Budowa pliku rastrowego

Transkrypt

1 MASKI

2 Budowa pliku rastrowego Grafika rastrowa zapisywana jest w formie siatki występujących po sobie pikseli, którą można zobrazować jako mozaikę różnokolorowych, kwadracików. Jeżeli obserwujemy ją z daleka jest ona czytelnym obrazem złożonym z przejść tonalnych. Wyrazistość obrazka związana jest z użytą ilością pikseli użytych do zapisu pliku. Zależność jest oczywista - im ich więcej tym obrazek jest lepszej jakości. Każda aplikacja przeznaczona do wyświetlania lub edycji plików rastrowych odczytuje ilość użytych pikseli, ich położenie, kolor i nasycenie według narzuconego przez nas lub aparat fotograficzny schematu. Określanie jakości obrazka Podanie ilości pikseli mieszczących się w calu to sposób na określenie jakości obrazka. Wyliczenie to nazywamy narzuceniem rozdzielczości. ilość pikseli w poziomie ilość pikseli w pionie jednostka miary rys. 1 A - Okno dialogowe Utworzenie nowego obrazu, B - Okno dialogowe Skalowanie obrazu. Tworząc nowy obrazek rozdzielczość definiujemy w oknie dialogowym Utworzenie nowego obrazu (rys.1 A) wywołanym poleceniem Nowy z menu Plik. Zmieniając rozdzielczość wyznaczamy nowe wartości w oknie dialogowym Skalowanie obrazu (rys.1 B) wywołanym poleceniem Skaluj z menu Obraz. Rozdzielczość i wielkość obrazu przeznaczonego do druku Przez wielkość obrazu rozumiemy fizyczne rozmiary obrazu dla którego definiujemy lub wyliczamy rozdzielczość. Przygotowując plik należy pamiętać, że im większa rozdzielczość tym wydrukowany obraz będzie bardziej ostry, ale należy również pamiętać o zależnościach występujących pomiędzy gęstością rastra 1 a jakością papieru. Niestety nie ma prostej odpowiedzi na pytanie: Jaką rozdzielczość stosować? Bezpiecznie będzie pracować przyjmując, że dla druku offsetowego, kolorowego, dla papieru 1 Gęstość rastra (liniatura) to liczba półtonowych punktów przypadających na cal, aby ją obliczyć należy wartość rozdzielczości podzielić przez 2. wyjaśnienie: 1

3 kredowego (wysokiej jakości) nadaje się rozdzielczość 300 ppi 2, dla skali szarości 600 ppi. A jeszcze bezpieczniej będzie gdy zadamy pytanie: w jakiej rozdzielczości przygotować plik? specjalistom którym powierzamy wydrukowanie przygotowywanej przez nas pracy. Rozdzielczość i wielkość obrazu przeznaczonego do internetu i prezentacji Wielkość obrazka przeznaczonego do pokazów ekranowych związana jest z technicznymi możliwościami urządzeń prezentacyjnych. Większość monitorów posiada rozdzielczość 72 pikseli na cal, niema więc sensu przyjmować większych wartości. Przygotowując obrazek do internetu pamiętajmy, że wielkość obrazka należy ustalać w pikselach, jednostce miary królującej w tym świecie. TRYBY KOLORU Plik rastrowy zbudowany jest z sumy obrazków zapisanych w skali szarości, które określamy jako kanały. Ich liczba uzależniona jest od nadanego plikowi trybu barwnego. Domyślny tryb barwny w programie Gimp to RGB. Tworząc obrazki możemy jeszcze zapisywać w trybie skali szarości. Tryb RGB Tryb RGB jest modelem koloru światła. Zbudowany jest z trzech kanałów barwnych: R - czerwonego, G - zielonego i B - niebieskiego. Każdy z kanałów może mieć wyznaczony poziom intensywności od 0 do 255. Suma wybranych intensywności użytych w kanałach daje barwę piksela widoczną na obrazku. R - wartość 255 R - wartość 0 R - wartość 0 rys. 2 A - Okno dialogowe Kolory Rysunek 2 pokazuje dobór koloru czerwonego. Przesunięcie suwaków maksymalnie w prawo (255) we wszystkich składowych kolorach oznacza wybór bieli, maksymalnie w lewo (0) czerni. Nadanie jednakowej wartości wszystkim składowym barwy w zakresie od 1 do 254 pozwala uzyskać odpowiedni stopień szarości. Informację o składowych barwach piksela otrzymamy w oknie dokowalnym Kanały (rys. 3 A) oraz Histogramy (rys. 3 B, C, D). 2 ppi (ang. pixels per inch) - jednostka stosowana przy podawaniu rozdzielczości 2

4 A B C D rys. 3 A - Okno dokowalne kanały wyświetlające zawartość kanałów pliku w trybie RGB, B, C, D - Okno dokowalne Histogram wyświetlające informacje o zawartości kanałów RGB. Tryb skala szarości Tryb skala szarości zbudowany jest z jednego kanału. Pozwala uzyskać 256 barw od czerni do bieli poprzez 254 odcieni szarości. Tryb CMYK CMYK jest przestrzenią barwną, z której korzystamy przygotowując pracę do druku offsetowego. W trybie tym każdemu pikselowi są przypisane odpowiednie wartości procentowe skali szarości z poszczególnych kanałów: niebieskiego (C), karmazynowego (M), żółtego (Y), czarnego (K). Końcowy efekt barwny powstaje w wyniku nakładania się siatki rastrowej odbitej na papierze z płyty drukarskiej. Ilość barwnych kanałów zawsze jest zgodna z ilością płyt drukarskich, np CMYK + 2 (niebieski, karmazynowy, żółty, czarny oraz dwa kolory dodatkowe specjalnej farby drukarskiej 3 ). Należy pamiętać, że barwy wyświetlone na ekranie to tylko pogląd, żaden z monitorów nie potrafi wyświetlić prawidłowo trybu CMYK, którego zakres kolorów nie jest z nim zgodny. Niestety Niestety aplikacja Gimp nie ma domyślnie wbudowanego modułu umożliwiającego edycję obrazów w trybie CMYK. Chcąc przeprowadzić konwersję trybu RGB na CMYK musimy zainstalować specjalną wtyczkę. 4 Kanały alfa Kanały służą nie tylko do zapisu barw obrazka, używamy je również jako miejsce do tworzenia i przechowywania masek, materiału pomocnego w oddzielaniu miejsc chronionych od edycyjnych powierzchni obrazka. 3 Kolory dodatkowe (specjalne, spotowe, z puszki ) kolory farb drukowych będące uzupełnieniem kolorów farb procesowych (np. CMYK lub Hexachrome). Mogą być wykonane na podstawie wzorników barw np. Pantone, HKS lub barwy indywidualnie wskazanej przez zamawiającego. Wszystkie farby poza farbami procesowymi określa się mianem farb spotowych. 4 czytaj, 3

5 Maski w Gimpie Maski służą do podziału obrazu na obszary edycyjne i chronione. Zapisywane są jako kanał Alfa (obrazek w skali szarości), który zamieniany jest w zaznaczenie. Mogą być tworzone do jednokrotnego lub wielokrotnego użytku. Maski jednorazowego użytku Maskę jednorazowego użytku tworzymy, gdy jesteśmy pewni, że będziemy potrzebować ją tylko raz. Narzędzie do tworzenia Szybkich masek znajduje się w dolnym lewym rogu okna Edytora obrazka (rys. 4), można je również uaktywnić za pomocą skrótu klawiaturowego SHIFT + Q. Szybka maska rys. 4 Przycisk uaktywniający tryb szybkiej maski Po uaktywnieniu systemu Szybkiej maski pogląd obrazu zostaje wypełniony czerwoną półprzezroczystą nakładką - maską chroniącą obszar obrazu przed edycją. Wskazanie powierzchni edycyjnej polega na usunięciu części maski. Podstawowym narzędziem edycyjnym jest Pędzel z odpowiednio dobranym kolorem. Czerń rysuje maskę, biel ją likwiduje, szarość wprowadza miękkie zaznaczenie. Po ponownym wybraniu przycisku Szybka maska program przechodzi do standardowego systemu pracy. Maska zostaje przekształcona w zaznaczenie. Okno dokowalne Warstw i Kanałów w trybie pracy Szybkiej maski W zwykłym trybie pracy wybrana warstwa oraz wszystkie kanały wyświetlające obrazek są aktywne (rys 5. A i B). W środowisku edycji szybkiej maski warstwa zostaje automatycznie wyłączona, tworzony jest gotowy do pracy nowy kanał Szybka maska (rys 2 C i D). Maski wielokrotnego użytku Maski wielokrotnego użytku tworzymy w dwojaki sposób: Poprzez utworzenie nowego kanału. Polecenie Menu kanałów > Nowy kanał wywołuje się z menu okna dokowalnego Kanał lub przyciskiem z paska skrótów poleceń. 4

6 Poprzez wczytanie zaznaczenia. Menu Zaznaczanie > Zapisz do kanału. Warstwa w zwykłym trybie pracy Kanały w zwykłym trybie pracy A B Warstwa w trybie pracy Szybkiej maski Kanały w trybie pracy Szybkiej maski C D rys. 5 Okna dokowalne Warstw i Kanałów A - okno dokowalne Warstw w zwykłym trybie pracy, B - okno dokowalne Kanały w zwykłym trybie pracy, C - okno dokowalne Warstw z aktywną maską, D - okno dokowalne Kanały z aktywną maską. Maski warstw Zaznaczenie warstwy, Dodaj maskę warstwy, Z maski warstw nie utworzymy kanału a polecenia do zaznaczeń są w menu okna Warstw Ćwiczenie 1. Otwórz dokument: Niebo, zapisz jego kopię, zgodnie ze wzorem: NazwiskoImię_Gimp_cw3. xcf 2. Korzystając z polecenia Otwórz jako warstwy wywołanego z menu Plik dwa dokumenty: Samochód. Morze. 3. Warstwę ze zdjęciem morza wyrównaj do dołu kadru obrazka. Z przybornika wybierz przycisk Wyrównanie jako narzędzie do pracy, Przejdź do okna edytora obrazka, kliknij na obszar zajmowany przez zdjęcie morza, Z przybornika w części opcji wybierz przycisk Rozmieszczenie dołów krawędzi. 4. Uaktywnij paletę Layers (Warstwy). Ukryj warstwę morze.tif, Zaznacz warstwę samochod.tif 5

7 rys. 6 A - Przykład kompozycji pracy, B - Okno dokowalne Warstwy A B 5. Zakomponuj pracę stosując się do podanych poniżej wskazówek oraz wzorując się rysunkiem nr 6. Z przybornika wybierz narzędzie Przesunięcie, Ułóż zdjęcie samochodu. 6. Dla warstwy samochod.tif narysuj szybką maskę tak by chroniła samochód, pozostawiając do edycji tło. Nadaj Szybką maskę wybierając z klawiatury klawisze SHIFT + Q lub przycisk Przełącz szybką maskę umieszczony w lewym, dolnym rogu Edytora obrazka (rys. 4), Zastosuj miękki pędzel o dość dużych rozmiarach i wybierz kolor biały, Umieść kursor w oknie obrazu i rozpocznij malowanie maski pokrywając samochód pozostawiając niewielki margines. Jeżeli zdarzy Ci się wyjechać nieco poza kształt samochodu zastosuj czarny kolor dla narzędzia i wnieś poprawki (rys 7). Ustaw wielkość pędzla na skalę Wywołaj okno dokowalne Kolory (z menu Okna > Dokowalne okna dialogowe), wybierz kartę Skale i ustaw szary kolor wpisując wartości: R - 130, G - 130, B w polach RGB, rys. 7 Etap tworzenia maski dla warstwy samochod.tif 6

8 Obrysuj samochód likwidując pozostawiony margines. 7. Wczytaj maskę kanału Samochód jako zaznaczenie wybierając z klawiatury klawisze SHIFT + Q lub przycisk Przełącz szybką maskę umieszczony w lewym, dolnym rogu Edytora obrazka (rys. 4), 8. Usuń zawartość warstwy Samochód, tak by pozostał jedynie widok samochodu. Z menu Edycja wybierz kolejno polecenia Skopiuj i Wklej, Przejdź do palety Warstwy, Zamień warstwę typu Oderwane zaznaczenie na zwykłą wybierając przycisk Nowa warstwa z paska szybkiego wyboru poleceń Korzystając z przycisków W dół przesuń warstwę pod warstwę morze.tif, Nadaj jej nową nazwę - samochod, Usuń warstwę samochod.tif 9. Maska dla warstwy Morze, Zaznacz i wyświetl warstwę morze, Umieść kursor nad paskiem nazwy warstwy, prawym klawiszem myszy wywołaj menu rys. 8 Tworzenie maski warstwy kontekstowe, z którego wybierz polecenie Dodaj maskę warstwy (rys. 8), W wyświetlonym oknie dialogowym Dodanie maski warstwy pozostaw domyślne wartości i zastosuj przycisk Dodaj, Z przybornika wybierz przycisk Gradient dla którego w części opcji pozostaw domyślne wartości. kierunek rysowanego gradientu rys 9 Tworzenie maski warstwy 7

9 rys 10 Gotowa praca Wzorując się rysunkiem nr. 9 narysuj gradient. 10. Zapisz pracę. 11. Twoja kompozycja powinna być zgodna z tą z rysunku nr 10. 8

10 Spis treści Budowa pliku rastrowego 1 Określanie jakości obrazka 1 Rozdzielczość i wielkość obrazu przeznaczonego do druku 1 Rozdzielczość i wielkość obrazu przeznaczonego do internetu i prezentacji 2 TRYBY KOLORU 2 Tryb RGB 2 Tryb skala szarości 3 Tryb CMYK 3 Kanały alfa 3 Maski w Gimpie 4 Maski jednorazowego użytku 4 Okno dokowalne Warstw i Kanałów w trybie pracy Szybkiej maski 4 Maski wielokrotnego użytku 4 Maski warstw 5 Ćwiczenie 5 9