WYKORZYSTANIE FLUORESCENCYJNEJ HYBRYDYZACJI IN SITU
|
|
- Karolina Jabłońska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Metoda FISH, Anammox, struktura gatunkowa, Izabela BIEDROŃ, Kamil JANIAK* WYKORZYSTANIE FLUORESCENCYJNEJ HYBRYDYZACJI IN SITU (FISH) DO OCENY STRUKTURY GATUNKOWEJ MIKROORGANIZMÓW PRZEPROWADZAJĄCYCH BEZTLENOWE UTLENIANIE AMONIAKU (ANAMMOX) Proces Anammox jest bardzo interesującą alternatywą dla klasycznych metod usuwania azotu ze strumieni o wysokim stężeniu azotu i wysokiej temperaturze (np. odcieki z węzła gospodarki osadowej). Niestety, trudności z jego rozruchem i nierozpoznany w pełni wpływ czynników środowiskowych powodują, iż nie jest on powszechnie stosowany w oczyszczalniach ścieków. Przy poszerzaniu wiedzy na temat tego procesu, bardzo istotna jest możliwość identyfikacji gatunkowej bakterii Anammoxoraz produktów ich metabolizmu. Artykuł prezentuje obecny stan wiedzy na temat wykorzystania metody FISH do oceny struktury gatunkowej bakterii prowadzących proces Anammox. 1. WSTĘP Usuwanie azotu ze ścieków wykorzystuje połączenie autotroficznego procesu nitryfikacji z heterotroficznym procesem denitryfikacji. Przez wiele lat uznawano, że proces utleniania NH 4 + wymaga warunków tlenowych, jednak pierwsze wzmianki o istnieniu mikroorganizmów zdolnych do beztlenowego utleniania jonów amonowych pochodzą z lat siedemdziesiątych XX wieku. Wtedy Broda wysunął taką hipotezę opierającą się jedynie na podstawie obliczeń termodynamicznych i bilansu związków azotowych [4, 9]. Beztlenowe utlenianie jonów amonowych (Anammox) zostało potwierdzone eksperymentalnie w 1995 roku w oczyszczalni ścieków przemysłowych w Delft, w Holandii przez Muldera [9]. Anammox został opisany jako nowy szlak mikrobiologicznego obiegu azotu, gdzie azotyny są akceptorem elektronów, natomiast produktami * Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Politechnika Wrocławska, pl. Grunwaldzki 9, Wrocław, izabela.biedron@pwr.wroc.pl.
2 62 I. BIEDROŃ, K.JANIAK pośrednimi są: hydroksyloamina i hydrazyna [2, 10]. W procesie Anammox uczestniczą mikroorganizmy typu Planctomycetes. Pierwszy opis bakterii Anammox pochodzi z 1999 roku, była to "Brocadia anammoxidans", która nie była czystym szczepem w rozumieniu klasycznej mikrobiologii. Gatunek ten nie został oficjalnie uznany, dlatego też otrzymał przedrostek Candidatus [4]. 2.CHARAKTERYSTYKA BAKTERII ANAMMOX Badania nad mikroorganizmami Anammox klasycznymi metodami były nieskuteczne, dlatego niezbędna okazała się izolacja ich DNA i amplifikacja ze standardowymi starterami 16S rdna. Na podstawie pozyskanych sekwencji bakterie Anammox zakwalifikowano do typu Planctomycete [10].Obecnie opisanych jest pięć rodzajów tych organizmów, które zostały wykryte w osadach pochodzących z różnych oczyszczalni ścieków (Candidatus: Brocadia, Kuenenia, Scalindua, Anammoxoglobus, Jettenia). Tylko rodzaj Candidatus Scalindua wydaje się być powszechny dla ekosystemów naturalnych [1, 4]. Podobieństwo sekwencji charakterystycznej dla rodzaju waha się wśród tych gatunków między 87-99%. Niezależnie od stosunkowo dużego dystansu filogenetycznego, wszystkie z organizmów należą do rzędu Brocadiales [4] Są to organizmy wolnorosnące, będące obligatoryjnymi anaerobami, dla których stężenie 2 µm tlenu wpływa hamująco na dalszy rozwój. Dowiedziono, że bakterie Anammox nie są obligatoryjnymi chemolitoautotrofami, poza NH 4 + mogą wykorzystywać Fe 2+ i związki organiczne (kwasy karboksylowe) jako donory elektronów (np. gatunek Anammoxoglobus propionicus, który wzrasta na propionianie). Jetten zaznacza, że bakterie Anammox w swoim metabolizmie mogą również wykorzystywać Fe 3+, tlenki manganu i azotany jako akceptory elektronów [4]. Szczególnie istotne jest wykorzystywanie azotanów przez te mikroorganizmy, ponieważ tak jak w procesie denitryfikacji, są one przekształcane w N 2, ale w innym szeregu przemian. Azotany są redukowane do azotynów i jonów amonowych, a te w procesie anammox przekształcane są w N 2. Przeprowadzanie takiego szeregu przemian pozwala bakteriom anammox pozostać niezauważonymi pośród grupy bakterii przeprowadzających denitryfikację [4]. Bakterie Gram ujemne Anammox jako źródło węgla wykorzystują CO 2. Cechą charakterystyczną w budowie komórek jest brak peptydoglikanu w ścianie komórkowej, obecność unikalnego organellum- anamoksosomu oraz zróżnicowaną na kompartmenty cytoplazmę. Obecność dwóch błon po wewnętrznej stronie ściany komórkowej tworzy charakterystyczne przedziały. Błona cytoplazmatyczna okala cytoplazmę nie zawierającą RNA-paryfoplazmę, druga, wewnętrzna błona otacza ryboplazmę, która zawiera rybosomy i otoczony podwójna błoną anamoksosom. Anamoksosom zajmuje 50-70% objętości komórki. Błona otaczająca anamoksosom
3 Wykorzystanie fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH) do oceny struktury gatunkowej 63 zawiera specyficzne lipidy, które wpływają na jej wysoką wytrzymałość. Jest to związane z koniecznością utrzymania gradientu stężeń w trakcie reakcji Anammox oraz zapobiega penetracji hydrazyny do ryboplazmy. Biomasa utworzona z bakterii Anammox jest zwykle barwy czerwonej, ze względu na wysoka zawartość hemu (lub heminy) w cząsteczkach reduktazy hydrazyny i w cytochromach. Obecnie opisano 9 gatunków bakterii Anammox [11]. 3. METODA FISH I JEJ MODYFIKACJE Dostępność zaawansowanych metod biologii molekularnej umożliwia dokładną analizę składu gatunkowego jak i rozmieszczenia przestrzennego mikroorganizmów danej biocenozy. Fluorescencyjna hybrydyzacja in situ (FISH) służy do wykrywania danej sekwencji DNA za pomocą znakowanej fluorochromem sondy oligonukleotydowej. W identyfikacji mikroorganizmów Anammox należy wykorzystywać co najmniej dwie sondy: charakterystyczną dla grupy oraz specyficzną gatunkowo, jednoczesny sygnał z dwóch sond pozwala na przyporządkowanie danego organizmu do gatunku i eliminuje mylną interpretację obecnych w próbkach artefaktów [13]. Sondy są to krótkie sekwencje DNA (16-20 nukleotydów) znakowane barwnikiem fluorescencyjnym. Sekwencje te są komplementarne do sekwencji 16S rrna występujących w komórkach bakteryjnych. Mikroorganizmy mogą być dzięki tej metodzie zlokalizowane oraz zidentyfikowane. Dzięki zastosowaniu metody fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ zidentyfikowano bakterie Anammox bytujące w różnych rodzajach reaktorów i pochodzących z różnych typów ścieków. Głównymi zaletami metody FISH jest łatwe, szybkie i bezpośrednie określenie składu jakościowego, jak i ilościowego badanej próbki. Jednak nie jest ona wolna od wad, by móc ją stosować należy posiadać podstawowe informacje o badanym ekosystemie, znać sekwencję rrna szukanego mikroorganizmu. Nie zawsze jest możliwe stworzenie restrykcyjnej sondy, jeśli stosowane kryteria są związane z właściwościami metabolizmu drobnoustrojów, projekt sondy i optymalizacja procedury może być procesem czasochłonnym, natomiast analiza struktury agregatów wymaga zastosowania kosztownego mikroskopu konfokalnego [14]. FISH-MAR i FISH-ISR są zaawansowanymi metodami, które pozwalają określić aktywność metaboliczną bakterii Anammox [34]. Organizmy te, nawet przy niskiej aktywności metabolicznej wykazują stosunkowo dużą aktywność rybosomów. W związku z tym faktem, w celu określenia ich rzeczywistej aktywności należy ocenić zawartość prekursora rrna, którego częścią jest region międzygenowy ISR umiejscowiony między 16S rrna a 23S rrna [10,3]. Wówczas intensywność sygnału FISH jest proporcjonalna do stężenia prekursorów rrna w komórkach. Jest to istotne, ponieważ bakterie anammox, w okresach niskiej aktywności metabolicznej, nie
4 64 I. BIEDROŃ, K.JANIAK zmniejszają liczby rybosomów w swoich komórkach, tak więc zawartość rrna nie odzwierciedla w tym wypadku aktywności metabolicznej. Wadą tej metody jest brak konserwatywności w tym fragmencie RNA, istnieje możliwość, że wśród dwóch szczepów jednego gatunku, fragment ISR będzie posiadał odmienną sekwencję nukleotydów. Oznacza to, że w przypadku ISR-FISH sondy muszą być projektowane indywidualnie dla każdego ekosystemu [9]. Inną metodą oparta na analizie FISH jest FISH-MAR. Jest to połączenie fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ z mikroautoradiografią. Mikroautoradiografia polega na znakowaniu radioizotopowym substratów ( 14 C-etyl, 14 C- maślan), których umiejscowienie w komórce określa się w wyniku obserwacji mikroskopowej [7]. Wykorzystywana jest jako ogólna metoda oznaczania aktywności metabolicznej organizmów Anammox. Pozwala ona określić m.in. chemolitoautortoficzny szlak bakterii Anammox, przy użyciu wyznakowanego 14 CO 2 w próbce zawierającej bakterie tlenowo i beztlenowo utleniające jony amonowe [9]. Standardowa procedura FISH nie sprawdza się w przypadku gęstej struktury biomasy, wówczas należy zastosować zmodyfikowaną procedurę CARD (Catalysed Reporter Deposition)-FISH [12]. Dlatego też jest to często stosowana metoda do analizy próbek pochodzących z oczyszczalni ścieków [8]. Technika ta obejmuje, wzmocnienie sygnału przy użyciu peroksydazy chrzanowej oraz tyramidu. Sonda jest związana kowalencyjnie z peroksydazą chrzanową (HRP), która w trakcie etapu amplifikacji, katalizuje wytworzenie rodników tyramidu. Są to wysoce reaktywne cząstki, które wiążą się już z pojedynczym rybosomem, wzmacniając wielokrotnie (od 4 do 10 razy) emitowany sygnał. Jest to metoda idealna w przypadku próbek o niskim sygnale standardowego protokołu FISH [14]. Jej główna wadą są pojawiające się niespecyficzne sygnały wynikające z aktywności endogennych peroksydaz. W takim wypadku pomocne może być działanie na próbkę H 2 O 2 przed hybrydyzacją [12]. 4.PODSUMOWANIE W przeciągu ostatnich 13 lat Anammox został wdrożony w oczyszczalniach ścieków jako obniżających koszty i przyjazny środowisku proces usuwania azotu. W porównaniu do klasycznego wykorzystania procesów nitryfikacji i denitryfikacji proces Anammox jest przeprowadzany przy niższym zapotrzebowaniu tlenu oraz nie wymaga dostarczanie materii organicznej, co w konsekwencji pozwala zredukować koszty o około 60-90% i obniżyć emisję CO 2 o 90% [5,16]. Głównym problemem we wdrożeniu systemu Anammox są trudności z jego rozruchem. Mikroorganizmy odpowiedzialne za ten proces charakteryzują się powolnym czasie podwojenia populacji, dlatego też okres wymagany do rozruchu reaktora w rzeczywistych obiektach wynosi (w przypadku braku zaszczepu) od kilku do kilkunastu miesięcy [16]. Znajomość
5 Wykorzystanie fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH) do oceny struktury gatunkowej 65 funkcjonowania oraz pozycji bakterii Anammox w heterogenicznej grupie mikroorganizmów jest kluczowe dla usprawnienia procesów usuwania azotu w oczyszczalniach ścieków [6]. Zaletą analiz opartych na fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ jest uzyskanie wiarygodnych wyników, ponieważ w przeciwieństwie do techniki PCR nie mamy tu do czynienia z wielokrotnym namnażaniem poszukiwanej sekwencji. Metody FISH pozwalają również dostrzec przestrzenną lokalizację badanej grupy mikroorganizmów [15]. Badania nad procesem Anammox jest przykładem wartości podstawowych badań mikrobiologicznych, których wyniki mogą być wykorzystywane w obiektach o skali przemysłowej. LITERATURA [1] HU B, ZHENG P, TANG C, CHEN J, BIEZEN E, ZHANG L, NI B, JETTEN M, YAN J, YU H, KARTAL B., Identification and quantification of anammox bacteria in eight nitrogen removal reactors, Water Research, 2010, Vol. 44, [2] JETTEN M, WAGNER M, FUERST J, VAN LOOSDRECHT M, KUENEN G, STROUS M., Microbiology and application of the anaerobic ammonium oxidation ( anammox ) process, Current Opinion in Biotechnology, 2001, Vol. 12, [3] JETTEN M, SCHMID M, SCHMIDT I, WUBBEN M, VAN DONGEN U, ABMA W, SLIEKERS O, REVSBECH N, BEAUMONT H, OTTOSEN L, VOLCKE E, LAANBROEK H, CAMPOSGOMEZ J, COLE J, VAN LOOSDRECHT M, MULDER J, FUERST J, RICHARDSOND, VAN DE PAS K, MENDEZ- PAMPIN R, THIRD K, CIRPUS I, VAN SPANNING R, BOLLMANN A, NIELSEN L, OP DEN CAMP H, SCHULTZ C, GUNDERSEN J, VANROLLEGHEM P, STROUS M, WAGNER M, KUENEN G., Improved nitrogen removal by application of new nitrogen- cycle bacteria, Re/Views in Environmental Science & Bio/Technology, 2002, Vol. 1, [4] JETTEN M, NIFTRIK L, STORUS M, KARTAL B, KELTJENS J, OP DEN CAMP H., Biochemistry and molecular biology of anammox bacteria, Critical Reviews in Biochemistry and Molecular Biology, 2009, Vol. 44, [5] KARTAL B, KOLEVA M, ARSOV R, VAN DER STAR W, JETTEN M, STROUS M, Adaptation of a freshwater anammox population to high salinity wastewater, Journal of Biotechnology, 2006, Vol. 126, [6] KINDAICHI T, TSUSHIMA I, OGASAWARA Y, SHIMOKAWA M, OZAKI N, SATOH H, OKABE S., In Situ Activity and Spatial Organization of Anaerobic Ammonium-Oxidizing (Anammox) Bacteria in Biofilms, Applied and Environmental Microbiology, 2007, Vol. 73, [7] LEE N, NIELSEN P, ANDREASEN K, JURETSCHKO S, NIELSEN J, SCHLEIFER K, WAGNER M., Combination of Fluorescent In Situ Hybridization and Microautoradiography a New Tool for Structure-Function Analyses in Microbial Ecology, Appl. Environ. Microbiol., 1999, Vol. 65, [8] LI M, GU J., Advances in methods for detection of anaerobic ammonium oxidizing (anammox) bacteria, Appl. Microbiol. Biotechnol., 2011, Vol. 90, [9] SCHMID M, MAAS B, DAPENA A, VAN DE PAS_SCHOONEN K, VAN DE VOSSENBERG J, KARTAL B, VAN NIFTRIK L, SCHMIDT I, CIRPUS I, KUENEN J, WAGNER M, SINNINGHE J, KUYPERS D, REVSBECH N, MENDEZ R, JETTEN M, STROUS M., Biomarkers for In Situ
6 66 I. BIEDROŃ, K.JANIAK Detection of Anaerobic Ammonium- Oxidizing (Anammox) Bacteria, Applied and Environmental Microbiology, 2005, Vol. 71, [10] SCHMIDT I, SLIEKERS O, SCHMID M, CIRPUS I, STROUS M, BOCK E, KUENEN G, JETTEN M., Aerobic and anaerobic ammonia oxidizing bacteria- competitors or natural partners?, FEMS Microbiology Ecology, 2002, Vol. 39, [11] NOZHEVNIKOVA A, SIMANKOVA M, LITTI Y., Application of the Microbial Process of Anaerobic Ammonium Oxidation (ANAMMOX) in Biotechnological Watewater Treatment, Applied Biochemistry and Microbiology, 2012, Vol. 48, [12] PAVLEKOVIC M, SCHMID M, SCHMIDER- POIGNEE N, SPRING S, PILHOFER M, GAUL T, FIANDACA M, LOFFLER F, JETTEN M, SCHLEIFER K, LEE N, Optimization of three FISH procedures for in situ detection of anaerobic ammonium oxidizing bacteria in biological wastewater treatment, Journal of Microbiological Methods, 2009, Vol. 78, [13] RASZKA A, ZIEMBIŃSKA A, WIECHETEK A., Metody i techniki biologii molekularnej w biotechnologii środowikowej, Środowisko, 2009, Vol. 2, [14] SANZ L, KOCHLING T., Molecuar biology techniques used in wastewater treatment: An overview, Process Biochemistry, 2007, Vol. 42, [15] TERADA A, ZHOU S, HOSOMI M., Presence and detection of anaerobic ammonium-oxidizing (anammox) bacteria and appraisal of anammox process for high-strength nitrogenous wastewater treatment: a review, Clean. Techn.Environ. Policy., 2011, Vol. 13, [16] WANG T, ZHANG H, YANG F, LIU S, FU Z, CHEN H, Start-up of the Anammox process from the conventional activated sludge in a membrane bioreactor, Bioresource Technology, 2009, Vol. 100, FLUORESCENCE IN-SITU HYBRIDIZATION (FISH) AS AN INSTRUMENT OF SPECIES STRUCTURE IDENTIFICATION OF AMMONIUM-OXIDIZING (ANAMMOX) BACTERIA Anammox process is very interesting alternative for classic methods of nitrogen removal from highly concentrated and warm streams (such as digested liquors). Unfortunately, difficulties in starting-up and still poorly known influence of different environmental conditions leads to problems in implementation. This article discuss briefly current state of art of FISH method as a way to identify species structure and metabolism characteristics is valuable tool accelerating development of knowledge about this process.
NOWE TRENDY W USUWANIU AZOTU AMONOWEGO ZE ŚCIEKÓW: NITRYTACJA ANAMMOX W NISKIEJ TEMPERATURZE
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 18, Iss. 2, Apr. 2017, pages 175 179 DOI: 10.12912/23920629/68334 Received: 2017.01.12 Accepted: 2017.03.14 Published: 2017.04.01 NOWE TRENDY W USUWANIU
Bardziej szczegółowodr Karol Trojanowicz Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie Instytut Politechniczny Zakład Inżynierii Środowiska
Związek pomiędzy wzrostem wydajności wytwarzania biogazu i samowystarczalnością energetyczną oczyszczalni ścieków a technologią autotroficznej deamonifikacji (proces ANAMMOX) dr Karol Trojanowicz Państwowa
Bardziej szczegółowoMARTA MAZURKIEWICZ * USUWANIE ZWIAZKÓW AZOTU ZE ŚCIEKÓW W OCZYSZCZALNI W KOSTRZYNIE NAD ODRĄ
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 147 Nr 27 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2012 MARTA MAZURKIEWICZ * USUWANIE ZWIAZKÓW AZOTU ZE ŚCIEKÓW W OCZYSZCZALNI W KOSTRZYNIE NAD ODRĄ S t r e s z c z e n i e Efektywne
Bardziej szczegółowoCzynniki wpływające na emisję podtlenku azotu
Czynniki wpływające na emisję podtlenku azotu Mgr inż. Aneta KarpińskaZaleska Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Wymagania dotyczące obniżenia wielkości emisji podtlenku azotu
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE PROCESU ANAMMOX W OCZYSZCZANIU WÓD POOSADOWYCH
anammox, usuwanie azotu, wody poosadowe Dominika SOBOTKA* ZASTOSOWANIE PROCESU ANAMMOX W OCZYSZCZANIU WÓD POOSADOWYCH Niniejszy artykuł przedstawia możliwości biologicznego usuwania azotu z wód poosadowych
Bardziej szczegółowoBiologiczne oczyszczanie ścieków
Biologiczne oczyszczanie ścieków Ściek woda nie nadająca się do użycia do tego samego celu Rodzaje ścieków komunalne, przemysłowe, rolnicze Zużycie wody na jednego mieszkańca l/dobę cele przemysłowe 4700
Bardziej szczegółowoMikrobiologiczne badania osadu czynnego wykorzystującego zewnętrzne źródła węgla. z produktów ubocznych przemysłu spirytusowego
Gdańsk, 15-17 kwietnia 2012 r. Seminarium naukowo-techniczne pt. Mikrobiologiczne badania osadu czynnego wykorzystującego zewnętrzne źródła węgla w ramach projektu Innowacyjne źródło węgla dla wspomagania
Bardziej szczegółowoWPŁYW STRATEGII NAPOWIETRZANIA W CYKLU PRACY SBR NA EFEKTYWNOŚĆ NITRITACJI-DENITRITACJI PODCZAS OCZYSZCZANIA ODCIEKÓW SKŁADOWISKOWYCH
Dorota Kulikowska 1, Katarzyna Bernat, Bartosz Kowalski WPŁYW STRATEGII NAPOWIETRZANIA W CYKLU PRACY SBR NA EFEKTYWNOŚĆ NITRITACJI-DENITRITACJI PODCZAS OCZYSZCZANIA ODCIEKÓW SKŁADOWISKOWYCH Streszczenie.
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE WYDZIAŁ NAUK O ŚRODOWISKU
UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE WYDZIAŁ NAUK O ŚRODOWISKU Streszczenie rozprawy doktorskiej pt: Efektywność usuwania azotu i fosforu w bio-elektrochemicznym reaktorze SBBR mgr inż. Izabella
Bardziej szczegółowoANITA Mox Zrównoważone oczyszczanie ścieków wysoko obciążonych amoniakiem
ANITA Mox Zrównoważone oczyszczanie ścieków wysoko obciążonych amoniakiem WATER TECHNOLOGIES Ekonomiczna i zrównoważona odpowiedź na wyzwanie oczyszczania ścieków wysoko obciążonych amoniakiem W oczyszczalni
Bardziej szczegółowoProcesy usuwania związków azotu i fosforu w sekwencyjnym reaktorze porcjowym z błoną biologiczną (SBBR)
Artur Mielcarek 1, Joanna Rodziewicz 2, Karolina Kupczyk 3, Magdalena Rokicka Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie 4 Procesy usuwania związków azotu i fosforu w sekwencyjnym reaktorze porcjowym z
Bardziej szczegółowoCYKL AZOTU W BIOSFERZE
CYKL AZOTU W BIOSFERZE Stopień utlenienia związek +5 N 2 O 5 HNO 3, NO 3 - +4 NO 2 N 2 O 4 +3 HNO 2 NO 2 - +2 NO +1 N 2 O 0 N 2 (-1, -2) (NH 2 OH, N 2 H 4 ) -3 NH 3, NH + 4 CH 3 NH 2 Stopień utlenienia
Bardziej szczegółowoInnowacyjna technologia oczyszczania odcieków pofermentacyjnych
Innowacyjna technologia oczyszczania odcieków pofermentacyjnych Krzysztof Barbusiński ostatnich latach obserwuje się szybki postęp w opracowywaniu i wdrażaniu innowacyjnych technologii usu- W wania azotu
Bardziej szczegółowoWARUNKI PROCESU DENITRYFIKACJI NA PRZYKŁADZIE OCZYSZCZALNI W KOSTRZYNIE NAD ODRĄ
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 142 Nr 22 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2011 ZOFIA SADECKA *, MARTA MAZURKIEWICZ ** WARUNKI PROCESU DENITRYFIKACJI NA PRZYKŁADZIE OCZYSZCZALNI W KOSTRZYNIE NAD ODRĄ
Bardziej szczegółowoOBSZERNE STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Katedra Biotechnologii Środowiskowej OBSZERNE STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wspomaganie procesu anammox w niskich temperaturach zredukowanym tlenkiem grafenu
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ
OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA - INŻYNIERSKIE Mikrobiologia Rola mikrobiologii. Świat mikroorganizmów: wirusy, bakterie, archebakterie,
Bardziej szczegółowoWROCŁAW JAKO OCZYSZCZALNIA ZERO- ENERGETYCZNA SFERA MARZEŃ CZY REALNA ALTERNATYWA?
zero-energetyczna oczyszczalnia, oszczędzanie energii, oczyszczanie ścieków, optymalizacja Mateusz MUSZYŃSKI-HUHAJŁO* WROCŁAW JAKO OCZYSZCZALNIA ZERO- ENERGETYCZNA SFERA MARZEŃ CZY REALNA ALTERNATYWA?
Bardziej szczegółowoNOWE KIERUNKI ROZWOJU TECHNOLOGII USUWANIA AZOTU W KOMUNALNYCH OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW
NOWE KIERUNKI ROZWOJU TECHNOLOGII USUWANIA AZOTU W KOMUNALNYCH OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW Jacek Mąkinia Politechnika Gdańska Wydział InŜynierii Lądowej i Środowiska Udział w gremiach międzynarodowych zajmujących
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU
PODSTAWY TECHNOLOGII OGÓŁNEJ wykład 1 TECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU Technologia chemiczna - definicja Technologia chemiczna
Bardziej szczegółowoGliwice, r.
WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ UL. AKADEMICKA 2 44-100 GLIWICE T: +48 32 237 29 15 T: +48 32 237 28 24 F: +48 32 237 29 46 kbs@polsl.gliwice.pl N I P :
Bardziej szczegółowoProcesy biotransformacji
Biohydrometalurgia jest to dział techniki zajmujący się otrzymywaniem metali przy użyciu mikroorganizmów i wody. Ma ona charakter interdyscyplinarny obejmujący wiedzę z zakresu biochemii, geomikrobiologii,
Bardziej szczegółowoZastosowanie gliceryny surowej jako źródła węgla podczas usuwania związków azotu z odcieków składowiskowych metodą osadu czynnego
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 35 2013 Nr 2 Dorota Kulikowska, Katarzyna Bernat, Karol Sus Zastosowanie gliceryny surowej jako źródła węgla podczas usuwania związków azotu z odcieków składowiskowych metodą osadu
Bardziej szczegółowoWiciowce nanoplanktonowe: po co zajmować się czymkolwiek innym?
Wiciowce nanoplanktonowe: po co zajmować się czymkolwiek innym? Dr Kasia Piwosz Zakład Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza Plan prezentacji Kim są wiciowce nanoplanktonowe? Jaka jest ich rola w środowisku
Bardziej szczegółowoOFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze MIKROBIOLOGII
OFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze MIKROBIOLOGII Opracowanie zestawu do wykrywania DNA Aspergillus flavus za pomocą specjalistycznego sprzętu medycznego. Jednym
Bardziej szczegółowoPlatforma Genie II. innowacyjne narzędzie do identyfikacji materiału genetycznego patogenów techniką LAMP Loop-mediated Isothermal AMPlification
1 Platforma Genie II innowacyjne narzędzie do identyfikacji materiału genetycznego patogenów techniką LAMP Loop-mediated Isothermal AMPlification 1 2 Charakterystyka platformy Genie II Genie II jest innowacyjnym
Bardziej szczegółowoTematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2
Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2 Nr lekcji Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i podstawą programową PSO, wymagania edukacyjne i podstawa programowa
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ. Mgr inż. Piotr Banaszek
WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ UL. AKADEMICKA 2 44-100 GLIWICE T: +48 32 237 29 15 T: +48 32 237 28 24 F: +48 32 237 29 46 kbs@polsl.gliwice.pl N I P :
Bardziej szczegółowoRola oczyszczalni ścieków w w eliminowaniu ciekach
Rola oczyszczalni ścieków w w eliminowaniu SCCP i MCCP w odprowadzanychściekach ciekach Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 18.11.2011 Jan Suschka Przypomnienie w aspekcie obecności ci SCCP/MCCP w ściekach
Bardziej szczegółowoPROCES DEFOSFATACJI DENITRYFIKACYJNEJ
bakterie PAO, bakterie dpao, defosfatacja denitryfikacyjna Ewa GALAS* PROCES DEFOSFATACJI DENITRYFIKACYJNEJ Przez wiele lat uważano, że bakterie defosfatacyjne mogą rosnąć i nadmiarowo gromadzić fosfor
Bardziej szczegółowoWPŁYW RODZAJU ZEWNĘTRZNEGO ŹRÓDŁA WĘGLA ORGANICZNEGO NA SZYBKOŚĆ DENITRYFIKACJI
kwas octowy, kwas cytrynowy, szybkość denitryfikacji, zewnętrzne źródło węgla organicznego Artur MIELCAREK, Joanna RODZIEWICZ, Karolina KUPCZYK, Magdalena ROKICKA* WPŁYW RODZAJU ZEWNĘTRZNEGO ŹRÓDŁA WĘGLA
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska II stopnia (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk.
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013
Bardziej szczegółowoOsad nadmierny Jak się go pozbyć?
Osad nadmierny Jak się go pozbyć? AquaSlat Ltd. Rozwiązanie problemu Osad nadmierny jest niewygodnym problemem dla zarządów oczyszczalni i społeczeństwa. Jak dotąd nie sprecyzowano powszechnie akceptowalnej
Bardziej szczegółowoOczyszczanie ścieków w reaktorach BPR z całkowitą redukcją osadu nadmiernego
Oczyszczanie ścieków w reaktorach BPR z całkowitą redukcją osadu nadmiernego Osad nadmierny jest niewygodnym problemem dla zarządów oczyszczalni i społeczeństwa. Jak dotąd nie sprecyzowano powszechnie
Bardziej szczegółowoUsuwanie związków azotu ze ścieków w procesach denitryfikacji i skróconej denitryfikacji z wykorzystaniem melasy jako źródła węgla organicznego
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 38 2016 Nr 2 Katarzyna Bernat, Dorota Kulikowska, Adam Kordel Usuwanie związków azotu ze ścieków w procesach denitryfikacji i skróconej denitryfikacji z wykorzystaniem melasy jako
Bardziej szczegółowoTECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA
DNA 28SRNA 18/16S RNA 5SRNA mrna Ilościowa analiza mrna aktywność genów w zależności od wybranych czynników: o rodzaju tkanki o rodzaju czynnika zewnętrznego o rodzaju upośledzenia szlaku metabolicznego
Bardziej szczegółowoWpływ azotynów i zewnętrznych źródeł węgla na efektywność usuwania azotu w procesie nitryfikacji denitryfikacji w reaktorze SBR
Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Wpływ azotynów i zewnętrznych źródeł węgla na efektywność usuwania azotu w procesie nitryfikacji denitryfikacji w reaktorze SBR J. MAJTACZ,
Bardziej szczegółowoDane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska
Dane mikromacierzowe Mateusz Markowicz Marta Stańska Mikromacierz Mikromacierz DNA (ang. DNA microarray) to szklana lub plastikowa płytka (o maksymalnych wymiarach 2,5 cm x 7,5 cm) z naniesionymi w regularnych
Bardziej szczegółowoEco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych
TM Eco-Tabs Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych Prof. dr hab. Ryszard J. Chróst Zakład Ekologii Mikroorganizmów UW Przyczyny i skutki eutrofizacji wód podlegające
Bardziej szczegółowoHybrydyzacja kwasów nukleinowych
Hybrydyzacja kwasów nukleinowych Jaka jest lokalizacja genu na chromosomie? Jakie jest jego sąsiedztwo? Hybrydyzacja - powstawanie stabilnych struktur dwuniciowych z cząsteczek jednoniciowych o komplementarnych
Bardziej szczegółowoII stopień Ogólnoakademicki
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012 r. Kod modułu Nazwa modułu Biotechnologia ścieków Nazwa modułu w języku angielskim Waste water biotechnology
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE USUWANIE ZWIĄZKÓW AZOTU ZE ŚCIEKÓW ZAWIERAJĄCYCH SULFONAMIDY
WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ KRÓLEWSKA POLITECHNIKA W SZTOKHOLMIE Anna Makuch BIOLOGICZNE USUWANIE ZWIĄZKÓW AZOTU ZE ŚCIEKÓW ZAWIERAJĄCYCH SULFONAMIDY ROZPRAWA DOKTORSKA Promotorzy: Prof. dr
Bardziej szczegółowoRecenzja dorobku naukowego, dydaktycznego, organizacyjnego i pracy habilitacyjnej dr inż. Katarzyny Bernat
Łódź, dn. 6. 08. 2015 r. Prof. dr hab. inż. Liliana Krzystek Katedra Inżynierii Bioprocesowej Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechnika Łódzka Recenzja dorobku naukowego, dydaktycznego,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA BAKTERII NITRYFIKACYJNYCH I ICH ROLA W OBIEGU AZOTU
nitryfikacja, bakterie nitryfikacyjne, obieg azotu, azotany, azotyny Barbara PODLASKA, Stefan RUSSEL* CHARAKTERYSTYKA BAKTERII NITRYFIKACYJNYCH I ICH ROLA W OBIEGU AZOTU Mikroorganizmy nitryfikacyjne wywierają
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. (pieczęć wydziału) Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 KARTA PRZEDMIOTU (pieczęć wydziału) Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9 1. Nazwa przedmiotu: Mikrobiologia ogólna 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowoŚCIEKÓW MLECZARSKICH. Prof. nzw. dr hab. inż. Krzysztof Barbusiński Politechnika Śląska Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki
ZASTOSOWANIE BIOREAKTORÓW BEZTLENOWYCH DO PODCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW MLECZARSKICH Prof. nzw. dr hab. inż. Krzysztof Barbusiński Politechnika Śląska Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki E-mail: krzysztof.barbusinski@polsl.pl
Bardziej szczegółowoGRADIENT TEMPERATUR TOUCH DOWN PCR. Standardowy PCR RAPD- PCR. RealTime- PCR. Nested- PCR. Digital- PCR.
Standardowy PCR RAPD- PCR Nested- PCR Multipleks- PCR Allelospecyficzny PCR Touchdown- PCR RealTime- PCR Digital- PCR In situ (slide)- PCR Metylacyjno specyficzny- PCR Assembly- PCR Inverse- PCR GRADIENT
Bardziej szczegółowoPROCES BIOLOGICZNEJ WZMOŻONEJ DEFOSFATACJI
bakterie akumulujące fosfor (PAO), bakterie dpao, defosfatacja, proces EBPR Ewa GALAS * PROCES BIOLOGICZNEJ WZMOŻONEJ DEFOSFATACJI Usuwanie fosforu ze ścieków jest bardzo istotne z powodu przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoUsuwanie zwi¹zków azotowych w warunkach sta³ego napowietrzania
PRACE EKSPERYMENTALNE Usuwanie zwi¹zków azotowych w warunkach sta³ego napowietrzania Katedra Biotechnologii w Ochronie Œrodowiska, Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski, Olsztyn Nitrogen compounds removal in
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Bardziej szczegółowoCENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE. BioProcessLab. Dr inż. Karina Michalska
CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE BioProcessLab Dr inż. Karina Michalska PLAN PREZENTACJI 1.Opieka merytoryczna 2.Obszar badawczy 3.Wyposażenie 4.Oferta współpracy OPIEKA MERYTORYCZNA 1. Praca
Bardziej szczegółowoMikrobiologia a inżynieria środowiska
Śląskie spotkanie z Biobiznesem Mikrobiologia a inżynieria środowiska Joanna Surmacz-Górska Gliwice, 22 marca 2013 Katedra Biotechnologii Środowiskowej Zespoły badawcze Technologii oczyszczania ścieków
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BIOINFORMATYKI 12 MIKROMACIERZE
PODSTAWY BIOINFORMATYKI 12 MIKROMACIERZE WSTĘP 1. Mikromacierze ekspresyjne tworzenie macierzy przykłady zastosowań 2. Mikromacierze SNP tworzenie macierzy przykłady zastosowań MIKROMACIERZE EKSPRESYJNE
Bardziej szczegółowoGenetyka i biologia eksperymentalna studia I stopnia 2017/18/19/20
Genetyka i biologia eksperymentalna studia I stopnia 2017/18/19/20 002 SEMESTR 1 Biofizyka Biophysics 2 E 30 20 10 Chemia ogólna i analityczna General and analytical chemistry 6 E 90 30 60 Matematyka Mathematics
Bardziej szczegółowoMULTI BIOSYSTEM MBS. Nowoczesne technologie oczyszczania ścieków przemysłowych Multi BioSystem MBS
MULTI BIOSYSTEM MBS Nowoczesne technologie oczyszczania ścieków przemysłowych Multi BioSystem MBS TECHNOLOGIA MBS ZAPEWNIA: Efektywność oczyszczania, mająca na uwadze proekologiczne wartości; Aspekty ekonomiczne,
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 868 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3 Data wydania: 21 lipca 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoWykorzystanie metody PCR-DGGE do badania zmienności genotypowej bakterii zasiedlających złoże tarczowe oczyszczające modelowe ścieki koksownicze
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 36 2014 Nr 1 Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, Grzegorz Cema, Marta Kalbarczyk, Sebastian Żabczyński Wykorzystanie metody PCR-DGGE do badania zmienności genotypowej bakterii zasiedlających
Bardziej szczegółowoTECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE. Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji)
TECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji) Prowadzący: mgr inż. Anna Banel 1 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoMikrobiologia środowiskowa - opis przedmiotu
Mikrobiologia środowiskowa - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Mikrobiologia środowiskowa Kod przedmiotu 13.4-WB-OSOD-MŚr-W-S14_pNadGenMVRC0 Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE TECHNIKI MIKROSKOPOWE I BIOLOGII MOLEKULARNEJ W OCENIE GRANULOWANANEJ BIOMASY
POST. MIKROBIOL., 2012, 51, 1, 67 74 http://www.pm.microbiology.pl NOWOCZESNE TECHNIKI MIKROSKOPOWE I BIOLOGII MOLEKULARNEJ W OCENIE GRANULOWANANEJ BIOMASY Beata Kończak 1 *, Jagna Karcz 2, Korneliusz
Bardziej szczegółowoObniżenie ilości azotu odprowadzanego w ściekach oczyszczonych do środowiska
Eugeniusz Klaczyński Envirotech Sp. z o.o. Biologiczne usuwanie azotu ze ścieków komunalnych Obniżenie ilości azotu odprowadzanego w ściekach oczyszczonych do środowiska jest jednym z najważniejszych zadań
Bardziej szczegółowoDynamika ilościowa AOB w procesie biologicznego oczyszczania odcieków składowiskowych w warunkach beztlenowych
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2011, t. 14, nr 4, s. 309-322 Łukasz JURCZYK*, Justyna KOC-JURCZYK*, Paulina RÓŻALSKA *Zakład Biologicznych Podstaw Rolnictwa i Edukacji Środowiskowej Uniwersytet Rzeszowski,
Bardziej szczegółowoHybrydyzacja kwasów nukleinowych
Hybrydyzacja kwasów nukleinowych Jaka jest lokalizacja tego genu na chromosomie? Jakie jest jego sąsiedztwo? Hybrydyzacja - powstawanie stabilnych struktur dwuniciowych z cząsteczek jednoniciowych o komplementarnych
Bardziej szczegółowoWpływ stałego pola magnetycznego na przemiany związków azotu w biologicznym złożu tarczowym
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
Bardziej szczegółowoWYBRANE RODZAJE REAKCJI PCR. RAPD PCR Nested PCR Multipleks PCR Allelo-specyficzny PCR Real Time PCR
RAPD PR Nested PR Allelo-specyficzny PR Real Time PR RAPD PR (Random Amplification of Polymorphic DNA) wykorzystywany gdy nie znamy sekwencji starterów; pozwala namnożyć losowe fragmenty o różnej długości;
Bardziej szczegółowoWykorzystanie bakterii Alcaligenes faecalis w oczyszczaniu ścieków metodą osadu czynnego
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2015, t. 18, nr 4, s. 563-571 Agnieszka TOMSKA Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Biotechnologii ul. Brzeźnicka 60A, 42-200 Częstochowa email: atomska@is.pcz.czest.pl
Bardziej szczegółowoFizjologia nauka o czynności żywego organizmu
nauka o czynności żywego organizmu Stanowi zbiór praw, jakim podlega cały organizm oraz poszczególne jego układy, narządy, tkanki i komórki prawa rządzące żywym organizmem są wykrywane doświadczalnie określają
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNE ŹRÓDŁO WĘGLA DLA WSPOMAGANIA DENITRYFIKACJI W KOMUNALNYCH OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW
INNOWACYJNE ŹRÓDŁO WĘGLA DLA WSPOMAGANIA DENITRYFIKACJI W KOMUNALNYCH OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego
Bardziej szczegółowoGenetyka i biologia eksperymentalna studia I stopnia 2017/18/19
003 Uchwała RW Nr 136/2018 z dnia 24 maja 2018 r. zmiana w ofercie przedmiotów do wyboru dla II roku 2018/19 (zmiana Uchwały RW Nr 130/2017 z dnia 25 maja 2017 r.) Genetyka i biologia eksperymentalna studia
Bardziej szczegółowoDr Sebastian Werle, Prof. Ryszard K. Wilk Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Techniki Cieplnej
OTRZYMYWANIE PALIWA GAZOWEGO NA DRODZE ZGAZOWANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH Dr Sebastian Werle, Prof. Ryszard K. Wilk Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Techniki Cieplnej Dlaczego termiczne przekształcanie
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ. Gliwice, r.
WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ UL. AKADEMICKA 2 44-100 GLIWICE T: +48 32 237 29 15 T: +48 32 237 28 24 F: +48 32 237 29 46 kbs@polsl.gliwice.pl N I P :
Bardziej szczegółowoBudowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A.
Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek cieków w Cukrowni Cerekiew Cerekiew S.A. Spis treści Część ogólna, Charakterystyka techniczna obiektów, Etapy budowy, Przeprowadzenie rozruchu wstępnego, Przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoX. Diagnostyka mikrobiologiczna bakterii chorobotwórczych z rodzaju: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria
X. Diagnostyka mikrobiologiczna bakterii chorobotwórczych z rodzaju: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria Maczugowce (rodzaj Corynebacterium) Ćwiczenie 1. Wykonanie preparatu
Bardziej szczegółowoAnaliza genetyczna w niepowodzeniach ciąży i badaniach prenatalnych
Analiza genetyczna w niepowodzeniach ciąży i badaniach prenatalnych Dr n. med. Joanna Walczak- Sztulpa Katedra i Zakład Genetyki Medycznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Diagnostyka
Bardziej szczegółowoRECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. mgr inż. Artura Michała Mielcarka
Dr hab. inż. Ewa Felis Politechnika Śląska Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Katedra Biotechnologii Środowiskowej ul. Akademicka 2; 44-100 Gliwice Gliwice, 16.10.2017r. RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
Bardziej szczegółowoEwa Imbierowicz. Prezentacja i omówienie wyników pomiarów monitoringowych, uzyskanych w trybie off-line
Projekt MONSUL Analiza czynników wpływających na stan ekologiczny wód Zbiornika Sulejowskiego w oparciu o ciągły monitoring i zintegrowany model 3D zbiornika Ewa Imbierowicz Prezentacja i omówienie wyników
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 4
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Podstawy mikrobiologii z immunologią Basics of microbiology and immunology Kod Punktacja ECTS* 4 Koordynator dr Tomasz Bator Zespół dydaktyczny dr hab. Magdalena Greczek-
Bardziej szczegółowoProjektowanie reakcji multiplex- PCR
Projektowanie reakcji multiplex- PCR Dzięki nowoczesnym, wydajnym zestawom do PCR, amplifikacja DNA nie jest już takim wyzwaniem, jak w latach 80-tych i 90-tych. Wraz z poprawą metodyki, pojawiły się ciekawe
Bardziej szczegółowoZielone Technologie i Monitoring (l) Efekty Kształcenia. Semestr. Grupy. zajęć
Macierz efektów kształcenia Wydział: Wydział Chemiczny Nazwa kierunku: Zielone Technologie i Monitoring / Green Technologies and Monitoring Poziom kształcenia: II stopnia Profil kształcenia: ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoGenetyka i biologia eksperymentalna studia I stopnia 2018/19/20/21
Genetyka i biologia eksperymentalna studia I stopnia 2018/19/20/21 003 Uchwała RW Nr 141/2018 z dnia 28 czerwca 2018 r. NAZWA PRZEDMIOTU pkt ECTS E/Z suma godz wykł. konw. sem. ćw. lab. ćw. ter. SEMESTR
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6 metodą PCR w czasie rzeczywistym (rtpcr) przy użyciu sond typu TaqMan
Ćwiczenie 3 Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6 metodą PCR w czasie rzeczywistym (rtpcr) przy użyciu sond typu TaqMan Klasyczna metoda PCR jest metodą jakościową, nie ilościową co np.
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoWPŁYW ŹRÓDŁA WĘGLA NIEORGANICZNEGO NA EFEKTYWNOŚĆ USUWANIA AZOTU AZOTANOWEGO (V) W PROCESIE HYDROGENOTROFICZNEJ DENITRYFIKACJI
denitryfikacja autotroficzna, wodór, węgiel nieorganiczny, biomasa zawieszona, NPL bakterii denitryfikacyjnych Izabella KŁODOWSKA, Joanna RODZIEWICZ, Anna HAJDUK, Andrzej BRUDNIAK* WPŁYW ŹRÓDŁA WĘGLA NIEORGANICZNEGO
Bardziej szczegółowoGranudacyn. Nowoczesne i bezpieczne przemywanie, płukanie i nawilżanie ran.
Granudacyn Nowoczesne i bezpieczne przemywanie, płukanie i nawilżanie ran. Granudacyn to roztwór do szybkiego czyszczenia, nawilżania i płukania ostrych, przewlekłych i zanieczyszczonych ran oraz oparzeń
Bardziej szczegółowoIntensywność procesów. troficznym jezior mazurskich
Zakład Ekologii Mikroorganizmów, Uniwersytet Warszawski ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa E-mail: microb.ecol@biol.uw.edu.pl Intensywność procesów mikrobiologicznych w gradiencie troficznym jezior mazurskich
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ OCZYSZCZANIA ODCIEKÓW Z BEZTLENOWEJ STABILIZACJI OSADÓW Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW MLECZARSKICH NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 47, May 2016, p. 89 94 DOI: 10.12912/23920629/62852 EFEKTYWNOŚĆ OCZYSZCZANIA ODCIEKÓW Z BEZTLENOWEJ STABILIZACJI OSADÓW Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW MLECZARSKICH
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Mikroorganizmy środowisk wodnych. Microorganisms of the aquatic environments. Kod Punktacja ECTS* 2
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Mikroorganizmy środowisk wodnych Microorganisms of the aquatic environments Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Dr Grzegorz Migdałek Zespół
Bardziej szczegółowoSkład biocenozy bakteryjnej osadu czynnego na przykładzie miejskiej oczyszczalni ścieków w Zgierzu
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 39 2017 Nr 4 Ewa Liwarska-Bizukojć Skład biocenozy bakteryjnej osadu czynnego na przykładzie miejskiej oczyszczalni ścieków w Zgierzu Osad czynny stanowi złożoną biocenozę, w której
Bardziej szczegółowoOFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ
OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania
Bardziej szczegółowoWykład 8 03/12/2010 ver. 1 (08/12/2010) Temat: Azot, nitryfikacja, denitryfikacja, Anammox
Wykład 8 03/12/2010 ver. 1 (08/12/2010) Temat: Azot, nitryfikacja, denitryfikacja, Anammox Nitryfikacja typ chemolitoautotroficznego odżywiania bakterii z rodziny Nitrobacteraceae, zwanych bakteriami ntryfikacyjnymi,
Bardziej szczegółowoTechniki biologii molekularnej Kod przedmiotu
Techniki biologii molekularnej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu 13.9-WB-BMD-TBM-W-S14_pNadGenI2Q8V Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZREDUKOWANYCH ZWIĄZKÓW SIARKI NA NITRYFIKACJĘ I DENITRYFIKACJĘ W PROCESIE OSADU CZYNNEGO
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska mgr inż. Aleksandra Sowinska Autoreferat rozprawy doktorskiej WPŁYW ZREDUKOWANYCH ZWIĄZKÓW SIARKI NA NITRYFIKACJĘ I DENITRYFIKACJĘ
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej
Zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej ERANET: SE Bioemethane. Small but efficient Cost and Energy Efficient Biomethane Production. Biogazownie mogą być zarówno źródłem energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoALDEHYDY, KETONY. I. Wprowadzenie teoretyczne
ALDEYDY, KETNY I. Wprowadzenie teoretyczne Aldehydy i ketony są produktami utlenienia alkoholi. Aldehydy są produktami utlenienia alkoholi pierwszorzędowych, a ketony produktami utlenienia alkoholi drugorzędowych.
Bardziej szczegółowoMETODY I TECHNIKI BIOLOGII MOLEKULARNEJ W BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ MOLECULAR BIOTECHNOLOGY TECHNIQUES AND METHODS IN ENVIRONMENTAL BIOTECHNOLOGY
ANNA RASZKA, ALEKSANDRA ZIEMBIŃSKA, ANNA WIECHETEK METODY I TECHNIKI BIOLOGII MOLEKULARNEJ W BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ MOLECULAR BIOTECHNOLOGY TECHNIQUES AND METHODS IN ENVIRONMENTAL BIOTECHNOLOGY Streszczenie
Bardziej szczegółowoPrzemiana materii i energii - Biologia.net.pl
Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg
Bardziej szczegółowoefekty kształcenia grupa zajęć** K7_K03 K7_W05 K7_U02 K7_W05 A Z K7_K02 K7_W05 K7_U02 A Z K7_U03 K7_U04 K7_W01
WYDZIAŁ: KIERUNEK: poziom kształcenia: profil: forma studiów: PLAN STUDIÓW Wydział Chemiczny Zielone Technologie i Monitoring / Green Technologies and Monitoring II stopnia ogólnoakademicki stacjonarne
Bardziej szczegółowoph roztworu (prawie) się nie zmieniło. Zawiesina soi ma ph obojętne (lekko kwaśne). Zapach nie zmienił się.
Ureaza - dodatek krajowy 1. Odniesienie do podstawy programowej (starej) Kształcenie w zakresie podstawowym Odżywianie się człowieka - budowa i funkcja układu pokarmowego, główne składniki pokarmowe i
Bardziej szczegółowoKomórka organizmy beztkankowe
Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać
Bardziej szczegółowo