repetytoria c h beck Umowy w obrocie gospodarczym

Transkrypt

1

2 repetytoria c h beck Umowy w obrocie gospodarczym

3 W sprzedaży: S. Włodyka PRAWO UMÓW HANDLOWYCH, T. 5, wyd. 2 System Prawa Handlowego A. Kidyba PRAWO HANDLOWE, wyd. 9, zapowiedź Studia Prawnicze T. Mróz, M. Stec PRAWO GOSPODARCZE PRYWATNE Studia Prawnicze A. Olejniczak, Z. Radwański ZOBOWIĄZANIA CZĘŚĆ OGÓLNA, wyd. 7 Podręczniki Prawnicze J. Panowicz-Lipska, Z. Radwański ZOBOWIĄZANIA CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA, wyd. 7 Podręczniki Prawnicze A. Gawrysiak-Zabłocka, E. Skibińska KODEKS SPÓŁEK HANDLOWYCH. ORZECZNICTWO Zbiory Orzecznictwa Becka K. Pietrzykowski (wprow.) PRAWO CYWILNE. ORZECZNICTWO, T. I i II Zbiory Orzecznictwa Becka M. Rozwadowska-Hermann KODEKS CYWILNY, wyd. 2 KodeksSystem E. Skibińska KODEKS SPÓŁEK HANDLOWYCH. EDYCJA TRZECIA KodeksSystem KODEKS CYWILNY, KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO, KODEKS RODZINNY I OPIEKUŃCZY, KOSZTY SĄDOWE CYWILNE, wyd. 10 Edycja Sądowa

4 Umowy w obrocie gospodarczym testy kazusy tablice Szymon Pszczółka Pracownik naukowy Uniwersytetu w Białymstoku Marta Janina Skrodzka Pracownik naukowy Uniwersytetu w Białymstoku Karol Skrodzki Aplikant sądowy Sąd Okręgowy w Białymstoku Marek Zaremba Pracownik naukowy Uniwersytetu w Białymstoku WYDAWNICTWO C. H. BECK WARSZAWA 2008

5 Redakcja: Ksenia Rzepka Wydawnictwo C. H. Beck 2008 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Gen. Zajączka 9, Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck Druk i oprawa: Wers Design Sp. z o.o., Chmielniki 6 ISBN

6 Przedmowa Znajomość prawa umów gospodarczych jest rzeczą niezbędną do tego, aby rozumieć współczesny obrót gospodarczy i zapewnić jego uczestnikom skuteczną i profesjonalną pomoc. Wiedzę na temat kontraktów zdobywają nie tylko studenci prawa i aplikanci, ale również studenci kierunków ekonomicznych. Do nich wszystkich adresowana jest niniejsza książka. Tematyka umów gospodarczych jest obecna w wielu dostępnych na rynku publikacjach, a pomimo to z punktu widzenia potrzeb studentów odczuwalny był pewien niedosyt. Z jednej bowiem strony o umowach gospodarczych traktują podręczniki z zakresu prawa zobowiązań, ograniczając się wszakże do umów uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Z drugiej zaś strony podręczniki prawa gospodarczego prywatnego czy prawa handlowego poruszają także problematykę umów nienazwanych, ale z konieczności omawiają jedynie wybrane typy umów, preferując te najczęściej spotykane w praktyce. Osoba, która chciałaby uzyskać pełen obraz różnorodności umów zawieranych w obrocie profesjonalnym jest zatem skazana bądź na korzystanie z obszernych i bardzo szczegółowych opracowań o charakterze systemowym, bądź też na żmudne gromadzenie informacji rozproszonych w rozlicznych artykułach czy publikacjach monograficznych. Zdobyte w ten sposób wiadomości są oczywiście bardzo cenne, problem polega jednak na tym, że nie każdy student znajdzie w sobie dość siły i wytrwałości by zmierzyć się z oceanem wiedzy dostępnym wśród bibliotecznych regałów. Przydatny byłby zatem swego rodzaju przewodnik, podręcznik pierwszego kontaktu, który pozwoli położyć fundamenty dla przyszłych pięter wiedzy i doświadczenia. Niniejsza publikacja ma ambicje stać się taką właśnie platformą gromadzenia wiedzy z zakresu prawa umów gospodarczych. Autorzy nie ograniczyli się jedynie do opracowania podstawowych najczęściej opisywanych umów, ale potraktowali temat w sposób możliwie szeroki, starając się odzwierciedlić pełne spektrum kontraktów zawieranych w obrocie. Repetytorium uwzględnia także umowy o dość trudnej do uchwycenia istocie jak np. umowa merchandisingu czy outsourcingu. Autorzy pominęli natomiast najszerzej wykorzystywane (nie tylko w obrocie gospodarczym) umowy nazwane, takie jak umowa sprzedaży czy najmu, które są w sposób dogłębny i wyczerpujący przedstawiane w każdym podręczniku prawa zobowiązań. Zgodnie z założeniem całej serii wydawniczej, wiedza jest podawana w sposób możliwie atrakcyjny, przejrzysty i czytelny. Poszczególne części Repetytorium są ze sobą powiązane każda partia materiału opracowana została jednocześnie zarówno w postaci tablic, testów, jak i kazusów. Część Repetytorium zawierająca tablice przedstawia poszczególne typy umów stosując konsekwentnie jednolity układ materiału: począwszy od wskazania źródeł regulacji

7 VI Przedmowa prawnej oraz definicji umowy i wskazania jej stron, a skończywszy na przedstawieniu terminów przedawnienia wynikających z tej umowy roszczeń. Takie ujęcie materiału w znacznym stopniu ułatwia jego opanowanie, w szczególności poprzez umożliwienie łatwego zestawienia ze sobą elementów poszczególnych typów umów i samodzielnego odnajdywania podobieństw i różnic. Czytelnik będzie miał możliwość sprawdzenia i utrwalenia zdobytej wiedzy. Pozwalają na to zarówno testy, jak i kazusy. Poziom trudności pytań testowych jest zróżnicowany. Nie ograniczają się one jedynie do sprawdzenia poziomu pamięciowego opanowania materiału normatywnego. Niektóre z trudniejszych pytań będą zapewne inspirować do samodzielnego poszukiwania podstawy prawnej dla wskazanych w kluczu odpowiedzi, a przez to spowodują, że zdobywana wiedza nie będzie tylko zbiorem mechanicznie zapamiętanych odpowiedzi lecz że będzie to zasób funkcjonalnie powiązanych wiadomości. Warto także podkreślić, że każdy z kazusów zawartych w Repetytorium daje czytelnikowi możliwość skonfrontowania własnej argumentacji i sposobu rozumowania z proponowanym rozwiązaniem. Przekazywane do rąk Czytelnika Repetytorium jest więc wartościową pomocą dydaktyczną. Daje czytelnikowi szansę zaoszczędzenia czasu i wysiłku przeznaczonego na naukę prawa umów gospodarczych ale tylko pod warunkiem, że czytelnik zdecyduje się najpierw zainwestować trochę cennego czasu i wysiłku w przeczytanie tej właśnie książki. Białystok, luty 2008 r. dr hab. Teresa Mróz Profesor Uniwersytetu w Białymstoku, Kierownik Zakładu Prawa Handlowego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku Już po raz drugi wspólne opracowanie, w formie repetytorium, kolejnych zagadnień z zakresu prywatnego prawa gospodarczego, trafia do rąk odbiorców. W związku z tym składamy serdeczne podziękowania Kierownikowi Zakładu Prawa Handlowego Wydziału Prawa UwB Pani Profesor Teresie Mróz oraz Panu Profesorowi Mirosławowi Stecowi, za wielką życzliwość i cierpliwość oraz rzeczowe wsparcie merytoryczne, bez którego niniejsze opracowanie, nie mogłoby ukazać się drukiem. Autorzy

8 Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Literatura V XI XIII Część A. Testy Test 1. Pojęcie umowy 1 Odpowiedzi do testu 1 28 Test 2. Typologia i klasyfikacja umów w obrocie gospodarczym 2 Odpowiedzi do testu 2 28 Test 3. Zabezpieczenie wierzytelności umownych w obrocie gospodarczym 3 Odpowiedzi do testu 3 28 Test 4. Umowy przenoszące własność rzeczy i praw 6 Odpowiedzi do testu 4 30 Test 5. Umowy o korzystanie z rzeczy i praw 8 Odpowiedzi do testu 5 31 Test 6. Umowy pośrednictwa w obrocie gospodarczym 10 Odpowiedzi do testu 6 32 Test 7. Umowy o współpracę przedsiębiorców 15 Odpowiedzi do testu 7 35 Test 8. Umowy w zakresie czynności bankowych 17 Odpowiedzi do testu 8 36 Test 9. Umowy dotyczące inwestycji budowlanych 20 Odpowiedzi do testu 9 37 Test 10. Umowy transportowe 22 Odpowiedzi do testu Test 11. Umowy z zakresu ubezpieczeń gospodarczych 23 Odpowiedzi do testu Test 12. Inne umowy 24 Odpowiedzi do testu Część B. Kazusy Kazus 1. Hipoteka 43 Kazus 2. Zastaw 46 Kazus 3. Przewłaszczenie na zabezpieczenie 50 Kazus 4. Umowa poręczenia 52

9 VIII Spis treści Kazus 5. Umowa dostawy 55 Kazus 6. Umowa kontraktacji 57 Kazus 7. Umowa leasingu 59 Kazus 8. Umowa know-how 65 Kazus 9. Umowa agencyjna 67 Kazus 10. Umowa brokerska 68 Kazus 11. Umowa komisu 70 Kazus 12. Umowa factoringu 73 Kazus 13. Umowa forfaitingu 84 Kazus 14. Umowa dealerska 88 Kazus 15. Umowa franchisingu 91 Kazus 16. Umowa rachunku bankowego 95 Kazus 17. Umowa kredytowa 100 Kazus 18. Umowa gwarancji bankowej 102 Kazus 19. Umowa o roboty budowlane 106 Kazus 20. Umowa deweloperska 110 Kazus 21. Umowa przewozu 113 Kazus 22. Umowa spedycji 117 Kazus 23. Umowa ubezpieczenia 120 Kazus 24. Umowa merchandisingu 127 Kazus 25. Umowa sponsoringu 130 Kazus 26. Umowa outsourcingu 132 Część C. Tablice Rozdział I. Pojęcie umowy Tabl. 1. Definicja umowy 135 Tabl. 2. Zasada swobody umów 135 Tabl. 3. Granice swobody umów 135 Tabl. 4. Tryby zawierania umów 136 Tabl. 5. Czynności przygotowujące do zawarcia umowy gospodarczej 136 Tabl. 6. Normatywna specyfika zawierania umów 136 Tabl. 7. Normatywna specyfika wykonywania umów 137 Tabl. 8. Cechy szczególne umów handlowych w obrocie gospodarczym 137 Tabl. 9. Najistotniejsze cechy umów handlowych 137 Rozdział II. Typologia i klasyfikacja umów w obrocie gospodarczym Tabl. 10. Ustawowe typy umów handlowych 138 Tabl. 11. Ustawowe typy umów handlowych kwalifikowane podmiotowo 138 Tabl. 12. Ogólna klasyfikacja kontraktów 138 Tabl. 13. Podział umów w obrocie gospodarczym 139 Rozdział III. Zabezpieczenie wierzytelności umownych w obrocie gospodarczym Tabl. 14. Hipoteka 140 Tabl. 15. Zastaw 145

10 Spis treści IX Tabl. 16. Przewłaszczenie na zabezpieczenie 151 Tabl. 17. Umowa poręczenia 155 Tabl. 18. Podstawowe cechy odróżniające umowę poręczenia od awalu 160 Rozdział IV. Umowy przenoszące własność rzeczy i praw Tabl. 19. Umowa dostawy 161 Tabl. 20. Umowa kontraktacji 164 Tabl. 21. Podstawowe różnice między umową dostawy a umową kontraktacji 167 Tabl. 22. Podstawowe różnice między umową kontraktacji a umową sprzedaży 167 Rozdział V. Umowy o korzystanie z rzeczy i praw Tabl. 23. Umowa leasingu 168 Tabl. 24. Podstawowe różnice między umową leasingu a umową najmu (dzierżawy) 173 Tabl. 25. Umowa know-how 174 Rozdział VI. Umowy pośrednictwa w obrocie gospodarczym Tabl. 26. Umowa agencyjna 176 Tabl. 27. Podstawowe różnice między umową agencyjną a umową zlecenia, umową komisu i umową o pracę 180 Tabl. 28. Umowa brokerska (w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego) 181 Tabl. 29. Umowa komisu 184 Tabl. 30. Umowa faktoringowa 187 Tabl. 31. Umowa forfaitingu 190 Tabl. 32. Umowa o świadczenie usług brokerskich (w zakresie obrotu papierami wartościowymi) 193 Rozdział VII. Umowy o współpracę przedsiębiorców (umowy kooperacyjne) Tabl. 33. Umowa dealerska 197 Tabl. 34. Umowa franchisingu 199 Rozdział VIII. Umowy w zakresie czynności bankowych Tabl. 35. Umowa rachunku bankowego 202 Tabl. 36. Umowa kredytowa 206 Tabl. 37. Podstawowe cechy odróżniające umowę kredytową od umowy pożyczki 209 Tabl. 38. Umowa gwarancji bankowej 210 Tabl. 39. Podstawowe cechy odróżniające umowę gwarancji bankowej od umowy poręczenia 213 Rozdział IX. Umowy dotyczące inwestycji budowlanych Tabl. 40. Umowa o roboty budowlane 214 Tabl. 41. Podstawowe cechy odróżniające umowę o roboty budowlane od umowy o dzieło 218 Tabl. 42. Umowa deweloperska 219

11 X Spis treści Rozdział X. Umowy transportowe Tabl. 43. Umowa przewozu 221 Tabl. 44. Umowa spedycji 225 Rozdział XI. Umowy z zakresu ubezpieczeń gospodarczych Tabl. 45. Umowa ubezpieczenia 228 Rozdział XII. Inne umowy Tabl. 46. Umowa merchandisingu 233 Tabl. 47. Umowa sponsoringu 235 Tabl. 48. Umowa outsourcingu 237 Indeks rzeczowy 239

12 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa DzUbezpU ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz ze zm.) EgzAdmU ustawa z r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz ze zm.) FBSU ustawa z r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz.U. Nr 19, poz ze zm.) KC Kodeks cywilny KM ustawa z r. Kodeks morski (Dz.U. Nr 138, poz ze zm.) KPC Kodeks postępowania cywilnego KrRejSU ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz ze zm.) KRO Kodeks rodzinny i opiekuńczy KSH Kodeks spółek handlowych KWU ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz ze zm.) ObrIFinU ustawa z r. o publicznym obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183 poz ze zm.) OrdPU ustawa z r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) OchrKonkurU ustawa z r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) PrBank ustawa z r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) PrBud ustawa z r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118), PrCzek ustawa z r. Prawo czekowe (Dz.U. Nr 37, poz. 283 ze zm.) PrPrzew ustawa z r. Prawo przewozowe (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601 ze zm.) PrSpółdz ustawa z r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz ze zm.) PrUpNapr ustawa z r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60 poz. 535 ze zm.) PrWeksl ustawa z r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.)

13 XII Wykaz skrótów PrWłPrzem ustawa z r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) SKOKU ustawa z r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2 ze zm.) SysUbSpolU ustawa z r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.) SwobGospU ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz ze zm.) UbezpU ustawa z r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz.U. Nr 124, poz ze zm.) URach ustawa z r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) WłLokU ustawa z r. o własności lokali (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) ZastRejU ustawa z r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz.U. Nr 149, poz. 703 ze zm.) ZamPublU ustawa z r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 223, poz ze zm.) ZNKU ustawa z r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm.) 2. Inne skróty art. artykuł Dz.U. Dziennik Ustaw itp. i tym podobne nast. następny (-a, -e) np. na przykład Nr numer orz. orzeczenie pkt punkt poz. pozycja s. strona tekst jedn. tekst jednolity tj. to jest tzw. tak zwany uchw. uchwała ust. ustęp w zw. w związku wyr. wyrok

14 Literatura G. Bieniek (red.), Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga Trzecia. Zobowiązania, t. 1 i 2, Warszawa 2005 G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, Cz. Żuławska, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga Trzecia. Zobowiązania, tom II, wyd. 6 zmienione, Warszawa 2005 M. Boratyńska, Przetarg w prawie polskim: zagadnienia cywilistyczne, Warszawa 2001 W. Czachórski, Zobowiązania: zarys wykładu, Warszawa 2004 A. Doliwa, Prawo rzeczowe, Warszawa 2004 A. Doliwa, Zobowiązania, Warszawa 2006 T. Dybowski (red.), System Prawa Prywatnego, Tom III, Prawo rzeczowe, wyd. 2, Warszawa 2007 E. Fojcik-Mastalska (red.), Prawo bankowe. Komentarz, wyd. 4, Warszawa 2005 E. Fojcik-Mastalska (red.), Prawo bankowe w zarysie, Wrocław 2006 E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny: komentarz, Warszawa 2006 E. Gniewek (red.), System Prawa Prywatnego, Tom IV, Prawo rzeczowe, wyd. 2, Warszawa 2007 A. Kidyba, Prawo handlowe, wyd. 8, Warszawa 2007 A. Koch, J. Napierała (red.), Umowy w obrocie gospodarczym, Kraków 2006 K. Kruczalak, Umowy w obrocie handlowym krajowym i zagranicznym. Komentarz. Wzory. Objaśnienia, Warszawa 1998 T. Mróz, M. Stec (red.), Prawo gospodarcze prywatne, Warszawa 2005 J. Panowicz-Lipska (red.), System Prawa Prywatnego, Tom VIII, Prawo zobowiązań część szczegółowa, Warszawa 2004 K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny komentarz, t. 1 i 2, Warszawa 2004 J. Rajski, W. Kocot, K. Zaradkiewicz, Prawo o kontraktach w obrocie gospodarczym, Warszawa 2002 J. Rajski (red.), System Prawa Prywatnego, Tom VII, Prawo zobowiązań część szczegółowa, Warszawa 2001 E. Rott-Pietrzyk, Agent handlowy regulacje polskie i europejskie, Warszawa 2006 M. Stec, Umowa przewozu w transporcie towarowym, Kraków 2005 H. Witczak, A. Kawałko, Zobowiązania, Warszawa 2007 S. Włodyka (red.), System prawa handlowego, Tom V, Prawo umów handlowych, wyd. 2, Warszawa 2006

15 XIV Literatura S. Włodyka (red.), Prawo Gospodarcze i Handlowe, Tom V, Prawo umów w obrocie gospodarczym, Warszawa 2001 S. Włodyka, Strategiczne umowy przedsiębiorców, Warszawa 2000 S. Włodyka (red.), Prawo umów w obrocie gospodarczym, Kraków 1995 A. Wójcik, Zawarcie umowy w drodze przetargu, Kraków 2000 F. Zoll (red.), Prawo bankowe. Komentarz, Tom I i II, Kraków 2005

16 Część A. Testy Test 1. Pojęcie umowy 1. Kodeks cywilny nie reguluje procedury zawarcia umowy w drodze: a) złożenia oferty w postaci elektronicznej, b) aukcji, c) rokowań. 2. W stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami: a) oferta złożona w postaci elektronicznej przestaje wiązać, gdy druga strona nie oświadczy niezwłocznie, że ofertę przyjmuje, b) oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego tylko w przypadku, gdy druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie, c) oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego tylko w przypadku, gdy druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie, chyba że strony postanowiły inaczej. 3. W stosunkach między przedsiębiorcami odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub uzupełnień niezmieniających istotnie treści oferty poczytuje się za: a) nową ofertę, b) zaproszenie do złożenia nowej oferty, c) przyjęcie oferty. 4. Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi: a) poczytuje się za odrzucenie oferty, b) poczytuje się za przyjęcie oferty, c) powoduje odpowiedzialność odszkodowawczą oblata, chyba że brak odpowiedzi jest następstwem okoliczności, za które oblat odpowiedzialności nie ponosi. Pszczółka, Skrodzka, Skrodzki, Zaremba, Umowy w obrocie gospodarczym Test 1

17 2 Część A. Testy 5. W przypadku negocjacji prowadzonych w celu zawarcia oznaczonej umowy, odpowiedzialność z tytułu culpae in contrahendo ponosi strona, która rozpoczyna lub prowadzi negocjacje: a) z naruszeniem zasad współżycia społecznego, b) z naruszeniem dobrych obyczajów, c) w sposób sprzeczny ze społeczno-gospodarczym celem negocjacji. Test 2. Typologia i klasyfikacja umów w obrocie gospodarczym 1. Do umów, które mogą być zawierane wyłącznie w zakresie działalności przedsiębiorstwa jednej ze stron nie należy: a) umowa sprzedaży na raty, b) umowa dostawy, c) umowa komisu. 2. W świetle przepisów Kodeksu cywilnego, charakteru gospodarczego nie musi mieć umowa: a) sprzedaży na raty, b) kontraktacji, c) dostawy. 3. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, obustronnie gospodarczy charakter ma umowa: a) kontraktacji, b) dostawy, c) agencyjna. 4. Jeżeli z zawartej w przepisach Kodeksu cywilnego definicji danego typu umowy (np. umowy przewozu) wynika, że jedna ze stron zaciąga swoje zobowiązanie w zakresie działalności przedsiębiorstwa, to umowa zawierająca wszystkie wymagane elementy, ale zawarta pomiędzy osobami które nie są przedsiębiorcami: a) będzie nieważna, b) będzie umową nienazwaną, c) będzie umową nazwaną innego typu bądź umową nienazwaną, zależnie od jej treści. 5. Przepisy o sprzedaży konsumenckiej mogą znaleźć zastosowanie w przypadku zawartej przez przedsiębiorcę i konsumenta: a) umowy najmu, Test 2 Pszczółka, Skrodzka, Skrodzki, Zaremba, Umowy w obrocie gospodarczym

18 Część A. Testy 3 b) umowy o dzieło, c) umowy o roboty budowlane. Test 3. Zabezpieczenie wierzytelności umownych w obrocie gospodarczym 1. Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym, ustanowionym w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności, zgodnie z którego treścią wierzyciel może dochodzić: a) zaspokojenia z nieruchomości będącej własnością jego dłużnika osobistego i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi tego dłużnika, b) zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, jednak bez pierwszeństwa przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości, chyba że jest nim sam dłużnik, c) zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. 2. Zgodnie z ustawą z r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz ze zm.), oprócz nieruchomości hipoteką można obciążyć m.in. także: a) przedsiębiorstwo, b) prawo użytkowania, c) wierzytelność zabezpieczoną hipoteką. 3. Hipoteką można zabezpieczyć: a) wyłącznie wierzytelności pieniężne, b) wierzytelności pieniężne i niepieniężne, c) wyłącznie wierzytelności niepieniężne. 4. Właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką: a) może skutecznie zobowiązać się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki, b) nie może skutecznie zobowiązać się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki, c) może dokonać zbycia tej nieruchomości wyłącznie za zgodą wierzyciela hipotecznego. 5. Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości będącej przedmiotem hipoteki: a) co do zasady następuje w drodze egzekucji z tej nieruchomości, Pszczółka, Skrodzka, Skrodzki, Zaremba, Umowy w obrocie gospodarczym Test 3

19 4 Część A. Testy b) co do zasady następuje poprzez przewłaszczenie tej nieruchomości na wierzyciela hipotecznego, c) następuje poprzez przewłaszczenie tej nieruchomości na wierzyciela hipotecznego, jeżeli umowa o ustanowienie hipoteki tak przewiduje. 6. Zastawnik może dochodzić zaspokojenia z rzeczy obciążonej, bez względu na to czyją stała się własnością: a) zawsze z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, b) z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne, c) z zachowaniem zasady proporcjonalnego zaspokojenia roszczeń wszystkich zastawników. 7. Umowa o ustanowienie zastawu ma charakter: a) realny, b) konsensualny, c) realny, za wyjątkiem sytuacji w której rzecz znajduje się w dzierżeniu wierzyciela. 8. Przeniesienie wierzytelności zabezpieczonej zastawem: a) pociąga za sobą przeniesienie zastawu, chyba że przeniesienia wierzytelności dokonano z wyłączeniem zastawu, b) pociąga za sobą wygaśnięcie zastawu z mocy prawa, c) nie jest dopuszczalne. 9. Zastaw rejestrowy może być ustanowiony w celu zabezpieczenia wierzytelności przysługującej: a) każdemu podmiotowi posiadającemu zdolność prawną, b) każdemu podmiotowi posiadającemu zdolność sądową, c) wyłącznie podmiotom wskazanym w ZastRejU. 10. Do ustanowienia zastawu rejestrowego konieczne jest: a) zawarcie umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz wpisanie zastawu do rejestru zastawów, b) złożenie przez zastawcę oświadczenia woli w formie aktu notarialnego oraz wpisanie zastawu do rejestru zastawów, c) zawarcie umowy w formie aktu notarialnego oraz wydanie zastawnikowi przedmiotu zastawu. Test 3 Pszczółka, Skrodzka, Skrodzki, Zaremba, Umowy w obrocie gospodarczym

20 Część A. Testy Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie zawierana pomiędzy przedsiębiorcami jest: a) umową nazwaną, b) umową nienazwaną, c) szczególnym przypadkiem umowy zastawu. 12. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy ruchomej może być, co do zasady, zawarta z zastrzeżeniem: a) wyłącznie warunku zawieszającego, b) wyłącznie warunku rozwiązującego, c) warunku zawieszającego lub rozwiązującego. 13. Umowa przewłaszczenia rzeczy ruchomej na zabezpieczenie z zastrzeżeniem, że przeniesienie własności rzeczy następuje pod warunkiem rozwiązującym, zgodnie z którym wykonanie wierzytelności spowoduje automatyczne przejście prawa własności na dłużnika jest: a) ważna, b) nieważna, ponieważ przeniesienie własności rzeczy ruchomej nie może nastąpić z zastrzeżeniem warunku lub terminu, c) nieważna, ponieważ powrotne przeniesienie własności na dłużnika wymaga dodatkowego porozumienia stron obejmującego ich bezwarunkową zgodę na przeniesienie własności. 14. W przypadku przewłaszczenia rzeczy ruchomej na zabezpieczenie wierzytelności rzecz przewłaszczona: a) może pozostać w posiadaniu dłużnika, b) zostaje objęta w posiadanie przez wierzyciela, c) zostaje złożona do depozytu sądowego. 15. Podobieństwo instytucji przewłaszczenia rzeczy ruchomej na zabezpieczenie oraz zastawu rejestrowego polega na tym, że: a) rzecz będąca przedmiotem zabezpieczenia może pozostać w posiadaniu dłużnika, b) ustanowienie takiej formy zabezpieczenia wierzytelności wymaga konstytutywnego wpisu do rejestru prowadzonego przez sąd, c) obydwie instytucje mogą służyć zabezpieczaniu wyłącznie wierzytelności pieniężnych. 16. Poręczenie wygasa wskutek: a) utraty zdolności do czynności prawnych dłużnika, za którego poręczenia udzielono, b) odwołania przez poręczyciela w przypadku bezterminowego poręczenia za dług przyszły, Pszczółka, Skrodzka, Skrodzki, Zaremba, Umowy w obrocie gospodarczym Test 3