ZASTOSOWANIE CZUJNIKA IMPEDANCYJNEGO W OCENIE STANU BAKTERIOLOGICZNEGO WODY WODOCIĄGOWEJ - BADANIA WSTĘPNE
|
|
- Juliusz Stachowiak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 woda wodociągowa, wtórne zanieczyszczenie, biofilm, monitoring, bioczujniki, spektroskopia impedancyjna Agnieszka TRUSZ-ZDYBEK, Teodora M. TRACZEWSKA, Katarzyna PIEKARSKA, Izabela BIEDROŃ, Magdalena SITARSKA, Andrzej SAWKO * ZASTOSOWANIE CZUJNIKA IMPEDANCYJNEGO W OCENIE STANU BAKTERIOLOGICZNEGO WODY WODOCIĄGOWEJ - BADANIA WSTĘPNE Jednym z najczęstszych problemów w czasie eksploatacji sieci dystrybucji wody jest jej wtórne zanieczyszczenie. Przyczyny mogą być bardzo różne od złego stanu technicznego systemu, poprzez niewystarczające oczyszczanie w zakładzie uzdatniania wody, aż po niekorzystne warunki hydrauliczne i zły stan sanitarny sieci wodociągowej. Chcąc monitorować jakość wody w sieci musimy dysponować metodami, które pozwolą na szybką identyfikację zanieczyszczeń, w tym przede wszystkim zanieczyszczeń mikrobiologicznych. W niniejszej pracy podjęto próbę zastosowania czujnika impedancyjnego do monitoringu jakości mikrobiologicznej wody do picia. Badania przeprowadzono w Instytucie Inżynierii Ochrony Środowiska P.Wr. w ramach grantu Czujniki i sensory do pomiarów czynników stanowiących zagrożenia w środowisku modelowanie i monitoring zagrożeń POIG /08. Ich celem było opracowanie sposobu zamontowania czujnika impedancyjnego do detekcji obrostów mikrobiologicznych tworzących się w sieci wodociągowej oraz uzyskanie i opracowanie wstępnych wyników pomiaru. 1. WSTĘP Mimo stałego rozwoju technologii oczyszczania wody, zapewnienie jej stabilności biologicznej jest zadaniem bardzo trudnym. Dzieje się tak głównie dlatego, że stosowane systemy uzdatniania nie eliminują możliwości wystąpienia wtórnego zanieczyszczenia w sieci wodociągowej [1]. Problem występowania bakterii chorobotwórczych w wodzie przeznaczonej do spożycia, jest jednym z najpoważniejszych skutków wtórnego jej zanieczyszczenia. * Politechnika Wrocławska, Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, pl. Grunwaldzki 9, Wrocław.
2 492 A. TRUSZ-ZDYBEK i in. Głównym źródłem skażenia bakteriologicznego są biofilmy. Poza tym mikroorganizmy mogą rozwijać się także w postaci osadów wewnątrzrurowych oraz mogą być swobodnie zawieszone w toni wodnej. Pomimo stałej obecności dezynfektanta w sieci zniszczenie tych struktur jest niesłychanie trudne. Duża prędkość przepływu w przewodach ma ogromne znaczenie podczas uwalniania komórek bakteryjnych do wody, jednak największe ich stężenie obserwuje się w końcówkach sieci wodociągowej [2, 3]. Z tego też względu tak ważny staje się monitoring jakości wody. Dotychczasowe metody analityczne odznaczały się dużą czasochłonnością a także pracochłonnością. Ich wadą jest również to, iż wymagają specjalistycznych laboratoriów. Aktualnie ogromne nadzieje pokłada się w rozwoju dziedziny zajmującej się tzw. czujnikami biologicznymi, czyli biosensorami. Budowa takiego biosensora opiera się na połączeniu materiału aktywnego biologicznie, który jest powiązany z odpowiednio dostosowanym i dobranym detektorem. To właśnie dzięki połączeniu elementów biologicznych i elektronicznych możliwe staje się precyzyjne, szybkie i czułe wykrycie nie tylko nawet niewielkich ilości związków chemicznych, ale także mikroorganizmów patogennych oraz toksyn [2]. Korzyści wynikające ze stosowania biosensorów wynikają głównie z tego, iż w prosty i szybki sposób pozwalają oznaczyć interesujące badającego zanieczyszczenia występujące w wodzie. Pomiar przy użyciu takiego czujnika najczęściej nie wymaga żadnego pracochłonnego przygotowania próbki. Dodatkowo taki czujnik może być stosowany przez kilka tygodni, a nawet miesięcy, wykonując w tym okresie setki pomiarów. Dzięki temu koszty analizy stają się bardzo małe [4]. Biosensory składają się z dwóch zasadniczych części: - warstwy receptorowej (materiał biologiczny); - przetwornika elektrycznego lub optycznego. Warstwa receptorowa czujnika biologicznego służy do rozpoznawania oznaczanego związku, natomiast przetwornik ma za zadanie przetłumaczenie sygnału biologicznego na parametr, który będzie mierzalny fizycznie oraz jego obróbkę. Receptorowa część sensora przekształca informację chemiczną w formę energii, która może zostać pomierzona przez przetwornik. Przetwornikami mogą być elektrody jonoselektywne, tranzystory, termistory, piezokryształy, czy też systemy optyczne. Jeśli chodzi natomiast o receptor, to wykorzystuje się m. in. enzymy, mikroorganizmy, przeciwciała, organelle tkanek roślinnych i zwierzęcych. Głównym zadaniem przetwornika jest transformacja mierzonego parametru na sygnał. Może to być sygnał elektryczny, optyczny lub akustyczny. W bioczujnikach wykorzystywana jest podstawowa cecha materiału biologicznego jako warstwy detekcyjnej, czyli selektywność. Jest to zdolność do reagowania na jeden, ściśle określony związek, w obecności innych związków chemicznych. Selektywność danego czujnika zależy ściśle od wykorzystanego materiału biologicznego. Sygnał odbierany przez biosensor może by przetwarzany na wiele różnych sposobów oraz z różnym stopniem skomplikowania [4, 5].
3 Zastosowanie czujnika impedancyjnego w ocenie stanu bakteriologicznego wody 493 Metodą spektroskopową stosowaną do uzyskania informacji o parametrach fizykochemicznych i właściwościach danego materiału jest spektroskopia impedancyjna. Pozwala ona na elektryczną analizę odpowiedzi danego elementu pobudzonego sygnałem elektromagnetycznym w szerokim paśmie częstotliwości oraz analizę odpowiedzi [6, 7, 8]. Jedną z zalet techniki spektroskopii impedancyjnej jest prostota pomiarów, która ogranicza się wyłącznie do pomiarów przebiegów czasowych prądu oraz napięcia. Najczęściej w badaniach dotyczących właściwości elektrycznych bakterii operuje się pojęciem impedancji (admitancji), która zależy zarówno od parametrów materiałowych, jak i geometrii układu, ponieważ większość przyrządów pomiarowych podaje bezpośrednio właśnie tę wartość [4, 9, 10]. 2. MATERIAŁY I METODY 2.1. CZUJNIK WYKORZYSTYWANY W BADANIACH W pracy wykorzystano czujnik ITO z tlenku cyny i indu (z ang. Indium Tin Oxide). Układ ten tworzony przez elektrody stanowi scalak o płaskiej konstrukcji, w którym każda z elektrod składa się z zestawu mikroogniw o konstrukcji grzebieniowej, mających na celu dostarczenie i odprowadzenie prądu elektrycznego z ośrodka (czujnika impedancyjnego). Jedne mikroelektrody rozmieszczone są pomiędzy mikroogniwami drugiej. W ten sposób rozmieszczony układ jest umieszczony na stałe, na podłożu szklanym. Wykorzystane elektrody są przeznaczone do pracy w środowisku wodnym (przewodach wodociągowych) APARATURA I POMIARY W pomiarach posłużono się aparaturę pomiarową, SIGNAL RECOVERY 7280 DSP LOCK-IN AMPLIFIER. Urządzenie to miało za zadanie rejestr danych rzeczywistych oraz urojonych modułu impedancji, zmiennych w częstotliwości i czasie dzięki którym wyznaczano odpowiednie moduły. Wpływ procesu adhezji bakterii na półprzewodnikowej powierzchni elektrody ITO badano przeprowadzając pomiary impedancji w funkcji częstotliwości (SI) przez okres 72 godzin, co 24 godziny. W przeprowadzonej części doświadczalnej mierzono składowe rzeczywiste i urojone impedancji czujnika zanurzonego w zawiesinie mikroorganizmów wyizolowanych z wody do picia. Pomiary wykonano w paśmie częstotliwości od 50 Hz do 400 khz.
4 494 A. TRUSZ-ZDYBEK i in STANOWISKO BADAWCZE Do badań w układzie statycznym wykorzystano stożkową kolbę o pojemności 250 cm 3, do której wprowadzono zawiesinę mikroorganizmów. W celu uzyskania inoculum przefiltrowano 5 dm 3 wody wodociągowej przez filtr celulozowy o średnicy 47 mm (Ø 0,45 µm) firmy Whatman. Następnie filtr z mikroorganizmami umieszczono w 100 cm 3 buforu fosforanowego i wstawiono do łaźni ultradźwiękowej na 1 min., celem uwolnienia do roztworu mikroorganizmów obecnych w placku filtracyjnym. Po wyciągnięciu filtra z kolby zamontowano w niej czujnik i postawiono ją na wytrząsarce oscylacyjnej typu Heidolph Unimax Układ ten połączono przy użyciu kabelków zakończonych krokodylkami (klemami), które wychodziły bezpośrednio z opornika, natomiast opornik (Opornik dekadowy DR6-16) przy pomocy połączeń bananowych połączono z urządzeniem przetwarzającym (Signal Recovery). 3. WYNIKI Najważniejszymi zagadnieniami związanymi z montażem czujnika impedancyjnego było połączenie układu scalonego czujnika z urządzeniem przetwarzającym dane SIGNAL RECOVERY oraz rozwiązanie problemu izolacji wodoszczelnej. Kabel dwużyłowy przymocowano do elektrod czujnika a następnie umieszczono czujnik w kształtkach PCW i zalano sylikonem sanitarnym w celu uszczelnienia. Tak przygotowany czujnik posłużył do sporządzenia pierwszych testów laboratoryjnych. Uzyskane w pracy wyniki przedstawiono w postaci wykresów (rysunki 1-4) zależności: urojonej i rzeczywistej części składowej impedancji oraz modułu i argumentu impedancji w funkcji częstotliwości oraz zależności argumentu impedancji w funkcji czasu. Rys. 1. Widmo częstotliwościowe rzeczywistej części składowej impedancji
5 Zastosowanie czujnika impedancyjnego w ocenie stanu bakteriologicznego wody 495 Rys. 2. Widmo częstotliwościowe urojonej części składowej impedancji Uzyskane wyniki widm częstotliwościowych urojonej i rzeczywistej części składowej impedancji wykazują odwrotną tendencję dla najniższej badanej częstotliwości (50 Hz) niezależnie od czasu prowadzenia odczytu (rys. 1 i 2). W przypadku części urojonej impedancji ma miejsce jej wzrost przeciwnie do części rzeczywistej. Analiza urojonej części składowej impedancji (rys. 2) w trakcie trzeciego odczytu danych (48 godzina) pozwoliła zaobserwować pik dla częstotliwości 150 khz. Podobnie układały się dane na wykresie obrazującym zmianę argumentu impedancji w funkcji częstotliwości (rys. 3). Podobnych tendencji nie wykazano dla wykresów przedstawiających zależności części rzeczywistej impedancji (rys.1 ) w funkcji częstotliwości. Rys. 3. Analiza częstotliwościowa zmian argumentu impedancji Na podstawie analizy wyników zależności częstotliwości części urojonej i argumentu impedancji wyznaczono dla stałej wartości częstotliwości wynoszącej 150 kh argument impedancji w funkcji czasu.
6 496 A. TRUSZ-ZDYBEK i in. Rys. 5. Zależność czasowa argumentu impedancji Uzyskane wyniki zależności argumentu impedancji w czasie dla częstotliwości 150 khz (rys. 5) mogą świadczyć o charakterze zachodzących w badanej hodowli statycznej zjawisk. Początkowy nagły wzrost wartości zarówno modułu, jaki i argumentu w ciągu pierwszych 24 godzin najprawdopodobniej świadczył o intensywnie przebiegających procesach fazy wstępnej tworzenia się błony biologicznej na powierzchni czujnika. Być może zaobserwowany wzrost badanych parametrów związany był z intensywną adsorbcją na powierzchni czujnika. Analiza wyników kolejnych godzin badania argumentu impedancji i nieznaczny spadek tych wartości pod koniec badań to najprawdopodobniej początkowe odrywanie się (odczepianie) słabo osadzonych na powierzchni czujnika mikroorganizmów a następnie utworzenie się stanu równowagi. 3. WNIOSKI W realizowanej w ramach grantu Czujniki i sensory do pomiarów czynników stanowiących zagrożenia w środowisku modelowanie i monitoring zagrożeń POIG /08 pracy skonstruowano i zmontowano połączenie układu scalonego czujnika z urządzeniem przetwarzającym dane, dokonano umocnienia montażu a następnie dokonano wstępnej weryfikacji użyteczności konstrukcji w detekcji obrostów mikrobiologicznych tworzących się w sieci wodociągowej. W tym celu skonstruowano stanowisko badawcze. Uzyskane wyniki zależności części składowej urojonej i rzeczywistej impedancji oraz i argumentu w funkcji częstotliwości pozwoliły na wybór jednej częstotliwości (150kH), dla której wyznaczono zależność czasową argumentu impedancji. Analiza tych wyników pozwoliła na potwierdzenie prawidłowości montażu czujnika impedancyjnego ITO z urządzeniem przetwarzającym dane.
7 Zastosowanie czujnika impedancyjnego w ocenie stanu bakteriologicznego wody 497 Otrzymane w badaniach wyniki, i na ich podstawie uzyskane zależności, należy traktować głównie, jako wstępną weryfikację pomysłu i realizacji montażu czujnika nowopowstałego układu pomiarowego. Badania powinny być powtórzone w szerszym zakresie, czyli ponownie w hodowli statycznej jak również w modelowym układzie przepływowym odzwierciedlającym warunki panujące w sieci wodociągowej a następnie w układzie rzeczywistym. Badania prowadzone w ramach projektu: Czujniki i sensory do pomiarów czynników stanowiących zagrożenia w środowisku modelowanie i monitoring zagrożeń. POIG /0 LITERATURA [1] TRACZEWSKA M.T., PIEKARSKA K., TRUSZ-ZDYBEK A., SITARKSA M., BIEDROŃ I., PIETA P., LEŚNIAK M., Monitoring techniczny jakości mikrobiologicznej wody wodociągowej, [w:] Instalacje basenowe: praca zbior. /pod red. Kusia K. i Piechurskiego F. Gliwice: Instytut Inżynierii Wody i Ścieków. P.Śl, 2011, [2] GRABIŃSKA-ŁONIEWSKA A., SIŃSKI E., Mikroorganizmy chorobotwórcze i potencjalnie chorobotwórcze w ekosystemach wodnych i sieciach wodociągowych, Wyd. Seidel-Przywecki Sp. z o.o., Warszawa 2010, [3] ŚWIDERSKA-BRÓŻ M., WOLSKA M., Główne przyczyny wtórnego zanieczyszczenia wody w systemie dystrybucji, Ochrona Środowiska, 2006, Vol. 28, No. 4. [4] TRACZEWSKA M.T., PIEKARSKA K., TRUSZ-ZDYBEK A., BIEDROŃ I., SAWKO A., SITARSKA M., Czujnik mieszane do kontroli mikrobiologicznej stabilności wody, Cz. 6, Zadanie 5. Działanie 4 / Raporty Inst. Inż. Ochr. Śr. P.Wroc. 2011, Ser. SPR. [5] TRACZEWSKA T. M., SITARSKA M., SZCZEPANIK Z., RUCKI Z., GRABAS K., PIĘTA P., TRUSZ- ZDYBEK A., PIEKARSKA K., Czujniki mieszane do kontroli mikrobiologicznej stabilności wody (Część 1). Zad. 5 Dział. 5.4, Raport SPR- nr 15/2009. [6] ZIMMERMANN U., Electrical breakdown, electropermeabilization and electrofusion. Rev. Physiol. Biochem. Pharmacol, 1986, [7] CYGAŃSKI A., Podstawy metod elektroanalitycznych, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa [8] TRACZEWSKA T. M., SZCZEPANIK Z., PIEKARSKA K., RUCKI Z., TRUSZ-ZDYBEK A., SITARSKA M., BIEDROŃ I., Metody elektryczne badania stanu bakteriologicznego wody, [w:] Metrologia dziś i jutro pod red. Jakubca J., Moronia Z., Juniewicza H., Oficyna Wyd. P.Wr., Wrocław [9] LYE D., SHAY FOUT G., CROUT S.R., DANIELSON R., THIO C.L., Survey of ground, surface, and potable waters for the presence of Legionella species by enviroamp PCR Legionella kit, culture, and immunofluorescent staining, Water Research, 1997, Vol. 31, No. 2, [10] TRACZEWSKA T. M., BIEDROŃ I., CIUPAK K., DŻUGAJ D., PIEKARSKA K., PIĘTA P., SITARSKA M., TRUSZ-ZDYBEK A., Biosensor do kontroli mikrobiologicznej stabilności wody wodociągowej, [w:] Czujniki i sensory do pomiarów czynników stanowiących zarażenia w środowisku. Cz. 1 pod red. W. E. Grzebyka, PWR, Wrocław 2011.
8 498 A. TRUSZ-ZDYBEK i in. APPLICATION OF THE IMPEDANCE SENSOR FOR THE ASSESSMENT OF THE BACTERIOLOGICAL STATE OF TAP WATER PRELIMINARY RESEARCH One of the most common problems during the exploitation of water distribution network is its secondary water pollutions. The causes can be very different - from the bad technical condition of the system, through inadequate purification in the water treatment plant, to the unfavorable hydraulic conditions and poor sanitary state of water supply. To monitor the water quality in the network we need to have methods that allow for rapid identification of contaminants, especially microbial. In this study was to apply the impedance sensor for monitoring the microbiological quality of drinking water. The research was carry out at the Institute of Environmental Protection Engineering Wrocław University of Technology in the Grant Detectors and sensors for measuring factors hazardous to environment modeling and monitoring of threats. The project financed by the European Union via the European Regional Development Fund and the Polish state budget, within the framework of the Operational Programme Innovative Economy The contract for refinancing No. POIG / The aim of the study was to develop a method of installation the impedance sensor for the detection of biofilm formed in the water supply and to obtain and prepare the preliminary results of the measurements.
Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna
EAM - laboratorium Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna Ćwiczenie REOMETR IMPEDANCYJY Opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Zakład InŜynierii Biomedycznej Instytut Metrologii i InŜynierii Biomedycznej
Bardziej szczegółowoBIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE. Sawicki Tomasz Balicki Dominik
BIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE Sawicki Tomasz Balicki Dominik Biosensor - jest to czujnik, którego element biologiczny oddziałuje z substancją oznaczaną, a efekt jest przekształcany przez zespolony z nim
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15
PL 226438 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226438 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406862 (22) Data zgłoszenia: 16.01.2014 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoLaboratorum 4 Dioda półprzewodnikowa
Laboratorum 4 Dioda półprzewodnikowa Marcin Polkowski (251328) 19 kwietnia 2007 r. Spis treści 1 Cel ćwiczenia 2 2 Opis ćwiczenia 2 3 Wykonane pomiary 3 3.1 Dioda krzemowa...............................................
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Zakład Systemów Informacyjno-Pomiarowych
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Zakład Systemów Informacyjno-Pomiarowych Studia... Kierunek... Grupa dziekańska... Zespół... Nazwisko i Imię 1.... 2.... 3.... 4.... Laboratorium...... Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoATLAS 0441 HIGH IMPEDANCE ANALYSER
ZAKŁAD SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH ATLAS - SOLLICH ul. Mjr. M. Słabego 2, 80-298 Gdańsk, Polska tel/fax +48 58 349 66 77 www.atlas-sollich.pl e-mail: sollich@atlas-sollich.pl ATLAS 0441 HIGH IMPEDANCE ANALYSER
Bardziej szczegółowoFITOREMEDIACJA. Jest to proces polegający na wprowadzeniu roślin do określonego ekosystemu w celu asymilacji zanieczyszczeń poprzez korzenie i liście.
FITOREMEDIACJA Jest to proces polegający na wprowadzeniu roślin do określonego ekosystemu w celu asymilacji zanieczyszczeń poprzez korzenie i liście. Proces ten jest wykorzystywany do usuwania takich ksenobiotyków
Bardziej szczegółowoBierne układy różniczkujące i całkujące typu RC
Instytut Fizyki ul. Wielkopolska 15 70-451 Szczecin 6 Pracownia Elektroniki. Bierne układy różniczkujące i całkujące typu RC........ (Oprac. dr Radosław Gąsowski) Zakres materiału obowiązujący do ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoTWINNING PROJECT PL PL2005/IB/EN/03. Transition Facility EXTENSION OF THE SANITARY SUPERVISION SYSTEM IN THE AREA OF WATER QUALITY
Transition Facility EXTENSION OF THE SANITARY SUPERVISION SYSTEM IN THE AREA OF WATER QUALITY PROJECT PARTNERS BENEFICIARY COUNTRY Polish Ministry of Health (MZ) Chief Sanitary Inspectorate (GIS) National
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne. Właściwości wzmacniaczy w układzie wspólnego kolektora.
I. Cel ćwiczenia ĆWICZENIE 6 Tranzystory bipolarne. Właściwości wzmacniaczy w układzie wspólnego kolektora. Badanie właściwości wzmacniaczy tranzystorowych pracujących w układzie wspólnego kolektora. II.
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Sanitarnej i Ekotechniki ĆWICZENIE 2 BUDOWA I FUNKCJE ENZYMÓW. ZASTOSOWANIE BADAŃ ENZYMATYCZNYCH W INŻYNIERII ŚRODOWISKA.
ĆWICZENIE 2 BUDOWA I FUNKCJE ENZYMÓW. ZASTOSOWANIE BADAŃ ENZYMATYCZNYCH W INŻYNIERII ŚRODOWISKA. /Opiekun merytoryczny: dr hab. Teodora M. Traczewska, prof. nadzw. PWr modyfikacja: dr inż. Agnieszka Trusz-Zdybek
Bardziej szczegółowoKit for rapid detection Legionella pneumophilla
Kit for rapid detection Legionella pneumophilla Zestaw do szybkiej detekcji bakterii Legionella w próbkach wody opiera się na wykorzystaniu immunomagnetycznych kulek. Są to cząsteczki superparamagnetyczne,
Bardziej szczegółowoBADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO
oczyszczanie, ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK** BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO Przedstawiono
Bardziej szczegółowoOCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM
ścieki przemysłowe, złoże biologiczne Katarzyna RUCKA, Małgorzata BALBIERZ* OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM Przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI. Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI FAZY SKONDENSOWANEJ Ćwiczenie 9 Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie
Bardziej szczegółowoWydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności
Pracownie i laboratoria dydaktyczno-badawcze Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności rozmieszczone są w czterech instytutach biorących udział w realizacji w/w zadań: Instytut Podstaw Chemii Żywności
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH. Ćwiczenie nr 6. Adam Pawełczyk
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 6 Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych USUWANIE SUBSTANCJI POŻYWKOWYCH ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH
Bardziej szczegółowo(zwane również sensorami)
Czujniki (zwane również sensorami) Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3,4. Analiza widmowa sygnałów czasowych: sinus, trójkąt, prostokąt, szum biały i szum różowy
Ćwiczenie 3,4. Analiza widmowa sygnałów czasowych: sinus, trójkąt, prostokąt, szum biały i szum różowy Grupa: wtorek 18:3 Tomasz Niedziela I. CZĘŚĆ ĆWICZENIA 1. Cel i przebieg ćwiczenia. Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoGŁOWICA ph/mv PŁYWAKOWA GPB 2000
PWPN-T TEL-EKO PROJEKT Sp.z.o.o. ul. Ślężna 146-148, 53-111 Wrocław tel./fax: (071) 337 20 20, 337 20 95 tel.. (071) 337 20 95, 337 20 20, 337 08 79 www.teleko.pl email: biuro@teleko.pl GŁOWICA ph/mv PŁYWAKOWA
Bardziej szczegółowoWykres nr 1. Liczba urządzeń wodociągowych zewidencjonowanych w 2015 r.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Woda przeznaczona do spożycia, rozprowadzana przez wodociągową sieć rozdzielczą, produkowana jest przez 388 urządzeń wodociągowych (2 więcej, niż w roku
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Badanie własności podstawowych liniowych członów automatyki opartych na biernych elementach elektrycznych
Ćwiczenie 3 Badanie własności podstawowych liniowych członów automatyki opartych na biernych elementach elektrycznych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych własności członów liniowych
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne. Właściwości dynamiczne wzmacniaczy w układzie wspólnego emitera.
ĆWICZENIE 5 Tranzystory bipolarne. Właściwości dynamiczne wzmacniaczy w układzie wspólnego emitera. I. Cel ćwiczenia Badanie właściwości dynamicznych wzmacniaczy tranzystorowych pracujących w układzie
Bardziej szczegółowoPROTOKÓŁ POMIARY W OBWODACH PRĄDU PRZEMIENNEGO
PROTOKÓŁ POMIAROWY LABORATORIUM OBWODÓW I SYGNAŁÓW ELEKTRYCZNYCH Grupa Podgrupa Numer ćwiczenia 4 Lp. Nazwisko i imię Data wykonania ćwiczenia Prowadzący ćwiczenie Podpis Data oddania sprawozdania Temat
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ OPERACYJNY
1. OPIS WKŁADKI DA 01A WZMACNIACZ OPERACYJNY Wkładka DA01A zawiera wzmacniacz operacyjny A 71 oraz zestaw zacisków, które umożliwiają dołączenie elementów zewnętrznych: rezystorów, kondensatorów i zwór.
Bardziej szczegółowoTRANZYSTORY BIPOLARNE
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego TRANZYSTORY BIPOLARNE Instrukcję opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Tranzystory bipolarne rodzaje, typowe parametry i charakterystyki,
Bardziej szczegółowoDIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Instrukcję opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania i wiedza konieczna do wykonania ćwiczenia: 1. Znajomość instrukcji do ćwiczenia, w tym
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska
Politechnika Warszawska Wydział Elektryczny Laboratorium Teletechniki Skrypt do ćwiczenia T.02. Woltomierz RMS oraz Analizator Widma 1. Woltomierz RMS oraz Analizator Widma Ćwiczenie to ma na celu poznanie
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne. Małosygnałowe parametry tranzystorów.
ĆWICZENIE 3 Tranzystory bipolarne. Małosygnałowe parametry tranzystorów. I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie małosygnałowych parametrów tranzystorów bipolarnych na podstawie ich charakterystyk
Bardziej szczegółowoWydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Katedra Elektroniki
Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Na podstawie instrukcji Wtórniki Napięcia,, Laboratorium układów Elektronicznych Opis badanych układów Spis Treści 1. CEL ĆWICZENIA... 2 2.
Bardziej szczegółowoKatedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Metrologii II. 2013/14. Grupa: Nr. Ćwicz.
Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Metrologii II WYZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH PRZETWORNIKÓW Grupa: Nr. Ćwicz. 9 1... kierownik 2...
Bardziej szczegółowoAnaliza niestabilności powstających w trakcie procesu wytłaczania
Analiza niestabilności powstających w trakcie procesu wytłaczania Mateusz Barczewski Stypendysta projektu pt. Wsparcie stypendialne dla doktorantów na kierunkach uznanych za strategiczne z punktu widzenia
Bardziej szczegółowoANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G
PRACE instytutu LOTNiCTWA 221, s. 115 120, Warszawa 2011 ANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G i ROZDZiAŁU 10 ZAŁOżEń16 KONWENCJi icao PIotr
Bardziej szczegółowoBADANIE ELEMENTÓW RLC
KATEDRA ELEKTRONIKI AGH L A B O R A T O R I U M ELEMENTY ELEKTRONICZNE BADANIE ELEMENTÓW RLC REV. 1.0 1. CEL ĆWICZENIA - zapoznanie się z systemem laboratoryjnym NI ELVIS II, - zapoznanie się z podstawowymi
Bardziej szczegółowoBadanie rozkładu pola elektrycznego
Ćwiczenie E1 Badanie rozkładu pola elektrycznego E1.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie rozkładu pola elektrycznego dla różnych układów elektrod i ciał nieprzewodzących i przewodzących umieszczonych
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości dynamicznych obiektów I rzędu i korekcja dynamiczna
Ćwiczenie 20 Badanie właściwości dynamicznych obiektów I rzędu i korekcja dynamiczna Program ćwiczenia: 1. Wyznaczenie stałej czasowej oraz wzmocnienia statycznego obiektu inercyjnego I rzędu 2. orekcja
Bardziej szczegółowoElektroniczne przyrządy pomiarowe Kod przedmiotu
Elektroniczne przyrządy pomiarowe - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Elektroniczne przyrządy pomiarowe Kod przedmiotu 06.5-WE-EP-EPP Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki
Bardziej szczegółowoUKŁADY Z PĘTLĄ SPRZĘŻENIA FAZOWEGO (wkładki DA171A i DA171B) 1. OPIS TECHNICZNY UKŁADÓW BADANYCH
UKŁADY Z PĘTLĄ SPRZĘŻENIA FAZOWEGO (wkładki DA171A i DA171B) WSTĘP Układy z pętlą sprzężenia fazowego (ang. phase-locked loop, skrót PLL) tworzą dynamicznie rozwijającą się klasę układów, stosowanych głównie
Bardziej szczegółowoElektronika. Wzmacniacz tranzystorowy
LABORATORIUM Elektronika Wzmacniacz tranzystorowy Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Podstawowych parametrów elektrycznych i charakterystyk graficznych tranzystorów bipolarnych.
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Protokół
Bardziej szczegółowoElektronika. Wzmacniacz operacyjny
LABORATORIUM Elektronika Wzmacniacz operacyjny Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Podstawowych parametrów elektrycznych wzmacniaczy operacyjnych. 2. Układów pracy wzmacniacza
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2a. Pomiar napięcia z izolacją galwaniczną Doświadczalne badania charakterystyk układów pomiarowych CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE
Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych 90-924 Łódź, ul. Wólczańska 221/223, bud. B18 tel. 42 631 26 28 faks 42 636 03 27 e-mail secretary@dmcs.p.lodz.pl http://www.dmcs.p.lodz.pl
Bardziej szczegółowoGENERATORY KWARCOWE. Politechnika Wrocławska. Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki. Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego
Politechnika Wrocławska Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki Zakład Układów Elektronicznych Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego GENERATORY KWARCOWE 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA EKS1A300024 BADANIE TRANZYSTORÓW BIAŁYSTOK 2015 1. CEL I ZAKRES
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia sygnałów losowych w układach
INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI Instrukcja laboratoryjna z przedmiotu Sygnały i kodowanie Przekształcenia sygnałów losowych w układach Warszawa 010r. 1. Cel ćwiczenia: Ocena wpływu charakterystyk
Bardziej szczegółowoCzujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są
Czujniki Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do przetwarzania interesującej
Bardziej szczegółowoMikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne
Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język
Bardziej szczegółowoGŁOWICA ph/mv ZANURZENIOWA GPZ 2006
PWPN-T TEL-EKO PROJEKT Sp.z.o.o ul. Ślężna 146-148, 53-111 Wrocław tel/fax: (071) 337 20 20, 337 20 45 tel. (071) 337 20 95, 337 20 20, 337 08 79 www.teleko.pl email: biuro@teleko.pl GŁOWICA ph/mv ZANURZENIOWA
Bardziej szczegółowoTranzystor bipolarny LABORATORIUM 5 i 6
Tranzystor bipolarny LABORATORIUM 5 i 6 Marcin Polkowski (251328) 10 maja 2007 r. Spis treści I Laboratorium 5 2 1 Wprowadzenie 2 2 Pomiary rodziny charakterystyk 3 II Laboratorium 6 7 3 Wprowadzenie 7
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Protokół
Bardziej szczegółowoProtokół z pomiarów pól elektromagnetycznych w środowisku. Nr: LWiMP/056/2017. zakresu częstotliwości: poniżej 300 MHz
str. 1/ 9 Protokół z pomiarów pól elektromagnetycznych w środowisku Nr: LWiMP/056/2017 zakresu częstotliwości: poniżej 300 MHz Zleceniodawca Red Snake sp. z o.o. Niniejszy protokół nie może być reprodukowany
Bardziej szczegółowoZakład Metrologii i Systemów Pomiarowych Laboratorium Metrologii I. Grupa. Nr ćwicz.
Laboratorium Metrologii I Politechnika zeszowska akład Metrologii i Systemów Pomiarowych Laboratorium Metrologii I Mostki niezrównoważone prądu stałego I Grupa Nr ćwicz. 12 1... kierownik 2... 3... 4...
Bardziej szczegółowoPOMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI NAPIĘCIA W URZĄDZENIACH AUTOMATYKI ELEKTROENERGETYCZNEJ
Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 63 Politechniki Wrocławskiej Nr 63 Studia i Materiały Nr 9 9 Piotr NIKLAS* pomiar częstotliwości, składowe harmoniczne, automatyka elektroenergetyczna
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 4
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 4 Temat: Parametry czwórnikowe tranzystorów bipolarnych. Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z parametrami czwórnikowymi tranzystora bipolarnego (admitancyjnymi [y],
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ELEKTRONIKA. I. Scalony, trzykońcówkowy stabilizator napięcia II. Odprowadzanie ciepła z elementów półprzewodnikowych
LABORATORIUM ELEKTRONIKA I. Scalony, trzykońcówkowy stabilizator napięcia II. Odprowadzanie ciepła z elementów półprzewodnikowych Opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień (I): 1.
Bardziej szczegółowoMostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2 Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób i układ pomiaru całkowitego współczynnika odkształcenia THD sygnałów elektrycznych w systemach zasilających
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210969 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 383047 (51) Int.Cl. G01R 23/16 (2006.01) G01R 23/20 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoParametry częstotliwościowe przetworników prądowych wykonanych w technologii PCB 1 HDI 2
dr inż. ALEKSANDER LISOWIEC dr hab. inż. ANDRZEJ NOWAKOWSKI Instytut Tele- i Radiotechniczny Parametry częstotliwościowe przetworników prądowych wykonanych w technologii PCB 1 HDI 2 W artykule przedstawiono
Bardziej szczegółowoMetody mostkowe. Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena
Metody mostkowe Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Rodzaje przewodników Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności cewek, pojemności i stratności kondensatorów stosuje się
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS. mgr ing. Janusz Bandel
Sprawozdanie z Badań Nr Strona/Page 2/24 WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS STRONA PAGE Próba uszkodzenia przy przepięciach dorywczych TOV failure test 5 Próby wykonał / The tests were carried out by: mgr ing.
Bardziej szczegółowoBADANIE WYŁĄCZNIKA RÓŻNICOWOPRĄDOWEGO
PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie SERIA: Edukacja Techniczna i Informatyczna 2010 z. V M. Drabik, A. Roman Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie BADANIE WYŁĄCZNIKA RÓŻNICOWOPRĄDOWEGO
Bardziej szczegółowoPOMIARY WYBRANYCH PARAMETRÓW TORU FONICZNEGO W PROCESORACH AUDIO
Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Elektroniczne przyrządy i techniki pomiarowe POMIARY WYBRANYCH PARAMETRÓW TORU FONICZNEGO W PROCESORACH AUDIO Grupa Nr
Bardziej szczegółowoZakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych
Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY OBRONNE BIOFILMU PRZED ŚRODKAMI BAKTERIOBÓJCZYMI
biofilm, oporność, antybiotyki, dezynfekcja Monika LEGINOWICZ * MECHANIZMY OBRONNE BIOFILMU PRZED ŚRODKAMI BAKTERIOBÓJCZYMI Biofilm, czyli błona biologiczna stanowiąca rezerwuar różnych mikroorganizmów
Bardziej szczegółowonazywamy mostkiem zrównoważonym w przeciwieństwie do mostka niezrównoważonego, dla którego Z 1 Z 4 Z 2 Z 3. Z 5
Ćwiczenie E- Pomiar oporności i indukcyjności metodą mostkową I. el ćwiczenia: Ocena dokładności pomiaru oporności mostkiem Wheatstone`a, pomiar nieznanej oporności i indukcyjności mostkiem ndersona. II.
Bardziej szczegółowoWIBROIZOLACJA określanie właściwości wibroizolacyjnych materiałów
LABORATORIUM WIBROAUSTYI MASZYN Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Mechaniki Stosowanej Zakład Wibroakustyki i Bio-Dynamiki Systemów Ćwiczenie nr WIBROIZOLACJA określanie właściwości wibroizolacyjnych
Bardziej szczegółowoMIKROFALOWEJ I OPTOFALOWEJ
E-LAB: LABORATORIUM TECHNIKI MIKROFALOWEJ I OPTOFALOWEJ Krzysztof MADZIAR Grzegorz KĘDZIERSKI, Jerzy PIOTROWSKI, Jerzy SKULSKI, Agnieszka SZYMAŃSKA, Piotr WITOŃSKI, Bogdan GALWAS Instytut Mikroelektroniki
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE nr 5. Pomiary rezystancji, pojemności, indukcyjności, impedancji
Politechnika Łódzka Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych WWW.DSOD.PL LABORATORIUM METROLOGII ELEKTRONICZNEJ ĆWICZENIE nr 5 Pomiary rezystancji, pojemności, indukcyjności, impedancji
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.
Bardziej szczegółowoPOZNAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY ACADEMIC JOURNALS No 94 Electrical Engineering DOI /j
POZNAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY ACADEMIC JOURNALS No 94 Electrical Engineering 2018 DOI 10.21008/j.1897-0737.2018.94.0013 Przemysław FATYGA * ODPOWIEDŹ DIELEKTRYCZNA W DZIEDZINIE CZĘSTOTLIWOŚCI UKŁADU
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 WPŁYW NASŁONECZNIENIA I TECHNOLOGII PRODUKCJI KRZEMOWYCH OGNIW FOTOWOLTAICZNYCH NA ICH WŁASNOŚCI EKSPLOATACYJNE
Ćwiczenie WPŁYW NASŁONECZNIENIA I TECHNOLOGII PRODUKCJI KRZEMOWYCH OGNIW FOTOWOLTAICZNYCH NA ICH WŁASNOŚCI EKSPLOATACYJNE Opis stanowiska pomiarowego Stanowisko do wyznaczania charakterystyk prądowo napięciowych
Bardziej szczegółowoTRANZYSTOR UNIPOLARNY MOS
L A B O R A T O R I U M ELEMENTY ELEKTRONICZNE TRANZYSTOR UNIPOLARNY MOS RE. 1.0 1. CEL ĆWICZENIA - zapoznanie się z działaniem tranzystora unipolarnego MOS, - wykreślenie charakterystyk napięciowo-prądowych
Bardziej szczegółowoInstrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód
Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma za zadanie zapoznanie się z wybranymi metodami określania wskaźników
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Mierniki cyfrowe"
Ćwiczenie: "Mierniki cyfrowe" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Próbkowanie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA EKS1A300024 ZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH W UKŁADACH
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STDIA DZIENNE e LABOATOIM PZYZĄDÓW PÓŁPZEWODNIKOWYCH Ćwiczenie nr Pomiar częstotliwości granicznej f T tranzystora bipolarnego Wykonując
Bardziej szczegółowoMiernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak
Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części
Bardziej szczegółowoBadanie oleju izolacyjnego
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH I TWN LABORATORIUM TECHNIKI WYSOKICH NAPIĘĆ Ćw. nr 7 Badanie oleju izolacyjnego Grupa dziekańska... Data wykonania
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5. POMIARY NAPIĘĆ I PRĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban. I. Cel ćwiczenia
ĆWICZEIE 5 I. Cel ćwiczenia POMIAY APIĘĆ I PĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban Celem ćwiczenia jest zaznajomienie z przyrządami do pomiaru napięcia i prądu stałego: poznanie budowy woltomierza i amperomierza
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA. MIERNICTWO
METROLOGIA. MIERNICTWO Z 099360-BG DURCZAK KAROL Pomiary wielkości geometrycznych w technice / Karol Durczak. - Wyd. 2. Poznań : Wydaw. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, 2006. - 268 s. : il.
Bardziej szczegółowoBADANIA WODY Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ (ISW) W RAMACH BADAŃ WŁAŚCICIELSKICH
BADANIA WODY Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ (ISW) W RAMACH BADAŃ WŁAŚCICIELSKICH BADANIA WŁAŚCICIELSKIE Z ISW PRZEPISY PRAWA Obowiązek badań właścicielskich (isw) w przypadku zakładów produkcji żywności
Bardziej szczegółowoRegulamin Środowiskowego Laboratorium Mikroskopii Katodoluminescencyjnej w Instytucie Paleobiologii PAN 1. Organizacja Laboratorium
Krajowe Laboratorium Multidyscyplinarne Nanomateriałów Funkcjonalnych - NanoFun POIG 02.02.00-00-025/09 Regulamin Środowiskowego Laboratorium Mikroskopii Katodoluminescencyjnej w Instytucie Paleobiologii
Bardziej szczegółowoConception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of
Conception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of environmental protection" Koncepcja zagospodarowania odpadów wiertniczych powstających podczas wierceń lądowych i morskich w
Bardziej szczegółowoGeneratory kwarcowe Generator kwarcowy Colpittsa-Pierce a z tranzystorem bipolarnym
1. Cel ćwiczenia Generatory kwarcowe Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zagadnieniami dotyczącymi generacji przebiegów sinusoidalnych w podstawowych strukturach generatorów kwarcowych. Ponadto ćwiczenie
Bardziej szczegółowoStanowisko do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach materialnych
Stanowisko do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach materialnych Na rys. 3.1 przedstawiono widok wykorzystywanego w ćwiczeniu stanowiska pomiarowego do badania zjawiska tłumienia światła w ośrodkach
Bardziej szczegółowoCZY DOKŁADNIEJSZE POMIARY WPŁYWAJĄ NA OGRANICZENIE STRAT WODY
CZY DOKŁADNIEJSZE POMIARY WPŁYWAJĄ NA OGRANICZENIE STRAT WODY dr inż. Florian G. PIECHURSKI Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Instytut Inżynierii Wody i Ścieków
Bardziej szczegółowoCO NOWEGO W NORMALIZACJI EUROPEJSKIEJ ZWIĄZANEJ Z AKUSTYKĄ BUDOWLANĄ
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK nr 1 (157) 2011 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (157) 2011 Anna lżewska* CO NOWEGO W NORMALIZACJI EUROPEJSKIEJ ZWIĄZANEJ Z AKUSTYKĄ BUDOWLANĄ
Bardziej szczegółowoDioda półprzewodnikowa
COACH 10 Dioda półprzewodnikowa Program: Coach 6 Projekt: na MN060c CMA Coach Projects\PTSN Coach 6\ Elektronika\dioda_2.cma Przykład wyników: dioda2_2.cmr Cel ćwiczenia - Pokazanie działania diody - Wyznaczenie
Bardziej szczegółowoVI. ZMIĘKCZANIE WODY METODĄ JONOWYMIENNĄ
I. ZMIĘKCZANIE WODY METODĄ JONOWYMIENNĄ LITERATURA 1. Akty prawne: Aktualne rozporządzenie dotyczące jakości wody do picia i na potrzeby gospodarcze. 2. Chojnacki A.: Technologia wody i ścieków. PWN, Warszawa
Bardziej szczegółowoStosowane metody wykrywania nieszczelności w sieciach gazowych
Stosowane metody wykrywania nieszczelności w sieciach gazowych Andrzej Osiadacz, Łukasz Kotyński Zakład Systemów Ciepłowniczych i Gazowniczych Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej Międzyzdroje,
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2008 Seria: TRANSPORT z. 64 Nr kol. 1803 Rafał SROKA OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA Streszczenie. W
Bardziej szczegółowoWpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji
Wpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji Wiesław Miczulski* W artykule przedstawiono wyniki badań ilustrujące wpływ nieliniowości elementów układu porównania napięć na
Bardziej szczegółowoZakładane efekty kształcenia dla kierunku
Zakładane efekty dla kierunku Jednostka prowadząca kierunek studiów Nazwa kierunku studiów Specjalności Obszar Profil Poziom Forma Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta Dziedziny nauki i dyscypliny
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC
WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC 1. WSTĘP Tematem ćwiczenia są podstawowe właściwości jednostopniowego wzmacniacza pasmowego z tranzystorem bipolarnym. Zadaniem ćwiczących jest dokonanie pomiaru częstotliwości
Bardziej szczegółowoGŁOWICA KONDUKTOMETRYCZNA ZANURZENIOWA GKZ 2000
PWPN-T TEL-EKO PROJEKT Sp.z o.o. ul. Ślężna 146-148, 53-111 Wrocław tel/fax: (071) 337 20 20, 337 20 95 tel. (071) 337 20 95, 337 20 20, 337 08 79 www.teleko.pl email: biuro@teleko.pl GŁOWICA KONDUKTOMETRYCZNA
Bardziej szczegółowoKatedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki
Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Przedmiot: Badania nieniszczące metodami elektromagnetycznymi Numer Temat: Badanie materiałów kompozytowych z ćwiczenia: wykorzystaniem fal elektromagnetycznych
Bardziej szczegółowoSystem do wspomagania procesu resynchronizacji serca. Promotor : J. Wtorek Konsultant : A. Bujnowski
System do wspomagania procesu resynchronizacji serca Promotor : J. Wtorek Konsultant : A. Bujnowski Plan prezentacji Podstawy terapii resynchronizującej Zastosowanie pomiarów impedancyjnych w procesie
Bardziej szczegółowoELEMENTY ELEKTRONICZNE TS1C
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki nstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEMENTY ELEKTRONCZNE TS1C300 018 BAŁYSTOK 013 1. CEL ZAKRES ĆWCZENA LABORATORYJNEGO
Bardziej szczegółowoPRZEŁĄCZANIE DIOD I TRANZYSTORÓW
L A B O R A T O R I U M ELEMENTY ELEKTRONICZNE PRZEŁĄCZANIE DIOD I TRANZYSTORÓW REV. 1.1 1. CEL ĆWICZENIA - obserwacja pracy diod i tranzystorów podczas przełączania, - pomiary charakterystycznych czasów
Bardziej szczegółowo