Krwinkomocz: Definicja

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Krwinkomocz: Definicja"

Transkrypt

1 Najczęstsze przyczyny, diagnostyka i zasady postępowania w krwinkomoczu u dzieci. Prof. dr hab. Anna Wasilewska 1 Krwinkomocz: Definicja Obecność 5 i więcej erytrocytów (RBC) w polu widzenia w 3 kolejnych badaniach moczu 2 1

2 3 4 2

3 5 6 3

4 7 4

5 9 10 5

6 11 Interpretacja testu paskowego ślad >

7 Ocena moczu w mikroskopie fazowokontrastowym Obecność znacznej liczby erytrocytów dysmorficznych sugeruje nerkowe pochodzenie krwinkomoczu (kłębuszkowy). Próbka moczu zawierająca głównie krwinki czerwone o prawidłowej budowie sugeruje ich pozanerkowe pochodzenie (pozakłębuszkowe). Czułość 83-95%, specyficzność 81-95%

8 Mechanizm deformacji erytrocytów: przjście krwinek czerwonych poprzez błonę pdostawną Collar JE et al: Kidney Int. 2002, 59: Krwinkomocz 1. Makroskopowy 2. Mikroskopowy 16 8

9 Krwinkomocz Objawowy i bezobjawowy Okresowy i stały Izolowany i z towarzyszącym białkomoczem bądź innymi zaburzeniami układu moczowego 17 Rola lekarza pediatry 1. Potwierdzić obecność krwinkomoczu. 2. Wyłonić grupę pacjentów z chorobą lub wadą układu moczowego wymagających poszerzenia diagnostyki. 18 9

10 choroba kłębuszków nerkowych choroba sródmiąższowa nerek torbielowatość nerek kamica guzy zapalenie pęcherza i cewki moczowej zapalenie i przerost gr. krokowego stany zapalne uraz (włączając nadmierny wysiłek fiz.) przyczyna nieznana 19 Krwinkomocz kłębuszkowy Nefropatia IgA (np. choroba Bergera) poinfekcyjny (np. popaciorkowcowe KZN) Nefropatia cienkich błon podstawnych Zespół Alporta Błoniaste KZN Błoniasto-rozplemowe KZN Ogniskowe szkliwiejące KZN Choroba z obecnością przeciwciał przeciwko błonie podstawnej 20 10

11 Krwinkomocz kłębuszkowy Choroby układowe* Plamica Schönlein-Henocha HUS KZN towarzyszące anemii sierpowatej Nefropatia w przebiegu HIV Nefropatia w przebiegu tocznia układowego Ziarniniak Wegenera Guzkowe zapalenie tętnic Zespół Goodpasture 21 Krwinkomocz pozakłębuszkowy* Przyczyny anatomiczne Wodonercze Torbielowatość nerek Wielotorbielowatość nerek Dysplazja torbielowata Guzy (Wilmsa, rabdomiosarkoma, angiomiolipoma) Uraz Obecność kryształów w moczu Wapniowych Szczawiowych Kwasu moczowego Kamica moczowa Uraz Nadmierny wysiłek 22 11

12 Krwinkomocz pozakłębuszkowy * Cewkowo-śródmiąższowy Pyelonephritis Śródmiąższowe zapalenie nerek Ostra martwica cewek nerkowych Martwica brodawek nerkowych Nefrokalcynoza Zapalny (infekcyjny i nieinfekcyjny) Zapalenie pęcherza moczowego Zapalenie cewki moczowej Naczyniowe Zakrzepica tętnic/ żył Malformacje (tętniak, naczyniak) Zespół dziadka do orzechów 23 Krwinkomocz pozakłębuszkowy Koagulopatie Rozpad nieprawidłowych krwinek czerwonych: anemia sierpowata, sferocytoza, talasemia Napadowa nocna hemoglobinuria -czynniki zewnętrzne prowadzące do niszczenia erytrocytów Toksyny& infekcje anemie hemolityczne 24 12

13 Przyczyny czerwonego zabarwienia moczu krew wolna hemoglobina mioglobina barwniki pokarmowe i witaminowe buraki, jagody, rabarbar rifampicyna(antybiotyk) chlorochina(antymalaryczny) plaquenil (hydroksychlorochina, reumatologia) Fenoloftaleina 25 Inne przyczyny czerwonego zabarwienia moczu Leki: rifampicyna/ Fenoloftaleina Barwniki: barwniki anilinowe Dieta: buraki Zaburzenia metaboliczne: hematoporfirynuria 26 13

14 Zasady zbierania wywiadu i przeprowadzania badania przedmiotowego zostaną dokładnie omówione w trakcie zajęć praktycznych 27 Badania Badania laboratoryjne: Badanie ogólne moczu Obecność krwinek Białko Kryształy Posiew moczu Badanie krwi Morfologia Układ krzepnięcia Mocznik & kreatynina Markery nowotworowe (PSA) 28 14

15 Radiologiczne:- Badania Usg IVU kamienie, guz. CT guzy, torbiele, inne zmiany patologiczne. Rtg kl. piersiowej zajęcie płuc 29 CT guz Wilmsa 30 15

16 Cystoskopia:- Badania Wykrywanie guzów i stanów zapalnych pęcherza. Uwidocznienie miejsca krwawienia. Biopsja miejsc patologicznych. Obserwacja krwawienia z jednego moczowodu. Angiografia naczyń nerkowych:- Malformacje naczyń tętniczo-żylnych nerek 31 Cystoskopia 32 16

17 Biopsja nerki 33 Pytania? 34 17

18 Toczeń układowy Prof. dr hab. Anna Wasilewska Wstęp SLE może mieć różnorodny przebieg W okresie dojrzewania może mieć podstępny początek Może być powikłane przez inne zaburzenia obserwowane w okresie dojrzewania Występowanie: rzadko 36 18

19 Definicja SLE Reumatologiczna choroba o podłożu autoimmunologicznym Z reguły zajęte narządy to skóra i układ kostnomięśniowy Zajęty może być każdy narząd Nerki & układ nerwowy Serce Płuca 37 Definicja SLE (2) Różnorodność obserwowanych objawów utrudnia rozpoznanie American College of Rheumatology (ARA) opublikował zasady klasyfikacji SLE (1971, poprawione 1982 & 1997) Pacjenci muszą spełnić 4 z 11 kryteriów by postawić rozpoznanie SLE 38 19

20 Klasyfikacja SLE wg ARA (1) 1. Zmiany skórne typu rumienia 2. Rumień krążkowy 3. Nadwrażliwość na światło słoneczne. 4. Nadżerki w jamie ustnej. 5. Zapalenie i ból stawów. 6. Zapalenie błon surowiczych:opłucnej, osierdzia 7. Zmiany w nerkach Białkomocz >0.5g/24hlub >3g trwałylub obecność w moczuwałeczków 8. Zaburzenia neuropsychiatryczne drgawki psychoza(po wykluczeniu innych przyczyn) 39 Klasyfikacja SLE wg ARA (2) 9. Zaburzenia hematologiczne Anemia hemolityczna lub Leukopenialub <4.0 x 109/l w2 lub więcej badań Lymfopenialub<1.5 x 109/l w2 lub więcej badań Trombocytopenia <100 x 109/l 40 20

21 Klasyfikacja SLE wg ARA (3) 10. Zaburzenia immunologiczne Obecność przeciwciał przeciw dsdna przeciwciała anty-sm (Smbiałko jąder komórkowych) przeciwciała antyfosfolipidowe Nieprawidłowe IgG czy IgM Poziom antykardiolipin lub Dodatni wynik testu antykoagulantu toczniowego 41 Klasyfikacja SLE wg ARA (4) fałszywie dodatnie serologiczne odczyny kiłowe przy ujemnym teście na immobilizację krętków przez ok. 6 m-cy 11. Podwyższone miano przeciwciał przeciwjądrowych (ANA) 42 21

22 EPIDEMIOLOGIA Prawdopodobieństwo wystąpienia tocznia u dzieci poniżej 15 rż wynosi 6 na100,000 Prawdopodobieństwo wystąpienia tocznia wykazuje różnorodność rasową W pediatrii częściej dotyczy chłopców niż dziewcząt, gdy w wieku dorosłym 9 razy częściej chorują kobiety) 43 Objawy kliniczne (1) Klasyczny rumień w kształcie motyla z nadwrażliwością na światło Zmiany naczyniowe rąk i stóp (objaw Raynauda) Uczucie zmęczenia Zapalenie i ból stawów Owrzodzenia jamy ustnej rzadziej spotykanie niż u dorosłych 44 22

23 Objawy kliniczne (2) Zapalenie osierdzia Zapalenie opłucnej Krwawienie do płuc Czasami pierwsze objawy dotyczą zajęcia nerek 9-45% przypadków u dzieciprzebiega z zajęciem układu nerwowego (bóle głowy & depresja) 45 Objawy kliniczne (3) Inne objawy z ukł. nerwowego: pląsawica, drgawki, udar, neuropatie + utrata wzroku Psychoza, zaburzenia osobowości& pamięci 46 23

24 Rumień w kształcie motyla 47 Zmiany naczyniowe rąk i stóp (objaw Raynauda) 48 24

25 Badania (1) Badanie serologiczne i immunologiczne (profil przeciwciał) Morfologia (anemia, lymfopenia, trombocytopenia) Podwyższone OB Niskie lub prawidłowe wartości składowych dopełniacza Wynik pozytywny ANA 49 Nakłucie lędźwiowe EEG MRI CT? Biopsja skóry Badania (2) 50 25

26 Zapalenie nerek w przebiegu tocznia(1) Lupus glomerulonephritis? Rozwija się u ok. 1/3 pacjentów z toczniem (u 50% dorosłych w ciągu 1 roku choroby) 15-20% pacjentów wymaga leczenia nerkozastępczego (Pollak & Pirani 1997) Białkomocz (45-65% pacjentów rozwinie ZN) towarzyszy zatrzymanie płynów, obrzęki Krwinkomocz mikroskopowy u 90% (Cameron, 1999) 51 Zapalenie nerek w przebiegu tocznia (2) Łagodne i/ lub ostre zaburzenia funkcji nerek ZUM Leki mogą zaburzać interpretację wyników? BUN, kreatynina, albumina w sur., elektrolity, mocznik Badanie rannej porcji moczu USG, biopsja nerki (w celu potwierdzenia) 52 26

27 Leczenie Leki p/ zapalne Steroidy Leki p/ malaryczne Leczenie immunosupresyjne Leczenie objawowe? 53 Leki p/ zapalne Zmniejszenie stanu zapalnego i bólu Efektywne przy niewielkich stanach gorączkowych, zmęczeniu, zapaleniu stawów & zapaleniu opłucnej NLPZ = salicylany(aspiryna, ibuprofen) 54 27

28 Steroidy W zaawansowanych zapaleniach stawów, zapaleniu osierdzia, zapaleniu opłucnej czy innym zapaleniu błony surowiczej. IV lub doustnie W UK doustnie prednizon. Ostry stan Solu-Medrol IV 55 Leki antymalaryczne Efektywne w stanach z zapaleniem stawów, rumieniem & nadżerkami w j. ustnej Hydroxychlorchina (Plaquenil) po 4-6 miesiącach może być widoczny efekt Objawy niepożądane =? Uszkodzenie płodu, zaburzenia gastryczne,pokrzywka, plamy barwnikowe, osłabienie siły mięśniowej, uszkodzenie siatkówki Badanie okulistyczne przed i co 6 m-cy 56 28

29 Leczenie immunosupresyjne Jaki lek? Kiedy? + kontrowersje Azatiopryna Cyclofosfamid w ostrych przypadkach, (szczególnie z zajęciem nerek & mózgu)? Cyklofosfamid IV co miesiąc przez 6 miesięcy, następnie 2-3 miesięcznie przez 2 lata (Thomas et al, 2000) Metotreksat (Ravelli et al, 1998) 57 Plazmafereza W połączeniu z cyklofosfamidem Rola w leczeniu ostrych stanów pozostaje kontrowersyjna Sytuacje zagrażające życiu pozwala zyskać na czasie

30 Wielospecjalistyczne Leczenie ogólne Szczepienia (martwe szczepionki, profilaktyka immunoglobuliną Zoster(ZIG)) Dieta Aspekty psychologiczne Przestrzeganie zasad leczenia Zasady postępowania z pacjentem przewlekle chorym 59 Do zapamiętania 60 30

31 Popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek Prof. dr hab. Anna Wasilewska DEFINICJE KZN: zapalenie kłębuszków nerkowych dające triadę objawów: krwinkomocz, białkomocz i nadciśnienie. Wałeczki erytrocytarne: uszkodzony kłębuszek nerkowy ma zwiększoną przepuszczalność i przepuszcza komórki oraz białko do cewki proksymalnej; transportowany materiał ulega agregacji ostatecznie w cewce zbiorczej. Po wydaleniu z moczem wałeczki zachowują kształt cewek. Wałeczki erytrocytarne stanowią o uszkodzeniu kłębuszków nerkowych

32 Klinika APSGN jest najczęstszym rodzajem poinfekcyjnego zapalenia nerek (80% -90% przypadków). Inne bakterie, wirusy, pasożyty i grzyby również odgrywają rolę w etiologii APSGN. Częściej dotyczy pacjentów płci męskiej; Częstsze u dzieci pomiędzy 5 a 15 rż.a rzadziej spotykane u niemowląt 63 groupa A paciorkowców β-hemolizujących (GABHS) może spowodować zarówno infekcję gardła jak i zmiany skórne (impetigo). Nie wszystkie GABHS dają w efekcie APSGN; Pewne GABHS są nefrytogenne i mają większe prawdopodobieństwo spowodowania APSGN. Gorączka reumatyczna rzadko występuje razem z APSGN

33 Antybiotykoterapia we wczesnym stadium GABHS może zmniejszyć ryzyko wystąpienia gorączki reumatycznej, ale nie udowodniono by chroniła przed zachorowaniem na APSGN. Ryzyko wystąpienia zespołu nefrytycznego po zainfekowaniu nefrytogennym szczepem GABHS wynosi10% do 15%. Z reguły odstęp pomiędzy zapaleniem gardła a APSGN wynosi 1-2 tygodnie; odstęp pomiędzy zmianami skórnymi spowodowanymi GABHS o charakterze liszajca a APSGN wynosi 3-6 tyg. 65 Pierwsze objawy występują nagle. U większości pacjentów występuje mikroskopowy krwinkomocz, jednak tylko 30% - 50% rozwija krwiomocz makroskopowy. U 85% stwierdza się obrzęki au 60% -80% rozwija się nadciśnienie. Bardzo ważnym badaniem u pacjentów z APSGN jest ocena stężenia składowych C3 i C4 dopełniacza. C3 jest obniżone u 90% przypadkówapsgn, zaś C4 pozostaje prawidłowe. Gdy obie składowe są obniżone należy rozważyć inne rozpoznanie

34 W badaniu ogólnym moczu potykamy wysoki ciężar właściwy, niskie ph, krwinkomocz, białkomocz i wałeczki erytrocytarne. Potwierdzenie przebytej infekcji bywa pomocne; Markery w surowicy krwi stanowią: ASO i p/ ciała p/ DNAazie B. Przeciwciała p/aso występują u80% dzieci z przebytym GABHSzapaleniem gardła ale u mniej niż50% dzieci po przebytym GABHS zapaleniu skóry 67 Miano ASO jest podwyższone u 16% -18% dzieci zdrowych. Przeciwciała p/-dnazie B są bardziej specyficzne; są obecne u prawie wszystkich pacjentów z paciorkowcowym zapaleniem gardła i u większości pacjentów po paciorkowcowym zapaleniu skóry. Biopsja nerki nie jest już obowiązującym badaniem do potwierdzenia APSGN 68 34

35 Leczenie Głównie objawowe. Bilans płynów ma istotne znaczenie; leki moczopędne, ograniczenie wypijanych płynów lub skojarzone. Ograniczenie spożycia sodu i potasu. Nadciśnienie skutecznie leczymy blokerami kanału wapniowego. Reżim łóżkowy i steroidy nie są pomocne. Rzadko wskazana dializoterapia. 69 Choroba ustępuje szybko i całkowicie. Obrzęki ustępują w ciągu 5-10 dni a ciśnienie tętnicze krwi wraca do normy w ciągu 3 tygodni. Stężenie składowej dopełniacza C3 ulega normalizacji w ciągu 2 do3 m-cy; trwałe obniżenie stężenia C3 nie jest spotykane i sugeruje inne rozpoznanie. Badanie ogólne moczu może prezentować nieprawidłowości przez kilka lat

36 Przypadek 1 14-latek, z 3 dniowym wywiadem oddawania brązowego moczu. Przed 2 tyg. 2-dniowy incydent gorączki i stanu zapalnego gardła,który ustąpił samoistnie. W badaniu przedmiotowym stwierdzono jedynie niewielki obrzęk powiek, który wiązał z późnym uczeniem się w godzinach nocnych. 71 W badaniu przedmiotowym bez gorączki,rr: 135/90 mm Hg, niewielki obrzęk powiek.w badaniu paskowym moczu c.w i obecność erytrocytów 2+ oraz białka 2+. Po odwirowaniu próbki moczu ocena obecności wałeczków erytrocytarnych pod mikroskopem

37 Co jest najbardziej prawdopodobną przyczyną krwinkomoczu? Jakie badania laboratoryjne potwierdzą diagnozę? Jakie jest rokowanie stanu pacjenta? 73 Podsumowanie: Zdrowy dotychczas chłopiec, po przebytym zapaleniu gardła, ze stwierdzanym obrzękiem powiek i podwyższonymi wartościami RR, oddaje brązowo ceglasty mocz, w którym pod mikroskopem stwierdzono obecność erytrocytów

38 Prawdopodobne rozpoznania Ostre popaciorkowcowe KZN (APSGN). Badania laboratoryjne: C3 (obniżone w 90% przypadków), C4 (w granicach normy); ASO i antydeoksyrybonukleaza B anty-dnaza B Rokowanie: dobre; 95% -98% w pełni zdrowieje 75 Ważne aspekty Pacjent uważany za zdrowego, po przebytym zapaleniu gardła, obecnie prezentujący krwinkomocz, białkomocz, obrzęki i nadciśnienie. Chociaż istnieje duże prawdopodobieństwoapsgn należy rozważyć inne przyczyny. Nadmierny wysiłek może prowadzić do rabdomiolizyi ciemnego zabarwienia moczu, ale pacjenci z takim wywiadem uskarżają się na bóle mięśni, zmęczenie, nudności, wymioty i gorączkę

39 Nefropatia IgAcharakteryzuje się nawracającym krwinkomoczembez towarzyszących dolegliwości bólowych, zwykle poprzedzony infekcją górnych dróg oddechowych. Plamica Schönlein-Henochajest częstą przyczyną zapalenia nerek u dzieci, częściej spotykana u dzieci młodszych, osiągając szczyt zachorowań pomiędzy 4 a 5 rż. Zapalenie nerek w przebiegu tocznia (toczeń układowy [SLE]) rozważamy gdy krwinkomocz nie ustępuje lub gdy stężenie składowej C3 dopełniacza nie ulega normalizacji w ciągu 6-12 tygodni. 77 Pytanie sprawdzające 1 16-latek uskarżający się okresowo na ciemne zabarwienie moczu (kolor coli) utrzymujące się przez kilka lat, zazwyczaj po wcześniejszym przeziębieniu. Poza tym bez dolegliwości. Bez objawów dysurycznych w trakcie ciemno zabarwionego moczu. W wywiadzie bez podobnych objawów u członków rodziny oraz brak danych o występowaniu chorób nerek w rodzinie. W badaniu przedmiotowym bez odchyleń, RR w granicach normy

40 A. APSGN Co stanowi przyczynę okresowego krwinkomoczu? B. zapalenie nerek w przebiegu plamicy Schönleina- Henocha C. nefropatia IgA D. Nawroty kamicy nerkowej E. Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek 79 C. Nefropatia IgA(IgAN) Nawracający krwiomocz bez dolegliwości bólowych, okresowo związany z infekcją górnych dróg oddechowych, typowy dla IgAN. Z biegiem lat pacjenci mogą rozwinąć przewlekłą chorobę nerek (PChN).Gdy stwierdzimy białkomocz, nadciśnienie czy upośledzoną funkcję nerek wskazana jest biopsja nerki. Inne odpowiedzi nie są zgodne z bezobjawowym, okresowym charakterem problemu pacjenta

41 Pytanie sprawdzające 2 Rodzice zdrowej 12-latki przyszli do Ciebie w celu wystawienia zaświadczenia o możliwości wyjazdu na obóz szkolny. Rodzice i pacjentka nie zgłaszali żadnych dolegliwości. Ostatnia miesiączka przed 2 tygodniami, prawidłowa. Wychowawcy wymagali wykonania badania ogólnego moczu. Ku Państwa zdziwieniu, badanie wykazało znaczny krwinkomocz, obecność wałeczków erytrocytarnych.rodzice podają, iż każdy w rodzinie ze strony ojca dziewczynki ma kriwnkomoczbez towarzyszących dolegliwości. Wywiad rodzinny nie jest obciążony głuchotą lub upośledzeniem funkcji nerek. 81 Badanie mikroskopowe tkanki nerkowej pacjentki lub jej taty najprawdopodobniej ujawni? A. obrzęk komórek endotelialnych i fibrynę w przestrzeni pod endotelium B. Złogi immunologiczne w mezangium Immune C. dużą liczbę półksiężyców D. raka nerki E. cienkie błony podstawne 82 41

42 E. Cienkie błony podstawne Ten przypadek przedstawia łagodny, rodzinny krwinkomocz, uwarunkowany autosomalnie dominująco, co powoduje zarówno stały jak i okresowy krwinkomocz bez progresji do PChN Biopsja ujawnia cienkie błony podstawne, w niektórych przypadkach obraz biopsji obraz kłębuszków prawidłowy. 83 Pytanie sprawdzające 3 17-latka z 2 miesięcznym wywiadem bólu stawowego, który uniemożliwiał jej pracę jako ratownik na plaży Pacjentka obudziła się z obustronnym obrzękiem i bólem stawów kolanowych, oraz bólem prawej dłoni. Ból zmniejszał się w trakcie dnia ale nie ustępował. NLPZ pomagały nieznacznie. Pacjentka twierdziła, że zmiany na jej twarzy to zaostrzenie trądziku spowodowane przebywaniem na słońcu

43 W badaniu przedmiotowym stwierdzono rumień na policzkach i w okolicy podstawy nosa. Ponadto stwierdzono kilka nadżerek w jamie ustnej, obustronny wysięk w stawie kolanowym, a jej dalsze stawy międzypaliczkowe dłoni były obrzęknięte.wątroba macalna na ok. 3cm poniżej łuku żebrowego. W badaniach stwierdzono białkomocz oraz krwinkomocz mikroskopowy. 85 Co jest przyczyną zapalenia stawów u omawianej pacjentki? A. Młodzieńcze zapalenie stawów B. Choroba z Lyme C. Osteoarthritis D. Poinfekcyjne zapalenie stawów E. Toczeń układowy 86 43

44 E. Toczeń układowy Zachorowanie na tocznia częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn, a zespół nefrytyczny jest częstą manifestacją choroby. Obserwowany u pacjentki rumień, nadwrażliwość na światło, nadżerki w jamie ustnej,powiększenie wątroby, zapalenie stawów stanowią pewne rozpoznanie. Dodatni wynik p/ ciał ANA i niskie stężenie C3 i C4 potwierdzają rozpoznanie. 87 Pytanie sprawdzające 4 W gabinecie ponownie odwiedza Cię 16-latka, która przychodzi od 2 miesięcy kilka razy w tygodniu z powodu kaszlu, okresowego krwioplucia, apatii i towarzyszących temu stanów podgorączkowych

45 U pacjentki zdiagnozowaliśmy niedokrwistość mikrocytarną, z tego powodu otrzymuje żelazo (bez efektu), ponadto stwierdziliśmy zmiany naciekowe w Rtgkl.p. nie ustępujące pomimo stosowanej antybiotykoterapii. Pacjentka bez cech ryzyka zachorowania na gruźlicę, próba tuberkulinowa wynik ujemny. W dniu dzisiejszym uskarża się na obrzęk twarzy i zmianę zabarwienia moczu na podobny do coli. 89 Objawy obserwowane u pacjentki odpowiadają cechom obserwowanych u chorych na? A. zespół Alporta B. zespół Denys-Drash C. zespół Goodpasture D. HUS E. Zespół nerczycowy 90 45

46 C. Zespół Goodpasture C. zespół Goodpasture jest rozpoznaniem klinicznym gdy u pacjenta stwierdzamy zespół nefrytyczny i krwawienie do płuc. Może być spowodowany przez różne czynniki razem z SLE i HSP. Zespół Alporta jest uwarunkowanym genetycznie defektem syntezy kolagenu, który prowadzi do zaburzeń powstawania błony podstawnej; pacjenci rozwijają krwinkomocz, białkomocz i niewydolność nerek. Na zespół Denys- Drash składają się: guz Wilmsa, dysgenezja gonad oraz nefropatia. 91 Do zapamiętania Popaciorkowcowe KZN jest najczęstszą formą KZN poinfekcyjnego oraz najlepiej rokującym. Postawienie rozpoznania APSGN wymaga potwierdzenia przebycia infekcji paciorkowcowej poprzez stwierdzenie podwyższonego miana anty-dnazy B

47 Poinfekcyjne KZN Do zapamiętania Zapalenie gardła, obrzęk twarzy, mocz w kolorze coli 93 47

choroba o podłożu immunologicznym, niekiedy również genetycznym. 9/21/2014 2

choroba o podłożu immunologicznym, niekiedy również genetycznym. 9/21/2014 2 9/21/2014 1 choroba o podłożu immunologicznym, niekiedy również genetycznym. 9/21/2014 2 Pierwotnie zmiany dotyczą samych kłębuszków, powodując w ich obrębie szereg zmian czynnościowych i morfologicznych.

Bardziej szczegółowo

Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci. Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu

Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci. Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu Badanie ogólne moczu Barwa Przejrzystość Odczyn Ciężar właściwy

Bardziej szczegółowo

Wywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM

Wywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Wywiady z zakresu układu moczowego Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Dyzuria Częstomocz Główne objawy Zmiany wyglądu moczu - krwiomocz - pienienie się moczu Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Krzysztof Letachowicz Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Kierownik: Prof. dr hab. Marian Klinger Cewkowo-śródmiąższowe

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska

Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska Aforyzm Hipokratesa 460-377 pne Pęcherzyki pojawiające się na powierzchni moczu świadczą o chorobie

Bardziej szczegółowo

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 Niewydolność nerek Niewydolność nerek charakteryzuje się utratą zdolności do oczyszczania organizmu

Bardziej szczegółowo

KRWIOMOCZ. Kamica dróg moczowych. Guzy nowotworowe. Infekcja dróg moczowych

KRWIOMOCZ. Kamica dróg moczowych. Guzy nowotworowe. Infekcja dróg moczowych Krwiomocz lub obecność krwi w moczu, może być widoczny (krwiomocz makroskopowy) lub niewidoczny (krwiomocz mikroskopowy, krwinkomocz), wykrywany tylko z użyciem testu paskowego lub badania mikroskopowego

Bardziej szczegółowo

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych 1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Objawy chorób układu moczowo-płciowego. Seminarium dla studentów III roku interny Izabela Łoń

Objawy chorób układu moczowo-płciowego. Seminarium dla studentów III roku interny Izabela Łoń Objawy chorób układu moczowo-płciowego Seminarium dla studentów III roku interny Izabela Łoń Symptomatologia chorób układu moczowego Związana z układem moczowym pacjent sam moŝe powiązać objaw z układem

Bardziej szczegółowo

Rodzinna gorączka śródziemnomorska

Rodzinna gorączka śródziemnomorska www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rodzinna gorączka śródziemnomorska Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Zasadniczo stosuje się następujące podejście: Podejrzenie

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 59-letnia chora z obrzękami stawów, osłabieniem i niewielką suchością oczu. Wywiad

Bardziej szczegółowo

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019 Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019 Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń CASE Najważniejsze zalecenia Zakażenie górnych dróg układu moczowego

Bardziej szczegółowo

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń Omówienie przypadków dzieci z ZUM w świetle rekomendacji Najważniejsze

Bardziej szczegółowo

Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów

Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów Wersja 2016 2. RÓŻNE POSTACI MIZS 2.1 Czy istnieją różne postaci tej choroby? Istnieje kilka postaci MIZS. Różnią

Bardziej szczegółowo

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek Macierzyństwo a choroby reumatyczne Ines Pokrzywnicka - Gajek Co to jest choroba reumatyczna? Choroby reumatyczne to różnorodna pod względem objawów grupa obejmująca ponad 300 odrębnych jednostek. Większość

Bardziej szczegółowo

I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa)

I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) Spis treści 1. Wprowadzenie 13 Wstęp do wydania II 16 I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) 2. Podstawowa charakterystyka struktury i czynności nerek 21 3. Czynniki wpływające na rozwój uszkodzenia

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu Dz.U.06.79.556 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu Na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy z dnia 1 lipca 2005

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Cukrzycowa choroba nerek

Bardziej szczegółowo

JAKIE SĄ RZADKIE CHOROBY NEREK? Informacje dla pacjentów, członków rodzin i opiekunów prawnych

JAKIE SĄ RZADKIE CHOROBY NEREK? Informacje dla pacjentów, członków rodzin i opiekunów prawnych JAKIE SĄ RZADKIE CHOROBY NEREK? Informacje dla pacjentów, członków rodzin i opiekunów prawnych Drodzy Pacjenci, drodzy członkowie Rodzin, rzadką chorobą jest określone takie schorzenie, którego występowanie,

Bardziej szczegółowo

TOCZEŃ WCZESNE OBJAWY I SYMPTOMY

TOCZEŃ WCZESNE OBJAWY I SYMPTOMY 2 TOCZEŃ WCZESNE OBJAWY I SYMPTOMY Kluczowe kwestie Toczeń, nawet początkowo, może być niczym kameleon i objawiać się w różny sposób. Do typowych wczesnych objawów choroby należą: wrażliwy na światło rumień,

Bardziej szczegółowo

Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju

Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18

Bardziej szczegółowo

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia. STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Mariusz Korkosz Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM Oddział Reumatologii Kliniki Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska

Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Nieodwracalny, postępujący proces chorobowy Powoduje uszkodzenie, a następnie zmiany w budowie i czynności nerek Prowadzi do zmiany składu oraz objętości płynów ustrojowych,

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Wysypka i objawy wielonarządowe

Wysypka i objawy wielonarządowe Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Choroby układu moczowego u dzieci

Choroby układu moczowego u dzieci Choroby układu moczowego u dzieci dr n. med. Jolanta Meller Budowa i czynność układu moczowego u dzieci położenie nerek budowa anatomiczna (moczowody, pęcherz moczowy) Funkcje wydalnicza (wydalanie, wchłanianie

Bardziej szczegółowo

Dr hab. med. Paweł Hrycaj

Dr hab. med. Paweł Hrycaj Dr hab. med. Paweł Hrycaj Chory z zapaleniem jednego/kilku stawów Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

Acyduria mewalonianowa (gorączka okresowa związana z hipergammaglobulinemią D)

Acyduria mewalonianowa (gorączka okresowa związana z hipergammaglobulinemią D) www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Acyduria mewalonianowa (gorączka okresowa związana z hipergammaglobulinemią D) Wersja 2016 1. CO TO JEST ACYDURIA MEWALONIANOWA 1.1 Co to jest? Acyduria mewalonianowa

Bardziej szczegółowo

Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat

Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat Prof. Ryszard Grenda Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego Instytut- Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Przypadek 1. Chłopiec 3 - letni

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23 Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne

Bardziej szczegółowo

Gorączka reumatyczna i popaciorkowcowe reaktywne zapalenie stawów

Gorączka reumatyczna i popaciorkowcowe reaktywne zapalenie stawów www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Gorączka reumatyczna i popaciorkowcowe reaktywne zapalenie stawów Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Niezwykle duże znaczenie

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ 2019 Endokrynologia/ Nefrologia Obowiązujące podręczniki: 1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H. (red.), Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013. 2. Pediatria

Bardziej szczegółowo

Ból uważany jest za jeden z potencjalnie istotnych czynników ryzyka dotyczących śmiertelności (Sokka).

Ból uważany jest za jeden z potencjalnie istotnych czynników ryzyka dotyczących śmiertelności (Sokka). VI. 2 Elementy do podsumowania podawanego do publicznej wiadomości. VI. 2.1 Przegląd epidemiologii choroby Odczuwanie bólu jest powszechnym zjawiskiem wśród dzieci. Szacuje się, że ta dolegliwość może

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 2

Tyreologia opis przypadku 2 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 2 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć Obowiązujące podręczniki: 1. Pediatria, Kawalec, Grenda, Ziółkowska. 2013, 2. Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego

Bardziej szczegółowo

Zespół Blaua/ Młodzieńcza Sarkoidoza

Zespół Blaua/ Młodzieńcza Sarkoidoza www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Zespół Blaua/ Młodzieńcza Sarkoidoza Wersja 2016 1. CO TO JEST ZESPÓŁ BLAUA/ MŁODZIEŃCZA SARKOIDOZA 1.1 Co to jest? Zespół Blaua jest chorobą genetyczną. Pacjenci

Bardziej szczegółowo

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne

Bardziej szczegółowo

Choroby/zapalenia kłębuszków nerkowych (glomerulopatie)

Choroby/zapalenia kłębuszków nerkowych (glomerulopatie) Choroby/zapalenia kłębuszków nerkowych (glomerulopatie) Michał Nowicki Klinika Nefrologii, Hipertensjologii i Transplantologii Nerek Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Plan wystąpienia Mechanizmy uszkodzenia

Bardziej szczegółowo

Wartość stawki jednostkowej w PLN. Opis i definicja wskaźnika rozliczającego stawkę jednostkową. Sposób weryfikacji wykonania usługi

Wartość stawki jednostkowej w PLN. Opis i definicja wskaźnika rozliczającego stawkę jednostkową. Sposób weryfikacji wykonania usługi Załącznik nr 19 Zestawienie stawek jednostkowych dla Ogólnopolskiego programu zapalenia stawów Stawki jednostkowe określone poniżej dotyczą świadczeń zdrowotnych, które będą udzielane w ramach wdrażania

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE

Bardziej szczegółowo

Zakażenia układu moczowego

Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? nerka moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? pałeczka

Bardziej szczegółowo

Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat

Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat Prof. Ryszard Grenda Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego Instytut- Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Przypadek 1. Chłopiec 3 - letni

Bardziej szczegółowo

www.pediatric-rheumathology.printo.it CHOROBA Z LYME

www.pediatric-rheumathology.printo.it CHOROBA Z LYME www.pediatric-rheumathology.printo.it CHOROBA Z LYME Co to jest? Choroba z Lyme jest jedną z chorób wywołanych przez bakterię Borrelia burgdorferi (Borelioza). Bakteria przekazywana jest poprzez ukąszenie

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 3

Tyreologia opis przypadku 3 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 3 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 25-letnia kobieta zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej

Bardziej szczegółowo

Poradnia Immunologiczna

Poradnia Immunologiczna Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje

Bardziej szczegółowo

BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO 1. Pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR) Podstawowym sposobem uzyskania próbki do badania płynu mózgowo rdzeniowego jest punkcja lędźwiowa. Nakłucie lędźwiowe przeprowadza

Bardziej szczegółowo

Przedzabiegowa ankieta anestezjologiczna

Przedzabiegowa ankieta anestezjologiczna SPECJALISTYCZNY NIEPUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ MOTO MED Kazimiera Sikora 25 731 KIELCE, ul. Słoneczna 1 Biuro tel (041) 346-08-50; fax (041) 346-21-00 Przychodnie- ul Słoneczna 1 (041)345-11-47;

Bardziej szczegółowo

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 TANDARDOWY YLABU PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 Nazwa przedmiotu: Reumatologia dziecięca Kierownik jednostki realizującej zajęcia z przedmiotu: Wydział: Kierunek studiów: Poziom studiów Opis przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 10

Tyreologia opis przypadku 10 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 10 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku ATA/AACE Guidelines HYPERTHYROIDISM

Bardziej szczegółowo

ŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIA NEREK

ŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIA NEREK ŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIA NEREK Grupa chorób o różnorodnej etiologii charakteryzującej się występowaniem zmian morfologicznych, które wyjściowo obecne są wyłącznie w tkance śródmiąższowej proces zapalny

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dr hab. n. med. Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Objawy chorób

Bardziej szczegółowo

WZW A. wątroby typu A. Zaszczep się przeciwko WZW A

WZW A. wątroby typu A. Zaszczep się przeciwko WZW A WZW A Wirusowe zapalenie wątroby typu A Zaszczep się przeciwko WZW A 14 dni po zaszczepieniu u ponad 90% osób z prawidłową odpornością stwierdza się ochronne miano przeciwciał PSSE Tomaszów Maz. ul. Majowa

Bardziej szczegółowo

Rzadkie Młodzieńcze Pierwotne Układowe Zapalenie Naczyń Krwionośnych

Rzadkie Młodzieńcze Pierwotne Układowe Zapalenie Naczyń Krwionośnych www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rzadkie Młodzieńcze Pierwotne Układowe Zapalenie Naczyń Krwionośnych Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jakie są rodzaje zapalenia naczyń? Jak klasyfikuje

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Problemy kostne u chorych ze szpiczakiem mnogim doświadczenia własne

Problemy kostne u chorych ze szpiczakiem mnogim doświadczenia własne Problemy kostne u chorych ze szpiczakiem mnogim doświadczenia własne dr n.med. Piotr Wojciechowski Szpiczak Mnogi Szpiczak Mnogi (MM) jest najczęstszą przyczyną pierwotnych nowotworów kości u dorosłych.

Bardziej szczegółowo

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie

Bardziej szczegółowo

Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju

Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju Nazwa świadczenia A26 zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym A31 choroby nerwów obwodowych A32 choroby mięśni A33 zaburzenia równowagi A34c guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni A34d guzy

Bardziej szczegółowo

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Choroba behceta Wersja 2016 1. CO TO JEST CHOROBA BEHCETA 1.1 Co to jest? Zespół Behçeta lub choroba Behçeta (ang. Behçet's Disease, BD) to układowe zapalenie

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 6

Tyreologia opis przypadku 6 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa

Bardziej szczegółowo

www.jacekbujko.com @JacekBujko

www.jacekbujko.com @JacekBujko www.jacekbujko.com @JacekBujko Lek. Jacek Bujko Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka laboratoryjna chorób nerek Jak pobrać mocz? Badanie 3 dni przed i 3 dni po miesiączce zanieczyszcza próbkę erytrocytami

Bardziej szczegółowo

2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym tkankom).

2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym tkankom). PIELĘGNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO CZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE JEDNOSTKI CHOROBOWE: 1. Zapalenie pęcherza moczowego - CYSTITIS 2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji

Bardziej szczegółowo

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas Nie daj się grypie! Jesień i zima to okres wzmożonych zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych. Zachorowania mogą być wywoływane przez ponad 200 różnych gatunków wirusów. Najczęstszą przyczyną zachorowań

Bardziej szczegółowo

Czy mogą być niebezpieczne?

Czy mogą być niebezpieczne? Diety wysokobiałkowe w odchudzaniu Czy mogą być niebezpieczne? Lucyna Kozłowska Katedra Dietetyki SGGW Diety wysokobiałkowe a ryzyko zgonu Badane osoby: Szwecja, 49 261 kobiet w wieku 30 49 lat (1992 i

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 12

Tyreologia opis przypadku 12 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 12 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku Pacjent lat 72 skierowany do poradni endokrynologicznej

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Człowiek najlepsza inwestycja Projekt pn. Opracowanie i wdrożenie programu profilaktycznego w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

Analiza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne

Analiza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne Analiza fali tętna u dzieci z chorobami kłębuszków nerkowych doniesienie wstępne Piotr Skrzypczyk, Zofia Wawer, Małgorzata Mizerska-Wasiak, Maria Roszkowska-Blaim Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii

Bardziej szczegółowo

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Klinika Pneumonologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc OT w Rabce-Zdroju Epidemiologia Zakażenia

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab.

Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. Anna Wasilewska Metabolizm wapnia i fosforu Zaburzenia gospodarki wapniowej organizmu

Bardziej szczegółowo

Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit

Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Odział Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii Al. Dzieci Polskich 20, 04-730, Warszawa Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych

Bardziej szczegółowo

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Dzienne zapotrzebowanie 1 meq/kg/dobę 1 meq K + - 2,5cm banana Dzienne zapotrzebowanie osoby 70 kg = 30 cm banana 1 Prawidłowe wartości potasu w

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Magdalena Durlik Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Częstość przewlekłej choroby nerek na świecie

Bardziej szczegółowo

www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Choroba Kawasakiego Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? ChK jest rozpoznawana klinicznie, na podstawie tzw. diagnozy przyłóżkowej.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Bardziej szczegółowo

Stany nadkrzepliwości (trombofilie)

Stany nadkrzepliwości (trombofilie) Stany nadkrzepliwości (trombofilie) DEFINICJA I ETIOPATOGENEZA Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do zakrzepicy żylnej lub (rzadko) tętniczej, związana z nieprawidłowościami hematologicznymi.

Bardziej szczegółowo

Niedokrwistość normocytarna

Niedokrwistość normocytarna Dominika Dąbrowska Interpretacja badań laboratoryjnych III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Niedokrwistość normocytarna NIedokrwistość normocytarna Hemoglobina - normy, przelicznik Kobiety

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY Kod usługi Nazwa usługi A26 ZABIEGI ZWALCZAJĄCE BÓL 1NA UKŁADZIE 5.51.01.0001026 WSPÓŁCZULNYM 5.51.01.0001031

Bardziej szczegółowo

Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW. Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok. Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.

Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW. Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok. Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt. Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.zastawka - 50% IZW - Patogeneza Uszkodzenie wsierdzia Bakteriemia WEGETACJA

Bardziej szczegółowo