Gaz łupkowy w Regionie Lubelskim

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Gaz łupkowy w Regionie Lubelskim"

Transkrypt

1 Gaz łupkowy w Regionie Lubelskim Działania poszukiwawcze proponowane przez Chevron John Claussen Country Manager, Polska JohnClaussen@chevron.com

2 Slajd 2: Wartości Chevron Wartości Chevron 2 Chciałbym przedstawić Państwu Wartości Chevron. Jest to bardzo ważny dokument dla wszystkich w Firmie, ponieważ: wyjaśnia kim jesteśmy, czym się zajmujemy, w co wierzymy i co planujemy osiągnąć. określa on wspólną płaszczyznę porozumienia nie tylko między pracownikami firmy, lecz także ze wszystkimi, którzy z nami współpracują. Istnieją trzy elementy Wartości Chevron: Wizja, Hierarchia Wartości i Strategie - każdy tak samo ważny. Rdzeniem Wartości Chevron jest nasza wizja bycia koncernem energetycznym docenianym ze względu na swoich pracowników, partnerskie relacje, a także osiągnięcia biznesowe. Fundament naszej firmy zbudowany jest się na wartościach, które nas wyróżniają i wyznaczają kierunki naszych działań. Działamy w sposób społecznie odpowiedzialny i etyczny. Przestrzegamy przepisów prawnych, popieramy powszechnie uznawane prawa człowieka, chronimy środowisko oraz przynosimy korzyści społecznościom, wśród których prowadzimy działalność. Nasz plan strategiczny wyznacza kierunek, zapewnia spójność naszej organizacji i wyróżnia nas na tle konkurencji.

3 Slajd 3: Chevron w Polsce Chevron w Polsce Historia 18 lat w Polsce (marka Texaco) Biuro 8 osób w Warszawie Koncesje Grabowiec, Kraśnik, Frampol i Zwierzyniec 3 Działalność Chevron w Polsce jest prowadzona zarówno w obszarze Upstream (poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej i gazu), jak i Downstream (w szczególności dystrybucja zaawansowanych technologicznie olejów i smarów). Ta ostatnia działalność jest prowadzona pod marką Texaco, która jest obecna w Polsce od 18 lat. Obydwa działy: Upstream i Downstream są zlokalizowane w Warszawie. Warszawskie biuro działu Upstream liczące 8 pracowników jest wspierane przez europejskie biuro Chevron Upstream w Aberdeen w Szkocji. Chevron posiada cztery koncesje w Polsce zajmujące około 1 miliona akrów (około hektarów) w Zagłębiu Lubelskim. Są to: Grabowiec, Kraśnik, Frampol i Zwierzyniec.

4 Slajd 4: Proces oceny wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (tzw. proces ESHIA) Proces oceny wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (tzw. proces ESHIA) Identyfikowanie i łagodzenie Potencjalnych oddziaływań środowiskowych, społecznych i zdrowotnych Integrowanie Procesu ESHIA z procesem decyzyjnym całego projektu Zaangażowanie W zrozumienie i spełnienie potrzeb oraz oczekiwań społeczności lokalnej Wypełnienie Wymaganych przepisów i regulacji 4 Ocena wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (ESHIA) stanowi integralną część projektu poszukiwań, oceny i rozwoju produkcji, prowadzonego przez Chevron w Polsce. ESHIA to proces, wykorzystywany przez Chevron na całym świecie, który spełnia wymagania obowiązujących przepisów i regulacji. Jest to wielofazowy proces stosowany do identyfikacji i rozwiązywania wpływów środowiskowych, społecznych i zdrowotnych projektu oraz zwiększenia jego potencjalnych korzyści. Proces ten jest interaktywny i wymaga uczestnictwa wszystkich zaangażowanych stron w czasie całego projektu. Proces ESHIA obejmuje szeroki zakres kwestii środowiskowych obejmujących bioróżnorodność, gospodarkę wodną i jakość powietrza. Proces ten rozpoczyna się we wczesnych fazach projektu i jest całkowicie zintegrowany z procesem decyzyjnym projektu.

5 Slajd 5: Harmonogram projektu Harmonogram projektu Badania sejsmiczne Wiercenia poszukiwawcze Prace pilotażowe Proces oceny wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (ESHIA) Badania sejsmiczne: rozpoczęcie - październik 2010 Wiercenia poszukiwawcze: rozpoczęcie - 3 kwartał 2011 Prace pilotażowe: najwcześniej w 2013 ESHIA: proces oceny trwa przez cały okres realizacji projektu 5 Harmonogram naszego projektu poszukiwawczego zakłada koniec prac na 2015 rok. Rozpoczęcie terenowych prac sejsmicznych planowane jest na październik 2010 roku, zaś ich zakończenie na koniec roku Badania te obejmują obrazowanie struktur podpowierzchniowych w każdym obszarze objętym koncesją, w którym może występować gaz łupkowy. Koncesje zakładają odwiercenie do 8 otworów poszukiwawczych wiercenie pierwszego z nich rozpocznie się w 4 kwartale 2011r. Pilotażowe próby produkcyjne, które oznaczają przekazanie do produkcji od 3 do 5 odwiertów w celu zbadania wydajności złoża, mogłyby się rozpocząć już w 2013 roku. Jest to jednak uzależnione od wyników wierceń poszukiwawczych i uzgodnień administracyjnych. Nasz proces oceny wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (ESHIA) będzie prowadzony przez cały okres realizacji projektu, począwszy od wczesnego zaangażowania zainteresowanych stron tak, abyśmy mogli poznać się wzajemnie, określić wymagania i zrozumieć potrzeby.

6 Slajd 6: Badania sejsmiczne Badania sejsmiczne Program badań Realizowany przez Geofizykę Toruń Harmonogram Od października 2010 do końca 2011 roku Minimalny wpływ na środowisko Prace prowadzone w ciągu dnia, krótkie okresy realizacji prac w każdym z obszarów 6 Program badań sejsmicznych będzie realizowany przez Geofizykę Toruń. Celem programu jest opracowanie obrazu warstw podpowierzchniowych, który pozwoli na wyznaczenie najlepszych lokalizacji dla przyszłych odwiertów. Prace rozpoczną się w październiku 2010 roku i będą trwały do końca 2011 roku. Realizowane działania obejmują: przewożenie sprzętu wibracyjnego na samochodach ciężarowych, przemieszczanie się na całym obszarze oraz układanie kabli i geofonów służących do rejestrowania fal dźwiękowych odbijanych od warstw podpowierzchniowych. Wpływ tych działań na środowisko będzie niski. Poziomy emitowanego hałasu nie będą nadmierne, a czynności badawcze będą realizowane w ciągu dnia na terenie każdej lokalizacji i przez krótki okres czasu. Prace prowadzone w miejscach zalesionych nie będą obejmowały usuwania roślinności, ale będą się odbywały z wykorzystaniem istniejących dróg leśnych. Wejście w teren będzie następowało wyłącznie za zgodą właścicieli. Program będzie realizowany przy zachowaniu ścisłych ograniczeń roboczych dotyczących odległości od budynków, w jakiej może pracować sprzęt wibracyjny.

7 Slajd 7: Operacje wiertnicze i szczelinujące Operacje wiertnicze i szczelinujące Projekt wierceń Wstępne odwierty poszukiwawcze będą pionowe Odwierty produkcyjne będą poziome; potencjalnie 8 odwiertów na lokalizację na powierzchni Lokalizacje na powierzchni będą oddalone od siebie o około 3-5 km Potencjalne lokalne studnie i formacje wodonośne (głębokość 400m) Operacje wiertnicze Stalowa izolacja jest wprowadzana i cementowana w celu ochrony: Zasobów wody pitnej Przed przedostawaniem się płuczki ~3.5 km Szczelinowanie Stosowane w branży od ponad 60 lat Płuczka i piasek są pompowane pod wysokim ciśnieniem w celu rozbicia i otwarcia formacji gazu łupkowego Gaz łupkowy (głębokość m) Not to Scale 7 Chevron spodziewa się zawarcia umowy sprzętowej na jedną wiertnicę w grudniu 2010r. Wykonanie każdego odwiertu zajmie prawdopodobnie 2-3 miesięcy. Wpływ operacji wiertniczych na ludzi w obszarze wierceń będzie niewielki, przypuszczalnie wzmoże się ruchy drogowy i na krótki okres zwiększy się liczby pracowników na obszarze operacyjnym w związku z transportem sprzętu, pracami inżynieryjnymi w miejscach wykonywania odwiertów oraz zapotrzebowaniem na personel niezbędny do realizacji operacji wiertniczych. Wstępne odwierty poszukiwawcze to pionowe otwory wiercone na głębokość około metrów. Odwierty produkcyjne będą wykonywane poziomo, potencjalnie można wykonać do 8 otworów wierconych z jednej lokalizacji na powierzchni. Lokalizacje na powierzchni będą oddalone od siebie o 3-5 km. Podczas operacji wiertniczych, stalowa izolacja jest wprowadzana w otwór i cementowana aby chronić zasoby wody pitnej przy strefach nad- i podciśnienia oraz przed płynami i ciśnieniem złożowym. Odwierty są zawsze projektowane z wieloma barierami i warstwami izolacyjnymi mającymi na celu odcięcie węglowodorów od powierzchni; przeprowadzane są też częste testy mające na celu sprawdzenie, czy bariery działają. Cały sprzęt wiertniczy będzie podlegał procedurom kontroli jakości i testom. Wstępne odwierty poszukiwawcze nie będą przystosowane to szczelinowania, jednak kolejne otwory można zaprojektować z pojedynczym szczelinowaniem hydraulicznym. Testy pilotażowe i wszelkie kolejne odwierty produkcyjne będą wiercone pionowo do punktu powyżej interwału gazu łupkowego, a następnie poziomo poprzez interwał dla zapewnienia jak największego kontaktu z formacją gazonośną.

8 Slajd 8: Płuczka Płuczka Płuczka Typowy roztwór stosowany do szczelinowania hydraulicznego, składa się z: 99,51% Woda i piasek 0,49% Dodatki niektóre powszechnie występujące w przemyśle spożywczym i kosmetycznym, np. sól kuchenna, sok cytrynowy, środki czyszczące 8 Typowa płuczka zawieraj 99,51% wody i piasku oraz 0,49% dodatków. Dodatki takie powszechnie występują w żywności, kosmetykach i domowych środkach czyszczących. Procedury szczelinowania są opracowane w taki sposób, aby zachować wcześniej otwarte pęknięcia utworzone w obrębie docelowej formacji. Istnieją metody pozwalające na określenie lokalizacji i/lub zakresu szczeliny. Przed, w trakcie i po zakończeniu operacji wiertniczych i szczelinujących przeprowadzony zostanie szeroko zakrojony program badania wody.

9 Slajd 9: Woda Woda Zastosowanie i ilość: Woda jest wymagana przy operacjach wiertniczych i szczelinujących. Duże ilości wody mogą być użyte w fazie pełnego rozwoju produkcji, jednak na etapie poszukiwań potrzebne ilości wody są raczej niewielkie. Źródła wody: Rzeki, stawy, jeziora i wody gruntowe. Projekt nie będzie miał wpływu na zasoby krajowe i wymagania rolnictwa. Recykling i zarządzanie: Szczegółowy przegląd, robiony w ramach analizy zarządzania zasobami wody, w celu określenia potencjału dotyczącego alternatywnych źródeł wody i metod postępowania ze ściekami. Monitoring: Część procesu Chevron - ocena wpływu środowiskowego, społecznego i zdrowotnego (ESHIA). Sources: Woda jest konieczna przy realizacji operacji wiertniczych i szczelinujących. W okresie poszukiwań ilość potrzebnej wody jest niewielka, natomiast większe jej ilości mogą być użyte podczas pełnego rozwoju produkcji. Przewidujemy użycie: baryłek (800 metrów sześciennych) przy operacjach wiertniczych baryłek (1 600 metrów sześciennych) przy jednostopniowym szczelinowaniu hydraulicznym baryłek ( metrów sześciennych) przy wielostopniowym szczelinowaniu hydraulicznym Dla zobrazowania tego, Polska zużywa około 16 miliardów metrów sześciennych wody rocznie. Zakładając zerowy poziom ponownego wykorzystania wody przy operacji szczelinowania wielostopniowego, zużycie wody wyniosłoby mniej niż 1% łącznego zużycia rocznego. Źródła wody będą stanowiły rzeki, stawy, jeziora i wody gruntowe. Realizowany projekt nie będzie miał wpływu na zasoby krajowe i wymagania rolnictwa. Przeprowadzona zostanie szczegółowa analiza zarządzania zasobami wody mająca na celu określenie potencjalnych alternatywnych źródeł wody, które mogłyby obejmować: wodę opuszczającą przemysłowe lub miejskie oczyszczalnie ścieków; wodę chłodzącą z elektrowni; wtórną (zasoloną) wodę gruntową oraz zawróconą do ponownego użycia wodę ze szczelinowania hydraulicznego. Przed rozpoczęciem wierceń opracowany zostanie plan zarządzania zasobami wody obejmujący monitoring wody, który stanowi integralną część procesu oceny ESHIA.

10 Dalsze szczegóły: Przeprowadzone wstępne rozeznanie w terenie wykazało, że na całych obszarach objętych koncesją na głębokości metrów występuje formacja wodonośna. Prawdopodobne jest również występowanie innych formacji wodonośnych na większych głębokościach. Informacje uzyskane dzięki otworom poszukiwawczym zostaną wykorzystane do potwierdzenia występowania formacji wodonośnych oraz określenia właściwości fizyko-chemicznych (np. czy woda jest pitna, miąższość, wydajność produkcji wody). Takie formacje wodonośne zostaną odizolowane w celu uniknięcia potencjalnego zanieczyszczenia podczas szczelinowania. Ponowne wykorzystanie (recykling) zużytej wody zostanie oceniony w ramach analizy zarządzania zasobami wody. Woda zawrócona do ponownego użycia wodę ze szczelinowania hydraulicznego mogłaby być potencjalnie zbierana na powierzchni, oczyszczana i ponownie wykorzystywana podczas przyszłych operacji tego typu, w zależności od wpływu takiego rozwiązania na środowisko.

11 Slajd 10: Analiza przypadku Piceance w USA Analiza przypadku Piceance w USA Miejsca pracy Bezpośrednie: pracowników Pośrednie: 500 pracowników Wpływ do budżetu Stanu Colorado milionów USD rocznie Inwestycje Powyżej 1 miliarda USD Zrównoważony rozwój Przyczynianie się do rozwoju gospodarczego w regionie przy jednoczesnej trosce o ochronę środowiska Chciałbym podzielić się analizą przypadku Piceance w USA, która obrazuje korzystny wpływ, jaki omawiana operacja wydobycia gazu ze złóż szczelnych wywiera w Stanie Kolorado. Chevron rozpoczął projekt w Do dnia dzisiejszego wykonano 195 odwiertów. Obecna technologia umożliwia wykonywanie do 24 odwiertów z jednego punktu lokalizacyjnego do odwiertów powierzchniowych w celu zmniejszenia zakłóceń wobec siedlisk naturalnych. W fazie przygotowawczo-rozwojowej projektu Piceance, Chevron bezpośrednio zatrudnia grupę około pracowników. Pośrednio firma zatrudni powyżej 500 podwykonawców. Chevron szacuje, że będzie płacił pomiędzy 50 a 100 milionów USD w formie podatków w Stanie Kolorado przez okres przekraczający 20 lat. Inwestycje kapitałowe przekroczą 1 miliard USD. W Polsce, w przypadku pomyślnego rozwoju, Chevron będzie wypłacał opłaty za prawa eksploatacji górniczej oraz podatki z prowadzonej działalności przynoszące korzyści władzom krajowym i samorządowym, społecznościom lokalnym i funduszom. Jedną z podstawowych wartości Chevron jest to, że powinniśmy zapewniać korzyści lokalnym społecznościom, wśród których pracujemy. W Europie dążymy do tego przez budowanie silnych i trwałych związków z osobami zainteresowanymi wynikami projektu oraz poprzez program relacji społecznościowych, który skupia się na wspieraniu rozwijania możliwości ekonomicznych i wspieraniu programów społecznościowych w pięciu głównych obszarach: edukacji, środowiska, kultury/dziedzictwa kulturowego, inwestycji społecznych i środowiska biznesowego.

12

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego Małgorzata Woźnicka - Gaz łupkowy w Polsce i na Lubelszczyźnie Gaz łupkowy (shale gas) Gaz ziemny o genezie termogenicznej Niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii

Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2012 Gaz łupkowy termin stosowany w odniesieniu do gazu ziemnego, którego złoża znajdują się w drobnoziarnistych

Bardziej szczegółowo

wiedza o gazie z łupków w Europie

wiedza o gazie z łupków w Europie Środowiskowe aspekty poszukiwań i eksploatacji niekonwencjonalnych złóż węglowodorów amerykańskie doświadczenia i europejskie wyzwania Paweł Poprawa Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności. i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego.

O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności. i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego. O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego. Czy szczelinowanie zanieczyszcza wody gruntowe? Warstwy wodonośne chronione są w ten sposób,

Bardziej szczegółowo

Badania środowiskowe w procesie poszukiwania i rozpoznawania gazu z formacji łupkowych

Badania środowiskowe w procesie poszukiwania i rozpoznawania gazu z formacji łupkowych Badania środowiskowe w procesie poszukiwania i rozpoznawania gazu z formacji łupkowych dr Małgorzata Woźnicka - 29.10.2013 r., Warszawa Poszukiwanie i rozpoznawanie gazu z łupków - etapy realizacji przedsięwzięcia

Bardziej szczegółowo

POSZUKIWANIA GAZU Z ŁUPKÓW W POLSCE

POSZUKIWANIA GAZU Z ŁUPKÓW W POLSCE Syczyn, maj 2013 Najlepsze praktyki przyjaznego dla środowiska rozwoju gazu z formacji łupkowych Sesja IV: Blaski i cienie poszukiwań za gazem z łupków Ministerstwo Gospodarki - Warszawa, 29 października

Bardziej szczegółowo

Zasoby wodne a wydobycie gazu z łupków

Zasoby wodne a wydobycie gazu z łupków Zasoby wodne a wydobycie gazu z łupków dr Małgorzata Woźnicka - Gospodarka wodna przedsięwzięcia 1. Etap poszukiwania i rozpoznawania złóż 2. Etap eksploatacji Rodzaj potrzeb wodnych Gospodarka wodna Lokalizacja

Bardziej szczegółowo

Kodeks. Odpowiedzialnego Pozyskiwania Gazu Ziemnego i Ropy Naftowej PGNiG

Kodeks. Odpowiedzialnego Pozyskiwania Gazu Ziemnego i Ropy Naftowej PGNiG Kodeks Odpowiedzialnego Pozyskiwania Gazu Ziemnego i Ropy Naftowej PGNiG Kodeks Odpowiedzialnego Pozyskiwania Gazu Ziemnego i Ropy Naftowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA dotyczy kształtowania

Bardziej szczegółowo

DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ

DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ Magdalena Piątkowska Dyrektor Biura Operacji, ORLEN Upstream Warszawa, 4 marca 2014 r. JESTEŚMY CZĘŚ ĘŚCIĄ GRUPY PKN ORLEN Siedem

Bardziej szczegółowo

Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu

Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu Autor: dr Małgorzata Woźnicka, kierownik Programu Hydrogeozagrożenia Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH TEMAT: Gaz z łupków wsparcie energetyczne Polski CZAS TRWANIA ZAJĘĆ 45 minut PODSTAWA PROGRAMOWA: IV etap edukacyjny

Bardziej szczegółowo

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków dr Małgorzata Woźnicka - 8.10.2013 r., Lublin Szczelinowanie hydrauliczne niezbędne dla wydobycia gazu ze złoża niekonwencjonalnego

Bardziej szczegółowo

Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza. Maj 2014

Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza. Maj 2014 Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza Maj 2014 1 Rathdowney Resources Rathdowney Resources - firma kanadyjska skoncentrowana na zaawansowaniu projektu OLZA, stowarzyszona z grupą Hunter Dickinson Inc.

Bardziej szczegółowo

Rathdowney Resources Ltd. Projekt OLZA

Rathdowney Resources Ltd. Projekt OLZA Rathdowney Resources Ltd. Projekt OLZA www.projektolza.com Aktualizacja działań Luty 2013 March 20,2012 Zawiercie 1 Rathdowney Resources Rathdowney Resources Ltd. notowana na giełdzie w Toronto, należy

Bardziej szczegółowo

Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu

Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu Zdjęcie: Marathon Oil Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu Organizacja Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego 12 grudnia 2012 roku OPPPW Podstawowe informacje Związek Pracodawców,

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy Szansa dla Polski

Gaz łupkowy Szansa dla Polski Organizacja Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego Polish Exploration and Production Industry Organization Gaz łupkowy Szansa dla Polski Lublin, 27 lipca 2011 r. Plan prezentacji 1. Przedstawienie

Bardziej szczegółowo

Monitoring jako podstawowe narzędzie. eksploatacji gazu z łupków

Monitoring jako podstawowe narzędzie. eksploatacji gazu z łupków Monitoring jako podstawowe narzędzie w analizie presji procesu eksploatacji gazu z łupków na środowisko naturalne Małgorzata Woźnicka Monika Konieczyńska - XXVII Forum Energia Efekt Środowisko Analiza

Bardziej szczegółowo

Polskie doświadczenia w komunikacji społecznej przy poszukiwaniu gazu z łupków. Dr Aleksandra Lis UAM Dr Piotr Stankiewicz UMK

Polskie doświadczenia w komunikacji społecznej przy poszukiwaniu gazu z łupków. Dr Aleksandra Lis UAM Dr Piotr Stankiewicz UMK Polskie doświadczenia w komunikacji społecznej przy poszukiwaniu gazu z łupków Dr Aleksandra Lis UAM Dr Piotr Stankiewicz UMK Sondaże ogólnopolskie 90% 80% 73% 78% 72% 80% 70% 60% 50% 40% Poparcie Sprzeciw

Bardziej szczegółowo

Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków

Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków Strona znajduje się w archiwum. Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA rozpoczęło kolejny etap poszukiwań gazu z łupków na południowym wschodzie Polski. 26

Bardziej szczegółowo

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Projekt realizowany

Bardziej szczegółowo

GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI

GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI Projekt kierunkowych założeń do ustawy o wydobywaniu węglowodorów, ich opodatkowaniu i Węglowodorowym Funduszu Pokoleń Gaz z łupków przyszłość dla Polski Już teraz Polska

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków Małgorzata Woźnicka - Perspektywy gazu niekonwencjonalnego w Polsce 18 listopad 2011 r. Analiza presji na środowisko naturalne Szczelinowanie hydrauliczne,

Bardziej szczegółowo

Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza. Spotkanie z mieszkańcami Rokitna Szlacheckiego Kwiecień 2013

Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza. Spotkanie z mieszkańcami Rokitna Szlacheckiego Kwiecień 2013 Rathdowney Resources Ltd. Projekt Olza Spotkanie z mieszkańcami Rokitna Szlacheckiego Kwiecień 2013 1 Rathdowney Resources Rathdowney Resources Ltd. Firma kanadyjska skoncentrowana na kontynuacji i zaawansowaniu

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do prawodawstwa UE. dla fraktywistów.

Wprowadzenie do prawodawstwa UE. dla fraktywistów. Wprowadzenie do prawodawstwa UE dla fraktywistów www.greens-efa.eu Obecnie brak w UE całościowego uregulowania problematyki wydobycia niekonwencjonalnych paliw kopalnych (NPK), takich jak gaz łupkowy,

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych

Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych na terenie województwa lubelskiego. Lublin, 27 września

Bardziej szczegółowo

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia GK 6220.5.2014 Koźmin Wlkp. 30.06.2014r. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia Na podstawie art. 71, ust. 1 i 2 pkt. 2 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu

Bardziej szczegółowo

CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW

CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW Materiał informacyjny 2 Wprowadzenie Dynamiczny wzrost wydobycia gazu niekonwencjonalnego w ostatnim dziesięcioleciu w USA doprowadził do wybuchu prawdziwej gorączki XXI wieku. Gaz wydobywany z łupków

Bardziej szczegółowo

NAJWAŻNIEJSZE JEST NIEWIDOCZNE...

NAJWAŻNIEJSZE JEST NIEWIDOCZNE... NAJWAŻNIEJSZE JEST NIEWIDOCZNE......TAK JAK 170 TYS. KM NASZYCH GAZOCIĄGÓW. 2 MIEJSCE NA RYNKU GAZU DZIAŁALNOŚĆ PSG MIEJSCE NA RYNKU GAZU DZIAŁALNOŚĆ PSG Jesteśmy nowoczesnym przedsiębiorstwem o bogatych

Bardziej szczegółowo

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia GK 6220.6.2014 Koźmin Wlkp. 30.06.2014r. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia Na podstawie art. 71, ust. 1 i 2 pkt. 2 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu

Bardziej szczegółowo

Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego Inteligentne specjalizaje

Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego Inteligentne specjalizaje Regionalna Strategia Innowacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego Inteligentne specjalizaje Toruń, 13.12.2012 Co oznacza inteligentna specjalizacja? Inteligentna specjalizacja to: identyfikowanie wyjątkowych

Bardziej szczegółowo

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA. Program Geo-Metan. Przedeksploatacyjne ujęcie metanu z pokładów węgla otworami powierzchniowymi

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA. Program Geo-Metan. Przedeksploatacyjne ujęcie metanu z pokładów węgla otworami powierzchniowymi Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Program Geo-Metan Przedeksploatacyjne ujęcie metanu z pokładów węgla otworami powierzchniowymi Partner naukowy: Partnerzy przemysłowi: Polska Grupa Górnicza SA

Bardziej szczegółowo

Historia przemysłu naftowego w Argentynie :32:50

Historia przemysłu naftowego w Argentynie :32:50 Historia przemysłu naftowego w Argentynie 2016-03-14 14:32:50 2 Baseny sedymentacyjne, czyli miejsca, gdzie wystąpiły warunki umożliwiające powstawanie węglowodorów, są rozmieszczone w różnych częściach

Bardziej szczegółowo

LOTOS Petrobaltic S.A. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Akademia Górniczo- Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

LOTOS Petrobaltic S.A. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Akademia Górniczo- Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Ścieżka A BG-1/5 EKOŁUPKI 5 499 000 5 499 000 Przyjazne środowisku i wykonalne z ekonomicznego punktu widzenia technologie gospodarowania wodą, ściekami i odpadami przy wydobyciu gazu z łupków BG-1/6 GASLUPMIKORS

Bardziej szczegółowo

X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013

X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013 X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013 SHALE GAS, TIGHT GAS MINIONY ROK W POSZUKIWANIACH mgr inż. Aldona Nowicka

Bardziej szczegółowo

Nieznane życie. tworzyw sztucznych

Nieznane życie. tworzyw sztucznych Nieznane życie tworzyw sztucznych Dlaczego dzisiaj wiele produktów jest pakowanych w opakowania z tworzyw sztucznych? Co powinniśmy zrobić ze zużytymi opakowaniami? Tworzywa sztuczne mają wartość W fazie

Bardziej szczegółowo

LOTOS OIL SA. dr inż. Rafał Mirek - Biuro Rozwoju i Serwisu Olejowego 1/20

LOTOS OIL SA. dr inż. Rafał Mirek - Biuro Rozwoju i Serwisu Olejowego 1/20 dr inż. Rafał Mirek - Biuro Rozwoju i Serwisu Olejowego 1/20 Serwis środków smarnych oraz współczesne aplikacje informatyczne jako narzędzia kontroli wspierające utrzymanie ruchu VI Konferencja Naukowo

Bardziej szczegółowo

Środowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków

Środowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków Środowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków dr inż. Andrzej Tyszecki Poznań, 21 listopada 2012 Aspekty prawne Obszary: lądowe i morskie Prawo: krajowe, UE i międzynarodowe Problemy: zmienność

Bardziej szczegółowo

Informacja dla mieszkańców

Informacja dla mieszkańców Informacja dla mieszkańców Projekt: Pilotażowe Zagospodarowanie Złoża Gazu Ziemnego Siekierki Inwestor: Energia Zachód Sp. z o.o. Szanowni Państwo, Rosnąca presja na ograniczanie emisji zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo realizacji badań geologicznych pod kątem projektu CCS. Marek Jarosiński, PIG-PIB kierownik Programu Bezpieczeństwo Energetyczne

Bezpieczeństwo realizacji badań geologicznych pod kątem projektu CCS. Marek Jarosiński, PIG-PIB kierownik Programu Bezpieczeństwo Energetyczne Bezpieczeństwo realizacji badań geologicznych pod kątem projektu CCS Marek Jarosiński, PIG-PIB kierownik Programu Bezpieczeństwo Energetyczne Łódź, 30 maja 2012 Sposoby podziemnego składowania CO2 Największe

Bardziej szczegółowo

KOV wypracował zysk brutto niemal 5 mln dolarów na koniec pierwszego kwartału 2012

KOV wypracował zysk brutto niemal 5 mln dolarów na koniec pierwszego kwartału 2012 7 maja 2012 Informacja prasowa KOV wypracował zysk brutto niemal 5 mln dolarów na koniec pierwszego kwartału 2012 KOV zakończył kolejny kwartał najlepszymi wynikami finansowymi w historii, które przełożyły

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych

Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych Talisman Energy Polska Sp. z o.o. Listopad, 2011 THINK SAFE. WORK SAFE. HOME SAFE. AGENDA 1. Talisman Energy przedstawienie firmy;

Bardziej szczegółowo

ŁÓDZKIE NA GAZIE CENTRUM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

ŁÓDZKIE NA GAZIE CENTRUM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU ŁÓDZKIE NA GAZIE CENTRUM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Mapa czerwonego spągowca Potencjalna lokalizacja gazu łupkowego i ropy Czerwony spągowiec na terenie Polski Koncesje wydane na poszukiwanie gazu i ropy w

Bardziej szczegółowo

STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów

STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów Kamlesh Parmar, Prezes Zarządu OPPPW Warszawa, listopad 2013 DRUGA EDYCJA KONFERENCJI BRANŻY POSZUKIWAWCZO- WYDOBYWCZEJ Członkowie OPPPW 2 OPPPW

Bardziej szczegółowo

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO Prowadzący: Mgr inż. Bartosz Papiernik Konspekt opracowali w postaci prezentacji PowerPoint B.Papiernik i M. Hajto na podstawie materiałów opracowanych

Bardziej szczegółowo

KGZ Żuchlów. KGZ Żuchlów Stara Góra, Góra tel

KGZ Żuchlów. KGZ Żuchlów Stara Góra, Góra tel KGZ Żuchlów Kopalnia Gazu Ziemnego Żuchlów rozpoczęła działalność w 1979 r. eksploatując złoże Żuchlów. Rok później ruszyła eksploatacja ze złoża Góra, a w 2002 r. ze złoża Lipowiec E, zakończona w 2010

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie... 9 Akty normatywne... 20 CZĘŚĆ 1 OGÓLNE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY... 23

Wprowadzenie... 9 Akty normatywne... 20 CZĘŚĆ 1 OGÓLNE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY... 23 SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 Akty normatywne... 20 CZĘŚĆ 1 OGÓLNE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY... 23 1.1. Obowiązki pracodawcy i osób kierujących pracownikami... 23 1.2. Obowiązki

Bardziej szczegółowo

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. ...

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. ... WNIOSKODAWCA Skępe, dnia...... pełna nazwa, imię i nazwisko...... adres... telefon kontaktowy, fax., e-mail Burmistrz Miasta i Gminy Skępe ul. Kościelna 2 87-630 Skępe Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych

Bardziej szczegółowo

Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ

Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ Konwencjonalne złoże ropy i gazu skały uszczeln. skały zbiornikowe 60 O C 180 O C skały macierzyste Gaz łupkowy nie ma etapu migracji i

Bardziej szczegółowo

W kręgu naszych zainteresowań jest:

W kręgu naszych zainteresowań jest: DOLNE ŹRÓDŁA CIEPŁA W kręgu naszych zainteresowań jest: pozyskiwanie ciepła z gruntu, pozyskiwanie ciepła z powietrza zewnętrznego, pozyskiwanie ciepła z wód podziemnych, pozyskiwanie ciepła z wód powierzchniowych.

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI MONITOROWANIA I OBNIŻANIA SIĘ GRUNTU ZWIĄZANYCH Z Z ŁUPKÓW

TECHNIKI MONITOROWANIA I OBNIŻANIA SIĘ GRUNTU ZWIĄZANYCH Z Z ŁUPKÓW TECHNIKI MONITOROWANIA SEJSMICZNOŚCI I OBNIŻANIA SIĘ GRUNTU ZWIĄZANYCH Z POSZUKIWANIAMI I EKSPLOATACJĄ GAZU Z ŁUPKÓW dr hab. inż. Piotr Krzywiec, prof. PIG-PIB - XXVII Forum Energia Efekt Środowisko MONITORING

Bardziej szczegółowo

GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ

GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ X Międzynarodowe Targi i Konferencja GEOLOGIA GEO - ECO - TECH GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ Grzegorz Wróbel Paweł Lis Warszawa, 24 maja 2012 r. Gdzie występuje gaz łupkowy fot:

Bardziej szczegółowo

WÓJT GMINY PIASKI ul. 6 Stycznia Piaski

WÓJT GMINY PIASKI ul. 6 Stycznia Piaski ... Piaski, dnia... imię i nazwisko / nazwa inwestora adres nr telefonu kontaktowego imię i nazwisko pełnomocnika adres do korespondencji.. nr telefonu kontaktowego WÓJT GMINY PIASKI ul. 6 Stycznia 1 63-820

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania prawne dla geotermii w Polsce

Uwarunkowania prawne dla geotermii w Polsce Uwarunkowania prawne dla geotermii w Polsce Dr hab. inż. Barbara Tomaszewska, prof. IGSMiE PAN Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Zakład Odnawialnych Źródeł Energii

Bardziej szczegółowo

Zgodnie z powyżej przywołanym paragrafem, jego ust. 1, pkt 4 ścieki bytowe, komunalne, przemysłowe biologicznie rozkładalne oraz wody z odwodnienia

Zgodnie z powyżej przywołanym paragrafem, jego ust. 1, pkt 4 ścieki bytowe, komunalne, przemysłowe biologicznie rozkładalne oraz wody z odwodnienia UZASADNIENIE rozporządzenia Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie z dnia 13 grudnia 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustalenia warunków korzystania z wód regionu wodnego

Bardziej szczegółowo

Zrównoważony rozwój regionów w oparciu o węgiel brunatny 2014-11-19

Zrównoważony rozwój regionów w oparciu o węgiel brunatny 2014-11-19 Zrównoważony rozwój regionów w oparciu o węgiel brunatny 2014-11-19 Rola węgla brunatnego w gospodarce Polski 180 160 140 120 100 80 60 40 20 Struktura produkcji en. elektrycznej w elektrowniach krajowych

Bardziej szczegółowo

Analiza kosztów i korzyści ekonomicznych rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego w Polsce

Analiza kosztów i korzyści ekonomicznych rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego w Polsce Analiza kosztów i korzyści ekonomicznych rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego w Polsce (wg zaleceń Ekspertyzy Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

Bardziej szczegółowo

Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50

Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50 Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50 2 Według amerykańskiej Agencji ds. Informacji Energetycznej (Energy Information Administration- EIA), Argentyna może

Bardziej szczegółowo

POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI NOT

POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI NOT Seminarium Informacyjno-promocyjne projektu: Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju. Zmiany wzorców produkcji i konsumpcji w świetle

Bardziej szczegółowo

Mariusz CZOP. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH

Mariusz CZOP. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH Nowoczesne rozwiązania dla potrzeb zrównoważonej gospodarki wodnej i ochrony zasobów wód na obszarach o silnej antropopresji, ze szczególny uwzględnieniem terenów prowadzonej i planowanej działalności

Bardziej szczegółowo

PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE

PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energia PAN PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE Eugeniusz Mokrzycki Posiedzenie Plenarne Komitetu Problemów Energetyki Warszawa, 14 grudnia 2011 r. Perspektywy

Bardziej szczegółowo

Ukraina odwiert K-7 osiągnął TD zidentyfikowano do 5 stref gazu

Ukraina odwiert K-7 osiągnął TD zidentyfikowano do 5 stref gazu 6 listopada 2012 r. Komunikat Ukraina odwiert K-7 osiągnął TD zidentyfikowano do 5 stref gazu Kulczyk Oil Ventures ( KOV, Spółka ), międzynarodowa spółka działająca w sektorze poszukiwania i wydobycia

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W PROCESACH INWESTYCYJNYCH

WYMAGANIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W PROCESACH INWESTYCYJNYCH WYMAGANIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W PROCESACH INWESTYCYJNYCH Joanna Borówka Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach Katowice 8 grudnia 2014r 1 Zagospodarowanie przestrzenne a ochrona

Bardziej szczegółowo

WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI ZASOBY GEOLOGICZNE BILANSOWE

WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI ZASOBY GEOLOGICZNE BILANSOWE Fot. Lubelski Węgiel BOGDANKA WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI Państwowa służba geologiczna weryfikuje zasoby Obecnie na podstawie nowych kryteriów bilansowości i kierując się perspektywami

Bardziej szczegółowo

Gospodarka odpadami. Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch

Gospodarka odpadami. Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch Gospodarka odpadami Agnieszka Kelman Aleksandra Karczmarczyk Gospodarka odpadami. Gospodarka odpadami II stopień Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch Godzin 15

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA ZŁÓŻ SUROWCÓW MINERALNYCH i ICH OCHRONA

GOSPODARKA ZŁÓŻ SUROWCÓW MINERALNYCH i ICH OCHRONA GOSPODARKA ZŁÓŻ SUROWCÓW MINERALNYCH i ICH OCHRONA Prowadzący: Mgr inż. Bartosz Papiernik Konspekt opracowali w postaci prezentacji PowerPoint M.Hajto i B.Papiernik. Na podstawie materiałów opracowanych

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA 2014 2020 WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI 1 Poniższe wytyczne przedstawiają minimalny zakres wymagań, jakie powinien spełniać dokument.

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce

Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce Dr Andrzej Cylwik Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce 1. Perspektywa do roku 2020 W chwili obecnej dysponujemy mała liczbą sprawdzonych informacji, które dotyczą ekonomicznych

Bardziej szczegółowo

Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków

Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków Małgorzata Woźnicka - Kościerzyna, 13.01.2014 r., Gdzie ten gaz? Obudzone nadzieje, czyli amerykańska rewolucja gazowa U.S. dry gas trillion cubic feet

Bardziej szczegółowo

Co warto wiedzieć o gazie z łupków

Co warto wiedzieć o gazie z łupków Co warto wiedzieć o gazie z łupków CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW 1 Wprowadzenie Dynamiczny wzrost wydobycia gazu niekonwencjonalnego w ostatnim dziesięcioleciu w USA doprowadził do wybuchu prawdziwej

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM

ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM Co jest istotą systemu zarządzania środowiskowego wg normy ISO 14001? System zarządzania środowiskowego stanowi część systemu zarządzania organizacji. Istota SZŚ wg normy ISO 14001

Bardziej szczegółowo

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia...............

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia............... ... Wawrzeńczyce, dnia... (imię i nazwisko/nazwa inwestora)... (adres)... Wójt (telefon)... Gminy Igołomia-Wawrzeńczyce (imię i nazwisko pełnomocnika)... (adres)... (telefon) Wniosek o wydanie decyzji

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie prac wiertniczych Oznaczenie kwalifikacji: M.34 Numer

Bardziej szczegółowo

Kolumny Podatne MSC. Kolumny Podatne MSC. Opis

Kolumny Podatne MSC. Kolumny Podatne MSC. Opis Kolumny Podatne MSC Kolumny Podatne MSC Strona główna Wzmacnianie gruntu Technologie Kolumny Podatne MSC Posadowienie hal magazynowych, niewielkich budynków mieszkalnych, konstrukcje parkingów oraz różnego

Bardziej szczegółowo

We create chemistry. Nasza strategia korporacyjna

We create chemistry. Nasza strategia korporacyjna We create chemistry Nasza strategia korporacyjna Filozofia firmy BASF Od czasu założenia firmy w roku 1865, nasz rozwój jest odpowiedzią na zmiany zachodzące w otaczającym nas świecie. W naszym wyobrażeniu

Bardziej szczegółowo

PLANOWANIE PRZESTRZENNE W KSZTAŁTOWANIU ŚRODOWISKA

PLANOWANIE PRZESTRZENNE W KSZTAŁTOWANIU ŚRODOWISKA PLANOWANIE PRZESTRZENNE W KSZTAŁTOWANIU ŚRODOWISKA PROBLEM LOKOWANIA INWESTYCJI PLANOWANIE PRZESTRZENNE A LOKALIZACJA INWESTYCJI Koherencja lokalizacyjna każdej działalności właściwe miejsce (poszukiwanie

Bardziej szczegółowo

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN WPROWADZENIE Grupa Kapitałowa ORLEN jest czołową firmą w branży paliwowo-energetycznej w Europie Centralnej i Wschodniej. Ze względu na znaczącą

Bardziej szczegółowo

Indorama Ventures Public Company Limited

Indorama Ventures Public Company Limited Indorama Ventures Public Company Limited Polityka w zakresie ochrony środowiska (Zatwierdzona na posiedzeniu Rady Dyrektorów nr 2/2013 dnia 22 lutego 2013 r.) Wersja poprawiona nr 1 (Zatwierdzona na posiedzeniu

Bardziej szczegółowo

10 dobrych uczynków dla Ziemi. czyli jak na co dzień możemy dbać o przyrodę

10 dobrych uczynków dla Ziemi. czyli jak na co dzień możemy dbać o przyrodę 10 dobrych uczynków dla Ziemi czyli jak na co dzień możemy dbać o przyrodę Zmniejszenie ilości odpadów Jak to możemy osiągnąć? Korzyści i zalety Korzystanie z tworzyw biodegradowalnych Nie marnujemy miejsca

Bardziej szczegółowo

Surowce w gospodarce o obiegu zamkniętym Łukasz Sosnowski, Sekretarz Zespołu ds. Gospodarki o Obiegu Zamkniętym

Surowce w gospodarce o obiegu zamkniętym Łukasz Sosnowski, Sekretarz Zespołu ds. Gospodarki o Obiegu Zamkniętym Surowce w gospodarce o obiegu zamkniętym Łukasz Sosnowski, Sekretarz Zespołu ds. Gospodarki o Obiegu Zamkniętym Surowce dla gospodarki Polski, Kraków 23 maja 2017 r. Nowa wizja europejskiego modelu gospodarczego

Bardziej szczegółowo

ZALECENIE KOMISJI. z dnia XXX r.

ZALECENIE KOMISJI. z dnia XXX r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia XXX r. C(2014) 267 /3 ZALECENIE KOMISJI z dnia XXX r. w sprawie podstawowych zasad rozpoznawania i wydobywania węglowodorów (takich jak gaz łupkowy) z zastosowaniem intensywnego

Bardziej szczegółowo

Samochody elektryczne jako mobilne źródła energii

Samochody elektryczne jako mobilne źródła energii Samochody elektryczne jako mobilne źródła energii Nissan nawiązuje współpracę z ENEL, aby przekształcić samochody elektryczne w mobilne źródła energii Trwają pierwsze testy samochodów elektrycznych zintegrowanych

Bardziej szczegółowo

Foto. Tomasz Kowalewski. Gdańsk, 5 marca 2014 r.

Foto. Tomasz Kowalewski. Gdańsk, 5 marca 2014 r. Foto. Tomasz Kowalewski Gdańsk, 5 marca 2014 r. PLAN PREZENTACJI 1. Informacje wstępne 2. Metody i etapy prac badawczych prowadzonych w rejonie wiercenia a) zapoznanie się z procesami technologicznymi

Bardziej szczegółowo

D.B.B. GREEN ENERGY S.A.

D.B.B. GREEN ENERGY S.A. D.B.B. GREEN ENERGY S.A. D.B.B. Green Energy S.A. to spółka zajmująca się innowacyjnymi projektami ekologicznymi. D.B.B. Green Energy S.A. jest zaangażowana w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju

Bardziej szczegółowo

CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie

CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie Dyrekcja Generalna Przedsiębiorstwa i przemysł CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie Maciej Szymanski Zawiercie, 12 czerwca 2013 Przemysł

Bardziej szczegółowo

A7-0277/129/REV

A7-0277/129/REV 3.10.2013 A7-0277/129/REV Poprawka 129/REV Cristina Gutiérrez-Cortines w imieniu grupy PPE Sprawozdanie A7-0277/2013 Andrea Zanoni Zmiana dyrektywy 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez

Bardziej szczegółowo

OBWIESZCZENIE D E C Y Z J A

OBWIESZCZENIE D E C Y Z J A Gdańsk, 2015-09-04 DROŚ-G.7422.1.47.2015 OBWIESZCZENIE D E C Y Z J A Działając na podstawie art. 80 i art. 161 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2015 r. poz. 196), Rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Rozporządzenie Ministra Gospodarki

Rozporządzenie Ministra Gospodarki DEPARTAMENTPRAWNYIINTEGRACJIEUROPEJSKIEJ WYŻSZYURZĄDGÓRNICZY zdnia28czerwca2002r. (Dz.U.Nr109,poz.961,z2004r.Nr24,poz.213 orazz2007r.nr106,poz.726) Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Inżynieria Naftowa i Gazownicza Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Kierunek: Inżynieria Naftowa i Gazownicza Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia Wydział: Wiertnictwa, Nafty i Gazu Kierunek: Inżynieria Naftowa i Gazownicza Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Rocznik: 2017/2018 Język wykładowy: Polski Semestr 1 WIN-1-104-s

Bardziej szczegółowo

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Żywność i zasoby naturalne Partnerzy: LEKCJA 1 ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Zrównoważone systemy żywnościowe https://envirogroup22.files.wordpress.com/2016/02/enviro-1.png

Bardziej szczegółowo

INDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH

INDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH INDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH Opracowała: Klaudia Bukowska ZAOPATRZENIE W WODĘ A OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW Zbiorowe zaopatrzenie w wodę Indywidualne zaopatrzenie w wodę

Bardziej szczegółowo

INFRASTRUKTURA I ENERGIA

INFRASTRUKTURA I ENERGIA INFRASTRUKTURA I ENERGIA ROZWIĄZANIA DLA FIRM WYDOBYWCZYCH WWW.WAGSA.EU World Acoustic Group SA to dynamicznie rozwijająca się firma inżynieryjno - budowlana, oferująca głównie produkty i usługi z zakresu

Bardziej szczegółowo

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak Charakterystyka zawodu Technik ochrony środowiska koordynuje pracę w zakresie ochrony powietrza, wód, powierzchni ziemi, ochrony przed

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej

PLAN DZIAŁANIA KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej STRESZCZENIE Komitet Techniczny nr 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej, działający w ramach Polskiego

Bardziej szczegółowo

A8-0358/16. Tekst proponowany przez Komisję. Uzasadnienie

A8-0358/16. Tekst proponowany przez Komisję. Uzasadnienie 7.1.016 A8-0358/16 16 Artykuł 1 punkt -1 (nowy) Artykuł 3 punkt 1 litera g Tekst proponowany przez Komisję -1) skreśla się art. 3 pkt 1) lit. g); Łupki naftowe zostały zdefiniowane ostatnio w publikacjach

Bardziej szczegółowo

Strategia w gospodarce odpadami nieorganicznymi przemysłu chemicznego

Strategia w gospodarce odpadami nieorganicznymi przemysłu chemicznego Strategia w gospodarce odpadami nieorganicznymi przemysłu chemicznego Autorzy: Krzysztof Czarnomski Renata Osiecka http://foto.ojej.pl/ojej/6/0/1/0/27_chemia_nic_trudnego1.jpg Projekt współfinansowany

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania Morskich Farm Wiatrowych na środowisko

Oddziaływania Morskich Farm Wiatrowych na środowisko Oddziaływania Morskich Farm Wiatrowych na środowisko Maciej Stryjecki Fundacja na rzecz Energetyki Zrównoważonej W jakim celu identyfikujemy oddziaływania MFW? 1. Na potrzeby planowania i projektowania

Bardziej szczegółowo

Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata

Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na

Bardziej szczegółowo

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus SIEĆ DYSTRYBUCYJNA OGNIWEM STRATEGICZNEJ ROZBUDOWY SYSTEMU GAZOWEGO ZWIĘKSZAJĄCEGO BEZPIECZEŃSTWO DOSTAW GAZU ZIEMNEGO ORAZ STOPIEŃ DOSTĘPU SPOŁECZEŃSTWA DO SIECI Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski,

Bardziej szczegółowo

Biuro w Zawierciu ul. H. Sienkiewicza Zawiercie Tel.:

Biuro w Zawierciu ul. H. Sienkiewicza Zawiercie Tel.: Rathdowney Polska Sp. z o.o.: ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków Tel.: +48 32 729 97 50 Fax: +48 32 729 97 51 Biuro w Zawierciu ul. H. Sienkiewicza 16 42-400 Zawiercie Tel.: +48 32 646 62 76 www.projektolza.com

Bardziej szczegółowo