CYTOGENETIC EXAMINATIONS IN THE HEALTH CARE SYSTEM: THEIR POTENTIAL ROLE IN PREVENTION OF DISEASES

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CYTOGENETIC EXAMINATIONS IN THE HEALTH CARE SYSTEM: THEIR POTENTIAL ROLE IN PREVENTION OF DISEASES"

Transkrypt

1 Cytogenetic examinations in the health care system: their potential role in prevention of diseases CYTOGENETIC EXAMINATIONS IN THE HEALTH CARE SYSTEM: THEIR POTENTIAL ROLE IN PREVENTION OF DISEASES Badania cytogenetyczne w aspekcie klinicznym w ochronie zdrowia. Potencjalne znaczenie profilaktyczne Agnieszka Stembalska, Ryszard Ślęzak, Robert Śmigiel, Maria Małgorzata Sąsiadek* Wroclaw Medical University Abstract Chromosomal aberrations belongs to the group of the most frequent causes of infertility, congenital defects, mental retardation, and sex determination disorders. Identification of numerical and structural chromosome aberrations allows for pre- and postnatal diagnosis and thus for genetic counseling focused both on the patient and the patient s family. The present paper discusses the importance of cytogenetic examinations in the diagnosis and management of 1) infertility and reproductive failure, 2) fetal defects (prenatal diagnosis), 3) congenital defects and mental retardation syndromes, as well as 4) the methodological foundation of laboratory cytogenetic diagnosis. Keywords: cytogenetic studies, karyotype, infertility, miscarriage, prenatal diagnosis, congenital defects Słowa kluczowe: badania cytogenetyczne, kariotyp, niepłodność, poronienia, badania prenatalne, wady wrodzone Introduction With advances in medical knowledge, genetics, and molecular biology, it has become clear that a large proportion of human diseases are linked to genetic alterations. Apart from diseases with purely genetic etiology, such as chromosomal aberration syndromes and conditions due to single gene mutations, many disorders are caused by a combination of genetic and environmental factors, such as arterial hypertension and diabetes. There are also a number of conditions that are almost entirely caused by external factors, such as congenital cytomegalovirus infection or trauma. Genetic diseases may result from a change (aberration) in the number and/or structure of chromosomes, mutations in single genes, or defects involving many genes and detrimental external factors. Chromosomal aberrations are most frequently manifested by clinical symptoms such as dysmorphic features, congenital defects, and impaired sexual, motor or intellectual development. In clinical practice, a frequently used term is chromosomal phenotype, which suggests a known or undetermined chromosomal rearrangement as etiological factor. The identification of chromosomal aberrations in a patient enables physician to make a diagnosis and probable prognosis, and to determine further diagnostic, therapeutic, and rehabilitation procedures. It also serves as the basis for offering genetic advice to the patient and his or her family. This also includes pre-conception counseling and evaluation of the risk of recurrence of the same disorder, as well as prenatal consultations. Thus, cytogenetic tests constitute an element of: First-line prevention of chromosomal aberrations, mostly through in vitro fertilization with preimplantation genetic diagnosis; Second-line prevention early diagnosis of chromosomal aberrations enables implementation of optimum further diagnostic procedures and thus therapeutic management; * All authors equally contributed to the paper. Journal of Health Policy, Insurance and Management Polityka Zdrowotna 37

2 Agnieszka Stembalska, Ryszard Ślęzak, Robert Śmigiel, Maria Małgorzata Sąsiadek Third-line prevention (early support, physical therapy, etc.) early diagnosis, treatment, or physical therapy makes it possible to prevent complications linked to existing disorders. Due to the fact that the clinical consequences of chromosomal aberrations may emerge at any time of life, this paper adopts the following chronology of the presented issues: 1) infertility and reproductive failure; 2) defects due to chromosomal aberrations during prenatal development; 3) defects in newborns and children; 4) concise information about cytogenetic testing methods. Cytogenetic tests in couples WIth reproductive failure Reproductive failure, which constitutes a serious problem in contemporary gynecology, may be caused by conception and/or pregnancy failure. Chromosomal aberrations (changes in the number and/or structure of chromosomes) constitute one of the most frequent factor impairing conception (also assisted conception), leading to early or late spontaneous abortions, and causing congenital disorders. Indications for cytogenetic testing of both partners include failure to conceive (also in the case of in vitro fertilization), two or more spontaneous abortions, or giving birth to a child with congenital defects. In this group of patients, the most frequent chromosomal changes do not involve a loss or/and addition of chromosome fragments, but are balanced and include reciprocal chromosomal translocations, including Robertsonian translocations and chromosomal inversions,. Carriers of balanced chromosomal aberrations are healthy, but they may transfer an unbalanced aberration to their offspring. This risk depends on the course of meiosis, including crossing over, and the survival rate of fetuses with an unbalanced karyotype. Knowledge of the mechanisms of such chromosomal aberrations forms the basis for evaluation of the risk of miscarriage or congenital disorders in the fetus. 1 If a person is diagnosed as a carrier of a balanced chromosomal translocation, a pedigree analysis should be done an thus probable carriers of balanced translocation should be identified. Evaluation of the risk of giving birth to a child with an unbalanced aberration, or the risk of miscarriage or fetal death/ still birth in the next pregnancy is conducted on the basis of pedigree analysis using direct methods (only in families where many relatives have been diagnosed as carriers) or indirect methods (grouping of pedigrees of families in which unbalanced translocations appeared in respect of the same chromosomal break-point localization). To assess risk by the indirect method, one needs to have access to databases containing information on families with chromosomal translocations. The Polish Collection of Reciprocal Chromosomal Translocations is maintained by the Genetics Department, Medical University of Białystok. Detecting an aberration in one of the parents is an indication for conducting invasive prenatal tests in each pregnancy. Some patients may consider in vitro fertilization with preimplantation genetic diagnosis. This method allows for determining the karyotype of the embryo even prior to implanting it in the uterus. Examination of a single cell from a blastocyst (usually one cell is taken from an 8- or 16-cell blastocyst) allows for choosing embryos with normal karyotype (normal set of chromosomes). This procedure lies within first-line prevention (prevention of chromosomal aberrations in the fetus). Preimplantation cytogenetic tests are most often carried out using in situ fluorescence (FISH) or comparative genomic hybridization (CGH). 2 1 Sąsiadek M M, Haus O, Łukasik-Majchrowska M, Ślęzak R, Paprocka-Borowicz M, Busza H, Plewa R, Bułło A, Jagielski J. Badania cytogenetyczne u małżeństw z poronieniami samoistnymi. Ginekologia Polska (5a). 1997: ; Pasińska M, Haus O, Skonieczka K, Ślęzak R, Midro AT, Stasiewicz-Jarocka B, Szczepaniak M, Adamczak R, Marcinkowska A, Bartusiak K. Wyniki badań cytogenetycznych i molekularnych u 35 par z niepłodnością pierwotną. Wiadomości Lekarskie (1-2). 2006: Le Caignec C, Spits C, Sermon K, De Rycke M, Thienpont B, Debrock S, Staessen C, Moreau Y, Fryns J P, Van Steirteghem A, Liebaers I, Vermeesch J R. Single-cell chromosomal imbalances detection by array CGH. Nucleic Acids Res (e68). 2006: 34; Schoolcraft WB, Katz-Jaffe MG, Stevens J, Rawlins M, Munne S. Preimplantation aneuploidy testing for infertile patients of advanced maternal age: a randomized prospective trial. Fertility and Sterility (92). 2009: Nr XII/II

3 Cytogenetic examinations in the healthcare system: their potential role in prevention of diseases 1.1. Cytogenetic examinations in fetal loss. Miscarriages are most often caused by numerical chromosomal aberrations, arising de novo. Chromosomal changes are found in 50%- 60% of early and in about 10% of late fetal losses. 3 It is thought that most miscarriages before the 10 th week of pregnancy are linked to non-inherited numerical chromosomal aberrations which arise as a result of chromosome nondisjunction (non-separation) in male or female gametes. In such cases trisomy of chromosomes 13, 16, 18, 21, 22, and X or monosomy of chromosome X are most frequent. The trisomy are usually lethal. Among them trisomy of chromosomes 16 and 22 most frequently observed, while fetuses with trisomy 13, 18, and 21 are sometimes born alive. Cytogenetic examinations of pregnancy lost samples are now conducted by molecular cytogenetic methods, and especially FISH and CGH. They enable fast and reliable determination of a numerical chromosomal aberration, confirming or ruling out such an aberration as the cause of the miscarriage. They also make it possible to prepare reliable genetic counseling for parents including an information what should be done to establish risk of recurrence of an aberration in the next pregnancy and plan for an adequate pre-conception and prenatal diagnostics Cytogenetic examinations in primary infertility Numerical chromosomal aberrations are found only in a minority (7-10%) of couples presenting at genetic clinics due to reproductive failure. These cases usually include males with previously undiagnosed Klinefelter syndrome and females with trisomy X. If a cytogenetic test reveals additional chromosomes X in a male, this usually implies azoospermia. However, in some of these patients spermatogenesis may be partially preserved, which allows for extraction of reproductive cells (spermatids, spermatocytes, or sperm cells) from the testicle and use them for in vitro fertilization. Other causes of spermatogenesis disorders, including azoospermia, are balanced aberrations between chromosome Y and autosomal chromosomes or between some autosomes (mostly acrocentric chromosomes). The presence of an additional chromosome X in the female karyotype usually does not obviously lead to phenotypic defects, but is often linked to the risk of premature ovarian failure. Therefore, detection of trisomy X provides the female patient with important information concerning a potential procreation disorder Cytogenetic diagnostics in sex determination and differentiation disorders The most frequent causes of sex determination disorders in women are structural and/ or numerical aberrations of chromosomes X leading to Turner syndrome (TS). In about 60% of TS cases monosomy of chromosome X, in 5% mosaicism with the presence of additional cell lines containing a different sex chromosome, and in the other cases structural aberrations of chromosome X are observed. In TS patients the age at which the patient is diagnosed is of critical importance for the final outcome of treatment. Analysis of the age of women diagnosed with TS shows that several years ago diagnoses were most often made at age on the basis of the absence of menarche and characteristic dysmorfic features. Today, such a diagnosis is usually made for patients at about 3-4 years of age, presenting developmental delay (a height below 3 centile), thus allowing for early therapy. The key to success in treating most of dysmorfic features, including short stature in TS girls is an early treatment with growth hormone (prior to closure of epiphyseal cartilage) preventing short stature and introduction of estrogen-gestagen replacement therapy. Otherwise, dysmorfic features of TS may pose a problem in social relations and lead to lower self-esteem of the patients (psychosocial consequences). 6 3 Lebedev I. Mosaic aneuploidy in early fetal losses, Cytogenetics and Genome Research (133). 2011: Dutta U R, Rajitha P, Pidugu V K, Dalal A B. Cytogenetic abnormalities in 1162 couples with recurrent miscarriages in Southern region of India: report and review. J Assist Reprod Genet (28). 2011: ; Branch D W, Gibson M, Silver R M. Recurrent miscarriage. New England Journal of Medicine (363). 2010: Otter M, Schrander-Stumpel C, Curfs L. Triple X syndrome: A review of the literature. European Journal of Human Genetics (18). 2010: Ślęzak R. Propozycje postępowania diagnostycznego w zespole Turnera. Biuletyn Informacyjny Komisji Genetycznej Człowieka (7). 2001: Ślęzak R, Sąsiadek M, Dobosz T, Gogulska L, Jagielski J. Oznaczanie swoistych sekwencji chromosomu Y w zespole Turnera. Ginekologia Polska (9). 1999: Journal of Health Policy, Insurance and Management Polityka Zdrowotna 39

4 Agnieszka Stembalska, Ryszard Ślęzak, Robert Śmigiel, Maria Małgorzata Sąsiadek Moreover, an early diagnosis of TS makes it possible to initiate wide-ranging preventive and curative management, including treatment of congenital anomaly linked to TS, and especially malformation of the urinary tract (often asymptomatic), cardiovascular system, and hypothyroidism. An important aspect of preventive management in TS patients is exclusion of the presence of Y chromosome sequences which, under the circumstances, are related to increased risk of cancer of dysplastic gonads. 7 Early gonadectomy may prevent development of gonadoblastoma or dysgerminoma. Anti-cancer prevention is used in every case where the patient s phenotype is female and a cytogenetic test has revealed the presence of chromosome Y, as well as in pure and mixed gonadal dysgenesis, and insensitivity to androgens. Cytogenetic examinations constitute a very important tool in differential diagnostics in cases of alterations in external genitals in newborns (especially in the case of ambiguous genitalia). Suspected adrenal hyperplasia syndrome and virilizing tumors require, along with hormonal, biochemical, and molecular tests, prompt cytogenetic diagnostics for determining the newborn s chromosomal sex. This is necessary for entering the right sex in the birth certificate and also for making the parents aware of the need to conduct plastic surgery of external sex organs in the child. 8 Cytogenetic examinations in prenatal diagnostics Prenatal cytogenetic examinations are part of second-line prevention, that is, they are aimed at early detection (before birth, and often before the third trimester of gestation) of genetic disorders. Thus, the pregnant woman may be given an adequate health care, including intrauterine fetus therapy (treating or reducing the effects of the diagnosed defect, if possible) and appropriate specialized care for newborn (in some cases palliative care). 9 If serious and irreversible defects in the fetus are diagnosed, the parents may also decide to terminate the pregnancy. 10 The frequency of chromosomal aberrations at the time of conception amounts to as much as 40%, but over the course of pregnancy the number of fetuses with chromosomal aberrations decreases due to the high rate of spontaneous abortions. Thus, such aberrations occur in only about 0.5% of newborns. 11 All methods of collecting cells from the fetus are fraught with a risk of complications, mostly miscarriage (about 1% in amniocentesis and chorionic villus sampling and about 2% in cordocentesis). 12 Therefore, such tests should be offered only in the case of medical indications, such as: 13 Woman,s age at conception over 35 years (or >40 according to the Polish Gynecological Society, 2009) due to increased risk of trisomy 13, 18, or 21 in the offspring; 7 Baka-Ostrowska M. Noworodek z obojnaczymi narządami płciowymi. Przegląd Chirurgii Dziecięcej (4). 2009: Stembalska A, Łaczmańska I, Dudarewicz L. Nieinwazyjne badania prenatalne w diagnostyce aneuploidii chromosomów 13, 18 i 21 aspekty teoretyczne i praktyczne. Ginekologia Polska (2). 2011: ; Dangel T. Wady letalne u noworodków, opieka paliatywna jako alternatywa wobec aborcji i uporczywej terapii. Standardy Medycyny (9). 2007: ; Pergament E. First-Trimester Genetic Counseling: Perspectives and Considerations. Clinics in Laboratory Medicine (30). 2010: ; Sharma G, McCullough L B, Chervenak FA. Ethical considerations of early (first vs. second trimester) risk assessment disclosure for trisomy 21 and patient choice in screening versus diagnostic testing. American Journal of Medical Genetetics Part C Seminars in Medical Genetetics (145C). 2007: Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 stycznia 1993 r. (z 1993 r., Dz.U. Nr 17, poz. 78; z 1995 r., Nr 66, poz. 334, z 1996 r., Nr 139, poz. 646, z 1997 r. Nr 141, poz. 943, Nr 157, poz i z 1999 r. Nr 5, poz. 32). 10 Branch D W, Gibson M, Silver R M. Op. cit.; Lebedev I. Mosaic aneuploidy in early fetal losses, Cytogenetics and Genome Research (133), 2011; Zhang L, Zhang X-H, Linag M Y, Ren M H. Prenatal cytogenetic study of 2782 cases of high-risk pregnant women. Chinese Medical Journal (123). 2010: Stembalska A, Łaczmańska I, Dudarewicz L. Op. cit.; Ball R H. Invasive fetal testing. Current Opinion in Obstetrics and Gynecology (16). 2004: Stembalska A, Łaczmańska I, Dudarewicz L. Op. cit.; Stembalska A, Ślęzak R, Pesz K, Gil J, Sąsiadek M M. Prenatal diagnosis - principles of diagnostic procedures and genetic counseling. Folia Histochemica et Cytobiologica (45) Supplement : 11-16; Stembalska A, Ślęzak R, Sąsiadek M. Badania prenatalne. Family Medicine and Primary Care Review (1). 2005: 18-24; Ślęzak R, Florjański J, Zalewski J, Sąsiadek M, Heimrath J. Diagnostyka prenatalna triploidii. Ginekologia Polska (4). 2005: ; Anderson C L, Brown C L. Fetal chromosomal abnormalities: Antenatal screening and diagnosis (79). AFP 2009: ; Gil J, Pesz K, Sąsiadek M M, Stembalska A, Ślęzak R. Genetyczna diagnostyka prenatalna, metody badań, elementy poradnictwa genetycznego. Badania Diagnostyczne (7-8). 2008: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w zakresie diagnostyki prenatalnej. Opracowanie zespołu ekspertów. Ginekologia Polska (80), 2009: Nr XII/II

5 Cytogenetic examinations in the healthcare system: their potential role in prevention of diseases numerical or structural chromosomal aberration in previous fetuses or children; congenital defects that may have been caused by chromosomal aberrations found in previous fetuses or children (whether stillborn or live born); either of the partners is a carrier of a clinically significant balanced chromosomal aberration, because this increases the risk of having offspring with an unbalanced karyotype; abnormal results of non-invasive prenatal examinations (ultrasound) and/or biochemical screening tests, giving rise to a suspicion of chromosomal aberration in the fetus. Women who meet at least one of the above indications for a cytogenetic examination of the fetus belong to a high risk group in terms of giving birth to a child with congenital disorders and fall under the Prenatal Testing Program in Poland. 14 Genetic prenatal counseling is non-directive, and is only of informative nature (explaining, completing, and verifying data). The final decision as to whether or not to conduct such a test is always made by the pregnant woman. 15 Genetic diagnostics in congenital disorders and dysmorphic syndromes Over the past several decades, an increasing proportion of children have been hospitalized at pediatric units or seen at outpatient facilities due to congenital disorders. Thus, these disorders constitute a serious clinical (and diagnostic) problem, as well as a major social and economic issue. Patients with these disorders often present with a complicated history and treatment may not bring the desired medical or social effects. 16 Congenital disorders occur in about 2-3% of live born children, out of which 25-35% is linked to chromosomal aberrations. The incidence of aberrations diagnosed in live born children increases with progress of genetic techniques and higher sensitivity of cytogenetic and molecular tests. 17 Indications for cytogenetic tests in patients with congenital disorders include the following clinical situations: 18 1) presence of phenotypic features characteristic of a specific chromosomal syndrome; 2) presence of multiple developmental defects and/or dysmorphic features; 3) delayed psychomotor development or mental retardation, especially if accompanied by dysmorphic features; 4) abnormal sexual maturation (absent or too early); 5) abnormal appearance of external genitalia; 6) menstruation disturbances of unknown etiology; 7) short stature in girls; 8) suspicion of a chromosomal instability syndrome. If a chromosomal aberration is identified as a cause of a congenital disorder in a child, then thorough advice should be given containing information about the course of the disease and any related congenital defects. This enables extensive early clinical diagnostics (e.g., to detect a heart defect) and preventive care by specialized physicians (e.g., a physiotherapist, speech therapist, 14 Stembalska A, Łaczmańska I, Dudarewicz L. Op. cit.; Stembalska A, Ślęzak R, Pesz K, Gil J, Sąsiadek M M. Op. cit.; Stembalska A, Ślęzak R, Sąsiadek M. Op. cit. 15 Latos-Bieleńska A, Materna-Kiryluk A (ed.). i Zespół ds. PRWWR (Polski rejestr Wad Wrodzonych): Wrodzone wady rozwojowe w Polsce w latach Dane z Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych. OWN. Poznań 2010; Śmigiel R, Ślęzak R, Łaczmańska I, Bateraj-Kubicka B, Bąk E. Zespół Emanuel u noworodka jako skutek rodzinnej, niezrównoważonej translokacji między chromosomami 11 i 22. Pediatria Polska (12). 2005: Latos-Bieleńska A, Materna-Kiryluk A (ed.). Op. cit. 17 Ślęzak R, Strzałkowska A, Czemarmazowicz H, Skulimowska G, Matthews-Brzozowska T. Podwójna trisomia częściowa chromosomów 2 i 14 u dziecka z zespołem cech dysmorficznych. Pediatria Polska (4). 2006: ; Ślęzak R, Łaczmańska I, Busza H, Czemarmazowicz H. Mozaikowa postać częściowej trisomii (de novo) ramion krótkich chromosomu 12 u dziecka z licznymi cechami dysmorficznymi - opis przypadku. Pediatria Polska (8). 2005: ; Ślęzak R, Florjański J, Zalewski J, Sąsiadek M, Heimrath J. Op. cit.; Śmigiel R, Ślęzak R, Łaczmańska I, Bateraj-Kubicka B, Bąk E. Op. cit.; Jacobs P A, Browne C, Gregson N, Joyce C, White H. Estimates of the frequency of chromosome abnormalities detectable in unselected newborns using moderate levels of banding. Medycyna Genetyczna (29). 1992: Śmigiel R, Stembalska A. Niepełnosprawność intelektualna uwarunkowana genetycznie - wybrane aspekty. Nowa Pediatria (R.11). 2007: 89-96; Borg K, Bocian E, Bernaciak J, Nowakowska B, Derwich K, Obersztyn E, Szczałuba K, Śmigiel R, Kostyk E, Mazurczak T. Zrównoważone rearanżacje chromosomowe jako przyczyna niepełnosprawności intelektualnej. Analiza 22 przypadków z wykorzystaniem technik CGH oraz FISH. Medycyna Wieku Rozwojowego (13). 2009: Journal of Health Policy, Insurance and Management Polityka Zdrowotna 41

6 Agnieszka Stembalska, Ryszard Ślęzak, Robert Śmigiel, Maria Małgorzata Sąsiadek psychologist, neurologist, ophthalmologist). If the chromosomal aberration identified in the child is heritable, then other members of the family may be tested, following pedigree analysis. In this way, examination of a child with a congenital disorder may be a point of departure for genetic testing of the entire family, as well as genetic counseling, possibly including indications for prenatal testing. 19 The current algorithm for cytogenetic diagnostics in congenital disorders and mental retardation involves, first of all, exclusion of chromosomal aberrations using classical cytogenetic methods (e.g., G-bands by trypsin using Giemsa, GTG), molecular cytogenetic methods such as fluorescence in situ hybridization (FISH), comparative genomic hybridization (CGH), followed by molecular methods such as multiplex ligation-dependent probe amplification (MLPA). Diagnostics of chromosomal instability syndromes, with symptoms including both congenital defects and mental retardation, is particularly difficult. In cytogenetic diagnostics of such syndromes, it is necessary to use special reagents stimulating chromosomal instability: bleomycin, diepoxybutan, or X-radiation. Cytogenetic examination methods and material Cytogenetic examinations involve evaluation of the structure and number of chromosomes (classical cytogenetics, molecular cytogenetics). The most frequently used classical cytogenetic method, G bands by trypsin using Giemsa (GTG), enables the detection of numerical chromosomal aberrations and structural changes of a size of base pairs (bp). 20 Molecular cytogenetic methods are used for detecting smaller chromosomal aberrations (microaberrations). These include FISH using probes hybridizing with specific regions, which makes it possible to detect changes in the range of kbp. However, this technique requires a precise clinical diagnosis. 21 An alternative technique for examining unbalanced microaberrations is MLPA, which allows for the detection of a deletion and duplication of individual exons and enables evaluation of up to over forty different loci during one reaction. 22 CGH, known as molecular karyotyping, allows for the detection of structural changes of the order of 3 Mbp. Its sensitivity may be greatly enhanced by using microarrays (array-cgh), which enables the detection of microaberrations in the range of 1 Mbp to 15 kbp. 23 FISH, CGH and MLPA may also be used for detecting numerical chromosomal aberrations. In the case of couples presenting with reproductive failure as well as children and adults with congenital disorders and/or intellectual retardation, the material typically used for cytogenetic examinations consists of peripheral blood lymphocytes. In prenatal cytogenetic examinations, specimens include trophoblast cells (trophoblast biopsy in the 10 th -14 th week of pregnancy), amniotic fluid cells (amniocentesis in the 15 th -19 th week of pregnancy), or cord blood lymphocytes (cordocentesis after the 19 th week of pregnancy). 24 In the case of some genetic disorders, it may be useful to acquire other tissues for cytogenetic examination, e.g., skin fibroblasts (in the case 19 Kozłowska J, Łaczmańska I. Badania cytogenetyczne i molekularne wykorzystywane w diagnostyce chorób uwarunkowanych genetycznie. Diagnostyka Laboratoryjna (44). 2008: Palomares M, Delicado A, Lapunzina P, Arjona D, Amiñoso C, Arcas J, Martinez Bermejo A, Fernández L, López Pajares I. MLPA vs multiprobe FISH. comparison of two methods for the screening of subtelomeric rearrangements in 50 patients with idiopathic mental retardation. Clinical Genetics (69). 2006: Łaczmańska I, Łaczmański Ł. Metoda MLPA oraz jej zastosowanie w diagnostyce chorób uwarunkowanych genetycznie. Postępy Biologii Komórki (36). 2009: ; Palomares M, Delicado A, Lapunzina P, Arjona D, Amiñoso C, Arcas J, Martinez Bermejo A, Fernández L, López Pajares I. Op. cit.; Kozłowska J, Łaczmańska I. Op.cit. 22 Śmigiel R, Stembalska A. Op. cit.; Kozłowska J, Łaczmańska I. Op. cit.; Kutkowska-Kaźmierczak A, Obersztyn E, Helias-Rodzewicz Z, Bocian E, Mazurczak T. Subtelomeric aberration as a cause of severe somatic and psychomotor retardation in a child with dysmorphic features and CNS defects. Medycyna Wieku Rozwojowego (8). 2004: ; Coe B P, Ylstra B, Carvalho B, Meijer GA, Macaulay C, Lam W L. Resolving the resolution of array CGH. Genomics (89). 2007: Łaczmańska I, Stembalska A, Ślęzak R, Kozłowska J, Makowska I, Czemarmazowicz H, Pesz K A, Śmigiel R, Jakiel A, Sąsiadek M M. Rapid-FISH jako szybka metoda wykrywania najczęstszych liczbowych aberracji chromosomowych w diagnostyce prenatalnej u kobiet z grupy wysokiego ryzyka. Ginekologia Polska (12). 2007: ; Gil J, Pesz K, Sąsiadek M M, Stembalska A, Ślęzak R. Op. cit.; Stembalska A, Ślęzak R, Pesz K, Gil J, Sąsiadek M M. Op. cit Nr XII/II

7 Cytogenetic examinations in the healthcare system: their potential role in prevention of diseases of a suspected chromosomal mosaic, such as the Pallister Killian syndrome, which is caused by the occurrence of tetrasomy and/or trisomy of chromosome 12p in a mosaic), gonadal tissue in some sex determination disorders, and trophoblast or fetal tissues in the case of aborted fetuses. Summary The identification of chromosomal aberrations is important not only with a view to giving the patient a correct prenatal or postnatal diagnosis and implementing adequate therapeutic and preventive management; it also enables the identification of carriers of chromosomal aberrations in the patient s family, who may then be provided with appropriate health hare. References 1. Anderson C L, Brown C L. Fetal chromosomal abnormalities. antenatal screening and diagnosis (79). American Family Physician Baka-Ostrowska M. Noworodek z obojnaczymi narządami płciowymi. Przegląd Chirurgii Dziecięcej (4) Ball R H. Invasive fetal testing. Current Opinion in Obstetrics and Gynecology (16) Borg K, Bocian E, Bernaciak J, Nowakowska B, Derwich K, Obersztyn E, Szczałuba K, Śmigiel R, Kostyk E, Mazurczak T. Zrównoważone rearanżacje chromosomowe jako przyczyna niepełnosprawności intelektualnej. Analiza 22 przypadków z wykorzystaniem technik CGH oraz FISH. Medycyna Wieku Rozwojowego (13) Branch D W, Gibson M, Silver R M. Reccurent miscarriage. New England Journal of Medicine (363) Coe B P, Ylstra B, Carvalho B, Meijer G A, Macaulay C, Lam W L. Resolving the resolution of array CGH. Genomics (89) Dangel T. Wady letalne u noworodków, opieka paliatywna jako alternatywa wobec aborcji i uporczywej terapii. Standardy Medycyny (9) Dutta U R, Rajitha P, Pidugu V K, Dalal A B. Cytogenetic abnormalities in 1162 couples with recurrent miscarriages in Southern region of India: report and review. Journal of Assisted Reproduction and Genetics (28) Jacobs P A, Browne C, Gregson N, Joyce C, White H. Estimates of the frequency of chromosome abnormalities detectable in unselected newborns using moderate levels of banding. Journal of Medical Genetics (29) Kozłowska J, Łaczmańska I. Badania cytogenetyczne i molekularne wykorzystywane w diagnostyce chorób uwarunkowanych genetycznie. Diagnostyka Laboratoryjna (44) Kutkowska-Kaźmierczak A, Obersztyn E, Helias-Rodzewicz Z, Bocian E, Mazurczak T. Subtelomeric aberration as a cause of severe somatic and psychomotor retardation in a child with dysmorphic features and CNS defects. Medycyna Wieku Rozwojowego (8) Latos-Bieleńska A, Materna-Kiryluk A (ed.) i Zespół ds. PRWWR (Polski Rejestr Wad Wrodzonych). Wrodzone wady rozwojowe w Polsce w latach Dane z Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych. OWN. Poznań Lebedev I. Mosaic aneuploidy in early fetal losses, Cytogenetics and Genome Research (133) Le Caignec C, Spits C, Sermon K, De Rycke M, Thienpont B, Debrock S, Staessen C, Moreau Y, Fryns J P, Van Steirteghem A, Liebaers I, Vermeesch J R. Single-cell chromosomal imbalances detection by array CGH. Nucleic Acids Research (e68). 16. Łaczmańska I, Łaczmański Ł. Metoda MLPA oraz jej zastosowanie w diagnostyce chorób uwarunkowanych genetycznie. Postępy Biologii Komórki (36) Łaczmańska I, Stembalska A, Ślęzak R, Kozłowska J, Makowska I, Czemarmazowicz H, Pesz KA, Śmigiel R, Jakiel A, Sąsiadek M M. Rapid-FISH jako szybka metoda wykrywania najczęstszych liczbowych aberracji chromosomowych w diagnostyce prenatalnej u kobiet z grupy wysokiego ryzyka. Ginekologia Polska (12) Otter M, Schrander-Stumpel C, Curfs L. Triple X syndrome: A review of the literature. European Journal of Human Genetics (18) Palomares M, Delicado A, Lapunzina P, Arjona D, Amiñoso C, Arcas J, Martinez Bermejo A, Fernández L, López Pajares I. MLPA vs multiprobe FISH. comparison of two methods for the screening of subtelomeric rearrangements in 50 patients with idiopathic mental retardation. Clinical Genetics (69) Pasińska M, Haus O, Skonieczka K, Ślęzak R, Midro AT, Stasiewicz-Jarocka B, Szczepaniak M, Adamczak R, Marcinkowska A, Bartusiak K. 9. Gil J, Pesz K, Sąsiadek M M, Stembalska A, Wyniki badań cytogenetycznych i molekularnych u 35 par z niepłodnością pierwotną. Wiadomości Ślęzak R. Genetyczna diagnostyka prenatalna, Lekarskie (1-2) metody badań, elementy poradnictwa genetycznego. Badania Diagnostyczne (7-8) Journal of Health Policy, Insurance and Management Polityka Zdrowotna 43

8 Agnieszka Stembalska, Ryszard Ślęzak, Robert Śmigiel, Maria Małgorzata Sąsiadek 21. Pergament E. First-Trimester Genetic Counseling: Perspectives and Considerations. Clin Lab Med (30) Program Badań Prenatalnych, Załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. 23. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w zakresie diagnostyki prenatalnej. Opracowanie zespołu ekspertów. Ginekologia Polska (80) Sąsiadek M M, Haus O, Łukasik-Majchrowska M, Ślęzak R, Paprocka-Borowicz M, Busza H, Plewa R, Bułło A, Jagielski J. Badania cytogenetyczne u małżeństw z poronieniami samoistnymi. Ginekologia Polska (5a) Schoolcraft W B, Katz-Jaffe M G, Stevens J, Rawlins M, Munne S. Preimplantation aneuploidy testing for infertile patients of advanced maternal age: a randomized prospective trial. Fertility and Sterility (92) Sharma G, McCullough L B, Chervenak FA. Ethical considerations of early (first vs. second trimester) risk assessment disclosure for trisomy 21 and patient choice in screening versus diagnostic testing. American Journal of Medical Genetics Part C Seminars in Medical Genetics (145C) Stembalska A, Łaczmańska I, Dudarewicz L. Nieinwazyjne badania prenatalne w diagnostyce aneuploidii chromosomów 13, 18 i 21 - aspekty teoretyczne i praktyczne. Ginekologia Polska (2) Stembalska A, Ślęzak R, Pesz K, Gil J, Sąsiadek M M. Prenatal diagnosis - principles of diagnostic procedures and genetic counseling. Folia Histochemica et Cytobiologica (45) Supplement : Stembalska A, Ślęzak R, Sąsiadek M. Badania prenatalne. Family Medicine and Primary Care Review (1) Ślęzak R, Strzałkowska A, Czemarmazowicz H, Skulimowska G, Matthews-Brzozowska T. Podwójna trisomia częściowa chromosomów 2 i 14 u dziecka z zespołem cech dysmorficznych. Pediatria Polska (4) Ślęzak R, Łaczmańska I, Busza H, Czemarmazowicz H. Mozaikowa postać częściowej trisomii (de novo) ramion krótkich chromosomu 12 u dziecka licznymi cechami dysmorficznymi - opis przypadku. Pediatria Polska (8) Ślęzak R, Florjański J, Zalewski J, Sąsiadek M, Heimrath J. Diagnostyka prenatalna triploidii. Ginekologia Polska (4) Ślęzak R. Propozycje postępowania diagnostycznego w zespole Turnera. Biuletyn Informacyjny Komisji Genetyki Człowieka (7) Ślęzak R, Sąsiadek M, Dobosz T, Gogulska L, Jagielski J. Oznaczanie swoistych sekwencji chromosomu Y w zespole Turnera. Ginekologia Polska (9) Śmigiel R, Stembalska A. Niepełnosprawność intelektualna uwarunkowana genetycznie - wybrane aspekty. Nowa Pediatria (R.11) Śmigiel R, Ślęzak R, Łaczmańska I, Bateraj- Kubicka B, Bąk E. Zespół Emanuel u noworodka jako skutek rodzinnej, niezrównoważonej translokacji między chromosomami 11 i 22. Pediatria Polska (12) Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 stycznia 1993 r. (z 1993 r., Dz.U. Nr 17, poz. 78; z 1995 r., Nr 66, poz. 334, z 1996 r., Nr 139, poz. 646, z 1997 r. Nr 141, poz. 943, Nr 157, poz i z 1999 r. Nr 5, poz. 32). 38. Zhang L, Zhang X-H, Linag M Y, Ren M H. Prenatal cytogenetic study of 2782 cases of highrisk pregnant women. Chinese Medical Journal (123) Nr XII/II

Probability definition

Probability definition Probability Probability definition Probability of an event P(A) denotes the frequency of it s occurrence in a long (infinite) series of repeats P( A) = A Ω Ω A 0 P It s s represented by a number in the

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem

Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Long-term follow-up of children with prenatally found increased nuchal translucency and normal

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Aberracje chromosomowe jako przyczyna poronień samoistnych

Aberracje chromosomowe jako przyczyna poronień samoistnych Aberracje chromosomowe jako przyczyna poronień samoistnych Chromosomal aberrations the cause of spontaneous abortions 1 1 1 1, 1 2 1 1 Klinika Zdrowia Matki i Dziecka Uniwersytetu Medycznego im. Karola

Bardziej szczegółowo

Zapytaj swojego lekarza.

Zapytaj swojego lekarza. Proste, bezpieczne badanie krwi, zapewniające wysoką czułość diagnostyczną Nieinwazyjne badanie oceniające ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych, takich jak zespół Downa; opcjonalnie umożliwia również

Bardziej szczegółowo

KWESTIONARIUSZ OCENY RYZYKA / INSURANCE QUESTIONNAIRE

KWESTIONARIUSZ OCENY RYZYKA / INSURANCE QUESTIONNAIRE Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia badań klinicznych/ Clinical trials liability insurance KWESTIONARIUSZ OCENY RYZYKA / INSURANCE QUESTIONNAIRE ZEZWOLENIA PUNU NR 1098/02 I NR

Bardziej szczegółowo

Szybka diagnostyka najczęstszych aneuploidii u płodu metodą QF-PCR analiza 100 przypadków

Szybka diagnostyka najczęstszych aneuploidii u płodu metodą QF-PCR analiza 100 przypadków P R A C E O R Y G I N A L N E Ginekol Pol. 2015, 86, 694-699 Szybka diagnostyka najczęstszych aneuploidii u płodu metodą QF-PCR analiza 100 przypadków Rapid diagnosis of the most common fetal aneuploidies

Bardziej szczegółowo

Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii. Andrzej Wójcik

Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii. Andrzej Wójcik Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii Andrzej Wójcik Zakład Radiobiologii i Immunologii Instytut Biologii Akademia Świętokrzyska Świętokrzyskie Centrum Onkologii Fig.

Bardziej szczegółowo

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia

Bardziej szczegółowo

Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Urszula Coupland Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

Streszczenie. Małgorzata Placzyńska. Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej WIM Promotor: prof. dr hab. n. med.

Streszczenie. Małgorzata Placzyńska. Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej WIM Promotor: prof. dr hab. n. med. Małgorzata Placzyńska Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej WIM Promotor: prof. dr hab. n. med. Anna Jung Tytuł: Wczesne wykrywanie metodą ultrasonograficzną nieprawidłowości w obrębie

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

EPS. Erasmus Policy Statement

EPS. Erasmus Policy Statement Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz

Bardziej szczegółowo

Nowa generacja nieinwazyjnych badań prenatalnych. www.neobona.pl

Nowa generacja nieinwazyjnych badań prenatalnych. www.neobona.pl Nowa generacja nieinwazyjnych badań prenatalnych www.neobona.pl Aberracje chromosomowe występują u około 1% wszystkich płodów. Diagnostyka prenatalna obejmuje testy opracowane w celu badania prawidłowego

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Polandchallenges in Clinical Trials Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Poland- legislation 1996-2003 Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r o zawodach lekarza i lekarza dentysty, z

Bardziej szczegółowo

Justyna Kinga Stępkowska

Justyna Kinga Stępkowska Warszawski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauki o Zdrowiu Justyna Kinga Stępkowska Ilościowa ocena wybranych antygenów nowotworowych u zdrowych kobiet stosujących dwuskładnikową antykoncepcję hormonalną

Bardziej szczegółowo

Interwencje prenatalne: - nadzieje i fakty z punktu widzenia nefrologa Prenatal interventions: - expectations and reality from nephrologist s view

Interwencje prenatalne: - nadzieje i fakty z punktu widzenia nefrologa Prenatal interventions: - expectations and reality from nephrologist s view Interwencje prenatalne: - nadzieje i fakty z punktu widzenia nefrologa Prenatal interventions: - expectations and reality from nephrologist s view Ryszard Grenda i Maria Roszkowska-Blaim Alan Watson, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition) Katowice, plan miasta: Skala 1:20 000 = City map = Stadtplan (Polish Edition) Polskie Przedsiebiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

Analiza kariotypów u 3616 pacjentów z wywiadem obciążonym niepowodzeniami rozrodu

Analiza kariotypów u 3616 pacjentów z wywiadem obciążonym niepowodzeniami rozrodu Ann. Acad. Med. Gedan., 2010, 40, 91 99 Katarzyna Szałecka, Aleksandra Gintowt, Karolina Ochman, Alina Kuźniacka, Mariola Iliszko, Małgorzata Babińska, Iwona Kardaś, Halina Żukowska, Ewa Kuziemska, Małgorzata

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

Marta Uzdrowska. PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor: Dr hab. n. med. prof. UM Anna Broniarczyk-Loba

Marta Uzdrowska. PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor: Dr hab. n. med. prof. UM Anna Broniarczyk-Loba Marta Uzdrowska Ocena wad refrakcji i przyczyn niedowidzenia u osób z niepełnosprawnością intelektualną z wykorzystaniem zdalnego autorefraktometru Plusoptix PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor:

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa

Bardziej szczegółowo

Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1.

Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1. PRACE KAZUISTYCZNE / CASE REPORTS 367 Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1. Omenn s syndrome in cousins: different clinical course and identical RAG1 mutation

Bardziej szczegółowo

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE

Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Pomorski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Promotor: dr hab. prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Ocena częstości występowania zakażeń HSV-1 i HSV-2 w populacji ciężarnych i ich partnerów oraz u chorych z kiłą.

Ocena częstości występowania zakażeń HSV-1 i HSV-2 w populacji ciężarnych i ich partnerów oraz u chorych z kiłą. Ocena częstości występowania zakażeń HSV-1 i HSV-2 w populacji ciężarnych i ich partnerów oraz u chorych z kiłą. Autor: Ewelina Biało-Wójcicka Promotor: Prof. dr hab. n. med. Sławomir Majewski STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY mgr Magdalena Pinkowicka WPŁYW TRENINGU EEG-BIOFEEDBACK NA POPRAWĘ WYBRANYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z ADHD Rozprawa doktorska Promotor dr hab. n. med. Andrzej Frydrychowski,

Bardziej szczegółowo

General Certificate of Education Ordinary Level ADDITIONAL MATHEMATICS 4037/12

General Certificate of Education Ordinary Level ADDITIONAL MATHEMATICS 4037/12 UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS General Certificate of Education Ordinary Level www.xtremepapers.com *6378719168* ADDITIONAL MATHEMATICS 4037/12 Paper 1 May/June 2013 2 hours Candidates

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

OPINIA NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA Dla Zgromadzenia Wspólników CRISIL Irevna Poland Sp. z o. o. 1. Przeprowadziliśmy badanie załączonego sprawozdania finansowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016

Bardziej szczegółowo

Polska Szkoła Weekendowa, Arklow, Co. Wicklow KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM

Polska Szkoła Weekendowa, Arklow, Co. Wicklow KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM 1. Imię i nazwisko dziecka / Child's name... 2. Adres / Address... 3. Data urodzenia / Date of birth... 4. Imię i nazwisko matki /Mother's name... 5. Adres

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

Czy i jak często aberracje chromosomowe zarodków powtarzają się w kolejnej ciąży?

Czy i jak często aberracje chromosomowe zarodków powtarzają się w kolejnej ciąży? Ginekol Pol. 2010, 81, 681-686 P R A C E O R Y G I N A L N E Czy i jak często aberracje chromosomowe zarodków powtarzają się w kolejnej ciąży? Do chromosomal abnormalities reappear in subsequent pregnancies

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Anna BŁACH Centre of Geometry and Engineering Graphics Silesian University of Technology in Gliwice EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Introduction Computer techniques

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii

Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii Effectiveness of multiplex ligation dependent probe amplification (MLPA) in prenatal diagnosis of common

Bardziej szczegółowo

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS Kompozyty 11: 2 (2011) 130-135 Krzysztof Dragan 1 * Jarosław Bieniaś 2, Michał Sałaciński 1, Piotr Synaszko 1 1 Air Force Institute of Technology, Non Destructive Testing Lab., ul. ks. Bolesława 6, 01-494

Bardziej szczegółowo

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r EGARA 2011 Adam Małyszko FORS POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r HISTORIA ELV / HISTORY ELV 1992r. 5 Program działań na rzecz ochrony środowiska / EAP (Environmental Action Plan) 1994r. Strategia dobrowolnego

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne metody molekularne w prenatalnej diagnostyce inwazyjnej

Nowoczesne metody molekularne w prenatalnej diagnostyce inwazyjnej Ginekol Pol. 2013, 84, 871-876 Nowoczesne metody molekularne w prenatalnej diagnostyce inwazyjnej New molecular methods in prenatal invasive diagnostics * równy udział autorów w przygotowaniu publikacji

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

Knovel Math: Jakość produktu

Knovel Math: Jakość produktu Knovel Math: Jakość produktu Knovel jest agregatorem materiałów pełnotekstowych dostępnych w formacie PDF i interaktywnym. Narzędzia interaktywne Knovel nie są stworzone wokół specjalnych algorytmów wymagających

Bardziej szczegółowo

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science Proposal of thesis topic for mgr in (MSE) programme 1 Topic: Monte Carlo Method used for a prognosis of a selected technological process 2 Supervisor: Dr in Małgorzata Langer 3 Auxiliary supervisor: 4

Bardziej szczegółowo

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2)

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Click here if your download doesn"t start automatically Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily

Bardziej szczegółowo

5. Streszczenie. Wprowadzenie

5. Streszczenie. Wprowadzenie 5. Streszczenie Wprowadzenie WZJG oraz ChLC należą do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit, których etiologia jest złożona oraz nie w pełni wyjaśniona. Choroba jest przewlekła, wymaga niemal stałego

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ: PSYCHOLOGIA KIERUNEK:

WYDZIAŁ: PSYCHOLOGIA KIERUNEK: Lp. I Introductory module 3 Academic skills Information Technology introduction Intellectual Property Mysterious Code of Science Online surveys Personal growth and social competences in the globalizedintercultural

Bardziej szczegółowo

Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii

Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii Effectiveness of multiplex ligation dependent probe amplification (MLPA) in prenatal diagnosis of common

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych

Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych Praca na stopień doktora nauk medycznych mgr Joanna Preis-Orlikowska Promotor pracy: prof. dr hab. Mikołaj Majkowicz Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,

Bardziej szczegółowo

POLITYKA PRYWATNOŚCI / PRIVACY POLICY

POLITYKA PRYWATNOŚCI / PRIVACY POLICY POLITYKA PRYWATNOŚCI / PRIVACY POLICY TeleTrade DJ International Consulting Ltd Sierpień 2013 2011-2014 TeleTrade-DJ International Consulting Ltd. 1 Polityka Prywatności Privacy Policy Niniejsza Polityka

Bardziej szczegółowo

Patient Protection in Clinical Trials

Patient Protection in Clinical Trials Patient Protection in Clinical Trials Marek Czarkowski Bioethic Committee Warsaw Chamber of Physicians Factors affecting security and rights of research participants International regulations Domestic

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

Częstość występowania aberracji chromosomowych w materiale z poronień

Częstość występowania aberracji chromosomowych w materiale z poronień Częstość występowania aberracji chromosomowych w materiale z poronień Frequency of chromosomal aberrations in material from abortions Kwinecka-Dmitriew Barbara 1, Zakrzewska Monika 2, Latos-Bieleńska Anna

Bardziej szczegółowo

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 aaaklnictzzjb9tgfmcnadpg7oy0lxa9edva9kkapdarhyk2k7gourinlwsweyzikuyiigvyleiv/cv767fpf/5crc1xt9va5mx7w3m/ecuqw1kuztpx/rl3/70h73/w4cog9dhhn3z62d6jzy+yzj766txpoir9nzszisjynetqr+rvlfvyoozu5xbybpsxb1wahul8phczdt2v4zgchb7uecwphlyigrgkjcyiflfyci0kxnmr4z6kw0jsokvot8isntpa3gbknlcufiv/h+hh+eur4fomd417rvtfjoit5pfju6yxiab2fmwk0y/feuybobqk+axnke8xzjjhfyd8kkpl9zdoddkazd5j6bzpemjb64smjb6vb4xmehysu08lsrszopxftlzee130jcb0zjxy7r5wa2f1s2off2+dyatrughnrtpkuprlcpu55zlxpss/yqe2eamjkcf0jye8w8yas0paf6t0t2i9stmcua+inbi2rt01tz22tubbqwidypvgz6piynkpobirkxgu54ibzoti4pkw2i5ow9lnuaoabhuxfxqhvnrj6w15tb3furnbm+scyxobjhr5pmj5j/w5ix9wsa2tlwx9alpshlunzjgnrwvqbpwzjl9wes+ptyn+ypy/jgskavtl8j0hz1djdhzwtpjbbvpr1zj7jpg6ve7zxfngj75zee0vmp9qm2uvgu/9zdofq6r+g8l4xctvo+v+xdrfr8oxiwutycu0qgyf8icuyvp/sixfi9zxe11vp6mrjjovpmxm6acrtbia+wjr9bevlgjwlz5xd3rfna9g06qytaoofk8olxbxc7xby2evqjmmk6pjvvzxmpbnct6+036xp5vdbrnbdqph8brlfn/n/khnfumhf6z1v7h/80yieukkd5j0un82t9mynxzmk0s/bzn4tacdziszdhwrl8x5ako8qp1n1zn0k6w2em0km9zj1i4yt1pt3xiprw85jmc2m1ut2geum6y6es2fwx6c+wlrpykblopbuj5nnr2byygfy5opllv4+jmm7s6u+tvhywbnb0kv2lt5th4xipmiij+y1toiyo7bo0d+vzvovjkp6aoejsubhj3qrp3fjd/m23pay8h218ibvx3nicofvd1xi86+kh6nb/b+hgsjp5+qwpurzlir15np66vmdehh6tyazdm1k/5ejtuvurgcqux6yc+qw/sbsaj7lkt4x9qmtp7euk6zbdedyuzu6ptsu2eeu3rxcz06uf6g8wyuveznhkbzynajbb7r7cbmla+jbtrst0ow2v6ntkwv8svnwqnu5pa3oxfeexf93739p93chq/fv+jr8r0d9brhpcxr2w88bvqbr41j6wvrb+u5dzjpvx+veoaxwptzp/8cen+xbg==

Bardziej szczegółowo

Klaps za karę. Wyniki badania dotyczącego postaw i stosowania kar fizycznych. Joanna Włodarczyk

Klaps za karę. Wyniki badania dotyczącego postaw i stosowania kar fizycznych. Joanna Włodarczyk Klaps za karę Wyniki badania dotyczącego postaw i stosowania kar fizycznych Joanna Włodarczyk joanna.wlodarczyk@fdds.pl Warszawa, 1.12.2017 Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, 2017 Informacje o badaniu Badanie

Bardziej szczegółowo

Bezpłodność. n Obwiniano kobiety n Tylko modlitwa n Mężczyźni nie rozumiano ich roli

Bezpłodność. n Obwiniano kobiety n Tylko modlitwa n Mężczyźni nie rozumiano ich roli IVF itd Bezpłodność n Obwiniano kobiety n Tylko modlitwa n Mężczyźni nie rozumiano ich roli Definicja n Niemożność zajścia w ciążę przez rok n 10-15% populacji n 15-20 % z tej grupy nie wiadomo dlaczego

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych

Bardziej szczegółowo

10. 11. Histologia. 12. Bioetyka 13. 14. 15. 1,5 45 16. 0,5 4 17. 0,5 2 18. 0,5 3 19. Matematyka ze statystyką Mathematics and Statistics

10. 11. Histologia. 12. Bioetyka 13. 14. 15. 1,5 45 16. 0,5 4 17. 0,5 2 18. 0,5 3 19. Matematyka ze statystyką Mathematics and Statistics PLAN STUDIÓW - I rok - Biotechnologia specjalność biotechnologia medyczna (studia I stopnia) STUDY PLAN I year - Biotechnology program, specialty in Medical Biotechnology (first cycle) Matematyka ze statystyką

Bardziej szczegółowo

PAWEŁ J. CHOMIAK, JACEK J. PIETRZYK 1

PAWEŁ J. CHOMIAK, JACEK J. PIETRZYK 1 Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Ścisłe, Nr 3 (2/2011) PAWEŁ J. CHOMIAK, JACEK J. PIETRZYK 1 (UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI) OMÓWIENIE PROBLEMU WŁAŚCIWEJ INTERPRETACJI WYNIKÓW KARIOTYPU MOLEKULARNEGO

Bardziej szczegółowo

Erasmus+ praktyki 2014/2015 spotkanie organizacyjne. 19.01.2015, Wrocław

Erasmus+ praktyki 2014/2015 spotkanie organizacyjne. 19.01.2015, Wrocław spotkanie organizacyjne 19.01.2015, Wrocław I Wypełnienie dokumentów II Przed wyjazdem na praktyki III Po przyjeździe na miejsce praktyk IV Po powrocie z praktyk V Uwagi końcowe I Wypełnienie dokumentów:

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA

WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA v Biologia v Biotechnologia v Ochrona środowiska studia pierwszego stopnia Dla kandydatów z NOWĄ MATURĄ Kwalifikacja obejmuje konkurs świadectw dojrzałości brane są

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca

Bardziej szczegółowo

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018 Revenue Maximization Sept. 25, 2018 Goal So Far: Ideal Auctions Dominant-Strategy Incentive Compatible (DSIC) b i = v i is a dominant strategy u i 0 x is welfare-maximizing x and p run in polynomial time

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem ) Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Effective Governance of Education at the Local Level

Effective Governance of Education at the Local Level Effective Governance of Education at the Local Level Opening presentation at joint Polish Ministry OECD conference April 16, 2012, Warsaw Mirosław Sielatycki Ministry of National Education Doskonalenie

Bardziej szczegółowo

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Przedszkole Nr 1 w Zabrzu ANKIETA ul. Reymonta 52 41-800 Zabrze tel./fax. 0048 32 271-27-34 p1zabrze@poczta.onet.pl http://jedyneczka.bnet.pl ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Drodzy Rodzice. W związku z realizacją

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia

Bardziej szczegółowo

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round Extraclass Football Men Season 2009/10 - Autumn round Invitation Dear All, On the date of 29th July starts the new season of Polish Extraclass. There will be live coverage form all the matches on Canal+

Bardziej szczegółowo