Dodatek 4. Zadanie 1: Liczenie plam słonecznych w różnych dniach. Po uruchomieniu programu SalsaJ otworzy się nam okno widoczne na rysunku 4.1.

Transkrypt

1 Dodatek 4 W niniejszym załączniku przedstawiona została alternatywna metoda realizowania zadań numer 1, 4 i 6 w ćwiczeniu Słońce dla każdego za pomocą programu SalsaJ, który można ściągnąć ze strony internetowej Zadanie 1: Liczenie plam słonecznych w różnych dniach. Po uruchomieniu programu SalsaJ otworzy się nam okno widoczne na rysunku 4.1. Rysunek 4.1: Środowisko pracy programu SalsaJ.

2 Rysunek 4.2: Otwieranie wcześniej zapamiętanego pliku ze spektroheliogramem. Rysunek 4.3: Plik został otwarty. Należy wybrać w menu zakładkę Obraz, anastępnie opcję Odwróć LUT.

3 Rysunek 4.4: Obraz po zastosowaniu odwrócenia kolorów. Rysunek 4.5: Powiększenie spektroheliogramu w miejscu występowania grupy plam słonecznych.

4 Obraz można powiększyć przy użyciu lupy. Natomiast rączka pozwala na przesunięcie obrazu w taki sposób, żeby grupa plam słonecznych, od której chcemy rozpocząć liczenie znalazła się na środku. Trzeba uważać, żeby każdą grupę plam poddać procesowi liczenia tylko raz. Rysunek 4.6: Rysowanie linii tak, żeby znalazła się nad grupą plam słonecznych. Z użyciem narzędzia (odcinek), można narysować linię nad grupą plam słonecznych (należy uważać, żeby jednej plamy nie policzyć dwukrotnie). Linia powinna być na tyle długa, żeby objąć również jak najbardziej reprezentatywną część obrazu w szarym kolorze (będzie to punktem odniesienia przy opracowywaniu wykresu uwzględniającego wartości dla różnych odcieni szarości na obrazie w różnych punktach danego odcinka).

5 Rysunek 4.7: Tworzenie wykresu profilu pokazującego zmienność skali szarości na obrazie w zakresie wartości występujących na wcześniej zaznaczonym odcinku. W zakładce menu Analiza należy wybrać opcję Sporządź wykres. Na wykresie widoczne będą punkty obrazu (spektroheliogramu) uprzednio oznaczone linią. Punkty o największym natężeniu szarości (= najciemniejsze) są na wykresie widoczne jako wierzchołki ( piki ). Kiedy piki mają (w skali szarości) wartość znacząco wyższą niż wartości bezpośrednio je poprzedzające lub po nich następujące, na pewno mamy do czynienia z plamą słoneczną. (Taką analizę można przeprowadzić jedynie, jeśli mamy odpowiedni punkt odniesienia, w tym przypadku odcień szarości przeważający na całym obrazie. Dlatego tak ważne jest, żeby odcinek linii obejmował szerszy obszar niż ten, na którym znajdują się plamy). UWAGA: Warto mieć w pamięci definicję i wizualizację struktury plamy słonecznej. Pozwoli nam to uniknąć pomyłki w przypadku ewentualnych zabrudzeń na spektroheliogramie. Czynności te należy powtórzyć na całym obrazie, aż do zakończenia analizy wszystkich grup plam dających się zwizualizować. Zadanie 4: Film obrazujący rotację słoneczną Należy otworzyć w kolejności od najstarszego do najnowszego wcześniej przygotowane spektroheliogramy, żeby film miał właściwą kolejność chronologiczną i odpowiednio ilustrował rotację Słońca. My wykorzystaliśmy tu cztery spektroheliogramy.

6 Rysunek 4.8: Wygląd środowiska pracy w programie SalsaJ po otwarciu czterech spektroheliogramów.

7 Rysunek 4.9: Żeby zastosować inwersję kolorów na obrazie należy wybrać opcję Odwróć LUT w zakładce menu Obraz. Rysunek 4.10: Następnie należy wybrane obrazy na siebie nałożyć przy użyciu opcji Stosy -> Przekształć obrazy w stos z zakładki menu Obraz.

8 Rysunek 4.11: Wynik nałożenia na siebie obrazów. Rysunek 4.12: Plik należy zapamiętać w formacie filmu AVI przy użyciu opcji Zapisz jako -> AVI w zakładce menu Pliki.

9 Rysunek 4.13: Wybór katalogu, w którym chcemy zapamiętać utworzony plik. Działania opcjonalne: Istnieje możliwość zaakcentowania widoczności pochodni (? nie mam pojęcia co to jest zjawisko solarne pierwszy raz spotykam się z tym terminem) i plam słonecznych na spektroheliogramie poprzez zmianę kolorów, jasności i kontrastu.

10 Rysunek 4.14: W zakładce menu Obraz dostępny jest cały wachlarz opcji do zmieniania kolorów na obrazie lub na uprzednio przygotowanym zsumowaniu obrazów. W prezentowanym tu przykładzie została wybrana opcja Ciepło. Rysunek 4.15: Wygląd zsumowania obrazów po zmianie palety kolorów.

11 Rysunek 4.16: Przy użyciu narzędzia do zmiany parametrów jasności można w taki sposób zmienić kolor zsumowania obrazów, żeby uwypuklić plamy słoneczne. Użyte jest również polecenie Odwróć LUT z menu :Obraz.

12 Rysunek 4.17: Wygląd zsumowania obrazów po zmianie parametrów jasności (polecenie Dodaj z menu Operacje -> Operacje na jednym obrazie ). Zadanie 6: Określanie wymiarów protuberancji Kilka uwag wstępnych... W programie SalsaJ jednostką miary jest piksel. Obraz zaproponowany w tym ćwiczeniu ma rozdzielczość 28,346 pikseli/cm. Rozdzielczość obrazu można sprawdzić na przykład w programie Adobe Photoshop wybierając w menu zakładkę Obraz wybierając Rozmiar obrazu.

13 Rysunek 4.18: Najpierw należy wybrać w programie SalsaJ obraz, na przykład taki jak zaproponowany przez nas. Rysunek 4.19: Żeby zastosować inwersję koloru należy wybrać opcję Odwróć LUT w zakładce menu Obraz.

14 Rysunek 4.20: Obraz po inwersji kolorów. Rysunek 4.21: Przy użyciu elipsy spektroheliogramie). należy oznaczyć krawędzie Słońca (na

15 Rysunek 4.22: Następnie w zakładce menu Analiza należy wybrać opcję Zmierz, która pozwoli nam określić wielkość dysku słonecznego na spektroheliogramie. Rysunek 4.23: Wyniki dokonanych pomiarów są podawane w pikselach. W tabelce widać otrzymany przez nas wynik.

16 Rysunek 4.24: Obraz należy powiększyć przy użyciu lupy, a następnie przy przesunąć obraz tak, żeby widać było protuberancję, której pomocy rączki wielkość chcemy określić.

17 Rysunek 4.25: Przy użyciu narzędzia protuberancji w pionie.. (odcinek) należy oznaczyć linią długość Rysunek 4.26: Długość oznaczonego odcinka można wyliczyć (w pikselach) przy użyciu opcji Zmierz z zakładki menu Analiza.

18 Rysunek 4.27: Wynik wykonanych pomiarów. Znając powierzchnię Słońca na obrazie oraz długość protuberancji (w pionie), jak również zależność między pikselami a centymetrami (na tym obrazie 28,346 pikseli/cm) i wiedząc, że Słońce ma promień długości 690 tysięcy km, można w łatwy sposób wyznaczyć prawdziwą długość protuberancji dzięki zastosowaniu proporcji. W analogiczny sposób wyliczamy szerokość protuberancji (w poziomie).