Zarządzanie tuczarnią w cyklu otwartym, jako kontynuacja rozrodu w cyklu zamkniętym

Transkrypt

1 Zarządzanie tuczarnią w cyklu otwartym, jako kontynuacja rozrodu w cyklu zamkniętym. Marek Gasiński Specjalista ds. Rozrodu 2 grudnia, Pałac w Pakosławiu

2 Zarządzanie tuczarnią w cyklu otwartym, jako kontynuacja rozrodu w cyklu zamkniętym Marek Gasiński Wytwórnia Pasz LIRA Krzywiń Pakosław 2 grudnia 2011 r.

3 POTENCJAŁ GENETYCZNY KRAJOWYCH RAS ŚWIŃ 18 prosiąt urodzonych w jednym miocie 44 prosięta rocznie 2,4 miotu

4 EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI Efektywność produkcji (plenność gospodarcza) zaleŝy od liczby prosiąt odchowywanych od lochy w roku 60 % częstotliwość wyprosień 20 % liczba urodzonych prosiąt w miocie 20 % liczba padnięć

5 KNUR

6 WPŁYW WIEKU KNURA NA WIELKOŚĆ MIOTU (CASTRO, 1989) 12,5 12,0 12,0 11,4 11,6 11,8 11,5 wielkość miotu 11,0 10,5 10,1 10,4 10,7 10,9 11,0 10,0 9,5 9, wiek knura (w miesiącach)

7 WPŁYW WIEKU KNURA NA SKUTECZNOŚĆ KRYCIA (CASTRO, 1989) 100% 90% 78% 80% 82% 85% 90% 80% 68% 70% skuteczność kr rycia 60% 50% 40% 30% 55% 20% 10% 0% wiek knura (w miesiącach)

8 WYMAGANIA ZDROWOTNE DLA KNURÓW WARUNKI ZDROWOTNE, KTÓRE MUSZĄ SPEŁNIAĆ KNURY PRZEZNACZONE DO STACJI UNASIENIANIA STOSOWNIE DO ROZPORZĄDZENIA NR 1017 MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Z DNIA 27 kwietnia 2004r. Knury muszą pochodzić z gospodarstw wolnych od chorób zakaźnych i zaraźliwych trzody chlewnej, w tym równieŝ PRRS. Knury muszą być poddane tuberkulinizacji oraz posiadać ujemne wyniki badania krwi w kierunku: PRRSV BRUCELOZY LEPTOSPIROZY SALMONELOZY CHOROBY AUJESZKYEGO

9 WYMAGANIA ZDROWOTNE DLA KNURÓW WARUNKI ZDROWOTNE, KTÓRE MUSZĄ SPEŁNIAĆ KNURY PRZEZNACZONE DO STACJI UNASIENIANIA STOSOWNIE DO ROZPORZĄDZENIA NR 1017 MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Z DNIA 27 kwietnia 2004r. Ponadto muszą posiadać świadectwo przydatności do rozpłodu, w tym m. in. wyniki badań morfologicznych i bakteriologicznych nasienia. Knury muszą być zaszczepione przeciwko ekto- i endopasoŝytom

10 PARAMETRY NASIENIA KNURÓW MINIMALNE PARAMETRY NASIENIA KNURÓW PRZEZNACZONYCH DO STACJI UNASIENIANIA (wg. Instrukcji nr 3/89 Badanie i ocena przydatności rozpłodowej knurów prof. K. Rosłanowskiego) objętość ejakulatu po przefiltrowaniu: > 100 ml odsetek plemników o ruchu prawidłowym: > 60 % minimalna koncentracja plemników w 1 mm³: > 250 tys. ph nasienia: 6,8 7,8

11 PARAMETRY NASIENIA KNURÓW MINIMALNE PARAMETRY NASIENIA KNURÓW PRZEZNACZONYCH DO STACJI UNASIENIANIA (wg. Instrukcji nr 3/89 Badanie i ocena przydatności rozpłodowej knurów prof. K. Rosłanowskiego) odsetek plemników nie zmienionych morfologicznie: 80 % w tym plemników z kroplą protoplazmatyczną: < 10% zawartość drobnoustrojów warunkowo-chorobotwórczych: < 150 tys./ cm³

12 Archiwum WCHiRZ fot. G. Pietrzak

39 ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W DAWCE DLA KNURÓW Energia trzoda (MJ) Fosfor ogólny (P) [%] Białko ogólne [%] Fosfor przysw. (Pp) [%] Włókno surowe [%] Magnez (Mg) [%] Lizyna [%] Sód (Na) [%] Metionina [%] Chlor [%] Metionina + Cystyna [%] Mangan Tryptofan [%] Cynk Treonina [%] śelazo Kwas linolowy [%] Miedź Wapń ogólny (Ca) [%] Jod mg mg mg mg mg 1.560

40 ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W DAWCE DLA KNURÓW Kobalt Selen mg Witamina B12 mg Witamina C mcg mg Sól (NaCl) [%] Pantotenina Ca mg Witamina A j.m Kwas nikotynowy mg Witamina D3 Witamina E Witamina K3 Witamina B1 Witamina B2 Witamina B6 j.m Kwas foliowy mg Biotyna mg Chlorek choliny mg Tylozyna mg Virginiamycyna mg mg mcg mg mg mg 0.000

41 POMIESZCZENIA DLA KNURÓW Powierzchnia kojca 6 m² (½ rusztowa) Powierzchnia wybiegów 10 m² (w 1/3 zadaszony) Optymalna temperatura 12-15º 15º C Wilgotność 60-75% Prędko dkość przepływu powietrza 0,5-0,2 0,2 m/sek. Wymiana powietrza latem 100 m³/h/szt. Wymiana powietrza zimą 20 m³/h/szt. Poziom hałasu asu 85 db

42 LOCHA

43 PRAWIDŁOWY ROZRÓD Normy fizjologiczne warunkujące prawidłowy przebieg rozrodu (2,2 2,4 2,4 miotu w roku) CiąŜa dni Laktacja - od 21 do 28 dni Liczba dni pustych - od 5 do 7 dni Cykl reprodukcyjny od 141 do 148 dni

44 PRAWIDŁOWY ROZRÓD PRZYGOTOWANIE LOSZEK DO ROZRODU Właściwy wybór loszek remontowych Prawidłowa selekcja loszek w okresie odchowu (po urodzeniu, w chwili odłączania od matek, w wieku 5-6 miesięcy) Prawidłowy, kontrolowany rozwój loszki

45 PRAWIDŁOWY ROZRÓD PRZYGOTOWANIE LOSZEK DO ROZRODU Optymalny czas pierwszej inseminacji: dzień Ŝycia masa ciała kg Długość dnia świetlnego : godzin, światło o natęŝeniu luksów

46 PRAWIDŁOWY ROZRÓD ORGANIZACJA SEKTORA ROZRODU W CHLEWNI Wprowadzanie loszek do stada Tworzenie grup technologicznych Edukacja seksualna młodych loszek śywienie, flushing Kontakt z knurem Kontakt z aktywnymi płciowo lochami Synchronizacja rui

47 WŁAŚCIWEJ JAKOŚCI NASIENIE, ZDEPONOWANE WE WŁAŚCIWYM MIEJSCU, O WŁASCIWYM CZASIE CHRISTINE GLOSSOP

48 WYSZUKIWANIE I OBSERWACJA RUI

49 PRAWIDŁOWE ROZPOZNANIE RUI I OKREŚLENIE OPTYMALNEGO CZASU UNASIENNIANIA CYKL RUJOWY to okres od pierwszego dnia rui do ostatniego dnia poprzedzającego następna ruję; trwa średnio 21 dni (17-24 dni) Podstawowym warunkiem powodzenia inseminacji jest prawidłowe ustalenie terminu wystąpienia rui i określenie optymalnego terminu wykonania zabiegu unasieniania

50 PRAWIDŁOWE ROZPOZNANIE RUI I OKREŚLENIE OPTYMALNEGO CZASU UNASIENNIANIA Jednym z waŝniejszych elementów strategii inseminacji jest analizowanie terminu występowania rui po odsadzeniu oraz czasu jej trwania. Dane te słuŝą do precyzyjnego ustalenie optymalnego terminu inseminacji NaleŜy, jako regułę łę, wprowadzić zasadę dwukrotnego, w ciągu dnia wyszukiwania rui, najlepiej w okresie spokoju w chlewni. Obserwacje rui powinno przeprowadzać się w godzinach: od 6 do 9 rano oraz od 13 do 16 po południu. Idealnym rozwiązaniem zaniem jest wyszukiwanie rui, co 12 godzin, zawsze jednak z wykorzystaniem knura

51 Archiwum WCHiRZ fot. M. Ellmann Archiwum WCHiRZ fot. M. Ellmann

53 Archiwum WCHiRZ fot. M. Ellmann

55 OKREŚLANIE OPTYMALNEGO CZASU UNASIENNIANIA Wczesne: 3-4 dni po odsadzeniu prosiąt Terminowe: 5 dni po odsadzeniu prosiąt Późne: 7-10 dni po odsadzeniu prosiąt

56 OKREŚLANIE OPTYMALNEGO CZASU UNASIENNIANIA Ruje wczesne: pierwsze krycie wykonujemy 24 godziny po zauwaŝeniu rui, następne po kolejnych ok. 12 godzinach (w godzinie) Ruje terminowe: pierwsze krycie wykonujemy 12 godzin po zauwaŝeniu rui, następne po kolejnych ok. 12 godzinach (w godzinie) Ruje późne: pierwsze krycie wykonujemy natychmiast po zauwaŝeniu rui, następne po kolejnych ok. 12 godzinach (w godzinie)

57 Postępowanie z nasieniem Wykonanie zabiegu inseminacyjnego

68 POSTĘPOWANIE Z NASIENIEM, WYKONANIE ZABIEGU INSEMINACYJNEGO Wpływ dodatkowych czynników na skuteczność zabiegów inseminacyjnych (wg Z. Pejsaka): Ucisk grzbietu lochy 48 % Ucisk grzbietu lochy + głos knura 71 % Ucisk grzbietu lochy + zapach knura 81 % Ucisk grzbietu lochy + obecność knura 97 %

69 WSPÓŁCZYNNIK ZAPŁODNIEŃ W ZALEśNOŚCI OD TERMINU KRYCIA LICZBA LOCH TERMIN KRYCIA: DZIEŃ RUI ODSETEK ZAPŁODNIEŃ I II III 187 rano 248 wieczorem 178 rano i wieczorem rano X 83,4 rano i wieczorem X 81,5 rano i wieczorem X 83,7 96 X rano i wieczorem rano 95,8 49 X rano i wieczorem X 93,8 (Kotowski, Pejsak, 1999)

70 WSPÓŁCZYNNIK ZAPŁODNIEŃ W ZALEśNOŚCI OD TERMINU KRYCIA CYKL PRODUKCYJNY OKRES ODSADZENIA LOCH Liczba loch Skuteczność krycia 92,4% 86,1% 78,6% Liczba urodzonych prosiąt 11,9 11,7 12,1 (Kotowski, Pejsak, 1999)

71 POSTĘPOWANIE Z LOCHAMI PO INSEMINACJI Łączenie pokrytych samic w grupy Warunki w pomieszczeniach Nadmierne zagęszczenie w kojcach śywienie

72 POSTĘPOWANIE Z LOCHAMI PO INSEMINACJI 1. krytyczny moment do 24 dni po inseminacji do momentu implantacji zarodków w macicy 2. krytyczny moment 70 dzień ciąŝy zatrzymanie rozwoju łoŝyska, mniejsze płody nie rozwijają się i obumierają

73 CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ WYNIKÓW INSEMINACJI Miedź niedobory powodują zamieranie i resorpcje płodów zalecenia 15 mg Cu na 1 kg paszy Podawanie witaminy A, D i E niedobór powoduje obniŝenie płodności Kwas foliowy obniŝenie poziomu w organizmie zmniejsza przeŝywalność embrionów zalecenia 5 mg na 1 kg paszy zwiększa przeŝywalność embrionów o 5% Beta-karoten zaleca się podawanie mg syntetycznego betakarotenu w okresie 5 dni przed odsadzeniem prosiąt aŝ do wystąpienia rui i następnie 14 dni po pokryciu lepsze zagnieŝdŝanie płodów w rogach macicy

74 PODSTAWOWE ZASADY POSTĘPOWANIA Z PROSIĘTAMI POCHODZĄCYMI Z ZAKUPU

75 MAKSYMALNE WYKORZYSTYWANIE POTENCJAŁU GENETYCZNEGO PRODUKOWANYCH TUCZNIKÓW

76 PRZYGOTOWANIE POMIESZCZEŃ - CPP-CPP - MYCIE, DEZYNFEKCJA - DOSTĘP DO WODY POIDŁA SMOCZKOWE: 1/10 POIDŁA MISECZKOWE: 1/15 DOPAJANIE PROSIĄT

77 WYBÓR ZWIERZĄT - STATUS ZDROWOTNY STAD (-A) - ZASADY POSTĘPOWANIA W ZAKRESIE PROFILAKTYKI CPP-CPP W TRAKCIE PROWADZENIA HODOWLI

78 PODSTAWOWE ZASADY BIOASEKURACJI ZABEZPIECZENIE FERMY PRZED GRYZONIAMI DYZENTERIA, ADENOMATOZA, SALMONELLA

79 POSTĘPOWANIE WETERYNARYJNE - SZCZEPIENIA OCHRONNE RÓśYCA, PLEUROPNEUMONIA, CIRKOWIROZA - PASZA KWARANTANNA - METAFILAKTYKA

80 SPOSOBY PODAWANIA LEKÓW INIEKCJA WODA PASZA LECZNICZA

81 POSTĘPOWANIE ZOOTECHNICZNE KONTROLA PRZYROSTÓW OBSERWACJA ZWIERZĄT

82 WŁAŚCIWY PROGRAM POSTĘPOWANIA

83 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!