjątkowym. Obecni tu już od w. XI, pod koniec XIV zasiedlili siostrzane miasto Krakowa Kazimierz, w tamtych czasach jedyne w Europie miasto rządzone przez samych Żydów. Tu przez wieki kształtowała się żydowska kultura i nauka. I niestety tu, na ziemiach polskich Niemcy dokonali tak potwornej zbrodni. Niech nas jednak obok pamięci o śmierci porusza także pamięć o życiu. Życiu jakże barwnym... A więc przede wszystkim krakowski Kazimierz z jego licznymi synagogami: Starą, Remuh, Wysoką, Ajzyka, Kupa i Tempel oraz z cmentarzem Remuh, z zaułkami i uliczkami dawnego żydowskiego miasta. To Bobowa (koło Nowego Sącza), gdzie narodziła się jedna z najważniejszych światowych dynastii chasydzkich, ze swą urokliwą i wyjątkową synagogą i cmentarzem. To Nowy Sącz z synagogą, czy Dąbrowa Tarnowska z pieczołowicie odrestaurowaną największą małopolską synagogą. To wiele innych miejsc i wspomnień. Synagoga Stara na Kazimierzu w Krakowie WIKIPEDIA.PL PO CZWARTE: ODKRYJ BESKID WYSPOWY. Góry ciche, spokojne i jakby zaspane. Gdzie czas toczy się wolniej, gdzie jest miejsce na spojrzenie w naturę i w głąb siebie. Ale także na aktywność tak potrzebną w dzisiejszym zagonionym świecie. Odkryj Beskid Wyspowy to największa cykliczna impreza rekreacyjna w Polsce. To coniedzielne wycieczki na wszystkie szczyty Beskidu Wyspowego. Wycieczki w stylu Tytusa Akcja Odkryj Beskid Wyspowy AUTOKAREM PRZEZ POLSKĘ Chałubińskiego. Zjeżdżają się więc w każdą niedzielę miłośnicy wędrowania i w rodzinnej atmosferze, z kapelami, śpiewami, poczęstunkami, nawet z mszami świętymi na szczytach, znajdują uciechę we wspólnym podziwianiu. Wędrówki trwają od czerwca do września, a w pierwszą sobotę lipca wycieczka wyjątkowa. Będzie to wejście na Śnieżnicę dumny szczyt w centralnej części Beskidu Wyspowego, a potem zejście na XIX-wieczną stację kolejową w Kasinie Wielkiej. Tutaj bicie rekordu świata w odśpiewaniu piosenki kolejowej. Impreza ta zainicjowana została dla promocji zbudowanej w XIX w. i istniejącej do dziś Galicyjskiej Kolei Transwersalnej, a jej górski, prowadzący przez Beskid Wyspowy, odcinek między Nowym Sączem i Chabówką, stać się może wkrótce wielką atrakcją turystyczną. Tu właśnie kursować mają stare pociągi na parę. Dni Otwartych Winnic FOT. WIKTOR CHRZANOWSKI PO PIĄTE: MAŁOPOLSKI SZLAK WINNY. Czy Małopolska kojarzy Wam się z winnicami i tradycjami winnymi? Nie? Szkoda. Czas zmienić skojarzenia. W naszym regionie tradycje te sięgają niemal średniowiecza, kiedy osadzały się tu zakony. Tradycje zaginęły, bo i klimat nie ten, i kultura picia trochę inna. Ale od kilkunastu lat w wielu miejscach Małopolski powstają nowe winnice. A jak pewnie wiecie, winnica nie może powstać byle gdzie. To miejsca pełne słońca, delikatnego wiatru, łagodności. Miejsca dobre dla człowieka, dobre dla wina. Właściciele winnic z pietyzmem czuwają nad roślinami, zbierają grona i zamieniają je w płyn. Polskie, a właściwie małopolskie wina to subtelne, zaskakujące smaki. Dlatego warto wybrać się na szlak winny na odkrywanie nie tylko trunków, ale też wyjątkowych ludzi, którzy poświęcają się winiarstwu. Na Małopolskim Szlaku Winnym znajduje się ok. 20 winnic położonych w różnych częściach Małopolski. Czeka w nich niezwykła atmosfera degustacje wina i nie tylko. ZYGFRYD STAROWIEJSKI STEPMAR 12 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 13

8 CCAT82 Pomału zapominamy, że kąpać się można także pod gołym niebem, w jeziorze, rzece czy w zalanej żwirowni. Postanowiliśmy więc przypomnieć, że baseny nie są jedynymi miejscami, w których człowiek może się wymoczyć. Przedstawiamy wyrywkowy i wielce subiektywny przewodnik po ciekawych miejscach do zanurzenia się w żywej wodzie. DO ZOBACZENIA Małopolska Przełom Białki, Kramnica WIKIPEDIA.PL woda Małopolska nie kojarzy się z kąpieliskami. Niesłusznie. Zanurzcie się sami. Chluuuup JEZIORO CZORSZTYŃSKIE. ZACZAROWANE MIEJSCE. Gwałtowne protesty przeciwko budowie zapory na Dunajcu i powstaniu Jeziora Czorsztyńskiego ucichły w jednej chwili w dniu otwarcia zapory, w lipcu Kiedy oficjele przecinali wstęgi, przez spust bezpieczeństwa przelewały się miliony litrów wody, a w jeziorze zgromadziło się jej niemal 250 mln metrów sześciennych, chroniąc tereny położone niżej przed powodzią tysiąclecia. Dziś się już o tym nie pamięta, a jezioro stało się chyba najbardziej atrakcyjnym akwenem wodnym Małopolski. Polski nawet! Bo trudno w Polsce znaleźć taką wodę. Długie na 9 km, głębokie maksymalnie na 50 metrów, kryjące się w dziesiątkach zatoczek, zamknięte zaporą wysoką na 56, długą na 400 metrów. Na dodatek dwa fantastyczne zamki odbijające się w toniach. A w tle Tatry i Pieniny. Pełno tu dobrych miejsc noclegowych. I tych o najlepszym standardzie, i tych prostych, a równie wygodnych. Niedzica, Czorsztyn i osada turystyczna w Kluszkowcach przyjmą każdego. W Niedzicy jest nawet marina, wypożyczalnia sprzętu pływającego i strzeżone kąpielisko. Osada w Kluszkowcach to prawdziwe cudo, gdzie przeniesiono niezwykle cenne zabytkowe drewniane obiekty z Podhala i gdzie również sprzętu pływającego pod dostatkiem. Zresztą wypożyczalni kajaków i łodzi z każdym rokiem coraz więcej, a widok żaglówek, sunących w blasku zachodzącego słońca, jest nieprzyzwoicie piękny. Po jeziorze pływają nawet statki. Czegóż więcej trzeba? Drobiazgu: przeźroczystej wody. Niestety, woda w jeziorze jest wielce zamulona. Kąpiel w nim wymaga trochę samozaparcia, albo... wybrania jednej z dwóch pobliskich alternatyw. Z Krakowa do Niedzicy: 113 km Z Nowego Sącza: 61 km Kamping Łęg UJŚCIE BIAŁKI. DZIKA, DZIKA PLAŻA CZYLI KAMPING ŁĘG Przyjeżdżają tu ludzie z całej Polski, nie bacząc na prymitywne warunki. W weekendy jest tu więcej plażowiczów niż FRYDMAN.PL nad brzegami całego Jeziora Czorsztyńskiego. To miejsce położone między Frydmanem a Dębnem Podhalańskim. Ujście Białki do Jeziora Czorsztyńskiego. Dokładniej kilkusetmetrowy odcinek rzeki poniżej mostu. Tu właśnie na prawym brzegu znajduje się jeden z najdzikszych kampingów w Polsce. Pamiętam czasy, gdy nie było tam nawet ubikacji, ale z roku na rok jest coraz lepiej. Gospodarze miejsca, niezwykle mili młodzi ludzie, nie tylko pobierają niewygórowane opłaty za pobyt, ale zaprowadzają tu cywilizację. Jest już prąd, pojawił się nawet bar z kilkoma potrawami, natryski z ciepłą wodą!!! Nawet basenik dla dzieci... Zupełnie nie wiem, po co... Jest przecież Białka. Jedno z najfajniejszych kąpielisk na tej górskiej, w miarę czystej rzece, wypływającej wprost z serca Tatr. Nie ma tu co prawda żadnego ratownika, ale niebezpieczeństw też niewiele. Białka porozdzielana na dziesiątki strumieni i kilka głównych nurtów, każdego roku, nawet co miesiąc, zmienia swój kształt. Natura tworzy fantastyczne bystrza i kotły, a ludzie budują dziesiątki kamiennych zapór, zagradzając swoje kąpieliska i licząc na nagrzanie wody. Bo nie ukrywajmy. Woda w Białce jest zimna. Bardzo zimna. I choć uszy z zimna bolą, ponurkujcie w którymś kotle (nie mają więcej niż metr głębokości), a zobaczycie dziesiątki, setki całkiem sporych ryb polujących na spływającą bystrzami drobnicę. Tego nie ma nigdzie. RYS. FOTOLIA - ATTHAMEENI Z Krakowa: 102 km Z Nowego Sącza: 69 km PRZEŁOM BIAŁKI. TU BYŁA AUSTRALIA! Kilka kilometrów wyżej, za polsko-słowacką wsią Nowa Biała kryje się jedno z najbardziej urokliwych miejsc Małopolski. To przełom Białki. Dwie skały Kramnica (688 m n.p.m.) i Obłazowa (670 m n.p.m) przecięte pracą górskiej rzeki i oddalone od siebie o 100 m. Między nimi przedziera się Białka, wściekle atakując Kramnicę i pewnie kiedyś (nie za naszego życia) ją też rozerwie na pół, bo dziury, przez które przeciska się woda, już są spore. A między skałami łachy grubego piachu. Rzecz na górskich rzekach prawie niespotykana! Do pobliskich zagajników i na łachy walą ludzie z całego Podhala. Kiedyś był tu tylko jeden parking, dziś w sezonie trzy to mało, ale i tak dla wszystkich wystarcza trawy, piachu lub kupy kamieni. Wiele tu miejsca do kąpieli, a właściwie do plażowania, bo jak wiemy, woda niezwykle zimna. Zalety tego miejsca ludzie doceniali od dawna. Bardzo, bardzo, bardzo od dawna. To miejsce było zamieszkałe od kilkudziesięciu tysięcy lat. To właśnie w jaskini znajdującej się w Obłazowej znaleziono najstarszy na świecie bumerang, mający ok lat. Co to znaczy? Że Australia leżała kiedyś nad Białką!!! I jeszcze uwaga: Przełom Białki to rezerwat. Prosimy, aby to uwzględnić. Z Krakowa: 99 km Z Nowego Sącza: 73 km KRAKEN.PL Zatopiony autobus na Zakrzówku ŻWIROWISKO W JURKOWIE. CHORWACJA. Tak, tak. To nie pomyłka. Chorwacja. Tak nazywa się jedno z fajniejszych kąpielisk wśród tych, jakie zaczynają powstawać w nieczynnych piaskowniach i żwirowniach. To, położone w Jurkowie (trasa Brzesko - Nowy Sącz), w starym wyrobisku żwirowym, to już prawdziwy komfort. Teren jest ogrodzony, dozorowany, z niemal pełną infrastrukturą. Są i domki do nocowania, pole kampingowe z przyczepami do wynajęcia, sprzęt wodny do wypożyczenia, solidny bar i trzy plaże strzeżone przez ratowników. Wstęp oczywiście jest płatny (5 zł od osoby, 10 od samochodu parkowanego na ogrodzonym terenie). Czegóż więcej trzeba? Aha, ryb Oczywiście, że są. Można wędkować. Coś jeszcze? Stale nadzorowana przez sanepid woda To brzmi jak tekst kryptoreklamowy. Brzmi, ale nim nie jest. Kąpieliska w dawnych piaskowniach i żwirowniach stają się powoli małopolską specjalnością. Pojawiło się ich trochę wzdłuż autostrady Kraków - Rzeszów. Woda w nich czysta, bo pochodząca z podziemnych źródeł. Ludzi przy nich coraz więcej. Ale uwaga, niezagospodarowane i niestrzeżone przez ratowników, mogą okazać się śmiertelnym niebezpieczeństwem ze względu na zwykle dużą głębokość i nieprzewidywalne dno. Z Krakowa: 70 km Z Nowego Sącza: 30 km AUTOKAREM NAD WODĘ ZAKRZÓWEK. PODWODNY ŚWIAT Kraków. Zaledwie 5 km od Wawelu. Gigantyczne, pionowe wapienne urwiska wpadają do amarantowej, niezmąconej niczym wody. A do dna jeszcze ponad 30 metrów. To dawny kamieniołom wapieni należący do fabryki Solvay, która znajdowała się na terenie dzisiejszego centrum handlowego Zakopianka. Z fabryki do kamieniołomu kursowała kolejka wąskotorowa, której tory można było jeszcze zobaczyć na początku lat 90. To właśnie w tym kamieniołomie, a potem w fabryce pracował w czasie wojny Karol Wojtyła. Ale my nie o tym. Po zaprzestaniu produkcji, kamieniołom też przestał być użytkowany, a na początku lat 90. zatrzymano pompy, które z wielką wydajnością ratowały go przez zalaniem. Wystarczyło kilka lat i niecka wypełniła się wodą, tworząc jeden z najbardziej urokliwych zakątków Krakowa. Kiedyś było tu nawet kąpielisko, ale teren był zbyt niebezpieczny. Pozostał jednak akwenem wykorzystywanym przez płetwonurków. Gospodaruje na Zakrzówku Centrum Nurkowe Kraken ( z którym, po odpowiednim przeszkoleniu, można zejść pod niezwykle przeźroczystą wodę, podziwiając zatopione samochody, motorówki, urządzenia i budynki. Jest tu nawet samolot! Przygoda wyjątkowa. WODOSPADY. PRZYGODA DLA ODWAŻNYCH. A na koniec przygoda zupełnie wyjątkowa. Wodospady. Nie jest ich wcale tak mało w Małopolsce. Dla ułatwienia zapraszamy do znajdujących się w Beskidzie Sądeckim w pasmie Radziejowej. To Zaskalnik na Sopotnickim Potoku (3 km od centrum Szczawnicy), Wielki na Majdańskim Potoku (niedaleko Obidzy) i wodospadu na potoku Czercz (niedaleko Piwnicznej-Zdroju). Niektóre z nich używane są do kąpieli nawet zimą. My jednak odradzamy. Za to widoki przednie. Wodospad Zaskalnik ZYGFRYD STAROWIEJSKI BOGUSLAW 14 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 15

9 DO ZOBACZENIA Chorwacja CHORWACJA W KILKU HASŁACH Turkusowe, krystaliczne morze Autobus. Do Chorwacji najlepiej dojechać autobusem. Z krakowskiego dworca MDA pięciu przewoźników jeździ do 25 miejscowości w Chorwacji. CHORWACJA, PO WIELU LATACH ABSOLUTNEGO PIERWSZEŃSTWA W WAKACYJNYCH WOJAŻACH POLAKÓW, STRACIŁA OSTATNIO NIECO SWOJEGO UROKU, A MOŻE JEDNAK NIE... Autostrady. Chorwaci budowali 100 km autostrad rocznie i nie należeli wtedy do UE. Bóg wie jak? Bóg. Istnieje legenda, że Bóg, stwarzając świat, zapomniał o Chorwacji. Kiedy jakiś Chorwat upomniał się u Boga w tej sprawie, ten dał mu piękny kawałek ziemi, który chciał zatrzymać dla samego siebie. ior ez ckich lp itwi Jedzenie. Mieszane. Śródziemnomorskie i austro-węgierskie. Kilka przykładów. Kalmary z grilla (lignje na žaru), ośmiorniczki z pieca (hobotnica ispod peke), czarne risotto z kałamarnic (czrni rozoto), suszona morskim wiatrem szynka pršut, makaron z fasolą (pašta-fažol), spaghetti z truflami, omlet z truflami, indyk z makaronem (purica s mlincima), pieczona jagnięcina(janjetina ispod peke), dziczyzna (goulash), ser paski (z wyspy Pag). ja lec Park Nar o do wy k na perystyl w Pała Wido cu Dio k 16 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE 3. NA GORĄCYM, RUDYM DACHU Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego stare miasteczka, choć niejednokrotnie budowane na koślawych wzgórzach, bez linijek i ekierek, bez zrównoważonego projektowania i planowania, wciąż wydają się uporządkowane? Spójrzcie na dachy. Podziwiając panoramy chorwackich miasteczek, zauważycie z pewnością, że stare centra miast są konsekwentnie pokryte ru- dymi dachami. To dach, zwieńczenie architektonicznego dzieła niezbędny i fascynujący ornament tworzy charakter miasta. W Chorwacji podziwiamy rudość Dubrownik, Trogir, Zagrzeb czy Rovinj zachwycają jednolitością, tak trudną do znalezienia w naszych rodzimych miastach. Kobiety. Nie całujemy w rękę. Kuna. Chorwacka waluta (HRK), dzieli się na 100 lipa. 1 kuna = ok. 0,55 zł. W wielu miejscach można jednak płacić w EURO. 4. KRÓLEWSKA PRZYSTAŃ RYS. FOTOLIA - RAVEN Turystyczne losy Chorwacji toczą się dość przewrotnie. Prawdziwy boom zagranicznych gości przypadł tu na lata dwutysięczne czas, gdy kraj podnosił się z wieloletnich problemów wewnętrznych, politycznych i gospodarczych. Wtedy niskie ceny, swoisty wdzięk nieodległej egzotyki i piękna pogoda wystarczały, aby przyciągnąć na lokalne plaże tysiące spragnionych udanego urlopu turystów. Z czasem jednak ten urok systematycznie bladł i nawet dołączenie Chorwacji do Unii Europejskiej w 2013 roku niewiele pomogło. Pomogło dopiero HBO i decyzja, że to właśnie tu będą kręcić jak się okazało jeden z najbardziej emocjonujących seriali trwającej dekady Grę o tron. Choć wszyscy wiemy, że żyjemy w czasach serialowej hegemonii, trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z fenomenem na miarę dotychczas niespotykaną. Chorwacja przeżywa więc właśnie swój turystyczny renesans, a włodarze miast, jak tylko Widok na mu ry 1. GRA O TURYSTĘ 2. DZIKOŚĆ SERC Chorwacja to kraj niezwykle zróżnicowany możecie tu spacerować plażami kamienistymi, jak i idealnie piaszczystymi, wybrać się na wycieczkę górską lub snuć się po parkach krajobrazowych, podziwiając wyjątkowość tutejszej zieleni. Możecie spędzać czas w imprezowym Splicie lub popijać lokalne wino, kupowane w dużych baniakach, na werandzie wynajętego domku. Co tylko chcecie. nne Zwiedzanie warto jednak bo ro zacząć od cudów natury, bo w męczącym tu czasem upale lepiej schronić się w cieniu drzew niż zabytkowych wież. Obowiązkowo więc trzeba odwiedzić Korculę urokliwą wyspę, pełną dzikich (może nie do końca) plaż oblanych turkusową wodą. Mieszczące się tu miasto o takiej samej SO RI NC nazwie nazywane jest niejedol AC nokrotnie małym Dubrownikiem ze względu na równie udane położenie i charakter zabudowy starego miasta (w którym odwiedzić warto m.in. klasztor Wszystkich Świętych oraz dom Marco Polo). Dla wielbicieli górskich wycieczek atrakcją wyjazdu okaże się Paklenica park w jasnych górach Welebit (gdzie można zajrzeć także w głąb ziemi jaskinia Lukina Jama to najgłębsza, bo półtorakilometrowa, jaskinia Chorwacji). Prawdziwym cudem są jednak Jeziora Plitwickie, czyli 16 jezior krasowych, połączonych wodospadami, leżących w południowej części gór Mała Kapela (ok. 130 km od Zagrzebia). To właśnie tu kręcono słynnego Winnetou i śladami tegoż bohatera można krążyć po okolicznych wzgórzach i traktach. To jednak miejsce dla w Dubr wytrwałych piechurów, owni ku bo niektóre trasy obliczone są na ponad osiem godzin marszu. Dla tych mniej zdeterminowanych przygotowano specjalne kolejki i statki. D KBL L RO CA NE mogą, ułatwiają pracę producentom, aby kura znosiła złote jaja jak najdłużej. Kampingi. Bardzo dobrze rozwinięta sieć (najlepsze na Istrii). Biwakowanie na dziko jest zabronione. Jeśli wybieramy się na kamping i chcemy żywić się tylko w supermarketach, musimy liczyć się z wydatkiem dziennym ok. 100 kun od osoby. Warto wiedzieć, że na wyspach utrzymanie jest relatywnie droższe niż na lądzie (ze względu na koszty transportu). Z licie (III w.) w Sp na _A N Gotovina. Ante Gotovina. Jeden z dowódców chorwackiej armii w czasie wojny z Jugosławią. Przez społeczność międzynarodową uznany za zbrodniarza wojennego i skazany na 24 lata więzienia. Potem jednak uniewinniony. Nie wspominajcie o tym. Dla Chorwatów Gotovina to zawsze geroj a nie zlocinacz. J LUKASZIMILENA Warto odkryc` ja na nowo. Królewska Przystań, czyli najważniejsze miasto Siedmiu Królestw, siedziba Żelaznego Tronu miasto nie do zdobycia to właśnie o to miejsce toczą się krwawe boje bohaterów Gry o tron. Na planie filmowym w roli Królewskiej Przystani występuje Dubrownik (choć w pierwszym sezonie była to Mdina, jednak ze względu na brak dostępu do morza przeniesiono plan do Chorwacji) miasto wysunięte daleko na południe kraju, z cudowną ekspozycją na zatokę Rijekę Dubrowacką. W ostatnich miesiącach wiele hałasu wzbudził nagi pochód pokutny jednej z bohaterek ponoć w trakcie zdjęć do filmu ekipa borykała się z protestami lokalnych władz kościelnych i natłokiem niezdrowego zainteresowania lokalnego ludu... W mieście dotrzeć więc trzeba koniecznie do barokowej Velika Gospa, czyli Katedry Wniebowzięcia, powstałej wg legendy na miejscu dawnej świątyni budowanej przez króla Ryszarda Lwie Serce wracającego z wyprawy krzyżowej, do Pałacu Sponza czy Wielkiej Studni Onofria (kto wypije wodę płynącą z każdego kranu będzie szczęśliwy!). Najwięcej czasu warto jednak poświęcić na spacerowanie uliczkami pełnymi małych restauracyjek i winiarni, także ze względu na zabytkowy układ urbanistyczny miasta i murów obronnych (ok. 25m wysokości), które wraz z bastionami i basztami stanowią jedną z głównych atrakcji Dubrownika. 5. NIE TYLKO SPALONA SŁOŃCEM Chorwacja to kraj, który domaga się uwagi. Po okresie niemal pornograficznej eksploatacji chorwackich plaż, słońca i beztroskiego nieróbstwa nadchodzi czas, w którym przyglądać należy się też tutejszym miastom, ich uliczkom, pięknym zabytkom i historii w oderwaniu od plażowania. Lista miejsc, które należy odwiedzić jest zastraszająco długa i z pewnością nie wyczerpie ich jeden dwutygodniowy rodzinny wyjazd. I choć dziś jeszcze sezonowość turystyki bardzo mocno dotyka Chorwację, bo zimą trudno tu znaleźć kogoś innego niż lokalni mieszkańcy, pojawia się już trend zupełnie odwrotny. Ludzie, zmęczeni natłokiem turystów jedzących lody i kupujących gadżety z valyriańskiej stali, zaczynają przyjeżdżać tu także jesienią, gdy słońce łagodniej obchodzi się z cerą, a ceny off season wydają się bardziej przyjazne. A przecież już właściwie... nadchodzi zima. Latarnie morskie. Jeden z atrakcyjniejszych i wcale niedrogich sposobów na pobyt. Niektóre leżą na pełnym morzu. Tylko o czym gadać z latarnikiem przez tydzień? Piasek. Informacje o tym, że w Chorwacji są plaże z drobnym piaskiem, a nie kamieniami, są mocno przesadzone. Prom. To doskonała możliwość podróżowania wzdłuż wybrzeża chorwackiego. Istnieje wiele międzynarodowych i lokalnych linii promowych, które łączą nadbrzeżne miasta z wyspami. Trunki. W Chorwacji dużo się pije, ale nie upija. Ciekawe wina: Kastelet, Plavac, Babic (czerwone), Posip, Kastelet i Pljesivica (białe). Jeszcze ciekawsze trunki mocniejsze: maraschino (likier z wiśni), kruskovac (likier z gruszek), orahovac (likier z orzechów), slijvovica (śliwowica) oraz rakija, którą można kupić niemal w każdym domu na wybrzeżu. Wojna. W miejscach, gdzie toczyły się największe walki wciąż spotkać można ruiny i ślady kul na ścianach. Na terenach wschodnich, zajętych niegdyś przez Serbów, są miny pozostawione wśród opuszczonych ruin.. zycie. W Chorwacji jest tańsze w porównaniu z krajami zachodnimi, jednak żywność jest droższa niż w Polsce. Noclegów, zwłaszcza w tzw. wysokim sezonie (od lipca do końca sierpnia), warto szukać z wyprzedzeniem, najlepiej przez internet lub za pośrednictwem agencji turystycznych. Poza sezonem nie ma problemu ze znalezieniem miejsca, a ceny znacznie spadają - za luksusowy 2-pokojowy apartament z kuchnią i łazienką zapłacimy już tylko 10 EUR od osoby. ANNA PETELENZ [chorwacja.net - dzięki] MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 17

10 STYL ŻYCIA MODA TRENDY Do koloru! FOT. IGOR SZOKALSKI Miejsca, w których musisz byc Poleca IGOR SZOKALSKI, bloger, autor bloga filmowego klapsblog.pl Osoby odwiedzające Kraków zachęcam do wypadu do Nowej Huty, która w ostatnich latach udowadnia, że jest czymś dużo więcej niż tylko enklawą socrealistycznej architektury. Dzisiejsza Nowa Huta pełna jest ciekawych inicjatyw, które pokazują, że najciekawsze wydarzenia w grodzie Kraka niekoniecznie muszą dziać się na Kazimierzu czy Zabłociu. Jednym z takich centrów animacji jest klubokawiarnia Kombinator miejsce idealne na popołudniową kawę i dużo więcej: koncerty, slajdowiska, wernisaże, specjalne pokazy filmów, kiermasze, spotkania z autorami. Jeżeli w któryś z letnich weekendów zamierzacie wpaść do Huty, zapraszam nad Zalew Kultury piknik nad Zalewem Nowohuckim, w trakcie którego m.in. w każdą niedzielę do o godz. 20:00 będziemy oglądać najlepsze filmy festiwalu Nowe Horyzonty. KOMBINATOR, ZALEW KULTURY Wakacje w mieście czas zacząć! Ale jak? Tak na pusty żołądek? Na szczęście w wydarzeniach około kulinarnych krakowianie mogą w ostatnim czasie przebierać jak w ulęgałkach Najedzeni Fest!, kazimierzowskie Prawdziwe Produkty czy Krakowski Festiwal Piwa to tylko niektóre z eventów, o których informowaliśmy już wcześniej. Tym razem zadbamy o podniebienia bezmięsnych! Warszawska inicjatywa Wege Festiwal powstała w sierpniu zeszłego roku i już wkrótce zaprezentuje nam swoją krakowską odsłonę: Będzie można degustować wyszukane wegetariańskie oraz wegańskie dania, jak i zrobić zdrowe zakupy do domu! Ekologiczne warzywa, świeży hummus, pyszne ciasta zapewniają organizatorzy festiwalu. Uczestnicy wydarzenia będą mieli doskonałą okazję do zapoznania się z wegetariańskimi i wegańskimi daniami z całego świata pierogami, sałatkami, hummusami, pastami kanapkowymi, oliwkami czy eko warzywami. A jeśli po daniu głównym najdzie was ochota na coś słodkiego żaden problem. Będziecie mogli skosztować wegetariańskich oraz wegańskich ciast, lodów oraz gofrów. Wśród wystawców znajdą się m.in. Zielony Talerz czy Ottomańska Pokusa, a ofertę Wege Festiwalu uzupełnią bardzo dobrze znane krakusom foodtrucki, które tego dnia kompletnie zmienią swoje menu. Nie zabraknie również mniej gastronomicznych przyjemności. Uczestnicy wydarzenia będą mogli dodatkowo poprzebierać wśród odzieży, dodatków z odzysku oraz kosmetyków naturalnych wegańskich oraz nietestowanych na zwierzętach. Rezerwujcie sobotę! WEGE FESTIWAL FOODTRUCKOWY 18 lipca, godz , klub Fabryka ` WYDARZENIE Nadeszło lato czas urlopów i leniwego wygrzewania się na słońcu. Mówiąc językiem kultowej Hydrozagadki, żar leje się z nieba! Dlatego dzisiaj skupimy się na jednym z gadżetów, bez którego żaden szanujący się urlopowicz nie ruszy się z domu. Bez względu na to, czy spędzacie lato w górach, nad morzem, czy po prostu w mieście okulary przeciwsłoneczne muszą być! Promienie słoneczne emitują promieniowanie ultrafioletowe o długości fal od 200 do 400 nanometrów. Dla poszczególnych przedziałów wprowadzone jest oznakowanie: UVA, UVB, UVC. Niebezpieczne dla naszego wzroku jest promieniowanie powyżej 290 nanometrów, czyli promieniowanie UVA oraz UVB i to właśnie przed tym promieniowaniem mają nas chronić okulary przeciwsłoneczne. Oznakowania, jakie spotyka się na okularach dotyczących filtrów UV to ODPOWIEDNI FILTR OKIEM EKSPERTA m.in.: 100% UV Protection (pochłania każdy rodzaj promieni). Najczęściej spotykane oznaczenie, UVA+UVB Protection itp. Warto też zwrócić uwagę na inne oznaczenia techniczne, które dobre okulary powinny posiadać. Są to m.in. normy europejskie 89/686/EEC, EN 1836:1997 czy certyfikat CE. Na pewno należy odrzucić oprawki ze straganów ulicznych, które kosztują zł raczej na pewno nie mają filtrów UV, choć takie naklejki zapewne będą posiadać. Dlaczego? Zacznijmy od tego, że zalet noszenia okularów przeciwsłonecznych jest wiele. Przede wszystkim chronią nasze oczy przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym, które może powodować pogarszanie się wzroku, a w dalszej konsekwencji choroby m.in. zaćmę, zwyrodnienie siatkówki, a nawet raka. Poza tym tu informacja skierowana głównie do Pań okulary przeciwsłoneczne zapobiegają powstawaniu zmarszczek okolic oczu! Ale dla większości z nas to przede wszystkim bardzo stylowy gadżet. Stanowią one jeden z tych elementów, które potrafią sprawić, że najprostsza stylizacja nabiera niespodziewanego luzu, nonszalancji i nutki tajemniczości. Nie bez przyczyny okulary słoneczne są kojarzone jako nieodłączny atrybut gwiazd. Chyba nikogo nie trzeba specjalnie przekonywać, że najbardziej znaną marką w sektorze okularów przeciwsłonecznych jest Ray Ban. Powstała w 1937 roku firma jest światowym liderem na rynku okularów, a jej produkty nieustannie stanowią przedmiot pożądania milionów ludzi. Co nosimy? Od wielu dekad króluje dobrze sprawdzona klasyka. Trzy najbardziej znane modele marki Ray Ban to oczywiście Aviator, Wayfarer i Clubmaster. BARTŁOMIEJ WALCISZEWSKI CERTYFIKOWANY TRENER PERSONALNY, SPORTOWIEC, WŁAŚCICIEL STRONG HOUSE Uprawiasz sport musisz mieć SŁUCHAWKI Na pewno macie za sobą liczne przygody z wyrwaniem kabla, psującą się notorycznie wtyczką bądź wypadaniem z ucha. Przy zakupie nowych słuchawek często sugerujemy się ich ceną, głośnością, no i oczywiście jakże ważnym kolorem. Podczas uprawiania Szczególnie ważne są: 1. długość i materiał kabla 2. wygodna słuchawka 3. odporność na pot 4. zaczepy ubraniowe kabla. Pamiętajmy, że choć z jednej strony głośna muzyka wpływa na podwyższenie poziomu adrenaliny, co może wszelkich form aktywności fizycznej nas zmotywować do wykonania musimy jednak zwrócić uwagę na komfort, z jakim możemy poruszać się w danych słuchawkach. swojego treningu życia, z drugiej jednak jest poważnym zagrożeniem dla naszego słuchu. TANANDDDA ZDJĘCIA: MATERIAŁY PRASOWE Ostatnio do łask coraz częściej powracają lenonki, popularne swego czasu w subkulturze hipisów, przyciemniane okulary w okrągłych oprawkach. Jeśli chodzi o nowości, to dość ironicznym powiewem świeżości można nazwać okulary-żaluzje, wypromowane kilka lat temu przez amerykańskiego rapera Kanye Westa. Od razu widać, że przy wyborze modelu okularów przeciwsłonecznych często inspiruje nas popkultura. W 2014 roku znany włoski ilustrator i grafik Federico Mauro przygotował serię zdjęć zatytułowaną Famous Eyeglasses, w której zaprezentował kultowe popkulturowe oprawki. W jego zestawieniu znalazły się między innymi okulary-muchy Sofii Loren, charakterystyczne czerwone szkła Eltona Johna czy znane z Lolity oprawki w kształcie serc. Film Top Gun na nowo wypromował modę na pilotki, Leon zawodowiec sprawił, że na ulice całego świata powróciły lenonki. Wybór modeli jest ogromny. Warto również pamiętać o tym, że okulary powinny być odpowiednio dobrane do kształtu twarzy. Przymierzajcie, szalejcie i ruszajcie z twarzą ku słońcu! BOSE IN-EAR SOUNDSPORT Przepięknie zaprojektowane oraz wygodne słuchawki. Jakość dźwięku po prostu powala! Zdecydowanie są to najlepsze słuchawki, jakich używałem podczas różnych form treningowych. Słuchawki wyróżnia: głęboki i czysty dźwięk zabezpieczenie przed działaniem potu douszne końcówki, dzięki którym słuchawki są jak przyklejone do ucha odbieranie połączeń oraz zmiana utworów za pomącą przyjaznego pilota na kablu wykonanie z materiałów wysokiej jakości futerał. CENA: 549 ZŁ (SATURN.PL) Świat przez kultowe okulary DLA AKTYWNYCH JBL SYNCHROS REFLECT BT SPORT Wykorzystują technologię Bluetooth, dzięki czemu są bardzo uniwersalne. Zrobisz w nich wszystko: od salta po ciężki trening CrossFitowy. Słuchawki wyróżnia: magnetyczny system prowadzenia kabla Bluetooth odblaskowy kabel dobra jakoś dźwięku jak na słuchawki bezprzewodowe komfort użytkowania. CENA: 399 ZŁ (SATURN.PL) EWELINA SZPRENGEL REDAKTOR STRON MODOWYCH POWER BEATS BY DR.DRE Co tu dużo mówić Kabel się psuje, lakier się zdziera, są niewygodne, ale grają ładnie i głośno. Jakość i lans w przystępnej cenie. CENA: 499 ZŁ (KAREN.PL) NIEZRÓWNANA TROPICIELKA SMAKÓW I CHARYZMATYCZNA PROPAGATORKA REGIONALNOŚCI, SEZONOWOŚCI ORAZ IDEI SLOW FOOD. Nie chcę nikogo przekonywać. Każdy sam powinien podjąć decyzję, czy chce zmian, a jeśli tak, to jakich. Nie chodzi o rewolucję ani hedonizm kulinarny. Nie chodzi o modę na slow, eco, fit, ani na kolejny izm. Raczej zakładam, że wszystko leży u podstaw świadomej konsumpcji. W dobie globalizacji rośnie w siłę grupa ludzi, którym nie jest wszystko jedno, co kupują i jedzą. Stają się świadomi w imię zdrowego żywienia i życia. To foodisi ludzie, chcący w zgodzie ze sobą i naturą, w pełni świadomie przeżyć swoje życie, zarażając tym innych, by móc zmienić to, co galopująco niszczy nasz świat plagę zalewającego nas taniego, byle jakiego jedzenia, wytwarzanego z pominięciem odpowiedzialności za nie. Foodisi tworzą wąskie grono osób polecających sobie miejsca, produkty, przepisy, wartości. Zasadą pierwszorzędną dla foodisa jest wycofanie z jadłospisu żywności wysoko przetworzonej, dosładzanej i zawierającej konserwanty, co w konsekwencji oznacza powrót do prostych, pełnowartościowych produktów w myśl zasady jesteś tym, co jesz. Jadłospis foodisa nie zawiera żadnych wyszukanych rzeczy. To jaja, twarogi, mięso, warzywa, owoce, pełnoziarniste pieczywo ze sprawdzonych miejsc, zaprzyjaźnionych lub poleconych w ramach grupy. Nie brakuje osób, które z braku satysfakcjonujących produktów, robią sami wędliny, hodują warzywa, zioła i rozprowadzają je wśród swoich. Jedzą mniej, a wartościowo, by nic nie wyrzucać. Nie unikają supermarketów, ale studiują etykiety produktów, zanim włożą je do koszyka. Jak to robi foodis? 1. Czyta etykiety. 2. Im mniej przetworzona żywność, tym lepsza. 3. Im mniej tłuszczów zwierzęcych i cukrów, typ lepiej. 4. Je produkty z pełnego ziarna i przemiału. 5. Je więcej ryb, a mniej mięsa. 6. Je więcej roślin strączkowych. 7. Je orzechy, suszone owoce, pestki zamiast np. chipsów. 8. Jest aktywna/y. 9. Uczy innych, nie boi się mówić i zarażać pasją dobrego jedzenia. ŚWIADOMA KANAPKA AGNIESZKA MAJKSNER ZE SLOW ME Być jak foodis kukiełka z Liszek od Piekarnia Regionalna Władysław Kowalik kiełbasa lisiecka od Mądrego Produkcja Wędlin Regionalnych Liszki musztarda piernikowa wg oryginalnej receptury z XVIII w. od Specjały spod Strzechy (dostępna w Zupitto, ul. Madalińskiego 11) 18 PO DRODZE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE MAŁOPOLSKIE DWORCE AUTOBUSOWE PO DRODZE 19

11