o stanie bezpieczeństwa na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie w tym gminy Trzebiechów

Transkrypt

1 URZĄD Trzeblechów -v. poctpłs Komisariat Policji w Sulechowie V o stanie bezpieczeństwa na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie w tym gminy Trzebiechów za rok 24 Sulechów, dnia 2 lutego 25 roku

2 ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA Przestępczość: W 24 roku na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie stwierdzono 776 przestępstw - to jest o 49 mniej niż w roku 2 (25) - (wskaźnik dynamiki 69 %). Wszczęto ogółem 956 postępowań przygotowawczych - to jest o 26 mniej niż w 2 roku - (wskaźnik dynamiki 78,4%). Wskaźnik wykrywalności ogólnej przestępstw w roku 24 wyniósł 59,6 % (w roku 2-65,4 %). W trakcie prowadzonych postępowań ustalono 78 podejrzanych o popełnienie przestępstw. Wobec podejrzanych sąd zastosował środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. Osiągnięte wskaźniki z podziałem na poszczególne kategorie przestępstw przedstawiono w poniższych tabelach: Wszczęte postępowania i wskaźnik dynamiki wszczęć wybranych kategorii przestępstw: KATEGORIA PRZESTĘPSTWA Bójki i pobicia Uszczerbek na zdrowiu Kradzież cudzej rzeczy Kradzież z włamaniem w tym kradzieży pojazdów Przestępstwa rozbójnicze RAZEM WSZCZĘTE POSTĘPOWANIA Wskaźnik dynamiki (%) 6, 78 7, 6,8 7,4 75 8,8 Przestępstwa stwierdzone i wskaźnik dynamiki wybranych kategorii przestępstw: KATEGORIA PRZESTĘPSTWA Bójki i pobicia Uszczerbek na zdrowiu Kradzież cudzej rzeczy Kradzież z włamaniem w tym kradzieży pojazdów Przestępstwa rozbójnicze RAZEM PRZESTĘPSTWA STWIERDZONE Wskaźnik dynamiki (%) 76,5 5,8 67,5 78,6 59, 25 7,89

3 WYKRYWALNOŚĆ SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW WYBRANYCH KATEGORII: WYKRYWALNOŚĆ (%) KATEGORIA PRZESTĘPSTWA 2 24 Bójki i pobicia Uszczerbek na zdrowiu Kradzież cudzej rzeczy Kradzież z włamaniem w tym kradzieży pojazdów Przestępstwa rozbójnicze 58,8 92, 28,5 44, 8,2 62,5 92^ t 92,9 t 28, 22,64 7,74 9 t PRZESTĘPCZOŚĆ NARKOTYKOWA: 2 24 Dynamika (%) Wszczęte postępowania 7,5 Przestępstwa stwierdzone 2,5 Wykrywalność 75, 88,9 PRZESTĘPSTWA o CHARAKTERZE GOSPODARCZYM: l Wszczęte postępowania Dynamika (%) 2, Przestępstwa stwierdzone 65 2,4 Wykrywalność 8,4 7,8 PRZESTĘPSTWA KORUPCYJNE: 2 24 Dynamika (%) Wszczęte postępowania 66,7 Przestępstwa stwierdzone 2 Wykrywalność

4 PRZESTĘPSTWA DROGOWE: 2 24 Dynamika (%) Wszczęte postępowania ,9 w tym prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego 252 4,7 Przestępstwa stwierdzone ,7 w tym prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego ,7 Wykrywalność 99,2 w tym prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego W 24 roku na terenie GMINY TRZEBIECHOW zgłoszono o 62 (87 w 2r) przypadkach podejrzenia popełnienia przestępstwa. Liczbę przestępstw poszczególne sołectwa GMINY TRZEBIECHOW przedstawia poniższa tabela: z podziałem na MIASTO / SOŁECTWO TRZEBIECHOW SWARZYNICE RADOWICE GŁUCHÓW PODLEGÓRZ GŁĘBOKA LEDNO dane KSIP LICZBA STWIERDZONYCH PRZESTĘPSTW W TYM ZAKOŃCZONYCH WYKRYCIEM SPRAWCY I SKIEROWANIEM DO SĄDU AKTU OSKARŻENIA

5 W przedmiotowym okresie na terenie GMINY TRZEBIECHÓW najczęściej dochodziło do następujących rodzajów przestępstw: RODZAJ PRZESTĘPSTWA art. 278 kk - kradzież mienia art. 78 kk - kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości art. 279 kk - kradzież z włamaniem art.279 kk - kradzież pojazdu art.288 kk - niszczenie mienia art. 57 kk - uszkodzenie ciała art. 58 kk - bójka i pobicie ILOŚĆ ZDARZEŃ W 2 4 ROKU 2 t i lit 2 U u ILOŚĆ ZDARZEŃ W 2 ROKU W 24 roku naj częściej dochodziło do kradzieży niezabezpieczonego mienia np. pozostawionych telefonów komórkowych, materiałów i sprzętu do prac polowych oraz elektronarzędzi. Przestępczość nieletnich: Wśród ustalonych w roku 24 podejrzanych 4 to osoby nieletnie - co stanowi 6,5% w stosunku do ogółu ustalonych sprawców. Popełnili oni 4 czynów karalnych. W roku 2 ustalono 24 nieletnich sprawców, którzy popełnili 4 czynów karalnych.

6 UDZIAŁ NIELETNICH SPRAWCÓW w WYBRANYCH KATEGORIACH PRZESTĘPSTW KATEGORIA CZYNÓW KARALNYCH USTALENI SPRAWCY WSKAŹNIK PROCENTOWY UDZIAŁU NIELETNICH W STOSUNKU DO OGÓŁU ILOŚĆ CZYNÓW KARALNYCH PODEJRZANYCH (%) Uszczerbek na zdrowiu 7,6 Kradzież cudzej rzeczy 6 2, 7 Kradzież z włamaniem 4 8,2 Przestępstwa rozbójnicze - Uszkodzenie mienia - Ustawa o narkomani 4, W 24 roku na terenie gminy Trzebiechów nie ujawniono przestępstw oraz wykroczeń z udziałem osób nieletnich. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym: Wśród odnotowanych w roku 24 zdarzeń komunikacyjnych na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie odnotowano 5 wypadków drogowych, w wyniku których śmierć poniosło 7 osób, a 49 zostało rannych. Porównanie z latami ubiegłymi przedstawiono w poniższej tabeli: ROK WYPADKI 29 2 ZABICI RANNI t 7t 49 T

7 ZDARZENIA DROGOWE z PODZIAŁEM NA RODZAJ i GMINY GMINA LICZBA WYPADKÓW 2 24 WZROST / SPADEK WYPADKI 2 ZABICI 24 2 RANNI 24 KOLIZJE 2 24 SULECHÓW t 2 lt 26 2>< KARGOWA BABIMOST BOJADŁA it o^ 8^ St 2t , 25 8t TRZEBIECHÓW 2 t RAZEM 2 5t 2 4 7t >l Ilość wypadków drogowych, ilość zabitych i rannych wzrosła na terenie większości gmin w porównaniu do roku poprzedniego. Tylko na terenie gminy Kargowa odnotowano spadek o l liczbę wypadków. Wzrost liczby wypadków wskazuje na konieczność zintensyfikowania działań ukierunkowanych na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, m.in. wsparcia ze strony Wydziału Ruchu Drogowego KMP w Zielonej Górze oraz podmiotów zewnętrznych mających wpływ na bezpieczeństwo w ruchu drogowym (np. ITD, Ż W). Do głównych przyczyn powstania ww. zdarzeń należy należą między innymi: nie ustąpienie pierwszeństwa przejazdu oraz nadmierna prędkość. Łącznie w 24 roku wszczęto 7 postępowań dotyczących przestępstw drogowych oraz ujawniono 95 nietrzeźwych kierujących lub kierujących znajdujących się pod wpływem środków odurzających. Nastąpił natomiast spadek o liczby kolizji drogowych (drobne stłuczki - bez negatywnych skutków dla zdrowia kierujących i pasażerów). W przedmiotowym okresie odnotowano 8 kolizji drogowych (w roku 2-9), których bezpośrednią przyczyną było przede wszystkim: niezachowanie bezpiecznej odległości od pojazdu poprzedzającego, nieprawidłowe wyprzedzanie, omijanie, wymijanie oraz nie ustąpienie pierwszeństwa przejazdu. W roku 24 funkcjonariusze KP w Sulechowie ujawnili 248 (7592-2r.) wykroczeń w ruchu drogowym. W sprawach tych skierowano 444 (2-2 r.) wnioski o ukaranie do sądu, nałożono 276 (978-2 r.) mandatów karnych. Wobec 22 (64 -

8 2 r.) osób zastosowano środki oddziaływania poza karnego. Skierowano ogółem 88 (5-2r.) wniosków o ukaranie na: - kierujących rowerem w stanie nietrzeźwości -5 - kierujących pojazdami znajdujących się w stanie po użyciu alkoholu, lub podobnie działającego środka, w tym: 6 (5-2 r.) kierujących pojazdami mechanicznymi i (5-2 r.) kierujących pojazdami innymi). ' Bezpieczeństwo i porządek publiczny: W roku 24 na terenie działania KP w Sulechowie ujawniono 799 (84-2 r.) wykroczeń (bez wykroczeń w ruchu drogowym). W tych sprawach skierowano 49 (89-2 r.) wniosków o ukaranie do sądu, nałożono 844 (5-2 r.) mandatów karnych. Wobec 7 (42-2 r.) osób zastosowano środki oddziaływania poza karnego. Ilość ujawnionych wykroczeń na terenie działania KP w Sulechowie z podziałem na wybrane kategorie przedstawiono w poniższej tabeli: WYKROCZENIA PRZECIWKO: SKIEROWANO WNIOSKÓW O UKARANIE NAŁOŻONO MANDATÓW KARNYCH ZASTOSOWANO ŚRODKI ODDZIAŁYWANIA POZAKARNEGO UJAWNIONO WYKROCZEŃ OGÓŁEM porządkowi i spokojowi publicznemu 56 T (6) t (48) 58 4(2) 225 t (28) mieniu 22 T (75) 72 T (65) () 58 r (25) przepisom ustawy o wychowaniu w trzeźwości 4 T (5) 458 T (258) 4(56) 54 t (49) obyczajności publicznej 2 T () 75 T (4) 54(9) 94 r (8) urządzeniom użytku publicznego 22 T () 7 T (4) 4(5) 9 T (7) bezpieczeństwu osób i mienia 25 (25) 24 (28) 4(9) 75 T (6) Dane z formularza III/5 SESPOL

9 Należy j ednocześnie zwrócić uwagę, iż odnośnie spraw z 24 roku w 78 przypadkach trwają jeszcze czynności wyjaśniające dot. skierowania wniosku o ukarania na sprawców wykroczeń. Funkcjonariusze Posterunku Policji w Trzebiechowie w roku 24 ujawnili 6 wykroczeń, w przypadkach sprawców wykroczeń ukarano mandatami karnymi, w 6 przypadkach zastosowano środki oddziaływania pozakarnego. Dane z formularza II/5 SESPOL W roku 24 na terenie gm. Trzebiechów ujawniono 7 wykroczenia w których zostały przeprowadzone czynności wyjaśniające. Poniżej ilość wykroczeń z podziałem na sołectwa oraz kategorie czynów:. Trzebiechów 28 wykroczeń w tym: -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia: ( art. 82 kw- wykroczenie) -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: (art. 87 kw- wykroczenie, art, 92 kw-2 wykroczenia, 94 lkw-2 wykroczenia, art. 95 kw-2 wykroczenia, art. 96 kw- wykroczenie art. 97kw- wykroczenia, art. 98kw-l wykroczenie). -wykroczenia przeciwko mieniu: (art. 9 kw-5 wykroczeń, art. 24 kw-4 wykroczenia). -wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej: (art. 4 kw-2 wykroczenia, art. 4 kw-2 wykroczenia) -wykroczenia przeciwko urządzeniom użytku publicznego: ( art. 45 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi: (art. 4'ust.l-l wykroczenie) 2. Swarzynice 9 wykroczeń w tym: -wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu: ( art. 5 kw- wykroczenie) -wykroczenia przeciwko instytucjom państwowym, samorządowym i społecznym: ( art. 65 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia: (art. 77 kw-2 wykroczenia).

10 -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: ( art. 86 kw- wykroczenie, art. 87 kw- wykroczenie, art. 87 la kw- wykroczenie, art. 94 kw-2 wykroczenia, art. 97 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko mieniu: ( art. 9 kw- wykroczenie, art. 24 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej: ( art. 4 kw-2 wykroczenia, art. 4 kw-2 wykroczenia). -wykroczenia przeciwko urządzeniom użytku publicznego: (art. 45 kw-2 wykroczenia). -wykroczenia z ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt: (art. 85 ust. l a kw- wykroczenie).. Radowice 7 wykroczeń w tym: -wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu: ( art. 5 kw-2 wykroczenia). -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia: (art. 82 kw-2 wykroczenia). -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: (art. 92 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko osobie: (art. 7 kw- wykroczenie) -wykroczenia przeciwko mieniu: (art. 24 kw- wykroczenie). 4. Podlegórz l wykroczenie przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia (art. 77 kw) S.Głuchów 6 wykroczeń w tym: -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: ( art. 86 kw-2 wykroczenia, art. 87 kw- wykroczenie, art. 97 kw- wykroczenie). -wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej: (4 kw- wykroczenie) -szkodnictwo leśne polne i ogrodowe: (art. 57 kw- wykroczenie). 6. Borek 4 wykroczenia w tym: -wykroczenia przeciwko mieniu: (art. 9 kw- wykroczenia), -wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej: (art. 4 kw- wykroczenie) 7. Mieszkowe l wykroczenie przeciwko mieniu (art. 24 kw). 8. Ostrzyce wykroczenia w tym: - wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: (art. 97 kw- wykroczenie).

11 - wykroczenia przeciwko mieniu: (art. 9 kw-2 wykroczenia) 9. Głęboka 4 wykroczenia w tym: -wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji: (art.92 l kw- wykroczenie, art. 94 kw-2 wykroczenia, art. 95 kw- wykroczenie). Dane na podstawie RSOW oraz SESPOL Prewencja i profilaktyka: Działania prewencyjne: W roku 24 nad bezpieczeństwem mieszkańców 5 gmin czuwało 6 funkcjonariuszy Komisariatu Policji w Sulechowie. W ramach działań prewencyjnych wykonali łącznie 48 służb patrolowych i obchodowych w tym funkcjonariusze Posterunku Policji w Trzebiechowie 45 służby. Zorganizowano również na terenie Posterunku Policji w Trzebiechowie służby z udziałem Straży Leśnej. Funkcjonariusze Policji przeprowadzili na terenie gminy Trzebiechów 228 interwencji z czego: - w miejscach publicznych interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie -. Średni czas reakcji Policji na zgłoszenia obywateli (czyli czas od przyjęcia zgłoszenia przez dyżurnego od obywatela do chwili przybycia patrolu) na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie wyniósł 8 minut i 2 sekund, z czego na terenie Posterunku Policji w Trzebiechowie 4 minut i 2 sekund. Powyższe wskazuje, iż w 24 roku funkcjonariusze naszej jednostki osiągnęli miernik wyznaczony przez Komendanta Głównego Policji, który wskazywał że średni czas reakcji na zdarzenie na terenie wiejskim nie powinien przekroczyć 5 min. W roku 24 policjanci uczestniczyli w cyklicznych akcjach i działaniach, tj.: FINAŁ WOŚP, DNI SULECHOWA, TARGI ROLNICZE i OGRODNICZE w KALSKU, DOŻYNKI GMINNE i

12 SOŁECKIE, DNI BABIMOSTU, ŚWIĘTO CZEKOLADY w KARGOWEJ, KOZZI GANGSTA FILM w KARGOWEJ, ROCK NOCĄ w BABIMOŚCIE, ŚWIĘTO INDYKA" w TRZEBIECHOWIE, CHOINKA", KŁUSOWNIK" oraz akcja ZNICZ". Funkcjonariusze KP w Sulechowie monitorowali również stan bezpieczeństwa wszystkich rozgrywek ligi okręgowej oraz klas A i B piłki nożnej odbywających się na terenie działania naszej jednostki. Na bieżąco sporządzano analizy stanu bezpieczeństwa na terenie działania Komisariatu Policji w Sulechowie w oparciu, o które typowane były miejsca najbardziej zagrożone. Odpowiednia dyslokacja oraz zadaniowanie i rozliczanie służb prewencyjnych z realizacji nałożonych zadań przełożyło się bezpośrednio na znaczny ponad % spadek liczby stwierdzonych przestępstw na terenie działania naszej jednostki. Wybrane efekty wykonanych służb prewencyjnych przedstawiono w poniżej tabeli: EFEKTY WYKONANYCH SŁUŻB PRZEZ POLICJANTÓW KP w SULECHOWIE ZATRZYMANO SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW NA GORĄCYM UCZYNKU" ZATRZYMANO OSÓB POSZUKIWANYCH UJAWNIONO POSZUKIWANYCH POJAZDÓW WYLEGITYMOWANO OSÓB UJAWNIONO WYKROCZEŃ w tym na terenie gm. Trzebiechów w tym na terenie gm. Trzebiechów "PRZEPROWADZONO INTERWENCJI DOTYCZĄCYCH PRZEMOCY w RODZINIE NIEBIESKIE KARTY" w tym na terenie gm. Trzebiechów DOPROWADZONO NIETRZEŹWYCH OGÓŁEM KP SULECHÓW do PDOZ KMP Zielona Góra do miejsca zamieszkania ; lir r

13 Profilaktyka na rzecz osób nieletnich: W 24 roku dzielnicowi i funkcjonariuszki Zespołu do spraw Nieletnich i Patologii z Komisariatu Policj i w Sul echo wie uczestniczyli w realizacj i szeregu programów prewencyjnych skierowanych do dzieci i młodzieży: LUPO, a W nim BEZPIECZNE FERIE", BEZPIECZNE WAKACJE", BEZPIECZNA ZERÓWKA", BEZPIECZNE GIMNAZJUM ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH, PRZECIWDZIAŁANIE CYBERPRZEMOCY, UZALEŻNIENIA", DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE W RAMACH PROJEKTU PN NIE DLA PRZEMOCY - TAK DALA MOCY", DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE O CHARAKTERZE EDUKACYJNO- INFORMACYJNE PN. ZANIM UCIEKSNIESZ- POMYŚL", DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE W RAMACH PROJEKT PN ZAPOBIEGANIE HANDLOWI LUDŹMI". BEZPIECZNA GMINA SULECHÓW Ponadto, funkcjonariusze KP w Sulechowie czynnie uczestniczyli w realizacji zadań wynikających z następujących rządowych programów profilaktycznych: S Rządowy program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań "Razem Bezpieczniej"; S Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzime; S Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; S Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii; S Narodowy Plan Działań na Rzecz Dzieci i Młodzieży "Polska dla Dzieci"; S Krajowy Program Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi; S Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV. W trakcie realizacji w/w programów funkcjonariusze przekazali założenia programowe dotyczące bezpieczeństwa, zwiększając w ten sposób świadomość nieletnich oraz poczucie braku bezkarności w zjawiskach kryminogennych i patologicznych. Poprawa świadomości prawnej wśród dzieci i młodzieży poprzez realizację programów prewencyjnych skutkowała zwiększeniem ujawniania przestępstw i wykroczeń popełnianych przez nieletnich, co wyraźnie widać w statystycznych danych.

14 W ramach realizacji wymienionych programów przeprowadzono 6 spotkań z młodzieżą (w roku 2-8), 75 spotkań z pedagogami i kuratorami sądowymi (w roku 2 - ) Ponadto wystąpiono z wnioskami, zawiadomieniami i interwencjami do (w nawiasie dane za rok 2): Sądów rodzinnych 89 (7) Szkół i placówek innych placówek oświaty i wychowania 4 (2) Innych instytucji i organizacji (w tym GKRPA) 7 (5) W trakcie realizacji programów profilaktycznych ujawniono (w nawiasie dane za rok 2): Nieletnich po wpływem narkotyków () Nieletnich pod wpływem alkoholu 9 (4) Uciekinierów z domów rodzinnych 4 (5) Uciekinierów z placówek opiekuńczo wychowawczych 27 (2) Analiza powyższych danych wskazuje na konieczność kontynuowania programów prewencyjnych i profilaktycznych celem zwiększenia ujawniania czynów karalnych wśród nieletnich i osiągania pozytywnych efektów założeń programów. Współpraca Policji z samorządem, oraz innymi organami i instytucjami: Komisariat Policji w Sulechowie aktywnie współpracował i współpracuje z samorządem terytorialnym w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przedstawiciele Policji uczestniczą w sesjach Rady Gminy, gdzie w razie potrzeby na bieżąco informują o stanie bezpieczeństwa, oraz przyjmują uwagi i spostrzeżenia mieszkańców. Dzielnicowi w czasie obchodów rejonów służbowych spotykają się i przeprowadzają rozmowy z sołtysami, mieszkańcami i przedstawicielami samorządów lokalnych. W 24 roku odnotowano łącznie 49 (2 r ) tego typu spotkań, w tym na terenie GMINY TRZEBIECHÓW 86 (2r -96 ).

15 Realizując prowadzenie wspólnych działań z komisjami stałymi rady oraz komisjami i zespołami powołanymi do poprawy bezpieczeństwa publicznego oraz zapobiegania patologiom społecznym, uczestniczono w spotkaniach dotyczących: w zapewnienia bezpieczeństwa podczas imprez i uroczystości, problematyki przemocy domowej, bezpieczeństwa w ruchu drogowym, bezpieczeństwa w gminie, bezpieczeństwa nieletnich, przestępczości i demoralizacji. Kierownictwo Komisariatu Policji w Sulechowie regularnie uczestniczyło sesjach Rady Gminy Trzebiechów reagując i wyjaśniając wszystkie uwagi dotyczące służby Policji na terenie gminy. ZASTĘPCA rfjmendanta FOLICJ! kom. Źródła danych do informacji: SESPOL, SWD, KSIP, RSOW, WRD KMP Zielona Góra Opracował: kom. Tomasz Czekatowski st.asp. Marcin Sobczyk