Automatyka SPZ. Spis treści. 8. Automatyka SPZ Zabezpieczenia : UTXvZRP UTXvZ UTXvRP UTXvD UTXvS 1. ZASADA DZIAŁANIA...

Transkrypt

1 Automatyka SPZ Spis treści 1. ZASADA DZIAŁANIA SCHEMAT FUNKCJONALNY PARAMETRY I FUNKCJE WEJŚCIOWE...7 SPZ 3 fazowy...7 SPZ 1 fazowy FUNKCJE WYJŚCIOWE WYKRESY CZASOWE DZIAŁANIA AUTOMATYKI SPZ...14 Zabezpieczenia : UTXvZRP UTXvZ UTXvRP UTXvD UTXvS Computers & Control Sp. j. 8-1

2 1. Zasada działania Automatyka samoczynnego załączenia linii jest wewnętrznym modułem funkcjonalnym zabezpieczeń. SPZ jest modułem realizującym do sześciu (maksymalnie czterokrokowych), programów samoczynnego załączenia linii. Każdy program SPZ składa się z czterech kroków (Zał.) oraz z czterech parametrów, określających czasy przerw beznapięciowych kolejnych kroków. Dla wszystkich programów wspólne są: czas załączania linii, czas blokady SPZ po ostatnim kroku, maksymalny czas pomiędzy krokami danego programu, i czas blokady SPZ po załączeniu na zwarcie. W zabezpieczeniach wyposażonych w funkcję synchronicznego załączenia linii, istnieje możliwość ustawienia SPZ do wykonania synchronicznego załączenia SPZ. Można wtedy pracować w trybach: wewnętrznego lub zewnętrznego pobudzenia. Współdziałanie wewnętrznych członów zabezpieczeniowych, takich jak: stopnie nadprądowe, ziemnozwarciowe itd., z SPZ odbywa się poprzez wybranie numeru programu SPZ (różnego od numeru 0 ) w odpowiednich parametrach poszczególnych stopni zabezpieczeniowych. Każdorazowo po sygnale WYŁĄCZ (dokładniej - na jego opadające zbocze) od danego stopnia, następuje wygenerowanie sygnału wewnętrznego pobudzenia z równoczesnym przekazaniem do SPZ numeru programu jaki powinien zostać wykonany. Automatyka SPZ przyjmuje pobudzenie natychmiast, ale wstrzymuje realizację następnego kroku do czasu zakończenia kroku poprzedniego ( patrz sygnały wyjściowe krok SPZ numer i ). Współpraca SPZ z zewnętrznym pobudzeniem możliwa jest poprzez zaprogramowanie funkcji wejściowej Zewnętrzne pobudzenie SPZ do działania z jednym z fizycznych wejść, albo z wyjściem jednej z funkcji logicznych (FXL) lub sygnału wewnętrznego (SWE). Zwykle, w tym drugim przypadku, argumentami (wejściami) funkcji logicznej jest: jedno lub kilka wejść fizycznych, które są rzeczywistymi źródłami pobudzania SPZ. Sygnałem zewnętrznego pobudzenia może być: narastające lub opadające zbocze wybranego sygnału dwustanowego. Kolejne sygnały: WYŁĄCZ lub kolejne zewnętrzne zbocza pobudzające inicjują realizację kolejnych kroków danego programu, pod warunkiem że kolejne pobudzenia występują w krótszych odstępach czasu niż określa to parametr maksymalny czas pomiędzy krokami. Po upływie w/w czasu (gdy brak jest kolejnego pobudzenia), następuje wyzerowanie automatyki i ew. następne pobudzenie spowoduje wykonanie pierwszego kroku danego programu. UWAGA! Jeżeli czas jednej z przerw danego programu SPZ będzie dłuższy od maksymalnego czasu pomiędzy krokami, to dojdzie do sytuacji, gdy automatyka SPZ wykonując ten krok zdąży się wyzerować, a następnie zacznie realizować ten sam program od początku. Taka sytuacja może doprowadzić do: wielokrotnego, niekontrolowanego pobudzania automatyki SPZ. UWAGA! Aby został wykonany kolejny krok SPZ, to wyłączenie musi się zakończyć zanim pojawi się Wysłanie sygnału do URW, w przeciwnym wypadku nastąpi wyłączenie definitywne. Jeżeli URW jest nieaktywne i sygnał Wyłącz trwa powyżej 250[ms], to nastąpi wyłączenie definitywne. Computers & Control Sp. j. 8-2

3 Jeżeli kolejne pobudzenie, posiada przypisany inny numer programu niż aktualnie realizowane, to następuje natychmiastowe zerowanie automatyki SPZ i realizacja pierwszego kroku nowego programu. Po odliczeniu przerwy beznapięciowej następuje testowanie funkcji wejściowych: Wejście nr 1 kontroli gotowości wyłącznika i/lub Wejście nr 2 kontroli gotowości wyłącznika (jeżeli zostały uaktywnione). Jeżeli stan tych funkcji wskazuje na: gotowość wyłącznika (lub jeżeli nie są one w ogóle aktywne), SPZ wysyła do modułu sterowania wyłącznikiem sygnał żądania załączenia linii. Sygnał ten trwa przez czas określony czasem impulsu załączania linii. Wtedy to, SPZ testuje funkcję wejściową Wejście kontroli załączenia wyłącznika (np. wybrane i zaprogramowane fizyczne wejście ), określając to, czy wyłącznik zadziałał lub nie. Wszystkie zadziałania typu ZAŁĄCZ przekazywane są do liczników cykli: W, WZ i WZW, pod warunkiem że, była wybrana kontrola zamknięcia wyłącznika, a wyłącznik zamknął się w czasie krótszym niż czas załączania linii. Jeżeli nie zdążył się zamknąć w tym czasie, to ten krok SPZ-u nie zostanie zaliczony do udanych cyki WZ i tym samym liczniki WZ i WZW nie zostaną powiększone o 1 (inkrementacja). Praca SPZ w trybie synchronicznego załączenia linii wymaga współdziałania dwóch modułów funkcjonalnych: automatyki SPZ i układu synchronicznego załączenia tzw. synchro-checku. SPZ, po odliczeniu przerwy beznapięciowej, generuje on pobudzenie do modułu synchronicznego załączenia linii i przechodzi w stan testowania, czy wyłącznik zostanie zamknięty. Moduł synchro-check u testuje warunki na okoliczność uzyskania synchronizmu, a dopiero potem wysyła ew. sygnał żądania załączenia do modułu sterowania wyłącznikiem. W czasie pracy, automatyka SPZ, generuje szereg funkcji wyjściowych, które mogą zostać użyte do sterowania pracą innych modułów urządzenia. Sygnały te to: - krok SPZ nr i - gdzie i ( 1, 2, 3, 4); - czasowa blokada automatyki SPZ-u, po wykonaniu ostatniego kroku w danym cyklu; - gotowość automatyki SPZ-u do pracy; - potwierdzenie przyjęcia zewnętrznego pobudzenia automatyki SPZ-u; - załączenie od SPZ; W zasadzie, każdy sygnał (funkcja wyjściowa) jest sygnałem o charakterze dynamicznym tzn. że czas jego trwania równy jest czasowi trwania przyczyny, która spowodowała jego wygenerowanie. Wyjątek stanowią sygnały krok SPZ nr. i. Każdy z tych sygnałów trwa przez sumę czasów odliczania: przerwy beznapięciowej; czas impulsu załączania linii; ew. czas blokady po ostatnim kroku w realizowanym aktualnie cyklu SPZ-u; Computers & Control Sp. j. 8-3

4 SPZ może współpracować z funkcją wejściową Wejście załączenia na zwarcie. Funkcja blokuje działanie SPZ na programowany Czas blokady opóźnień funkcja załączenia na zwarcie (parametr opisany w rozdziale Układ sterowania wyłącznikiem ). W tym czasie wszystkie nadchodzące pobudzenia tejże automatyki zostaną zignorowane. Jak już wspomniano uaktywnienie jednego z sześciu programów działania SPZ odbywa się pod wpływem sygnałów pobudzeniowych. Priorytet obsługi pobudzeń określony jest wg. poniższej listy, od najwyższego priorytetu : zabezpieczenie impedancyjne, strefa 1; zabezpieczenie impedancyjne, strefa 2; zabezpieczenie impedancyjne, strefa 3; zabezpieczenie impedancyjne, strefa 4; zabezpieczenie impedancyjne, strefa 5; zabezpieczenie impedancyjne, strefa 6; zabezpieczenie nadprądowe; zabezpieczenie ziemnozwarciowe; łącze zabezpieczenie różnicowo prądowe; zewnętrzne pobudzenie; W przypadku pobudzenia na tym samym "poziomie priorytetowym", aktualnie wykonywanym programem będzie ten o numerze - uaktywniany ostatnim pobudzeniem. W przypadku pobudzenia automatyki SPZ sygnałem o wyższym priorytecie (w trakcie realizacji cyklu SPZ pobudzanego sygnałem zewnętrznym), stary program jest natychmiast wstrzymywany, a realizacja nowego programu odbywa się od początku, z zerowym stanem liczników odliczających parametry czasowe. Jeżeli zmiana modułu zabezpieczeniowego nie zmienia numeru wykonywanego programu, to sekwencja SPZ będzie kontynuowana. Jeżeli wyłączenie nastąpiło najpierw dla modułu z ustawionym programem SPZ, a następnie uległo zmianie na inny moduł z brakiem pobudzenia SPZ, to następuje natychmiastowe blokowanie automatyki powtórnego załączania. Poszczególne programy SPZ mogą być dowolnie powiązane z działaniem: członów impedancyjnych, różnicowo prądowym, nadprądowych, ziemnozwarciowych, łącza lub z zewnętrznym pobudzeniem. Każdy program może się składać maksymalnie z 4 "kroków" trójfazowego SPZ. Każdy krok składa się z dwóch elementów czasowych TBi (czas przerwy beznapięciowej) oraz TZ (czas trwania impulsu załączającego). Wykonanie każdego programu SPZ kończy blokada SPZ (przez czas blokowania automatyki SPZ po ostatnim cyklu TBL). Przez czas TBL automatyka ignoruje wszystkie pobudzenia. Czas przerwy beznapięciowej, odliczany jest począwszy od pobudzenia SPZ. Dla wewnętrznych obwodów zabezpieczenia jest to moment odpadnięcia w zabezpieczeniu sygnału WYŁĄCZ (jego opadające zbocze). Dla sygnałów zewnętrznych jest to: narastające lub opadające zbocze sygnału na wejściu dwustanowym określone przez odpowiedni parametr, z dodatkowym (stałym) ok. 5[ms] opóźnieniem. Computers & Control Sp. j. 8-4

5 W ramach firmowego oprogramowania automatyki SPZ-u przewidziano (wyświetlane na ekranie zabezpieczenia) liczniki następujących cykli: WD zlicza wyłączenia definitywne wyłącznika pola, inicjowane przez te stopnie zabezpieczeniowe (przekaźnika cyfrowego), które nie są powiązane w ogóle z automatyką SPZ-u lub są powiązane, ale tylko wtedy, gdy jest ona zablokowana ruchowo; WZ powiększa swój stan po wykonaniu każdego, udanego cyklu SPZ: WZ; WZW powiększa swój stan po wykonaniu każdego, nieudanego cyklu SPZ-u: WZW; WZWZ powiększa swój stan po wykonaniu każdego, udanego cyklu SPZ: WZWZ; WZWZW powiększa swój stan po wykonaniu każdego, nieudanego cyklu SPZ-u: WZWZW; WZWZWZ powiększa swój stan po wykonaniu każdego, udanego cyklu SPZ: WZWZWZ; WZWZWZW powiększa swój stan po wykonaniu każdego, nieudanego cyklu SPZ-u: WZWZWZW; WZWZWZWZ powiększa swój stan po wykonaniu każdego, udanego cyklu SPZ: WZWZWZWZ; WZWZWZWZW powiększa swój stan po wykonaniu każdego, nieudanego cyklu SPZ-u: WZWZWZWZW; Powiększanie stanów liczników: następuje dopiero po upłynięciu (ustawionego przez użytkownika) maksymalnego czasu między kolejnymi krokami (T Max kr. ) w realizowanym akurat cyklu SPZ-u. Czas ten odliczany jest każdorazowo od narastającego zbocza funkcji wewnętrznej pt. : ZAŁĄCZ. Computers & Control Sp. j. 8-5

6 2. Schemat funkcjonalny Moduł SPZ jest elementem funkcjonalnym, którego działanie warunkują następujące wielkości: 1. funkcje wejściowe: zał/wył SPZ, wejście pobudzenia zewnętrznego, blokada wewnętrznego pobudzenia, 2. sygnały wejściowe: wewnętrzne pobudzenie programu SPZ, Gotowość wyłącznika, stan położenia wyłącznika i załączenie na zwarcie są to sygnały zależne od funkcji wejściowych opisanych w rozdziale Układ sterowania wyłącznikiem, 3. parametry nastawiane przez użytkownika,. W wyniku działania zabezpieczenia generowane są funkcje wyjściowe: od sygnalizacji poszczególnych kroków (cykli) SPZ, blokady SPZ po ostatnim kroku, gotowości stopnia SPZ i potwierdzenia zewnętrznego pobudzenia SPZ. Dodatkowe sygnały wyjściowe, żądające: załączenia pola, sterujące pracą liczników SPZ oraz ew. pobudzające układ synchronicznego załączenia linii, dopełniają obraz funkcjonalny działania automatyki SPZ. Schemat funkcjonalny przedstawia poniższy rysunek Automatyka SPZ SPZ (załączony) Wejście pobudzenia zewnętrznego SPZ Blokada wewnętrznego pobudzenia SPZ Zabezpieczenie załączone Wewnętrzne pobudzenie programu SPZ Gotowość wyłącznika Stan położenia wyłącznika Załączenie na zwarcie Wysłanie sygnału do URW Funkcje wejściowe Sygnały wejściowe PARAMETRY: j=<0;6> i=<1;4> liczba kroków w programie j czas przerwy beznapięciowej dla i kroku czas załączenia linii maksymalny czas pomiędzy kolejnymi krokami czas blokady po ostatnim cyklu czas blokady po ostatnim cyklu czas blokady przy funkcji załączenie na zwarcie Funkcje wyjściowe Sygnały wyjściowe Gotowość SPZ Załączenie od SPZ Blokada SPZ po ostatnim kroku Potwierdzenie zewnętrznego pobudzenia SPZ Sygnalizacja kroku SPZ nr 1 Sygnalizacja kroku SPZ nr 2 Sygnalizacja kroku SPZ nr 3 Sygnalizacja kroku SPZ nr 4 Żądanie załączenia linii Liczniki cykli Pobudzenie synchronicznego załączenia Computers & Control Sp. j. 8-6

7 3. Parametry i funkcje wejściowe SPZ 3 fazowy Rys 1. Widok parametrów 3 fazowej automatyki SPZ Przedstawiony poniżej opis przedstawia zestaw parametrów związanych z działaniem automatyki samoczynnego powtórnego załączania linii. 1. SPZ załączony [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE ] 2. Wejście sterujące załączeniem SPZ [IA,IB,IC,ID,IE,fxl,swe] 3. Poziom załączający SPZ [ _ - wysoki, - niski ] 4. Liczba kroków SPZ program nr 1 [ 0-4 ] 5. Liczba kroków SPZ program nr 2 [ 0-4 ] 6. Liczba kroków SPZ program nr 3 [ 0-4 ] 7. Liczba kroków SPZ program nr 4 [ 0-4 ] 8. Liczba kroków SPZ program nr 5 [ 0-4 ] 9. Liczba kroków SPZ program nr 6 [ 0-4 ] 10. Czas załączania linii [ ][ms] 11. Maksymalny czas pomiędzy kolejnymi krokami [ ][ms] 12. Czas blokady po ostatnim cyklu [ ][ms] 13. Czas blokady przy funkcji załączenie na zwarcie [ ][ms] 14. Przerwy beznapięciowe programów 1-6 (TBt) [ pierwszy cykl ][ms] [ drugi cykl ][ms] [ trzeci cykl ][ms] [ czwarty cykl ][ms] 15. Wejście pobudzenia zewnętrznego SPZ [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE ] 16. Wejście sterujące zew. pob. SPZ [IA,IB,IC,ID,IE,fxl,swe] 17. Zbocze pobudzające zew. pob. SPZ [ _ - wysoki, - niski ] 18. Numer programu dla pobudzeń zewnętrznych [ 0-6 ]; 19. Blokada wewnętrznego pobudzenia SPZ [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE ] 20. Wejście blokady wewnętrznego pobudzenia SPZ [IA,IB,IC,ID,IE,fxl,swe] 21. Poziom blokujący wewnętrznego pobudzenia SPZ [ _ - wysoki, - niski ] 22. Synchroniczne załączenie przy SPZ [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE ] 23. Wejście sterujące synchroniczne zał. przy SPZ [IA,IB,IC,ID,IE,fxl,swe] 24. Poziom załączający synchroniczne zał. przy SPZ [ _ - wysoki, - niski ] Computers & Control Sp. j. 8-7

8 Ad 1, 2, 3, SPZ załączony [f.wej.] Parametr ustawia SPZ jako aktywny (zablokowany) dla wszystkich rodzajów pobudzeń oraz numerów programów. UWAGA: Blokada automatyki SPZ następuje zawsze gdy: nastąpiło załączenie na zwarcie blokada na Czas blokady opóźnień funkcja załączenia na zwarcie (parametr opisany w rozdziale Układ sterowania wyłącznikiem ), nastąpiło załączenie na zwarcie blokada na czas określony w parametrze 13, funkcja wejściowa Zabezpieczenie załączone nie jest aktywna, Parametr 2 i 3 określają, czy i jakim wejściem oraz jakim poziomem załączany jest do pracy SPZ. Ad 4, 5, 6, 7, 8, 9 Liczba kroków dla programów 1-6 [n] Parametry określają liczbę kroków SPZ-u w poszczególnych programach. Jeżeli zostanie wpisana liczba kroków dla danego programu zero 0, to ten numer programu staje się nieaktywny. Ad 10, Czas załączania linii [ms] Parametr definiuje czas trwania impulsu sterowania wyłącznikiem na: ZAŁĄCZ. Ad 11, Maksymalny czas pomiędzy kolejnymi krokami [ms] Parametr ten określa maksymalny czas pomiędzy pobudzeniami, po którym kolejne pobudzenia wymuszają wykonanie kolejnego kroku SPZ (z aktualnie realizowanego programu). Jeżeli od momentu ostatniego pobudzenia upłynął czas dłuższy niż wartość zadana tego parametru, to następuje restart SPZ-u, a następne nadchodzące pobudzenie (nawet gdyby numer żądanego programu byłby identyczny z wykonywanym poprzednio) wymusi realizację programu automatyki SPZ-u od początku. Ad 12, Czas blokady po ostatnim cyklu [ms] Parametr definiuje czas blokady SPZ po ostatnim kroku w realizowanym cyklu, wg. danego programu. Blokada ta obejmuje wszystkie rodzaje pobudzeń. Ad 13, Czas blokady przy funkcji załączenie na zwarcie [ms] Ustawiany czas przejściowej blokady działania SPZ, po załączeniu na zwarcie. Chodzi tu o niedopuszczenie do wykonania jakiegokolwiek cyklu automatyki SPZ-u, w przypadku np. załączenia linii na zwarcie. Parametr ten działa niezależnie (również blokując automatykę SPZ) od parametru Czas blokady opóźnień funkcja załączenia na zwarcie (parametr opisany w rozdziale Układ sterowania wyłącznikiem ). Ad 14, Przerwy beznapięciowe programów 1-6 [ms] Każdy z sześciu programów posiada cztery parametry określające długości przerw beznapięciowych kolejnych kroków SPZ-u w cyklu. Computers & Control Sp. j. 8-8

9 Ad 15, 16, 17, Wejście pobudzenia zewnętrznego SPZ [f.wej.] Funkcja ta określa, czy dopuszczone jest zewnętrzne pobudzenie SPZ-u. Aktywacja funkcji zewnętrznego pobudzenia SPZ wymaga podania wejścia sterującego i pobudzającego zbocza. Zewnętrzne pobudzenie SPZ jest działa na zbocze, a nie na stan wejścia sterującego. Ad 18, Numer programu dla pobudzeń zewnętrznych [nr prg] Jeżeli funkcja wejściowa Wejście pobudzenia zewnętrznego SPZ jest aktywna, to parametr ten określa numer programu SPZ-u, realizowanego w odpowiedzi na rozkaz zewnętrznego pobudzenia. Ad 19, 20, 21, Blokada wewnętrznego pobudzenia SPZ [f.wej.] Funkcja blokady wewnętrznego pobudzenia SPZ-u obejmuje : zablokowanie wewnętrznych pobudzeń na drodze programowej (par. 19), sterowanie blokadą wewnętrznych pobudzeń przy pomocy wejścia (par.20) oraz poziom blokujący (parametr 21). Ad 22, 23, 24, Synchroniczne załączenie przy SPZ [f.wej.] Ta funkcja wejściowa znajduje się w zakładce Wył. / Synch., więcej informacji znajduje się w rozdziale Układ synchronicznego załączenia. Dla zabezpieczeń wyposażonych w układ synchronicznego załączenia linii, można ustawić tryb synchronicznego załączenia. Automatyka SPZ-u (po odliczeniu przerwy beznapięciowej) pobudzi układ synchronicznego załączenia. Po uzyskaniu potwierdzenia stanu synchronizmu, generowany jest sygnał żądania ZAŁĄCZ. Computers & Control Sp. j. 8-9

10 SPZ 1 fazowy Aby umożliwić wykorzystanie jednofazowej automatyki SPZ, należy zaznaczyć opcję Wyłącznik 1-faz. w zakładce Główne. Oprócz parametrów opisanych powyżej, w zakładce SPZ pojawiają się dodatkowe. Każdy z sześciu programów może niezależnie realizować automatykę SPZ 1 fazowego, SPZ 3 fazowego, lub jednocześnie SPZ 1 i 3 fazowego. Rys 2. Widok parametrów 1 i 3 fazowej automatyki SPZ Każdy program SPZ jest wyposażony w następujące parametry: 1. Wyłączenie 3 fazowe w cyklu SPZ dopuszczone [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE] 2. Wyłączenie 1 fazowe w cyklu SPZ dopuszczone [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE] 3. Przerwa beznapięciowa dla wyłączenia 1 fazowego [ ][ms] 4. Przerwa beznapięciowa dla zwarć rozwijających się [ ][ms] Parametr wspólny dla wszystkich programów: 5. Blokada SPZ dla zwarć rozwijających się [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE] Automatyka SPZ jest ściśle powiązana z działaniem wyłącznika, dlatego należy zwrócić uwagę na jego parametry. Parametry wyłącznika znajdziemy w zakładce Wyłącznika (lub Wył. / Synch ). Parametry wyłącznika wspólne dla wszystkich programów: 6. Dopuszczalne wyłączenie definitywne jednej fazy [Wybór - TAK, Brak wyboru NIE] 7. Wyłączenie jednej fazy przy zwarciu dwóch faz [Wybór - TAK, Brak wyboru - NIE] 8. Priorytet wyłączania [L1-L2-L3, L2-L3-L1, L3-L1-L2, L1-L3-L2, L2-L1-L3, L3-L2-L1,] Computers & Control Sp. j. 8-10

11 SPZ 1 fazowy został przewidziany tylko dla jednego (pierwszego) kroku, każdy następny krok to SPZ 3 fazowy. Parametr 2 określa czas przerwy beznapięciowej dla kroku pierwszego w przypadku wyłączenia jednej fazy. W cyklu SPZ 1 fazowego jeden raz może dojść do wyłączenia jednej fazy. Jeżeli parametr 6 jest załączony, to możliwe jest drugie wyłączenie jednofazowe, które będzie wyłączeniem definitywnym. Jeżeli natomiast parametr 6 będzie wyłączony, a jednocześnie w momencie załączania będzie brak gotowości wyłącznika to nastąpi trójfazowe wyłączenie definitywne. Po wyłączeniu definitywnym w cyklu SPZ, zawsze następuje następuje Blokada SPZ po ostatnim kroku. Wyłączenie w cyklu SPZ dla kroku drugiego i każdego następnego, będzie zawsze wyłączeniem trójfazowym. Automatyka SPZ została wyposażona w Detektor Otwarcia Wyłącznika (DOW), który pozwala wykryć już otwarty biegun wyłącznika (np. przez inne zabezpieczenie). Detektor jest na stałe zaimplementowany, i nie można go wyłączyć. DOW działa na zasadzie kryterium modułu prądu (składowej 50 Hz) danej fazy. Jeżeli moduł prądu któreś fazy jest większy od 0.03[In] przez czas 40 ms, to dany biegun wyłącznika jest wykrywany jako zamknięty. W przeciwnym wypadku wykrywane jest wyłączenie (co najmniej) jednej fazy (biegun wyłącznika otwarty). Jeżeli DOW wykrył otwarcie co najmniej jednego bieguna wyłącznika, to wyłączenia będą miały zawsze charakter trójfazowy. Parametr 1 i 2 określa czy dla danego programu jest dopuszczone odpowiednie wyłączenie. Jeżeli przydarzy się zwarcie, które spowoduje niedopuszczone trójfazowe wyłączenie w danym programie SPZ to nastąpi wyłączenie definitywne (a jeżeli rozpoczął się już cykl SPZ, to tym samym nastąpi Blokada SPZ po ostatnim kroku ). W przypadku niedopuszczenia wyłączenia jednofazowego w danym programie SPZ, wyłączenie nastąpi trójfazowo, a następnie dany cykl programu SPZ będzie kontynuowany. Natomiast w przypadku zwarcia, które spowoduje dopuszczalne wyłączenie, to dany cykl programu SPZ będzie kontynuowany. Zwarcia dwóch faz (bez udziału ziemi) mogą być eliminowane poprzez wyłączenie jednej fazy (parametr 7). W przypadku zwarcia dwóch faz, detekcja zwarcia z udziałem ziemi określana jest dodatkowo za pomocą wybiornika fazowego. Dlatego nastawa wybiornika fazowego dla zwarć doziemnych powinna być na tyle wysoka by nie pobudził się w czasie zwarcia międzyfazowego, ale również na tyle niska, by wykryć ewentualne zwarcie doziemne. Priorytet wyłączania (parametr 8) określa w jakiej kolejności fazy będą rozpatrywane przy wyłączeniach jednej fazy. Dla priorytetu wyłączania ustawionego na L1-L2-L3, oznacza że faza L3 zostanie wyłączona tylko dla wyłączeń trójfazowych. Jeżeli nie jest dopuszczone wyłączenie jednej fazy dla zwarć dwufazowych, to dla zwarć dwóch faz nastąpi wyłączenie trójfazowe. Zwarcie na trzech fazach zawsze kończy się wyłączeniem trójfazowym. Automatyka 1 fazowego SPZ obsługuje również zwarcia rozwijające się. Zwarcie w czasie przerwy beznapięciowej w cyklu SPZ, po uprzednim wyłączeniu jednej fazy przez zabezpieczenie, jest traktowane jako zwarcie rozwijające się. W przypadku pobudzenia tej samej fazy, która byłą już wyłączana, zwarcie na tej fazie nie jest traktowane jako rozwijające się. Zapobiega to zbędnym trójfazowym wyłączeniom, gdyby w trakcie wyłączania danej fazy następowało jej pobudzenie. Computers & Control Sp. j. 8-11

12 Po jednofazowym wyłączeniu wyłącznika, jego załączenie w cyklu SPZ następuje zawsze bez sprawdzania synchronizmu, nawet wtedy, gdy funkcja Synchroniczne załączanie przy SPZ jest aktywna. Jeżeli zostanie wykryte zwarcie rozwijające się, to zachowanie wyłącznika zależy od parametru 5 Blokada SPZ dla zwarć rozwijających się. Jeżeli jest ona załączona, to nastąpi trójfazowe wyłączenie definitywne. Jeżeli parametr 5 jest wyłączony, to czas przerwy beznapięciowej zostanie zreinicjalizowany (dodatkowo przedłużony) o czas określony w parametrze 4 danego programu. UWAGA!!! Aby nastąpiła reinicjalizacja czasu przerwy beznapięciowej, to sygnał WYŁĄCZ musi rozpocząć się w czasie przerwy beznapięciowej i zakończyć się przed upłynięciem tego czasu. W przeciwnym wypadku nastąpi wyłączenie trójfazowe definitywne. W przypadku nie dopuszczonego wyłączenia definitywnego 1 fazy, jeżeli nastąpiło wyłączenie jednej fazy, a następnie załączenie w cyklu SPZ, które nie wyszło (np. gdy aktywne synchroniczne załączenie w cyklu SPZ), to zostanie wykonane wyłączenie definitywne trójfazowe. Dodatkowe informacje na temat wyłączeń jednofazowych znajdują się w rozdziale Układ sterowania wyłącznikiem. Computers & Control Sp. j. 8-12

13 4. Funkcje wyjściowe Moduł automatyki SPZ posiada następujące funkcje wyjściowe. Gotowość SPZ Stan wysoki tej funkcji wyjściowej oznacza, iż moduł automatyki SPZ jest aktywny. Stan niski tej funkcji wyjściowej oznacza, iż moduł automatyki SPZ jest zablokowany, tzn nie jest możliwe m.in. wykonania załącz w cyklu SPZ. Blokada modułu automatyki SPZ może być uwarunkowana: dezaktywacją modułu SPZ stanem funkcji wejściowej Zabezpieczenie załączone stanem funkcji wejściowej SPZ załączony po wykonaniu zewnętrznego załączenia lub ustawienia funkcji wejściowej Wejście załączenia na zwarcie, tzn. gdy urządzenie znajduje się w czasie trwania sygnału załączenia na zwarcie. Załączenie od SPZ Stan wysoki tej funkcji wyjściowej jest równoznaczny z wysłaniem sygnału Załącz, pod warunkiem, iż został on pobudzony przez automatykę SPZ (Załącz w cyklu SPZ). Inaczej mówiąc został wykonany pełny krok SPZ. Blokada SPZ po ostatnim kroku Jeżeli zostanie wykonany ostatni krok w cyklu SPZ (udanym lub nie udanym), to następuje Blokada po ostatnim kroku, co powoduje ustawienie stanu wysokiego tej funkcji wyjściowej. Potwierdzenie zewnętrznego pobudzenia SPZ Jeżeli poprzez funkcję wejściową Wejście pobudzenia zewnętrznego SPZ zostanie pobudzona zewnętrznie automatyka SPZ, to funkcja wyjściowa zostanie również ustawiona funkcja wyjściowa Potwierdzenie zewnętrznego pobudzenia SPZ. Sygnalizacja kroku SPZ nr 1 Sygnalizacja kroku SPZ nr 2 Sygnalizacja kroku SPZ nr 3 Sygnalizacja kroku SPZ nr 4 Funkcje wyjściowe sygnalizacji danego kroku są ustawiane w czasie trwania aktualnego kroku w cyklu SPZ. Jednocześnie jest sygnalizowany co najwyżej jeden z kroków. Zakończenie poprzedniego kroku, a zarazem rozpoczęcie następnego kroku, następuje po zakończeniu trwania sygnału wewnętrznego Wyłącz (bez przeciągania 30[ms]). Computers & Control Sp. j. 8-13

14 5. Wykresy czasowe działania automatyki SPZ. Na poniższym rysunku przedstawiono typowe wykresy czasowe działania cykli automatyki SPZ-u, pobrane z rejestratora zakłóceń zabezpieczenia. Rys 2. Przykładowe wykresy czasowe automatyki SPZ Computers & Control Sp. j. 8-14