Omówienie wybranych zmian w obowiązujących przepisach. Załącznik nr 2

Transkrypt

1 Załącznik nr 2

2 SPIS TREŚCI 1. Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek dochodowy od osób fizycznych Ordynacja podatkowa Pomoc Publiczna

3 1. Podatek dochodowy od osób prawnych W 2006 r. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych została znowelizowana ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 217, poz.1589). NajwaŜniejsze zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, które obowiązują od dnia 1 stycznia 2007 r.: 1. MoŜliwość wyboru rozliczania róŝnic kursowych według reguł wynikających z przepisów o rachunkowości lub w oparciu o zmienione uregulowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Prawo wyboru będą mieli podatnicy, których sprawozdania finansowe będą badane przez biegłych rewidentów, pozostali będą rozliczać róŝnice kursowe na zasadach, wskazanych w ustawie podatkowej. Określono zasady podatkowego kwalifikowania róŝnic kursowych przy przejściu z jednej formy ustalania róŝnic kursowych na drugą. 2. Zmienione zostały przepisy dotyczące daty powstania przychodów naleŝnych. Jako zasadę przyjęto, iŝ przychód będzie powstawał w dniu wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niŝ w dniu: wystawienia faktury albo uregulowania naleŝności. W odniesieniu do przychodów z tytułu świadczenia usług wprowadzono szczególne rozwiązanie w przypadku rozliczania ich w okresach rozliczeniowych. Przyjęto, iŝ usługa będzie wykonana w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze (nie rzadziej niŝ raz w roku). 3. Wprowadzenie nowej definicji kosztów podatkowych, poprzez rozszerzenie istniejącej i uznanie za koszt wydatków dokonanych w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zmiana ta potwierdza znaczenie aktualnie istniejącego przepisu, jakie zostało nadane mu przez orzecznictwo sądów administracyjnych (tak NSA w wyroku z dnia r., I SA/Lu 230/97, WSA w Warszawie w wyroku z dnia r., III SA 3108/02, czy NSA w wyroku z dnia r., II FSK 338/05). 3

4 W miejsce dotychczasowych przepisów dotyczących tzw. rozliczenia kosztów w czasie, dokonano podziału kosztów na bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie rozliczane byłyby w roku, w którym zostaną osiągnięte przychody z nimi związane, natomiast koszty pośrednie byłyby rozliczane w roku ich poniesienia. Dokonano rozróŝnienia na: koszty bezpośrednie ponoszone przed rokiem podatkowym i w trakcie roku podatkowego, w którym zostały osiągnięte przychody, oraz na koszty bezpośrednie poniesione po roku podatkowym, w którym podatnik osiągnął przychód do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego lub do dnia złoŝenia zeznania. W przypadku kosztów pośrednich wprowadzono wymóg rozliczania ich proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Ponadto zrezygnowano z dotychczasowego rozróŝniania reklamy publicznej i niepublicznej, umoŝliwiając zaliczenie do kosztów wszystkich wydatków na reklamę. W wyniku zaproponowanych zmian wydatki na reklamę zaliczane będą do kosztów podatkowych w pełnej wysokości bez względu na charakter reklamy, natomiast wydatki na reprezentację wyłączone zostały z kosztów podatkowych. Dodatkowo wprowadzono moŝliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z finansowaniem świadczeń zdrowotnych na rzecz pracowników. 4. Likwidacja składanych w trakcie roku podatkowego przez podatników i płatników deklaracji podatkowych. Zrezygnowano z obowiązku składania przez podatników deklaracji miesięcznych, przy jednoczesnym pozostawieniu obowiązku wpłacania zaliczek na podatek. Wykreślono równieŝ przepisy odnoszące się do składania przez płatników lub podatników deklaracji dotyczących podatku pobieranego na tzw. zasadach zryczałtowanych. W dalszym ciągu obowiązywać będzie obowiązek wpłacania naleŝnego podatku oraz przekazywania podatnikom, którzy posiadają ograniczony obowiązek podatkowy, informacji o pobranym podatku. Wprowadzono równieŝ obowiązek złoŝenia do urzędu skarbowego rocznej deklaracji o pobranym lub zapłaconym w ciągu roku podatkowego zryczałtowanym podatku, o którym mowa w art. 21 i 22 updop. 5. UmoŜliwienie małym podatnikom i podatnikom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej wpłacania kwartalnych zaliczek. 4

5 Podatnicy będą mieli moŝliwość wpłacania w systemie narastającym zaliczek kwartalnych, z tym Ŝe w celu skorzystania z tej metody będą obowiązani do pisemnego zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zdefiniowano równocześnie pojęcie małego podatnika, którym będzie podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaŝy (wraz z kwotą naleŝnego podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyraŝonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości euro. Przeliczenia kwot wyraŝonych w euro dokonywać się będzie według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do zł. 6. Wprowadzenie do art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dodatkowych przepisów odnoszących się do zwolnień funkcjonujących dotychczas na podstawie przepisów przejściowych do dnia 31 grudnia 2006 r. (art. 5 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz z późn. zm.). Do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostały dodane zwolnienia dotyczące: dochodów określonych podmiotów m.in. spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, zajmujących się gospodarką mieszkaniową, uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, dochodów z tytułu prowadzenia szkoły w rozumieniu przepisów o systemie oświaty w części przeznaczonej na cele szkoły, z jednoczesnym określeniem wydatków, które będą uprawniać do tego zwolnienia, a które dotychczas określone były w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 września 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. Nr 116, poz. 747), dochodów spółek wodnych i ich związków, przeznaczonych na cele statutowe, dotacji otrzymanych z budŝetu państwa lub budŝetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach, oraz kwot otrzymanych od agencji rządowych, jeŝeli agencje otrzymały środki na ten cel z budŝetu państwa, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach. 5

6 7. Wprowadzenie dla małych podatników i podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej moŝliwości dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego ( euro), jednocześnie zlikwidowano 30% odpis amortyzacyjny dotyczący fabrycznie nowych środków trwałych. W pierwszym roku podatkowym podatnicy będą mogli dokonać odpisów amortyzacyjnych jednorazowo, nie wcześniej niŝ w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji, lub stosować zasady określone w art. 16h ust. 4 updop, a więc dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Od następnego roku podatkowego podatnicy będą mogli dokonywać odpisów amortyzacyjnych według metody degresywnej od wartości początkowej, pomniejszając ją o odpisy amortyzacyjne dokonane w pierwszym roku podatkowym lub według metody liniowej, z moŝliwością podwyŝszenia stawek amortyzacyjnych, według zasad określonych w art. 16i ustawy. Z nowej metody amortyzacji nie będą mogli skorzystać podatnicy rozpoczynający działalność, którzy zostali utworzeni w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału spółki lub spółek niemających osobowości prawnej, oraz podatnicy utworzeni przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowoutworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie kwotę co najmniej euro. 8. Zmieniono zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych od uŝywanych budynków (lokali) niemieszkalnych. Wprowadzono rozwiązanie, iŝ przy amortyzacji uŝywanych budynków (lokali), dla których stawka wynosi 2,5% okres amortyzacji nie będzie mógł być krótszy niŝ 40 lat pomniejszonych o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do uŝywania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika. Postanowiono jednocześnie, iŝ ten okres amortyzacji nie moŝe być krótszy niŝ 10 lat. 9. Zmodyfikowanie moŝliwości odliczania darowizn od podstawy opodatkowania. UmoŜliwiono dokonywanie odliczeń darowizn przekazywanych takŝe równowaŝnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność poŝytku publicznego obowiązujących w innym niŝ Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie naleŝącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, 6

7 prowadzącym działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym cele określone w art. 4 ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie. Określono warunki zastosowania odliczenia darowizny na rzecz organizacji określonej w przepisach regulujących działalność poŝytku publicznego obowiązujących w innym niŝ Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie naleŝącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych, tj.: udokumentowanie przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iŝ na dzień przekazania darowizny była ona równowaŝną organizacją do organizacji, o której mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności poŝytku publicznego, realizującą cele określone w art. 4 ustawy o działalności poŝytku publicznego i prowadzącą działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych oraz istnienie podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub odrębnych ustaw, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę. 10. Wprowadzenie zmian o charakterze dostosowawczym do wymogów prawa UE, związanych z: implementacją postanowień Dyrektywy 2005/19/WE zmieniającej Dyrektywę 90/434/EWG w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów, dotyczących spółek róŝnych Państw Członkowskich. Rozszerzono kategorię wyłączenia z przychodów o przychody wynikające z kolejnego nabycia udziałów (akcji) oraz doprecyzowano sposób ustalania wartości udziałów (akcji) (art. 12 ust. 4d updop). Wprowadzono teŝ zmiany procentowego udziału spółki przejmującej w kapitale spółki przekazującej (art. 10 ust. 2 pkt 2 updop) oraz ujednolicono terminologię dotyczącą rezydencji spółek z Państwa Członkowskiego - doprecyzowano definicję spółki z Państwa Członkowskiego, która oznacza spółkę podlegającą w państwie członkowskim Unii Europejskiej opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (art. 10 ust. 5 updop). Rozszerzono kategorię dochodów o ustaloną na dzień podziału nadwyŝkę nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, jeŝeli majątek 7

8 przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Proponowane zmiany uwzględniają zasady jednakowego traktowania państw UE i EOG. zapewnieniem równego traktowania pod względem podatkowym dywidend wypłacanych spółkom polskim i spółkom podlegających opodatkowaniu w państwach UE/EOG oraz dywidend otrzymywanych od spółek polskich i spółek UE/EOG. Zmiany wynikają z prowadzonych przez Komisję Europejską przeciwko Polsce postępowań o naruszenie przepisów TWE (naruszenia nr 2005/2408 i nr 2005/4751) w odniesieniu do dywidend otrzymywanych i wypłacanych przez spółki polskie. Zwolniono z podatku dywidendy otrzymywane przez spółki polskie od innych polskich spółek oraz spółek, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w którymkolwiek państwie członkowskim UE lub w innym państwie naleŝącym do EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej. Zwolniono takŝe z podatku dywidendy wypłacane wymienionym wyŝej spółkom przez spółki polskie. Przyznanie zwolnień jest jednak moŝliwe pod warunkiem spełnienia określonych warunków, w tym m.in. posiadania odpowiedniej wielkości procentowej udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej: w przypadku spółek mających siedzibę w państwie UE/EOG - 10% udziałów/akcji (w okresie od do r. procentowy udział w kapitale spółki wypłacającej wynosi 15%); w przypadku spółek mających siedzibę w Konfederacji Szwajcarskiej 25% udziałów /akcji. Wprowadzono takŝe przepisy przyznające polskim spółkom otrzymującym dywidendę od spółek mających siedzibę w państwie, z którym Rzeczypospolita Polska posiada obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (innym niŝ państwo UE/EOG) prawo do tzw. kredytu podatkowego, tzn. odliczenia od podatku, podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, zapłaconego przez spółkę wypłacającą w państwie jej siedziby, w części odpowiadającej udziałowi spółki otrzymującej w wypłaconym zysku spółki wypłacającej. Minimalny procentowy udział spółki otrzymującej w kapitale spółki wypłacającej to bezpośrednio nie mniej niŝ 75 % udziałów/akcji. 8

9 Zmiana ta spowodowała konieczność wykreślenia art. 23 ustawy, który umoŝliwiał odliczenie zapłaconego podatku. Jednocześnie dla zachowania ochrony praw nabytych wprowadzono przepis przejściowy zapewniający podatnikom ochronę tych praw. 2. Podatek dochodowy od osób fizycznych Podstawowe zadania izb i urzędów skarbowych są związane z wdroŝeniem, wprowadzonych od 1 stycznia 2007 r., zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dokonanych ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 217, poz. 1588). Do najistotniejszych zmian naleŝy zaliczyć: 1. w zakresie skali podatkowej: W 2006 r. obowiązuje skala podatkowa ze stawkami 19%, 30% i 40%, progami zł i zł oraz kwotą zmniejszającą podatek w wysokości 530,08 zł, która odpowiada dochodowi niepowodującemu obowiązku zapłaty podatku w kwocie zł. Od 2009 r. obowiązywać będzie dwustopniowa skala podatkowa ze stawkami 18% i 32%, kwotą zmniejszającą podatek w wysokości 556,02 zł (odpowiadającą dochodowi niepowodującemu obowiązku zapłaty podatku w kwocie zł), oraz jednym progiem podatkowym zł. Natomiast, w przepisach przejściowych nowelizacji wprowadzono dwie odrębne, trzystopniowe skale podatkowe, na lata (art. 10 nowelizacji ustawy) r. Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi ponad do % minus kwota zmniejszająca podatek 572 zł 54 gr zł 41 gr + 30% nadwyŝki ponad zł zł 31 gr + 40% nadwyŝki ponad zł 9

10 2008 r. Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi ponad do % minus kwota zmniejszająca podatek 586 zł 85 gr zł 25 gr + 30% nadwyŝki ponad zł zł 65 gr + 40% nadwyŝki ponad zł 2. w zakresie ulg podatkowych: a) umoŝliwiono dokonywanie odliczeń darowizn przekazywanych takŝe równowaŝnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność poŝytku publicznego obowiązujących w innym niŝ Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie naleŝącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym cele określone w art. 4 ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie (pkt 9 lit.a). Konsekwencją zmiany brzmienia pkt 9 lit.a jest dodanie ust. 6e w art. 26 ustawy, określającego warunki zastosowania odliczenia darowizny na rzecz organizacji określonej w przepisach regulujących działalność poŝytku publicznego obowiązujących w innym niŝ Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie naleŝącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych, tj.: udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iŝ na dzień przekazania darowizny była ona równowaŝną organizacją do organizacji, o której mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności poŝytku publicznego, realizującą cele określone w art. 4 ustawy o działalności poŝytku publicznego i prowadzącą działalność poŝytku publicznego w sferze zadań publicznych oraz istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub odrębnych ustaw, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę, 10

11 b) wprowadzono nową ulgę (pkt 9 lit.c ustawy) polegającą na odliczeniu darowizny krwi przez honorowych dawców, zgodnie z art. 6 ustawy o publicznej słuŝbie krwi, w wysokości ekwiwalentu pienięŝnego za pobraną krew, określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy. Konsekwencją tego odliczenia jest zmiana brzmienia pkt 2 w ust. 7, polegająca na doprecyzowaniu sposobu dokumentowania darowizny krwi. W dokumencie tym nie uwzględnia się wartości krwi, za którą dawca otrzymał ekwiwalent pienięŝny. Bez zmian pozostaje natomiast górny limit odliczenia od dochodu darowizn wymienionych w pkt 9, tj. do wysokości 6% dochodu. c) wprowadzono nową ulgę, której celem jest wspieranie rodziny przez system podatkowy (art. 27f ustawy). Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, uzyskujący dochody opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, będą mieli prawo do odliczenia od podatku, obliczonego od ww. dochodów i pomniejszonego o składki na ubezpieczenie zdrowotne, kwoty stanowiącej iloczyn liczby wychowywanych dzieci i kwoty 120 zł. Ulga przysługuje rodzicom wychowującym własne lub przysposobione dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy, czyli: małoletnie, bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny, do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach Prawo o szkolnictwie wyŝszym, jeŝeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku. Kwota podlegająca odliczeniu dotyczy łącznie obojga rodziców i będzie odliczana od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. W przypadku rodziców, którzy rozwiedli się lub gdy orzeczona została separacja, odliczenie przysługuje wyłącznie temu rodzicowi, u którego dziecko faktycznie zamieszkuje. JeŜeli przez część roku podatkowego dzieci faktycznie zamieszkują u kaŝdego z rodziców, odliczenie przysługuje kaŝdemu z nich; w tym przypadku kwota odliczenia stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty obliczonej dla całego roku. 11

12 3. Uchylono przepisy: a) art. 26b ustawy; W dotychczasowym stanie prawnym art. 26b ustawy, stanowi podstawę do odliczeń z tytułu faktycznie spłaconych odsetek od kredytu (poŝyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 w art. 26b ustawy. Uchylenie ulgi następuje z zachowaniem praw nabytych, na zasadach określonych w przepisie przejściowym (art. 9 nowelizacji), b) art. 27d ustawy; W dotychczasowym stanie prawnym art. 27d ustawy, stanowi podstawę do dokonywania tzw. 1% zmniejszenia podatku naleŝnego wynikającego z zeznania podatkowego, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy, z tytułu wpłacenia darowizny pienięŝnej na konto organizacji poŝytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie. Uchylenie art. 27d ustawy, związane jest ze zmianą zasad przekazywania 1% podatku naleŝnego począwszy od zeznań podatkowych składanych za 2007 r. (nowe zasady określa art. 45 ust. 5c-5g ustawy). Jednocześnie utrzymano dotychczasowe zasady przekazywania 1% w odniesieniu do zeznań podatkowych składanych za 2006 r. Z tym, Ŝe w związku z uchyleniem art. 27d ustawy, z dniem 1 stycznia 2007 r., 1% zmniejszenia podatku naleŝnego w zeznaniach podatkowych składanych za 2006 r., podatnicy dokonywać będą na podstawie przepisu przejściowego (art. 12 nowelizacji). Zgodnie z tym przepisem, jeŝeli podatnik w okresie od dnia 1 maja 2006 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. oraz od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia złoŝenia zeznania za 2006 r., nie później jednak niŝ do dnia upływu terminu określonego dla złoŝenia zeznania, dokonał darowizny pienięŝnej, o której mowa w art. 27d ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., podatek dochodowy wynikający z zeznania podatkowego za 2006 r. zmniejsza się na zasadach określonych w tym artykule, c) art. 27e ustawy; uchylany przepis art. 27e ustawy, w dotychczasowym stanie prawnym, stanowi podstawę do odliczania od podatku składek na ubezpieczenia społeczne zapłaconych przez osoby prowadzące gospodarstwo domowe, które zgodnie z przepisami o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy zawarły umowę aktywizacyjną z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym. Uchyleniu tej regulacji towarzyszy wprowadzenie przepisu przejściowego, zachowującego prawa nabyte dla 12

13 osób, które umowę aktywizacyjną z osobą bezrobotną zawarły przed dniem 1 stycznia 2007 r. (art. 11 nowelizacji). Ponadto wprowadzono następujące zmiany: 1. w zakresie kosztów uzyskania przychodów: W 2006 r. podstawowe koszty uzyskania przychodów dla pracowników (jednoetatowców) wynoszą za rok podatkowy nie więcej niŝ: zł (miesięcznie 102,25 zł), a dla osób dojeŝdŝających 1.533,84 zł (miesięcznie 127,82 zł). Koszty w tej wysokości obowiązują od 2004 r. Zmieniono wysokość kosztów uzyskania przychodów począwszy od 2007 r., z tym, Ŝe na lata koszty uzyskania przychodów są określone w przepisach przejściowych (art. 8 nowelizacji), natomiast do ustawy zostały wprowadzone koszty, które będą miały zastosowanie do ustalania dochodów uzyskanych począwszy od 2009 r. Podkreślenia wymaga, Ŝe koszty te określono w takiej samej wysokości jak w 2008 r., co jest wynikiem wprowadzenia od 2009 r. skali podatkowej ze stawkami 18% i 32%. W latach koszty uzyskania przychodów dla pracowników (jednoetatowców) wyniosą: Koszty Rok podatkowy uzyskania podstawowe zł (miesięcznie 108, zł (miesięcznie 111,25 zł) zł (miesięcznie 111,25 zł) zł) dla osób dojeŝdŝających 1.627,56 zł (miesięcznie 135,63 zł) 1.668,72 zł (miesięcznie 139,06 zł) 1.668,72 zł (miesięcznie 139,06 zł) 2. w zakresie zasad opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych: W przypadku dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych podatek będzie wynosił 19% osiągniętego dochodu (aktualnie 10% 13

14 uzyskanego przychodu). Nowe zasady opodatkowania będą miały zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw, nabytych od 1 stycznia 2007 r., natomiast do nabytych przed tym dniem przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. Pozostawiono jednocześnie dotychczasowe zasady ustalania przychodów z tego źródła, tj. m.in. iŝ przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych powstaje, jeŝeli zbycie to zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Natomiast kwestie dotyczące kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych zostały określone w art. 22 w ust. 6c-6e ustawy, 3. w zakresie nowych rozwiązań umoŝliwiających podatnikom prowadzącym działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej wybór metody rozliczania róŝnic kursowych według reguł wynikających z zasad rachunkowości albo na podstawie zmienionych uregulowań podatkowych MoŜliwość wyboru będę mieli podatnicy, których sprawozdania finansowe będą badane przez biegłych rewidentów, pozostali będą rozliczać róŝnice kursowe na zasadach, wskazanych w ustawie podatkowej (art. 24c). Określono zasady podatkowego kwalifikowania róŝnic kursowych przy przejściu z jednej metody ustalania róŝnic kursowych na drugą, 4. w zakresie przepisów odnoszących się do daty powstania przychodu w działalności gospodarczej: Jako zasadę przyjęto, iŝ przychód będzie powstawał w dniu wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niŝ w dniu: wystawienia faktury albo uregulowania naleŝności. W odniesieniu do przychodów z tytułu świadczenia usług wprowadzono szczególne rozwiązanie w przypadku rozliczania ich w okresach rozliczeniowych. Przyjęto, iŝ usługa 14

15 będzie wykonana w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze (nie rzadziej niŝ raz w roku), 5. w zakresie wprowadzenia nowej definicji kosztów podatkowych, poprzez rozszerzenie istniejącej i uznanie za koszt wydatków dokonanych w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów : Zmiana ta potwierdza znaczenie aktualnie istniejącego przepisu, jakie zostało nadane mu przez orzecznictwo sądów administracyjnych (tak NSA w wyroku z dnia r., I SA/Lu 230/97, WSA w Warszawie w wyroku z dnia r., III SA 3108/02, czy NSA w wyroku z dnia r., II FSK 338/05). W miejsce dotychczasowych przepisów dotyczących tzw. rozliczenia kosztów w czasie, dokonano podziału kosztów na bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie rozliczane byłyby w roku, w którym zostaną osiągnięte przychody z nimi związane, natomiast koszty pośrednie byłyby rozliczane w roku ich poniesienia. Dokonano rozróŝnienia na: koszty bezpośrednie ponoszone przed rokiem podatkowym i w trakcie roku podatkowego, w którym zostały osiągnięte przychody, oraz na koszty bezpośrednie poniesione po roku podatkowym, w którym podatnik osiągnął przychód do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego lub do dnia złoŝenia zeznania. W przypadku kosztów pośrednich wprowadzono wymóg rozliczania ich proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Ponadto zrezygnowano z dotychczasowego rozróŝniania reklamy publicznej i niepublicznej, umoŝliwiając zaliczenie do kosztów wszystkich wydatków na reklamę. W wyniku zaproponowanych zmian wydatki na reklamę zaliczane będą do kosztów podatkowych w pełnej wysokości bez względu na charakter reklamy, natomiast wydatki na reprezentację wyłączone zostały z kosztów podatkowych. Wprowadzono moŝliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z finansowaniem świadczeń zdrowotnych na rzecz pracowników, 6. w zakresie umoŝliwienia małym podatnikom i podatnikom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej wpłacania kwartalnych zaliczek: 15

16 Podatnicy będą mieli moŝliwość wpłacania w systemie narastającym zaliczek kwartalnych, z tym Ŝe, aby skorzystać z tej metody będą obowiązani do pisemnego zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zdefiniowano równocześnie pojęcie małego podatnika, którym będzie podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaŝy (wraz z kwotą naleŝnego podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyraŝonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości euro. Przeliczenia kwot wyraŝonych w euro dokonywać się będzie według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do zł. 7. w zakresie wprowadzenia dla małych podatników i podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej moŝliwości dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego ( euro), przy jednoczesnym zlikwidowaniu 30% odpisu amortyzacyjnego, dotyczącego fabrycznie nowych środków trwałych: W pierwszym roku podatkowym podatnicy będą mogli dokonać odpisów amortyzacyjnych jednorazowo, nie wcześniej niŝ w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji, lub stosować zasady określone w art. 22h ust. 4 updof, a więc dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Od następnego roku podatkowego podatnicy będą mogli dokonywać odpisów amortyzacyjnych według metody degresywnej od wartości początkowej, pomniejszając ją o odpisy amortyzacyjne dokonane w pierwszym roku podatkowym lub według metody liniowej, z moŝliwością podwyŝszenia stawek amortyzacyjnych, według zasad określonych w art. 22i ustawy. Nowa metoda amortyzacji nie ma zastosowania do podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a takŝe w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub działalność taką prowadził małŝonek tej osoby, jeŝeli między małŝonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa, 16

17 8. w zakresie likwidacji obowiązku składania miesięcznych deklaracji przez płatników i podatników, 9. w zakresie katalogu zwolnień przedmiotowych (art. 21 ust. 1 ustawy), które polegają na: a. zmianie brzmienia w pkt 3 lit.f (dotyczy odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c). Zmiana ta jest konsekwencją objęcia dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, ustalanych na podstawie prowadzonych ksiąg, opodatkowaniem na zasadach określonych w art. 30c, b. zmianie brzmienia pkt 20. W obecnym stanie prawnym zwolnieniem objęte są dochody osób czasowo przebywających za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy. Zwolnienie jest ograniczone kwotowo, tj. rocznie do wysokości trzydziestokrotności diet z tytułu podróŝy słuŝbowych poza granicami kraju. Po zmianie, zakresem zwolnienia objęte zostały przychody ze stosunku pracy, rocznie do wysokości 30% diet przysługujących za kaŝdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy. PowyŜsza regulacja na mocy przepisu przejściowego będzie mogła mieć zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2006 r. (art. 20 nowelizacji), c. uchyleniu pkt 32 i 32a oraz nadaniu nowego brzmienia pkt 32b. Zmiany są konsekwencją przyjęcia nowych zasad opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych, d. uchyleniu pkt 78a, na podstawie którego ze zwolnienia od podatku korzystały dochody podatników prowadzących osobiście lub w formie spółki, klub sportowy w rozumieniu ustawy o sporcie kwalifikowanym, w części przeznaczonej na szkolenie lub współzawodnictwo sportowe dzieci lub młodzieŝy, e. dodaniu nowych tytułów do katalogu zwolnień przedmiotowych. Na podstawie dodawanych przepisów wolne od podatku dochodowego będą: wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b ustawy, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, 17

18 z zastrzeŝeniem ust. 20 (pkt 125), z jednoczesną zmianą w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy. przychody uzyskane z odpłatnego zbycia: alimenty (pkt 127): o budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, o lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, o spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, o prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie jeŝeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a)-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niŝ 12 miesięcy przed datą zbycia, z zastrzeŝeniem ust. 21 i 22 (pkt 126), o na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku Ŝycia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek pielęgnacyjny, o na rzecz innych osób niŝ wymienione w lit. a), zasądzone przez sąd, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł, (konsekwencją wprowadzenia tego zwolnienia jest zmiana brzmienia ust. 1 w art. 20 ustawy), świadczenia wypłacane bezrobotnym skierowanym do wykonywania prac społecznie uŝytecznych (pkt 128), dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budŝetu państwa lub budŝetów jednostek samorządu terytorialnego (pkt 129), dotychczas zwolnione na podstawie art. 14 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz z późn.zm.). Ponadto: nadano nowe brzmienie ust. 1a. Celem tej zmiany jest wskazanie, Ŝe do pracowników tymczasowych, w rozumieniu odrębnych przepisów, ma równieŝ zastosowanie 18

19 zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11a i 11b ustawy, a nie tylko wymienione w pkt 11, 13 i 16 w ust. 1 w art. 21 ustawy, uchylono ust. 2 i 2a, co jest konsekwencją uchylenia zwolnień z ust. 1 pkt 32 i 32a, zmieniono brzmienie ust. 5c. Zmiana jest konsekwencją wprowadzenia moŝliwości wpłacania zaliczek kwartalnych. Dokonano zmiany tego przepisu w taki sposób, aby odnosił się równieŝ do tego okresu rozliczeniowego, a nie tak jak dotychczas tylko do miesiąca. Zmieniany przepis dotyczy utraty prawa do zwolnienia w strefie ekonomicznej, zmieniono brzmienie ust. 10. Przepis ten określa warunki zastosowania zwolnienia w odniesieniu do stypendiów dla uczniów i studentów, wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy. Zmiana ma charakter porządkowy. Jest konsekwencją skreślenia art. 28 ustawy (dotyczącego w dotychczasowym stanie prawnym 10% podatku od przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy), z jednoczesnym dodaniem art. 30e, nadano nowe brzmienie ust. 15, co jest konsekwencją modyfikacji brzmienia pkt 20 w ust. 1 w art. 21 ustawy (obecne, zawarte w treści art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy zastrzeŝenie dotyczące wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka słuŝby zagranicznej zostało przeniesione do ust. 15 w art. 21 ustawy), dodano ust. 20, który doprecyzowuje zakres nowo wprowadzonego zwolnienia. Zgodnie z omawianą regulacją zwolnienie wprowadzone w art. 21 w ust. 1 w pkt 125 nie będzie miało zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umowy będącej podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła jakim jest działalność wykonywana osobiście, dodano ust. 21 i 22, które doprecyzowują zakres nowo wprowadzonego zwolnienia w art. 21 ust. 1 pkt w zakresie uproszczenia przekazywania 1% podatku naleŝnego na rzecz organizacji poŝytku publicznego (art. 45 ust. 5c-5g ustawy): Począwszy od zeznań podatkowych składanych za 2007 r., przekazywaniem 1% podatku naleŝnego na rzecz organizacji poŝytku publicznego zajmować się będą urzędy skarbowe. Dotychczas, aby podatnik mógł zmniejszyć swój podatek o 1%, musiał najpierw sam dokonać wpłaty na rachunek bankowy organizacji poŝytku publicznego. Po zmianie 19

20 przekazanie 1% podatku - po pomniejszeniu o koszty przelewu bankowego - odbywać się będzie za pośrednictwem urzędów skarbowych. Przekazanie kwoty, nastąpi pod warunkiem, Ŝe zeznanie podatkowe zostanie złoŝone przed upływem terminu określonego dla złoŝenia tego zeznania. Podatnik, w składanym przez siebie zeznaniu podatkowym, podaje jedynie dane pozwalające na właściwe zidentyfikowanie organizacji poŝytku publicznego (nazwę oraz numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego), której konto chciałby zasilić. Wykaz organizacji poŝytku publicznego zostałby określony w drodze obwieszczenia Ministra Polityki Społecznej opracowanym w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. Prawo do przekazania 1% podatku naleŝnego przyznane zostało równieŝ podatnikom, którzy wybrali opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej według jednolitej 19% stawki podatku (art. 30c ustawy), oraz podatnikom osiągającym dochody z kapitałów pienięŝnych, wymienionych w art. 30b ustawy. W zeznaniu podatkowym podatnik moŝe wskazać tylko jedną organizację poŝytku publicznego, na konto której chciałby przekazać 1% podatku naleŝnego. Przyjęto, iŝ mechanizm dokonywania 1% zmniejszenia będzie mógł być stosowany począwszy od zeznań podatkowych składanych za 2007 r. 11. w zakresie przedmiotu opodatkowania: Dodano pkt 7 w ust. 1 w art. 2 ustawy, który ma na celu wyeliminowanie opodatkowania świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małŝeńską. Jak stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małŝonkowie obowiązani są, kaŝdy według swoich sił oraz swoich moŝliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek załoŝyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi moŝe polegać takŝe, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Problem pojawia się w sytuacji, gdy jeden z małŝonków nie chce dobrowolnie łoŝyć na utrzymanie rodziny. W konsekwencji obliguje go do tego sąd. Wówczas świadczenie na zaspokajanie potrzeb rodziny, otrzymywane przez jednego z małŝonków, pochodzące ze wspólności majątkowej, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w przypadku normalnych relacji zachodzących w rodzinie, gdy jeden z małŝonków przekazuje drugiemu środki finansowe 20

21 na wydatki związane z utrzymaniem rodziny, nie dochodzi do opodatkowania tych środków. 12. na potrzeby ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zdefiniowano pojęcia: pozarolniczej działalności gospodarczej, dyskonta, samochodu osobowego, małego podatnika, certyfikatu rezydencji, zagranicznego zakładu. Celem modyfikacji definicji pozarolniczej działalności gospodarczej jest wykluczenie sytuacji, w których pracodawcy zmuszaliby pracowników do zakładania działalności gospodarczej jedynie ze względu na chęć obniŝenia kosztów pracy, pomimo, Ŝe w rzeczywistości charakter świadczonej pracy na rzecz dotychczasowego pracodawcy nie uległ zmianie. Przyjęta zmiana nie odbiera moŝliwości wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadzie tzw. samozatrudnienia. NaleŜy podkreślić, Ŝe zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych modyfikuje definicję pozarolniczej działalności gospodarczej wyłączając z jej zakresu przedmiotowego czynności, jeŝeli łącznie spełnione są następujące warunki: a. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności, b. są one wykonywane pod kierownictwem, oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności, c. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością. Samo tylko wykonywanie czynności pod kierownictwem, oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności, nie jest przesłanką wystarczającą do utraty statusu przedsiębiorcy. Do stwierdzenia, Ŝe podatnik świadczący usługi na zasadzie samozatrudnienia nie wykonuje pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy konieczne jest wystąpienie łącznie wszystkich przesłanek określonych w pkt od 1 do 3. Podatnik musi zatem równocześnie z wykonywaniem czynności pod kierownictwem, oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności, nie ponosić ryzyka 21

22 związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz nie ponosić odpowiedzialności wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych. Z istoty prowadzenia działalności gospodarczej wynika, Ŝe osoba prowadząca taką działalność (w tym równieŝ osoba samozatrudniona) prowadzi ją na własny rachunek i na własne ryzyko. Ryzyko gospodarcze, jakie wiąŝe się z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest jednak innym ryzykiem od ryzyka, jakie ponosi pracownik w ramach stosunku pracy. Ryzyko gospodarcze związane z działalnością gospodarczą to np. ryzyko inwestycyjne czyli prawdopodobieństwo nieuzyskania przewidywanych (względnie oczekiwanych) wyników ekonomiczno-finansowych związanych z tą działalnością lub teŝ podejmowanym przedsięwzięciem. Występowanie ryzyka gospodarczego jest konsekwencją istniejącej w gospodarce rynkowej wolności gospodarczej oraz szerokiego zakresu swobód, jakie ona ze sobą pociąga. W ramach stosunku pracy natomiast, pracownik, jeśli wykonywał starannie swoje obowiązki, ma prawo do wynagrodzenia, chociaŝby rezultat pracy był nieudany, a zatem nie ponosi ryzyka gospodarczego. W takiej sytuacji ryzyko gospodarcze ponosi zawsze pracodawca. Osoba samozatrudniona utraci status przedsiębiorcy dopiero w sytuacji, gdy odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat czynności oraz ich wykonywanie, ponosi zlecający, są one wykonywane pod kierownictwem, oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności, a dodatkowo osoba samozatrudniona nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. 13. nadano nowe brzmienie ust. 2 w art. 6 ustawy, odnoszącemu się do opodatkowania dochodów małŝonków lub osób samotnie wychowujących dzieci: Zmiana w zakresie ust. 2 ma charakter uściślający. Nowe brzmienie nie pozostawia juŝ Ŝadnych wątpliwości, Ŝe aby małŝonkowie mogli skorzystać ze wspólnego opodatkowania swoich dochodów, to wspólność majątkowa musi istnieć przez cały rok. Ponadto nadano nowe brzmienie pkt 2 w ust. 4 w art. 6 ustawy. Zmiana brzmienia pkt 2 związana jest z ustawą o świadczeniach rodzinnych, na podstawie której prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ma niepełnosprawne dziecko, a nie osoba sprawująca nad nim opiekę (co sugeruje dotychczasowe brzmienie omawianej regulacji). 22

23 Ponadto dokonano uściślenia ust. 9, w związku z wejściem w Ŝycie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonaŝowym. 14. w art. 22 ustawy (poza zmianami opisanymi powyŝej): a) nadano nowe brzmienie pkt 1 i 2 w ust. 9; zmiana ma charakter porządkowy i jest związana z dostosowaniem nazewnictwa do ustawy o własności przemysłowej, b) nowe brzmienie ust. 11, odpowiednio uchylenie ust. 11a, jest konsekwencją wcześniej zaproponowanych rozwiązań w zakresie kosztów uzyskania przychodów. Nowe brzmienie ust. 11 w art. 22 ustawy, wprost określa, Ŝe koszty faktycznie poniesione na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, mogą być przyjęte wyłącznie przez pracownika lub przez płatnika dokonującego rocznego obliczenia podatku. Zatem, z przedmiotowej regulacji nie będą korzystać osoby wykonujące działalność osobiście lub uzyskujące przychody z praw majątkowych (w tym z praw autorskich). Z tych względów uchylony został ust. 11a w art. 22 ustawy (przepisy te wejdą w Ŝycie z dniem 1 stycznia 2009 r.). Do dochodów uzyskanych w latach mają zastosowanie przepisy art. 8 nowelizacji ustawy. 15. w art. 26 ustawy: a) dokonano zmiany brzmienia zdania wstępnego w ust. 1. Zmiana o charakterze porządkowym, będąca konsekwencją uchylenia art. 28, dotyczącego opodatkowania 10% ryczałtem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy, i dodania art. 30e, b) zmiany porządkowe w treści lit.b w pkt 2 w ust. 1, polegające na wykreśleniu wyrazów na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, c) zmiany porządkowe w ust. 6. Przepis ten dotyczy ustalania wartości darowizny rzeczowej. Obecnie, jeŝeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uwaŝa się wartość towaru uwzględniającą naleŝny podatek od towarów i usług, natomiast po zmianie wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług ustalonym zgodnie z odrębnymi przepisami. Zmiana ma charakter porządkowy, 23

24 d) uchylenie ust. 6a. Zmiana ma charakter porządkowy, w związku z wprowadzeniem nowych zasad przekazywania 1% na rzecz organizacji poŝytku publicznego (art. 45 ust. 5c-5g ustawy), e) nadano nowe brzmienie ust. 13a. Zmiana o charakterze porządkowym, w związku z wejściem w Ŝycie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonaŝowym. 16. zmiany w art. 32 ustawy, polegają na: a. nadaniu nowego brzmienia ust. 1 i 1a, co jest wynikiem wprowadzania, począwszy od 2009 r. dwustopniowej skali podatkowej ze stawkami 18% i 32%. Nowe uregulowania w zakresie poboru zaliczek przez zakład pracy podobnie jak dwie stawki podatkowe będą obowiązywać począwszy od 2009 r. W latach , płatnicy będą dokonywać obliczenia i poboru podatku (zaliczek na podatek) według dotychczasowych zasad, tj. stosując trzystopniową skalę podatkową (na lata skale podatkowe określają przepisy przejściowe), b. nadaniu nowego brzmienia pkt 5 w ust. 3. Celem przedmiotowej zmiany jest wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, czy oświadczenie PIT-2 naleŝy składać wyłącznie w sytuacji, gdy podatnik uzyskuje równocześnie przychody ze stosunku pracy (stosunków pokrewnych) od innych płatników, czy niezaleŝnie od liczby zakładów pracy. Składane oświadczenie PIT-2 nie powinno bowiem stanowić - nawet pośredniej informacji o zakładach pracy podatnika innych niŝ ten, do którego adresowany jest PIT-2, c. dodaniu nowego ust. 6. Celem zmiany jest wprowadzenie przepisów umoŝliwiających zaprzestanie poboru przez płatnika zaliczek na podatek od wynagrodzeń wypłacanych pracownikom oddelegowanym do pracy za granicą, pod warunkiem, Ŝe dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie na wniosek podatnika, płatnik moŝe wciąŝ pobierać zaliczki na podatek dochodowy w Polsce. W chwili obecnej brak jest w ustawie przepisów umoŝliwiających zaprzestanie poboru przez płatnika zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników, które podlegają opodatkowaniu w drugim państwie. W tej sytuacji, w związku z jednoczesnym brakiem przepisów zezwalających w sposób wyraźny na stosowanie metod unikania podwójnego opodatkowania przy obliczaniu zaliczek na podatek, nastąpić moŝe podwójne opodatkowanie tego dochodu zarówno w państwie wykonywania pracy, jak i w państwie rezydencji. W wyniku tej 24

25 zmiany wynagrodzenia podatników, podlegające opodatkowaniu za granicą, nie będą jednocześnie obciąŝane zaliczkami na podatek dochodowy w Polsce, chyba Ŝe podatnik zwróci się z wnioskiem do płatnika o kontynuowanie pobierania zaliczek na podatek dochodowy w Polsce. 17. zmiany porządkowe w treści zdania pierwszego w ust. 3 w art. 33 ustawy: polegające na wykreśleniu wyrazów na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. 18. zmiany w art. 34 ustawy, polegają na: a) nadaniu nowego brzmienia ust. 3, który to przepis określa sposób poboru zaliczki na podatek od zasiłków z ubezpieczenia społecznego. W obecnym stanie prawnym, zaliczka na podatek od tego rodzaju świadczeń wynosi 19%, co odpowiada najniŝszej stawce podatku, o której mowa w skali podatkowej. Jednocześnie począwszy od 2009 r. najniŝsza stawka podatku, o której mowa wyŝej, miałaby wynosić 18%. Stąd zmiana redakcji ust. 3 w art. 32 ustawy, polegająca na odwołaniu się do najniŝszej stawki podatku, o której mowa w skali podatkowej, b) dodaniu pkt 3 i 4 w ust. 7. W obecnym stanie prawnym, roczne obliczenie podatku dokonywane jest z urzędu, tym wszystkim świadczeniobiorcom, którzy otrzymują od organu rentowego dochód z emerytury, renty, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłków przedemerytalnych, z wyjątkiem osób: w stosunku do których ustał obowiązek poboru zaliczek na podatek lub które powiadomiły organ rentowy o zamiarze opodatkowania swoich dochodów wspólnie z dochodami małŝonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Dodanie pkt 3 i 4 w ust. 7 oznacza, Ŝe rocznego obliczenia podatku organy rentowe nie będą dokonywać równieŝ w sytuacji, gdy: realizowały w ciągu roku podatkowego decyzję organu podatkowego zwalniającą z obowiązku poboru podatku, nie pobierały zaliczek na podatek, stosownie do postanowień umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. 25

26 W tych przypadkach podatnik jest obowiązany złoŝyć zeznanie podatkowe, gdyŝ podatek wynikający z obliczenia rocznego dokonanego przez organ rentowy nie jest podatkiem naleŝnym od podatnika za cały rok podatkowy, c) w ust. 9: nadaniu nowego brzmienia pkt 1; zmiana o charakterze porządkowym, związana m.in. z dodaniem nowego art. 30e, uchyleniu pkt 5. Proponowana zmiana ma charakter porządkowy i jest konsekwencją uchylenia art. 27d dotyczącego 1% zmniejszania podatku naleŝnego z tytułu przekazania darowizny pienięŝnej na konto organizacji poŝytku publicznego, w związku ze zmianą zasad przekazywania 1% swojego podatku (nowe zasady określa art. 45 ust. 5c-5g ustawy), nadaniu nowego brzmienia ostatniemu zdaniu; zmiana jest konsekwencją dodawanego art. 27f dotyczącego ulgi dla osób wychowujących dzieci własne lub przysposobione. Na wniosek podatnika, płatnik (organ rentowy) będzie zobligowany do zastosowania przedmiotowej ulgi w rozliczeniu rocznym emeryta lub rencisty, d) nadaniu nowego brzmienia ostatniemu zdaniu w ust. 12. Zmiana jest konsekwencją likwidacji miesięcznych deklaracji na podatek (zaliczki) składanych przez płatników. 19. zmiany w art. 35 ustawy, polegają na: a) nadaniu nowego brzmienia ostatniemu zdaniu w ust. 1. Zmiana ma charakter porządkowy i polega na wykreśleniu wyrazów na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, b) nadaniu nowego brzmienia ust. 4-6 ustawy. Zmiana ust. 4 jest konsekwencją m.in. dodania art. 30e. Z kolei, ust. 5 i 6 są wynikiem obniŝenia, począwszy od 2009 r., najniŝszej stawki podatku z 19% na 18%, o której mowa w skali podatkowej. Tym samym od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a takŝe od oprocentowania wkładów pienięŝnych członków spółdzielni zaliczonego w cięŝar kosztów spółdzielni, oraz od wypłacanych Ŝołnierzom świadczeń pienięŝnych wynikających z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zaliczka na podatek pobierana będzie przy zastosowaniu najniŝszej stawki podatku, o której mowa 26