Załącznik GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr V/23/2011 Rady Gminy w Krzykosach z dnia 4 marca 2011r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA I. Podstawa prawna. II. III. IV. Informacje ogólne i wstępna diagnoza problemu. Skutki przemocy. Diagnoza środowiska lokalnego. V. Założenia do Programu. 1. Cele programu. 2. Podejmowanie i realizowanie zintegrowanych działań w zakresie przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie. VI. VII. VIII. IX. Przewidywane efekty realizacji Programu. Monitoring i ewaluacja. Źródła finansowania Programu. Harmonogram działań na rok Programu Przeciwdziałania Przemocy i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie. I. Podstawy prawa. Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Krzykosach na lata opracowany został w oparciu o: 1. Ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2005 roku, Nr 180, poz. 1493) 2. Ustawę z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i

2 przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) 3. Ustawę z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej ( Dz. U. z 2009 r. Nr 175 poz z późn. zm. ) 4. Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Krzykosach na lata Kodeks rodzinny i opiekuńczy ustawa z dnia 15 lutego 1964r. 6. Kodeks Karny 7. Kodeks Postępowania Karnego 8. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie 9. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych II. Informacje ogólne i wstępna diagnoza problemu Rodzina jest najważniejszym środowiskiem w życiu człowieka, kształtującym osobowość, system wartości, poglądy, styl życia. Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy rodzicami oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji, rodzina nie jest w stanie realizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulegają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz oczekiwaniami społecznymi. Celem przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zmniejszenia jej negatywnych następstw w życiu społecznym i rodzinnym tworzy się Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie Gminy Krzykosy, zwany dalej Programem. Zjawisko przemocy w rodzinie definiuje art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Mówi ona, że przemoc w rodzinie to : jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające dobra lub prawa osobiste osób wymienionych w pkt. 1 ustawy, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym i psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc w rodzinie charakteryzuje fakt, że: jest intencjonalna przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie drugiego człowieka, siły są nierównomierne w relacjach, osoba stosująca przemoc jest silniejsza, ma

3 przewagę nad osobą doznającą przemocy, narusza prawa i dobra osobiste krzywdzonego człowieka rodziny, m.in. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku, powoduje cierpienie i ból u osób, których przemoc dotyka. Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy : przemoc fizyczna obejmuje takie zachowania agresywne jak popychanie, policzkowanie, szarpanie, kopanie, duszenie, bicie pięścią, ciskanie w kogoś przedmiotami, użycie broni, nieudzielanie koniecznej pomocy, itp.:, przemoc psychiczna wyśmiewanie poglądów, religii, narzucanie własnych poglądów, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna, domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu, pożywienia, wyzywanie, upokarzanie, stosowanie gróźb, itp. przemoc seksualna wymuszanie współżycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współżycia seksualnego, demonstrowanie zazdrości, krytyka, wyśmiewanie zachowań seksualnych, itp.:. przemoc ekonomiczna odbieranie zarobkowych pieniędzy uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, nie zaspokajanie podstawowych materialnych potrzeb rodziny, itp.. III. Skutki przemocy. Przemoc może spowodować oprócz szkód fizycznych również trwałe i rozległe następstwa w psychice człowieka. Z powodu wielu następstw takich doświadczeń, cierpią nie tylko ci, którzy są ofiarami, ale również bezsilni świadkowie obserwujący akty przemocy tj. najczęściej dzieci. Tego typu doświadczenia uczą agresywnego stylu zachowania, zwiększają pobudzenie w sytuacjach z elementami agresji, zmniejszają opór przed agresywnym zachowaniem, zaburzają poglądy na rozwiązywanie konfliktów i zmniejszają wrażliwość na agresywne zachowanie. Ogromne koszty przemocy domowej ponoszą zarówno jednostki, jak i społeczeństwo. Pomoc osobom doznającym przemocy, jako wspieranie zmian życiowych w kierunku stawiania na własnych nogach. Najczęściej podejmowane oddziaływania zewnętrzne pomoc ofiarom to:

4 interwencja, schronienie, informacja, edukacja, specjalistyczne poradnictwo, wsparcie emocjonalne, psychoterapia, pomoc socjalna dająca sytuacyjne oparcie dla dalszych działań. PRZEMOC W RODZINIE JEST PRZESTĘPSTWEM! Do zadań własnych gminy należy w szczególności : 1. tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy, 2. prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy, 3. opracowanie i realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie, IV. Diagnoza środowiska lokalnego. W Gminie Krzykosy w 2008 roku zamieszkiwało ogółem osoby. Z analizy środowisk przeprowadzonej przez Ośrodek Pomocy Społecznej w 2008 i 2009 roku wynika, że zdecydowana większość korzystających z pomocy społecznej, to rodziny z wieloma problemami. W 2008 roku wpłynęło do Ośrodka Pomocy Społecznej 12 zgłoszeń dotyczących przemocy domowej, a w 2009 roku 4 zgłoszenia. W związku z powyższym w 2008 roku przeprowadzono 11 interwencji, a w interwencji. Z danych ustalonych w trakcie przeprowadzanych przez pracowników socjalnych OPS wywiadów środowiskowych wynika, że zjawisko przemocy domowej występuje stosunkowo często. Jest ono jednak najczęściej zatajane przez osoby doznające przemocy lub po prostu bagatelizowane. Rodziny dotknięte przemocą bardzo niechętnie zgadzają się na uruchomienie procedury niebieska karta. W 2009 roku OPS wypełnił 7 Niebieskich Kart. Z analizy przeprowadzonej przez Rewir Dzielnicowy w Nowym Mieście n/wartą wynika, że w 2008 roku odnotowano 16 zgłoszeń dotyczących rodziny, w której wystąpiła przemoc domowa, w zgłoszeń. Liczba interwencji w tych rodzinach to : 79 w 2008 r. i 60 w 2009 roku. W 2008 roku sporządzono 16 niebieskich kart, a w niebieskich kart. Z analiz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadzonych w roku 2008 z 23 osób uzależnionych 10 osób jest równocześnie ofiarami przemocy, a w 2009 z 28 osób uzależnionych 9 osób jest również ofiarami przemocy. Zjawisko przemocy w rodzinie od wielu lat traktowane jest, jako poważny problem. Mimo, że w relacjach międzyludzkich przemoc istniała od zawsze, o przemocy w rodzinie mówiono niewiele, jakoby nie postrzegając jej, jako poważne zaburzenie w funkcjonowaniu rodziny.

5 V. Założeni a do Programu 1. Cele programu: Cel główny: Przeciwdziałanie przemocy i ochrona ofiar przemocy w rodzinie oraz zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy dla rodzin, w których stosowana jest przemoc. Cele szczegółowe : Prowadzenie stałych działań informacyjno edukacyjnych skierowanych do ogółu Społeczności lokalnej i grup ryzyka poprzez ulotki, broszury, spotkania informacyjne, itp. Funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego do zintegrowanych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w trudnej sytuacji życiowej. Koordynacja działań w zakresie zatrzymywania i przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wsparcie i profesjonalna pomoc doradcza, terapeutyczna, socjalna, prawna rodzinom dotkniętym przemocą w Punkcje Informacyjno Konsultacyjnym dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie. Zwiększenie dostępności pomocy oraz zwiększenie skuteczności działań Interwencyjnych. Wspieranie i ochrona osób doznających przemocy w rodzinie. Podnoszenie świadomości społecznej w zakresie zjawiska przemocy i sposobów radzenia sobie z tym problemem zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. 2.Podejmowanie i realizowanie zintegrowanych działań w zakresie przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie poprzez: Podniesienie poziomu wiedzy i świadomości społeczności lokalnej dotyczącej przemocy domowej. Zadania Realizatorzy

6 1. Edukacja w zakresie przemocy domowej kierowana do dzieci i młodzieży szkolnej Pedagodzy i wychowawcy wszystkich placówek oświatowych i edukacyjnych. 2. Edukacja osób dorosłych dotyczących przemocy domowej poprzez rozpowszechnienie plakatów, broszur, ulotek dotyczących zjawiska przemocy. 3. Realizacja kampanii profilaktyczno edukacyjnych przeciw przemocy domowej. 4. Edukacja osób pochodzących z tzw. Grup ryzyka. OPS, GKRPA, Policji, placówki oświatowej, służby zdrowia. 5. Rozwój form spędzenia czasu wolnego sprzyjający wzmacnianiu więzi rodzinnych, prowadzenie zajęć edukacyjno wychowawczych. 6. Realizacja programów profilaktycznych w placówkach oświatowo edukacyjnych, uwrażliwiających dzieci i młodzież na problem przemocy w rodzinie oraz sposobów radzenia sobie ze stresem i agresją. Pomoc zmierzająca do przerwania przemocy w rodzinie oraz zmniejszenia negatywnych następstw występowania przemocy u ofiar i świadków przemocy. Lp. Zadania Realizatorzy 1. Powołanie przez Wójta Gminy Krzykosy Zespołu Interdyscyplinarnego do Spraw Przeciwdziałania Przemocy i Ochrony Ofiar Przemocy przy OPS w Krzykosach. 2. Realizacja zintegrowanych i skoordynowanych działań Zespołu Interdyscyplinarnego w zakresie przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie przy współpracy GKRPA, OPS, Zespół Interdyscyplinarny. 3. Zawiadomienie Policji lub Prokuratora o domniemaniu popełnienia przestępstwa znęcanie się nad rodziną. 4. Interwencje w przemocy domowej. 5. Kompleksowa pomoc rodzinom dotkniętym zjawiskiem przemocy poprzez interwencje Zespołów Interdyscyplinarnego, działania edukacyjnowspierające. 6. Opracowanie i realizacja planów pomocy ofiarom i świadkom przemocy. 7. Interwencje w przemocy wobec dzieci.

7 Przerwanie stosowania przemocy przez sprawcę Zadania Realizatorzy 1. Stosowanie działań w ramach procedury NIEBIESKA KARTA 2. Kierowanie sprawców przemocy do programów psychokorekcyjnych. 3. Stosowanie wobec uzależnionych sprawców przemocy procedury sądowego zobowiązania do leczenia odwykowego. Podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności osób realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, poprawę skuteczności podejmowanych działań. Zadania Realizatorzy 1. Zarządzanie Gminnym Systemem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Pełnomocnik Wójta Gminy ds. Profilaktyki. 2. Praca Zespołu Interdyscyplinarnego działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz przeciwdziałania przemocy wobec dzieci. 3. Udział w szkoleniach dotyczących przemocy domowej. 4. Współpraca przy realizacji procedury Niebieska Karty. VI.Przewidywane efekty realizacji Programu 1. Zmiana postaw społecznych wobec zjawiska przemocy w rodzinie. 2. Spadek liczby przypadków przemocy w rodzinie. 3. Wprowadzenie procedur interwencji kryzysowej wobec ofiar i sprawców przemocy oraz opracowanie strategii postępowania.

8 4. Udzielanie profesjonalnej pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie. 5. Usprawnienie systemu pomocy rodzinom dotkniętym przemocą domową. 6. Zwiększenie zaangażowania społeczności lokalnej w sprawy przeciwdziałania przemocy. 7. Usprawnienie systemu działań w zakresie pomocy rodzinom i osobom dotkniętym przemocą. 8. Niwelowanie skutków zjawiska przemocy. VII. Monitoring i ewaluacja Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie będzie zarządzany przez Pełnomocnika Wójta ds. profilaktyki, a monitorowany przez Zespół Interdyscyplinarny.Pełnomocnik Wójta ds. profilaktyki do końca marca następnego roku przedstawi sprawozdanie z realizacji programu. VIII. Zródła finansowania Programu Źródłem finansowania zadań gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie będą środki pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych zaplanowany w budżecie na dany rok. IX. Harmonogram działań na 2011 do 2015 Programu Przeciwdziałania Przemocy i Ochrony Ofiar Przemocy. Zadania Terminy miesiące 1. Działania informacyjno edukacyjne dla społeczności lokalnej 2. Powołanie i działanie Zespołu Interdyscyplinarnego 3. Utworzenie działanie Punktu Informacyjnego Wsparcia i Pomocy dla osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie 4. Udział w specjalistycznych szkoleniach dot. przemocy dla różnych grup zawodowych stykających się z problematyką przemocy w rodzinie.