TABELE. Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych

Transkrypt

1 TABELE Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych Kategoria wiekowa lat Zagrożenia Globalne Zagrożenia dla Europy Zagrożenia dla Polski Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; 4,06 3,71 3,54 3,49 Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowopolityczne); Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; 3,78 3,54 3,37 3,30 Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; 3,67 3,59 3,37 3,27 122

2 Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; 3,40 3,19 3,05 3,05 3,02 2,94 Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Zróżnicowanie polityczno-ekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Destrukcja przestrzeni publicznej; 3,29 3,27 3,21 3,17 3,13 2,68 Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; 3,24 3,06 2,98 2,90 2,90 2,89 123

3 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU 11 Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; 2,60 Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; 2,22 Permanentny spór wewnątrz-kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; 2, Kategoria wiekowa lat Zagrożenia globalne Zagrożenia dla Europy Zagrożenia dla Polski Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; 3,46 3,44 3,35 3,33 Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); 3,52 3,43 3,30 3,08 Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; 3,92 3,65 3,21 3,21 124

4 Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; 3,21 3,19 3,10 3,10 3,10 Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; 3,06 2,98 2,98 2,92 2,79 Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; 3,21 3,17 3,14 3,13 3,06 125

5 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; 3,00 Zróżnicowanie polityczno-ekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; 2,76 2,56 Destrukcja przestrzeni publicznej; 2,54 Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; 3,02 2, Kategoria wiekowa lat Zagrożenia globalne Zagrożenia dla Europy Zagrożenia dla Polski Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, Dominacja interesu bieżącego Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-po- wojny lokalne, państwa upadłe, 4,03 4,22 państwa nad długofalową jego walka o opanowanie cyberprzestrzeni; wizją rozwojową; lityczne); Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; 3,97 3,78 Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; 3,71 3,68 Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; 4,19 4,17 3,98 126

6 Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; 3,56 3,51 3,49 3,48 3,37 Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Zróżnicowanie polityczno-ekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; 3,56 3,51 3,35 3,27 3,1 Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; 3,94 3,65 3,3 3,22 3,11 9 Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; 3,33 Destrukcja przestrzeni publicznej; 2,83 Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. 3,11 127

7 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; 3,19 2,67 Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; 2,57 2,56 Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; 2,95 2, kategoria wiekowa 50 i więcej Zagrożenia globalne Zagrożenia dla Europy Zagrożenia dla Polski Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; 4,32 4,22 Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowopolityczne); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; 4,40 4,26 Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; 4,41 4,31 128

8 Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych 3 Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; 4,02 Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; 4,23 Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; 4, Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; 3,96 3,95 3,84 3,84 3,65 Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Zróżnicowanie polityczno-ekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; 3,93 3,74 3,70 3,56 3,43 Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; 3,98 3,94 3,60 3,53 3,47 129

9 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; 3,41 3,32 2,81 Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Destrukcja przestrzeni publicznej; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; 3,43 3,30 3,27 Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; 3,36 3,16 3,07 130

10 1. WEDŁUG PRAWDOPODOBIEŃSTWA Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; RANKING W POSZCZEGÓLNYCH KATEGORIACH Zagrożenia globalne wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Narastające zagrożenia bezpieczeństwa Narastające zagrożenia bez- światowego: pieczeństwa światowego: Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i su- terroryzm, wojny lokalne, terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o państwa upadłe, walka o rowców; opanowanie cyberprzestrzeni; opanowanie cyberprzestrzeni; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Groźba i zaczątki wojen religijnych; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; 131

11 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; 132

12 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG PRAWDOPODOBIEŃSTWA 11 Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Zagrożenia dla Europy wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); 133

13 Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; 134 Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych;

14 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG PRAWDOPODOBIEŃSTWA Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Destrukcja przestrzeni publicznej; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Destrukcja przestrzeni publicznej; Destrukcja przestrzeni publicznej; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Destrukcja przestrzeni publicznej; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; 135

15 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Zagrożenia dla Polski wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie Dominacja interesu bieżą- Niski poziom klasy politycz- się społeczeństwa i cego państwa nad długofanej oraz kapitału społecz- emigracja młodych, trwała lową jego wizją rozwojową; nego; oraz sezonowa; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; 136

16 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG PRAWDOPODOBIEŃSTWA Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; 137 Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne;

17 2. WEDŁUG POWSZECHNOŚCI Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; RANKING W POSZCZEGÓLNYCH KATEGORIACH Zagrożenia globalne wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surow- terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o światowej oraz ubóstwa jako ców; opanowanie cyberprzestrzeni; trwałego zjawiska. Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; 138

18 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG POWSZECHNOŚCI Groźba i zaczątki wojen religijnych; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerennonarodowych; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; 139

19 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU 11 Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Zagrożenia dla Europy wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Konsekwencje starzenia się Konsekwencje starzenia się Narastające zagrożenia społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, spo- społeczeństwa europejskiego związane z tworzeniem się (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne)wych; społeczeństw wielokulturołeczne, kulturowo-polityczne); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); 140

20 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG POWSZECHNOŚCI Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; 141

21 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej (terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Destrukcja przestrzeni publicznej; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Destrukcja przestrzeni publicznej; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Destrukcja przestrzeni publicznej; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Destrukcja przestrzeni publicznej; 142

22 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG POWSZECHNOŚCI Zagrożenia dla Polski wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; 143

23 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU 6 Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Brak wyraźnego rozgraniczenia politycznego, między sacrum a profanum. Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; 10 Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; 144

24 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG POWSZECHNOŚCI 11 Permanentny spór wewnątrz - kulturowy, przejawiający się m.in. w braku zdolności do kompromisu; Niedokończona modernizacja ekonomiczna. Hybrydowość modelu ekonomicznego; Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego: zewnętrzne oraz wewnętrzne; Brak nowoczesnej strukturalizacji społecznej, jako efekt braku ukształtowanej klasy średniej w XIX w. oraz półwiekowego panowania socjalizmu; 145

25 3. WEDŁUG TRWAŁOŚCI RANKING W POSZCZEGÓLNYCH KATEGORIACH Zagrożenia globalne wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Groźba i zaczątki wojen religijnych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; 146 Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Szybkość zmian techniczno-społecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Degradacja środowiska naturalnego oraz negatywne skutki zmian klimatycznych;

26 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG TRWAŁOŚCI 6 Szybki wzrost zróżnicowania dochodowego w skali światowej oraz ubóstwa jako trwałego zjawiska. Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; 7 Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Brak ładu światowego o charakterze ekonomicznym i politycznym; 8 Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Marnotrawstwo podstawowych zasobów: pracy i surowców; Sprzeczność między procesami globalizacji a interesem państw suwerenno-narodowych; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Narastające zagrożenia bezpieczeństwa światowego: terroryzm, wojny lokalne, państwa upadłe, walka o opanowanie cyberprzestrzeni; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Rywalizacja między starymi a nowymi mocarstwami ekonomicznymi; Szybkość zmian technicznospołecznych, a ograniczone możliwości dostosowania się do nich człowieka; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; Degradacja przestrzeni publicznej w skali światowej, a także w państwach suwerennych; Groźba i zaczątki wojen religijnych; Zagrożenia związane z możliwościami przekształcenia się pełzającej III wojny światowej w rzeczywistą; 147

27 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU Zagrożenia dla Europy wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Konsekwencje starzenia Konsekwencje starzenia się Narastające zagrożenia Konsekwencje starzenia się się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, spo- społeczeństwa europejskiego związane z tworzeniem się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, społeczeństw wielokulturowych; kulturowo-polityczne); (ekonomiczne, społeczne, łeczne, kulturowo-polityczne); kulturowo-polityczne); Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Konsekwencje starzenia się społeczeństwa europejskiego (ekonomiczne, społeczne, kulturowo-polityczne); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej (terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; 148

28 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG TRWAŁOŚCI 5 Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Stopniowa marginalizacja ekonomiczna Europy w skali światowej. Przesuwanie ośrodka dominacji ekonomicznej i demograficznej do Azji; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Narastające zagrożenia związane z tworzeniem się społeczeństw wielokulturowych; 6 7 Różnicowanie dochodowe i społeczne w skali kontynentu, oraz w obrębie poszczególnych państw; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej ( terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; 8 Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Wzrastający brak bezpieczeństwa w skali europejskiej (terroryzm, mafie międzynarodowe, raje podatkowe itd.); Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; 149

29 ZAGROŻENIA GLOBALNE BARIERAMI ROZWOJU 9 10 Sprzeczność między wzrostem gospodarczym a rozwojem jakościowym. Problem modelu czy modeli ekonomicznych; Destrukcja przestrzeni publicznej; Kryzys demokracji obywatelskiej, i przekształcanie jej w demokrację biurokratyczną, jako jeden z przejawów kryzysu modelu politycznego; Zróżnicowanie politycznoekonomiczne, jako narastająca sprzeczność wewnątrz kontynentalna; Destrukcja przestrzeni publicznej; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Destrukcja przestrzeni publicznej; 11 Potencjalne możliwości rozpadu Unii Europejskiej, a także strefy Euro, w związku narastającymi nacjonalizmami i separatyzmami; Destrukcja przestrzeni publicznej; Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. Zagrożenia związane z pogłębianiem się procesów integracyjnych w Unii Europejskiej, a umacnianiem państw suwerennych, przy jednoczesnej tendencji do poszerzania obszaru integracyjnego UE. 150

30 Ranking w poszczególnych kategoriach WEDŁUG TRWAŁOŚCI Zagrożenia dla Polski wiek lat wiek lat wiek lat wiek 50 - i więcej lat Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Niechęć i wrogość do innego, zarówno na poziomie krajowym, jak i w stosunku do państw ościennych; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Brak konsekwencji w reformowaniu sfery publicznej, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia oraz szeroko rozumianej edukacji; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; Niski poziom klasy politycznej oraz kapitału społecznego; Negatywne konsekwencje zmian demograficznych. Starzenie się społeczeństwa i emigracja młodych, trwała oraz sezonowa; Dominacja interesu bieżącego państwa nad długofalową jego wizją rozwojową; Narastające zróżnicowanie ekonomiczne i społeczne. Hierarchiczność bogactwa i egalitaryzm biedy; 151