USTAWA O ZAWODACH LEKARZA I LEKARZA DENTYSTY. adw. Damian Konieczny Kosiorek Konieczny Kancelaria Prawna s.c.

Transkrypt

1 USTAWA O ZAWODACH LEKARZA I LEKARZA DENTYSTY adw. Damian Konieczny Kosiorek Konieczny Kancelaria Prawna s.c.

2

3 LEKARZ A LEKARZ DENTYSTA Lekarz udziela świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób i zapobieganie im, leczenie i rehabilitacja chorych, udzielanie porad lekarskich, a także wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich Lekarz dentysta udziela świadczeń zdrowotnych w zakresie chorób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych

4 WYKONYWANIE ZAWODU

5 WYKONYWANIE ZAWODU - faktyczne udzielanie świadczeń zdrowotnych (np. nie stanowi wykonywania zawodu zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w okresie urlopu macierzyńskiego, wychowawczego lub bezpłatnego) - za wykonywanie zawodu uważa się także: a) prowadzenie przez lekarza prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub promocji zdrowia, b) nauczanie zawodu lekarza, c) kierowanie podmiotem leczniczym (publicznym lub niepublicznym), d) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej (np. wykonywanie czynności kontrolnych na zlecenie NFZ)

6 PRZERWA W WYKONYWANIU ZAWODU

7 PRZERWA W WYKONYWANIU ZAWODU (ART. 10) Przerwa po studiach a przed uzyskaniem ograniczonego prawa wykonywania zawodu Przerwa po uzyskaniu ograniczonego prawa wykonywania zawodu i odbyciu stażu Przerwa po uzyskaniu pełnego prawa wykonywania zawodu

8 PRZERWA W WYKONYWANIU ZAWODU - Lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od uzyskania dyplomu lekarza, lekarza dentysty przed przyznaniem ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, obowiązany jest do odbycia przeszkolenia. - Zakres przeszkolenia określa okręgowa rada lekarska w drodze uchwały, zgodnie z uchwałą NRL powinno być odbyte na uczelni medycznej

9 PRZERWA W WYKONYWANIU ZAWODU - Lekarz posiadający ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od ukończenia stażu podyplomowego, ma obowiązek odbycia przeszkolenia. - Zakres przeszkolenia określa okręgowa rada lekarska w drodze uchwały

10 PRZERWA W WYKONYWANIU ZAWODU - Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, który nie wykonuje go przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym właściwej okręgowej rady lekarskiej i odbycia przeszkolenia - Zakres przeszkolenia określa okręgowa rada lekarska w drodze uchwały - Obowiązek odbycia przeszkolenia nie dotyczy lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który posiada dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje i dotychczas nie uzyskał prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

11 POTWIERDZANIE WYKONYWANIA ZAWODU - Zgodnie z art. 49 ust. 6 ustawy o izbach lekarskich lekarz jest obowiązany informować OIL o każdym nowym zatrudnieniu - Zasady dokumentowania wykonywania zawodu zostały określone w stanowisku NRL Nr 82/05/IV z dnia 4 listopada 2005r. a) Umowa o pracę umowa + świadectwo pracy lub zaświadczenie, b) Umowy cywilnoprawne i wolontariat umowa + zaświadczenie, c) Odbywanie studiów doktoranckich świadectwo ukończenia lub zaświadczenie, d) Prowadzenie praktyki zawodowej wpis do rejestru + oświadczenie + ewentualne dalsze dokumenty

12 POTWIERDZANIE WYKONYWANIA ZAWODU - Stanowisko NRL nie normuje niektórych form wykonywania zawodu (np. kierowanie podmiotem leczniczym, wykonywanie zawodu zagranicą, wykonywanie funkcji biegłego sądowego). W praktyce są one jednak uwzględniane, jeżeli są właściwie udokumentowane - Wykonywania zawodu nie stanowi co do zasady praca w firmach farmaceutycznych - Warunkiem potwierdzenia wykonywania zawodu jest jego nieprzerwane wykonywanie przez okres co najmniej 6 miesięcy w wymiarze 40 godzin miesięcznie

13 PRZESZKOLENIE - podjęcie wykonywania zawodu bez odbycia przeszkolenia stanowi przewinienie zawodowe - w praktyce przeszkolenie jest określane z uwzględnieniem programu stażu podyplomowego i ewentualnych planów zawodowych lekarza - w praktyce przeszkolenie może trwać do 12 miesięcy - koszty przeszkolenia ponosi lekarz, nie otrzymuje również za przeszkolenie wynagrodzenia

14 NIEDOSTATECZNE PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE

15 NIEDOSTATECZNE PRZYGOTOWANIE (ART. 11) Jeżeli ORL stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niedostatecznego przygotowania zawodowego lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy, która wydaje opinię o przygotowaniu zawodowym ORL na podstawie opinii komisji może zobowiązać lekarza do odbycia uzupełniającego przeszkolenia ORL ustala tryb, miejsce i program przeszkolenia w drodze uchwały. Koszty przeszkolenia ponosi lekarz

16 NIEZDOLNOŚĆ DO WYKONYWANIA ZAWODU

17 NIEZDOLNOŚĆ DO WYKONYWANIA ZAWODU (ART. 12) Jeżeli ORL stwierdzi uzasadnione podejrzenie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu lub ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności ze względu na stan zdrowia, powołuje komisję złożoną z lekarzy specjalistów ORL na podstawie orzeczenia komisji może podjąć uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych na okres trwania niezdolności Lekarz, w stosunku do którego podjęto uchwałę o zawieszeniu lub ograniczeniu, może wystąpić do ORL o uchylenie uchwały, nie wcześniej niż po 6 miesiącach

18 NIEZDOLNOŚĆ DO WYKONYWANIA ZAWODU - Szczegółowy tryb działania komisji orzekających określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 listopada 2011r. w sprawie trybu powoływania i sposobu działania komisji orzekającej w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych oraz trybu orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu lekarza albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych - Lekarz ma obowiązek stawiennictwa przed komisją (nie wyklucza to dalszego procedowania w wypadku nieusprawiedliwionej nieobecności) - Postępowanie ma charakter poufny - Lekarz, którego dotyczy postępowanie, może wskazać lekarza niebędącego członkiem komisji jako swojego męża zaufania - Lekarz ma prawo uczestniczyć w posiedzeniu ORL - W wypadku braku przesłanek do stwierdzenia niezdolności ORL umarza postępowanie

19 PRZYZNAWANIE PRAWA WYKONYWANIA ZAWODU

20 PRAWO WYKONYWANIA ZAWODU Ograniczone Pełne Dla celów odbycia stażu podyplomowego i złożenia LEK/ LDEK Brak ograniczeń w udzielaniu świadczeń zdrowotnych

21 OGRANICZONE PRAWO WYKONYWANIA ZAWODU - Ograniczone prawo jest przyznawane na okres nie dłuższy niż 5 lat - Ograniczone prawo wykonywania zawodu może służyć wyłącznie realizacji programu stażu podyplomowego i tylko w placówce uprawnionej do jego prowadzenia - Po zakończeniu stażu a przed uzyskaniem pełnego prawa wykonywania zawodu lekarz nie może wykonywać zawodu w żadnej formie

22 PEŁNE PRAWO WYKONYWANIA ZAWODU Dyplom Staż podyplomowy LEK, LDEK

23 WYMOGI DO UZYSKANIA PEŁNEGO PRAWA 1. Obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 2. Dyplom wydany przez polską szkołę wyższą lub dokument potwierdzający formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej lub dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny; 3. Ukończenie stażu podyplomowego lub uzyskanie uznania stażu podyplomowego odbytego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny, 4. Świadectwo złożenia z wynikiem pozytywnym Lekarskiego Egzaminu Końcowego lub Lekarsko- Dentystycznego Egzaminu Końcowego 5. Pełna zdolność do czynności prawnych (oświadczenie); 6. Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty (zaświadczenie lekarskie); 7. Nienaganna postawa etyczna (oświadczenie).

24 CUDZOZIEMCY 1. Obywatelstwo innego państwa niż członkowskie UE; 2. Dyplom wydany przez polską szkołę wyższą lub przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej lub dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie UE, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny; 3. Ukończenie stażu podyplomowego lub uzyskanie uznania stażu podyplomowego odbytego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny; 4. Świadectwo złożenia z wynikiem pozytywnym Lekarskiego Egzaminu Końcowego lub Lekarsko- Dentystycznego Egzaminu Końcowego; 5. Pełna zdolność do czynności prawnych (oświadczenie); 6. Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty (zaświadczenie lekarskie); 7. Znajomość języka polskiego (egzamin językowy przeprowadzany przez NRL); 8. Prawo pobytu na terytorium RP; 9. Nienaganna postawa etyczna (oświadczenie).

25 PRZYZNAWANIE PRAWA WYKONYWANIA ZAWODU - OIL przyznaje prawo wykonywania zawodu albo odmawia przyznania tego prawa niezwłocznie po złożeniu wszystkich dokumentów określonych ustawą, nie później jednak niż w terminie 1 miesiąca od dnia ich złożenia - W wypadku braków formalnych OIL wzywa do ich uzupełnienia w terminie 14 dni - Od uchwał okręgowych rad lekarskich lekarzowi przysługuje odwołanie do Naczelnej Rady Lekarskiej, a następnie skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (do spraw związanych z przyznawaniem prawa wykonywania zawodu stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego)

26 TYMCZASOWE I OKAZJONALNE WYKONYWANIE ZAWODU - Lekarz będący obywatelem państwa członkowskiego UE, który posiada prawo do wykonywania zawodu w innym państwie członkowskim, może czasowo i okazjonalnie wykonywać zawód lekarza, lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu albo bez konieczności uzyskania wpisu do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich - Okręgowa rada lekarska każdorazowo może ocenić tymczasowy i okazjonalny charakter wykonywania zawodu, uwzględniając jego okres, częstotliwość, regularność i ciągłość - Lekarz uzyskuje wpis do rejestru lekarzy tymczasowo i okazjonalnie wykonujących zawód prowadzonego przez właściwą okręgową radę lekarską - Na potwierdzenie wydaje się lekarzowi zaświadczenie

27 WARUNKI TYMCZASOWEGO I OKAZJONALNEGO WYKONYWANIA ZAWODU Złożenie w OIL właściwej ze względu na miejsce zamierzonego wykonywania zawodu: 1. pisemnego oświadczenia o zamiarze tymczasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, z podaniem miejsca i, o ile to możliwe, czasu jego wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ponawia się w każdym roku), 2. dokumentu potwierdzającego obywatelstwo, 3. zaświadczenia wydanego przez właściwe organy państwa członkowskiego UE, stwierdzające, że posiada w tym państwie prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty, które w czasie składania oświadczenia nie jest zawieszone lub ograniczone, i że wykonuje zawód lekarza, 4. dokumentu potwierdzającego kwalifikacje formalne lekarza lub lekarza dentysty.

28 ZAPROSZENIE LEKARZA CUDZOZIEMCA Lekarz o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, nieposiadający prawa wykonywania zawodu na terytorium RP, ale posiadający to prawo w innym państwie, może: a) prowadzić teoretyczne i praktyczne nauczanie zawodu lekarza, b) brać udział w konsylium lekarskim, c) wykonywać zabiegi, których potrzeba wynika z tego konsylium lub programu nauczania, Pod warunkiem, że: 1. został zaproszony przez lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu na terytorium RP, każdorazowo po uzyskaniu zgody właściwej okręgowej rady lekarskiej, 2. został zaproszony przez lekarza wykonującego zawód w podmiocie leczniczym, każdorazowo po uzyskaniu zgody kierownika tego podmiotu i właściwej okręgowej rady lekarskiej, 3. został zaproszony przez szpital kliniczny lub medyczną jednostkę naukową, która informuje o tym właściwą okręgową radę lekarską.

29 UTRATA PRAWA WYKONYWANIA ZAWODU

30 UTRATA PRAWA WYKONYWANIA ZAWODU Prawo wykonywania zawodu, ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarz traci z mocy prawa w razie: 1. utraty obywatelstwa polskiego lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli nie nabył równocześnie obywatelstwa innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 2. ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego; 3. upływu czasu, na jaki zostało przyznane (dot. ograniczonego PWZ).

31 STAŻ PODYPLOMOWY R O Z P O R Z Ą DZENIE M I N I S T R A ZDROWIA Z DNIA 26 WRZEŚNIA W S P R AW I E S TA Ż U P O D Y P L O M O W E G O LEKARZA I L E K A R Z A DENTYSTY

32 STAŻ PODYPLOMOWY - Okres stażu podyplomowego lekarza nie może być krótszy niż 12 miesięcy /ustawa/ - 13 miesięcy /rozporządzenie/ (12 miesięcy w wypadku stażu lekarza dentysty) - Odbywanie stażu rozpoczyna się 1 października i 1 marca (Minister Zdrowia, po zasięgnięciu opinii właściwego marszałka województwa oraz właściwej okręgowej rady lekarskiej, może wyrazić zgodę na rozpoczęcie stażu w innym terminie) - Opiekunem stażu może być tylko lekarz specjalista lub lekarza dentysty wykonującego zawód przez okres co najmniej 5 lat - Lekarz stażysta jest uprawniony do wykonywania zawodu wyłącznie w miejscu odbywania stażu - Lekarz odbywa staż na podstawie umowy o pracę na czas określony - Cudzoziemcy niebędący obywatelami państw członkowskich UE odbywają staż na podstawie zgody Ministra Zdrowia

33 STAŻ PODYPLOMOWY - Marszałek województwa finansuje staż podyplomowy i prowadzi rejestr podmiotów uprawnionych do prowadzenia stażu podyplomowego - Wojewoda sprawuje nadzór nad odbywaniem stażu oraz spełnianiem wymogów przed jednostki prowadzące staż - Niedopuszczalne jest równoczesne odbywanie stażu lekarza i lekarza dentysty - ORL kieruje w drodze uchwały lekarza do odbycia stażu na obszarze swojego działania, - W wypadku braku możliwości odbycia stażu przez lekarza na obszarze działania OIL, której jest członkiem, po uzgodnieniu z drugą Izbą dopuszczalne jest skierowanie na staż poza teren działania Izby

34 STAŻ PODYPLOMOWY - W wypadku likwidacji lub skreślenia z listy jednostki, w której lekarz odbywał staż ORL kieruje lekarza do innego podmiotu - W przypadku skierowania przez pracodawcę lekarza do odbycia części stażu poza miejscowością, w której jest zatrudniony, koszty podróży pokrywa ten podmiot (delegacje) - Lekarz, lekarz dentysta odbywa staż w czasie odpowiadającym czasowi pracy lekarza/lekarz dentysty, lekarza dentysty zatrudnionego w podmiocie leczniczym, również jeżeli lekarz dentysta jest zatrudniony w praktyce zawodowej (7 godzin 35 minut na dobę, 37 godzin 55 minut na tydzień) - Dodatkowo lekarz stażysta pełni dyżury medyczne (1 dyżur w tygodniu w wymiarze 10 godzin i 5 minut lub dwa dyżury w tygodniu w wymiarze 5 godzin oraz 5 godzin i 5 minut nie dotyczy przedłużenia stażu): 1. jako dodatkowy członek zespołu dyżurnego - na oddziałach w specjalnościach zachowawczych, zabiegowych, w izbie przyjęć, w szpitalnym oddziale ratunkowym lub jako dodatkowy członek zespołu ratownictwa medycznego; 2. pod nadzorem lekarza lub lekarzy pełniących dyżur, uprawnionych do samodzielnego wykonywania zawodu.

35 PRZEDŁUŻENIE STAŻU 1. niezdolność do pracy (bez względu na długość jej trwania, poprzednio powyżej 21 dni), 2. niemożność wykonywania określonej pracy w okresie ciąży, 3. w okresie korzystania ze świadczeń określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, 4. urlop ojcowski 5. urlop wychowawczy, 6. zwolnienie od pracy związane z badaniami lekarskimi w okresie ciąży, 7. korzystanie przez kobiety z przerw na karmienie piersią, 8. korzystanie ze zwolnienia od pracy przez pracownika wychowującego dziecko w wieku do 14 lat, 9. powołanie lekarza do odbycia przeszkolenia wojskowego, 10. przebywanie na urlopie bezpłatnym, nie dłużej niż 3 miesiące.

36 STAŻ PODYPLOMOWY - Przedłużenie czasu stażu następuje na okres realizacji tej części ramowego programu stażu, która nie została zrealizowana (nowa umowa o pracę) - Stażysta uzyskuje zaliczenie stażu podyplomowego po zrealizowaniu ramowego programu oraz po złożeniu kolokwiów i sprawdzianów - Potwierdzenia zaliczenia stażu dokonuje ORL

37 UPRAWNIENIA LEKARZA STAŻYSTY 1. przedmiotowe i podmiotowe badanie pacjenta oraz udzielanie porad lekarskich po konsultacji z opiekunem; 2. wydawanie, po konsultacji z opiekunem, zleceń lekarskich; 3. wydawanie, po konsultacji z opiekunem, skierowań na badania laboratoryjne oraz inne badania diagnostyczne, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta; 4. samodzielne stosowanie, na zlecenie opiekuna, metod diagnostycznych i leczniczych, których praktyczna umiejętność została potwierdzona przez opiekuna; 5. wykonywanie wspólnie z opiekunem zabiegów operacyjnych oraz stosowanie metod leczniczych i diagnostycznych objętych programem stażu; 6. prowadzenia, pod nadzorem opiekuna, historii choroby i innej dokumentacji medycznej; 7. udzielanie informacji o stanie zdrowia pacjenta, po skonsultowaniu z opiekunem treści tych informacji; 8. zlecanie czynności pielęgnacyjnych; 9. w stanach nagłych do doraźne podanie lub zlecenie podania pacjentowi leków, a jeżeli są to leki silnie lub bardzo silnie działające - po zasięgnięciu, w miarę możliwości, opinii jednego lekarza. - Lekarz odbywający staż nie jest uprawniony do wystawiania recept oraz wydania opinii i orzeczeń lekarskich.

38 UZNAWANIE STAŻU PODYPLOMOWEGO - Staż podyplomowy odbyty w UE lub innym państwie Minister Zdrowia uznaje za równoważny w całości lub w części ze stażem podyplomowym odbytym w Rzeczypospolitej Polskiej - Minister uznaje staż na podstawie opinii zespołu ekspertów, po stwierdzeniu, że czas trwania stażu podyplomowego nie był krótszy niż ustawowy oraz że program odbytego stażu podyplomowego lub jego części był zgodny w istotnych elementach formalnych i merytorycznych z ramowym programem, bądź po stwierdzeniu, że dotychczasowe wykonywanie zawodu za granicą odbywało się w okresie i na zasadach, które mogą być uznane za równoważne w całości lub w części z odbyciem stażu lekarza lub lekarza dentysty - Jeżeli Minister Zdrowia uznał staż podyplomowy odbyty za granicą za równoważny w części ze stażem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej, lekarz realizuje ramowy program w nieuznanej części

39 LEK/LDEK

40 LEK/LDEK - Organizowany przez Centrum Egzaminów Medycznych - Odbywa się 2 razy do roku Do LEK/LDEK może przystąpić: 1. student 6. roku studiów na kierunku lekarskim lub student 5. roku studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym, albo 2. lekarz - po przedstawieniu dyplomu lekarza/lekarza dentysty albo zaświadczenia potwierdzającego ukończenie studiów na kierunku lekarskim - Egzamin składa się 200 pytań testowych jednokrotnego wyboru (5 odpowiedzi) - Testy i pytania testowe nie podlegają udostępnieniu po odbyciu egzaminu

41 LEK/LDEK - Możliwość złożenia w terminie 3 dni zastrzeżeń merytorycznych do pytań testowych - W przypadku uznania zastrzeżenia komisja unieważnia zadanie objęte zastrzeżeniem. Powoduje to obniżenie maksymalnej możliwej do uzyskania liczby punktów z testu. Za unieważnione pytanie nie przyznaje się punktów. - Pozytywny wynik z LEK albo LDEK otrzymuje osoba zdająca, która uzyskała co najmniej 56% maksymalnej liczby punktów z testu. - W wypadku wyniku negatywnego lub niesatysfakcjonującego dopuszczalne jest ponowne przestąpienie do egzaminu (czwarty i kolejny płatny max. 10% przeciętnego wynagrodzenia) - W terminie 21 dni od egzaminu Dyrektor CEM wydaje świadectwo

42 SPECJALIZACJE ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA Z DNIA 2 STYCZNIA 2013 W SPRAWIE SPECJALIZACJI L E K A R Z Y I LEKARZY DENTYSTÓW

43 UZYSKANIE SPECJALIZACJI Odbycie szkolenia specjalizacyjnego i złożenie Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego (PES) Uznanie równoważności tytułu specjalisty uzyskanego zagranicą 1. Automatyczne uznawanie(ue) 2. Uznawanie w drodze decyzji MZ

44 MODUŁOWOŚĆ SPECJALIZACJI Specjalizacje Moduł podstawowy (np. choroby wewnętrzne, chirurgia ogólna) Moduł jednolity (np. anestezjologia, medycyna ratunkowa) Moduł specjalistyczny (np. endokrynologia, kardiologia)

45 SZCZEGÓLNE REGULACJE Lekarz posiadający: 1. stopień naukowy doktora habilitowanego i 2. mający odpowiedni dorobek zawodowy i naukowy w zakresie modułu specjalistycznego i 3. posiadający tytuł specjalisty lub specjalizację II stopnia w dziedzinie odpowiadającej modułowi podstawowemu może ubiegać się o skierowanie go do odbywania tego modułu specjalistycznego bez postępowania kwalifikacyjnego, na wniosek właściwego konsultanta krajowego w danej dziedzinie medycyny. Kierownik specjalizacji może w takim wypadku wystąpić do dyrektora CKMP o uznanie dotychczasowego dorobku naukowego i zawodowego lekarza za równoważny ze zrealizowaniem przez niego w części albo w całości modułu specjalistycznego (konieczność zdania PES)

46 SZCZEGÓLNE REGULACJE - W uzasadnionych przypadkach Minister Zdrowia może uznać dotychczasowy dorobek zawodowy i naukowy lekarza za równoważny z realizacją programu specjalizacji w nowej dziedzinie medycyny, nieobjętej dotychczasowym systemem szkolenia specjalizacyjnego (konieczność zdania PES)

47 POSTĘPOWANIE KWALIFIKACYJNE Elektroniczny wniosek do wojewody właściwego ze względu na obszar, na terenie którego lekarz zamierza odbywać szkolenie specjalizacyjne Ocena formalna wniosku Postępowanie konkursowe, jeżeli liczba chętnych jest większa niż liczba dostępnych miejsc

48 POSTĘPOWANIE KONKURSOWE ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA Z DNIA 2 STYCZNIA 2013 W SPRAWIE SPECJALIZACJI LEKARZY I LEKARZY DENTYSTÓW W postępowaniu konkursowym uwzględnia się: 1. w przypadku lekarza, który występuje o rozpoczęcie specjalizacji w trybie rezydentury wynik LEK, w przypadku lekarza dentysty - LDEK; 2. w przypadku lekarza, który występuje o rozpoczęcie specjalizacji w trybie pozarezydenckim, jeżeli posiada odpowiednią specjalizację I lub II stopnia bądź tytuł specjalisty wynik egzaminu w zakresie odpowiedniej specjalizacji I lub II stopnia albo PES, albo wynik LEK/LDEK oraz punkty dodatkowe - za posiadanie stopnia naukowego doktora nauk medycznych, odpowiedni okres zatrudnienia w jednostce akredytowanej zgodny z kierunkiem specjalizacji, publikacje w czasopismach naukowych; 3. w przypadku lekarza, który występuje o rozpoczęcie specjalizacji w trybie pozarezydenckim, jeżeli nie posiada odpowiedniej specjalizacji I lub II stopnia lub tytułu specjalisty wynik LEK/LDEK oraz punkty dodatkowe - za posiadanie stopnia naukowego doktora nauk medycznych, odpowiedni okres zatrudnienia w jednostce akredytowanej zgodny z kierunkiem specjalizacji, publikacje w czasopismach naukowych;

49 POSTĘPOWANIE KWALIFIKACYJNE - Lekarz ubiegający się o odbywanie szkolenia specjalizacyjnego może być w danym terminie dopuszczony do postępowania kwalifikacyjnego tylko w jednej dziedzinie medycyny i tylko w jednym województwie - Wniosek o odbywanie szkolenia specjalizacyjnego w wybranej dziedzinie medycyny, lekarz składa w formie wniosku elektronicznego oddzielnie dla trybu rezydentury i dla trybu pozarezydenckiego, do wojewody właściwego ze względu na obszar województwa, na terenie którego zamierza odbywać szkolenie specjalizacyjne, w terminach do dnia 28 lutego - na postępowanie kwalifikacyjne przeprowadzane od dnia 1 marca do dnia 31 marca, albo do dnia 30 września - na postępowanie kwalifikacyjne przeprowadzane od dnia 1 października do dnia 31 października

50 POSTĘPOWANIE KWALIFIKACYJNE - Do odbywania szkolenia specjalizacyjnego kwalifikuje się lekarzy, w liczbie odpowiadającej liczbie wolnych miejsc przyznanych na dane postępowanie kwalifikacyjne w danej dziedzinie medycyny w danym województwie albo posiadanych przez dany podmiot, w kolejności od najwyższego wyniku uzyskanego w postępowaniu konkursowym - Lekarz może zwrócić się do wojewody o weryfikację postępowania kwalifikacyjnego, w terminie 20 dni od dnia ogłoszenia wyników na stronie internetowej - Organ prowadzący postępowanie kwalifikacyjne, uwzględniając wynik przeprowadzonego postępowania kwalifikacyjnego, kieruje lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w podmiocie posiadającym wolne miejsca szkoleniowe

51 TRYBY SPECJALIZACJI rezydentura (umowa o pracę zawarta z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne na czas określony) umowa o pracę w trybie pozarezydenckim zawarta z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne płatny urlop szkoleniowy udzielony pracownikowi umowa o pracę zawarta z innym podmiotem niż podmiot prowadzący szkolenie specjalizacyjne, zapewniającej realizację części programu + urlop szkoleniowy poszerzenie zajęć programowych stacjonarnych studiów doktoranckich umowa cywilnoprawna o szkolenie specjalizacyjne

52 TRYBY SPECJALIZACJI - Szkolenie specjalizacyjne w ramach rezydentury może odbywać wyłącznie lekarz nieposiadający I lub II stopnia specjalizacji lub tytułu specjalisty - Rezydentura jest finansowana przez Ministra Zdrowia, z wyjątkiem dyżurów medycznych - W przypadku nieprzyjęcia lekarza skierowanego do odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez jednostkę posiadającą wolne miejsca szkoleniowe wojewoda występuje do dyrektora CMKP z wnioskiem o zmniejszenie liczby miejsc szkoleniowych

53 ODBYWANIE SPECJALIZACJI - Lekarz, bez względu na tryb, odbywa szkolenie specjalizacyjne przez cały okres jego trwania w wymiarze czasu równemu czasowi pracy lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym (7 godzin 35 minut na dobę, 37 godzin 55 minut na tydzień) oraz pełni dyżury lub pracuje w systemie zmianowym lub równoważnym w maksymalnym czasie pracy dopuszczonym przepisami o działalności leczniczej (48 godzin) - Lekarzowi pełniącemu dyżur medyczny w ramach realizacji programu specjalizacji przysługuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pełnienie dyżurów, zawartej z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne lub staż kierunkowy

54 ODBYWANIE SPECJALIZACJI - Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne w przypadku likwidacji jednostki organizacyjnej, w której odbywa szkolenie, bądź zaprzestania spełniania przez jednostkę wymagań jest kierowany przez wojewodę, w pierwszej kolejności, do kontynuowania szkolenia specjalizacyjnego w innej jednostce organizacyjnej, w ramach posiadanych przez nią wolnych miejsc szkoleniowych - W szczególnie uzasadnionym przypadku wojewoda może, na wniosek lekarza odbywającego szkolenie specjalizacyjne, skierować go do innej jednostki organizacyjnej posiadającej akredytację do tego szkolenia oraz wolne miejsce szkoleniowe - Jeżeli nowa jednostka organizacyjna znajduje się na obszarze innego województwa, zmiana miejsca szkolenia specjalizacyjnego następuje po wyrażeniu zgody przez właściwego wojewodę oraz właściwego konsultanta wojewódzkiego województwa, na którego obszarze lekarz ma kontynuować odbywanie tego szkolenia - Lekarz, który odbywa szkolenie specjalizacyjne w trybie rezydentury, może zmienić miejsce odbywania szkolenia specjalizacyjnego nie wcześniej niż po upływie 1 roku, chyba że jednostka organizacyjna, w której lekarz odbywa szkolenie specjalizacyjne, uległa likwidacji lub przestała spełniać wymagania

55 KIEROWNIK SPECJALIZACJI - Lekarz odbywa szkolenie specjalizacyjne pod kierunkiem lekarza zatrudnionego na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej albo wykonującego zawód na podstawie stosunku służby w podmiocie prowadzącym szkolenie specjalizacyjne, wyznaczonego przez kierownika tego podmiotu w porozumieniu z właściwym konsultantem wojewódzkim w danej dziedzinie medycyny, który wyraził zgodę na pełnienie tej funkcji - Kierownikiem specjalizacji może być lekarz posiadający II stopień specjalizacji lub tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny będącej przedmiotem szkolenia specjalizacyjnego, a w uzasadnionych przypadkach w pokrewnej dziedzinie medycyny - Kierownik specjalizacji może prowadzić jednocześnie szkolenie specjalizacyjne nie więcej niż trzech lekarzy, a w uzasadnionych potrzebami kadrowymi przypadkach, za zgodą konsultanta krajowego w danej dziedzinie medycyny - czterech lekarzy - Kierownik specjalizacji jest odpowiedzialny za ustalanie rocznych szczegółowych planów szkolenia specjalizacyjnego, w tym za ustalenie miejsc odbywania staży kierunkowych w sposób zapewniający realizację programu specjalizacji, w okresie nie krótszym niż miesiąc od rozpoczęcia kolejnego roku odbywanego szkolenia specjalizacyjnego w uzgodnieniu z kierownikiem podmiotu prowadzącego szkolenie specjalizacyjne.

56 PRZEDŁUŻENIE OKRESU SPECJALIZACJI Okres trwania szkolenia specjalizacyjnego ulega przedłużeniu o czas nieobecności lekarza w pracy: 1. z powodu niezdolności do pracy (bez względu na długość jej trwania); 2. z powodu urlopu bezpłatnego udzielonego przez pracodawcę na czas nie dłuższy niż 3 miesiące w okresie trwania szkolenia specjalizacyjnego; 3. niemożności wykonywania określonej pracy w okresie ciąży, 4. w okresie korzystania ze świadczeń określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, 5. urlopu ojcowskiego, 6. zwolnień od pracy związanych z badaniami lekarskimi w okresie ciąży, 7. korzystania przez kobiety z przerw na karmienie piersią, 8. korzystania ze zwolnienia od pracy przez pracownika wychowującego dziecko w wieku do 14 lat,

57 PRZEDŁUŻENIE OKRESU SPECJALIZACJI Okres trwania szkolenia specjalizacyjnego ulega przedłużeniu o czas nieobecności lekarza w pracy: 1. powołania lekarza do odbycia przeszkolenia wojskowego, 2. z powodu urlopu bezpłatnego, nie dłuższego niż 2 lata, udzielonego przez pracodawcę w celu odbycia stażu zagranicznego zgodnego z programem odbywanego szkolenia specjalizacyjnego, po uzyskaniu zgody kierownika specjalizacji; 3. z powodu przerwy nie dłuższej niż 14 dni wynikającej z procedur stosowanych przy zmianie trybu lub miejsca odbywania szkolenia specjalizacyjnego; 4. z powodu przerwy nie dłuższej niż 12 miesięcy wynikającej z realizacji specjalizacji odbywanej w ramach studiów doktoranckich

58 PRZEDŁUŻENIE OKRESU SPECJALIZACJI - Okres trwania szkolenia specjalizacyjnego może być dodatkowo przedłużony o okres udzielonego lekarzowi przez pracodawcę urlopu wychowawczego - Lekarz ma obowiązek poinformować wojewodę o planowanej przez niego nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 3 miesiące - W uzasadnionych przypadkach zgodę na dodatkowe przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego może wyrazić wojewoda, a w odniesieniu do lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury Minister Zdrowia (wniosek należy złożyć przed upływem maksymalnego okresu przedłużenia) - W przypadku przedłużenia okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego w ramach rezydentury jednostka organizacyjna prowadząca szkolenie zawiera z lekarzem umowę o pracę na czas określony, odpowiadający sumie okresów przedłużających szkolenie specjalizacyjne - W przypadku niezrealizowania szkolenia specjalizacyjnego w terminie, na jaki została zawarta umowa o pracę w ramach rezydentury (wraz z przedłużeniem), lekarz może kontynuować odbywanie tego szkolenia jedynie w trybie pozarezydenckim, po uzyskaniu zgody wojewody

59 SKRÓCENIE OKRESU SPECJALIZACJI - Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne w I roku trwania, po uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika specjalizacji, może wystąpić do dyrektora CMKP z wnioskiem o uznanie za równoważne ze zrealizowaniem elementów określonych w programie specjalizacji stażu szkoleniowego, obejmującego szkolenie i uczestniczenie w wykonywaniu oraz wykonanie zabiegów lub procedur medycznych, a także staży kierunkowych lub kursów szkoleniowych odbytych za granicą lub w kraju, w podmiotach prowadzących szkolenie specjalizacyjne, i ewentualne skrócenie okresu odbywanego szkolenia specjalizacyjnego, jeżeli okres od dnia ich ukończenia do dnia rozpoczęcia przez lekarza szkolenia specjalizacyjnego nie jest dłuższy niż 5 lat. - w uzasadnionych przypadkach Minister Zdrowia może wyrazić zgodę na wystąpienie o uznanie za równoważne w terminie późniejszym - maksymalne skrócenie szkolenia o nie więcej niż o 1/2 okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego lub modułu

60 SKRÓCENIE OKRESU SPECJALIZACJI - Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne, po uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika specjalizacji, może wystąpić do dyrektora CMKP z wnioskiem o uznanie do okresu odbywania szkolenia specjalizacyjnego, stażu szkoleniowego, obejmującego szkolenie i uczestniczenie w wykonywaniu oraz wykonanie zabiegów lub procedur medycznych, a także staży kierunkowych lub kursów szkoleniowych zrealizowanych za granicą w okresie aktualnie odbywanego szkolenia specjalizacyjnego.

61 NIEREALIZOWANIE SZKOLENIA Lekarz nie może realizować lub kontynuować szkolenia specjalizacyjnego w przypadku: 1. zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza albo zakazu wykonywania zawodu lekarza; 2. ograniczenia lekarza w wykonywaniu określonych czynności medycznych, objętych programem specjalizacji; 3. niepodjęcia przez lekarza szkolenia specjalizacyjnego w okresie 3 miesięcy od dnia wskazanego jako dzień rozpoczęcia tego szkolenia na skierowaniu wystawionym przez organ kierujący, z przyczyn leżących po stronie lekarza; 4. zaprzestania przez lekarza odbywania szkolenia specjalizacyjnego; 5. przerwania lekarzowi szkolenia specjalizacyjnego na wniosek kierownika specjalizacji po uzyskaniu opinii właściwego konsultanta wojewódzkiego w danej dziedzinie medycyny lub konsultanta krajowego w danej dziedzinie medycyny lub dziedzinach medycyny związanych z realizacją zadań państwa związanych wyłącznie z obronnością kraju w czasie wojny i pokoju oraz właściwej okręgowej izby lekarskiej; 6. upływu okresu, w którym był obowiązany ukończyć szkolenie specjalizacyjne.

62 PES Zgłoszenie wniosku o przystąpienie do PES do wojewody wraz z wymaganymi dokumentami Przekazanie dokumentów do CEM Egzamin testowy i ustny

63 PES - PES jest organizowany dwa razy w roku - Lekarz nie jest obowiązany do zaliczenia PES w całości albo w części, jeżeli złożył z wynikiem pozytywnym egzamin organizowany przez europejskie towarzystwa naukowe, który przez Ministra Zdrowia został uznany za równoważny z zaliczeniem z wynikiem pozytywnym PES w całości albo w części, i przedstawi dyrektorowi CEM odpowiedni dokument potwierdzający złożenie takiego egzaminu (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 lutego 2012 r. w sprawie wykazu egzaminów organizowanych przez europejskie towarzystwa naukowe równoważnych z państwowym egzaminem specjalizacyjnym oraz wykazu dokumentów potwierdzających złożenie takich egzaminów) - pytania z PES nie są udostępniane po zakończeniu egzaminu

64 PES - Lekarzowi przysługuje urlop szkoleniowy w wymiarze 6 dni na przygotowanie się i przystąpienie do PES (dotyczy tylko osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę) - Egzamin testowy składa się ze 120 pytań jednokrotnego wyboru - Część testową PES uważa się za zaliczoną z wynikiem pozytywnym po uzyskaniu przez lekarza co najmniej 60% możliwej do uzyskania maksymalnej - Negatywny PES, jeżeli lekarz uzyska taki wynik chociażby z jednej części PES - W przypadku negatywnego wyniku lekarz może przystąpić do PES ponownie (czwarty i kolejny egzamin jest odpłatny w wysokości nie wyższej niż 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) - uzyskany wynik pozytywny z części PES jest uznawany w kolejnych 6 sesjach egzaminacyjnych

65 UZNAWANIE SPECJALIZACJI - Automatyczne uznawanie ma zastosowanie wyłącznie do specjalizacji uzyskanych w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej i EFTA określonych w dyrektywie 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych - Wykaz niezbędnych do uznania dokumentów potwierdzających formalne kwalifikacje został określony w obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wykazu dyplomów, świadectw i innych dokumentów poświadczających formalne kwalifikacje w zakresie specjalizacji medycznych lekarza i lekarza dentysty będącego obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej - Specjalizacje uzyskane poza terenem UE są uznawane na podstawie wniosku do Ministra Zdrowia, kierowanego za pośrednictwem CMKP, po porównaniu okresu trwania i programu szkolenia specjalizacyjnego odbytego zagranicą

66 UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU WĘŻSZYCH DZIEDZIN MEDYCYNY

67 UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU WĘŻSZYCH DZIEDZIN MEDYCYNY (ART. 17) - Lekarz może, po odbyciu szkolenia i zdaniu egzaminu, uzyskać świadectwo potwierdzające posiadanie umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych - Warunki prowadzenia szkolenia określa umowa zawarta pomiędzy podmiotem prowadzącym szkolenie a lekarzem - Szkolenie może prowadzić podmiot wpisany na listę podmiotów uprawnionych prowadzoną przez Ministra Zdrowia - Lista umiejętności (48) została określona w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych

68 DOSKONALENIE ZAWODOWE

69 DOSKONALENIE ZAWODOWE (ART. 18) - Lekarz ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego, w szczególności w różnych formach kształcenia podyplomowego - Zasady doskonalenia zawodowego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2004 r. w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów - Lekarz potwierdza aktywność zawodową poprzez uzyskiwanie min. 200 punktów edukacyjnych, obliczonych w 48-miesięcznych okresach rozliczeniowych - Lekarz realizujący obowiązek doskonalenia zawodowego prowadzi indywidualną ewidencję przebiegu doskonalenia zawodowego - Dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego lekarza okręgowa rada lekarska potwierdza przez dokonanie wpisu w okręgowym rejestrze lekarzy oraz w dokumencie Prawo wykonywania zawodu lekarza - Niedopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego jest odnotowywane w okręgowym rejestrze lekarzy.

70 EKSPERYMENT MEDYCZNY

71 EKSPERYMENT MEDYCZNY Leczniczy nowe lub tylko częściowo wypróbowane metody diagnostyczne, lecznicze lub profilaktyczne w celu osiągnięcia bezpośredniej korzyści dla zdrowia osoby leczonej może on być przeprowadzony, jeżeli dotychczas stosowane metody nie są skuteczne lub jeżeli ich skuteczność nie jest wystarczająca Diagnostyczny ma na celu przede wszystkim rozszerzenie wiedzy medycznej może być on przeprowadzany zarówno na osobach chorych, jak i zdrowych przeprowadzenie eksperymentu jest dopuszczalne, gdy uczestnictwo w nim nie jest związane z ryzykiem albo też ryzyko jest niewielkie i nie pozostaje w dysproporcji do możliwych pozytywnych rezultatów takiego eksperymentu.

72 EKSPERYMENT MEDYCZNY Eksperyment medyczny może być przeprowadzany, jeżeli: 1. spodziewana korzyść lecznicza lub poznawcza ma istotne znaczenie, 2. przewidywane osiągnięcie tej korzyści oraz celowość i sposób przeprowadzania eksperymentu są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy i zgodne z zasadami etyki lekarskiej Eksperyment medyczny może być przeprowadzony wyłącznie po wyrażeniu pozytywnej opinii o projekcie przez niezależną komisję bioetyczną.

73 INFORMOWANIE UCZESTNIKÓW Osoba, która ma być poddana eksperymentowi medycznemu, musi zostać uprzednio informowana o: 1. celach, sposobach i warunkach przeprowadzenia eksperymentu, 2. spodziewanych korzyściach leczniczych lub poznawczych, 3. ryzyku oraz 4. o możliwości odstąpienia od udziału w eksperymencie w każdym jego stadium.

74 ZGODA UCZESTNIKA - Przeprowadzenie eksperymentu medycznego wymaga pisemnej zgody osoby mającej w nim uczestniczyć. - W przypadku niemożności wyrażenia pisemnej zgody, za równoważne uważa się wyrażenie zgody ustnie złożone w obecności dwóch świadków. Zgoda tak złożona powinna być odnotowana w dokumentacji lekarskiej. - Udział małoletniego w eksperymencie medycznym jest dopuszczalny tylko za pisemną zgodą jego przedstawiciela ustawowego. - Jeżeli małoletni: a) ukończył 16 lat lub b) nie ukończył 16 lat i jest w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie swego uczestnictwa w eksperymencie, konieczna jest także jego pisemna zgoda.

75 ZGODA UCZESTNIKA - W przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej zgodę na udział tej osoby w eksperymencie leczniczym wyraża przedstawiciel ustawowy tej osoby (opiekun prawny). Jeżeli osoba taka jest w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie swojego uczestnictwa w eksperymencie leczniczym, konieczne jest ponadto uzyskanie pisemnej zgody tej osoby. - W przypadku osoby, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, lecz nie jest w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinii w sprawie swego uczestnictwa w eksperymencie, zgodę na udział tej osoby w eksperymencie leczniczym wyraża sąd opiekuńczy. - W przypadku gdy przedstawiciel ustawowy odmawia zgody na udział chorego w eksperymencie leczniczym, można zwrócić się do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody. - W przypadkach niecierpiących zwłoki i ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia, uzyskanie zgody nie jest konieczne.

76 PRZERWANIE EKSPERYMENTU 1. Osoba lub inny podmiot uprawniony do udzielenia zgody na eksperyment medyczny może ją cofnąć w każdym stadium eksperymentu. 2. Jeżeli w czasie jego trwania wystąpi zagrożenie zdrowia chorego przewyższające spodziewane korzyści dla chorego. 3. jeżeli w czasie jego trwania nastąpi nieprzewidziane zagrożenie zdrowia lub życia osoby w nim uczestniczącej.

77 ZASADY WYKONYWANIA ZAWODU

78 OBOWIĄZEK UDZIELENIA POMOCY (ART. 30) Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować: 1. niebezpieczeństwo utraty życia, 2. ciężkiego uszkodzenia ciała lub 3. ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz 4. w innych przypadkach niecierpiących zwłoki.

79 ODSTĄPIENIE OD LECZENIA - Jeżeli nie zachodzi przypadek obowiązku udzielenia pomocy lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta Warunki: 1. Dostatecznie wczesne uprzedzenie, 2. Wskazanie realnych możliwości uzyskania pomocy w innym miejscu, 3. Zgoda przełożonego, 4. Uzasadnienie w dokumentacji medycznej, + ewentualne poinformowanie NFZ, jeżeli świadczenie miało być finansowane ze środków publicznych

80 KLAUZULA SUMIENIA - Jeżeli nie zachodzi przypadek obowiązku udzielenia pomocy lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem Warunki: 1. Wskazanie realnych możliwości uzyskania pomocy w innym miejscu, 2. Uzasadnienie w dokumentacji medycznej, 3. Pisemne poinformowanie przełożonego, + ewentualne poinformowanie NFZ, jeżeli świadczenie miało być finansowane ze środków publicznych

81 OBOWIĄZEK UDZIELENIA INFORMACJI Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi (ukończone 16 lat) lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o: 1. jego stanie zdrowia, 2. rozpoznaniu, 3. proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych lub leczniczych, 4. dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, 5. wynikach leczenia oraz 6. rokowaniu Jeżeli pacjent nie ukończył 16 lat lub jest nieprzytomny bądź niezdolny do zrozumienia znaczenia informacji, lekarz udziela informacji osobie bliskiej Pacjentowi, który nie ukończył 16 lat, lekarz udziela informacji w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego i wysłuchuje jego zdania

82 OBOWIĄZEK UDZIELENIA INFORMACJI - Na wniosek pacjenta lekarz może udzielić informacji innym osobom - Na żądanie pacjenta lekarz nie ma obowiązku udzielać pacjentowi informacji - W sytuacjach wyjątkowych, jeżeli rokowanie jest niepomyślne dla pacjenta, lekarz może ograniczyć informację o stanie zdrowia i o rokowaniu, jeżeli według oceny lekarza przemawia za tym dobro pacjenta. W takich przypadkach lekarz informuje przedstawiciela ustawowego pacjenta lub osobę upoważnioną przez pacjenta. Na żądanie pacjenta lekarz ma jednak obowiązek udzielić mu żądanej informacji.

83 OBOWIĄZEK POSZANOWANIA INTYMNOŚCI I GODNOŚCI PACJENTA - Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. - Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska dla pacjenta. Można odmówić obecności osoby bliskiej w przypadku istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej. - Osoby wykonujące zawód medyczny, inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych, uczestniczą przy udzielaniu świadczeń tylko wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia lub wykonywanie czynności kontrolnych. Inne osoby mogą uczestniczyć za zgodą pacjenta (nie dotyczy klinik i szpitali akademii medycznych, medycznych jednostek badawczo-rozwojowych oraz lekarzy i innego personelu medycznego w zakresie niezbędnym do celów dydaktycznych)

84 OBOWIĄZEK ZACHOWANIA TAJEMNICY Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy wszelkich informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu. Nie stosuje się, gdy: 1) tak stanowią ustawy; 2) badanie lekarskie zostało przeprowadzone na żądanie uprawnionych organów i instytucji, lekarz jest obowiązany poinformować o stanie zdrowia pacjenta wyłącznie te organy i instytucje; 3) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób; 4) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy, po uprzednim poinformowaniu o niekorzystnych dla pacjenta skutkach jej ujawnienia; 5) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie lekarzowi sądowemu; 6) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innemu lekarzowi lub uprawionym osobom uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń.

85 OBOWIĄZEK ZACHOWANIA TAJEMNICY - Lekarz, z zastrzeżeniem sytuacji jest związany tajemnicą również po śmierci pacjenta. - Lekarz nie może podać do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta bez jego zgody. - Zasady udostępniania dokumentacji medycznej określa ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta - Uchylenie tajemnicy lekarskiej może nastąpić również w wypadku zwolnienia z niej lekarza przez Sąd (np. składanie zeznań w charakterze świadka)

86 OBOWIĄZEK ZACHOWANIA TAJEMNICY - Lekarz, z zastrzeżeniem sytuacji jest związany tajemnicą również po śmierci pacjenta. - Lekarz nie może podać do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta bez jego zgody. - Zasady udostępniania dokumentacji medycznej określa ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta

87 ORZEKANIE O STANIE ZDROWIA Lekarz może orzekać o stanie zdrowia określonej osoby co do zasady po: 1. uprzednim, 2. osobistym jej zbadaniu.

88 STWIERDZANIE ZGONU ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ Z DNIA 3 SIERPNIA 1961 W SPRAWIE STWIERDZANIA ZGONU I JEGO PRZYCZYNY - Lekarz może stwierdzić zgon na podstawie osobiście wykonanych badań i ustaleń. - W uzasadnionych przypadkach lekarz może uzależnić wystawienie karty zgonu od przeprowadzenia sekcji zwłok. - Zgon i jego przyczynę stwierdza się w karcie zgonu. - Lekarz może wystawić kartę zgonu na podstawie dokumentacji badania pośmiertnego, przeprowadzonego przez innego lekarza lub inną uprawnioną osobę. - Wystawienie karty zgonu jest obowiązkiem lekarza, który ostatni w okresie 30 dni przed dniem zgonu udzielał choremu świadczeń. - Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że przyczyną zgonu było przestępstwo kartę zgonu wystawia lekarz, który na zlecenie sądu lub prokuratora dokonał oględzin lub sekcji zwłok.

89 STWIERDZANIE ZGONU ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ Z DNIA 3 SIERPNIA 1961 W SPRAWIE STWIERDZANIA ZGONU I JEGO PRZYCZYNY Gdy nie ma lekarza zobowiązanego do wystawienia karty zgonu (nikt nie udzielał zmarłemu świadczeń w okresie ostatnich 30 dni), bądź lekarz taki zamieszkuje w odległości większej niż 4 km od miejsca, w którym znajdują się zwłoki, albo z powodu choroby lub z innych uzasadnionych przyczyn nie może dokonać oględzin zwłok w ciągu 12 godzin od chwili wezwania, kartę zgonu wystawia: 1. lekarz, który stwierdził zgon będąc wezwany do nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania, 2. lekarz lub starszy felczer albo felczer zatrudniony w przychodni bądź ośrodku zdrowia lub jego placówce terenowej (wiejski, felczerski punkt zdrowia) i sprawujący opiekę zdrowotną nad rejonem, w którym znajdują się zwłoki, 3. położna wiejska, jeżeli nastąpił na terenie gromady zgon pozostającego pod jej opieką noworodka przed upływem 7 dni życia, a najbliższa przychodnia lub ośrodek zdrowia jest oddalony o więcej niż 4 km.

90 STWIERDZANIE ZGONU ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ Z DNIA 3 SIERPNIA 1961 W SPRAWIE STWIERDZANIA ZGONU I JEGO PRZYCZYNY Osoba, do której należy wystawienie karty zgonu, jest obowiązana nie później niż w ciągu 12 godzin od wezwania: 1. ustalić tożsamość zwłok i dokonać osobiście ich oględzin, 2. przeprowadzić wywiad wśród osób z otoczenia osoby zmarłej w celu ustalenia okoliczności, w których zgon nastąpił, 3. zapoznać się z dokumentami dotyczącymi stanu zdrowia danej osoby w okresie poprzedzającym zgon. Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że przyczyną śmierci było przestępstwo lub samobójstwo, albo nie można ustalić tożsamości zwłok, należy niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub najbliższy organ Milicji Obywatelskiej, a w razie potrzeby natychmiastowego zabezpieczenia śladów - ponadto sołtysa lub biuro gromadzkiej rady narodowej. W tym przypadku należy powstrzymać się od wystawienia karty zgonu. Kartę zgonu wydaje się w dwóch egzemplarzach.

91 OCHRONA PRAWNA Lekarzowi, który: 1. wykonuje czynności w ramach świadczeń pomocy doraźnej lub 2. w przypadku obowiązku udzielania pomocy przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu. - Ściganie czynów zawsze z oskarżenia publicznego, - Zwiększenie zagrożenia karnego za ewentualne przestępstwa przeciwko lekarzowi

92 ZAKAZ HANDLU Lekarz nie może sprzedawać: 1. produktów leczniczych, 2. wyrobów medycznych, 3. wyposażenia wyrobów medycznych, 4. wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, 5. wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, 6. aktywnych wyrobów medycznych do implantacji Nie dotyczy to produktów dostarczanych doraźnie w związku z udzieleniem pomocy w nagłym przypadku oraz wyrobów wykonywanych na zamówienie (np. protezy)