WYKAZ OBIEKTÓW WRAZ Z OPISEM ICH STANU ZACHOWANIA I PROGRAMEM PRAC KONSERWATORSKICH

Transkrypt

1 Załącznik Nr 7 do SIWZ WYKAZ OBIEKTÓW WRAZ Z OPISEM ICH STANU ZACHOWANIA I PROGRAMEM PRAC KONSERWATORSKICH Przedmiotem zamówienia jest wykonanie konserwacji - restauracji 87 woluminów czasopism (w tym jedno z nich składa się z 38 mniejszych objętościowo druków liczących od jednej do czterech kart), które uległy zalaniu w wyniku awarii instalacji wodno-kanalizacyjnej w Bibliotece Elbląskiej w 2014 roku. Książki wchodzą w skład zabytkowego księgozbioru Biblioteki Elbląskiej. Wśród nich znajdują się gazety i czasopisma regionalne wychodzące w Prusach Zachodnich oraz prowincji wschodniopruskiej w latach Ze względu na ograniczony nakład i zasięg, a także znaczenie dla historii regionu, zbiór ten jest niezwykle cenny. Istotny jest fakt, iż gazety i czasopisma, jako druki o krótkotrwałej żywotności wydawane były zwykle na gorszym jakościowo papierze. Wśród druków będących przedmiotem zamówienia najstarsze wydane są na papierach czerpanych, późniejsze na papierach welinowych, maszynowych oraz kredowych. W większości przypadków gazety i czasopisma zaopatrzone były w zbiorcze okładki dla poszczególnych roczników. Były to proste introligatorskie oprawy z tekturowymi okładzinami pokrytymi papierem, płótnem lub tworzywem syntetycznym. Ze względu na fakt, że oprawy nie miały cech indywidualnych i kolekcjonerskich, podczas osuszania zbiorów zdecydowano się na demontaż wielu z nich w celu przyspieszania wysychania druków. Ponadto w przypadku części druków zdecydowano się również na demontaż szycia i rozłożenie bloków na pojedyncze składki bądź grupy składek. Po całkowitym wyschnięciu woluminów przeprowadzono ich dezynfekcję. Wszystkie książki zostały zabezpieczone w pudłach ochronnych. Do zniszczeń spowodowanych zalaniem zbiorów należą zacieki o różnym nasileniu. Największe szkody woda wyrządziła w drukach wydanych na papierach maszynowych. W papierach tych, których ph jest bardzo niskie, zalanie wodą spowodowało znaczne przyspieszenie procesów starzenia papieru, co objawiało się obniżeniem właściwości mechanicznych papieru. W skrajnym przypadku, w wyniku przyspieszonej hydrolizy papieru spowodowanej zalaniem, papier w miejscu zacieków rozpadał się przy najdelikatniejszym nawet dotknięciu. Dzięki szybko podjętej akcji ratunkowej w większości przypadków udało się uniknąć sklejenia kart papierów kredowych. W przypadku części papierów kredowych oraz kalandrowanych widoczne są zmiany kolorystyczne oraz zmiany faktury kart. Ponadto woda spowodowała również rozpłynięcie części pieczęci własnościowych, a także w przypadku współoprawnych druków o barwnych okładkach - migrację pigmentów i przebarwienia na sąsiednich kartach druków. 1

2 W większości przypadków widoczne są wyraźne deformacje opraw oraz kart bloku. W części woluminów obserwowalne są także różnorodne zniszczenia mechaniczne drobne przedarcia i ubytki papieru. W kilku książkach znajdują się dawne naprawy uszkodzeń papieru. Celem konserwacji będzie przywrócenie książkom właściwości użytkowych przy maksymalnym zachowaniu substancji zabytkowej. W miarę możliwości preferowana jest konserwacja czasopism bez demontażu szycia. Ponieważ czasopisma stanowią ciągi roczników, które oprawiane były podobnie, zalecane jest, aby prace konserwatorskie nad poszczególnymi numerami tych samych tytułów o podobnej technice wykonania, wykonywane były w oparciu o tą samą metodykę. W zależności od indywidualnego przypadku zalecana będzie albo konserwacja zachowanej oprawy, albo wykonanie nowej oprawy, nawiązującej charakterem do oprawy historycznej. W sytuacji, gdy planowane będą nowe oprawy, zalecane jest aby były one jednakowe dla poszczególnych tytułów. Ogólny program prac konserwatorsko - restauratorskich dla wszystkich druków Konserwacja-restauracja książki na bloku 1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej i opisowej stanu zachowania obiektów przed konserwacją - restauracją 2. Wykonanie badania ph papieru przed konserwacją 3. Stabilizacja barwnych pieczątek i dopisków* 4. Usunięcie lub osłabienie zacieków** 5. Odkwaszanie papieru odpowiednio dobraną metodą 6. Usunięcie deformacji kart i okładek 7. Naprawa przedarć i uzupełnienie ubytków 8. Wzmocnienie strukturalne, jeśli obiekt będzie tego wymagał 9. Konserwacja - restauracja oryginalnej oprawy (wg wytycznych) lub wykonanie nowej oprawy po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym Konserwacja-restauracja książki 1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej i opisowej stanu zachowania obiektu przed konserwacją - restauracją 2. Wykonanie badania ph papieru przed konserwacją 3. Stabilizacja barwnych pieczątek i dopisków* 4. Usunięcie dawnych napraw i zaplamień po nich powstałych 5. Oczyszczanie chemiczne kart w kąpielach** 6. Odkwaszenie papieru odpowiednio dobraną metodą 7. Uzupełnienie ubytków odpowiednio dobraną kolorystycznie masą papierową oraz naprawa przedarć papieru 8. Wzmocnienie strukturalne papieru 9. Swobodne suszenie 10. Oddalone nawilżanie i prasowanie kart w prasie 2

3 10. Wykonanie badania ph papieru po konserwacji 11. Wykonanie dokumentacji fotograficznej i opisowej stanu zachowania obiektów po konserwacji - restauracji. 11. Połączenie kart w składki i zszycie wg pierwotnego schematu 12. Konserwacja - restauracja oryginalnej oprawy (wg wytycznych) lub wykonanie nowej oprawy po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym 13. Wykonanie badania ph papieru po konserwacji 14. Wykonanie dokumentacji fotograficznej i opisowej stanu zachowania obiektów po konserwacji - restauracji. * proponowana konserwacja karty z czerwoną pieczątką: zabezpieczenie pieczątki preparatem Neschen; oczyszczanie chemiczne karty poprzez krótką kąpiel w bardzo ciepłej wodzie, szybkie dosuszenie ** należy zwrócić uwagę na charakter kart wykonanych z papieru kredowego, które sklejają się ze sobą pod wpływem wilgoci 3

4 CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH DRUKÓW WRAZ Z WYTYCZNYMI Tab. 1. Grupa I - Studien L.p. 1. Tytuł / nr inw. Studien 1900 (10151) Charakterystyka obiektu 23,5 x 15 x 5 cm - ok. 762 stron Stan zachowania - blok książki nieznacznie zdeformowany - duże zacieki w ok. 1/3 grubości bloku - jedna karta luźna - zwięzy obcięte razem z blokiem Zakres konserwacji na bloku Wytyczne dotyczące konserwacji We wszystkich drukach należy wykonać nową oprawę po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym. Ze starych opraw należy zachować wyklejki, nalepki i szyldziki dołączając je do nowych Studien 1903 (10152) Studien 1909 (10154) Studien 1912 (10155) 5. Studien 1914 (10156) 23,5 x 15 x 5 cm - ok. 716 stron 23,5 x 15 x 5 cm - ok. 714 stron 23,5 x 15 x 5 cm - ok. 770 ston 23,5 x 15,5 x 5 cm - ok. 742 stron - w środku kilka rozkładanych map - blok średnio zdeformowany - średnio intensywne zacieki w ok. połowie bloku + niewielkie zacieki przy krawędziach w drugiej połowie bloku - zwięzy obcięte razem z blokiem - blok średnio zdeformowany - bardzo słabe zacieki na ok. 100 kartach - papier pofalowany - blok mocno zdeformowany - średnio silne zacieki w całym bloku - papier mocno pofalowany - 3 karty luźne - blok zdeformowany - szycie poluzowane, miejscami przerwane - kilkanaście kart luźnych - karty pofalowane na bloku lub z demontażem na bloku lub z demontażem na bloku lub z demontażem Wyklejki przyklejone są do tekturowych okładek na klej syntetyczny; proponowany sposób ich odklejenia: kąpiel we wrzątku. 4

5 6. Studien 1918 (10157) 23,5 x 15,5 x 5 cm - ok. 700 stron - w środku rozkładana mapa - zacieki na ok. 1/3 bloku - blok mocno pofalowany - zacieki w całym bloku na bloku lub z demontażem Studien 1922 (10158) Studien 1926 (10159) 23,5 x 15,5 x 5 cm - ok. 956 stron 23,5 x 15,5 x 5 cm - ok. 672 stron - w środku rozkładana mapa - blok rozłożony na pojedyncze składki - papier osłabiony - sporadycznie występujące drobne przedarcia - blok lekko zdeformowany - zacieki w ok. 2/3 bloku - papier lekko pofalowany na bloku lub z demontażem Tab. 2. Grupa II - Studien L.p. 1. Tytuł / nr inw. Studien 1928 (10160) 2. Studien 1930 Charakterystyka obiektu 23,5 x 15,5 x 4 cm - ok. 590 stron 23,5 x 15,5 x 4,5 cm Stan zachowania - blok książki nieznacznie zdeformowany - karty pofalowane - zacieki w całym bloku - dwie pierwsze karty luźne - zwięzy obcięte razem z blokiem - fragment płótna na grzbiecie z nalepką tytułową - blok średnio zdeformowany - zwięzy obcięte razem z blokiem Zakres konserwacji na bloku Wytyczne dotyczące konserwacji We wszystkich drukach należy wykonać nową oprawę po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym. Ze starych opraw należy zachować wyklejki, nalepki i szyldziki dołączając je do nowych. Wyklejki przyklejone są do tekturowych okładek na klej syntetyczny; proponowany sposób ich odklejenia: kąpiel we wrzątku. 5

6 (10161) - ok. 722 strony Studien 1932 (10162) Studien 1934 (10163) Studien 1936 (10164) Studien 1937 (10165) Studien 1938 (10166) Studien 1940 (10168) 23,5 x 15,5 x 4 cm - ok. 670 stron 23,5 x 15,5 x 6 cm - ok. 880 stron - rozkładane mapy w środku 23,5 x 15,5 x 5,5 cm - ok. 540 stron - w środku kilka rozkładanych map 22,5 x 15 x 7 cm - ok. 490 stron 22,5 x 15 x 3 cm - ok. 460 stron 22 x 15 x 2,5cm - ok. 465 stron - blok średnio zdeformowany - zwięzy obcięte razem z blokiem - trzy składki odłączone od bloku jedna mapa luźna (BS 1933, s48-49) - blok mocno zdeformowany - nieliczne drobne przedarcia w bloku - blok mocno zdeformowany - intensywne zacieki w połowie bloku - książka posiada okładkę (do demontażu) - blok mocno zdeformowany - książka posiada okładkę (do demontażu) - blok średnio zdeformowany - oprawa zachowana - blok lekko zdeformowany - zacieki w całym bloku głównie przy krawędziach Na bloku lub z demontażem całego lub części bloku na bloku Tab. 3. GRUPA III - Jahrbuch L.p. Tytuł / nr Charakterystyka Stan zachowania Zakres Wytyczne dotyczące konserwacji 6

7 inw. obiektu konserwacji Jahrbuch 1920 (10169) Jahrbuch (1922) Jahrbuch (1923) ,5 x 15,5 x 2 cm - ok. 246 stron - kilka ilustracji na papierze kredowym 23,5 x 15,5 x 2 cm - ok. 170 stron - kilka ilustracji na papierze kredowym - rozkładana mapa + rozkładana karta 23,5 x 16,5 x 2 cm - ok. 214 stron - 4 ilustracje na papierze kredowym - szycie poluzowane i poprzerywane - zwięzy poprzecinane - papier osłabiony, dość kruchy - duże przedarcia trzech pierwszych kart - drobne przedarcia/pęknięcia papieru w całym bloku (ok. 10% wszystkich kart) - drobne ubytki i przedarcia papieru w miejscu zwięzów - szycie poluzowane, niektóre karty luźne - papier osłabiony, dość kruchy - nieliczne drobne przedarcia + kilka większych (ok. 10% kart) - szycie poluzowane, niektóre karty luźne - papier osłabiony, dość kruchy - ślady po zszywkach - nieliczne drobne przedarcia + kilka większych (ok. 10% kart) We wszystkich drukach należy wykonać nową oprawę po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym. Wstępne założenie: okładki wykonane z tektury obleczone zielonym płótnem, odcieniem zbliżonym do oryginału). Oryginalne wyklejki należy odłączyć od starych okładek i dołączyć do bloku książki. Technika połączenia bloku z oprawą projekt do zatwierdzenia z zamawiającym. Należy zachować oryginalny sposób szycia na zwięzy wpuszczone w blok. 4. Jahrbuch (1925) ,5 x 16,5 x 2 cm - ok. 200 stron - kilka ilustracji na papierze kredowym - dopiski rękopiśmienne ołówkiem - kapitałki maszynowe - papier osłabiony, dość kruchy - ślady po zszywkach - nieliczne drobne przedarcia + kilka większych (ok. 10% kart) 5. - blok zdeformaowany, karty 7

8 6. 7. Jahrbuch (1927) Jahrbuch (1928) Jahrbuch (1936) Jahrbuch (1937) ,5 x 16 x 3 cm - ok. 230 stron - rozkładana mapa na papierze kredowym - ok. 30 ilustracji na papierze kredowym - krawędzie kart delikatnie nakrapiane czerwoną farbą - kapitałki maszynowe 23,5 x 16 x 2 cm - ok. 220 stron - rozkładana mapa na papierze kredowym - krawędzie kart delikatnie nakrapiane czerwoną farbą - kapitałki maszynowe 23 x 16 x 1,8 cm - ok. 248 stron 24 x 16,5 x 2,5 cm - ok. 250 stron - kilkanaście ilustracji na pofalowane - papier lepszej jakości niż w poprzednich woluminach - sporadycznie występujące drobne przedarcia papieru - blok lekko zdeformowany - papier lepszej jakości niż w poprzednich woluminach - kilka drobnych przedarć - książka w oprawie - karty lekko pofalowane - dwie karty na papierze kredowym sklejone - niewielkie zacieki w całym bloku (głównie przy dolnej krawędzi) - blok spójny - zwięzy ucięte równo z blokiem - część kart lekko pofalowanych - intensywne zacieki w ok. 1/5 bloku, głównie przy kartach kredowych na bloku na bloku - konserwacja na bloku - usunięcie/osłabienie zacieków - usunięcie/osłabienie deformacji kart - próba rozdzielenia kart na papierze kredowym - preferowana konserwacja na bloku 8

9 papierze kredowym - krawędzie kart delikatnie nakrapiane czerwoną farbą - kapitałki maszynowe - delikatny foksing na wyklejkach 9. Jahrbuch (1938) x 17 x 3 cm - ok. 416 stron - 47 il. na papierze kredowym - kapitałki maszynowe - książka zszyta drutem i sznurkiem przed cały blok - papier w dobrym stanie, lekko pofalowany, nieznaczne zacieki - kilka niewielkich przedarć na bloku lub z demontażem - pełna konserwacja uwzględniająca zmianę sposobu szycia lub konserwacja na bloku Tab. 4. Grupa IV A - oraz Zeitung L.p. 1. Tytuł / nr inw (10193) 2. Charakterystyka obiektu 21 x 18 x 6 cm - ok. 480 kart 21 x 18 x 6 cm Stan zachowania - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - drobne uszkodzenia grzbietów składek - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku Wytyczne dotyczące konserwacji - pełna konserwacja - oczyszczenie mechaniczne pierwszych i ostatnich kart - dopiski czerwoną kredką nie płyną pod wpływem wody, ale są wrażliwa na pocieranie; atrament delikatnie się uruchamia, być może będzie konieczne zabezpieczenie lub zastosowanie 9

10 (10194) 1831 (10195) 1835 (10198) 1842 (10205) - ok. 480 kart 21 x 18 x 6 cm - ok. 480 kart 20,5 x 17,5 x 6 cm - ok. 480 kart 20,5 x 18 x 6 cm - ok. 480 kart - grzbiety składek w dość dobrym stanie, mało uszkodzeń - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - grzbiety składek w dość dobrym stanie, mało uszkodzeń - dwie pierwsze karty mocnej zniszczone - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - klej syntetyczny na grzbietach składek krótszej kąpieli - delikatne prasowanie kart po oddalonym nawilżaniu w celu zachowania oryginalnej faktury papieru i pierwotnego wymiaru - konserwacja oryginalnej oprawy w książkach o nr inw , 10194, 10198, 10206, wykonanie nowej oprawy w przypadku książek z oprawami współczesnymi (10195, 10205, 10209, 10226, 10227, 10228), różowe wyklejki do wymiany - należy sprawdzić czy kolejność ułożenia poszczególnych numerów gazet w woluminie jest dobra; gazety mogły się pomieszać w trakcie suszenia lub mogły zostać źle zszyte przez introligatora - dokumentacja opisowa powinna zawierać analizę techniki wykonania papierów wraz z rejestracją filigranów (10206) 1847 (10209) (10210) 21 x 18 x 6 cm - ok. 480 kart 22,5 x 18,5 x 6 cm - ok. 480 kart 21 x 18 x 6,5 cm - ok. 520 kart - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - grzbiety składek w dość dobrym stanie - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - grzbiety składek w dobrym stanie 10

11 9. Elbingsche Zeitung 1829 (10226) 21,5 x 18,5 x 5,5 cm - ok. 440 kart (80 kart/cm) - książka rozszyta - grzbiety składek nieco uszkodzone z drobnymi przedarciami - mocna deformacja - dwie karty zaplamione, z ubytkami podklejonymi białym papierem (klej syntetyczny) Zeitung 1843 (10227) Zeitung 1845 (10228) 23 x 19 x 4,5 cm - ok. 360 kart (80 kart/cm) 23,5 x 18,5 x 1,7 cm - ok. 140 kart - książka rozszyta - zaplamienia papieru - drobne przedarcia przy grzbietach i niektórych kartach przy krawędziach - zachowane oryginalne wyklejki - książka rozszyta - grzbiety składek w dość dobrym stanie - blok zdeformowany Tab. 5. Grupa IV B - oraz Elbingsche Zeitung L.p. 1. Tytuł / nr inw (10192) (10196) Charakterystyka obiektu 21 x 18 x 6 cm - ok. 480 kart - oczyszcz. 21 x 18 x 5 cm - ok. 400 kart Stan zachowania Generalnie cała grupa: - drobne, bardzo nieliczne przedarcia w bloku - drobne uszkodzenia grzbietów składek Wytyczne dotyczące konserwacji - pełna konserwacja - oczyszczenie mechaniczne pierwszych i ostatnich kart - dopiski czerwoną kredką nie płyną pod wpływem wody, ale są wrażliwa na pocieranie; atrament delikatnie się uruchamia, być może będzie konieczne zabezpieczenie lub zastosowanie krótszej kąpieli - delikatne prasowanie kart po oddalonym nawilżaniu w celu zachowania oryginalnej faktury papieru i pierwotnego wymiaru 11

12 (10197) 1837 (10200) 1838 (10201) 21 x 18 x 5,5 cm - ok. 440 kart 20,5 x 17,5 x 6 cm - ok. 480 kart 21 x 18 x 6 cm - ok. 450 kart - grzbiety składek uszkodzone w średnim stopniu - konserwacja oryginalnej oprawy z zachowaniem wszystkich jej elementów; ewentualne zmiany należy konsultować z zamawiającym - należy sprawdzić czy kolejność ułożenia poszczególnych numerów gazet w woluminie jest dobra; gazety mogły się pomieszać w trakcie suszenia lub mogły zostać źle zszyte przez introligatora - dokumentacja opisowa powinna zawierać analizę techniki wykonania papierów wraz z rejestracją filigranów (10202) 21,5 x 18 x 6,5 cm - ok. 520 kart (10203) 21 x 17,5 x 6,5 cm - ok. 520 kart - w środku 4 karty większego formatu (zacieki, uszkodzenia mechaniczne) - grzbiety składek uszkodzone (10208) 9. Elbingsche Zeitung ,5 x 18,5 x 5,5 cm - ok. 440 kart 20 x 18 x 4 cm - ok. 320 kart - grzbiety składek w dość dobrym stanie - książka zszyta, niezdeformowana - grzbiet zaklejony klejem glutynowym 12

13 (10219) - składki szyte dwoma etapami, najpierw poszczególne składki, a później zszyte na sztych (?) - zacieki w 1/3 bloku - na niektórych kartach roztarcie druku 10. Elbingsche Zeitung 1824 (10221) 20,5 x 18 x 5 cm - ok. 400 kart - zachowana oryginalna wyklejka - książka rozszyta - grzbiety składek w dobrym stanie, bez kleju - drobne, nieliczne przedarcia kart Tab. 6. Grupa V - oraz Elbingsche Zeitung L.p. 1. Tytuł / nr inw. Elbingsche Zeitung 1800 (10211) 2. Elbingsche Zeitung 1802 (10212) Charakterystyka obiektu 21 x 18 x 5 cm - ok. 400 kart - dopiski czerwoną kredką i brązowym atramentem 22 x 18 x 5,5 cm - ok. 440 kart - dopiski czerwoną, niebieską i różową Stan zachowania - grzbiet bloku zaklejony klejem syntetycznym - grzbiety składek uszkodzone - drobne, sporadycznie występujące przedarcia w bloku - zacieki w całym bloku - grzbiet mocno zaklejony klejem syntetycznym (grzbiet nierówno ułożony w momencie zaklejania) - bardzo intensywne zacieki w całym bloku - drobne, sporadycznie występujące przedarcia w bloku Wytyczne dotyczące konserwacji - pełna konserwacja - oczyszczenie mechaniczne pierwszych i ostatnich kart - dopiski czerwoną kredką nie płyną pod wpływem wody, ale są wrażliwa na pocieranie; atrament delikatnie się uruchamia, być może będzie konieczne zabezpieczenie lub zastosowanie krótszej kąpieli - delikatne prasowanie kart po oddalonym nawilżaniu w celu zachowania oryginalnej faktury papieru i pierwotnego wymiaru 13

14 3. 4. Elbingsche Zeitung 1811 (10213) Elbingsche Zeitung 1822 (10218) (kilka kart) kredką 20 x 17,5 x 5 cm - ok. 400 kart - dopiski czerwoną kredką 21 x 18 x 5 cm - ok. 400 kart - składki szyte dwoma etapami, najpierw poszczególne składki, a później zszyte na sztych (?) - grzbiet zaklejony klejem syntetycznym - dwie karty mocno zabrudzone, z uszkodzeniami mechanicznymi podklejonymi bibułką - dwie pierwsze karty podklejone papierem - ok. 120 kart z ubytkami podklejonymi bibułką w miejscach osłabionych przez grzyby - plamy grzybowe przy grzbietach składek / zabrudzenia - grzbiety składek dość dobrze zachowane - na niektórych kartach roztarcie druku - konserwacja oryginalnej oprawy w książkach o nr inw , 10222, 10223, 10225, 10229, wykonanie nowej oprawy w przypadku książek z oprawami współczesnymi (10211, 10212, 10213, 10224), różowe wyklejki do wymiany - należy sprawdzić czy kolejność ułożenia poszczególnych numerów gazet w woluminie jest dobra; gazety mogły się pomieszać w trakcie suszenia lub mogły zostać źle zszyte przez introligatora - dokumentacja opisowa powinna zawierać analizę techniki wykonania papierów wraz z rejestracją filigranów 5. Elbingsche Zeitung 1825 (10222) 20,5 x 18 x 5 cm - ok. 400 kart - książka rozszyta - grzbiety składek w dobrym stanie, bez kleju - niewielkie zabrudzenia - zniszczenia wyglądające na wypalenie 6. Elbingsche Zeitung 1826 (10223) 22,5 x 19 x 4,5 cm - ok. 450 kart (100kart/cm) - książka rozszyta - grzbiety składek w dobrym stanie, bez kleju - drobne przedarcia kart przy dolnej krawędzi 7. Elbingsche Zeitung 1827 (10224) 20,5 x 18 x 5 cm - ok. 450 kart (80 kart/cm) - książka zszyta - grzbiety składek w dość dobrym stanie, klej (syntetyczny i glutynowy) wykruszony - nieznaczne zabrudzenia - drobne przedarcia w początkowych kartach 14

15 8. 9. Elbingsche Zeitung 1828 (10225) Zeitung 1846 (10229) 23,5 x 20 x 4,5 cm - ok. 450 kart (100 kart/cm) 23 x 19 x 3,5 cm - ok. 280 kart (80 kart/cm) - książka rozszyta, grzbiety składek w dość dobrym stanie - zacieki przy krawędziach drobne, nieliczne przedarcia - część kart z przetłuszczonym drukiem - książka rozszyta, grzbiety składek w dość dobrym stanie 10. Zeitung 1849 (10230) 23 x 19,5 x 4 cm - ok. 320 kart (80 kart/cm) - książka rozszyta, grzbiety składek nieco uszkodzone - oryginalna wyklejka - brak przedarć Tab. 7. Grupa VI L.p. 1. Tytuł / nr inw ) ) Charakterystyka obiektu 21 x 18 x 1,5 cm - ok. 180 kart 24 x 19 x 2 cm - ok. 250 kart Stan zachowania/uwagi - książka rozszyta - niewielkie przedarcia i drobne ubytki w kilku pierwszych składkach - osłabione grzbiety składek (karty zewnętrzne) - książka w oprawie, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy - blok i okładki lekko zdeformowane - niewielkie zacieki w całym bloku - wiele pojedynczych kart lub składek odłączonych lub częściowo odłączonych od bloku - wyklejka i ostatnia karta podklejona białym Wytyczne dotyczące konserwacji - pełna konserwacja - usunięcie starej oprawy w drukach o nr inw.: 10258, i wykonanie nowej po wcześniejszych ustaleniach dotyczących projektu i materiałów ze zleceniodawcą - technika ponownego połączenia bloku z oprawą projekt do konsultacji ze zleceniodawcą - należy zwrócić uwagę na odtworzenie pierwotnego sposobu zszywania książek 15

16 ) ) ) ) 24,5 x 20 x 2 cm - ok. 250 kart 25,5 x 20 x 2 cm - ok. 240 kart 25 x 20,5 x 2 cm - ok. 234 karty 25 x 20 x 2 cm - ok. 232 karty papierem - papier bardzo osłabiony i kruchy - bardzo liczne przedarcia, pęknięcia i ubytki papieru obejmujące ok. 1/3 bloku - zaplamienia grzybowe - książka zszyta, grzbiet zaklejony prawdopodobnie klejem syntetycznym - nieliczne drobne przedarcia w bloku - 6 kart w bardzo złym stanie, po wcześniejszych naprawach (użyty klej i papier nieznanego pochodzenia) zob. zdjęcia - książka w oprawie, lekko zdeformowana, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy - zacieki w całym bloku - drobne przedarcia przy krawędziach obejmujące ok. 1/4 bloku - oprawa posiada liczne drobne uszkodzenia mechaniczne przy krawędziach; pęknięcia płótna w grzbiecie; płócienne narożniki zachowane w szczątkowym stanie - książka zszyta, grzbiet zaklejony (trudno stwierdzić jakim klejem) - niewielkich rozmiarów zacieki przy krawędziach - papier bardzo kruchy - liczne drobne przedarcia przy krawędziach w całym bloku - książka zszyta, grzbiet zaklejony cienką warstwą kleju syntetycznego (dobrze usuwa się mechanicznie; nie powoduje większych uszkodzeń grzbietów składek) - niewielkich rozmiarów zacieki przy krawędziach - papier bardzo kruchy - drobne przedarcia przy krawędziach na kilkunastu/kilkudziesięciu kartach - karty miejscami podklejone są białym papierem na klej syntetyczny. Proponowany sposób postępowania w celu ich usunięcia: kartę poddać kąpieli i odkwaszaniu, następnie po wyschnięciu zwilżać delikatnie papierową naprawę i delikatnie ją ściągać/rolować; może pozostać nieznaczna warstwa kleju na oryginale - należy sprawdzić czy kolejność ułożenia poszczególnych numerów gazet w woluminie jest dobra; gazety mogły się pomieszać w trakcie suszenia lub mogły zostać źle zszyte przez introligatora 16

17 ) ) 25 x 20 x 2,5 cm - ok. 226 kart 24,5 x 19,5 x 3 cm - ok. 230 kart - książka pierwotnie była zszyta na zwięzy sznurkowe wpuszczone w blok; obecnie jest zszyta nićmi syntetycznymi przez całą grubość bloku - grzbiet zaklejony klejem syntetycznym, na to pasek szarego papieru - papier bardzo osłabiony i zniszczony - intensywne brunatne zacieki w całym bloku (również po wcześniejszym zalaniu) - papier bardzo kruchy; w miejscu zacieków ekstremalnie kruchy - bardzo liczne przedarcia, ubytki, pęknięcia papieru w całym bloku, zwłaszcza w miejscu zacieków - wiele zniszczeń papieru w przeszłości zostało naprawionych poprzez podklejenie ich białym papierem (trudno określić jakiego użyto papieru i na jaki klej go przyklejono) - w miejscu niektórych zacieków wtarty biały proszek, być może kreda; może to też być efektem rozkładu kleju - książka zszyta na zwięzy sznurkowe - grzbiet zaklejony klejem syntetycznym - papier bardzo zniszczony, osłabiony, kruchy - bardzo liczne drobne przedarcia przy krawędziach kart (niemal przy wszystkich) - pierwsza karta i kilka ostatnich kart z naprawami z białego papieru ) 24,5 x 20 x 7 cm - ok. 413 kart + książeczka 22x14 cm, 37 kart (zob. zdjęcia) książka rozszyta - książka rozszyta - papier osłabiony głównie przy krawędziach, gdzie pojawiają się liczne drobne przedarcia - przedarcia występują głównie przy dłuższej, zewnętrznej krawędzi niemal na każdej karcie - w środku znajduje się kilka większych rozmiarów kart złożonych do formatu bloku 17

18 ) 30,5 x 22 x 1,5 cm - ok. 124 karty + książeczka 22x14 cm, 37 kart (zob. zdjęcia) - papier osłabiony głównie przy krawędziach, gdzie pojawiają się liczne drobne przedarcia - grzbiet dwóch składek wzmocniony płótnem Tab. 8. Grupa VII - für den Kreis, Ermländische Kirchenblatt L.p. 1. Tytuł / nr inw. für den Kreis ) für den Kreis ) 3. für den Kreis ) Charakterystyka obiektu 30 x 23 x 3 cm - ok. 207 kart 30 x 23 x 2 cm - ok. 164 karty 30 x 23 x 2 cm - ok. 150 kart Stan zachowania/uwagi - książka zszyta na trzy taśmy, bez oprawy - ok. połowa składek na wzmocnione grzbiety białą taśmą - niewielkie przedarcia i drobne ubytki w kilku pierwszych składkach - drobne ubytki i przedarcia przy krawędziach (ok. 10% bloku) - w środku bloku kilka doklejonych kart mniejszego formatu - książka w oprawie, zszyta na trzy taśmy - grzbiety składek wzmocnione białą taśmą - na wyklejkach i kilku kartach mocny foksing - drobne ubytki i przedarcia przy krawędziach (ok. 15% bloku) - książka zszyta na trzy taśmy, bez oprawy - ok. połowa składek na wzmocnione grzbiety białą taśmą - drobne ubytki i przedarcia przy krawędziach; ok. 50% bloku; głównie przy przedniej, dłuższej krawędzi Wytyczne dotyczące konserwacji - pełna konserwacja - usunięcie starej oprawy w drukach o nr inw.: 10612, i wykonanie nowej oprawy po wcześniejszych ustaleniach dotyczących projektu i materiałów ze zleceniodawcą, należy zachować tylko oryginalne nalepki z grzbietów - technika ponownego połączenia bloku z oprawą projekt do konsultacji ze zleceniodawcą - należy sprawdzić czy kolejność ułożenia poszczególnych numerów gazet w woluminie jest dobra; gazety mogły się pomieszać w trakcie suszenia lub mogły zostać źle zszyte przez introligatora 18

19 4. 5. für den Kreis ) für den Kreis x 23 x 2 cm - ok. 155 kart 29,5 x 22,5 x 1 cm - ok. 80 kart - książka zszyta na trzy taśmy, bez oprawy - foksing na wyklejce i kilku kartach - grzbiety składek wzmocnione białą taśmą - drobne ubytki i przedarcia przy krawędziach; ok. 20% bloku; głównie przy przedniej, dłuższej krawędzi - książka zszyta nicią syntetyczną przez całą grubość bloku - niektóre grzbiety składek wzmocnione białą taśmą - bardzo nieliczne drobne ubytki przy krawędziach ) für den Kreis ) 30 x 22,5 x 0,7 cm - ok. 63 karty - książka z zdemontowaną oprawą, zszyta na trzy taśmy - blok zdeformowany - zwięzy ucięte razem z blokiem - niewielkie zacieki i zaplamienia - część grzbietów składek wzmocniona papierem - niewielkie, nieliczne uszkodzenia mechaniczne kart 7. für den Kreis ) 27,5 x 18 x 1 cm - ok. 100 kart - nieliczne dopiski czerwoną kredką i brązowym atramentem - książka w oprawie, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy - blok zdezintegrowany, zwięzy i szycie poprzerywane - niewielkie zacieki przy krawędziach - niewielkie, nieliczne uszkodzenia mechaniczne kart - kilka drobnych ubytków spowodowanych przez owady - okładka wtórnie oklejona brązowym papierem i zielonym płótnem; (uwaga: sprawdzić jak wyglądają 19

20 8. Ermländische Kirchenblatt ) 32 x 22,5 x 1,5 cm - ok. 120 kart pierwotne okładki, może nie będzie trzeba ich wymieniać na nowe) - książka w oprawie, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy - oprawa mocno zdeformowana - zacieki przy krawędziach w całym bloku - papier zakwaszony - blok książki w dość dobrym stanie, nieliczne drobne przedarcia i ubytki - karty lekko pofalowane - liczne czerwone pieczątki przy górnym, prawym narożniku kart - konserwacja na bloku lub - wykonanie nowej oprawy po wcześniejszym uzgodnieniu projektu z zamawiającym. Ze starej oprawy należy zachować wyklejki, nalepki i szyldziki Tab. 9. Grupa VIII - Verkehrswat, Hansische Geschichtsblätter, Kunst und Kunst, Jahrbuch der Bilden Kunst L.p. 1. Tytuł Verkehrswat (10187) 2. Verkehrswat 1929 (10188) Charakterystyka obiektu 18 x 12 x 3 cm - ok. 243 karty 18 x 11 x 3 cm - ok. 243 karty Stan zachowania/uwagi - książka po demontażu oprawy, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy (wpuszczone w blok) ucięte razem z blokiem - blok mocno zdeformowany - w bloku barwne, farbujące karty - uszkodzenia mechaniczne głównie przy grzbietach składek -dwie karty luźne - książka po demontażu oprawy, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy (wpuszczone w blok) ucięte razem z blokiem - blok lekko zdeformowany, karty pofalowane - w bloku barwne, farbujące karty Zakres konserwacji Wytyczne dotyczące konserwacji - wykonanie nowej oprawy (po wcześniejszych ustaleniach dotyczących projektu i materiałów) w przypadku książek o nr inw , 10188, 10239, 10241, 10503, 10607, technika ponownego połączenia bloku z oprawą projekt do konsultacji ze zleceniodawcą 20

21 - uszkodzenia mechaniczne głównie przy grzbietach składek Hansische Geschichtsbl ätter 1913 (10239) Hansische Geschichtsbl ätter 1914 (10240) 20,5 x 13 x 3 cm - ok. 207 kart 20,5 x 13 x 3 cm - ok. 250 kart - książka po demontażu oprawy, zszyta na trzy sznurkowe zwięzy ucięte razem z blokiem - w pierwszych składkach szycie rozluźnione na skutek wysunięcia się zwięzów - jedna kart luźna - zacieki przy krawędziach w 1/3 bloku (niezbyt intensywne) - brak uszkodzeń mechanicznych - książka w oprawie - okładki i blok lekko zdeformowane - zacieki w całym bloku - nieliczne drobne uszkodzenia mechaniczne kart - drobne uszkodzenia papieru obleczeniowego lub na bloku preferowana konserwacja na bloku 5. Hansische Geschichtsbl ätter 1917 (10241) 21,5 x 14 x 4,5 cm - ok. 186 kart - książka bez oprawy, rozszyta - grzbiety składek zaklejone klejem glutynowym - nieliczne drobne uszkodzenia mechaniczne kart 6. Hansische Geschichtsbl ätter 1909 (10242) 20,5 x 13 x 3,5 cm - ok. 300 kart - dwie rozkładane mapy w środku - książka w oprawie, mocno zdeformowana, karty pofalowane - zacieki przy krawędziach i grzbiecie w całym bloku (niezbyt intensywne) - niewielkie, nieliczne uszkodzenia mechaniczne - konserwacja z demontażem oprawy - konserwacja bloku z demontażem lub bez 7. Hansische - książka w oprawie, mocno na bloku lub z 21

22 Geschichtsbl ätter 1907 (10244) 21 x 13 x 3 cm - ok. 268 kart - jedna rozkładana mapa w środku zdeformowana, karty pofalowane - zacieki przy krawędziach i grzbiecie w całym bloku (niezbyt intensywne) - brak uszkodzeń mechanicznych demontażem 8. Hansische Geschichtsbl ätter 1915 (10248) 21 x 13 x 1,5 cm - ok. 105 kart - oprawa- papier ozdobny - książka w oprawie, mocno zdeformowana, karty pofalowane - uszkodzenia mechaniczne mogą występować przy grzbietach składek na bloku lub z demontażem 9. Kunst und Kunst 1925 (10503) 21 x 13 x 1 cm - ok. 80 kart - książka bez oprawy, pozostały różowe wyklejki (do usunięcia) - w bloku barwne, farbujące karty - różne rodzaje papieru - poklejenia uszkodzeń papieru białym papierem (rodzaj papieru i klej nieznanego pochodzenia, prawdopodobnie syntetyczny) - drobne uszkodzenia mechaniczne w bloku 10. Hansische Geschichtsbl ätter 1941 (10607) 11. Jahrbuch der Bilden Kunst 1906 (10609) 23 x 15 x 3,5 cm - ok. 175 kart 27,3 x 21 x 1,5 cm - ok. 175 kart - książka bez oprawy, pozostały różowe wyklejki (do usunięcia) - zacieki w cały bloku - książka zszyta przez całą grubość bloku nićmi syntetycznymi - kilka drobnych uszkodzeń mechanicznych - książka bez oprawy, pozostały różowe wyklejki (do usunięcia); - książka na papierze kredowym, kilka ilustracji na zwykłym papierze - książka zszyta przez całą grubość na bloku lub z demontażem 22

23 bloku nićmi syntetycznymi - oryginalne okładki papierowe w kolorze niebieskim zafarbowały karty sąsiadujące - na ok. 10 kartach drobne ubytki i przedarcia ( w miejscach występowania plam grzybowych) Grupa IX- des Königlich Preussen , Cienkie druki zawierające od 1 do 4 kart na różnych rodzajach papierów (czerpany lub maszynowy). Poprzednio każdy z druków miał twardą oprawę. Obecnie oprawy są zdemontowane, pozostały jedynie złej jakości różowe wyklejki. Karty są przyklejone do wyklejki (klej nieznany) lub zszyte w przypadku większej ilości kart. Zalecenia konserwatorskie: - pełna konserwacja wraz z odkwaszaniem w kąpieli - karty posiadają dawne naprawy; miejscami karty podklejone są białym papierem na klej syntetyczny; proponowany sposób postępowania w celu ich usunięcia: kartę poddać kąpieli i odkwaszaniu, następnie po wyschnięciu zwilżać delikatnie papierową naprawę i delikatnie ją ściągać/rolować; może pozostać nieznaczna warstwa kleju na oryginale - zaprojektowanie i wykonanie nowych miękkich opraw (np. grubszy papier) dla wszystkich druków - wykonanie zbiorczego pudła dla druków (kolorystyka pudła do zatwierdzenia) Tab. 10. Charakterystyka i stan zachowania pojedynczych druków L.p. Nr inw. Tytuł Stan zachowania liczba kart zacieki uszkodzenia dawne naprawy mechaniczne

24 des Königlich Preussen des Königlich Preussen _ des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen des Königlich Preussen

25 des Königlich Preussen des Königlich Preussen