ZARZ DZANIE KONTAMI BANKOWYMI NA PRZYKŁADZIE APLIKACJI WYKORZYSTUJACEJ STANDARD OFX

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZARZ DZANIE KONTAMI BANKOWYMI NA PRZYKŁADZIE APLIKACJI WYKORZYSTUJACEJ STANDARD OFX"

Transkrypt

1 ZARZ DZANIE KONTAMI BANKOWYMI NA PRZYKŁADZIE APLIKACJI WYKORZYSTUJACEJ STANDARD OFX WALDEMAR KARWOWSKI, ALEKSANDRA SAWCZUK, ARKADIUSZ ORŁOWSKI Katedra Informatyki SGGW Streszczenie Artykuł przedstawia podstawy standardu Open Financial Exchange (OFX) oraz proces formułowania zało e, projektowania i tworzenia prostego systemu do obsługi wyci gów bankowych. Omówiono podstawowe elementy standardu i ich rol w dokumencie OFX. Przedstawiono przykładowe komunikaty ze szczególnym uwzgl dnieniem zapyta dotycz cych wyci gu bankowego. Nast pnie zaprezentowano wymagania programu oparte o rozpoznane potrzeby potencjalnych u ytkowników. Przedstawiono najwa niejsze elementy projektu oraz omówiono wykorzystane technologie. Na ko cu sformułowano wnioski i do wiadczenia zebrane podczas realizacji projektu. Słowa kluczowe: OFX, XML, informatyczne systemy bankowe, wymiana danych 1. Wst p Współcze nie praktycznie wsz dzie, niezale nie od tego czy jest to urz d, instytucja finansowa, firma produkcyjna czy usługowa nast puje wymiana danych. Dane dotycz klientów, produktów a tak e zwi zanych z nimi operacji finansowych. Przekazywane s one w ró nej postaci, pomi dzy wieloma systemami i programami, działaj cymi w ró nych firmowych działach. Je eli dane te s przekazywane w ró nych formatach to staje si to uci liwe dla tych, którzy chc je wykorzysta w innej aplikacji w postaci innej ni ródłowa. R czne przepisywanie jest do przyj cia tylko w przypadku niewielkich dokumentów. Konwertowanie danych przez pracowników, nawet przy pomocy rozmaitych narz dzi, jest uci liwe, czasochłonne i niestety do cz sto bywa działaniem generuj cym bł dy. W efekcie na wi ksz skal jest to post powanie bardzo kosztowne, co szczególnie w okresie kryzysu finansowego, ma niebagatelne znaczenie. Obecnie obrót pieni dza odbywa si przede wszystkim w formie elektronicznej, tradycyjne formy: monety, banknoty czy czeki maj znaczenie drugorz dne, natomiast dane o operacjach finansowych s bardzo wa ne, powinny by przekazywane i przetwarzane w mo liwie najkrótszym czasie. W odpowiedzi na te potrzeby powstały ró ne standardy do bezpo redniej wymiany informacji finansowych, jednym z najwa niejszych jest OFX [1]. Standard ten jest bardzo obszerny ze wzgl du na ilo czynno ci bankowych jakie obsługuje, zajmuje si te bezpiecze stwem wymiany danych oraz synchronizacj. Jednak e firmy w zale no ci od potrzeby mog wykorzystywa tylko niektóre jego elementy. Celem niniejszej pracy jest pokazanie jak mo na usprawni zarz dzanie kontem bankowym oraz zbadanie czy mo na przy pomocy powszechnie dost pnych narz dzi programistycznych zbudowa funkcjonaln aplikacj wspieraj c standard OFX. Praca jest cz ci wi kszego cyklu bada na temat re-

2 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 18, prezentacji informacji finansowych w j zyku XML [2]. Oprócz walorów technicznych wyniki mog stanowi podstaw integracji koncepcji z dziedziny operacji finansowych w formie modelu ontologicznego. 2. Podstawy standardu OFX W dobie informatyzacji wielu klientów instytucji finansowych korzysta ze swoich rachunków bankowych poprzez strony WWW. Dla przeci tnego u ytkownika korzystaj cego z bankowo ci elektronicznej przejrzenie historii swoich transakcji, które prawdopodobnie nie s zbyt liczne, nie jest zadaniem trudnym. Do tego wystarczaj podstawowe usługi dostarczane przez dany bank. Problem pojawia si wtedy, gdy indywidualny klient lub instytucja finansowa, generuje miesi cznie kilka tysi cy transakcji na swoim rachunku bankowym i dost pne proste narz dzia staj si niezbyt wygodne. W zwi zku z rosn ca liczb transakcji zawieranych za po rednictwem sieci internetowej pojawiło si zapotrzebowanie na nowoczesne narz dzia, które umo liwiły by szybk, spójn i uniwersaln komunikacj pomi dzy klientami a bankami. Odpowiedni podstaw do sformalizowania wymiany takich danych okazał si j zyk znaczników XML (extensible Markup Language). Jest to standard tekstowy, którego podstawowym celem jest przechowywanie danych i ich struktury, a nie ich prezentacja. Podstawow jego cech jest samoopisywalno dobrze nazwane znaczniki w dokumencie XML opisuj warto ci jakie zawieraj i co one oznaczaj. Teksty przygotowane w ten sposób mo na formatowa na ró ne sposoby i poddawa je dalszemu przetwarzaniu. Dodatkowo cech tego j zyka s jasno i jednoznacznie zdefiniowane reguły tworzenia dokumentów oraz łatwo w tworzeniu oprogramowania korzystaj cego z tych e dokumentów. Jest to standard otwarty i niezale ny od platformy, został utworzony i jest rozwijany przez niedochodow organizacj W3C na otwartej bezpłatnej licencji. XML stał si podstaw kilku standardów w bran y finansowej, najbardziej popularnym z nich jest OFX który powstał w 1997 roku dzi ki współpracy trzech firm: CheckFreeCorp, Intuit Inc. oraz Microsoft Corporation. Standard ten jest, jak sama nazwa wskazuje, standardem otwartym oznacza to, e ka dy, zarówno klient indywidualny jak i du a instytucja finansowa, mo e bezpłatnie z niego korzysta. W szczególno ci standard OFX wspomaga szeroki zakres finansowych czynno ci, takich jak: wyci gi bankowe, karty kredytowe, przelewy rodków, po yczki, płatno ci konsumenckie, płatno ci firmy, wyci gi brokerskie, wł czaj c w to histori transakcji, bie ce portfele akcji, salda dla normalnych kont i planów oszcz dno ciowych 401(k) (Brokerage and mutual fund statement download, including transaction history, current holdings, and balances for normal accounts and 401(k) accounts), przedstawienia do zapłaty i wypłaty, formularze podatkowe, pobieranie obrazów dla celów bankowych. Udost pniony jest równie mechanizm automatic 1 Way OFX (Active Statements/Web Connect), który umo liwia instytucji finansowej dostarczanie historii transakcji ze stron internetowych z aplikacjami bankowymi bezpo rednio do klientów, którzy u ywaj programu MS Money. Wyci gi s dostarczane do aplikacji klienckiej w postaci pliku zgodnego ze schematem OFX. Drug grup funkcjonalno ci stanowi wspomaganie komunikacji pomi dzy instytucjami finansowymi wł czaj c takich członków jak: banki, domy maklerskie, partnerzy handlowi, doradcy finansowi czy agencje rz dowe. Ponadto OFX wspomaga szeroki zakres nakładek (front end applications) w tym aplikacje internetowe, obsługuj c wszystkie typy usług finansowych na wszystkich platformach. Dzi ki otwarto ci i rozszerzalno ci standard znajduje zastosowanie nie tylko w realiach ameryka skich, mo e by stosowany w innych krajach.

3 88 Waldemar Karwowski, Aleksandra Sawczuk, Arkadiusz Orłowski Zarz dzanie kontami bankowymi na przykładzie aplikacji wykorzystujacej standard OFX Standard zakłada działanie w modelu klient - serwer. Najogólniej mówi c komunikacja w systemie OFX odbywa si za pomoc par zapytanie odpowied. Zapytanie ma posta dokumentu XML zgodnego ze schematem OFX, który jest przesyłany przez aplikacj klienck do serwera. Serwer na zapytanie klienta wysyła odpowied, która ma równie struktur dokumentu XML. Ma to odwzorowanie w nazewnictwie znaczników: nazwy znaczników oznaczaj cych zapytania ko cz si literami RQ, natomiast nazwy znaczników oznaczaj ce odpowiedzi serwera literami RS. Przedstawimy teraz w skrócie budow dokumentu OFX, jest ona zdefiniowana za pomoc schematów XML. Na pocz tku pliku OFX znajduje si typowa deklaracja XML, za bezpo rednio po niej deklaracja OFX: <?xml version="1.0" encoding="utf 8"?> <?OFX OFXHEADER="200" VERSION="211" SECURITY="NONE" OLDFILEUID="NONE" NEWFILEUID="NONE"?> Wszystkie atrybuty w deklaracji OFX s wymagane i przyjmuj warto NONE je li klient albo serwer ich nie wykorzystuj. OFXHEADER okre la wersj deklaracji OFX; specyfikacja korzysta z wersji tej instrukcji, zatem warto tego atrybutu jest 200. VERSION okre- la numer wersji OFX w jakiej b d zapisywane kolejne bloki dokumentu OFX; dla specyfikacji OFX warto atrybutu wynosi 211. SECURITY okre la typ poziomu zabezpieczenia je eli jest u yte dla bloków OFX; mo e przyjmowa dwie warto ci: NONE albo TYPE1. OLDFILEUID identyfikuje ostatnie zapytanie i odpowied, która została otrzymana i przetworzona przez klienta. NEWFILEUID jednoznacznie identyfikuje plik z zapytaniem. NEWFILEUID musi by wysłany z ka dym zapytaniem oraz serwer musi umie ci ten sam identyfikator w odpowiedzi. Ma to na celu szybkie zidentyfikowanie dwóch tych samych zapyta i jest tak e wykorzystywane w obsłudze bł dów. Po deklaracji nast puje wła ciwy blok OFX, rozpoczyna si on od bloku zwanego top level OFX. Jest to korze dokumentu z elementem głównym OFX i odno nikiem do głównego schematu standardu OFX, którym jest plik OFX2_Protocol.xsd. Plik ten zawiera ł cza do pozostałych schematów OFX. Przykładowo: <ofx:ofx xmlns:ofx=" xmlns:xsi=" instance" xsi:schemalocation=" OFX2_Protocol.xsd"> Struktura dokumentu jest hierarchiczna, wszystkie kolejne bloki s zagnie d one w blokach wy szego poziomu. Drugi blok to zestawy wiadomo ci i wersje kontrolne (Message Sets and Version Control). OFX organizuje wiadomo ci w zestawy. Ogólnie zestawy te zawieraj cało (lub cz ) usługi jak chciałby wykona u ytkownik serwisu obsługuj cego OFX. Znaczniki zestawów wiadomo ci s nazywane według nast puj cej konwencji: <xxxmsgsrqvn> danie skierowane do serwera, oraz <xxxmsgsrsvn> odpowied z serwera, gdzie xxx oznacza konkretn operacj bankow, natomiast n oznacza numer wersji kontrolnej, która została u yta w wiadomo- ci; dla schematu OFX w wersji (i poprzednich) warto ta zawsze wynosi 1. Ka da pojedyncza wiadomo musi by zawarta w odpowiednim dla niej zestawie wiadomo ci. Z kolei zestawy wiadomo ci musz spełnia nast puj ce zasady: zapytanie RQ mo e zawiera co najwy ej jedno opakowanie zestawu wiadomo ci (message set wrapper) ka dego typu; wszystkie wiadomo ci umieszczone wewn trz jednego zestawu musz pochodzi z tej samej wersji kontrolnej; serwer musi odpowiada u ywaj c tych samych zestawów wiadomo ci i wersji jakie zostały u yte w pliku

4 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 18, z daniem. Zestawy wiadomo ci w pliku OFX musz pojawia si w ustalonym porz dku, na przykład SIGNONMSGSRQV1 (Signon) musi poprzedzi SIGNUPMSGSRQV1 (Signup). Trzeci blok to opakowania synchronizacji (Synchronizations wrappers). Standard OFX zapewnia synchronizacj danych. Jest ona wykorzystywana w przypadku wyst pienia bł dów, na przykład zapewnia prawidłowe przetworzenie zapyta pochodz cych z wielu aplikacji jednego klienta, na przykład odtwarza dane z backupu. Kolejnym blokiem OFX jest transakcja (transaction). Transakcja składa si z wiadomo ci i z dodatkowych informacji z ni zwi zanych, takich jak np. unikalny identyfikator transakcji, który jest u ywany, aby zapobiec ewentualnej niejednoznaczno ci w dopasowywaniu zapytania i zwi zanej z nim odpowiedzi. Instrukcje inne ni SONRQ/SONRS (element ten identyfikuje i autoryzuje u ytkownika wobec instytucji finansowej) s przetwarzane jako transakcje. Ka da wiadomo jest otoczona odpowiadaj cym jej opakowaniem transakcji (transaction wrapper). Nazwy opakowa transakcji s budowane wg wzoru: <xxxtrnrq>/<xxxtrnrs>. Ka de opakowanie transakcji otacza pojedyncz transakcj, np. opakowanie transakcji <LOANSTMTTRNRS> otacza odpowied serwera <LOANSTMTRS>. Najbardziej zagnie d ony blok to wiadomo ci. Specyfikacja OFX u ywa tak e jednolitej konwencji do nazywania znaczników poszczególnych instrukcji w zale no ci od ich funkcji. Poni sza tabela przedstawia te grupy razem z przykładem konkretnego polecenia dla zapytania RQ. Grupa wiadomo ci Tabela 1. Konwencja w nazewnictwie znaczników w OFX RQ Przykład RQ Funkcja Basic <xxxrq> <STMTRQ> odczyt czynno ci Add <xxxrq> tworzenie nowej instancji obiektu Modify <xxxmodrq> <PMTMODRQ> modyfikacja Delete <xxxdelrq> <PAYEEDELRQ> usuwanie Cancel (1) <xxxcanrq> anulowanie Cancel (2) <xxxcancrq> <PMTCANCRQ> anulowanie ródło: Przykładowo wiadomo dla wyci gu bankowego składa si z zapytania <STMTRQ> i odpowiedzi <STMTRS>. 3. Wyci g bankowy w OFX Za pomoc standardu OFX klient mo e utworzy wyci g elektroniczny zawieraj cy takie same informacje jak wyci g bankowy na papierze. Aplikacje klienckie zazwyczaj pozwalaj u ytkownikom zobaczy dokonane transakcje i prowadz u ytkowników poprzez proces ksi gowania ich przychodów i wydatków na podstawie transakcji zarejestrowanych przez serwer instytucji finansowej. Ka da transakcja finansowa ma swoje ID nadane przez instytucj finansow, dzi ki czemu w systemie OFX sprawdzane jest czy dana transakcja została przetworzona tylko raz. danie wyci gu bankowego mo e zawiera daty pocz tkowe i ko cowe. OFX mo e tak e u ywa

5 90 Waldemar Karwowski, Aleksandra Sawczuk, Arkadiusz Orłowski Zarz dzanie kontami bankowymi na przykładzie aplikacji wykorzystujacej standard OFX ko cowej daty jako pocz tkowej przy nast pnym daniu wyci gu bankowego. Schemat wyci gu bankowego wymaga, aby klient okre lił konto, z którego chce otrzyma list transakcji, oraz eby wskazał czy serwer powinien ci ga transakcje i/lub salda konta. Je eli klient za yczy sobie wyci gni cia transakcji, mo e on okre li z jakiego przedziału czasowego maj one pochodzi. W tym przypadku serwer zwraca transakcje, które pasuj do zdefiniowanego w daniu przedziału czasowego i saldo dla konta. Je eli u ytkownik nie zdefiniuje przedziału czasowego zostan ci gni te wszystkie transakcje zarejestrowane na danym koncie. Dokument XML zgodny ze schematem OFX i definiuj cy zapytanie od klienta o wyci g bankowy zawiera si w zestawie wiadomo ci BANKMSGSRQV1, w transakcji STMTTRNRQ. Zestaw wiadomo ci jest typu BankRequestMessageSetV1 i jego definicja znajduje si w głównym pliku standardu OFX w OFX2_Protocol.xsd. Struktura zestawu wiadomo ci BANKMSGSRQV1 została przedstawiona poni ej: <BANKMSGSRQV1> <STMTTRNRQ> <TRNUID>TRANSACTION </TRNUID> <TAN> </TAN> <STMTRQ> <BANKACCTFROM> <BANKID>f123456</BANKID> <ACCTID>ac129876</ACCTID> <ACCTTYPE>CREDITLINE</ACCTTYPE> </BANKACCTFROM> <INCTRAN> <DTSTART> </DTSTART> <DTEND> </DTEND> <INCLUDE>Y</INCLUDE> </INCTRAN> </STMTRQ> </STMTTRNRQ> </BANKMSGSRQV1> Agregat <STMTTRN> opisuje pojedyncz transakcj. Identyfikuje typ transakcji i dat, kiedy została przesłana. Ten agregat mo e tak e zawiera dodatkowe informacje, aby pomóc aplikacji klienckiej rozpozna poszczególne transakcje: numer rachunku, nazw płatnika, notatk. Transakcja mo e posiada Standard Industrial Code, który klient mo e u y do skategoryzowania transakcji. Ka dy agregat <STMTTRN> posiada identyfikator, u ywany przez aplikacj klienck w celu wykrycia, czy serwer ci gn ł ju wcze niej dan transakcj. Agregat <STMTTRNRQ> jest opakowaniem transakcji i wła nie w nim znajduje si zapytanie o wyci g bankowy z danego konta <STMTRQ>, które jest typu StatementRequest. <STMTRQ> składa si kilku z elementów i agregatów. <STMTRQ> jest wymaganym agregatem dla opakowania transakcji <STMTTRNRQ>. Składa si z agregatu <BANKACCTFROM> zawieraj cego informacje o koncie, którego dotyczy danie klienta. Agregat ten składa si z kilku elementów, które, w zale no ci od kraju, mog przechowywa ró ne informacje. Przykładowo element <BANKID> w Belgii zawiera kod banku, w Kanadzie i w USA numer transakcji, w Wielkiej Brytanii kod sortowania transakcji w wyci -

6 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 18, gu. Natomiast <ACCTID> oraz <ACCTTYPE> okre laj odpowiednio numer konta bankowego oraz jego typ bez wzgl du na kraj. OFX wyró nia cztery typy kont bankowych: CHECKING rachunek rozliczeniowy; SAVINGS konto oszcz dno ciowe; MONEYMRKT rynek pieni ny; CREDITLINE konto kredytowe. Struktura zestawu wiadomo ci BANKMSGSRSV1 jest podobna do zapytania. Warto ci transakcji zwrócone w odpowiedzi serwera s przedstawione w czytelnej dla u ytkownika postaci, np. je eli klient zapłacił kart w sklepie, to warto transakcji b dzie ujemna; je eli konto zostało zasilone przez przelew zewn trzny warto ta b dzie dodatnia. Odpowied serwera mo e zawiera nieograniczon ilo opakowa transakcji, w dowolnej kolejno ci. Składa si ona z elementów, które prezentuj ró ne salda, czyli ró ne transakcje <STMTTRN>, których mo e by zero albo wi cej. Odpowied serwera mo e zawiera tak e agregat <BALLIST>, który pozwala instytucji finansowej wysyła do u ytkownika dowoln liczb agregatów <BAL>, z opisem i tekstem pomocy. Opakowanie transakcji <STMTTRNRS> zawiera standardowe elementy, agregat <STMTRS> mo e wyst powa wiele razy (minimum jeden raz). Jak wida nawet tak z pozoru prosta operacja jak wyci g jest w formacie OFX dosy rozbudowana aby zagwarantowa uwzgl dnienie rozmaitych opcji. Realizacja innych operacji jest podobna, bardziej szczegółowy opis nie jest mo liwy bez nadmiernego zwi kszenia obj to ci niniejszej pracy. 4. Proces realizacji projektu Po przeanalizowaniu potrzeb potencjalnych u ytkowników zdecydowano, e podstawowym wymogiem jest obsługa wyci gu bankowego. Umo liwia on klientowi otrzymanie transakcji i sald, które s zazwyczaj cz ci standardowego wyci gu papierowego. Klienci mog uzyskiwa takie dane codziennie je li tylko tego sobie za ycz. Zaprojektowany program jest przykładem aplikacji klienckiej, która umo liwia tworzenie zapyta do serwera w postaci wygenerowanych dokumentów XML, zgodnych ze standardem OFX [3]. Oprócz tworzenia zapyta aplikacja obsługuje równie import dokumentów zgodnych z OFX. Zgodnie z przyj tym zało eniem spo ród wielu transakcji bankowych, dla których specyfikacja OFX zawiera schematy pyta i odpowiedzi w systemie klient serwer wybrano zapytanie o wyci g bankowy, które zaimplementowano w aplikacji. Poniewa aplikacja nie obsługuje całego standardu, jedynie jego cz, w przypadku czytania analizowane s tylko elementy zaimplementowane. Trzeba zaznaczy, e rozszerzenie programu na inne zapytania nie powinno sprawia wi kszych trudno ci, wymaga b dzie jednak znacznej rozbudowy graficznego interfejsu u ytkownika. Program umo liwia u ytkownikowi wprowadzenie danych do transakcji wyci gu bankowego zgodnej ze standardem OFX. Do korzystania z aplikacji nie jest niezb dne posiadanie jakiejkolwiek wiedzy na temat standardu OFX, czy nawet j zyka XML. Do implementacji wybrano rodowisko Visual Studio oraz j zyk C# wraz z platform.net [4]. Program w obecnej wersji wykorzystuje funkcje dost pne w bezpłatnej wersji C# Express. W programie wykorzystano przede wszystkim bibliotek System.Xml, która pozwala na obsług podstawowych standardów zwi zanych z j zykiem XML: Docmument Object Model, XML Schema, XML Namespaces, XPath i XSLT. Do tworzenia graficznego interfejsu u ytkownika wykorzystano kontrolki System.Windows.Forms, zapis i odczyt plików realizuje biblioteka System.IO. Wybrane narz dzia programistyczne sprawdziły si bardzo dobrze, podczas realizacji nie było adnego problemu od strony technologii.

7 92 Waldemar Karwowski, Aleksandra Sawczuk, Arkadiusz Orłowski Zarz dzanie kontami bankowymi na przykładzie aplikacji wykorzystujacej standard OFX Program posiada dwie zakładki: Settings oraz Data. Pierwsza zakładka słu y do konfiguracji zestawu wiadomo ci SIGNONMSGSRQV1. Ta zakładka nie jest przeznaczona dla przeci tnego u ytkownika, ale dla administratora aplikacji. Druga z zakładek Data jest ju przeznaczona dla u ytkownika i pozwala na wygenerowanie pliku z zapytaniem do serwera instytucji finansowej o wyci g transakcji bankowych (Rysunek 1). U ytkownik obowi zkowo musi okre li konto, z którego chciałby dosta wyci g bankowy poprzez pola w grupie Bank Account From, a tak e zna ID banku. Je eli aplikacja byłaby dedykowana dla konkretnej instytucji, pole to mo e mie ustalon zawsze warto, zdefiniowan przez dostawc oprogramowania. ródło: opracowanie własne 5. Podsumowanie Rysunek 1. Główne okno programu OFX program W chwili obecnej tylko dwa banki w Polsce oferuj obsług schematu OFX CitiBank i ING Bank l ski, natomiast na wiecie jest ich około Prawdopodobnie przyczyn słabego rozwoju standardu OFX w polskich bankach jest to, e jak ka de nowe rozwi zanie, wymaga ono czasu i pieni dzy. Drug istotn rzecz jest fakt, e instytucje finansowe postrzegaj schemat OFX tylko jako rozwi zanie dla transakcji online, a zapominaj, e standard OFX równie dobrze mo e by tylko wykorzystany do struktury wyci gów bankowych, czyli w jego statycznej formie. Du e instytucje finansowe dysponuj ce zasobami finansowymi, je eli zdecyduj si na implementacj OFX, maj do wyboru wiele mo liwo ci. Inaczej sytuacja wygl da z punktu widzenia

8 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 18, indywidualnego u ytkownika chc cego zarz dza swoimi finansami. Import dokumentów XML zgodnych ze standardem OFX jest obecnie zaimplementowany w takich programach jak Money firmy Microsoft, GnuCash (rozwijanego na licencji OpenGL) czy Quicken firmy Intuit. Mamy tak- e sporo naszych rodzimych programów wspomagaj cych zarz dzanie bud etem: DBBD Twój Bud et 1.2.5, eportfel Lite, Interesik 2005 czy Skarbnik 4, niestety tylko ten ostatni umo liwia import dokumentów w formacie OFX. Stworzona przez nas aplikacja spełnia wszystkie pocz tkowe zało enia. Dzi ki obiektowemu podej ciu, istnieje mo liwo jej rozwoju poprzez dodanie nowych modułów (np. mo liwo ci przechowywania przez u ytkowników plików na serwerze). Zmiana taka nie poci ga za sob ingerencji w ju napisany kod, poniewa polega ona tylko na dodaniu odpowiednich klas oraz szablonów odpowiedzialnych za widok. Bibliografia 1. Standard OFX: 2. Karwowski W., Orłowski A., Standard ACORD przykład implementacji, Monografia Informatyka dla Przyszło ci, redakcja naukowa: Jerzy Kisielnicki, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarz dzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, str Perry S. C., C# i.net, Helion Sawczuk A. OFX - format do wymiany danych finansowych z przykładem wykorzystania. Praca magisterska, SGGW Warszawa, 2008.

9 94 Waldemar Karwowski, Aleksandra Sawczuk, Arkadiusz Orłowski Zarz dzanie kontami bankowymi na przykładzie aplikacji wykorzystujacej standard OFX BANK ACCOUNTS MANAGEMENT BY AN EXAMPLE OF APPLICATION USING OFX STANDARD Summary The purpose of this paper is presentation of Open Financial Exchange (OFX) standard, together with requirements, designing and implementation process of simple bank account statement application. Main elements of the standard were described together with their role in OFX document. Sample messages, particularly connected with bank account statement are presented. Then system requirements based on typical user needs are described. Main parts of software project and utilized technologies are discussed. At the end conclusions and experience gathered during project realization are summarized. Keywords: OFX, XML, information bank systems, data exchange Waldemar Karwowski Aleksandra Sawczuk Arkadiusz Orłowski Katedra Informatyki SGGW Warszawa ul.nowoursynowska

Systemy mikroprocesorowe - projekt

Systemy mikroprocesorowe - projekt Politechnika Wrocławska Systemy mikroprocesorowe - projekt Modbus master (Linux, Qt) Prowadzący: dr inż. Marek Wnuk Opracował: Artur Papuda Elektronika, ARR IV rok 1. Wstępne założenia projektu Moje zadanie

Bardziej szczegółowo

Program szkoleniowy Efektywni50+ Moduł III Standardy wymiany danych

Program szkoleniowy Efektywni50+ Moduł III Standardy wymiany danych Program szkoleniowy Efektywni50+ Moduł III 1 Wprowadzenie do zagadnienia wymiany dokumentów. Lekcja rozpoczynająca moduł poświęcony standardom wymiany danych. Wprowadzenie do zagadnień wymiany danych w

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja usługi SMS (Aplikacja def3000/sms)

Dokumentacja usługi SMS (Aplikacja def3000/sms) Dokumentacja usługi SMS (Aplikacja def3000/sms) 1 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Opis funkcjonalności aplikacji... 3 3. Funkcje pasywne (Powiadamianie o zdarzeniu)... 3 3.1 Informacje o saldzie... 3 3.2

Bardziej szczegółowo

Jak usprawnić procesy controllingowe w Firmie? Jak nadać im szerszy kontekst? Nowe zastosowania naszych rozwiązań na przykładach.

Jak usprawnić procesy controllingowe w Firmie? Jak nadać im szerszy kontekst? Nowe zastosowania naszych rozwiązań na przykładach. Jak usprawnić procesy controllingowe w Firmie? Jak nadać im szerszy kontekst? Nowe zastosowania naszych rozwiązań na przykładach. 1 PROJEKTY KOSZTOWE 2 PROJEKTY PRZYCHODOWE 3 PODZIAŁ PROJEKTÓW ZE WZGLĘDU

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN PROMOCJI: BĄDŹ GOTÓW NA VAT! WYBIERZ SYMFONIĘ

REGULAMIN PROMOCJI: BĄDŹ GOTÓW NA VAT! WYBIERZ SYMFONIĘ REGULAMIN PROMOCJI: BĄDŹ GOTÓW NA VAT! WYBIERZ SYMFONIĘ Postanowienia ogólne 1. Organizatorem Promocji Bądź gotów na VAT! Wybierz Symfonię (dalej: Promocja) jest firma Sage Sp. z o.o. w Warszawie, ul.

Bardziej szczegółowo

Regulamin Promocji rachunek z premi. 1. Organizator Promocji

Regulamin Promocji rachunek z premi. 1. Organizator Promocji Regulamin Promocji rachunek z premi 1. Organizator Promocji 1. Promocja rachunek z premi zwana dalej Promocj organizowana jest przez BRE Bank SA (mbank) z siedzib w Warszawie przy ul. Senatorskiej 18,

Bardziej szczegółowo

Microsoft Management Console

Microsoft Management Console Microsoft Management Console Konsola zarządzania jest narzędziem pozwalającym w prosty sposób konfigurować i kontrolować pracę praktycznie wszystkich mechanizmów i usług dostępnych w sieci Microsoft. Co

Bardziej szczegółowo

InsERT GT Własne COM 1.0

InsERT GT Własne COM 1.0 InsERT GT Własne COM 1.0 Autor: Jarosław Kolasa, InsERT Wstęp... 2 Dołączanie zestawień własnych do systemu InsERT GT... 2 Sposób współpracy rozszerzeń z systemem InsERT GT... 2 Rozszerzenia standardowe

Bardziej szczegółowo

System Informatyczny CELAB. Przygotowanie programu do pracy - Ewidencja Czasu Pracy

System Informatyczny CELAB. Przygotowanie programu do pracy - Ewidencja Czasu Pracy Instrukcja obsługi programu 2.11. Przygotowanie programu do pracy - ECP Architektura inter/intranetowa System Informatyczny CELAB Przygotowanie programu do pracy - Ewidencja Czasu Pracy Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

Audyt SEO. Elementy oraz proces przygotowania audytu. strona

Audyt SEO. Elementy oraz proces przygotowania audytu. strona Audyt SEO Elementy oraz proces przygotowania audytu 1 Spis treści Kim jesteśmy? 3 Czym jest audyt SEO 4 Główne elementy audytu 5 Kwestie techniczne 6 Słowa kluczowe 7 Optymalizacja kodu strony 8 Optymalizacja

Bardziej szczegółowo

Projektowanie bazy danych

Projektowanie bazy danych Projektowanie bazy danych Pierwszą fazą tworzenia projektu bazy danych jest postawienie definicji celu, założeo wstępnych i określenie podstawowych funkcji aplikacji. Każda baza danych jest projektowana

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa Zamawiający: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75 Przedmiot zamówienia: Produkcja Interaktywnej gry matematycznej Nr postępowania: WMiNI-39/44/AM/13

Bardziej szczegółowo

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania

Bardziej szczegółowo

API transakcyjne BitMarket.pl

API transakcyjne BitMarket.pl API transakcyjne BitMarket.pl Wersja 20140314 1. Sposób łączenia się z API... 2 1.1. Klucze API... 2 1.2. Podpisywanie wiadomości... 2 1.3. Parametr tonce... 2 1.4. Odpowiedzi serwera... 3 1.5. Przykładowy

Bardziej szczegółowo

O autorze 11 O recenzentach 13 Przedmowa 15

O autorze 11 O recenzentach 13 Przedmowa 15 O autorze 11 O recenzentach 13 Przedmowa 15 Rozdzia 1. Wprowadzenie 19 Dla kogo przeznaczona jest ta ksi ka? 20 Plan tworzenia witryny nauczania 20 Krok po kroku korzystanie z ka dego z rozdzia ów 21 Krok

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 11/2012 Wójta Gminy Rychliki. z dnia 30 stycznia 2012 r. w sprawie wdrożenia procedur zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Rychliki

ZARZĄDZENIE NR 11/2012 Wójta Gminy Rychliki. z dnia 30 stycznia 2012 r. w sprawie wdrożenia procedur zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Rychliki ZARZĄDZENIE NR 11/2012 Wójta Gminy Rychliki z dnia 30 stycznia 2012 r. w sprawie wdrożenia procedur zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Rychliki Na podstawie art. 69 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 68

Bardziej szczegółowo

ZAANGA OWANIE PRACOWNIKÓW W PROJEKTY INFORMATYCZNE

ZAANGA OWANIE PRACOWNIKÓW W PROJEKTY INFORMATYCZNE ZAANGA OWANIE PRACOWNIKÓW W PROJEKTY INFORMATYCZNE LESZEK MISZTAL Politechnika Szczeci ska Streszczenie Celem artykułu jest przedstawienie metody rozwi zania problemu dotycz cego zaanga owania pracowników

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15

Bazy danych. Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15 Bazy danych Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15 Przechowywanie danych Wykorzystanie systemu plików, dostępu do plików za pośrednictwem systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence.

Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. Informacje dla kadry zarządzającej Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. 2010 Cisco i/lub firmy powiązane. Wszelkie prawa zastrzeżone. Ten dokument zawiera

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rozdział 1 ewyniki. mmedica - INSTR UKC JA UŻYTKO W NIKA

Spis treści. Rozdział 1 ewyniki. mmedica - INSTR UKC JA UŻYTKO W NIKA Wersja 5.1.9 Spis treści Rozdział 1 1.1 1.1.1 1.1.2 1.2 1.3 1.4 1.5 I Konfiguracja... 1-1 OID świadczeniodawcy... 1-2 Dodanie... instytucji zewnętrznej 1-4 Dodanie... zlecenia 1-11 Pobranie... materiału

Bardziej szczegółowo

Wtedy wystarczy wybrać właściwego Taga z listy.

Wtedy wystarczy wybrać właściwego Taga z listy. Po wejściu na stronę pucharino.slask.pl musisz się zalogować (Nazwa użytkownika to Twój redakcyjny pseudonim, hasło sam sobie ustalisz podczas procedury rejestracji). Po zalogowaniu pojawi się kilka istotnych

Bardziej szczegółowo

Chmura obliczeniowa. do przechowywania plików online. Anna Walkowiak CEN Koszalin 2015-10-16

Chmura obliczeniowa. do przechowywania plików online. Anna Walkowiak CEN Koszalin 2015-10-16 Chmura obliczeniowa do przechowywania plików online Anna Walkowiak CEN Koszalin 2015-10-16 1 Chmura, czyli co? Chmura obliczeniowa (cloud computing) to usługa przechowywania i wykorzystywania danych, do

Bardziej szczegółowo

Regulamin korzystania z serwisu http://www.monitorceidg.pl

Regulamin korzystania z serwisu http://www.monitorceidg.pl Regulamin korzystania z serwisu http://www.monitorceidg.pl 1 [POSTANOWIENIA OGÓLNE] 1. Niniejszy regulamin (dalej: Regulamin ) określa zasady korzystania z serwisu internetowego http://www.monitorceidg.pl

Bardziej szczegółowo

Rozliczenia z NFZ. Ogólne założenia. Spis treści

Rozliczenia z NFZ. Ogólne założenia. Spis treści Rozliczenia z NFZ Spis treści 1 Ogólne założenia 2 Generacja raportu statystycznego 3 Wczytywanie raportu zwrotnego 4 Szablony rachunków 4.1 Wczytanie szablonów 4.2 Wygenerowanie dokumentów rozliczenia

Bardziej szczegółowo

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 1/2013 Dyrektora Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Muszynie z dnia 30 grudnia 2013 r. Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej

Bardziej szczegółowo

Platforma do obsługi zdalnej edukacji

Platforma do obsługi zdalnej edukacji Andrzej Krzyżak. Platforma do obsługi zdalnej edukacji Projekt platformy e-learningowej wykonanej w ramach pracy magisterskiej obejmował stworzenie w pełni funkcjonalnego, a zarazem prostego i intuicyjnego

Bardziej szczegółowo

epuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji

epuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji epuap Ogólna instrukcja organizacyjna kroków dla realizacji integracji Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

Bardziej szczegółowo

Opis obsługi systemu Ognivo2 w aplikacji Komornik SQL-VAT

Opis obsługi systemu Ognivo2 w aplikacji Komornik SQL-VAT Opis obsługi systemu Ognivo2 w aplikacji Komornik SQL-VAT Spis treści Instrukcja użytkownika systemu Ognivo2... 3 Opis... 3 Konfiguracja programu... 4 Rejestracja bibliotek narzędziowych... 4 Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA NAUCZANIA PRZEDMIOTU RACHUNKOWOŚĆ SKOMPUTERYZOWANA" NA WYDZIALE ZARZĄDZANIA UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO

KONCEPCJA NAUCZANIA PRZEDMIOTU RACHUNKOWOŚĆ SKOMPUTERYZOWANA NA WYDZIALE ZARZĄDZANIA UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO KONCEPCJA NAUCZANIA PRZEDMIOTU RACHUNKOWOŚĆ SKOMPUTERYZOWANA" NA WYDZIALE ZARZĄDZANIA UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO Grzegorz Bucior Uniwersytet Gdański, Katedra Rachunkowości 1. Wprowadzenie Rachunkowość przedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

Ostatnia cena sprzeda y klienta 1.0 dodatek do Symfonia Faktura dla 1 firmy

Ostatnia cena sprzeda y klienta 1.0 dodatek do Symfonia Faktura dla 1 firmy Podr cznik u ytkownika Ostatnia cena sprzeda y klienta 1.0 dodatek do Symfonia Faktura dla 1 firmy Masz pytanie? zadzwo 693 936 046 lub napisz handel@symfoniadodatki.pl SPIS TRE CI 1. Instalacja dodatku

Bardziej szczegółowo

Automatyzacja procesu publikowania w bibliotece cyfrowej

Automatyzacja procesu publikowania w bibliotece cyfrowej Automatyzacja procesu publikowania w bibliotece cyfrowej Jakub Bajer Biblioteka Politechniki Poznańskiej Krzysztof Ober Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych Plan prezentacji 1. Cel prezentacji 2. Proces

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA. na obsługę bankową realizowaną na rzecz Gminy Solec nad Wisłą

SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA. na obsługę bankową realizowaną na rzecz Gminy Solec nad Wisłą SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA na obsługę bankową realizowaną na rzecz Gminy Solec nad Wisłą P r z e t a r g n i e o g r a n i c z o n y (do 60 000 EURO) Zawartość: Informacja ogólna Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja historii plików

Konfiguracja historii plików Wielu producentów oprogramowania oferuje zaawansowane rozwiązania do wykonywania kopii zapasowych plików użytkownika czy to na dyskach lokalnych czy w chmurze. Warto jednak zastanowić się czy instalacja

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA WebPTB 1.0

INSTRUKCJA WebPTB 1.0 INSTRUKCJA WebPTB 1.0 Program WebPTB wspomaga zarządzaniem budynkami w kontekście ich bezpieczeństwa fizycznego. Zawiera zestawienie budynków wraz z ich cechami fizycznymi, które mają wpływ na bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 4. Lokata CLOUD-BIZNES 4 miesiące 3,00%/2,00% 1

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 4. Lokata CLOUD-BIZNES 4 miesiące 3,00%/2,00% 1 Duma Przedsiębiorcy 1/6 TABELA OPROCENTOWANIA AKTUALNIE OFEROWANYCH LOKAT BANKOWYCH W PLN DLA OSÓB FICZYCZNYCH PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ (Zaktualizowana w dniu 24 kwietnia 2015 r.) 1. Oprocentowanie

Bardziej szczegółowo

elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej

elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej A Instrukcja użytkownika Instalacja usług wersja 1.1 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Batorego 5, 02-591 Warszawa www.epuap.gov.pl

Bardziej szczegółowo

Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty

Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty 1 Użyte w Regulaminie określenia oznaczają: 1. Bank ING Bank Śląski S.A. z siedzibą w Katowicach, przy ul. Sokolskiej 34; wpisany do Rejestru Przedsiębiorców

Bardziej szczegółowo

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007

GEO-SYSTEM Sp. z o.o. GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości Podręcznik dla uŝytkowników modułu wyszukiwania danych Warszawa 2007 GEO-SYSTEM Sp. z o.o. 02-732 Warszawa, ul. Podbipięty 34 m. 7, tel./fax 847-35-80, 853-31-15 http:\\www.geo-system.com.pl e-mail:geo-system@geo-system.com.pl GEO-RCiWN Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości

Bardziej szczegółowo

Komunikat dla osób rozliczających umowy w sprawie nowego sposobu rozliczania umów w związku z likwidacją II fazy rozliczeń.

Komunikat dla osób rozliczających umowy w sprawie nowego sposobu rozliczania umów w związku z likwidacją II fazy rozliczeń. Cel wprowadzenia nowego modelu: Komunikat dla osób rozliczających umowy w sprawie nowego sposobu rozliczania umów w związku z likwidacją II fazy rozliczeń. 1. Unifikacja procesu rozliczeń w skali całego

Bardziej szczegółowo

*** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: ***

*** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: *** *** Przeczytaj najpierw, ponieważ to WAŻNE: Niniejszy materiał możesz dowolnie wykorzystywać. Możesz rozdawać go na swoim blogu, liście adresowej, gdzie tylko chcesz za darmo lub możesz go dołączyć, jako

Bardziej szczegółowo

Instrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP

Instrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP Instrukcja Obsługi STRONA PODMIOTOWA BIP Elementy strony podmiotowej BIP: Strona podmiotowa Biuletynu Informacji Publicznej podzielona jest na trzy części: Nagłówek strony głównej Stopka strony podmiotowej

Bardziej szczegółowo

PERSON Kraków 2002.11.27

PERSON Kraków 2002.11.27 PERSON Kraków 2002.11.27 SPIS TREŚCI 1 INSTALACJA...2 2 PRACA Z PROGRAMEM...3 3. ZAKOŃCZENIE PRACY...4 1 1 Instalacja Aplikacja Person pracuje w połączeniu z czytnikiem personalizacyjnym Mifare firmy ASEC

Bardziej szczegółowo

VinCent Office. Moduł Drukarki Fiskalnej

VinCent Office. Moduł Drukarki Fiskalnej VinCent Office Moduł Drukarki Fiskalnej Wystawienie paragonu. Dla paragonów definiujemy nowy dokument sprzedaży. Ustawiamy dla niego parametry jak podano na poniższym rysunku. W opcjach mamy możliwość

Bardziej szczegółowo

Ewidencja abonentów. Kalkulacja opłat

Ewidencja abonentów. Kalkulacja opłat Wachlarz możliwości programu w całości wykorzystywać będą operatorzy o szerokiej strukturze oraz rozbudowanej ofercie. Jednak program został zaprojektowany tak, by umożliwić obsługę zarówno niewielkiej

Bardziej szczegółowo

z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych

z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych U C H WA Ł A S E N A T U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Zasobami by CTI. Instrukcja

Zarządzanie Zasobami by CTI. Instrukcja Zarządzanie Zasobami by CTI Instrukcja Spis treści 1. Opis programu... 3 2. Konfiguracja... 4 3. Okno główne programu... 5 3.1. Narzędzia do zarządzania zasobami... 5 3.2. Oś czasu... 7 3.3. Wykres Gantta...

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu

Bardziej szczegółowo

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu Załącznik nr 1 do Zarządzenia Wójta Gminy Ułęż nr 21 z dnia 14 maja 2014r. Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu Spis treści Użyte pojęcia i skróty...

Bardziej szczegółowo

Przypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych?

Przypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych? Przypomnienie najważniejszych pojęć z baz danych. Co to jest baza danych? 1 Podstawowe pojęcia: 2 3 4 5 Dana (ang.data) najmniejsza, elementarna jednostka informacji o obiekcie będąca przedmiotem przetwarzania

Bardziej szczegółowo

System nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Bosch Praesideo

System nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Bosch Praesideo System nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Bosch Praesideo 2 Systemy nagłośnieniowe i dźwiękowe systemy ostrzegawcze Bosch Praesideo Bosch Praesideo przekaże Twoją wiadomość zawsze i wszędzie

Bardziej szczegółowo

ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH

ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH Załącznik do uchwały KNF z dnia 2 października 2008 r. ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH Reklama i informacja reklamowa jest istotnym instrumentem komunikowania się z obecnymi jak i potencjalnymi klientami

Bardziej szczegółowo

INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE

INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Informator techniczny nr 95 04-06-2007 INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE Synchronizacja czasu systemowego na zdalnych komputerach względem czasu systemowego na komputerze z serwerem Wonderware Historian

Bardziej szczegółowo

StacjaSQL.2012 /PIERWSZE URUCHOMIENIE I PODSTAWOWE USTAWIENIA/ str. 1 z 8. Copyright NORCOM 2012

StacjaSQL.2012 /PIERWSZE URUCHOMIENIE I PODSTAWOWE USTAWIENIA/ str. 1 z 8. Copyright NORCOM 2012 StacjaSQL.2012 /PIERWSZE URUCHOMIENIE I PODSTAWOWE USTAWIENIA/ str. 1 z 8 Kreator konfiguracji połączenia z bazą danych 1. Uruchomić system STACJA.SQL i potwierdzić propozycję utworzenia bazy danych (wg

Bardziej szczegółowo

W dobie postępującej digitalizacji zasobów oraz zwiększającej się liczby dostawców i wydawców

W dobie postępującej digitalizacji zasobów oraz zwiększającej się liczby dostawców i wydawców W dobie postępującej digitalizacji zasobów oraz zwiększającej się liczby dostawców i wydawców oferujących dostępy do tytułów elektronicznych, zarówno bibliotekarze jak i użytkownicy coraz większą ilość

Bardziej szczegółowo

KLAUZULE ARBITRAŻOWE

KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa

Bardziej szczegółowo

Niniejszy dokument obejmuje: 1. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata, 2. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata oraz o rachunek

Niniejszy dokument obejmuje: 1. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata, 2. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata oraz o rachunek Niniejszy dokument obejmuje: 1. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata, 2. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata oraz o rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. Umowa zintegrowana o rachunek

Bardziej szczegółowo

Archiwum Prac Dyplomowych

Archiwum Prac Dyplomowych Archiwum Prac Dyplomowych Instrukcja dla studentów Ogólna procedura przygotowania pracy do obrony w Archiwum Prac Dyplomowych 1. Student rejestruje pracę w dziekanacie tej jednostki uczelni, w której pisana

Bardziej szczegółowo

Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą

Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą 1. 1. Opis Oferty 1.1. Oferta Usługi z ulgą (dalej Oferta ), dostępna będzie w okresie od 16.12.2015 r. do odwołania, jednak nie dłużej niż do dnia 31.03.2016 r.

Bardziej szczegółowo

Regulamin promocji Płaci się łatwo kartą MasterCard

Regulamin promocji Płaci się łatwo kartą MasterCard Regulamin promocji Płaci się łatwo kartą MasterCard Poznań, październik 2015 r. SPIS TREŚCI Rozdział 1 Postanowienia ogólne... 2 Rozdział 2 Nagrody i sposób ich przyznania... 3 Rozdział 3 Reklamacje...

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ZAWIERANIA I WYKONYWANIA TERMINOWYCH TRANSAKCJI WALUTOWYCH

REGULAMIN ZAWIERANIA I WYKONYWANIA TERMINOWYCH TRANSAKCJI WALUTOWYCH Tekst jednolity -Załącznik do Zarządzenia Członka Zarządu nr 53/2002 z dnia 04.03.2002 B a n k Z a c h o d n i W B K S A REGULAMIN ZAWIERANIA I WYKONYWANIA TERMINOWYCH TRANSAKCJI WALUTOWYCH Poznań, 22

Bardziej szczegółowo

System zarządzania bazą danych (SZBD) Proces przechodzenia od świata rzeczywistego do jego informacyjnej reprezentacji w komputerze nazywać będziemy

System zarządzania bazą danych (SZBD) Proces przechodzenia od świata rzeczywistego do jego informacyjnej reprezentacji w komputerze nazywać będziemy System zarządzania bazą danych (SZBD) Proces przechodzenia od świata rzeczywistego do jego informacyjnej reprezentacji w komputerze nazywać będziemy modelowaniem, a pewien dobrze zdefiniowany sposób jego

Bardziej szczegółowo

DOTACJE NA INNOWACJE ZAPYTANIE OFERTOWE

DOTACJE NA INNOWACJE ZAPYTANIE OFERTOWE Rentis S.A. ul. Krakowska 204 02-219 Warszawa Warszawa, dnia 20.10.2014 r. ZAPYTANIE OFERTOWE W związku z realizacją projektu pn. Wdrożenie systemu B2B pomiędzy Global Rent a Car S.A. i jego partnerami

Bardziej szczegółowo

Wdrożenie modułu płatności eservice dla systemu Virtuemart 2.0.x

Wdrożenie modułu płatności eservice dla systemu Virtuemart 2.0.x Wdrożenie modułu płatności eservice dla systemu Virtuemart 2.0.x Wersja 02 Styczeń 2016 Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eservice Sp. z o.o. Spis treści 1. Wstęp... 3 1.1. Przeznaczenie dokumentu...

Bardziej szczegółowo

Rozdział 6. Pakowanie plecaka. 6.1 Postawienie problemu

Rozdział 6. Pakowanie plecaka. 6.1 Postawienie problemu Rozdział 6 Pakowanie plecaka 6.1 Postawienie problemu Jak zauważyliśmy, szyfry oparte na rachunku macierzowym nie są przerażająco trudne do złamania. Zdecydowanie trudniejszy jest kryptosystem oparty na

Bardziej szczegółowo

Generowanie kodów NC w środowisku Autodesk Inventor 2014

Generowanie kodów NC w środowisku Autodesk Inventor 2014 Biuletyn techniczny Inventor nr 41 Generowanie kodów NC w środowisku Autodesk Inventor 2014 Opracowanie: Tomasz Jędrzejczyk 2014, APLIKOM Sp. z o.o. 94-102 Łódź ul. Nowe Sady 6 tel.: (+48) 42 288 16 00

Bardziej szczegółowo

Zasady rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat.

Zasady rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat. Załącznik Nr 5 do zarządzenia Nr 167/06 Wójta Gminy Radziejów z dnia 30 października 2006 r. Zasady rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat. 1. Zasady ogólne. Ustala się zasady

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 82/15 WÓJTA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA. z dnia 21 lipca 2015 r.

ZARZĄDZENIE NR 82/15 WÓJTA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA. z dnia 21 lipca 2015 r. ZARZĄDZENIE NR 82/15 WÓJTA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA w sprawie wprowadzenia regulaminu korzystania z systemu e-podatki w Urzędzie Gminy Wola Krzysztoporska Na podstawie art. 31 oraz art. 33 ust. 3 ustawy

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do zarządzania procesami biznesowymi czym są procesy biznesowe: Part 1

Wprowadzenie do zarządzania procesami biznesowymi czym są procesy biznesowe: Part 1 Wprowadzenie do zarządzania procesami biznesowymi czym są procesy biznesowe: Part 1 Listopad 2012 Organizacja funkcjonalna Dotychczas na organizację patrzono z perspektywy realizowanych funkcji. Zarząd

Bardziej szczegółowo

współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego U M O W A nr RP -.. o dofinansowanie bezrobotnemu podjęcia działalności gospodarczej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działanie 6.2

Bardziej szczegółowo

System do kontroli i analizy wydawanych posiłków

System do kontroli i analizy wydawanych posiłków System do kontroli i analizy wydawanych posiłków K jak KORZYŚCI C jak CEL W odpowiedzi na liczne pytania odnośnie rozwiązania umożliwiającego elektroniczną ewidencję wydawanych posiłków firma PControl

Bardziej szczegółowo

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 9 miesięcy 2,30%

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 9 miesięcy 2,30% Duma Przedsiębiorcy 1/5 TABELA OPROCENTOWANIA AKTUALNIE OFEROWANYCH LOKAT BANKOWYCH W PLN DLA OSÓB FICZYCZNYCH PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ (Zaktualizowana w dniu 27 kwietnia 2015 r.) 1. Oprocentowanie

Bardziej szczegółowo

System kontroli wersji SVN

System kontroli wersji SVN System kontroli wersji SVN Co to jest system kontroli wersji Wszędzie tam, gdzie nad jednym projektem pracuje wiele osób, zastosowanie znajduje system kontroli wersji. System, zainstalowany na serwerze,

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity) Załącznik do Uchwały Nr 1226/2015 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 3 grudnia 2015 r. Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych (tekst jednolity)

Bardziej szczegółowo

(Akty, których publikacja nie jest obowiązkowa) KOMISJA

(Akty, których publikacja nie jest obowiązkowa) KOMISJA 27.7.2004 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 251/9 II (Akty, których publikacja nie jest obowiązkowa) KOMISJA DECYZJA KOMISJI z dnia 7 lipca 2004 r. zmieniająca jej regulamin wewnętrzny (2004/563/WE,

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA Panel administracyjny

INSTRUKCJA Panel administracyjny INSTRUKCJA Panel administracyjny Konto trenera Spis treści Instrukcje...2 Opisy...3 Lista modułów głównych...3 Moduł szkoleniowy...4 Dodaj propozycję programu szkolenia...4 Modyfikuj arkusz wykładowcy...6

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ OCENY OKRESOWEJ DLA STANOWISK PRACOWNICZYCH

ARKUSZ OCENY OKRESOWEJ DLA STANOWISK PRACOWNICZYCH Załącznik Nr 5 Do Regulaminu okresowych ocen pracowników Urzędu Miasta Piekary Śląskie zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych oraz kierowników gminnych

Bardziej szczegółowo

CitiDirect EB - Mobile

CitiDirect EB - Mobile CitiDirect Ewolucja Bankowości System bankowości elektronicznej dla firm Podręcznik Użytkownika CitiDirect EB - Mobile CitiService Pomoc Techniczna CitiDirect Tel. 0 801 343 978, +48 (22) 690 15 21 Poniedziałek-piątek

Bardziej szczegółowo

ZP.271.1.71.2014 Obsługa bankowa budżetu Miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych

ZP.271.1.71.2014 Obsługa bankowa budżetu Miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych Załącznik nr 3 do SIWZ Istotne postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści Umowy Prowadzenia obsługi bankowej budżetu miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych miasta zawartej z Wykonawcą 1. Umowa

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 1 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA I. Informacje ogólne Przedmiotem postępowania jest wdrożenie platformy komunikacyjnej poprzez zapewnienie możliwości dwukierunkowej wymiany danych dotyczących

Bardziej szczegółowo

Postanowienia ogólne. Usługodawcy oraz prawa do Witryn internetowych lub Aplikacji internetowych

Postanowienia ogólne. Usługodawcy oraz prawa do Witryn internetowych lub Aplikacji internetowych Wyciąg z Uchwały Rady Badania nr 455 z 21 listopada 2012 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Uchwała o poszerzeniu możliwości

Bardziej szczegółowo

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Warszawska Giełda Towarowa S.A. KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości

Bardziej szczegółowo

Kancelaris - Zmiany w wersji 2.50

Kancelaris - Zmiany w wersji 2.50 1. Listy Kancelaris - Zmiany w wersji 2.50 Zmieniono funkcję Dostosuj listę umożliwiając: o Zapamiętanie wielu widoków dla danej listy o Współdzielenie widoków między pracownikami Przykład: Kancelaria

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji oprogramowania TSG wer. 5.0 z dost pem do danych poprzez sie Internet.

Instrukcja instalacji oprogramowania TSG wer. 5.0 z dost pem do danych poprzez sie Internet. Instrukcja instalacji oprogramowania TSG wer. 5.0 z dost pem do danych poprzez sie Internet. 1. Pobieramy najnowsz wersj oprogramowania z lokalizacji 2. ftp://ftp.cait.com.pl/public/tmp/tsg_500_full.exe

Bardziej szczegółowo

Wyciąg z taryfy prowizji i opłat za czynności i usługi bankowe dla Klientów Banku Spółdzielczego Ziemi Kaliskiej Stan aktualny na dzień 01.03.2011r.

Wyciąg z taryfy prowizji i opłat za czynności i usługi bankowe dla Klientów Banku Spółdzielczego Ziemi Kaliskiej Stan aktualny na dzień 01.03.2011r. CZĘŚĆ 1 prowizje i opłaty za czynności i usługi bankowe pobierane od OSÓB FIZYCZNYCH DZIAŁ I RACHUNKI. ROZDZIAŁ I - Rachunek Oszczędnościowo Rozliczeniowy ROR. OTWARCIE I PROWADZENIE STANDARD JUNIOR (osoby

Bardziej szczegółowo

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie Załącznik do Zarządzenia Nr 120.16.2014 Burmistrza Łabiszyna z dnia 25 kwietnia 2014 r. Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap w Urzędzie Miejskim w Łabiszynie ""BSES Spis treści

Bardziej szczegółowo

Oto niezbędne i zarazem podstawowe informacje dla osoby, która chce rozliczyć się z podatku z zagranicy!

Oto niezbędne i zarazem podstawowe informacje dla osoby, która chce rozliczyć się z podatku z zagranicy! Oto niezbędne i zarazem podstawowe informacje dla osoby, która chce rozliczyć się z podatku z zagranicy! 1. Czym jest zwrot podatku? Zwrot podatku jest w praktyce rocznym rozliczeniem podatkowym, dokonywanym

Bardziej szczegółowo

I. Zakładanie nowego konta użytkownika.

I. Zakładanie nowego konta użytkownika. I. Zakładanie nowego konta użytkownika. 1. Należy wybrać przycisk załóż konto na stronie głównej. 2. Następnie wypełnić wszystkie pola formularza rejestracyjnego oraz zaznaczyć akceptację regulaminu w

Bardziej szczegółowo

Regulamin promocji 90 dni za darmo

Regulamin promocji 90 dni za darmo Regulamin promocji 90 dni za darmo (nie stosuje się do konsumentów) I. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa w promocji 90 dni za darmo. 2. Organizatorem Promocji jest

Bardziej szczegółowo

Projekt z dnia 2 listopada 2015 r. z dnia.. 2015 r.

Projekt z dnia 2 listopada 2015 r. z dnia.. 2015 r. Projekt z dnia 2 listopada 2015 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A P R A C Y I P O L I T Y K I S P O Ł E C Z N E J 1) z dnia.. 2015 r. w sprawie treści, formy oraz sposobu zamieszczenia informacji

Bardziej szczegółowo

OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356

OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356 OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356 w celu wszczęcia postępowania i zawarcia umowy opłacanej ze środków publicznych 1. Przedmiot zamówienia:

Bardziej szczegółowo

V. Wymagania dla wsparcia projektu oraz nadzoru eksploatacyjnego... 6

V. Wymagania dla wsparcia projektu oraz nadzoru eksploatacyjnego... 6 ZAŁĄCZNIK NR 5 Postępowania nr EU/12/ZI/ZZ/2011o udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na: Opracowanie, wykonanie i wdrożenie SYSTEMU BOOKINGÓW DLA LINII ŻEGLUGOWYCH SPECYFIKACJA TECHNICZNA

Bardziej szczegółowo

Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej

Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej Załącznik nr 3 do uchwały o Wieloletniej Prognozie Finansowej Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej Uwagi ogólne Przewidywana w nowej ustawie o finansach publicznych wieloletnia prognoza

Bardziej szczegółowo

Numer ogłoszenia: 265507-2014; data zamieszczenia: 30.12.2014 OGŁOSZENIE O ZMIANIE OGŁOSZENIA

Numer ogłoszenia: 265507-2014; data zamieszczenia: 30.12.2014 OGŁOSZENIE O ZMIANIE OGŁOSZENIA 1 z 7 2014-12-30 13:13 Ogłoszenie powiązane: Ogłoszenie nr 261837-2014 z dnia 2014-12-19 r. Ogłoszenie o zamówieniu - Tymbark Przedmiotem zamówienia jest kompleksowa obsługa bankowa budżetu Gminy Tymbark

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIA OGÓLNE

POSTANOWIENIA OGÓLNE Załącznik nr 2 do zarządzenia Nr 295/V/2010 Prezydenta Miasta Konina z dnia 09.09.2010 r. KSIĘGA PROCEDUR AUDYTU WEWNĘTRZNEGO URZĘDU MIEJSKIEGO W KONINIE POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Księga procedur określa

Bardziej szczegółowo

Nowe funkcjonalności

Nowe funkcjonalności Nowe funkcjonalności 1 I. Aplikacja supermakler 1. Nowe notowania Dotychczasowe notowania koszykowe, z racji ograniczonej możliwości personalizacji, zostały zastąpione nowymi tabelami z notowaniami bieżącymi.

Bardziej szczegółowo

Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Podstawa prawna: (Dz.U.2014 poz.

Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Podstawa prawna: (Dz.U.2014 poz. Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie o światy (Tekst jednolity Dz. U.z 2004

Bardziej szczegółowo

OvidSP. Ovid Universal Search Wyszukiwanie bez granic.

OvidSP. Ovid Universal Search Wyszukiwanie bez granic. OvidSP Szanowni Państwo, Ovid Universal Search Wyszukiwanie bez granic. Mamy przyjemność przedstawić Państwu nowe narzędzie Ovid Universal Search z listą A-to-Z i systemem linkującym, umożliwiające przeszukiwanie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKÓW ZAWODÓW ZADANIA

INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKÓW ZAWODÓW ZADANIA INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKÓW ZAWODÓW 1. Zawody III stopnia trwają 150 min. 2. Arkusz egzaminacyjny składa się z 2 pytań otwartych o charakterze problemowym, 1 pytania opisowego i 1 mini testu składającego

Bardziej szczegółowo