Spis treści. Spis autorów... XXI Wykaz skrótów... XXV Wykaz podstawowej literatury... XXXIII Wstęp... XXXVII. Część I.

Transkrypt

1 Spis autorów... XXI Wykaz skrótów... XXV Wykaz podstawowej literatury... XXXIII Wstęp... XXXVII Część I. Prawo cywilne Rozdział I. Metodologia pracy w sekcji prawa cywilnego Metodologia pracy w sekcji prawa cywilnego Podsumowanie... 5 Rozdział II. Kazusy... 7 A. Postępowanie o ustalenie płci Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni B. Odwołanie darowizny Stan faktyczny Ocena prawna a. Ochrona posesoryjna b. Prawo pierwokupu c. Odwołanie darowizny d. Polubowne rozwiązanie sporu Działanie Poradni C. Uregulowanie prawa do mieszkania Stan faktyczny Ocena prawna a. Umowa darowizny b. Rozrządzenie testamentowe c. Ustanowienie służebności Działanie Poradni D. Testament ustny... 27

2 VI Spis treści 1. Stan faktyczny Ocena prawna a. Kto i kiedy może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i jakie winien przedłożyć dokumenty? b. Czy w danym przypadku została spełniona przesłanka obawy rychłej śmierci? c. Czy dwa listy prywatne mogą pełnić rolę pisma stwierdzającego treść testamentu ustnego? d. Czy osoby będące świadkami udzielania sakramentu namaszczenia chorych mogą być uznane za świadków testamentu? Działanie Poradni E. Zadośćuczynienie za zgwałcenie Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni F. Odszkodowanie za eksperyment medyczny Stan faktyczny Ocena prawna a. Ogólne zasady przeprowadzania eksperymentu medycznego b. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej za eksperyment medyczny Działanie Poradni Rozdział III. Artykuły A. Odstąpienie od umowy sprzedaży konsumenckiej Wstęp Przesłanki odstąpienia od umowy a. Niemożliwość wymiany albo naprawy b. Nadmierne koszty c. Niewymienienie albo nienaprawienie towaru w odpowiednim czasie d. Znaczne niedogodności e. Istotność niezgodności z umową Termin odstąpienia od umowy Skutki odstąpienia od umowy Wnioski końcowe B. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych małżonków przez spółdzielnię mieszkaniową Wstęp Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych małżonków przez spółdzielnię mieszkaniową pod rządem PrSpółdz Wspólność spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu powstałego pod rządem PrSpółdz i trwającego po wejściu w życie SpółMieszkU... 74

3 VII 4. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych małżonków przez spółdzielnię mieszkaniową według SpółMieszkU C. Przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu w odrębną własność Geneza uprawnienia do żądania przekształcenia spółdzielczego prawa do lokalu w odrębną własność Zakres podmiotowy uprawnienia Charakter uprawnienia Przesłanki uprawnienia Określenie przedmiotu odrębnej własności Przymusowa realizacja roszczenia Podsumowanie D. Skutki likwidacji spółdzielni mieszkaniowej Uwagi ogólne Skutki likwidacji spółdzielni mieszkaniowej w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu Skutki likwidacji spółdzielni mieszkaniowej w przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu Roszczenia majątkowe przysługujące w związku z likwidacją spółdzielni mieszkaniowej Skutki likwidacji dla spółdzielni jako podmiotu prawa Zakończenie E. Pozycja wierzycieli po wadliwej likwidacji spółki z o.o Przedstawienie problemu Istota i przebieg procesu likwidacji Likwidator i jego rola w procesie likwidacji Ochrona praw wierzycieli spółki z o.o. w likwidacji a. Ogłoszenie o likwidacji i wezwanie wierzycieli b. Zabezpieczenie wierzytelności przez złożenie zabezpieczenia do depozytu c. Wypłata na rzecz wspólników przed pełnym zaspokojeniem wierzycieli. 124 d. Wniosek o zmianę likwidatora e. Odpowiedzialność członków zarządu z art. 299 KSH Pozycja wierzycieli spółki wykreślonej z KRS a. Prawo wglądu w dokumenty zlikwidowanej spółki b. Odpowiedzialność likwidatorów za naruszenie art. 279 KSH c. Odpowiedzialność likwidatora za zaniechanie zabezpieczenia depozytowego d. Podział kwoty likwidacyjnej przed upływem terminu z art. 286 KSH e. Odpowiedzialność członków zarządu z art. 299 KSH f. Odpowiedzialność likwidatora z art. 299 KSH Podsumowanie

4 VIII Spis treści F. Mediacja w sprawach cywilnych zarys problematyki Pojęcie mediacji Zakres przedmiotowy mediacji Mediator Wszczęcie postępowania mediacyjnego Przebieg postępowania mediacyjnego Koszty mediacji Podsumowanie G. Koszty sądowe w sprawach cywilnych w świetle działalności poradni prawnych zagadnienia wybrane Wstęp Pojęcie i rodzaje kosztów sądowych Zasady uiszczania kosztów sądowych Zwolnienie od kosztów sądowych Część II. Prawo karne Rozdział I. Metodologia pracy w sekcji prawa karnego Uwagi ogólne Metodologia pracy w sekcji prawa karnego Przykładowe scenariusze zajęć Rozdział II. Kazusy A. Przemoc w rodzinie Stan faktyczny Ocena prawna a. Prawo karne b. Ochrona cywilnoprawna c. Prawo administracyjne Działanie Poradni B. Zatrzymanie przez funkcjonariuszy policji Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni C. Penalizacja posiadania środków odurzających i substancji psychotropowych wobec czynności zażywania powyższych substancji, na gruncie NarkU Stan faktyczny Ocena prawna a. Regulacja ustawowa b. Stanowisko doktryny c. Posiadanie a czynność zażywania narkotyku sankcja prawno karna d. Wykładnia językowa i funkcjonalna

5 IX e. Czynności procesowe w przedmiotowej sprawie f. Zasada określoności wyroku skazującego Działanie Poradni D. Problematyka wypadku drogowego Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni E. Warunkowe zwolnienie w sytuacji zbiegu kar Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni F. Problematyka przywłaszczenia oraz wznowienia postępowania karnego Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni G. Właściwość rzeczowa sądów w postępowaniu karnym Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni H. Zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary lub warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania kary wobec sprawcy przestępstwa popełnionego w warunkach recydywy wielokrotnej specjalnej Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni I. Możliwe środki prawne w postępowaniu karnym po uprawomocnieniu się wyroku skazującego Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni J. Skazujący wyrok sądu a cofnięcie licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni K. Problematyka kwalifikacji prawnej posiadania nasion konopi w Polsce Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni L. Zakres odpowiedzialności gwaranta w prawie karnym Stan faktyczny

6 X Spis treści 2. Ocena prawna Działanie Poradni Ł. Przesłanki warunkowego zwolnienia Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni M. Przewlekłość postępowania karnego w świetle prawa polskiego oraz EKPCz Stan faktyczny Ocena prawna a. Pojęcie przewlekłości postępowania na gruncie prawa polskiego, EKPCz oraz praktyki ETPCz b. Skarga do ETPCz c. Postępowanie przygotowawcze d. Postępowanie sądowe e. Zasadność skargi pod względem merytorycznym Działanie Poradni Rozdział III. Artykuły A. Zmiana przepisów dotyczących przedawnienia i warunkowego przedterminowego zwolnienia w świetle art. 4 1 KK Przedawnienie Przedterminowe zwolnienie Wnioski B. Terapia dla sprawców przemocy domowej Przemoc Sprawca przemocy Przyczyny przemocy Skutki przemocy Terapia dla sprawców przemocy Terminologia Terapia jako element systemu przeciwdziałania przemocy Rozwiązania problemu terapii jako elementu przeciwdziałania przemocy przyjęte w innych państwach a. Stany Zjednoczone b. Austria c. Niemcy d. Polska C. Praktyczna rola instytucji przedstawiciela osoby skazanej w polskim postępowaniu karnym wykonawczym Wstęp Istota instytucji przedstawiciela skazanego Instytucje i organizacje, które mogą delegować przedstawiciela (art. 38 KKW).. 318

7 XI 4. Przedstawiciel społeczny czy może quasi-obrońca? Rola przedstawiciela w postępowaniu Klinika Prawa jako instytucja wskazana w art. 38 KKW Procedura ustanowienia przedstawiciela opis przypadku zaistniałego w praktyce klinicznej w 2005 r Podsumowanie przyszłość instytucji przedstawiciela skazanego D. Przepis art. 2 EKPCz Uwagi ogólne ETPCz kontrola zobowiązań wynikających z EKPCz zagadnienia proceduralne dopuszczalność Prawa i wolności dyskusyjny podział? Przegląd orzecznictwa dotyczącego prawa do życia (art. 2 EKPCz) Ochrona życia w Polsce wyrok w sprawie Dzieciak przeciwko Polsce Część III. Prawo pracy Rozdział I. Metodologia A. Metodologia pracy kliniki prawa w sekcji prawa pracy B. Symulacje procesów jako metoda praktycznego nauczania prawa w sekcji prawa pracy Rozdział II. Kazusy A. Prawo do otrzymania akcji pracowniczych Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni B. Skutki zawarcia umowy o pracę z nieistniejącą spółką z o.o Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni C. Likwidacja czy przejście zakładu pracy na innego pracodawcę? Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni Rozdział III. Artykuły A. Odpowiedzialność materialna pracowników na zasadach ogólnych (art KP) Zagadnienia ogólne Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną nieumyślnie Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną umyślnie Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez pracownika osobie trzeciej

8 XII Spis treści 5. Wyrządzenie szkody przez kilku pracowników Ugodowe naprawienie szkody Przedawnienie B. Pojęcie osoby bezrobotnej w świetle przepisów o zatrudnieniu i bezrobociu C. Kontrowersyjna wspólność małżeńska a prawo do renty rodzinnej Wstęp Główne nurty orzecznictwa Konsekwencje wprowadzenia separacji do KRO Sytuacje, w których istnieje interes prawny w ustaleniu prawa do alimentów w trakcie trwania małżeństwa Próba zdefiniowania wspólności małżeńskiej Omówienie uchwały SN z r., III UZP 3/ D. Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu cudzoziemców spoza UE wybrane zagadnienia Uwagi wstępne Zakaz dyskryminacji w prawie międzynarodowym i europejskim Zasada niedyskryminacji w KP Zakaz dyskryminacji w zakresie zawarcia stosunku pracy Zakaz dyskryminacji w zakresie rozwiązania stosunku pracy E. Bezrobocie a nielegalne zatrudnienie w świetle polskiego prawa pracy i nauczania Jana Pawła II Prawo do pracy w nauczaniu Jana Pawła II Prawo do pracy a bezrobocie Nielegalne zatrudnienie a godność pracy Uwagi końcowe F. Atypowość stosunku pracy członków zarządu spółek kapitałowych wybrane problemy prawne Uwagi wprowadzające Specyfika stosunku pracy członków zarządu spółek kapitałowych Uwagi końcowe G. Wolność zrzeszania się w związkach zawodowych osób bezrobotnych Uwagi wstępne Wolność zrzeszania się osób bezrobotnych według ustawodawstwa polskiego Konstytucyjna regulacja wolności zrzeszania się Wolność zrzeszania się w świetle przepisów aktów międzynarodowych i wspólnotowych Uchwała SN z r Uwagi końcowe H. Sytuacja prawna dyrektora generalnego urzędu Uwagi wstępne Zadania dyrektora generalnego urzędu

9 XIII 3. Podporządkowanie dyrektora generalnego urzędu Obsadzanie stanowiska dyrektora generalnego urzędu Zmiana treści stosunku pracy dyrektora generalnego urzędu Ustanie stosunku pracy dyrektora generalnego urzędu Uwagi końcowe I. Uprawnienia pracownicze ojca wychowującego dziecko J. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy w świetle prawa polskiego i wspólnotowego wybrane zagadnienia Część IV. Prawo administracyjne Rozdział I. Metodologia pracy SPP na przykładzie Centrum Informacji Administracyjnej Znaczenie zajęć w ramach CIA Rola opiekunów Formy pracy podczas spotkań CIA Warunki efektywności zajęć CIA Etapy przygotowania opinii Konstrukcja opinii Kryteria oceny wewnętrznej opinii Rozdział II. Kazusy A. Becikowe dla osoby przebywającej za granicą Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni B. Równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni C. Zwrot opłaty za kartę pojazdu Stan faktyczny Ocena prawna a. Pojęcie karty pojazdu samochodowego b. Podstawa prawna pobierania opłaty za kartę pojazdu samochodowego przez starostę c. Czy przepis 1 pkt 1 rozporządzenia z r., mógł stanowić podstawę prawną do pobrania, w okresie poprzedzającym wydanie wyroku przez TK, opłaty za kartę pojazdu w wysokości 500 zł? d. Na jakiej drodze można kwestionować odmowę zwrotu opłaty za kartę pojazdu? D. Naruszenie stosunków wodnych na gruntach sąsiednich

10 XIV Spis treści 1. Stan faktyczny Ocena prawna a. Podstawy normatywne przedmiotowego stanu faktycznego b. Właściwość rzeczowa organu administracji publicznej z zakresu zmiany stanu wód na sąsiednich gruntach c. Przekazanie sprawy pana Jana Kowalskiego Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanemu w Czeluściach Podsumowanie E. Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni F. Powstanie długu celnego przy mieniu przesiedleńczym Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni G. Uciążliwe sąsiedztwo Stan faktyczny Działania Poradni H. Sprzedaż nieruchomości będących własnością gminy w trybie bezprzetargowym z uwzględnieniem prawa pierwszeństwa Stan faktyczny Ocena prawna a. Prawo pierwszeństwa w ujęciu normatywnym b. Tryb zbywania nieruchomości na rzecz podmiotów korzystających z prawa pierwszeństwa I. Nabycie w drodze spadku (darowizny) spółdzielczego prawa własnościowego do lokalu ulgi oraz konsekwencje z tytułu niezapłacenia podatku w terminie Stan faktyczny Ocena prawna a. Podatnicy podatku od spadków i darowizn b. Moment powstania obowiązku podatkowego c. Sposób obliczania podatku od spadków i darowizn d. Organ podatkowy właściwy do pobrania podatku z tytułu objęcia spadku i darowizny e. Dokumenty, jakie należy dołączyć do zeznania podatkowego podatku od spadków i darowizn f. Ulgi w zapłacie podatku od spadków i darowizn g. Przedawnienie zobowiązania podatkowego h. Sposób obliczania odsetek od zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od spadków i darowizn

11 XV i. Konsekwencje podatkowe z tytułu darowizny córce podatnika spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wynikające z faktu jej zameldowania w tym lokalu Rozdział III. Artykuły A. Legalność a legalizm w realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego Zasady ogólne jako element wykładni przepisów prawa administracyjnego Szczególna rola zasady państwa prawnego Zasada ne bis in idem w postępowaniu administracyjnym Sfera prawnej legitymizacji władzy Nowa sytuacja faktyczna wyzwaniem dla organów administracji publicznej Obowiązek podjęcia działań przeciwdziałających pogorszeniu warunków bezpieczeństwa drogowego B. Zasada proporcjonalności a kara za usunięcie drzewa w świetle OchrPrzyrU C. Zasady ustalania właściwości organów podatkowych i egzekucyjnych w sprawach dotyczących orzekania o odpowiedzialności osób trzecich, udzielania ulg podatkowych oraz dokonywania zabezpieczeń na majątku i prowadzenia egzekucji wobec tych podmiotów Uwagi ogólne Organ właściwy do orzeczenia o odpowiedzialności osoby trzeciej Ustalenie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku o udzielenie ulg w zapłacie należności publicznoprawnej Organ właściwy do dokonania zabezpieczenia wykonania obowiązku nałożonego na osobę trzecią Organ egzekucyjny właściwy do przeprowadzenia egzekucji wobec osoby trzeciej Wnioski D. Uznanie w procedurze przyznawania pomocy społecznej wybrane zagadnienia Uwagi ogólne Uznanie w polskim prawie pomocy społecznej Zasada uznaniowości w pomocy społecznej w orzecznictwie NSA Uwagi końcowe E. Wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa Wnioskodawca Przedmiot interpretacji Właściwy organ Treść wniosku o interpretację i jego wniesienie Wydanie interpretacji F. Uwag kilka o administracyjno-prawnych aspektach transseksualizmu G. Ugoda administracyjna jako forma działania administracji

12 XVI Spis treści H. Kiedy powstaje spór kompetencyjny między organami administracji publicznej? Przyczynek do dyskusji Część V. Varia Rozdział I. Metodologia pracy w sekcji mediacji oraz poradni prawa medycznego A. Metodologia nowotworzonej sekcji mediacji, oparta na amerykańskim modelu kliniki mediacji Wprowadzenie Struktura i formy kształcenia klinicznego w Polsce i podstawowe umiejętności prawnicze nabywane w klinikach prawa Metodologia sekcji mediacji a. Proces mediacji, a sekcja mediacji w strukturach UPP b. Metodologia sekcji mediacji Podsumowanie B. Działalność Studenckiej Poradni Prawa Medycznego Collegium Medicum w Krakowie Idea Studenckiej Poradni Prawa Medycznego Współpraca w ramach świadczenia pomocy prawnej Odbiorcy usług świadczonych przez SPPM Organizacja SPPM Prowadzenie zajęć w poradni Jak przygotować studentów do pracy w SPPM? Podsumowanie Rozdział II. Kazusy A. Skarga do ETPCz w Strasburgu. Odpowiedzialność radcy prawnego Stan faktyczny Ocena prawna a. Skarga do ETPCz w Strasburgu b. Odpowiedzialność radcy prawnego Działanie Poradni B. Możliwość zaprzeczenia ojcostwa w prawie polskim w świetle standardów EKPCz Stan faktyczny Zagadnienia wstępne Aktualna regulacja zaprzeczenia ojcostwa w prawie polskim Analiza warunków formalnych do wniesienia skargi Zarzuty naruszenia praw gwarantowanych Konwencją a. Prawo do rzetelnego procesu b. Standard ochrony prawa do życia prywatnego i rodzinnego

13 XVII c. Naruszenie zasady niedyskryminacji Podsumowanie C. Skuteczność dochodzenia roszczeń alimentacyjnych w Polsce i za granicą Stan faktyczny Ocena prawna Działanie Poradni D. Skuteczność egzekucji roszczeń alimentacyjnych. Świadczenia zastępcze wypłacane przez fundusz alimentacyjny Stan faktyczny Ocena prawna a. Warunki nabywania prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego b. Procedura ubiegania się o świadczenia z funduszu Działanie Poradni E. Problematyka autorskich praw majątkowych do utworu stworzonego w wyniku wykonywania umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawnej Stan faktyczny Ocena prawna F. Instytucja dozwolonego użytku publicznego w sferze nadawania utworów w odniesieniu do osób prowadzących drobną działalność gospodarczą Stan faktyczny Ocena prawna Rozdział III. Artykuły A. Prawo do sądu w orzecznictwie ETPCz w Strasburgu Wstęp Powody zainteresowania postępowaniem przed ETPCz w Strasburgu Europejski Trybunał Praw Człowieka Postępowanie przed ETPCz w Strasburgu informacje ogólne Problematyka prawa do sądu a. Uwagi ogólne b. Przewlekłość postępowania w prawie polskim c. Przewlekłość postępowania w orzecznictwie ETPCz d. Zachowanie zasady kontradyktoryjności postępowania e. Inne aspekty prawa do sądu Pełnomocnicy Koszty sądowe Środki odwoławcze Wyrok B. Ochrona obywateli i osób zamieszkujących w UE oraz jej ewolucja Wprowadzenie Prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej

14 XVIII Spis treści 3. Prawo petycji i skarg a. Prawo petycji do Parlamentu Europejskiego b. Prawo skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich c. Prawo zwrócenia się do instytucji wspólnotowych d. Skarga do Trybunału Sprawiedliwości WE (Sąd Pierwszej Instancji, Sąd ds. Służby Publicznej UE) informacje podstawowe Prawo dostępu do dokumentów Prawo obywatelskie w Traktacie z Lizbony C. Instytucja pomocy obcemu państwu w egzekucji administracyjnej Dyrektywa Rady Nr 76/308/EWG jako matryca instytucji pomocy międzynarodowej Zakres przedmiotowy i źródła należności dochodzonych w trybie ustawy Organ wykonujący i organ egzekucyjny Formy pomocy i generalne przesłanki jej udzielenia Postępowanie w sprawie udzielenia informacji Postępowanie w sprawie powiadomienia zainteresowanego Postępowanie w sprawie egzekucji lub zabezpieczenia należności Prawne instrumenty reakcji zobowiązanego wobec roszczeń niemieckiego Głównego Urzędu Celnego Kwestionowanie określonych we wniosku należności Kwestionowanie dopuszczalności egzekucji Ocena i podsumowanie D. Małżeńska spółka cywilna w świetle znowelizowanych przepisów KRO Wprowadzenie Spółka cywilna w obrocie gospodarczym Spółka cywilna między małżonkami a majątkowe stosunki małżeńskie Prowadzenie przedsiębiorstwa należącego do majątku wspólnego małżonków w świetle nowych przepisów KRO Odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z działalności gospodarczej Podsumowanie E. Prawo autorskie w działalności UPP Wprowadzenie Pojęcie dozwolonego użytku Użytek prywatny i użytek publiczny Uniwersytecka Poradnia Prawa jako instytucja oświatowa lub naukowa w rozumieniu art. 27 PrAut a. Instytucje naukowe i oświatowe w rozumieniu ustawy b. Student jako podmiot procesu dydaktycznego w ramach instytucji naukowej c. Uczelniane poradnie prawa jako instytucje oświatowe d. Zakres eksploatacji

15 XIX e. Korzystanie z baz danych jako dozwolona eksploatacja Dozwolony użytek prywatny w pracy studentów UPP a. Kryterium kręgu uprawnionych osób b. Kryterium celu dozwolonego użytku osobistego, w tym użytek dla celów zawodowych c. Korzystanie ze specjalistycznych baz danych Prowadzenie archiwów akt przez SPP Przekazywanie skopiowanych materiałów klientom jako załącznik do sporządzanych opinii Zakończenie F. Dyrektywa Rady 2003/86/WE z r. w sprawie prawa do łączenia rodzin Wprowadzenie Zakres dyrektywy Wnioski końcowe Indeks rzeczowy