ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM THE ROLE OF SPATIAL INFORMATION INFRASTRUCTURE IN DISASTER MANAGEMENT.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM THE ROLE OF SPATIAL INFORMATION INFRASTRUCTURE IN DISASTER MANAGEMENT."

Transkrypt

1 ROLA INFRASTRUKTURY POLSKIE TOWARZYSTWO INFORMACJI PRZESTRZENNEJ INFORMACJI W ZARZ DZANIU PRZESTRZENNEJ KRYZYSOWYM ROCZNIKI GEOMATYKI 2010 TOM VIII ZESZYT 6(42) 39 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM THE ROLE OF SPATIAL INFORMATION INFRASTRUCTURE IN DISASTER MANAGEMENT Agnieszka Chojka Uniwersytet Wariñsko-Mazurski w Olsztynie S³owa kluczowe: infrastruktura inforacji przestrzennej, GIS, zarz¹dzanie kryzysowe Keywords: spatial inforation infrastructure, GIS, disaster anageent Wstêp Katastrofa jest definiowana, jako powa ne przerwanie funkcjonowania spo³eczeñstwa lub spo³ecznoœci, powoduj¹ce rozleg³e straty w ludziach, straty aterialne, ekonoiczne lub œrodowiskowe, które przekraczaj¹ zdolnoœæ dotkniêtego spo³eczeñstwa lub spo³ecznoœci do radzenia sobie z t¹ sytuacj¹, przy wykorzystaniu œrodków w³asnych (UN-ISDR, 2003). Katastrofy o na sklasyfikowaæ, wed³ug Ÿróde³ zagro eñ, na katastrofy naturalne, technologiczne i sztuczne (wywo³ane przez cz³owieka) (Mansourian et al., 2006). PowódŸ, trzêsienie ziei, wichura, po ar to przyk³ady katastrof naturalnych. Wypadek w pracy, wypadek kounikacyjny (saochodowy, kolejowy, lotniczy), eksplozja boby, to przyk³ady katastrof technologicznych. Natoiast dzia³ania terrorystyczne og¹ byæ rozpatrywane jako przyk³ady katastrof sztucznych spowodowanych przez cz³owieka, które og¹ wyst¹piæ w forie zagro eñ naturalnych lub technologicznych. Sytuacja kryzysowa to z kolei sytuacja wp³ywaj¹c¹ negatywnie na pozio bezpieczeñstwa ludzi, ienia w znacznych roziarach lub œrodowiska, wywo³uj¹ca znaczne ograniczenia w dzia³aniu w³aœciwych organów adinistracji publicznej, ze wzglêdu na nieadekwatnoœæ posiadanych si³ i œrodków (art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz¹dzaniu kryzysowy). Zarz¹dzanie kryzysowe o na zdefiniowaæ jako uporz¹dkowan¹ dzia³alnoœæ polegaj¹c¹ na zapobieganiu sytuacjo kryzysowy lub przejowaniu nad nii kontroli i kszta³towaniu ich przebiegu w drodze zaplanowanych dzia³añ oraz odtwarzaniu zasobów lub przywracaniu i ich pierwotnego charakteru (Zasady dzia³añ kryzysowych, 2010). Zarz¹dzanie kryzysowe realizowane jest w czterech fazach (Kunikowski, 2002) (rysunek 1):

2 40 AGNIESZKA CHOJKA zapobieganie zwi¹zane z dzia³aniai eliinuj¹cyi, redukuj¹cyi lub ograniczaj¹cyi skutki ewentualnych zagro eñ, przygotowanie zwi¹zane z wczeœniejszy planowanie przedsiêwziêæ w przypadku zaistnienia zagro enia lub katastrofy oraz powiêkszanie zasobów si³ i œrodków do prowadzenia akcji ratunkowej, reagowanie którego cele jest zahaowanie rozwoju sytuacji kryzysowej, niesienie bezpoœrednio poocy poszkodowany oraz ograniczanie strat i zniszczeñ, odbudowa rodzaj przedsiêwziêæ aterialnych i oralnych zierzaj¹cych do przywrócenia (co najniej) stanu poprzedniego, sprzed sytuacji kryzysowej. Rys. 1. Fazy zarz¹dzania kryzysowego (Ÿród³o: opracowanie w³asne) Doœwiadczenia dotycz¹ce dzia³añ z zakresu zarz¹dzania kryzysowego, szczególnie reakcja na atak na World Trade Center i Pentagon w USA (w dniu 11 wrzeœnia 2001 r.) dowiod³y, i dane przestrzenne og¹ znacznie u³atwiæ zarz¹dzanie kryzysowe, gdy wiêkszoœæ wyaganych inforacji dla operacji zarz¹dzania kryzysowego a naturê przestrzenn¹ (Bruzewicz, 2003; Donohue, 2002). W zwi¹zku z ty, dane przestrzenne i powi¹zane z nii technologie, takie jak: systey geoinforacyjne (GIS), systey nawigacji satelitarnej (GPS), teledetekcja i fotograetria, a w ty.in. obrazowanie teralne i lotniczy skaning laserowy (LIDAR), aj¹ bardzo istotne znaczenie dla przeprowadzenia dzia³añ w raach reagowania kryzysowego. Ponadto, integracja tych rozwi¹zañ ze sob¹ i z innyi technologiai, jak np. systey wspierania decyzji (DSS), czy syulatory, wp³ywa na funkcjonalnoœæ zarz¹dzania kryzysowego. Jak stwierdzaj¹ Cutter i inni (2003) i Adahl (2002), bez danych przestrzennych nie o na oczekiwaæ efektywnego i skutecznego zarz¹dzania kryzysowego. Aktualne badania pokazuj¹, e choæ dane przestrzenne og¹ znacznie usprawniæ zarz¹dzanie kryzysowe, to jednak istniej¹ powa ne probley zwi¹zane ze zbieranie, dostêpe, rozpowszechnianie i u ycie wyaganych danych przestrzennych dla zarz¹dzania kryzysowego (SNDR, 2002; Jain, McLean, 2003). Takie probley aj¹ istotne znaczenie w fazie reagowania kryzysowego ze wzglêdu na dynaikê i presjê czasu. Istotny aspekte podczas fazy reagowania kryzysowego jest szybki dostêp do rzetelnej, dok³adnej i aktualnej inforacji przestrzennej opisuj¹cej stan bie ¹cy. Mo e byæ to np.: inforacja dotycz¹ca dostêpnych si³ i œrodków, które og¹ byæ wykorzystane w akcji ratunkowej; inforacja o dostêpie do dróg i zniszczonych obszarów; inforacja o wyaganych dzia³aniach w zakresie poocy huanitarnej. Inforacje takie powinny byæ o liwe

3 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM 41 do wykorzystania w jak najkrótszy czasie. Ka de opóÿnienie w groadzeniu, dostêpie, u yciu i rozpowszechnianiu inforacji a negatywny wp³yw na jakoœæ podejowanych decyzji, a co za ty idzie na jakoœæ dzia³añ w odpowiedzi na sytuacjê kryzysow¹. Kolejny aspekte rozwa any podczas reagowania kryzysowego jest o liwoœæ wyiany inforacji poiêdzy s³u bai zaanga owanyi w dzia³ania operacyjne podczas zdarzeñ kryzysowych. Dlatego te, konieczne jest wykorzystanie odpowiedniej struktury i technologii do rozwi¹zania probleów dotycz¹cych danych i inforacji przestrzennych na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego. Cele artyku³u jest oówienie i podkreœlenie roli infrastruktury inforacji przestrzennej jako struktury, która o e znacznie usprawniæ dzia³ania zwi¹zane z zarz¹dzanie kryzysowy,.in. poprawiæ jakoœæ decyzji podejowanych przez s³u by zarz¹dzania kryzysowego, czy te zwiêkszyæ efektywnoœæ i skutecznoœæ dzia³añ na ka dy pozioie zarz¹dzania kryzysowego. Ponadto przedstawiono odel koncepcyjny infrastruktury inforacji przestrzennej na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego, opracowany na podstawie wyników badañ przeprowadzonych w Iranie (por. Mansourian et al., 2004a; 2004b; 2005; 2006) oraz odwo- ³uj¹cy siê do doœwiadczeñ innych pañstw w stosowaniu danych przestrzennych dla zarz¹dzania kryzysowego, w szczególnoœci w Australii projekt GeoInsight (2002). Œrodowisko zarz¹dzania kryzysowego Dynaika sytuacji kryzysowej wyaga bardzo szybkiej aktualizacji ró nego rodzaju danych i inforacji z ró nych organizacji, poniewa adna pojedyncza agencja, instytucja, urz¹d nie jest w stanie wytwarzaæ i aktualizowaæ wszystkich niezbêdnych inforacji na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego. Podczas realizacji dzia³añ w zakresie reagowania kryzysowego, ró ne organizacje (np. stra po arna, pogotowie ratunkowe, policja) wspó³pracuj¹ ze sob¹ z racji du ego zró nicowania dzia³añ reagowania kryzysowego. Miêdzyorganizacyjna koordynacja operacji reagowania kryzysowego i kontrolowanie sytuacji zagro enia s¹ zwykle prowadzone przez Centru Bezpieczeñstwa, gdzie groadz¹ siê przedstawiciele zaanga owanych organizacji (Mansourian et al., 2004b). Takie organizacje jednoczeœnie wytwarzaj¹ i aktualizuj¹ swoje zbiory danych podczas codziennej dzia³alnoœci i w czasie sytuacji kryzysowej. Jeœli te zbiory danych s¹ fizycznie rejestrowane w odpowiednich bazach danych, wtedy dane i inforacje wyagane dla reagowania kryzysowego s¹ zawsze dostêpne dla producenta (wytwórcy) tych danych. Jeœli dodatkowo te inforacje s¹ wspó³dzielone i wyieniane z innyi jednostkai, wtedy takie zbiory danych s¹ równie dostêpne dla wiêkszej grupy zainteresowanych w œrodowisku zarz¹dzania kryzysowego. Jednak, aby o liwa by³a taka wyiana danych, poszczególni uczestnicy wyiany usz¹ zaipleentowaæ odpowiednie standardy danych i odele interoperacyjnoœci, aby uo liwiæ wykorzystanie inforacji w ró nych systeach. St¹d wywodzi siê idea wspó³pracy w tworzeniu i wspó³dzieleniu danych przestrzennych (Mansourian et al., 2004a). Zate dziêki wspó³pracy, zawsze o liwy jest dostêp do danych przestrzennych niezbêdnych dla zarz¹dzania kryzysowego. Aby osi¹gn¹æ ten cel, powinna istnieæ odpowiednia struktura, która to zapewni. Odpowiedzialnoœæ za utrzyanie inforacji powinna byæ rozdzielona poiêdzy ró ne organizacje i oparta na (Mansourian et al., 2004a):

4 42 AGNIESZKA CHOJKA odpowiednich i przyjêtych politykach (zasadach), odpowiednich standardach dla tworzenia danych, szkoleniu ludzi do pracy z tyi zbiorai danych, za³o eniu odpowiedniej sieci i oprograowania dla wyiany i wspó³dzielenia danych i inforacji, odpowiednich politykach (zasadach) dostêpu i u ycia danych i inforacji. Rys. 2. Koponenty wyagane dla poprawnie funkcjonuj¹cego œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego (Ÿród³o: opracowanie w³asne na podstawie (Mansourian et al., 2004a)) Rysunek 2 przedstawia wyienione koponenty, które og¹ przyczyniæ siê do rozwoju odpowiedniego œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego, gdzie zawsze o liwy bêdzie dostêp i u ycie danych i inforacji przestrzennej. Chocia odel wspó³pracy dla groadzenia i wspó³dzielenia danych przestrzennych o e rozwi¹zaæ proble ze zbieranie, dostêpe i rozpowszechnianie danych przestrzennych wyaganych na potrzeby reagowania kryzysowego, to jednak nadal istniej¹ ró ne ograniczenia techniczne (np. standardy i odele interoperacyjnoœci) i nietechniczne (np. spo³eczne, kulturowe i instytucjonalne), które tworz¹ bariery dla takiej wspó³pracy (Nedovic-Budic, Pinto, 1999; McDougall et al., 2002; Rajabifard, Williason, 2003). Dlatego te, usi byæ wykorzystana odpowiednia struktura, która u³atwi nawi¹zanie takiej wspó³pracy. W ten sposób o e byæ zastosowana infrastruktura inforacji przestrzennej (inicjatywa w zarz¹dzaniu danyi przestrzennyi), jako odpowiednia struktura dla stworzenia w³aœciwego œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego, a w konsekwencji usprawniaj¹ca jego funkcjonowanie (Mansourian et al., 2006). Infrastruktura inforacji przestrzennej w zarz¹dzaniu kryzysowy Rosn¹ca potrzeba uporz¹dkowania danych w ró nych dziedzinach i przez ró ne organizacje, jak równie potrzeba stworzenia œrodowiska wspoagaj¹cego procesy podejowania decyzji, doprowadzi³a do opracowania idei infrastruktury inforacji przestrzennej (IIP). Jest to inicjatywa zierzaj¹ca do utworzenia œrodowiska, które zapewni u ytkowniko dostêp, wyszukiwanie i rozpowszechnianie danych przestrzennych w ³atwy i bezpieczny sposób. IIP pozwala na wspó³dzielenie danych, co prowadzi do oszczêdnoœci œrodków, czasu i wy-

5 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM 43 Rys. 3. Podstawowe koponenty infrastruktury inforacji przestrzennej (Ÿród³o: opracowanie w³asne na podstawie (Rajabifard et al., 2002)) si³ków podczas zdobywania nowych zbiorów danych. Redukuje siê w ten sposób koszty zwi¹zane z tworzenie i utrzyywanie danych oraz ich integracji z innyi zbiorai danych. IIP to równie zintegrowana, wielopozioowa hierarchia wzajenie powi¹zanych infrastruktur opartych na wspó³pracy i partnerstwie iêdzy ró nyi jej uczestnikai (Mansourian et al., 2006). Jak pokazano na rysunku 3, IIP sk³ada siê z: danych, polityk, sieci dostêpu i u³atwieñ obs³ugi danych (opartych na dostêpnych technologiach); standardów i zasobów ludzkich niezbêdnych dla efektywnego zbierania, zarz¹dzania, dostêpu, dostarczania i stosowania danych przestrzennych przez okreœlone s³u by i œrodowiska (Rajabifard et al., 2002). Dokonuj¹c przegl¹du podstawowych sk³adników IIP, o na wyró niæ ró ne kategorie koponentów, przyjuj¹c za kryteriu ró ne interakcje zachodz¹ce iêdzy eleentai tej struktury. Jedn¹ z tych kategorii jest relacja ludzie-dane, drug¹ zaœ sk³adniki zwi¹zane z technologi¹: dostêp do sieci, polityki i standardy. Natury obu tych kategorii s¹ bardzo dynaiczne, ze wzglêdu na ziany wystêpuj¹ce w spo³eczeñstwie (ludzie) i jego potrzeby, jak równie stale rosn¹ce zapotrzebowanie na ró nego rodzaju zbiory danych. Dodatkowo, wraz z szybki rozwoje technologii, ci¹gle zienia siê potrzeba ustalania nowych praw, ograniczeñ i odpowiedzialnoœci iêdzy ludÿi i danyi. Dlatego te, zintegrowana IIP nie o e sk³adaæ siê jedynie z saych danych przestrzennych, us³ug dodanych i u ytkowników koñcowych. Powinna zawieraæ równie inne wa ne zagadnienia dotycz¹ce interoperacyjnoœci, polityk i sieci (Mansourian et al., 2006). Wed³ug tego pogl¹du, ka dy (od u ytkownika do producenta), kto tylko chce ieæ dostêp do zbiorów danych usi wykorzystaæ koponent technologiczny. Maj¹c na uwadze powy sze rozwa ania, dla usprawnienia dzia³añ w zakresie zarz¹dzania kryzysowego, a szczególnie w fazie reagowania kryzysowego, o na wykorzystaæ IIP, która uo liwi wspó³pracê w zakresie tworzenia i wspó³dzielenia danych przestrzennych (Mansourian et al., 2006). IIP pozwala zdefiniowaæ zale noœci iêdzy ludÿi i danyi (rys. 3) oraz stworzyæ œrodowisko, w który ludzie bêd¹ ieæ o liwoœæ dostêpu, wyszukiwania i rozpowszechniania danych, przy wykorzystaniu podstawowych sk³adników tej struktury i odpowiednich odeli.

6 44 AGNIESZKA CHOJKA Szczegó³owe objaœnienie ka dego z wy ej wyienionych koponentów IIP pozwala opracowaæ odel koncepcyjny IIP, który o e przyczyniæ siê do u³atwienia dostêpu i u ycia danych przestrzennych na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego (Mansourian et al., 2006). Autorzy projektu badawczego zrealizowanego w Iranie, zwracaj¹ równie uwagê na istotn¹ rolê technologii GIS w zarz¹dzaniu kryzysowy. GIS, jako integralna czêœæ IIP, wspoaga zbieranie i przechowywanie danych, jak równie podejowanie decyzji oparte na przetwarzaniu i analizie danych przestrzennych. St¹d te GIS, a zw³aszcza WebGIS, jest narzêdzie usprawniaj¹cy podejowanie decyzji dla zarz¹dzania kryzysowego, szczególnie w fazie reagowania (Mansourian et al., 2005; 2006). Model koncepcyjny IIP dla zarz¹dzania kryzysowego Piêæ podstawowych koponentów infrastruktury inforacji przestrzennej (rys. 3) ustala zale noœci iêdzy ludÿi i danyi, poprzez sk³adniki odnosz¹ce siê do technologii standardy, polityki i sieæ dostêpu. W zakresie standardów i polityk, producenci og¹ tworzyæ dane bez ich powielania i wspó³dzieliæ je tak, aby by³y one dostêpne i osi¹galne dla u ytkowników (³¹cznie z twórcai danych przetworzonych i u ytkownikai koñcowyi). Twórcy danych przetworzonych og¹ ieæ dostêp do danych i wzbogacaæ je dla u ytkowników koñcowych, innych twórców danych przetworzonych oraz dla swojego w³asnego u ytku. U ytkownicy koñcowi og¹ ieæ ³atwy dostêp do danych i wykorzystaæ je podczas swojej dzia³alnoœci. Realizowane jest to przy wykorzystaniu koponentu sieci dostêpu, który dostarcza fizyczne œrodowisko na potrzeby dostêpu i rozpowszechniania danych. G³ówne sk³adniki IIP i ich wzajene powi¹zania (rys. 3) og¹ byæ równie traktowane, jako odel koncepcyjny, poniewa opisuje on syste przy u yciu ogólnych pojêæ, bez odnoszenia siê do szczegó³ów ipleentacyjnych (Davies, 2003). W zwi¹zku z powy szy oraz na podstawie badañ przeprowadzonych w Iranie (.in. wyniki oceny organizacyjnej), zaproponowano odel koncepcyjny IIP dla zarz¹dzania kryzysowego (rys. 4). Zosta³ on opracowany przez rozszerzenie i wyjaœnienie ka dego z podstawowych koponentów IIP. Struktura ta definiuje jasne warunki wspó³pracy organizacji w tworzeniu i wspó³dzieleniu danych przestrzennych (Mansourian et al., 2006). Jak przedstawiono na rysunku 4, w koponencie dotycz¹cy ludzi, wyró niono trzy eleenty: dostawców danych, twórców danych przetworzonych i u ytkowników koñcowych (decydenci i pracownicy s³u b ratunkowych). Do ka dego eleentu przypisano odpowiednie organizacje. W ty kontekœcie, zwrócono uwagê na dwie grupy (Mansourian et al., 2006): agencje kartograficzne, szczególnie narodowe agencje kartograficzne, które nie s¹ obecnie cz³onkai œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego, a wed³ug Mansouriana i innych (2006) powinny byæ uwzglêdnione; co wiêcej dla tych agencji powinny zostaæ przygotowane odpowiednie procedury standardowych operacji (dyrektywa organizacyjna, która ustala standardowy przebieg akcji reagowania kryzysowego); szkolenie i zatrudnienie grup ochotników (wolontariuszy) na potrzeby zbierania i analizy danych, co jak podkreœla Mansourian i inni (2006) jest istotne i bardzo korzystne, poniewa podobne grupy szkoli siê na potrzeby akcji poszukiwawczo-ratunkowych. W raach koponentu standardy, zidentyfikowano cztery eleenty: interoperacyjnoœæ, etadane, standardy jakoœci danych oraz wytyczne i specyfikacje. Zdanie Mansouriana i

7 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM Rys. 4. Model koncepcyjny infrastruktury inforacji irzestrzennej na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego (Ÿród³o: opracowanie w³asne na podstawie (Mansourian et. al., 2005; 2006)) 45

8 46 AGNIESZKA CHOJKA innych (2006) na szczególn¹ uwagê zas³uguje interoperacyjnoœæ. Z uwagi na czas, który odgrywa kluczow¹ rolê w fazie reagowania kryzysowego, tworzone dane powinny daæ siê ³atwo zastosowaæ w systeach analizy danych, jak równie daæ siê zintegrowaæ w czasie rzeczywisty z ka dy inny systee. Nie powinno siê traciæ czasu na obróbkê danych (np. ziana foratów, definiowanie i przypisywanie referencji). Dlatego te, nie powinna istnieæ adna heterogenicznoœæ (niejednorodnoœæ) iêdzy systeai dostawców danych, twórcai danych przetworzonych i u ytkowników koñcowych. Wed³ug Mansouriana i innych (2006) istniej¹ trzy Ÿród³a heterogenicznoœci, które nale y wzi¹æ pod uwagê podczas standaryzacji seantyka, syntaktyka i niejednorodnoœæ ideowa. Heterogenicznoœæ seantyczna dotyczy.in. ró nic w definicjach, jednostkach eleentarnych, strukturach i uk³adach wspó³rzêdnych warstw danych. Heterogenicznoœæ syntaktyczna odnosi siê do ró nicy w oprograowaniu, sprzêcie, systeie zarz¹dzania baz¹ danych i foracie danych, który jest stosowany przez dostawcê i analizatora danych. Heterogenicznoœæ ideowa dotyczy ró nic w odelu danych, kodowaniu danych i topologii. Inny wa ny sk³adnikie, szczególnie dla analizatorów danych, w raach kategorii standardów odelu IIP s¹ etadane, czyli dane o dostêpnych i osi¹galnych warstwach danych. Metadane usz¹ istnieæ, aby twórcy danych przetworzonych i u ytkownicy koñcowi ogli ³atwo zidentyfikowaæ dostêp do danych i wykorzystaæ te warstwy danych, które najlepiej odpowiadaj¹ ich wyaganio, jak równie, aby óc oceniæ jakoœæ i wiarygodnoœæ zbiorów danych. Dziêki zastosowaniu standardów jakoœci (kolejny sk³adnik w kategorii standardów) do tworzenia danych, dane dostêpne dla reagowania kryzysowego s¹ wiarygodne. Równie istotne dla ró nych zadañ zwi¹zanych z danyi przestrzennyi s¹ wytyczne i specyfikacje, poniewa opisuj¹ one jak nale y wykonaæ zadania i opracowaæ standardy procedur. Na rysunku 4 okreœlono wyagania dla poszczególnych eleentów w kategorii dotycz¹cej standardów. Kolejny wa ny sk³adnikie IIP s¹ polityki, poniewa og¹ one u³atwiæ uczestnictwo organizacji w inicjatywie IIP. Odpowiednie polityki IIP og¹ zachêciæ organizacje do nawi¹zania partnerskiej wspó³pracy. Model rozwoju IIP, uk³ady instytucjonalne, polityka standardów, polityka dostêpu, przygotowanie œrodowiska, zdolnoœæ budowania i organizacja IIP to wyagania, które zidentyfikowano w kontekœcie polityk. Zgodnie z rysunkie 4, dla odelu rozwoju IIP, zaproponowano podejœcie oparte na produkcie (Rajabifard et al., 2002). Powode by³a obecna zdolnoœæ technologiczna œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego i obecny status wyaganych danych przestrzennych dla zarz¹dzania kryzysowego (dostêpnoœæ danych). Aby organizacje og³y uczestniczyæ w inicjatywie IIP, niezbêdne s¹ foralne upowa nienia. Jednak oprócz tego, wyagane s¹ odpowiednie polityki, które aj¹ u³atwiæ uczestnictwo organizacji w tworzeniu i wspó³dzieleniu danych przez usuniêcie barier i zachêcanie organizacji do nawi¹zywania wspó³pracy. W ty wzglêdzie wyró niono dodatkowo cztery kategorie w koponencie polityk odelu IIP, których zadanie jest uo liwienie uczestnictwa organizacji w inicjatywie IIP. S¹ to: polityka dostêpu, przygotowanie œrodowiska, zdolnoœæ budowania i porozuienia instytucjonalne. Okreœlenie i respektowanie praw autorskich i praw pokrewnych oraz ochrona prywatnoœci w kontekœcie danych przestrzennych s¹ wa nyi zadaniai, które nale y uwzglêdniæ w raach polityki dostêpu (Mansourian et al., 2006). Inny czynnikie w tej kategorii, który warto uwypukliæ, jest ustalanie cen danych i bezpieczeñstwa w zakresie dostêpu do danych. Zdolnoœæ budowania, rozuiana jako rozwijanie podstawowych zasobów organizacji, b¹dÿ te budowanie przewagi konkurencyjnej, to.in. zwiêkszenie zdolnoœci nawi¹zywania trwa³ej wspó³pracy iêdzy organizacjai sektora rz¹dowego, prywatnego i akadeickiego.

9 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM 47 W kontekœcie przygotowania œrodowiska, podkreœla siê aspekty kulturowe wspó³dzielenia danych i dostarczania odpowiedniego œrodowiska politycznego (Mansourian et al., 2006). Aby u³atwiæ nawi¹zywanie wspó³pracy przez usuniêcie barier instytucjonalnych, nale y wzi¹æ pod uwagê porozuienia instytucjonalne w odniesieniu do nadzoru danych, przep³ywu finansów, rodzaju wspó³pracy iêdzy sektore prywatny a akadeicki. Kolejn¹ wa n¹ kwesti¹, na któr¹ zwraca uwagê Mansourian i inni (2006), s¹ zasady dotycz¹ce praktycznego stosowania standardów przez dostawców danych i twórców danych przetworzonych, w celu zapewnienia interoperacyjnoœci systeów i integracji zbiorów danych. Dla skoordynowania i przeprowadzenia dzia³añ w raach IIP, wyagana jest jej odpowiednia organizacja. Instytucja koordynuj¹ca, inister i grupy robocze, to trzy warstwy zalecane dla tej kategorii. Instytucja koordynuj¹ca IIP powinna ieæ wysok¹ pozycjê w œrodowisku, aby óc narzucaæ odpowiednie zarz¹dzenia dla innych jego uczestników. Wspó³dzielenie danych polega na fizyczny przeniesieniu danych od dostawców i twórców danych przetworzonych do u ytkowników. Trzy g³ówne czynniki, które nale y rozwa- yæ pod wzglêde sieci dostêpu to: syste kounikacji, echaniz sieci i czas reakcji. Odnoœnie danych, skala i rozdzielczoœæ, zawartoœæ, rejestrowanie (narzêdzia i echanizy), narzêdzia dostêpu i analizy, zarz¹dzanie baz¹ danych oraz etadane zosta³y zidentyfikowane jako czynniki istotne w tej kategorii. Ka dy z nich zosta³ objaœniony na rysunku 4. Z powodu zapotrzebowania na ró n¹ szczegó³owoœæ danych i inforacji dla ró nego rodzaju decyzji w raach zarz¹dzania kryzysowego, wyagane s¹ zbiory danych o ró nych skalach. Do pozyskiwania ró nego rodzaju danych potrzebne s¹ równie obrazy satelitarne i lotnicze o ró nej rozdzielczoœci przestrzennej, spektralnej (np. spektru widzialne, podczerwone) i radioetrycznej. Podczas realizacji projektu badawczego w Iranie, zaprojektowany syste oparto na centralnej bazie danych. By³o to podyktowane bie ¹c¹ zdolnoœci¹ i sytuacj¹ kulturow¹ œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego. Centralna baza danych pozwala, zdanie autorów projektu, na wiêksz¹ kontrolê tworzonych zbiorów danych, a ty say ca³ej bazy danych. Jednak wykorzystanie rozproszenia IIP w œrodowiskach zarz¹dzania kryzysowego i zastosowanie rozproszonych baz danych i systeów GIS wydaje siê byæ lepsz¹ alternatyw¹ dla aktualnie zalecanych standardów systeów baz danych. Podsuowanie i wnioski W artykule opisano rolê infrastruktury inforacji przestrzennej, która a wspieraæ realizacjê operacji w zakresie zarz¹dzania kryzysowego. Przedstawiono równie odel koncepcyjny IIP na potrzeby zarz¹dzania kryzysowego, który a zapewniæ, zdanie jego twórców, sprawniejsze zbieranie, wspó³dzielenie, dostêp, u ycie i zarz¹dzanie danyi przestrzennyi. Model ten zosta³ opracowany na podstawie ró nych technicznych i nietechnicznych cech œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego w Iranie. Wyniki projektu pilota owego, który przeprowadzono we wspó³pracy z 12 organizacjai ze œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego w Iranie, potwierdzi³y u ytecznoœæ IIP dla efektywnego i skutecznego zarz¹dzania kryzysowego, szczególnie dla fazy reagowania. Wykorzystanie struktury IIP zapewnia dostêp do rzetelnych i aktualnych danych przestrzennych podczas reagowania kryzysowego. Ponadto udowodniono, e odpowiedni narzêdzie, które o e byæ wykorzystane do analizy danych, a w konsekwencji do koordynacji i kontro-

10 48 AGNIESZKA CHOJKA li sytuacji kryzysowej jest syste GIS obs³ugiwany za pooc¹ przegl¹darki internetowej (WebGIS). Wed³ug autorów projektu, opracowana IIP dla zarz¹dzania kryzysowego, pozwala ka - dej zaanga owanej organizacji ograniczyæ czasu trwania reakcji, co najniej do 1/3, przez dostêpnoœæ i osi¹galnoœæ wszystkich inforacji oraz przeprowadzenie odpowiedniego planowania przed faz¹ reagowania. Zaprezentowany w artykule odel koncepcyjny IIP dla zarz¹dzania kryzysowego stanowi bardzo ciekawe rozwi¹zanie, które zdanie autorki, warto zaadaptowaæ do polskich warunków, gdy probley zarz¹dzania kryzysowego i infrastruktury krytycznej nabieraj¹ coraz wiêkszego znaczenia, zw³aszcza w sytuacji nasilania siê terroryzu i gwa³townych zian kliatycznych w Polsce. Jednak adaptacja powy szego odelu powinna równie uwzglêdniæ wyniki realizacji ró - nych inicjatyw Unii Europejskiej, takich jak np. INSPIRE, GMES, GEOSS czy SEIS, które bezpoœrednio lub poœrednio odnosz¹ siê do ogólnie pojêtego bezpieczeñstwa, a co za ty idzie zarz¹dzania kryzysowego. Ze wzglêdu na specyfikê œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego, idealny rozwi¹zanie by³oby stosowanie przez wszystkich jego uczestników tego saego oprograowania, najlepiej jednej konkretnej firy. W gospodarce rynkowej jest to warunek nieo liwy do spe³nienia. Dlatego w œrodowisku zarz¹dzania kryzysowego nale y przyj¹æ standardy techniczne IIP zalecane przez Uniê Europejsk¹ w dyrektywie INSPIRE. Istotne znaczenie dla zarz¹dzania kryzysowego a tak e realizacja projektu GMES (ang. Global Monitoring for Environent and Security) Globalnego Monitoringu Œrodowiska i Bezpieczeñstwa, którego nadrzêdny cele jest obserwacja Ziei, groadzenie oraz analiza danych o stanie œrodowiska przyrodniczego oraz wczesne ostrzeganie o jego zagro eniach, zarówno tych o charakterze naturalny (powodzie, tsunai, trzêsienia ziei, osuwiska), jak i spowodowanych dzia³alnoœci¹ cz³owieka. Bezpoœredni zwi¹zek z zarz¹dzanie kryzysowy aj¹ dwa projekty realizowane w raach GMES: G-MOSAIC (ang. GMES services for Manageent of Operations, Situation Awarenes and Intelligence for regional Crises) serwisy GMES dla zarz¹dzania operacjai, gotowoœci¹ kryzysow¹ i wywiade w kryzysach regionalnych, SAFER (ang. Services and Applications for Eergency Response) serwisy i aplikacje dla reakcji ratunkowych. Z kolei bogaty Ÿród³e danych dla œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego og¹ byæ progray SEIS (ang. Shared Environental Inforation Syste) zintegrowany syste inforacji o œrodowisku, czy te GEOSS (ang. Global Earth Observation Syste of Systes) Globalny Syste Systeów Obserwacji Ziei, który a za zadanie.in. uo liwiæ zapobieganie skutko kataklizów oraz usprawniæ onitorowanie zian kliatu, a tak e dok³adniejsze prognozowanie pogody. Œwiat, a w ty i Polska, stoi w obliczu nowej jakoœci i wyiaru zagro eñ, do których (jak pokazuj¹ ostatnie wydarzenia powódÿ 2010 r.) nasz kraj chyba nie jest jeszcze w pe³ni przygotowany organizacyjnie i psychologicznie. Jednak ten stan o e ulec poprawie,.in. dziêki wykorzystaniu doœwiadczeñ innych krajów w zakresie rozwi¹zañ udoskonalaj¹cych dzia³ania i operacje w zakresie zarz¹dzania kryzysowego. Dlatego te, intencj¹ autorki jest przeprowadzenie badañ w zakresie przystosowania wy ej opisanego odelu IIP do warunków polskiego œrodowiska zarz¹dzania kryzysowego oraz przetestowanie go na wybrany przypadku studialny.

11 ROLA INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W ZARZ DZANIU KRYZYSOWYM 49 Literatura Adahl, G., 2002: Disaster Response: GIS for public safety. ESRI, Redlands California. Bruzewicz, A.J., 2003: Reote sensing iagery for eergency anageent. [In:] Cutter, S.L., Richardson, D.B., Wilbanks, T.J. (eds.), Geographical Diension of Terroris. Toutledge, New York and London, 1-6. Cutter, S.L., Richardson, D.B., Wilbanks, T.J., 2003: The Geographic Diension of Terroris. Toutledge, New York and London, 274 pp. Davies, J., 2003: Expanding Spatial Data Infrastructure odel to support spatial wireless applications. Ph.D. Dissertation, Departent of Geoatics, The University of Melbourne, Melbourne, Australia, 210 pp. Donohue, K., 2002: Using GIS for all-hazard eergency anageent. GeoInsight, 2002: Spatial inforation network for eergency anageent in Australia. [In:] Suary of Proceedings GeoInsight Workshop, Technik Group, Australia, 18pp. Jain, S., McLean, C., 2003: A fraework for odeling and siulation for eergency response. [In:] Proceedings the 2003 Winter Siulation Conference, New Orleans, Louisiana, USA, 9 pp. Kunikowski J., 2002: Wiedza i edukacja dla bezpieczeñstwa. Warszawa. Mansourian A., Rajabifard A., Valadan Zoej M. J., Williason I., 2004a: Developing Spatial Data Infrastructure to facilitate disaster anageent. GISdevelopent.net, Mansourian A., Rajabifard A., Valadan Zoej M. J., Williason I., 2004b: SDI for disaster anageent to support sustainable developent. Map Asia Conference, Beijing, China, GISdevelopent.net Mansourian A., Rajabifard A., Valadan Zoej M. J., 2005: SDI conceptual odeling for disaster anageent. ISPRS Workshop on Service and Application of Spatial Data Infrastructure, XXXVI (4/W6), October 14-16, Hangzhou, China. Mansourian A., Rajabifard A., Valadan Zoej M. J., Williason I., 2006: Using SDI and web-based syste to facilitate disaster anageent. Coputers & Geosciences 32, Materia³y z XIV edycji konferencji z cyklu Zarz¹dzanie Kryzysowe i Ratownictwo: Monitorowanie zagro- eñ w zarz¹dzaniu kryzysowy. 27 stycznia 2010 r., Warszawa. McDougall, K., Rajabifard, A., Williason, I.P., 2002: Fro little things big things grow: building the SDI fro local governent up. [In:] Proceedings Joint AURISA and Institution of Surveyors Conference, Adelaide, South Australia, 9 pp. Nedovic-Budic, Z., Pinto, J.K., Understanding interorganizational GIS activities: a conceptual fraework. Journal of Urban and Regional Inforation Systes Association (URISA) 11 (1), Rajabifard, A., Feeney, M.E.F., Williason, I.P., 2002: Future directions for SDI developent. Int. J. Appl. Earth Observation Geoinforation 4 (1), Rajabifard, A., Williason, I.P., 2003: Anticipating the cultural aspects of sharing for SDI developent. [In:] Proceedings Spatial Science 2003 Conference, Canberra, Australia, 9pp. SNDR, A national hazards inforation strategy: reducing disaster losses through better inforation. National Science and Technology Council, Coittee on the Environent and Natural Resources, Subcoittee on Natural Disaster Reduction (SNDR), Washington, DC, April, 44 pp. UN-ISDR, 2003: Terinology on disaster risk reduction (working docuent). Basic ters of disaster risk reduction. International Strategy for Disaster Reduction, United Nations, Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz¹dzaniu kryzysowy (Dz.U nr 89 poz. 590). Zasady dzia³añ kryzysowych, 2010: Toruñ, Pabianice, powiat.pabianice.pl/etadot/index.pl?iid=3750&isa=category

12 50 AGNIESZKA CHOJKA Abstract Spatial Inforation Infrastructure and related geo-inforation technology are significant in the doain of disaster anageent. A quick access to reliable, accurate and up-to-date spatial inforation describing the current situation is a very iportant aspect of disaster response. This includes inforation about available resources that ay be used for rescue operation, access to roads and daaged areas, required disaster response operations concerning huanitarian aid. This inforation should be available and accessible for use in a short period of tie. Any proble or delay in data collection, access, usage and disseination ay have negative ipact on the quality of decision-aking and hence the quality of disaster response. The ability of sharing and exchange inforation between organizations involved in disaster response operations is another challenge in disaster anageent. Therefore, it is necessary to utilize an appropriate fraework and technology to resolve probles concerning spatial data and inforation for disaster anageent. The ai of this paper is to discuss and ephasize the role of Spatial Inforation Infrastructure as a fraework for facilitating disaster anageent, aong other things iproving the quality of decision-aking or increasing efficiency and effectiveness at all levels of disaster anageent activities. Moreover, this paper presents a conceptual odel of IIP for disaster anageent. dr in. Agnieszka Chojka agnieszka.chojka@uw.edu.pl

ruchu. Regulując przy tym w sposób szczegółowy aspekty techniczne wykonywania tych prac, zabezpiecza odbiorcom opracowań, powstających w ich wyniku,

ruchu. Regulując przy tym w sposób szczegółowy aspekty techniczne wykonywania tych prac, zabezpiecza odbiorcom opracowań, powstających w ich wyniku, UZASADNIENIE Projekt rozporządzenia jest wypełnieniem delegacji ustawowej zapisanej w art. 19 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz.

Bardziej szczegółowo

Efektywna strategia sprzedaży

Efektywna strategia sprzedaży Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania

Bardziej szczegółowo

Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach?

Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach? Czy przedsiêbiorstwo, którym zarz¹dzasz, intensywnie siê rozwija, ma wiele oddzia³ów lub kolejne lokalizacje w planach? Czy masz niedosyt informacji niezbêdnych do tego, by mieæ pe³en komfort w podejmowaniu

Bardziej szczegółowo

Zasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania

Zasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania Jerzy Kowalczyk Zasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania Zasady doskonalenia systemu zarządzania oraz podstawowe procedury wspomagające Zarządzanie jakością VERLAG DASHÖFER Wydawnictwo VERLAG

Bardziej szczegółowo

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs. HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa Zamawiający: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75 Przedmiot zamówienia: Produkcja Interaktywnej gry matematycznej Nr postępowania: WMiNI-39/44/AM/13

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZEŃSTWO INFORMACYJNE I CYBERNETYCZNE

BEZPIECZEŃSTWO INFORMACYJNE I CYBERNETYCZNE BEZPIECZEŃSTWO INFORMACYJNE I CYBERNETYCZNE Prowadzący: mgr Arkadiusz Kozak Biegły Sądu Okręgowego w Szczecinie w zakresie teleinformatyki Bezpieczeństwo informacyjne i cybernetyczne bezpieczeństwo systemów

Bardziej szczegółowo

Regulamin organizacji przetwarzania i ochrony danych osobowych w Powiatowym Centrum Kształcenia Zawodowego im. Komisji Edukacji Narodowej w Jaworze

Regulamin organizacji przetwarzania i ochrony danych osobowych w Powiatowym Centrum Kształcenia Zawodowego im. Komisji Edukacji Narodowej w Jaworze Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9/11/12 dyrektora PCKZ w Jaworze z dnia 30 marca 2012 r. Regulamin organizacji przetwarzania i ochrony danych osobowych w Powiatowym Centrum Kształcenia Zawodowego im.

Bardziej szczegółowo

Formularz oferty. (Wypełniają jedynie Wykonawcy składający wspólną ofertę)

Formularz oferty. (Wypełniają jedynie Wykonawcy składający wspólną ofertę) Załącznik 2 do SIWZ Formularz oferty Do:...... (nazwa i adres Zamawiającego) Nawiązując do ogłoszenia o postępowaniu o zamówienie publiczne prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na Stworzenie

Bardziej szczegółowo

Podstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum

Podstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum 1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego informatyki w gimnazjum Obowiązująca podstawa programowa nauczania informatyki w gimnazjum, w odniesieniu do propozycji realizacji tych zagadnień w podręcznikach

Bardziej szczegółowo

Program Internet Start Up. WejdŸ do gry. Autor Programu. Partner Programu

Program Internet Start Up. WejdŸ do gry. Autor Programu. Partner Programu Program Internet Start Up WejdŸ do gry Autor Programu Partner Programu Program doradztwa prawnego Kancelarii Wierzbowski Eversheds dla projektów zwi¹zanych z internetem i nowymi technologiami www.internetstartup.pl

Bardziej szczegółowo

systemy informatyczne SIMPLE.ERP Bud etowanie dla Jednostek Administracji Publicznej

systemy informatyczne SIMPLE.ERP Bud etowanie dla Jednostek Administracji Publicznej SIMPLE systemy informatyczne SIMPLE.ERP Bud etowanie dla Jednostek Administracji Publicznej SIMPLE.ERP Bud etowanie dla Jednostek Administracji Publicznej to nowoczesny system informatyczny kompleksowo

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Województwa Wielkopolskiego

Wytyczne Województwa Wielkopolskiego 5. Wytyczne Województwa Wielkopolskiego Projekt wspó³finansowany przez Uniê Europejsk¹ z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Bud etu Pañstwa w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy. codziennej pracy. ka dego naukowca. Efektywne narzêdzie. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki.

Zapraszamy. codziennej pracy. ka dego naukowca. Efektywne narzêdzie. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. Platforma ³¹cz¹ca ludzi nauki. dowiedz siê wiêcej: iprofesor Efektywne narzêdzie codziennej pracy ka dego naukowca Zapraszamy Biuro projektu: Kiliñskiego 177 lok 14A 93-106 ódÿ Telefon: +48 883 321 883 Mail: Biuro@iProfesor ? Czym jest

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.12.2006 KOM(2006) 796 wersja ostateczna Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przedłużenia okresu stosowania decyzji 2000/91/WE upoważniającej Królestwo Danii i

Bardziej szczegółowo

Rudniki, dnia 10.02.2016 r. Zamawiający: PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE

Rudniki, dnia 10.02.2016 r. Zamawiający: PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE Zamawiający: Rudniki, dnia 10.02.2016 r. PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE W związku z planowaną realizacją projektu pn. Rozwój działalności

Bardziej szczegółowo

Ethernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat.

Ethernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat. Ethernet VPN tp 19330 Twój œwiat. Ca³y œwiat. Efektywna komunikacja biznesowa pozwala na bardzo szybkie i bezpieczne po³¹czenie poszczególnych oddzia³ów firmy przez wirtualn¹ sieæ prywatn¹ (VPN) oraz zapewnia

Bardziej szczegółowo

PODNOSZENIE EFEKTYWNOŒCI PRZEDSIÊBIORSTWA - PROJEKTOWANIE PROCESÓW

PODNOSZENIE EFEKTYWNOŒCI PRZEDSIÊBIORSTWA - PROJEKTOWANIE PROCESÓW BAROMETR REGIONALNY 33 PODNOSZENIE EFEKTYWNOŒCI PRZEDSIÊBIORSTWA - PROJEKTOWANIE PROCESÓW mgr in. Adam Piekara, Doradca w programie EQUAL Podstaw¹ niniejszego artyku³u jest przyjêcie za- ³o enia, e ka

Bardziej szczegółowo

FUNDACJA Kocie Życie. Ul. Mochnackiego 17/6 51-122 Wrocław

FUNDACJA Kocie Życie. Ul. Mochnackiego 17/6 51-122 Wrocław FUNDACJA Kocie Życie Ul. Mochnackiego 17/6 51-122 Wrocław Sprawozdanie finansowe za okres 01.01.2012 do 31.12.2012 1 SPIS TREŚCI: WSTĘP OŚWIADCZENIE I. BILANS I. RACHUNEK WYNIKÓW II. INFORMACJA DODATKOWA

Bardziej szczegółowo

Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec

Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec Program realizowany w ramach Miejskiego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego. Miejski Program

Bardziej szczegółowo

Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence.

Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. Informacje dla kadry zarządzającej Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. 2010 Cisco i/lub firmy powiązane. Wszelkie prawa zastrzeżone. Ten dokument zawiera

Bardziej szczegółowo

Zagro enia fizyczne. Zagro enia termiczne. wysoka temperatura ogieñ zimno

Zagro enia fizyczne. Zagro enia termiczne. wysoka temperatura ogieñ zimno Zagro enia, przy których jest wymagane stosowanie œrodków ochrony indywidualnej (1) Zagro enia fizyczne Zagro enia fizyczne Zał. Nr 2 do rozporządzenia MPiPS z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA PODATKOWE W BRANŻY ENERGETYCZNEJ - VAT

ZAGADNIENIA PODATKOWE W BRANŻY ENERGETYCZNEJ - VAT ZAGADNIENIA PODATKOWE W BRANŻY ENERGETYCZNEJ - VAT Szanowni Państwo! Prowadzenie działalności w branży energetycznej wiąże się ze specyficznymi problemami podatkowymi, występującymi w tym sektorze gospodarki.

Bardziej szczegółowo

Lokalne kryteria wyboru operacji polegającej na rozwoju działalności gospodarczej

Lokalne kryteria wyboru operacji polegającej na rozwoju działalności gospodarczej polegającej na rozwoju działalności gospodarczej Lp. 1. 2. 3. 4. Nazwa kryterium Liczba miejsc pracy utworzonych w ramach operacji i planowanych do utrzymania przez okres nie krótszy niż 3 lata w przeliczeniu

Bardziej szczegółowo

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Projekt: wersja β do konsultacji społecznych Opracowanie: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi Ul. Piotrkowska 175 90-447 Łódź Spis treści

Bardziej szczegółowo

Oświadczenie o stanie kontroli zarz ądczej Starosty Powiatu Radomszcza ńskiego za rok 2014

Oświadczenie o stanie kontroli zarz ądczej Starosty Powiatu Radomszcza ńskiego za rok 2014 Oświadczenie o stanie kontroli zarz ądczej Starosty Powiatu Radomszcza ńskiego za rok 2014 (rok, za który sk ładane jest o świadczenie) DzialI Jako osoba odpowiedzialna za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej,

Bardziej szczegółowo

S I M P L E. E R P ZARZ DZANIE MA J TKIEM. www.simple.com.pl

S I M P L E. E R P ZARZ DZANIE MA J TKIEM. www.simple.com.pl S I M P L E. E R P ZARZ DZANIE MA J TKIEM www.simple.com.pl SIMPLE.ERP ZARZ DZANIE MA J TKIEM Obszar funkcjonalny systemu ZARZ DZANIE MA J TKIEM umo liwia prowadzenie w systemie pe³nej obs³ugi maj¹tku

Bardziej szczegółowo

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? 1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego będzie można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puławach. Wnioski będą przyjmowane od dnia

Bardziej szczegółowo

KLAUZULE ARBITRAŻOWE

KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa

Bardziej szczegółowo

Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a

Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a Najwa niejsze kompetencje organów, które odpowiadaj za powo anie i funkcjonowanie sieci obszarów Natura 2000 w Polsce oraz ustalaj ce te kompetencje artyku y ustawy o ochronie przyrody Organ Generalny

Bardziej szczegółowo

Bariery w usługach geodezyjnych w Polsce

Bariery w usługach geodezyjnych w Polsce Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2006 r, dotycząca usług na rynku wewnętrznym, opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr L376 str. 0036 0068. art. 5 ust. 1

Bardziej szczegółowo

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które Oddział Powiatowy ZNP w Gostyninie Uprawnienia emerytalne nauczycieli po 1 stycznia 2013r. W związku napływającymi pytaniami od nauczycieli do Oddziału Powiatowego ZNP w Gostyninie w sprawie uprawnień

Bardziej szczegółowo

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA www.a22.arch.pk.edu.pl sl8 2004/2005 dr hab. arch. PIOTR GAJEWSKI www.piotrgajewski.pl 05 kwietnia 6. OBOWI ZKI ARCHITEKTA WOBEC ZAWODU CZYLI DLACZEGO NIE MO NA BRAÆ PIENIÊDZY,

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DODATKOWA. Do sprawozdania finansowego STOWARZYSZENIA KLON/JAWOR za okres 01.01.2007 31.12.2007

INFORMACJA DODATKOWA. Do sprawozdania finansowego STOWARZYSZENIA KLON/JAWOR za okres 01.01.2007 31.12.2007 INFORMACJA DODATKOWA Do sprawozdania finansowego STOWARZYSZENIA KLON/JAWOR za okres 01.01.2007 31.12.2007 Stowarzyszenie Klon/Jawor powstało w 02-08-2000 r. Do rejestru Stowarzyszeń i innych Organizacji

Bardziej szczegółowo

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1. P r o j e k t z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1. W ustawie z dnia 18 września 2001 r. o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół (Dz.U. Nr 122, poz.

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŒCI. Pismo w sprawie korzystania z pomocy finansowej ze œrodków funduszu restrukturyzacji banków spó³dzielczych.

SPIS TREŒCI. Pismo w sprawie korzystania z pomocy finansowej ze œrodków funduszu restrukturyzacji banków spó³dzielczych. SPIS TREŒCI Uchwa³a nr 5/2003 Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 20 lutego 2003 r. zmieniaj¹ca uchwa³ê w sprawie okreœlenia zasad, form, warunków i trybu udzielania pomocy finansowej podmiotom

Bardziej szczegółowo

Konferencja Sądu Arbitrażowego przy SIDiR WARUNKI KONTRAKTOWE FIDIC KLAUZULA 13 JAKO ODMIENNY SPOSÓB WYKONANIA ROBÓT A NIE ZMIANA UMOWY

Konferencja Sądu Arbitrażowego przy SIDiR WARUNKI KONTRAKTOWE FIDIC KLAUZULA 13 JAKO ODMIENNY SPOSÓB WYKONANIA ROBÓT A NIE ZMIANA UMOWY Konferencja Sądu Arbitrażowego przy SIDiR Zbigniew J. Boczek WARUNKI KONTRAKTOWE FIDIC KLAUZULA 13 JAKO ODMIENNY SPOSÓB WYKONANIA ROBÓT A NIE ZMIANA UMOWY 13 Variations and Adjustments!! 13 Zmiany i korekty

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE FINANSOWE

SPRAWOZDANIE FINANSOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE Za okres: od 01 stycznia 2013r. do 31 grudnia 2013r. Nazwa podmiotu: Stowarzyszenie Przyjaciół Lubomierza Siedziba: 59-623 Lubomierz, Plac Wolności 1 Nazwa i numer w rejestrze: Krajowy

Bardziej szczegółowo

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007 GEO-SYSTEM Sp. z o.o. 02-732 Warszawa, ul. Podbipięty 34 m. 7, tel./fax 847-35-80, 853-31-15 http:\\www.geo-system.com.pl e-mail:geo-system@geo-system.com.pl GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości

Bardziej szczegółowo

Korzy ci wynikaj ce ze standaryzacji procesów w organizacjach publicznych a zarz dzanie jako ci

Korzy ci wynikaj ce ze standaryzacji procesów w organizacjach publicznych a zarz dzanie jako ci Roman Batko Korzy ci wynikaj ce ze standaryzacji procesów w organizacjach publicznych a zarz dzanie jako ci Uniwersytet Jagiello ski wypracowanie i upowszechnienie najbardziej skutecznej i efektywnej dobrej

Bardziej szczegółowo

UMOWA PARTNERSKA. z siedzibą w ( - ) przy, wpisanym do prowadzonego przez pod numerem, reprezentowanym przez: - i - Przedmiot umowy

UMOWA PARTNERSKA. z siedzibą w ( - ) przy, wpisanym do prowadzonego przez pod numerem, reprezentowanym przez: - i - Przedmiot umowy UMOWA PARTNERSKA zawarta w Warszawie w dniu r. pomiędzy: Izbą Gospodarki Elektronicznej z siedzibą w Warszawie (00-640) przy ul. Mokotowskiej 1, wpisanej do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych

Bardziej szczegółowo

STOISKA - spis treœci STOISKA stoiska PROMOCYJNE stoiska SPRZEDA OWE stoiska TARGOWE stoiska SKLEPOWE / zabudowy

STOISKA - spis treœci STOISKA stoiska PROMOCYJNE stoiska SPRZEDA OWE stoiska TARGOWE stoiska SKLEPOWE / zabudowy biuro@omegasystem.pl STOISKA - spis treœci STOISKA stoiska PROMOCYJNE stoiska SPRZEDA OWE stoiska TARGOWE stoiska SKLEPOWE / zabudowy 2 3 4 5 6 biuro@omegasystem.pl STOISKA Œwiadczymy kompleksowe us³ugi

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 20 października 2011 r., III CZP 53/11

Uchwała z dnia 20 października 2011 r., III CZP 53/11 Uchwała z dnia 20 października 2011 r., III CZP 53/11 Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) Sędzia SN Anna Kozłowska (sprawozdawca) Sędzia SN Grzegorz Misiurek Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi

Bardziej szczegółowo

STATUT POLSKIEGO STOWARZYSZENIA DYREKTORÓW SZPITALI W KRAKOWIE. Rozdział I

STATUT POLSKIEGO STOWARZYSZENIA DYREKTORÓW SZPITALI W KRAKOWIE. Rozdział I STATUT POLSKIEGO STOWARZYSZENIA DYREKTORÓW SZPITALI W KRAKOWIE Rozdział I Postanowienia Ogólne. 1. Stowarzyszenie nosi nazwę Polskie Stowarzyszenie Dyrektorów Szpitali w Krakowie w dalszej części określone

Bardziej szczegółowo

Lublin, 19.07.2013. Zapytanie ofertowe

Lublin, 19.07.2013. Zapytanie ofertowe Lublin, 19.07.2013 Zapytanie ofertowe na wyłonienie wykonawcy/dostawcy 1. Wartości niematerialne i prawne a) System zarządzania magazynem WMS Asseco SAFO, 2. usług informatycznych i technicznych związanych

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, dnia 11 lutego 2011 r. MINISTER FINANSÓW ST4-4820/109/2011 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Uchwały 66 Komitetu Monitorującego PROW 2007-2013 z dnia 16 grudnia 2011 r. Lp. Dotyczy działania Obecny tekst Tekst po zmianie

Załącznik do Uchwały 66 Komitetu Monitorującego PROW 2007-2013 z dnia 16 grudnia 2011 r. Lp. Dotyczy działania Obecny tekst Tekst po zmianie Załącznik do Uchwały 66 Komitetu Monitorującego PROW 2007-2013 z dnia 16 grudnia 2011 r. Lp. Dotyczy działania Obecny tekst Tekst po zmianie 1. 5.3.4 Oś 4 Leader Poziom wsparcia Usunięcie zapisu. Maksymalny

Bardziej szczegółowo

U M OWA DOTACJ I <nr umowy>

U M OWA DOTACJ I <nr umowy> U M OWA DOTACJ I na dofinansowanie zadania pn.: zwanego dalej * zadaniem * zawarta w Olsztynie w dniu pomiędzy Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Bardziej szczegółowo

INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ

INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ realizowany w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009r. Nr

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia..2008 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia..2008 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia..2008 r. PROJEKT w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji obrotu detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi i wzoru tej dokumentacji

Bardziej szczegółowo

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA 1 I. Postanowienia ogólne 1. Koło Naukowe KLUB INWESTORA, zwane dalej Kołem Naukowym, jest jednostką Samorządu Studenckiego działającą przy Wydziale Finansów i Bankowości

Bardziej szczegółowo

Projektowanie bazy danych

Projektowanie bazy danych Projektowanie bazy danych Pierwszą fazą tworzenia projektu bazy danych jest postawienie definicji celu, założeo wstępnych i określenie podstawowych funkcji aplikacji. Każda baza danych jest projektowana

Bardziej szczegółowo

zywania Problemów Alkoholowych

zywania Problemów Alkoholowych Państwowa Agencja Rozwiązywania zywania Problemów Alkoholowych Konferencja Koszty przemocy wobec kobiet w Polsce 2013 Warszawa, 27 maja 2013 r. www.parpa.pl 1 Podstawy prawne Ustawa o wychowaniu w trzeźwości

Bardziej szczegółowo

Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A.

Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A. Gie³da Papierów Wartoœciowych w Warszawie S.A. (spó³ka akcyjna z siedzib¹ w Warszawie przy ul. Ksi¹ êcej 4, zarejestrowana w rejestrze przedsiêbiorców Krajowego Rejestru S¹dowego pod numerem 0000082312)

Bardziej szczegółowo

Regionalna Karta Du ej Rodziny

Regionalna Karta Du ej Rodziny Szanowni Pañstwo! Wspieranie rodziny jest jednym z priorytetów polityki spo³ecznej zarówno kraju, jak i województwa lubelskiego. To zadanie szczególnie istotne w obliczu zachodz¹cych procesów demograficznych

Bardziej szczegółowo

Tomice, dnia 15 lutego 2012 r.

Tomice, dnia 15 lutego 2012 r. WSPÓLNA METODA OCENY CAF 2006 W URZĘDZIE GMINY TOMICE PLAN DOSKONALENIA Sporządził: Ryszard Góralczyk Koordynator CAF Cel dokumentu: Przekazanie pracownikom i klientom Urzędu informacji o przyjętym planie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 24.05.2012 r.

Warszawa, 24.05.2012 r. Relacje administracji rz dowej z otoczeniem na przyk adzie dwóch projektów realizowanych przez Departament S by Cywilnej KPRM Warszawa, 24.05.2012 r. Zakres projektów realizowanych przez DSC KPRM W latach

Bardziej szczegółowo

1) w 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

1) w 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie: Źródło: http://bip.mswia.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnyc/2005/481,projekt-rozporzadzenia-ministra-spraw-wewnetrznych-i -Administracji-z-dnia-2005-r.html Wygenerowano: Czwartek, 28 stycznia 2016, 20:27

Bardziej szczegółowo

U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na

Bardziej szczegółowo

Lista standardów w układzie modułowym

Lista standardów w układzie modułowym Załącznik nr 1. Lista standardów w układzie modułowym Lista standardów w układzie modułowym Standardy są pogrupowane w sześć tematycznych modułów: 1. Identyfikacja i Analiza Potrzeb Szkoleniowych (IATN).

Bardziej szczegółowo

Problemy w realizacji umów o dofinansowanie SPO WKP 2.3, 2.2.1, Dzia anie 4.4 PO IG

Problemy w realizacji umów o dofinansowanie SPO WKP 2.3, 2.2.1, Dzia anie 4.4 PO IG 2009 Problemy w realizacji umów o dofinansowanie SPO WKP 2.3, 2.2.1, Dzia anie 4.4 PO IG Jakub Moskal Warszawa, 30 czerwca 2009 r. Kontrola realizacji wska ników produktu Wska niki produktu musz zosta

Bardziej szczegółowo

Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu

Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Jak ju wspomniano, kinesiotaping mo e byç stosowany jako osobna metoda terapeutyczna, jak równie mo e stanowiç uzupe nienie innych metod fizjoterapeutycznych.

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O OTWARTYM KONKURSIE OFERT NA REALIZACJĘ PROJEKTÓW W RAMACH PROGRAMU OSŁONOWEGO

OGŁOSZENIE O OTWARTYM KONKURSIE OFERT NA REALIZACJĘ PROJEKTÓW W RAMACH PROGRAMU OSŁONOWEGO OGŁOSZENIE O OTWARTYM KONKURSIE OFERT NA REALIZACJĘ PROJEKTÓW W RAMACH PROGRAMU OSŁONOWEGO WSPIERANIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W TWORZENIU SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE EDYCJA

Bardziej szczegółowo

Stowarzyszenie REFA Wielkopolska Poznań, 2011-11-07. ul. Rubież 46 C3, 61-612 Poznań

Stowarzyszenie REFA Wielkopolska Poznań, 2011-11-07. ul. Rubież 46 C3, 61-612 Poznań Stowarzyszenie REFA Wielkopolska Poznań, 2011-11-07 ul. Rubież 46 C3 tel. 0048 61 8279410 fax 0048 61 8279411 email: biuro@refa.poznan.pl ZAPYTANIE OFERTOWE Dotyczy: postępowania opartego na zasadzie efektywnego

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN GMINNEGO ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO d.s. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE. 1 Postanowienia ogólne

REGULAMIN GMINNEGO ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO d.s. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE. 1 Postanowienia ogólne Załącznik do Uchwały Nr 42/VI/2011 Rady Miejskiej w Myślenicach z dnia 31 marca 2011r. REGULAMIN GMINNEGO ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO d.s. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE 1 Postanowienia ogólne 1.

Bardziej szczegółowo

Procedura nadawania uprawnień do potwierdzania, przedłuŝania waŝności i uniewaŝniania profili zaufanych epuap. Załącznik nr 1

Procedura nadawania uprawnień do potwierdzania, przedłuŝania waŝności i uniewaŝniania profili zaufanych epuap. Załącznik nr 1 Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 204/2014 Burmistrza Miasta Kudowa-Zdrój z dnia 5 sierpnia 2014 r. Procedura nadawania uprawnień do potwierdzania, przedłuŝania waŝności i uniewaŝniania profili zaufanych

Bardziej szczegółowo

Nasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK

Nasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/bankowosc/biuro-informacji-kredytowej-bik-koszty-za r Biznes Pulpit Debata Biuro Informacji Kredytowej jest jedyną w swoim rodzaju instytucją na polskim rynku

Bardziej szczegółowo

Współfinansowanie V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych

Współfinansowanie V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych PROGRAM PRIORYTETOWY Tytuł programu: Współfinansowanie V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Część 1) Dla potencjalnych

Bardziej szczegółowo

Zapytanie ofertowe. (Niniejsze zapytanie ofertowe ma formę rozeznania rynku i nie stanowi zapytania ofertowego w rozumieniu przepisów ustawy PZP)

Zapytanie ofertowe. (Niniejsze zapytanie ofertowe ma formę rozeznania rynku i nie stanowi zapytania ofertowego w rozumieniu przepisów ustawy PZP) Zapytanie ofertowe (Niniejsze zapytanie ofertowe ma formę rozeznania rynku i nie stanowi zapytania ofertowego w rozumieniu przepisów ustawy PZP) Przeprowadzenie szkolenia BHP i PPOŻ W związku z realizacją

Bardziej szczegółowo

Kategoria środka technicznego

Kategoria środka technicznego ZRSMiU (P) Automobilklub Nowy Świat Sp. z o.o. o/ Poznań 61-625 Poznań, ul. Naramowicka 68 tel. (061) 826 57 69, faks (061) 826 57 69 Rzeczoznawca: Zbigniew Rychter UWAGA: Ze względu na przeznaczenie dokumentu

Bardziej szczegółowo

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie Załącznik do Zarządzenia Nr 120.16.2014 Burmistrza Łabiszyna z dnia 25 kwietnia 2014 r. Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie ""BSES Spis treści

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek

UCHWAŁA. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek Sygn. akt III CZP 53/11 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 października 2011 r. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek w sprawie ze skargi

Bardziej szczegółowo

Regulamin Projektów Ogólnopolskich i Komitetów Stowarzyszenia ESN Polska

Regulamin Projektów Ogólnopolskich i Komitetów Stowarzyszenia ESN Polska Regulamin Projektów Ogólnopolskich i Komitetów Stowarzyszenia ESN Polska 1 Projekt Ogólnopolski: 1.1. Projekt Ogólnopolski (dalej Projekt ) to przedsięwzięcie Stowarzyszenia podjęte w celu realizacji celów

Bardziej szczegółowo

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok Informacja dodatkowa sporządzona zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Finansów z 15.11.2001 (DZ. U. 137 poz. 1539 z późn.zm.) WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015 Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XIX/75/2011 Rady Miejskiej w Golinie z dnia 29 grudnia 2011 r. Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Bardziej szczegółowo

Konferencja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Konferencja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM Działanie 9.5 PO KL Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich Kielce, 6 września 2013 PRZEDMIOT KONKURSU Projekty określone dla

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Budowa elektronicznej administracji w ramach POIG Konferencja podsumowuj realizacj projektu pn. E-administracja warunkiem rozwoju Polski. Wzrost konkurencyjno

Bardziej szczegółowo

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu Załącznik nr 1 do Zarządzenia Wójta Gminy Ułęż nr 21 z dnia 14 maja 2014r. Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu Spis treści Użyte pojęcia i skróty...

Bardziej szczegółowo

Zapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych

Zapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych Zapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych Data publikacji 2016-04-29 Rodzaj zamówienia Tryb zamówienia

Bardziej szczegółowo

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Gdańsku

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Gdańsku Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 517/13 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 25 kwietnia 2013r. w sprawie utworzenia i zasad działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane elektronicznej Platformy Usług

Bardziej szczegółowo

e-izba IZBA GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ www.ecommercepolska.pl

e-izba IZBA GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ www.ecommercepolska.pl e-izba IZBA GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ www.ecommercepolska.pl e-izba - IZBA GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ Niniejszy dokument jest przeznaczony wyłącznie dla jego odbiorcy nie do dalszej dystrybucji 1 2012 Fundacja

Bardziej szczegółowo

Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne

Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne Doświadczenia projektu Lepsza Przyszłość Ekonomii Społecznej Małgorzata Lublińska Warszawa, 19 czerwca 2012 roku Lepsza Przyszłość Ekonomii Społecznej Europejska

Bardziej szczegółowo

Program Aktywności Lokalnej dla Gminy Michałowice wskazuje na problemy związane

Program Aktywności Lokalnej dla Gminy Michałowice wskazuje na problemy związane Ι. WPROWADZENIE Program Aktywności Lokalnej dla Gminy Michałowice wskazuje na problemy związane z funkcjonowaniem społeczności lokalnych i grup społecznych oraz wyznacza kierunki działań, mających na celu

Bardziej szczegółowo

Norweski Mechanizm Finansowy na lata 2009-14 Memorandum of Understanding Rzeczpospolita Polska. Ramy Wdrażania

Norweski Mechanizm Finansowy na lata 2009-14 Memorandum of Understanding Rzeczpospolita Polska. Ramy Wdrażania Ramy Wdrażania ZAŁĄCZNIK B Zgodnie z Artykułem 2.1 Regulacji strony niniejszego Memorandum of Understanding uzgodniły następujące ramy wdrażania zawarte w niniejszym Załączniku: 1. Finansowe aspekty Ram

Bardziej szczegółowo

2.Prawo zachowania masy

2.Prawo zachowania masy 2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco

Bardziej szczegółowo

INDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej.

INDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej. INDATA SOFTWARE S.A. Spółka akcyjna z siedzibą we Wrocławiu, adres: ul. Strzegomska 138, 54-429 Wrocław, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000360487

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONTROLI ZARZĄDCZEJ W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ W TOLKMICKU. Postanowienia ogólne

REGULAMIN KONTROLI ZARZĄDCZEJ W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ W TOLKMICKU. Postanowienia ogólne Załącznik Nr 1 do Zarządzenie Nr4/2011 Kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tolkmicku z dnia 20 maja 2011r. REGULAMIN KONTROLI ZARZĄDCZEJ W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ

Bardziej szczegółowo

Program ekologicznego w Gimnazjum w Zamieniu opracowała Beata Walas nauczyciel biologii i chemii

Program ekologicznego w Gimnazjum w Zamieniu opracowała Beata Walas nauczyciel biologii i chemii Program ekologicznego w Gimnazjum w Zamieniu opracowała Beata Walas nauczyciel biologii i chemii WSTĘP Kształtowanie właściwego stosunku do przyrody, wyrabianie nawyków umiejętnego jej chronienia, wymaga

Bardziej szczegółowo

W N I O S E K O PRZYZNANIE ŚRODKÓW Z KRAJOWEGO FUNDUSZU SZKOLENIOWEGO NA DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO PRACOWNIKÓW I PRACODAWCY ...

W N I O S E K O PRZYZNANIE ŚRODKÓW Z KRAJOWEGO FUNDUSZU SZKOLENIOWEGO NA DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO PRACOWNIKÓW I PRACODAWCY ... ... (pieczęć wnioskodawcy) Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Gryficach W N I O S E K O PRZYZNANIE ŚRODKÓW Z KRAJOWEGO FUNDUSZU SZKOLENIOWEGO NA DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO PRACOWNIKÓW

Bardziej szczegółowo

Projekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r.

Projekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r. Projekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r. Uchwała nr.. Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy OEX Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu z dnia

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów 1 Autor: Aneta Para Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów Jak powiedział Günter Verheugen Członek Komisji Europejskiej, Komisarz ds. przedsiębiorstw i przemysłu Mikroprzedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO WNIOSEK O ZATWIERDZENIE ANEKSU NR 8 DO PROSPEKTU EMISYJNEGO

KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO WNIOSEK O ZATWIERDZENIE ANEKSU NR 8 DO PROSPEKTU EMISYJNEGO Aneks nr 8 do Prospektu Emisyjnego Cyfrowy Polsat S.A. KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO PLAC POWSTAÑCÓW WARSZAWY 1, 00-950 WARSZAWA WNIOSEK O ZATWIERDZENIE ANEKSU NR 8 DO PROSPEKTU EMISYJNEGO zatwierdzonego

Bardziej szczegółowo

Program Współpracy Gminy Garbów z organizacjami pozarządowymi

Program Współpracy Gminy Garbów z organizacjami pozarządowymi PROJEKT Załącznik do uchwały nr.. Rady Gminy Garbów z dnia. Program Współpracy Gminy Garbów z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego

Bardziej szczegółowo

Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju

Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju Art.1. 1. Zarząd Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju, zwanego dalej Stowarzyszeniem, składa się z Prezesa, dwóch Wiceprezesów, Skarbnika, Sekretarza

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) Dz.U.05.73.645 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 2005 r.) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów 1 Organizatorzy Konkursu 1. Organizatorem Konkursu Start up Award (Konkurs) jest Fundacja Instytut Studiów Wschodnich

Bardziej szczegółowo

Stan prac w zakresie wdrożenia systemów operacyjnych: NCTS2, AIS/INTRASTAT, AES, AIS/ICS i AIS/IMPORT. Departament Ceł, Ministerstwo Finansów

Stan prac w zakresie wdrożenia systemów operacyjnych: NCTS2, AIS/INTRASTAT, AES, AIS/ICS i AIS/IMPORT. Departament Ceł, Ministerstwo Finansów Stan prac w zakresie wdrożenia systemów operacyjnych: NCTS2, AIS/INTRASTAT, AES, AIS/ICS i AIS/IMPORT Departament Ceł, Ministerstwo Finansów Usługa e-tranzyt System NCTS 2 Aktualny stan wdrożenia Ogólnopolskie

Bardziej szczegółowo

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych Warszawa 2012 (nowelizacja 2014) 1 zmiana nazwy zgodnie z terminologią zawartą w ustawie Prawo pocztowe Jednostka zlecająca: Urząd Komunikacji

Bardziej szczegółowo