Jean Tirole: Si la rynkowa i regulacje
|
|
- Karol Skowroński
- 2 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wp lyw teorii na praktyke Nagroda Nobla października 2014
2 Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Wp lyw teorii na praktyke
3 Si la rynkowa Wp lyw teorii na praktyke Co to jest si la rynkowa? Zdolność do na lożenia ceny wyższej od kosztów wytworzenia. Dlaczego firmy maja si l e rynkowa? Bariery wejścia Korzyści skali i zakresu Sieciowe efekty zewnetrzne Zachowania antykonkurencyjne Ograniczenia nak ladane przez regulatora, np. licencje, patenty Czy to dobrze, że ja maja? Strata z powodu monopolu Nadużywanie si ly rynkowej Z drugiej strony... korzyści skali, inwestycje w badania i rozwój
4 Wp lyw teorii na praktyke Polityka ochrony konkurencji a regulacje Polityka ochrony konkurencji daje ogólne wytyczne dla wszystkich ga l ezi Regulacje obowiazuj a w niektórych sektorach, skierowane bezpośrednio na ceny, zyski czy jakość Radio, TV Telekomunikacja Poczta Energia elektryczna, ciep lownictwo, woda+kanalizacja Zdrowie, edukacja Banki, ubezpieczenia, itd.
5 Powody regulacji Wp lyw teorii na praktyke Osiagni ecie efektywności ekonomicznej Osiagni ecie pożadanej redystrybucji (równości) Osiagni ecie sukcesu wyborczego Uleganie naciskom lobby
6 Wp lyw teorii na praktyke Problemy skutecznej regulacji Niepe lna informacja Koszty transakcyjne Korupcja i uleganie naciskom Ograniczenia polityczne Niekompetencja
7 Wp lyw teorii na praktyke Instrumenty regulatora Zawieranie kontraktu dotyczacego regulowanych zagadnień Transfer dla firm może być przekazywany bezpośrednio lub pośrednio Zamówienia publiczne Liniowy kontrakt motywujacy t(c) = a + (1 b)c Regulacja Liniowy kontrakt motywujacy p(c) = ˆp + (1 b)c
8 Si la motywacji Wp lyw teorii na praktyke Parametr b mierzy si l e motywacji firm do zmniejszania kosztów Transfer możliwy Brak transferu Wysoka motywacja Kontrakty o sta lej cenie Pu lapy cenowe Średnia motywacja Kontrakty motywacyjne Regulacje motywacyjne Niska motywacja Kontrakty koszt plus Regulacje kosztowe Regulacje i zamówienia Regulacje
9 Rodzaje regulacji Wp lyw teorii na praktyke Model kosztowy: cena dobra lub us lugi wyznaczana tak, aby pokryć koszty (może zawierać też koszt utraconych możliwości, oraz zwrot z kapita lu) Historycznie najcześciej stosowany Wymaga dużo informacji Model motywacyjny: oparty na podziale kosztów lub zysków, firma tylko cześciowo przejmuje zyski zwiazane ze zmniejszeniem kosztów Model pu lapowy: regulator ustala pu lap cenowy dla wszystkich dóbr lub ich koszyka Nie wymaga informacji o kosztach produkcji Pu lap ten trzeba co jakiś okres dostosowywać
10 Cele regulatora Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Efektywność alokacyjna: wymaga ceny na poziomie kosztu krańcowego Efektywność dystrybucyjna: zyski firm licza sie w funkcji dobrobytu, ale mniej niż nadwyżka konsumenta Efektywność produkcyjna: osiagni ecie przez firmy efektywnej kombinacji nak ladów i wyników
11 Oznaczenia: firma Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Rozważmy projekt publiczny o wartości S β miara efektywności firmy e miara wysi lku zarzadczego, e > 0 Funkcja kosztu: C = β e Użyteczność firmy: U = t Ψ(e), gdzie Ψ mierzy nieużyteczność wysi lku, Ψ > 0, Ψ > 0 Firma akceptuje kontrakt tylko wtedy, gdy U 0 (warunek indywidualnej racjonalności)
12 Wp lyw teorii na praktyke Oznaczenia: dobrobyt Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) λ cena cień funduszy publicznych Nadwyżka konsumenta netto: S (1 + λ)(t + β e) Dobrobyt ex post: S (1 + λ)(t + β e) + t Ψ(e) Z punktu widzenia regulatora, im mniejszy zysk firmy tym lepiej.
13 Rozwiazanie Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Regulator zna wartość β i e, oferuje kontrakt firmie, który ona może przyjać lub odrzucić Problem regulatora max {U,e} {S (1 + λ)[β e + Ψ(e)] λu} p. w. U 0 Rozwiazanie: Ψ (e) = 1, czyli e = e, U = 0, t = Ψ(e ) Istnienie ceny cień funduszy publicznych powoduje, że firma nie ma zysku Kontrakt o sta lej cenie, który pozwala osiagn ać rozwiazanie optymalne: t(c) = a (C C ), gdzie a Ψ(e ), C β e Daje firmie doskona l a motywacje do redukowania kosztu Wielkość a jest tak dobrana, żeby odebrać firmie wszystkie korzyści Regulator nie Ma lgorzata musi znać Knauff e! Wystarczy Jean Tirole: Si laznajomość rynkowa i regulacje β, bo
14 Wp lyw teorii na praktyke Niepe lna informacja Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Regulator nie obserwuje β (negatywna selekcja), ani e (pokusa nadużycia) Regulator wie, że β przyjmuje dwie wartości, β > β i zna prawdopodobieństwo v, że β = β Regulator obserwuje C i robi transfer t do firmy Kontrakt musi bazować na obserwowanych zmiennych
15 Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Indywidualna racjonalność i zgodność motywacji Warunki indywidualnej racjonalności: U 0 (1) Warunki zapewniajace zgodność motywacji U 0 (2) t Ψ(β C) t Ψ(β C) (3) Z tego wynika, że C C t Ψ(β C) t Ψ(β C) (4)
16 Problem regulatora Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) max {C,C,U,U} {vw (β) + (1 v)w (β)} przy warunkach zgodności i indywidualnej racjonalności Można je sprowadzić do U 0 U t Ψ(β C) U + Φ(e) gdzie Φ(e) Ψ(e) Ψ(e β)
17 Rozwiazanie Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Ψ (β C) = 1 czyli e = e Ψ (β C) = 1 λ v 1+λ 1 v Φ (β C), czyli e < e W tym kontrakcie bardziej efektywna firma wk lada wiecej wysi lku w obniżanie kosztów i uzyskuje dodatnie zyski mniej efektywna firma wk lada mniej wysi lku w obniżanie kosztów i ma zerowy zysk
18 Implementacja Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Firma, znajac β podaje oczekiwany koszt produkcji C a Faktyczny koszt produkcji C jest obserwowany przez regulatora Transfer t(c a, C) a(c a ) + b(c a ) (C C a ) Jest to menu kontraktów, firma podajac swoje oczekiwane koszty otrzymuje taki kontrakt, który odpowiada jej typowi
19 Menu kontraktów Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) b(c a ) = 0 dla β = β Najefektywniejsza firma otrzymuje kontrakt o sta lej cenie Ma wysoka motywacje do zmniejszenia kosztu Podejmuje optymalny wysi lek Zapewnienie takiej motywacji wszystkim typom efektywności by loby spo lecznie bardzo drogie Kontrakt o sta lej cenie, taki, żeby zaakceptowa ly go firmy o ma lej efektywności, by lby bardzo drogi Wtedy firmy o dużej efektywności wola lyby udawać ma l a efektywność (poprzez podanie wysokiego oczekiwanego kosztu C a ) Dlatego zapewnienie wysokiej motywacji ma lo efektywnym firmom wymaga renty informacyjnej dla firm bardziej efektywnych
20 Wp lyw teorii na praktyke Najważniejsze wnioski Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Asymetria informacyjna prowadzi do konieczności wymiany pomiedzy efektywnościa a wydobywaniem renty Negatywna selekcja powoduje konieczność poświecenia efektywności alokacyjnej aby oszczedzić spo leczeństwu dużych wydatków Pokusa nadużycia powoduje konieczność poświ ecenia efektywności produkcyjnej aby oszczedzić wydatków Optymalny statyczny mechanizm regulacji ma trzy cechy Firmy podaja prawdziwe oczekiwane koszty (przez co informuja o swojej efektywności) Każda firma z β > β wk lada w redukcj e kosztu mniejszy wysi lek niż optymalny w warunkach pe lnej informacji e Każda firma z β < β otrzymuje rente informacyjna, U > 0
21 Uogólnienia Wp lyw teorii na praktyke Model z pe ln a informacja Model z asymetria informacyjna (Laffont&Tirole, 1986, JPE) Firmy wytwarzajace wiele produktów Jakość Konkurencja na rynku produktu Ceny dostepu do sieci Dynamiczne kontrakty, wiarygodność i renegocjacje Różne cele regulatora
22 Wp lyw teorii na praktyke Problemy implementacji Znajomość rozk ladu prawdopodobieństwa typów efektywności Opinie ekspertów Oferowanie menu kontraktów Uproszczony model, z dwoma tylko kontraktami, b = 0 i b = 1 Zatwierdzanie taryf a negocjacje
23 Debata regulacyjna Wp lyw teorii na praktyke Lata 80: modele kosztowe regulacji zapewniaja niewystarczajac a motywacje do zmniejszania kosztów Odchodzono od modeli kosztowych na rzecz modeli pu lapowych Model Laffonta-Tirola Wysoka motywacja do zmieszania kosztów zapewnia duże renty informacyjne dla efektywniejszych firm, co jest spo lecznie kosztowne Menu kontraktów powoduje, że firmy wybiora taki poziom motywacji, jaki odpowiada ich efektywności Empiryczna weryfikacja (telekomunikacja): te firmy, które dzia la ly w warunkach regulacji pu lapowych mia ly średnio mniejsze ceny i uzyskiwa ly wieksze zyski niż te, które podlega ly regulacjom kosztowym
24 Wp lyw teorii na praktyke Ekonomia niedoskona lej konkurencji Strategiczne inwestycje i ich wp lyw na konkurencje Konkurencja w d lugim okresie: koncepcja równowagi Innowacje i rozprzestrzenianie sie nowych technologii Polityka ochrony konkurencji: porozumienia poziome i pionowe
25 Zastosowania Wp lyw teorii na praktyke Regulacje w telekomunikacji, pu lapy cenowe i ceny dost epu do sieci Regulacje w bankowości i na rynkach finansowych
26 Podsumowanie Wp lyw teorii na praktyke L aczny naukowy wk lad Jeana Tirola jest wiekszy niż suma poszczególnych jego osiagni eć Zbudowa l podwaliny pod ścis l a analize regulacji i innych zachowań strategicznych w sytuacji niepe lnej informacji Jego prace zachowuja realizm bez konieczności czynienia za lożeń ad hoc Uświadomi l, że nie ma jednej optymalnej regulacji, scharakteryzowa l optymalne regulacje w wielu poszczególnych sektorach
Negatywne skutki monopolu
Negatywne skutki monopolu Strata dobrobytu społecznego z tytułu: (1) mniejszej produkcji i wyższej ceny (2) kosztów poszukiwania renty, które ponoszą firmy w celu osiągnięcia monopolistycznej pozycji na
MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ.
Wykład 4 Konkurencja doskonała i monopol 1 MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ. EFEKTYWNOŚĆ RYNKU. MONOPOL CZYSTY. KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA. 1. MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ W modelu konkurencji doskonałej
EKONOMIA TOM 1 WYD.2. Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS
EKONOMIA TOM 1 WYD.2 Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS Przedmowa CZĘŚĆ I. PODSTAWOWE POJĘCIA Rozdział 1. Podstawy ekonomii 1.1. Wprowadzenie Niedobór i efektywność: bliźniacze tematy ekonomii
Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5
Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5 Ekonomia neoklasyczna w konfrontacji z ekonomicznymi problemami współczesności Konsument nie jest istotą ludzką, lecz logicznym
Mikro II: Technologia, Maksymalizacja zysku i Minimalizacja
Mikro II: Technologia, Maksymalizacja zysku i Minimalizacja kosztów Krzysztof Makarski 18 Technologia Wst ep Przypomnijmy: Teoria konsumenta w szczególności krzywa popytu Teraz krzywa podaży (analogicznie)
- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Inwestycje w badania i rozwój
semestr zimowy 2013/2014 Intensywność nak ladów na B&R Ga l ezie można scharakteryzować ze wzgledu na stosunek nak ladów na B&R do wartości produkcji W Stanach Zjednoczonych najwi ecej wydaja na B&R:
WPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ.
Wykład 1 Wprowadzenie do ekonomii menedżerskiej 1 WPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ. PODEJMOWANIE OPTYMALNYCH DECYZJI NA PODSTAWIE ANALIZY MARGINALNEJ. 1. EKONOMIA MENEDŻERSKA ekonomia menedżerska
Modelowanie rynków finansowych
Zaj ecia 2 8 października, 2012 Plan zaj eć 1 Czym nie b edziemy si e zajmować - finanse behawioralne 2 Autokorelacja mi edzy stopami zwrotu Efekt kalendarza Efekt wielkości firmy 3 Pu lapka reprezentatywności
Mikroekonomia. Wykład 8
Mikroekonomia Wykład 8 Efekty zewnętrzne Dotychczas zakładaliśmy, że wszystkie interakcje między konsumentami a producentami dokonywały się poprzez rynek: Zysk firmy zależy wyłącznie od zmiennych znajdujących
Spis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
LEKCJA 8. Miara wielkości barier wejścia na rynek = różnica między ceną dla której wejście na rynek nie następuje a min AC.
LEKCJA 8 KOSZTY WEJŚCIA NA RYNEK Miara wielkości barier wejścia na rynek = różnica między ceną dla której wejście na rynek nie następuje a min AC. Na wysokość barier wpływ mają: - korzyści skali produkcji,
Uniwersytet Warszawski Organizacja rynku dr Olga Kiuila LEKCJA 12
LEKCJA 12 KOSZTY WEJŚCIA NA RYNEK Inwestując w kapitał trwały zwiększamy pojemność produkcyjną (czyli maksymalną wielkość produkcji) i tym samym możemy próbować wpływać na decyzje konkurencyjnych firm.
6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym
Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna
RENTA POLITYCZNA I EKONOMICZNA A DOCHÓD PRODUCENTA ROLNEGO. Agnieszka Bezat-Jarzębowska Włodzimierz Rembisz
ENTA POLITYCZNA I EKONOMICZNA A DOCHÓD PODUCENTA OLNEGO Agnieszka Bezat-Jarzębowska Włodzimierz embisz Ciechocinek, grudzień 2012 Struktura Dochód jako funkcja celu producenta rolnego enta ekonomiczna
Wpływ prawa ochrony konkurencji na liberalizację polskiego rynku
Wpływ prawa ochrony konkurencji na liberalizację polskiego rynku Anna Fornalczyk Gdańsk 2010 Treść prezentacji System prawny ochrony konkurencji w Polsce Konkurencja i jej znaczenie w gospodarce Polityka
Spis treœci 1. Istotne dla realizowanej w praktyce polityki gospodarczej osi¹gniêcia szkó³ ekonomicznych
Spis treœci Wstêp... 9 1. Istotne dla realizowanej w praktyce polityki gospodarczej osi¹gniêcia szkó³ ekonomicznych... 11 1.1. Merkantylizm... 11 1.2. Fizjokratyzm... 12 1.3. Klasyczna myœl ekonomiczna...
Monopol. Założenia. Skąd biorą się monopole? Jedna firma
Założenia Jedna firma Monopol Siłą rzeczy musi ona sama ustalić cenę Cena rynkowa zależy od ilości sprzedawanej przez firmę Produkt nie posiada substytuty Dużo kupujących (krzywa popytu opadająca) Istnieją
Mikro II: Rynek i Preferencje
Mikro II: Rynek i Preferencje Krzysztof Makarski 1 Rynek Wst ep W tym rozdziale zasygnalizowane sa problemy jakimi bedziemy sie zajmować. Pytania jakie b edziemy sobie zadawać. Sposób w jaki b edziemy
Konkurencja monopolistyczna. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania:
17 Konkurencja monopolistyczna P R I N C I P L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W PowerPoint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all rights reserved
KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA
KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA PODSTAWOWE POJĘCIA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Handel międzynarodowy teoria, korzyści, ograniczenia. Jerzy Wilkin Wprowadzenie do ekonomii WNE UW
Handel międzynarodowy teoria, korzyści, ograniczenia Jerzy Wilkin Wprowadzenie do ekonomii WNE UW Struktura wykładu Dlaczego istnieje handel międzynarodowy? Funkcja produkcji i możliwości produkcyjne gospodarki;
Mikroekonomia - opis przedmiotu
Mikroekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Kod przedmiotu 14.3-WZ-ZarzP-Mi-W-S14_pNadGenKQISD Wydział Kierunek Wydział Ekonomii i Zarządzania Zarządzanie Profil ogólnoakademicki
Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy.
Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Józefów, 2014 Cel Podstawy teoretyczne i metodyka badań Wyniki badań Podsumowanie
Mikroekonomia. Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz
Mikroekonomia Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz 17.10.2009r. Mikroekonomia WNE UW 1 Co to jest monopol? Wybór monopolisty Dlaczego nie lubimy monopoli? Dlaczego
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
KONKURENCJA W POLSKIM SZKOLNICTWIE WYŻSZYM
KONKURENCJA W POLSKIM SZKOLNICTWIE WYŻSZYM KILKA REFLEKSJI DR ANDRZEJ ROZMUS R z e s z ó w, 2 0 k w i e t n i a 2 0 1 2 r o k u CONCURRENTIA (ŁAC. WSPÓŁZAWODNICTWO) Konkurencja doskonała Konkurencja niedoskonała
Czym zajmuje się Organizacja Rynku?
Czym zajmuje się Organizacja Rynku? Jest to dział Ekonomii, który bada zależno ności między strukturą rynku, zachowaniem firm i ich wynikami. To ujęcie (struktura( struktura-zachowanie-wyniki) zapoczątkowano
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA Wstęp Rozdział I. Wartość ekonomiczna a rachunkowość 1. Wartość ekonomiczna 1.1. Wartość ekonomiczna w aspekcie pomiaru 1.2. Różne postacie
Podaż firmy. Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski
odaż firmy Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski Inne cele działalności firm: Maksymalizacja przychodów Maksymalizacja dywidendy Maksymalizacja zysków w krótkim okresie Maksymalizacja udziału w rynku
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
ep do matematyki aktuarialnej Micha l Jasiczak Wyk lad 1 Wprowadzajacy
Wst ep do matematyki aktuarialnej Micha l Jasiczak Wyk lad 1 Wprowadzajacy 1 Matematyka aktuarialna 1. matematyka w ubezpieczeniach, 2. dok ladniej, matematyka ubezpieczeń na życie, 3. czasami szerzej,
Stosunek prawa ochrony konkurencji do prawa własności intelektualnej Dawid Miąsik Wolters Kluwer Polska - LEX, Seria: MONOGRAFIE
Stosunek prawa ochrony konkurencji do prawa własności Dawid Miąsik Wolters Kluwer Polska - LEX, Seria: MONOGRAFIE.. Ksiazka jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym kompleksowym opracowaniem zagadnien
Mikro II: Popyt, Preferencje Ujawnione i Równanie S luckiego
Mikro II: Popyt, Preferencje Ujawnione i Równanie S luckiego Krzysztof Makarski 6 Popyt Wstep Przypomnijmy: Podstawy teoria konsumenta. Zastosowanie wszedzie. W szczególności poszukiwanie informacji zawartych
Przyk ladowe Kolokwium II. Mikroekonomia II. 2. Na lożenie podatku na produkty produkowane przez monopol w wysokości 10 z l doprowadzi do
Przyk ladowe Kolokwium II Mikroekonomia II Imi e i nazwisko:...... nr albumu:... Instrukcje. Bez oszukiwania. Jeżeli masz pytanie podnieś r ek e. Cz eść I. Test wyboru. 1. W zmonopolizowanej branży cena
Mikro II: Wymiana i Asymetria Informacji
Mikro II: Wymiana i Asymetria Informacji Krzysztof Makarski 29 Wymiana Wst ep. Do tej pory zajmowaliśmy sie g lównie analiza pojedynczych rynków. Analiza w równowadze czastkowej - teoria jednego wyizolowanego
Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. dr inż. Andrzej KIJ
Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego dr inż. Andrzej KIJ 1 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 q1 D2 q2 Q 2 Popyt rynkowy agregacja krzywych popytu P p2 p1 D1 +D2 D1 D2 q1
Zaawansowana Makroekonomia: Wprowadzenie do teorii wzrostu
Zaawansowana Makroekonomia: Wprowadzenie do teorii wzrostu Krzysztof Makarski 1 Wst ep Jedna z ważniejszych cech światowej gospodarki w XX w. sa różnice w realnych dochodach pomie- dzy krajami. Pomimo,
7. Podatki Podstawowe pojęcia
7. Podatki - 7.1 Podstawowe pojęcia Podatki są poddzielone na dwie kategorie: 1. Bezpośrednie - nałożone bezpośrednio na dochód z pracy. 2. Pośrednie - nałożone na wydatki, np. na różne towary. 1 / 35
DR GRAŻYNA KUŚ. specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi
DR GRAŻYNA KUŚ specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi 1. Motywacja pracowników jako element zarządzania przedsiębiorstwem 2. Pozapłacowe formy motywowania pracowników na przykładzie wybranej organizacji
Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 2
Wykład 2. Wolność gospodarcza ( Economic Freedom) Koncepcja instytucjonalnego definiowania pojęcia wolności gospodarczej została opracowana przez M. Friedmana, laureata nagrody Nobla w 1986 roku. Seria
Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym
215-6-9 Tematyka wykładu Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym Handel Zagraniczny Wykłady Narzędzia polityki handlowej taryfowe i pozataryfowe. Ekonomiczne skutki polityki handlowej.
Copyright 2013 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.
Recenzje: prof. dr hab. Stanisława Golinowska prof. dr hab. Jan Sobiech Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Magdalena Pluta Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright
Ekonomiczna analiza drapieżnictwa cenowego
Ekonomiczna analiza drapieżnictwa cenowego jako naruszenia prawa konkurencji w UE i USA? Tomasz Mielniczuk seminarium PSEAP, 16 marca 2011 r. 2 Plan prezentacji 1. Co to jest drapieżnictwo cenowe? 2. Jak
Mikroekonomia - opis przedmiotu
Mikroekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Kod przedmiotu 14.3-WK-MATP-Mi-W-S14_pNadGenQWOTK Wydział Kierunek Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii Matematyka
Wykład 9 Globalizacja jako wyznacznik działań strategicznych
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 9 Globalizacja jako wyznacznik działań strategicznych Plan wykładu Idea globalizacji Taktyka globalizacji Podejścia globalizacji Nowe wartości
Regulacja sektora ciepłowniczego. Bogusław Regulski
Regulacja sektora ciepłowniczego Bogusław Regulski Rynek ciepła w liczbach Zapotrzebowanie na ciepło w Polsce : ~900 PJ* Około 30% (280 PJ) stanowi zużycie ciepła w przemyśle. Pozostałe 70% (620 PJ) konsumuje
Regulacja na rynku telekomunikacyjnym. Zagadnienia podstawowe
Regulacja na rynku telekomunikacyjnym Zagadnienia podstawowe Pojęcie regulacji sektorowej (wg. J. Walulika) Regulacja sektorowa to funkcja państwa polegająca na ciągłym, interwencyjnym oddziaływania państwa
dr Piotr Żuber Środki UE jako koło zamachowe rozwoju regionalnego czy hamulec zmian? Dylematy u progu nowej perspektywy.
dr Piotr Żuber Środki UE jako koło zamachowe rozwoju regionalnego czy hamulec zmian? Dylematy u progu nowej perspektywy. VI konferencja Krakowska, Kraków 17-18.06.2013 r. Dlaczego trzeba szukać nowej nazwy
Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników)
Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników) Rachunek kosztów jest ogółem czynności zmierzających do ustalenia i zinterpretowania wyrażonej w pieniądzu wysokości nakładów dokonanych
I. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Historia ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras
Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Leon Walras 06.12.2016 Leon Walras (1834 1910) Jeden z dwóch ojców neoklasycznej mikroekonomii (drugim Marshall) Nie był tak dobrym matematykiem jak niektórzy inni ekonomiści
Regulacja na rynku telekomunikacyjnym i reglamentacja usług audiowizualnych
Regulacja na rynku telekomunikacyjnym i reglamentacja usług audiowizualnych Działalność gospodarcza i swoboda (wolność) działalności gospodarczej Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza,
13. Teoriogrowe Modele Konkurencji Gospodarczej
13. Teoriogrowe Modele Konkurencji Gospodarczej Najpierw, rozważamy model monopolu. Zakładamy że monopol wybiera ile ma produkować w danym okresie. Jednostkowy koszt produkcji wynosi k. Cena wynikająca
Oligopol. Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób b strategiczny i ają niezależnie od siebie, ale uwzględniaj
Oligopol Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób b strategiczny i działaj ają niezależnie od siebie, ale uwzględniaj dniają istnienie pozostałych firm. Na decyzję firmy wpływaj
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Nowa ekonomia instytucjonalna Ronald Coase
Nowa ekonomia instytucjonalna Ronald Coase Nowa ekonomia instytucjonalna wywodzi się od artykułu Ronalda Coase a The Nature of the Firm, w którym wprowadzone zostało do analizy ekonomicznej pojęcie kosztów
SEMINARIUM METODOLOGICZNE: BADANIA Z OBSZARU MIKROEKONOMII
SEMINARIUM METODOLOGICZNE: BADANIA Z OBSZARU MIKROEKONOMII Zarys 1. Cechy dobrego badania naukowego 2. Czy ekonomia jest nauką? 3. Przykłady badań mikroekonomicznych a. Model równowagi ogólnej b. Analiza
Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2016/2017. Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: 11.
Państwowa Wyższa Szko la Zawodowa w Nowym Sa czu Karta przedmiotu Instytut Techniczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2016/2017 Kierunek studiów: Informatyka Profil: Praktyczny
PRODUKT (product) CENA (price) PROMOCJA (promotion) DYSTRYBUCJA (place) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical Evidence)
Marketing-mix Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P Cena w marketingu dr Grzegorz Mazurek PRODUKT (product) CENA (price) DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel,
Efektywność przedsiębiorstwami publicznymi a prywatnymi w regulowanym otoczeniu: Na przykładzie elektrowni w USA. Marysia Skwarek i Agata Kaczanowska
Efektywność między przedsiębiorstwami publicznymi a prywatnymi w regulowanym otoczeniu: Na przykładzie elektrowni w USA Marysia Skwarek i Agata Kaczanowska Wstęp: Efektywność ść, ceteris paribus: Prywatne
PREKURSORZY EKONOMII MATEMATYCZNEJ W POLSCE
UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA ROZPRAWA HABILITACYJNA MIROSŁAW BOCHENEK PREKURSORZY EKONOMII MATEMATYCZNEJ W POLSCE WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU MIKOŁAJA KOPERNIKA TORUŃ 2008 SPIS TREŚCI Wstęp 9 Rozdział
Jednorazowa sk ladka netto w przypadku stochastycznej stopy procentowej. Ubezpieczenie na ca le życie z n-letnim okresem odroczenia.
Jednorazowa sk ladka netto w przypadku stochastycznej stopy procentowej Ubezpieczenie na ca le życie z n-letnim okresem odroczenia Wartość obecna wyp laty Y = Zatem JSN = = Kx +1 0, K x = 0, 1,..., n 1,
Natalia Wata Katarzyna Serafin
Natalia Wata Katarzyna Serafin Ceny transferowe, inaczej wewnętrzne, występują w podmiotach powiązanych, bądź w podmiotach zdecentralizowanych, zawierających wewnętrzne jednostki organizacyjne generujące
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Agnieszka Alińska. Zwrotne instrumenty finansowe w procesie stymulowania rozwoju regionalnego
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Agnieszka Alińska Zwrotne instrumenty finansowe w procesie stymulowania rozwoju regionalnego Plan prezentacji System finansowy a sfera realna Rozwój w ujęciu krajowym,
MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH
MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH ZADANIE. Mamy trzech konsumentów, którzy zastanawiają się nad nabyciem trzech rożnych programów komputerowych. Właściwości popytu konsumentów przedstawiono w następującej tabeli:
Damian Blachowski. Instrumenty pochodne w sprawozdaniach finansowych za 2008 r.
Damian Blachowski Instrumenty pochodne w sprawozdaniach finansowych za 2008 r. Politechnika Łódzka, Wydział Organizacji i Zarządzania, Katedra Ekonomii, KN Cash Flow Toruń, 14.05.2009 r. 1. Wstęp Plan
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Mikroekonomia Rok akademicki: 2013/2014 Kod: GIP-1-103-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 9
LEKCJA 9 Oligopol równoczesnej konkurencji cenowej przy wyborze zdolności produkcyjnych (model Kreps a) Jeżeli zdolności produkcyjne co najmniej jednej z firm są ograniczone, to na rynku będziemy obserwować
niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0
1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne
Część I Kilka słów wstępu streszczanie tego, co znajdziesz w literaturze ekonomicznej.
METODY WYLICZANIA CEN. /odcinek I / Część I Kilka słów wstępu streszczanie tego, co znajdziesz w literaturze ekonomicznej. Poprawnie wyznaczony poziom cen twojej produkcji lub usług, to podstawa sukcesu
6. Teoria Podaży Koszty stałe i zmienne
6. Teoria Podaży - 6.1 Koszty stałe i zmienne Koszty poniesione przez firmę zwykle są podzielone na dwie kategorie. 1. Koszty stałe - są niezależne od poziomu produkcji, e.g. stałe koszty energetyczne
Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 5
Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 5 Struktury rynkowe powtórzenie Niedoskonałości rynku Tomasz Gajderowicz. Agenda Kartkówka Struktury rynkowe Eksperyment dobra publiczne Asymetria informacji Niedoskonałości
Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Finanse przedsiêbiorstw Katedra Strategii Gospodarczych dr Helena Baraniecka
KARTA MODU U / KARTA PRZEDMIOTU Kod moduùu Nazwa moduùu MAKROEKONOMIA Nazwa moduùu w jêzyku angielskim Macroeconomics Obowi¹zuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE MODU U W SYSTEMIE STUDIÓW
Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS
Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego NATURALNA STOPA BEZROBOCIA Naturalna stopa bezrobocia Ponieważ
Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa
Monografie i Opracowania 563 Paweł Niedziółka Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa Warszawa 2009 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie OFICYNA WYDAWNICZA Spis treści Indeks skrótów nazw własnych używanych
Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 5: Firma, produkcja, koszty
Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 5: Firma, produkcja, koszty Popyt i podaż kategorie rynkowe Popyt i podaż to dwa słowa najczęściej używane przez ekonomistów Popyt i podaż to siły, które regulują
Mikro II: Popyt, Preferencje Ujawnione i Równanie S luckiego
Mikro II: Popyt, Preferencje Ujawnione i Równanie S luckiego Krzysztof Makarski 6 Popyt Wstep Przypomnijmy: Podstawy teoria konsumenta. Zastosowanie wszedzie. W szczególności poszukiwanie informacji zawartych
Zachowanie monopolistyczne - dyskryminacja cenowa
Zachowanie monopolistyczne - dyskryminacja cenowa Dotychczas analizowaliśmy monopolistę, który dyktował wspólną cenę dla wszystkich konsumentów Z dyskryminacją cenową mamy do czynienia wtedy, gdy różne
Jaka przyszłość regulacyjna dla sektora bankowości detalicznej? Kongres Bankowości Detalicznej
Jaka przyszłość regulacyjna dla sektora bankowości detalicznej? Kongres Bankowości Detalicznej Adam Kołaczyk Partner, Dział Zarządzania Ryzykiem Deloitte Warszawa, 25 października 2012 r. Nadzór unijny
Zagraniczna polityka handlowa. Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm bialowas@hektor.umcs.lublin.pl
Zagraniczna polityka handlowa Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm bialowas@hektor.umcs.lublin.pl Podstawowe definicje Zagraniczna polityka gospodarcza oddziaływanie państwa na stosunki wymiany
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA wykład VIII dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 CENA Cena to wyraŝona w pieniądzu wartość towaru lub usługi. cena oparta jest na kosztach produkcji (A. Smith,,
Spis treści. Wstęp. CZĘŚĆ I. TEORIA WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ (Anna Zielińska-Głębocka)
Spis treści Wstęp CZĘŚĆ I. TEORIA WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ (Anna Zielińska-Głębocka) Rozdział 1. Podstawy funkcjonowania rynków międzynarodowych 1. 1. Wprowadzenie 1. 2. Rodzaje rynków międzynarodowych
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia zachowań ludzkich Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZZP-1-210-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb
Spis treści. Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski
Spis treści Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO EKONOMII Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii S. Krajewski, R. Milewski 1.1. Czym się zajmuje
WSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII
WSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII Przedmowa CZĘŚĆ I. WSTĘP Rozdział 1. Koncepcja strategii Rola strategii w sukcesie Główne ramy analizy strategicznej Krótka historia strategii biznesowej Zarządzanie strategiczne
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia drugiego stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia drugiego stopnia) Obowiązuje od 01.10.2016 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie
Modele płac motywacyjnych
Modele płac motywacyjnych Podejście klasyczne zakłada, że praca jest takim samym czynnikiem produkcji jak inne, np. kapitał Ale tylko pracownicy mogą wybierać, czy wkładać w pracę mniejszy czy większy
Jeden przyk lad... czyli dlaczego warto wybrać MIESI.
Jeden przyk lad... czyli dlaczego warto wybrać MIESI. Micha l Ramsza Szko la G lówna Handlowa Micha l Ramsza (Szko la G lówna Handlowa) Jeden przyk lad... czyli dlaczego warto wybrać MIESI. 1 / 13 Dlaczego
Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i
Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i prawne. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I http://www.e-sgh.pl/piotr_bialowolski/er
Oligopol wieloproduktowy
Oligopol wieloproduktowy Do tej pory zakładali adaliśmy, że e produkty sąs identyczne (homogeniczne) W rzeczywistości ci produkty sprzedawane przez firmy nie są doskonałymi substytutami. W większo kszości
Bardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu licencjackiego na kierunku Zarządzanie Zestaw pytań do egzaminu
Wyk lad 7 Baza i wymiar przestrzeni liniowej
Wyk lad 7 Baza i wymiar przestrzeni liniowej 1 Baza przestrzeni liniowej Niech V bedzie przestrzenia liniowa. Powiemy, że podzbiór X V jest maksymalnym zbiorem liniowo niezależnym, jeśli X jest zbiorem
Mikroekonomia. Zadanie
Mikroekonomia Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz 18.11.2007r. Mikroekonomia WNE UW 1 Funkcję produkcji pewnego produktu wyznacza wzór F(K,L)=2KL 1/2. Jakim wzorem
Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych. Mikroekonomia. w zadaniach. Gry strategiczne. mgr Piotr Urbaniak
Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych Mikroekonomia w zadaniach Gry strategiczne mgr Piotr Urbaniak Teoria gier Dział matematyki zajmujący się badaniem optymalnego zachowania w
Spis treści. Wstęp. O autorach. Podziękowania. Część I Wprowadzenie
Spis treści Wstęp O autorach Podziękowania Część I Wprowadzenie Rozdział 1. Dziesięć podstawowych zasad ekonomii 1.1. Co to jest ekonomia? 1.1.1. Problem ekonomiczny 1.1.2. Rzadkość zasobów i konieczność
Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej
Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej Struktura organizacyjna Katedry Ekonomii i Polityki Gospodarczej Kierownik KEiPG: dr hab. Alina Daniłowska, prof. nadz. SGGW Zakład Ekonomii Dr Aldona Zawojska