innowacyjna MEDYcYnA

Transkrypt

1 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ Nr 2 / Czerwiec 2013 innowacyjna MEDYcYnA Leczenie ukierunkowane Terapie celowane efektywną bronią do walki z nowotworem Immunoterapia alergenowa Skuteczna i przyczynowa metoda leczenia chorób alergicznych Ból w chorobie nowotworowej Idealne terapie dopasowane do potrzeb konkretnych pacjentów 3krokI do SkUTECzNEGo LECzENIa KLUCZOWE WYZWANIA WSPÓŁCZESNEJ MEDYCYNY Postęp dokonujący się na świecie w dziedzinie zwalczania chorób, wyzwala ogromne nadzieje milionów ludzi na życie bez bólu i dolegliwości.

2 2 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ wyzwania Jeżeli chcemy żyć długo i w dobrym zdrowiu, to musimy mieć m.in. dostęp do skutecznej i innowacyjnej medycyny, która potrafi sprostać wciąż nowym wyzwaniom cywilizacyjnym. Przysięga innowacji chęć zrozumienia otaczającego świata i nieustająca potrzeba jego eksploracji stanowią nieodłączny element natury człowieka i od początku istnienia ludzkości inspirują go do podejmowania coraz to nowych wyzwań. Ta odwaga i ciekawość przyczyniają się z kolei do dalszego rozwoju cywilizacji, szczególnie w kontekście ochrony życia i zdrowia człowieka. działalność badawczo-rozwojowa a rozwój gospodarki 1 Najbardziej syntetyczną manifestacją ludzkiego humanizmu jest przysięga Hipokratesa i powstałe na jej podstawie przyrzeczenie lekarskie. Imperatyw ciągłego doskonalenia siebie, swojej wiedzy i warsztatu oraz obowiązek dzielenia się swoimi osiągnięciami w służbie ludzkości stale inspiruje rozwój medycyny i farmacji. Innowacyjność w branży farmaceutyczno-medycznej ma szczególny wyraz, bowiem stanowi synergię dwóch istotnych filarów każdej gospodarki nauki, przemysłu. Na tym polu polska branża farmaceutyczna może z sukcesem konkurować z rynkiem europejskim tylko w ciągu ostatnich 5 lat nakłady na R&D w farmacji stanowiły aż 8,2% wszystkich nakładów na R&D w polskiej gospodarce. Każde naukowe odkrycie w medycynie rozpoczyna skomplikowany proces angażujący wiele osób z różnych dziedzin. Interdyscyplinarność jest immanentną cechą rozwoju nauk medycznych, która wpływa również na inne sektory i gałęzie gospodarki. Inwestycje w rozwój branży farmaceutyczno-medycznej stymulują eksport i poziom zatrudnienia, umożliwiają prowadzenie prac badawczych, a także istotnie i regularnie zasilają budżet państwa. Ponadto, dzięki produkcji farmaceutyków w kraju, zapewniamy bezpieczeństwo lekowe kraju. Innowacje w parze z zasadami sztuki lekarskiej 2 Maciej adamkiewicz Go Global! Polish Pharma Dzięki spójnej, konsekwentnej i proinnowacyjnej polityce Polska ma szansę być kreatorem i aktywnym uczestnikiem rozwoju światowego postępu w medycynie. Postęp innowacyjności w Polsce i na świecie stoi przed zbliżonymi wyzwaniami, do których można zaliczyć m.in. stworzenie odpowiednich warunków rozwoju i jasnych wytycznych odnośnie dalszego postępowania. Pomocna w zrozumieniu tych wymagań może być lekarska analogia. Patrząc na pacjenta lekarze mają do dyspozycji albo tzw. best practices (w systemie anglosaskim) albo świadomość tego, w jaki sposób postępować zgodnie ze sztuką. Ktoś zadbał o to, żeby skodyfikować i ubrać w odpowiednie definicje proces terapeutyczny tak, aby był on maksymalnie skuteczny i bezpieczny dla pacjenta. Analogicznie w przypadku odkryć naukowych i stymulowania rozwoju innowacyjności każde nowe odkrycie czy technologia musi mieć opracowane zasady bezpieczeństwa, które uzupełniają zasady postępowania zgodnie ze sztuką lekarską. współpraca wszystkich środowisk, a sukces polskiej innowacji 3 Jakie elementy są zatem niezbędne, by mówić o sprzyjających warunkach dla rozwoju sektora R&D czy wsparcia odkryć naukowych? Ważna jest przede wszystkim kodyfikacja, opracowanie schematów, definicji i zasad zbliżonych do tych, które obowiązują w świecie lekarzy. Środowiska medyczne i naukowe nie mogą być z tym wyzwaniem pozostawione same sobie. Do wypracowania satysfakcjonujących i najlepszych rozwiązań powinni wspólnie przystąpić wszyscy uczestnicy tego rynku, czyli środowiska naukowe, lekarskie, biznesowe oraz regulator rynku, czyli państwo. Pamiętajmy, że stawką nie jest wyłącznie upowszechnianie dostępu do nowoczesnych terapii, tworzenie miejsc pracy czy poprawienie bilansu handlowego, tylko budowanie przewagi konkurencyjnej naszego kraju. Dzięki spójnej, konsekwentnej i proinnowacyjnej polityce Polska ma szansę być kreatorem i aktywnym uczestnikiem rozwoju światowego postępu w medycynie. POLECAMY STRONA 7 dr med. Elżbieta Senkus-konefka Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Obecnie wiele osób, u których rozpoznano raka żyje wśród nas, a otoczenie nie jest często w ogóle świadome obecności choroby. Partner publikacji: 2 EDYCJA CZERWIEC 2013 Project Manager: Daria Rosińska Tel.: daria.rosinska@mediaplanet.com Business developer: Łukasz Chaciński Managing director: Adam Jabłoński Treść: Sylwia Milewska Urszula Światłowska Agnieszka Grzechowiak dystrybuowane z: Rzeczpospolita druk: Presspublica Sp. z o.o Nakład: egzemplarzy Skład: Graphics & Design Studio, Michał Ziółkowski, F o t o g r a fi e :shutterstock.com, istockphoto.com, zasoby własne kontakt z Mediaplanet: Fax: redakcja@mediaplanet.com Mediaplanet jest wiodącym domem wydawniczym na rynku europejskim. Specjalizujemy się w tworzeniu wysokiej jakości publikacji tematycznych w prasie codziennej, online oraz broadcast. Mediaplanet nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam. Nanotechnologia u dentysty Kto z nas nie wracał do gabinetu z próchnicą w zębie, który już kiedyś był leczony? Zakażenia wtórne to odwieczny problem stomatologii. Obecnie istnieje sposób by temu zaradzić. Rozwiązaniem są nanocząstki srebra i złota zawarte w nowoczesnych preparatach stomatologicznych Nanocare. Nanocząstki wykazują silne właściwości przeciwbakteryjne, dzięki czemu zwiększają skuteczność leczenia. Oznacza to mniej wizyt u dentysty i lepszy efekt estetyczny. Nanocząstki, chociaż tak silnie oddziałują na bakterie, nie mają wpływu na ludzki organizm. Nie powodują powikłań, zatruć i reakcji ubocznych. Nanocare Plus wykorzystywany jest podczas leczenia kanałowego. Nanocare Gold stosuje się przed założeniem wypełnienia, osadzeniem korony protetycznej, licówki lub mostu. Ogromną zaletą Nanocare, niespotykaną wśród innych preparatów, jest ochrona leczonych zębów przed bakteriami po zakończonym leczeniu. Jak to jest możliwe? Po aplikacji Nanocare na powierzchni zęba pozostaje powłoka z nanocząstek. Nawet jeśli po leczeniu na powierzchni zęba pozostaną bakterie (co jest nieuniknione), wówczas nie są one w stanie się rozwijać. Podobnie w przypadku, gdy po zakończonym leczeniu bakterie dostaną się między tkankę zęba, a wypełnienie. Zapraszam do mojej kliniki w Katowicach przy ul. Czajek 5, gdzie od lat stosuję z dobrym skutkiem preparaty Nanocare, pośród innych innowacyjnych technik, takich jak tomograf 3D, mikroskop neurochirurgiczny czy laser do tkanek miękkich i twardych ( Materiał sponsorowany lek.med.chir.stom. roman Borczyk Nanotechnologia to przyszłość stomatologii pozwoli zwiększyć trwałość i skuteczność leczenia. Już dziś zapytaj swojego dentystę, czy stosuje nanocząstki podczas leczenia zębów Twoich i Twojej rodziny!

3 nowości NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ 1krok 3 obecnie w Polsce co czwarte dziecko do 6. roku życia, a co trzecie do 12. choruje na alergiczny nieżyt nosa. U małych dzieci objawy alergii mogą być podobne do objawów infekcji układu oddechowego. Wówczas niejednokrotnie są niewłaściwie i nieskutecznie leczone antybiotykami. Najskuteczniejszą metodą leczenia alergii IgE zależnej, jest immunoterapia swoista szczepionki dobierane są indywidualnie dla każdego chorego. Odczulać możemy dopiero po 5. roku życia. Odczulanie zapobiega nowym uczuleniom i rozwojowi astmy. krople, tabletki to proste Nowoczesna forma odczulania jaką są szczepionki podjęzykowe, doskonale sprawdza się u dzieci. Odczulanie w kroplach i tabletkach jest równie skuteczne co odczulanie w zastrzykach, a jednocześnie bardziej DR ANNA ZAWADZKA- -KRAJEWSKA Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego AM w Warszawie objawy sugerujące przewlekłą infekcję to może być alergia bezpieczne, wygodne i przyjazne dzieciom. Mali alergicy nie są narażeni na comiesięczne zastrzyki i regularne wizyty w gabinecie lekarskim. Zmniejsza to stres małych pacjentów, oszczędza czas dzieci i rodziców, ogranicza koszty związane z kuracją wydatki na dojazdy, dni wolne w pracy. Terapie podjęzykowe doskonale sprawdzają się u wszystkich chorych. Odczulanie zalecane jest w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, alergicznego nieżytu spojówek i w astmie. U pacjentów odczulanych podjęzykowo, przyjmowanie leku raz na dobę nie stanowi żadnego problemu. To leczenie wymaga stałego kontaktu i współpracy alergolog pacjent, wyjaśnienia sposobu przyjmowania leku, poinformowania o możliwości wystąpienia objawów związanych z przyjmowaniem szczepionki. Odczulanie trwa zwykle 3 do 5 lat, efekty często są widoczne już w pierwszym roku leczenia. Życie bez alergii w Polsce objawy różnego rodzaju alergii ma ok 15 mln ludzi. Najczęściej ujawniają się w dzieciństwie i wczesnej młodości. Co nie znaczy, że w późniejszym wieku jesteśmy od nich uwolnieni. Objawiają się na skórze, w przewodzie oddechowym i narządach płciowych czyli tam, gdzie nasze ciało bezpośrednio styka się ze środowiskiem zewnętrznym. Pokrzywki, stany zapalne, świądy to codzienność, z którą zmagają się alergicy. Najbardziej powszechnym alergenem jest kurz, a konkretnie żyjące w nim roztocza. Oczywiście pyłki roślin (brzoza, leszczyna, olcha). Dalej sierść zwierząt (koty, psy) i pleśnie. Najczęściej w Polsce alergie leczone są objawowo, co chwilowo przynosi chorym ulgę, a nie rozwiązuje problemu. Nieleczone prowadzą do chronicznego nieżytu nosa, zapalenia spojówek i alergicznej astmy oskrzelowej. Bezpośrednio też zwiększają ryzyko wystąpienia chorób serca. SzCzEPIoNkI PodJĘzYkowE PROF. PIOTR KUNA Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Można wyleczyć! Zdecydowana większość chorujących może całkowicie wyleczyć się z alergii. Jak? Stosując alergenową immunoterapię swoistą czyli szczepionki. Lekarz alergolog po zidentyfikowaniu choroby, alergenu i specyficznego związku pomiędzy nimi, dobiera każdemu odpowiednią szczepionkę i dawkowanie. Terapia jest podskórna (zastrzyki) albo podjęzykowa (krople lub tabletki). Terapia trwa 3-5 lat. Najważniejsze by chorzy nie przerywali jej w trakcie! Szczepionki są bardzo bezpieczne. Zwykła aspiryna może wywołać więcej niepożądanych efektów niż one. Są bardzo skuteczne i nieocenione w działaniu. Likwidują objawy, leczą chorobę i zapobiegają alergicznej astmie oskrzelowej, na którą u nas w kraju choruje ok. 4 mln ludzi. U 50% niezaszczepionych może rozwinąć się astma, u szczepionych tylko do 20%. Choroby alergiczne zwiększają też ryzyko zawałów. Szczepionki, aż o 30% zmniejszają ich częstość. inspiracje Pojęcie alergia zostało stworzone przez austriackiego pediatrę Clemensa von Pirqueta, który w 1906 r., po raz pierwszy zwrócił uwagę na fakt, że układ odpornościowy niektórych osób reaguje nieprawidłowo, nadmiernie, na kontakt z substancjami otaczającego nas środowiska. Substancje te u osób zdrowych nie wywołują objawów choroby. Alergenami są zarówno różne białka pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, jak i czynniki chemiczne, np. kosmetyki. Najczęściej uczulają pyłki traw i drzew, roztocze kurzu domowego, pleśnie, niektóre zwierzęta, zwłaszcza koty, chomiki, świnki morskie. Wyróżnia się kilkaset czynników o działaniu alergizujących w środowisku pracy. Alergia manifestuje się objawami ze strony jednego lub kilku narządów jako alergiczny nieżyt nosa, zapalenie spojówek, astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry czy też pokrzywka. Choroby te występują równocześnie, ujawniają się kolejno lub też współistnieją ze sobą. Alergiczny nieżyt nosa często współistnieje z astmą oskrzelową lub też wyprzedza ujawnienie się tej choroby. Alergia na jad owadów, pokarmy czy też leki może również być przyczyną ogólnoustrojowej uogólnionej reakcji, może również być przyczyną wstrząsu anafilaktycznego bezpośrednio zagrażającego życiu. Jakkolwiek aktualnie dostępne leki pozwalają na skuteczne opanowanie objawów choroby u większości chorych na astmę, to jednak ciężkie zaostrzenie tej choroby również stanowi zagrożenie życia chorego.

4 4 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ WYZWANIA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ 5 INNOWACYJNI W TROSCE O PACJENTA Onkologia celowana Molekularnie celowana chemioterapia Znając specyfikę budowy komórek różnych typów nowotworów możliwe jest konstruowanie leków dopasowanych do nich jak klucz do zamka. Interesującym przykładem terapii celowanych jest zastosowanie przeciwciał monoklonalnych w leczeniu chłoniaków złośliwych. Poznanie budowy komórek poszczególnych typów nowotworów umożliwiło wyodrębnienie specyficznych antygenów obecnych na ich powierzchniach. Antygeny te wykorzystano jako cel dla leków, które w wybiórczy sposób niszczą komórki chore oszczędzając komórki prawidłowe. Oddziaływanie leku i specyficznego antygenu przypomina dopasowanie klucza do zamka. Aktualnie w praktyce klinicznej stosowanych jest kilka leków działających na podanej powyżej zasadzie. Kolejnym, ważnym krokiem w rozwoju technologii leków wykorzystujących przeciwciała monoklonalne jest tworzenie kompleksów zawierających przeciwciało skierowane przeciwko specyficznemu antygenowi na powierzchni komórki nowotworowej połączone stabilnym we krwi łącznikiem z toksyczną substancją, uwalnianą we wnętrzu chorej komórki, która jest niszczona. Przykładem leku opracowanego z wykorzystaniem połączenia przeciwciała skierowanego wybiórczo przeciwko antygenom CD30 (obecnym na powierzchni komórek chłoniaka Hodgkina i chłoniaka anaplastycznego z dużych komórek), połączonego łącznikiem z substancją toksyczną aurystatyną E niszczącą wewnętrzne rusztowanie komórki jest brentuksymab vedotin. W badaniach klinicznych II fazy potwierdzono wysoką skuteczność leku szczególnie w przypadku choroby opornej na konwencjonalną terapię jak i w chorobie nawracającej. Prof. dr hab. med. Maciej Krzakowski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii- -Instytut im. MSC W skutecznym leczeniu chorych na nowotwory najważniejsze jest indywidualizowanie postępowania. Dzięki temu leczenie może być naprawdę skuteczne, przede wszystkim bezpieczne dla chorych. Terapie celowane czyli leczenie ukierunkowane molekularnie. Od niedawna przeżywają nieprawdopodobne tempo rozwoju. Praktycznie co roku powstają nowe leki, wyspecjalizowane w walce z określonego rodzaju nowotworami. Praojcem tych terapii był wprowadzony w latach 70. ub. stulecia lek antyestrogenowy, stosowany do dzisiaj u wielu chorych na raka piersi. Obecnie u dorosłych stosowane są terapie celowane w przypadku nowotworów podścieliskowych układu pokarmowego, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka jelita grubego i czerniaka. Podstawą stosowania takich terapii jest określenie celu, czyli zaburzenia molekularnego czy genetycznego. Najczęściej chodzi o obecność nieprawidłowego białka na powierzchni komórek, którego istnienie jest następstwem nieprawidłowego genu wewnątrz komórek. Właściwie wycelowane Wprowadzenie każdego nowego leku celowanego wiąże się przede wszystkim z określeniem populacyjnym charakterystyki molekularnej. Dla przykładu, w Polsce mamy ok. 20 tys. chorych na raka płuca. Spośród nich, kilka tys. to chorzy z rozpoznaniem raka gruczołowego, potencjalnie zatem będzie można zastosować u nich terapię celowaną. Należy zatem przebadać tych chorych, pod względem charakterystyki molekularnej. Dzięki temu zostaje wyłoniona grupa (około 10% chorych), która kwalifikuje się do leczenia ukierunkowanego. Takie właśnie terapie w przypadku potwierdzenia obecności nieprawidłowości molekularnej są dużo skuteczniejsze i bardziej bezpieczne od tradycyjnej chemioterapii. Chemioterapia ukierunkowa Oczywiście chemioterapia może mieć również charakter ukierunkowany. Chodzi o to, że różne rodzaje nowotworów, mają także swoje typy histologiczne. Można zatem dobrać do nich odpowiednie schematy chemioterapii. Dobrym przykładem jest tu wspomniany już niedrobnokomórkowy rak płuca lub rak piersi. O tym drugim, wiemy że do określonego typu nowotworu inaczej dobiera się leczenie uzupełniające (np. wyłącznie hormonoterapię lub chemioterapię, a u części chorych obie metody). Podczas kwalifikowania chorych do chemioterapii nie można pominąć oczywiście czynników demograficznych. Musimy brać pod uwagę wiek, płeć, stan sprawności i współwystępujące choroby oraz uzależnienia (np. nadmierne spożycie alkoholu). Metody celowanego leczenia w znacznie mniejszym stopniu zależą od wymienionych czynników np. mogą być z powodzeniem bezpiecznie stosowane u osób starszych. W dzisiejszych czasach to ważny argument, choćby ze względu na to, że społeczeństwa europejskie są coraz starsze. Cel i środki Terapie celowane to dziś metody bardzo skuteczne i bardziej bezpieczne ze względu na stosunkowo niewielkie zagrożenia występowaniem niepożądanych następstw leczenia. Jednak nie same one zrewolucjonizują onkologię. W walce z rakiem, z perspektywy globalnej, najważniejsza jest edukacja, eliminowanie ryzyka oraz bardzo wczesne wykrywanie. Dla przykładu w Bombaju w Indiach od 15 lat prowadzono badania najbiedniejszych kobiet pod kątem dysplazji i przedinwazyjnego raka szyjki macicy, stosując najtańszą metodę barwienie tarczy szyjki macicy kwasem octowym. W Indiach nie ma funduszy na masowe badania przesiewowe z wykorzystaniem oceny cytologicznej i szczepienia przeciw wirusowi HPV. Wykrywalność wczesnych zmian była bardzo wysoka, dzięki czemu umieralność na raka szyjki macicy w badanej populacji zmniejszono o 31%. W sytuacji idealnej wszelkie metody leczenia stosowane w onkologii powinny być powszechnie dostępne, a więc i tanie. Terapie celowane są często bardzo drogie. Co jest całkowicie zrozumiałe jeżeli coś szyjemy na miarę, to płacimy za to zawsze więcej. Niejednokrotnie, pomimo wysokich kosztów doraźnych, terapie te są z perspektywy społecznej, czy długoterminowej opłacalne. Musimy pamiętać, że choroby nowotworowe są procesami wciąż u wielu osób nieodwracalnymi, ale w wielu sytuacjach przy zastosowaniu właściwego leczenia możliwe jest uzyskanie, zahamowanie rozwoju (w części przypadków na dość długi okres) i złagodzenie lub ustąpienie objawów. Zrozumieć ból Z bólem codziennie zmaga się nawet 75 proc. chorych na raka. Dlatego specjaliści szukają coraz skuteczniejszych rozwiązań, które pomogą pacjentom godnie żyć. Jak wynika z badań przytaczanych przez Europejską Federację Oddziałów Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu (EFIC), ból zgłasza połowa pacjentów cierpiących na choroby nowotworowe we wszystkich stadiach rozwojowych choroby. U chorych w zaawansowanym stadium nowotworu odsetek ten wzrasta do 75 proc. Te dane pokazują jak wielu chorych na raka codziennie zmaga się z bólem. Bólem, który uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności, ogranicza, a nawet uniemożliwia kontakt z bliskimi i przyjaciółmi, zakłóca sen, paraliżuje codzienność. A ból nowotworowy jest nie tylko silny, ale też niejednorodny. To oznacza, że terapia powinna być dopasowywana do potrzeb konkretnych pacjentów. Pomoc dla oskrzeli Choć astmę oskrzelową i Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc (POChP) łączy na pozór wiele podobieństw, to są to dwie odmienne jednostki. Dlatego też wymagają innego leczenia. Zarówno astma oskrzelowa, jak i POChP to przewlekłe choroby dróg oddechowych o podłożu zapalnym. Obie też łączą się z objawami takimi jak duszność i kaszel. Na tym jednak koniec podobieństw. Przyczyny i konsekwencje astmy i POChP są zupełnie inne. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z chorobą, która często jest warunkowana dziedzicznie, zazwyczaj ma podłoże alergiczne, a dopiero na kolejnym miejscu wymieniane są czynniki środowiskowe, takie jak zanieczyszczenie środowiska. Z kolei POChP w ok. 90 proc. przypadków spowodowane jest czynnikami zewnętrznymi, przede wszystkim paleniem papierosów. Co ważne, w przypadku astmy, zazwyczaj zwężenie oskrzeli jest odwracalne i większość chorych stosując leki może prowadzić aktywny tryb życia. Zmiany powodowane przez POChP są Zrozumieć ból Cierpienia chorych motywują naukowców do badań nad lekami, które skutecznie będą chronić pacjentów przed bólem. Cel jest prosty wprowadzanie innowacyjnych terapii na najbardziej zaawansowanym poziomie. Innowacyjnych czyli idealnie dopasowanych do potrzeb pacjentów. Zarówno pod względem terapeutycznym, jak i pod kątem bezpieczeństwa i poprawy jakości życia. Jak podkreśla dr Zbigniew Kaczmarek (Prezes Polskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej lekarz z ponad 30 letnim doświadczeniem zawodowym zwalczania bólu w okresie nieuleczalności chorób przewlekłych i w chorobie nowotworowej), skala problemu i niedogodności dla pacjentów związane z bólem sprawiły, że od wielu lat wprowadza się coraz bardziej nowatorskie rozwiązania. Kluczem do stworzenia skutecznego leku jest zrozumienie specyfiki i wieloskładnikowości bólu oraz troska o jakość życia pacjentów. Dlatego istotne są badania nad rozwojem najnowocześniejszych metod farmakologicznych walki nieodwracalne, prowadzą do trwałe- go ograniczenia wydolności fizycznej i w efekcie do inwalidztwa. Ze wzglę- du na te różnice chorzy potrzebują odmiennych terapii. Jednak jest jeszcze jeden element, który łączy lecze- nie astmy oskrzelowej i POCHP. Leki stosowane w obu tych chorobach po- trzebne chorym do końca życia, a więc, naukowcy cały czas szukają nowych, nie tylko bardziej efektywnych, ale co- raz bardziej bezpiecznych rozwiązań. z bólem, skupiające się na preparatach z grupy silnych leków opioidowych takich jak morfina i fentanyl tłumaczy dr Zbigniew Kaczmarek. Ból przewlekły Efektem prac naukowców jest lek na przewlekły ból fentanyl podawany za pomocą plastra. Okazało się, że patrząc przez pryzmat skuteczności, występowania efektów niepożądanych, ale również wygody dla pacjenta, ten sposób podania leku w terapii bólu przewlekłego wydaje się być najlepszy. I choć zastosowanie tej substancji nie jest nowością, to już forma jej podawania tak. Dzięki zastosowanym nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym w budowie plastra możliwa jest jego wygodna aplikacja zapewniająca równomierny i kontrolowany transfer leku przez naskórek. Co z kolei daje stabilną kontrolę bólu. Cenna molekuła Standardem leczenia astmy oskrzelowej jest wziewne podawanie steroidów leków hamujących proces za- palny stanowiący podłoże tej choroby. Problemem steroidoterapii zawsze były ogólnoustrojowe niekorzystne efekty ich stosowania, a także moż- liwość dotarcia wdychanego leku do głębszych partii dróg oddechowych. W 2004 roku znaleziono rozwiązanie cyklezonid. Jako pro-lek aktywowany jest w płucach, gdzie wy- wiera działanie przeciwzapalne. Natomiast przy wchłonięciu do krążenia zostaje natychmiast zneu- tralizowany przez albuminy krwi, w związku z czym nie wywiera ogólnoustrojowych działań niepożądanych. W opinii wybitnych polskich klinicystów to cenny lek: Cyklezonid, oprócz bezdyskusyjnej skuteczności kontroli astmy uzyskiwanej dzięki jego przedłużonej aktywności przeciwzapalnej w płucach, charakteryzuje się nieobecnością ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Nawet przy zastosowaniu dużych dawek leku przez rok nie obserwujemy jego wpływu na kortyzol w surowicy i moczu, a jego aktywna forma nie jest wykrywana w tkankach obwodowych (Prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, Klinika Pneumonologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi źródło: Praktyka Lekarska 2012). Dodatkowo podawany jest on za pomocą innowacyjnego inhalatora, który generuje drobne cząstki i dostarcza je do najbardziej obwodowych partii drzewa oskrzelowego, gdzie zazwyczaj utrzymuje się stan zapalny będący powodem niepowodzeń leczenia. Terapia T celowana Opracowany został także lek, który ma pomóc pacjentom z ciężkim POChP roflumilast. Należy on do nowej klasy inhibitorów fosfodiesterazy 4 (inhibitor PDE- 4). PDE-4 to jeden z enzymów wpływa- i nagły Naukowcy wyodrębnili jeszcze jeden rodzaj bólu nowotworowego ból przebijający (epizodyczny). Charakteryzuje się on znacznie silniejszym efektem bólowym (ok w 10 stopniowej skali NRS), pojawia się nagle, jest krótki i niekontrolowany. Może on się pojawić pomimo skutecznego leczenia innymi lekami. Wiemy, że dotychczas stosowana morfina czy fentanyl w formie plastra nie będą skuteczne ponieważ działają zbyt wolno w stosunku do profilu bólu przebijającego mówi dr Zbigniew Kaczmarek. I dodaje: Aby efektywnie leczyć ból przebijający, lek musi charakteryzować się bardzo szybkim działaniem, dużą siłą działania, jak również lek powinien działać krótko tyle, ile trwa ból przebijający, aby nie powodował efektów ubocznych. Donosowa droga podania fentanylu wydaje się spełniać te warunki podsumowuje. Aby leczyć ból należy go zrozumieć i dokładanie przyjrzeć się jego charakterystyce. Dopiero takie podejście umożliwia stworzenie leku, który zapewni godne życie chorym na raka. I to właśnie pobudza naukowców do szukania innowacyjnych rozwiązań. jących na nasilenie stanu zapalnego w POChP. Pojawienie się roflumilastu zaowocowało przeprowadzeniem wielu badań sprawdzających jego skuteczność. Zgodnie z opinią prof. Jadwigi A. Wędzichy (UCL Medical School, Londyn źródło: Medycyna Praktyczna 2010). Wnioskiem z przeprowadzonych badań jest, że dodanie roflumilastu do dotychczas stosowanego leczenia u chorych na ciężką POChP z cechami zapalenia oskrzeli poprawia czynność płuc i zmniejsza częstość występowania zaostrzeń. To ogromnie ważne, bowiem zaostrzenia POChP są jednym z najcięższych powikłań tej choroby, prowadzą do jej szybkiego postępu, a niejednokrotnie są przyczyną zgonu. Na czym polega innowacyjność roflumilastu? Jego mechanizm działania jest inny niż obecnie szeroko stosowanych leków, a badania kliniczne ściśle zdefiniowały typ pacjentów, u których lek przynosi najwięcej korzyści. Identyfikacja docelowej populacji pacjentów, w której lek wykazuje najskuteczniejsze działanie to również podejście innowacyjne w farmakologii klinicznej. Odpowiedź na potrzeby pacjentów Takeda dąży do poprawy zdrowia ludzi poprzez wprowadzanie nowatorskich i zaawansowanych rozwiązań w medycynie. Globalna filozofia Takedy brzmi: być innowacyjnym. I te założenia spółka realizuje już od ponad 230 lat. Potwierdzają to duże, wynoszące 20 proc. globalnych przychodów, nakłady na badania i rozwój. My w Polsce wyznajemy tę samą filozofię mówi Jacek Barliński prezes zarządu Takeda Polska. I z niej właśnie wynika nasz główny cel, czyli wprowadzanie do polskiego systemu leczenia nowoczesnych i nowatorskich leków. Leków innowacyjnych, czyli takich, które dostarczają nowych metod leczenia, tam gdzie dotychczasowe sposoby zawodzą, czyli, mówiąc inaczej, tam gdzie są niespełnione potrzeby terapeutyczne. Takeda koncentruje się na kilku obszarach terapeutycznych, m.in.: chorobach nowotworowych, chorobach immunologicznych, chorobach układu krążeniowo-naczyniowego, centralnego układu nerwowego, a także układu oddechowego i układu pokarmowego. Firma inwestuje tam, gdzie wciąż jest potrzeba istotnej poprawy wyników leczenia czyli, de facto, zmniejszania śmiertelności i znamiennego polepszenia jakości życia. Takeda w Polsce jest poważnym inwestorem, reprezentowanym przez trzy spółki i pracodawcą, zatrudniającym blisko 600 wysoko wykwalifikowanych pracowników. Oprócz organizacji marketingu i sprzedaży, Takeda posiada nowoczesny zakład farmaceutyczny w Łyszkowicach, a także centrum usług finansowych obsługujące spółki grupy z całej Europy. Ważną rolą Takedy Polska jest wybieranie z bogatego portfolio innowacyjnych leków grupy, takich, które będą odpowiadać na potrzeby terapeutyczne polskich pacjentów. Polska jest interesującym i perspektywicznym, choć trudnym rynkiem. Zwłaszcza dla firm innowacyjnych, jako że dostęp do leków innowacyjnych jest ograniczany. Mimo wszystko Takeda Polska ma poważne plany rozwojowe w tym zakresie. Dobre perspektywy rozwoju ma przed sobą także zakład farmaceutyczny Takeda, planujemy kolejne inwestycje, m.in. w linie technologiczne i nowe produkty. Spodziewamy się również poszerzenia zakresu działania centrum finansowego. Takeda Polska Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 146 A Warszawa Naszą misją jest dążenie do poprawy zdrowia ludzi na całym świecie poprzez wiodące innowacje w medycynie

5 6 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ 2krok nowości Żegnaj na zawsze! Badania TNS obop z 2010 r. pokazują, że do chrapania przyznaje się połowa mężczyzn i co trzecia kobieta. Nieznośny świst nie tylko zakłóca sen osób niechrapiących, ale w połączeniu z bezdechami stanowi poważny problem medyczny. oziom hałasu przy chrapaniu może dochodzić do 80 db, co jest porównywalne z głośnością klaksonu czy odkurzacza. Sen, przerywany chrapaniem i bezdechami w ciągu nocy, powoduje chroniczne zmęczenie i niewyspanie. Kolejne, nieprzespane noce zaczynają rodzić konflikty w związku, partnerzy zaczynają unikać spania w jednym łóżku. Natępuje też pogorszenie jakości życia seksualnego, ponieważ chrapiący panowie mają często obniżone libido i problemy z erekcją. w czym jest problem? Podczas snu wiotczeją mięśnie gardła i podniebienia miękkiego. Powietrze, które przepływa podczas oddychania powoduje ich drgania i generuje charakterystyczny świst. Pozycja na wznak potęguje to zjawisko. Chrapiący otwiera usta, jego język opada ku tyłowi, a kanał łączący nos z gardłem ulega zwężeniu. Pojawia się ryzyko bezdechów czyli co najmniej 10- sekundowych przerw w oddychaniu, po których dochodzi do przebudzenia i gwałtownego pobrania powietrza. Pogłębiające się bezdechy oznaczają dla organizmu dramatyczną walkę o tlen, co według lekarzy jest już poważnym problemem. Zaburzenia oddychania mają groźne konsekwencje: pojawienie lub nasilenie się takich chorób jak: cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca w skrajnych przypadkach zawał serca lub udar mózgu zmęczenie i niewyspanie, bóle głowy problemy z koncentracją i pamięcią zasypianie w ciągu dnia w różnych okolicznościach pocenie się, poczucie duszności oraz dławienie Co dalej? Bardzo często chrapanie jest wywołane przez niehigieniczny tryb NowoCzESNa diagnostyka BEzdECH SENNY Lekarze szacują, że co najmniej 100 tys. Polaków powinno się leczyć z powodu nocnych bezdechów. życia. Warto więc rozważyć zmianę diety, rzucenie używek i zrzucenie nadwagi. Popularnym sposobem walki z chrapaniem jest spanie na piłeczce, które wymusza sen na boku czy stosowanie żeli i plastrów nawilżających gardło. Niestety te metody działają tylko na krótką metę i nie rozwiązują przyczyny dolegliwości. Trwałą poprawę przynosi tylko leczenie zabiegowe w specjalistycznych placówkach. UPPP, czyli zabieg plastyki języczka, gardła i łuków podniebiennych można wykonać w ramach chirurgii jednego dnia. Dzięki wykorzystaniu najnowszej techniki operacyjnej koblacji, która wykorzystuje energię fal radiowych, podczas operacji nie używa się skalpela. Ból po zabiegu jest mniejszy, a efekt trwały. Chrapanie żegnaj na zawsze! SToP chrapaniu! Ponad połowa mężczyzn i 1/3 kobiet w Polsce chrapie. Tymczasem współczesna medycyna oferuje skuteczne rozwiązania pozbycia się tego problemu i to w dodatku w 1 dzień! W zależności od przyczyny zaburzeń oddychania podczas snu, laryngolodzy z Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus we Wrocławiu stosują różne zabiegi likwidujące chrapanie. Co ważne, są one małoinwazyjne i pozwalają na szybki powrót do pełnej formy. Często wykonywana jest plastyka podniebienia, gardła i języczka nowoczesną metodą koblacji, wykorzystującą energię fal radiowych. Dzięki temu operuje się w relatywnie niskiej temperaturze, bez efektu poparzenia i przy niewielkim bólu pooperacyjnym dla pacjenta. Choć zabieg wykonywany jest w pełnym znieczuleniu, jeszcze tego samego dnia pacjent wraca do domu. Kolejnym innowacyjnym rozwiązaniem jest zakładanie 3-milimetrowych implantów Pillar usztywniających podniebienie miękkie. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i trwa kilkanaście minut, a na efekty nie trzeba długo czekać. Więcej na: Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus we Wrocławiu Rejestracja: , Możliwości pozyskania i wykorzystania komórek macierzystych tkanki tłuszczowej jako narzędzie w medycynie regeneracyjnej Od ponad dekady komórki izolowane z tkanki tłuszczowej są obiektem zainteresowania tak naukowców jak i lekarzy praktyków. Komórki te, o charakterze komórek mezenchymalnych określane są najczęściej skrótem ADSC co stanowi akronim ich angielskiej nazwy adipose derived stem cells czyli komórki macierzyste tkanki tłuszczowej. Spośród wielu cech tych komórek ich wysoki potencjał proliferacyjny, zdolność wydzielania różnych czynników wzrostowych i możliwość odróżnicowywania się w co najmniej kilka linii komórkowych stanowi o ich zastosowaniach, jako materiału znacząco przyspieszającego i poprawiającego jakość procesów regeneracyjnych czy rekonstrukcyjnych uszkodzonych tkanek. Narodowy Instytut Zdrowia USA ma obecnie zarejestrowanych ponad 130 prób klinicznych z udziałem ADSC obejmujących takie dziedziny jak ortopedia, neurologia czy chirurgia rekonstrukcyjna. Komórki macierzyste tkanki tłuszczowej nowe możliwości w zabiegach medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej Innym, intensywnie rozwijającym się kierunkiem dla zastosowań ADSC są zabiegi medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej. Badania nad biologią ADSC jak i wyniki ich dotychczasowych aplikacji sugerują i uzasadniają przydatność tych komórek w zabiegach takich jak plastyka blizn pooperacyjnych czy regeneracja cery potrądzikowej. Duże nadzieje związane są także z wykorzystaniem ADSC do wzbogacania autoprzeszczepów tkanki tłuszczowej w rekonstrukcjach i korekcjach piersi czy modelowaniu wolumetrycznym twarzy. Dodatek ADSC do takiego przeszczepu tkanki pozwala znacząco ograniczyć resorpcję przeszczepionej tkanki, poprawić lokalne mikrokrążenia czy ograniczyć intensywność odczynu zapalnego po zabiegu. Materiał sponsorowany Innowacyjna usługa izolowania i bankowania komórek ADSC oferowana przez Euroimplant S.A. dostępna dla polskiego pacjenta Atrakcyjność tych komórek, oprócz niekwestionowanych korzyści z ich zastosowania, wynika ze sposobu ich pozyskiwania. Materiałem wyjściowym jest tutaj tkanka tłuszczowa pobierana klasycznie w drodze liposukcji i rutynowo utylizowana o ile nie jest przeznaczona do lipotransferu. Można w związku z tym powiedzieć, że ADSC są pozyskiwane z materiału odpadowego co nie oznacza, że proces ich izolacji jest prosty i możliwy do przeprowadzenia bez odpowiedniego zaplecza laboratoryjno- -technicznego. Zgodnie z polskim prawodawstwem, aby pozyskać ADSC z przeznaczeniem do ich dalszego klinicznego wykorzystania niezbędne jest uzyskanie zgody Ministerstwa Zdrowia na tego rodzaju zabiegi, co wiąże się z kolei z koniecznością spełnienia szeregu ściśle określonych i udokumentowanych warunków tak technicznych jak i proceduralno-metodycznych. Jedną z jedynie dwóch instytutcji posiadających takie zezwolenie jest spółka Euroimplant S.A., która otrzymała je w 2012 roku. Ta szybko rozwijająca się firma w oparciu o własne zaplecze sprzętowo-intelektualne wprowadziła na rynek usługę izolowania ADSC i możliwość bankowania ich do późniejszego wykorzystania. Stąd potencjalny odbiorca usługi ma do wyboru albo izolację ADSC do bezpośredniego wykorzystania albo do zastosowań w przyszłości, albo jedno i drugie z jednego zabiegu liposukcji. PIOTR MIERZEJEWSKI Prezes zarządu spółki Euroimplant S.A.

6 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ inspiracje ogromny postęp, ale jeszcze nie rozwiązanie problemu raka dr med. Elżbieta Senkus-konefka Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny w ostatnich latach staliśmy się świadkami ogromnego postępu w onkologii. Pojawiają się nowe leki wydłużające czas życia chorych na nowotwory złośliwe i poprawiające jakość ich życia. choć odmiany raka występujące najczęściej u ludzi dorosłych są nadal nieuleczalne w stadium rozsianym (tj. kiedy obecne są przerzuty odległe), nowe leki w wielu przypadkach umożliwiają tym chorym długie, nawet wieloletnie przeżycie, przy zachowaniu często prawie normalnego trybu życia. Szczęśliwie do przeszłości należą już czasy, kiedy rozpoznanie nowotworu nieodwołalnie wiązało się z okaleczeniem i cierpieniem. Obecnie wiele osób, u których rozpoznano raka żyje wśród nas, a otoczenie nie jest często w ogóle świadome obecności choroby. Zawdzięczamy to przede wszystkim ogromnemu postępowi w zrozumieniu funkcji komórek i tkanek - zarówno zdrowych, jak i nowotworowych - i dzielących je różnic. Wykorzystanie tych różnic, poprzez blokowanie procesów charakterystycznych wyłącznie lub przeważająco dla komórek nowotworowych jest podstawą działania tzw. leków ukierunkowanych molekularnie (inaczej zwanych celowanymi ). Ich nazwa wywodzi się z faktu, że zostały zaprojektowane i zsyntetyzowane aby blokować konkretne, wcześniej poznane niekorzystne mechanizmy molekularne, ale również z tego, że dla wielu z tych leków można zidentyfikować podgrupy chorych, które z takiego leczenia odniosą największą korzyść. Jest to możliwe dzięki identyfikacji tzw. czynników predykcyjnych, tj. pozwalających przewidzieć odpowiedź na leczenie - i stosowanie danej metody jedynie u tych chorych, u których szanse odniesienia korzyści są największe. Leki ukierunkowane molekularnie są obecnie stosowane w wielu częstych nowotworach, m. in. w raku nerki, wątroby, jelita grubego, gruczołu krokowego, czerniaku oraz w wybranych podtypach raka piersi, płuca, guzów mózgu i chłoniaków. Zastosowanie tych preparatów w wielu przypadkach prowadzi do Szczęśliwie do przeszłości należą już czasy, kiedy rozpoznanie nowotworu nieodwołalnie wiązało się z okaleczeniem i cierpieniem. 3krok TEraPIE CELowaNE długotrwałego zahamowania postępu nowotworu oraz wydłużenia całkowitego czasu przeżycia. Co więcej, w wielu przypadkach możliwe jest łączne lub sekwencyjne stosowanie poszczególnych metod, co prowadzi do dalszego wydłużenia czasu, kiedy nowotwór jest pod kontrolą. Z rozwojem tej kategorii leków i ich wybiórczym działaniem na komórki nowotworowe wiązane były również nadzieje na bardzo wysoką tolerancję takiego leczenia. Niestety w wielu przypadkach nasilenie objawów ubocznych okazało się wyższe od spodziewanego, choć nadal w większości przypadków toksyczność leczenia jest niższa niż w przypadku tradycyjnej chemioterapii. Postęp w medycynie niestety jest kosztowny Wynika to przede wszystkim z bardzo wysokich kosztów badań nowych leków: koszty wprowadzenia na rynek nowego leki onkologicznego to obecnie kwota nawet kilku miliardów dolarów. Oczywiste jest, że firma, która wyłożyła te pieniądze, jest potem zainteresowana ich odzyskaniem, choćby po to, żeby mieć środki na badania kolejnych preparatów. Koszty leczenia stają się obecnie tak wysokie, że nawet najbogatsze kraje zaczynają mieć problemy z ich pokryciem. Kolejnym problemem są jednolite ceny w całej Unii Europejskiej - jeżeli cena w którymś z krajów objętych unią celną byłaby znacząco niższa (np. wskutek nacisku płatnika), lek byłby wywożony z kraju w ramach tzw. importu równoległego; takie sytuacje już się zdarzały na polskim rynku. To wszystko niestety sprawia, że te nowe, innowacyjne leki są niekiedy dla polskiego pacjenta mniej dostępne, niż dla jego odpowiednika w bogatszych krajach, a dostęp do nich jest utrudniany przez liczne przepisy i ograniczenia formalne. 7 Współczesna medycyna przełamuje wiele barier, które wydawały się nieprzekraczalne. Medyczna diagnostyka laboratoryjna odgrywa olbrzymią rolę w monitorowaniu leczenia oraz przebiegu choroby, a także w ocenie ryzyka wystąpienia określonych chorób w społeczeństwie. Tu właśnie widoczna staje się innowacyjność polegająca na odejściu od populacji na rzecz pojedynczej osoby. Ryzyko dla pacjenta jest przecież najważniejsze. Przedstawione, najlepiej w formie graficznej, skłania Kowalskiego do zmiany stylu życia, diety czy aktywności fizycznej. Znajomość skłonności genetycznych umożliwia lekarzowi dobranie leczenia, często z wyłączeniem farmakoterapii, a z Pacjenta tworzy aktywnego partnera. Nie tylko mutacje w genie BRCA1 łączą się z ryzykiem wystąpienia choroby. Trombofilie czy nietolerancja glukozy dzięki rozpoznaniu ryzyka mogą być leczone wcześnie i w sposób celowany, tak by uniknąć, nieodwracalnych powikłań. dr n. med. andrzej Marszałek Dyrektor Medyczny Synevo Polska Sp. z o.o. Terapie ukierunkowane od celu molekularnego do efektu terapeutycznego Piotr J. wysocki Oddział Chemioterapii, Wielkopolskie Centrum Onkologii Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Przez dekady leczenie systemowe nowotworów polegało przede wszystkim na stosowaniu chemioterapii. owe chemioterapeutyki wprowadzano do lecznictwa na podstawie badań oceniających ich potencjał do uśmiercania komórek nowotworowych w warunkach laboratoryjnych bez dokładnej wiedzy w jakim mechanizmie to się odbywa. Podobnie było z systemowym leczeniem hormonalnym. Od końca XIX w. wiadomo było, że usunięcie jajników wyraźnie spowalnia postęp raka piersi, ale nie znano mechanizmów warunkujących te procesy. Nawet w momencie gdy pojawiły się pierwsze leki o działaniu hormonalnym nie wiadomo było, dlaczego leki te działają tylko u niektórych chorych. Gwałtowny rozwój biologii molekularnej i biotechnologii od początku lat 90 XX w. stworzyły możliwości dokładnego poznania mechanizmów molekularnych warunkujących rozwój i postęp procesu nowotworowego. Niepożądane receptory Zidentyfikowano znaczenie szeregu receptorów obecnych na powierzchni komórek nowotworowych, które stymulują komórki do podziałów i rozprzestrzeniania się po organizmie. Takim przykładem jest m.in. białko (receptor) HER2, którego nadmierne ilości stwierdza się w ok. 20% raków piersi. Receptor ten, odpowiadający za bardzo agresywny charakter komórek nowotworowych stał się jednocześnie celem molekularnym. Opracowano leki efektywnie blokujące HER2, które dramatycznie poprawiły rokowanie chorych - pozwoliły na wyleczenie o 30% więcej Immunoterapia nowotworów strategia, którą w ostatniej dekadzie skazano na zapomnienie jest kolejnym gwałtownie się rozwijającym obszarem w onkologii. kobiet niż samodzielna chemioterapia stosowana po chirurgicznym usunięciu raka piersi. W ostatnim roku zaprezentowano wyniki badania, nad tzw. celowaną chemioterapią, która wnika i niszczy tylko komórki nowotworowe posiadające receptor HER2, a oszczędzając jednocześnie zdrowe tkanki minimalizuje ryzyko wystąpienia typowych powikłań chemioterapii. Uszkodzone geny Badania genetyczne prowadzone w komórkach nowotworowych pozwoliły na wykrycie mutacji szeregu genów, kodujących uszkodzone białka stanowiące "motor" napędzający postęp procesu nowotworowego i jego niewrażliwość na klasyczne terapie onkologiczne. Przykładem może być tutaj mutacja genu BRAF stwierdzana w 50-60% przypadków jednego z najbardziej chemioopornych nowotworów czerniaka. Klasyczna chemioterapia stosowana u chorych na czerniaka umożliwia zmniejszenie guzów nowotworowych tylko u około 9% chorych jednak bez wydłużenia przeżycia pacjentów. Inhibitor zmutowanego białka BRAF, stanowiący przełom w leczeniu czerniaka, pozwala na wyraźne zmniejszenie wielkości guzów przerzutowych u 60% chorych z mutacją BRAF, obniżając jednocześnie ryzyko zgonu o 60%. Immunoterapia Immunoterapia nowotworów strategia, którą w ostatniej dekadzie skazano na zapomnienie jest kolejnym gwałtownie się rozwijającym obszarem w onkologii. Badania molekularnych mechanizmów immunologicznych pozwoliły na opracowanie celowanych immunoterapii, które po raz pierwszy udowodniły aktywność tej strategii leczenia systemowego w onkologii (czerniak, rak nerki, gruczołu krokowego). W żadnej innej dziedzinie poza onkologią nie widać tak wyraźnie jak w ciągu kilku lat odkrycia z zakresu biologii molekularnej i opracowane na ich podstawie nowe leki poprawiają (czasem spektakularnie) rokowanie chorych. Jeszcze nie tak dawno do wytwarzania indywidualnego sprzętu ortopedycznego wykorzystywano drewno, metal, żywice. Dziś materiały te zostały zastąpione najnowocześniejszą techniką tj. włóknem węglowym, silikonami, żelami, poliuretanami, ruchomymi stawami z mikroprocesorami. Rozwiązania technologiczne stosowane do wytwarzania zaopatrzenia ortopedycznego pozwalają przywrócić pacjenta do pełnej aktywności zawodowej i społecznej. Środki z Narodowego Funduszu Zdrowia przewidziane na zaopatrzenie ortopedyczne nie pozwalają nawet na wykonanie podstawowej wersji sprzętu. Pracownia Ortopedyczna MARK-PROTETIK ofertuje szeroką gamę innowacyjnych produktów dostępnych na rynku. W celu uzyskania szerszej informacji zapraszamy na stronę: www. markprotetik.pl lub kontakt pod numerem , Mgr inż. biomechanik Marek Pękala Dyrektor Pracowni Ortopedycznej MARK-PROTETIK NZOZ w Konstancinie

7 8 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ inspiracje Opracowanie przełomowych rozwiązań medycznych opiera się na poszukiwaniu nowych molekuł i tworzeniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Uczestnicy Polskiej Platformy Technologicznej Medycyny Innowacyjnej podejmują działania na rzecz rozwoju innowacyjności w medycynie, aby nowe leki oraz nowe technologie tworzone w oparciu o polskie wynalazki poszerzały dostępność terapii dla pacjentów, pomagały ratować ludzkie życie, a także przynosiły dochód polskiej gospodarce. Centra badawczo-rozwojowe są niezbędnym elementem umożliwiającym tworzenie nowoczesnych terapii oraz opracowywanie zaawansowanych rozwiązań technologicznych. Działalność badawczo-rozwojowa generuje jednak duże nakłady finansowe. Aby sprostać wymaganiom finansowym i mieć szansę na skuteczne konkurowania na rynku europejskim, polskie przedsiębiorstwa farmaceutyczne muszą wypracować kapitał, który pozwoli na finansowanie inwestycji. Analiza średnich wydatków na działalność badawczo-rozwojową w krajach Unii Europejskiej wykazała, że są one czterokrotnie większe w porównaniu z polskimi wynikami. Przekraczają 2,2% PKB, natomiast w krajach sąsiadujących z Polską wynoszą 1,35% PKB. Obniżenie kosztów inwestycji na innowacje w medycynie wymaga wspólnych działań, które zostaną podjęte zarówno przez prywatny sektor farmaceutyczny jak i instytucje publiczne. Firmy będące uczestnikami polskiego rynku medycznego muszą inwestować w innowacyjny rozwój, aby stać się solidnym partnerem oraz stroną w dyskusji dotyczącej systemu ochrony zdrowia. Polska Platforma Technologicznej Innowacyjnej Medycyny