Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy)

Transkrypt

1 D19 Sprawozdanie z konferencji Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE (RES-H Policy) zorganizowane w Warszawie w ramach projektu Komisji Europejskiej RES H Policy. Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy) Raport przygotowany w ramach projektu IEE " Wsparcie polityki zwiększenia produkcji ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii w krajach członkowskich UE (RES-H Policy)" Autorzy Katarzyna Jóźwiak, kjozwiak@kape.gov.pl Ryszard Wnuk, rwnuk@kape.gov.pl Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

2 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Projekt " Wsparcie polityki zwiększenia produkcji ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii w krajach członkowskich UE (RES-H Policy)" jest współfinansowany przez Komisje Europejską w ramach programu IEE (numer kontraktu IEE/07/692/SI ). Odpowiedzialność za treść leży po stronie autorów. Raport nie reprezentuje opinii Komisji Europejskiej. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie informacji zawartych w raporcie. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A., maj 2011 Data oraz miejsce seminarium: Data: 29 kwietnia 2010 roku, Warszawa Miejsce: Ministerstwo Gospodarki, PLAC Trzech Krzyży 3/5, sala A, Warszawa 2

3 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Spis treści 1. OPIS KONFERENCJI LISTA UCZESTNIKÓW CEL KONFERENCJI OPIS PREZENTACJI WNIOSKI PREZENTACJE

4 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 1. Opis konferencji Konferencja pt: Wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce zorganizowana została przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A. przy współpracy z Ministerstwem Gospodarki. Konferencja obejmowała dwie sesje: - sesja I Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OZE sesja ta poświęcona była wynikom projektu RES H Policy; - sesja II Ujednolicenie metod certyfikacji i akredytacji instalatorów małych systemów OZE obejmowała przedstawienie wyników projektu QualiCert (KAPE jest jednym z partnerów projektu). Sesja I wyniki projektu RES-H Policy, zorganizowana została w ramach pakietu szóstego. Program konferencji zawarty jest w tabeli 1 Tabela 1 Program konferencji 10:00-10:30 Rejestracja uczestników 10:30-10:40 SESJA I: 10:40-10:55 10:55-11:20 Powitanie Zbigniew Szpak Prezes, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki, Ministerstwo Gospodarki Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OZE (RES-H Policy) Instrumenty wsparcia produkcji ciepła i chłodu w OZE w świetle projektu ustawy o energii ze źródeł odnawialnych Mariusz Radziszewski, Ministerstwo Gospodarki Ocena skuteczności i efektywności ekonomicznej wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła z OZE w Polsce - wyniki modelowania Katarzyna Jóźwiak, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 11:20-11:30 Przerwa kawowa 11:30-11:50 11:50-12:30 Wnioski z projektu RES-H dla rozwoju produkcji ciepła z OZE w wybranych krajach europejskich Ryszard Wnuk, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Panel Dyskusyjny (do potwierdzenia): - Instytut Energetyki Odnawialnej - Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie - Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne - Polskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła - Przemysłowy Instytut Motoryzacji - Mazowiecka Agencja Energetyczna 12:30-13:15 LUNCH SESJA II: 13:15-13:25 13:25-13:50 Ujednolicenie metod certyfikacji i akredytacji instalatorów małych systemów OZE (QualiCert) Założenia projektu QualiCert Marjolaine PONT, ADEME Francuska Agencja Ochrony Środowiska i Zarządzania Energią Kryteria metod akredytacji i certyfikacji instalatorów małych systemów OZE wytyczne opracowane w ramach projektu Emanuela Giovannetti, European Renewable Energy Council 4

5 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 13:50-14:10 14:10-14:30 System certyfikacji instalatorów OZE w świetle projektu ustawy o energii ze źródeł odnawialnych - Małgorzata Turalska, Ministerstwo Gospodarki Inicjatywa dotycząca szkolenia i podnoszenia kwalifikacji (Building Workforce Training & Qualification Initiative) - Gianluca Tondi, Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacyjności (EACI) 14:30-14:40 Przerwa kawowa 14:40-16:10 16:10-16:20 16:20-16:30 Round table (do potwierdzenia): - Ministerstwo Edukacji Narodowej - Urząd Regulacji Energetyki - Polskie Centrum Akredytacji - Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej - Polska Korporacja Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji (projekt SIRET) - Politechnika Krakowska (projekt INSTALL+RES) - Stowarzyszenie Producentów I Importerów Urządzeń Grzewczych - Polskie Towarzystwo Energetyki Słonecznej Podpisanie listu intencyjnego dotyczącego zainteresowania i wykorzystania rekomendacji zawartych w podręczniku projektu QueliCert. Podsumowanie i zakończenie konferencji Ryszard Wnuk Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Konferencja zorganizowana została w dniu 28 kwietnia 2011 w siedzibie Ministerstwa Gospodarki. W ramach przygotowań do warsztatów, KAPE wysłało około 100 zaproszeń do głównych instytucji i osób powiązanych z rynkiem produkcji ciepła w Polsce: organizacji rządowych, odpowiedzialnych za prawodawstwo w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OŹE); agencji energetycznych, stowarzyszeń z branży OŹE, organizacji naukowych; przedstawicieli rynku OŹE producentów, dystrybutorów, instalatorów OŹE, dostawców ciepła, doradców energetycznych, inżynierów, oraz dziennikarzy. Dodatkowo w ramach planowanej dyskusji, KAPE wysłało specjalne zaproszenia do wzięcia udziału w dyskusji oraz przedstawieniu swojego stanowiska na temat istniejących i proponowanych instrumentów wsparcia w Polsce. W odpowiedzi na zaproszenie, chęć udziału w dyskusji potwierdziło 5 instytucji: - Instytut Energetyki Odnawialnej; - Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie; - Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne; - Polskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła; - Mazowiecka Agencja Energetyczna. Podsumowując w konferencji uczestniczyło 68 osób. 5

6 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Materiały dotyczące wyników modelowania przygotowane w ramach raportu D13 wysłane zostały do uczestników na tydzień przed konferencją. 1.1 Lista uczestników Lista uczestników konferencji zamieszczona została w tabeli 2. Tabela 2 Lista uczestników. Lp. Nazwisko Imię Firma 1. Arcipowska Aleksandra Instytut na rzecz Ekorozwoju 2. Batóg Patrycja Nowy Przemysł wnp.pl 3. Baumeister Frank CEETB 4. Bednarczyk Marta 5. Bryzek Katarzyna Twoja Energia Polskie Towarzystwo Energetyki 6. Chwieduk Dorota Słonecznej 7. Ciszewska Aneta Ministerstwo Gospodarki Polska Izba Gospodarcza 8. Ćwil Michał Energetyki Odnawialnej 9. Dudek Arkadiusz BUDOPOL 10. Fajfer Jakub FOREF- JAKUB FAJFER 11. Frais Krzysztof Voice Consalting 12. Głuszek Aneta Politechnika Krakowska 13. Goczyński Bogdan Polskie Towarzystwo Eneregtyki Słonecznej 14. Grochal Brunon J. Polskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła 15. Guzik Robert GDF SUEZ - Lewiatan 16. Hatowska Katarzyna Polskie Centrum Akredytacji 17. Hilse Danuta Biuro Handlowo Usługowe HILKAP 18. Hilse Piotr Biuro Handlowo Usługowe HILKAP 19. Jarzemska Monika Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 20. Jóźwiak Katarzyna Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 21. Jurgaś Aureliusz Marek Główny Urząd Statystyczny 22. Kałęcka Agnieszka MURATOR 23. Kamińska Magdalena WIKANA BIOENERGIA SP. z o. o. LUBLIN 24. Kaniszewska Antonina Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 25. Kasprzak Grażyna Bank Ochrony Środowiska S.A. 26. Kelral Felicja POL BIOM MINISTERSTWO NAUKI I 27. Kiełmiński Maciej SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 6

7 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 28. Kompa Bogdan Managment Service 29. Korpysz Krzysztof Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego 30. Kowalczyk Krzysztof PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ LUBAŃ SP. z o.o. 31. Kucharski Krzysztof Grupa Bio Alians 32. Lachman Paweł Vaillant Saunier Duval Sp. Z o.o. 33. Lisowski Aleksander Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 34. Loth-Babut Karolina Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 35. Łoś Andrzej Maybatt Sp. z o.o. S.K. 36. Magiera Janusz Politechnika Krakowska 37. Malowany Tomasz Polska Korporacja Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji 38. Marczewska Milena URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W WARSZAWIE 39. Mazurkiewicz Marta URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W WARSZAWIE 40. Mikucki Oskar Cost Cutters Sp. z o.o. 41. Muras Zdzisław Urząd Regulacji Energetyki International Paper Kwidzyn Sp. z 42. Muskała Aneta o.o. 43. Nowakowski Zbigniew Społeczny Instytut Ekologiczny 44. Oczoś Andrzej DANFOSS SP. Z O.O. 45. Owczarek Stefan Wojskowa Akademia techniczna 46. Pieprzyca Beata Grunenwald AG 47. Pietruszko Stanisław Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki 48. Pomierny Włodzimierz Mazowiecka Agencja Energetyczna 49. PONT Marjolaine ADEME 50. Przybysz Justyna NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ 51. Radziszewski Mariusz Ministerstwo Gospodarki 52. Regulski Bogusław Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie 53. Rogozińska Marzena URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W WARSZAWIE 54. Różański Tomasz CEC Government Relations 55. Sikora Łukasz KAPE 7

8 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 56. Sowiński Stanisław Stowarzyszenie EkoWawer 57. Starościk Janusz STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW I IMPORTERÓW URZĄDZEŃ GRZEWCZYCH 58. Szpak Zbigniew Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 59. Śliwonik Andrzej Gmina Grodzisk Mazowiecki 60. Tomaszewski Łukasz Ministerstwo Gospodarki 61. Tondi Gianluca EACI 62. Turalska Małgorzata Ministerstwo Gospodarki 63. Wasiak Anna Ministerstwo Edukacji Narodowej 64. Wielomska Magdalena Uniwersytet Warszawski 65. Wiśniewski Grzegorz Instytut Energii Odnawialnej Krajowa Agencja Poszanowania 66. Wnuk Ryszard Energii S.A. 67. Zamielski Jacek NFOŚiGW Polskie Stowarzyszenie 68. Zieliński Bartosz Geotermiczne 2. Cel konferencji Głównym celem konferencji była dyskusja i ocena istniejących i planowanych instrumentów wsparcia produkcji ciepła i chłodu w Polsce. W ramach konferencji przedstawiony został projekt ustawy o energii ze źródeł odnawialnych, przygotowywany przez Ministerstwo Gospodarki. Dalsza część konferencji obejmowała przedstawienie rezultatów projektu RES H Policy, tj. wyników symulacji dla rozwoju odnawialnych źródeł energii w oparciu o wprowadzenie dwóch instrumentów wsparcia (dotacji do inwestycji oraz obowiązku wykorzystania OZE) oraz przedstawienie rekomendacji uzyskanych na podstawie doświadczeń zdobytych w trakcie trwania projektu przez kraje w nim partnerujące. Wnioski z przedstawionych prezentacji t posłużyły jako punkt wyjścia do dyskusji, która przeprowadzona została w końcowej części sesji Opis prezentacji W trakcie spotkania przedstawionych zostało trzy prezentacje (jak niżej) oraz wygłoszone zostały indywidualne opinie uczestników konferencji. 8

9 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Powitanie uczestników Janusz Pilitowski (Zastępca Dyrektora w Departamencie Energetyki, Ministerstwo Gospodarki) oraz Zbigniew Szpak (Prezes Zarządu, KAPE S.A.) Konferencję otworzył Pan Zbigniew Szpak Prezes Krajowej Agencji Poszanowania Energii. Podczas swojego wystąpienia Prezes podziękował przedstawicielom z Ministerstwa Gospodarki za umożliwienie organizacji konferencji przy współpracy i pod patronatem MG. Pan Zbigniew Szpak podkreślił, że spotkanie to jest bardzo istotne gdyż daje możliwość podjęcia dyskusji i zastanowienie się wspólnie na temat dalszej polityki rozwoju OZE w Polsce. Pomimo, że największe znaczenie w krajach Unii Europejskiej przewiduje się dla produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, to w przypadku Polski, a także innych krajów, bardzo duże znaczenie w ogólnym bilansie energii z OZE przypisuje się produkcji ciepła z OZE a w późniejszych latach produkcja chłodu z OZE. W drugiej kolejności uczestników konferencji powitał Pan Janusz Pilitowski, zastępca dyrektora Departamentu Energetyki, MG. Dyrektor podkreślił, że odnawialne źródła energii w przyszłości odgrywać będą ogromną rolę, wpływając za zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Dlatego właśnie odnawialne źródła energii stanowią jeden z głównych priorytetów Polityki energetycznej Polski do Ponadto zostało podkreślone, że Ministerstwo Gospodarki jest żywo zaangażowane we wsparcie promocji wykorzystania OZE, poprzez przygotowanie Krajowego Planu Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych oraz będącym właśnie w przygotowaniu Ustawie o odnawialnych źródłach energii Instrumenty wsparcia produkcji ciepła i chłodu w OZE w świetle projektu ustawy o energii ze źródeł odnawialnych referat wygłoszony przez Mariusza Radziszewskiego, Departament Energetyki, Ministerstwo Gospodarki. W trakcie prezentacji Pan Mariusz Radziszewski przedstawił główne założenia przedstawione w KPD w zakresie produkcji ciepła w OZE oraz główne założenia przyjęte w przygotowywanej ustawie o energii ze źródeł odnawialnych. Zgodnie z przyjętymi szacunkami, do 2020 roku całkowita wielkość produkcji energii ze źródeł odnawialnych stanowić będzie 15,5% ogólnego zapotrzebowania na energie, z czego aż 55% przypadać będzie na produkcję ciepła z OZE, 26% to sektor elektroenergetyki a pozostałe 19% to transport. Przy uwzględnieniu podziału na poszczególne 9

10 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE technologie w OZE, największy udział w produkcji ciepła w OZE przewidywany jest dla biomasy stałej (78%), a kolejno dla energetyki słonecznej 9%, biogazu 8%, oraz energii geotermalnej 3% i pomp ciepła 2%. W drugiej części prezentacji przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki przedstawił główne założenia przyjęte w przygotowywanej ustawie o odnawialnych źródłach energii. Spośród najważniejszych filarów wchodzących w skład nowej ustawy, przedstawiciel MG wymienił przedstawienie mechanizmów wsparcia zmierzających do rozwoju OZE, oraz przedstawienie elastycznych mechanizmów współpracy. Głównym celem przygotowywanej ustawy, oprócz implementacji założeń Dyrektywy 2009/28/WE będzie zapewnienie zrównoważonego zapotrzebowania odbiorów końcowych na energię odnawialną, zmniejszenie makroekonomicznych kosztów zapotrzebowani na energię, rozwój nowoczesnych technologii, rozwój regionów o dużym potencjale OZE, oraz tworzenie nowych miejsc pracy w sektorze odnawialnych źródeł energii Ocena skuteczności i efektywności ekonomicznej wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła z OZE w Polsce - wyniki modelowania referat wygłoszony przez Katarzynę Jóźwiak (KAPE S.A.). Prezentacja obejmowała przedstawienie wyników modelowania w oparciu o model INVERT, dotyczących oceny skuteczności oraz efektywności ekonomicznej wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła w Polsce. Do celów modelowania wybrane zostały dwa instrumenty wsparcia OŹE: dotacje do inwestycji oraz obowiązek wykorzystania OZE w nowych i modernizowanych budynkach. Ponadto, w ramach prezentacji przedstawiona została symulacja rozwoju OŹE w oparciu o funkcjonowanie dwóch instrumentów równolegle (kombinacja instrumentu pierwszego i drugiego). Dla każdego z instrumentów przeprowadzona została ocena kosztów (głównie koszty związane z wkładem budżetu publicznego) oraz korzyści (wzrost udziału OŹE, uniknięta emisja CO2, oraz uniknięte koszty związane z zastąpieniem paliw kopalnych). Dodatkowo przy ocenie uwzględniono również wpływ danej polityki na zróżnicowanie technologii w OŹE. Symulacja zawiera również oszacowanie skutków pośrednich dla każdego z instrumentów - kosztów transakcji oraz skutków bezpośrednich - wpływu na zatrudnienie. Uczestnicy warsztatów zgodnie stwierdzili, że aktualnie istniejące instrumenty wsparcia produkcji ciepła i chłodu w OŹE są niewystarczające, aby skutecznie stymulować rozwój odnawialnych źródeł energii. 10

11 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Dlatego konieczne jest stworzenie nowych systemów wsparcia, które w pierwszej kolejności opierać się powinny na zmianach w przepisach legislacyjnych i administracyjnych Wnioski z projektu RES-H dla rozwoju produkcji ciepła z OZE w wybranych krajach europejskich referat wygłoszony przez Ryszarda Wnuka(KAPE S.A.). W trakcie prezentacji Pan Ryszard Wnuk przedstawił główne wnioski i rekomendacje uzyskane w projekcie RES-H Policy w oparciu o doświadczenia krajów partnerujących w projekcie. Według przebytych doświadczeń pomimo dużego potencjału produkcji ciepła z OŹE, aktualnie brak jest solidnych podstaw politycznych i regulacyjnych umożliwiających osiągnięcie założonych celów przedstawionych w krajowych planach działań. Według przebytych doświadczeń niezbędne jest ustanowienie odpowiednich warunków rozwoju ciepła i chłodu w OŹE. Rozwój ten powinien opierać się na spójnej i dobrze koordynowanej polityce, która umożliwi pokonywanie barier ekonomicznych, finansowych, jak i administracyjnych tych zwiększeniem związanych ze świadomości wśród społeczeństwa. Działania te powinny być ukierunkowane głównie na: zwiększenie wiedzy w zakresie wykorzystania szkolenia możliwości OŹE poprzez ukierunkowane na konkretne grupy odbiorców oraz poprzez środki motywacyjne (dotacje, ulgi, zniżki). Dodatkowo zgodnie z rekomendacjami przedstawionymi w projekcie, polityka wsparcia produkcji ciepła w OŹE powinna być zintegrowana z polityką poprawy efektywności energetycznej w budynkach (standardy ochrony cieplnej, termomodernizacja). Pan Ryszard Wnuk podkreślił, że większość państw członkowskich Unii Europejskiej stosuje różne instrumenty wsparcia produkcji ciepła w OZE (tj. dotacje do inwestycji ulgi podatkowe, niskoprocentowe pożyczki). W większości instrumenty te finansowane są ze środków publicznych. Ponadto, zgodnie z opracowanymi rekomendacjami, każde Państwo członkowskie powinno wypracować własne innowacyjne instrumenty (dobrym 11

12 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE przykładem jest tutaj np. Wielka Brytania z wprowadzonym System Promocji Ciepła Odnawialnego Renewable Heat Iniciative RHI ). Jak wskazał Pan Ryszard Wnuk podczas swojej prezentacji, wraz ze wdrożeniem mechanizmów wsparcia produkcji ciepła w OZE należy przedsięwziąć odpowiednie środki monitorowania i oceny ich rezultatów. Właściwy monitoring i ocena rezultatów są kluczowe dla właściwego reagowania i wymiany doświadczeń pomiędzy krajami UE Panel dyskusyjny Pierwszy głos w dyskusji zabrał Pan Grzegorz Wiśniewski, Prezes Instytutu Energii Odnawialnej. W swoim przemówieniu Prezes IEO podkreślił, że według instytutu najważniejszymi instrumentami wsparcia, w stronę których warto się ukierunkować powinny być głównie instrumenty podatkowe, odpisy od podatku i różnego rodzaju ulgi. Ponadto, Prezes wskazał, że instrument realizowany w ramach programu NFOŚiGW, jakim są dotacje w wysokości 45% do instalacji kolektorów słonecznych dla osób fizycznych, powinna zostać rozszerzona o inne technologie w OŹE. Zdaniem Pana Grzegorza Wiśniewskiego, kontrowersje wynikające z dzisiejszego spotkania wynikają z braku skutecznych instrumentów wsparcia produkcji ciepła w OZE a także z braku koordynacji w aktualnie funkcjonujących funduszach wsparcia. Więcej, Prezes IEO zasugerował, że niebezpiecznym bardzo posunięciem jest zakładanie funkcjonowania danego instrumentu wsparcia aż do 2030 roku. Zdaniem Prezesa funkcjonowanie danego instrumentu służyć ma wsparciu rozwoju danej technologii OZE, tak aby w pewnym momencie mogła się ona sama rozwijać. Konieczne jest więc stworzenie polityki konkurencyjnej. Ponadto przy założeniach do danej polityki wsparcia wychodzić należy nie od założeń i prognozy ale od samego instrumentu. Według Prezesa IEO system wsparcia dla danej technologii powinien być zależny przede wszystkim od wielkości redukcji CO2, tzn. ile dana technologia umożliwia redukcji CO2 i po jakim koszcie. Drugi głos w dyskusji zabrał Pan Bogusław Regulski Wiceprezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie. Pan Bogusław Regulski podkreślił również, że istotnym 12

13 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE kryterium podczas wyboru systemu wsparcia powinna być wielkość redukcji emisji CO 2.. Kolejną osobą, która zabrała głos był reprezentant Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego, Pan Bartosz Zieliński. W swoim wystąpieniu Pan Bartosz Zieliński skupił się na głównych barierach rozwoju geotermii w Polsce. Spośród najważniejszych barier hamujących produkcję ciepła z geotermii, wymienione zostały zbyt długie procedury formalno prawne na etapie wierceń i pozwoleń na eksploatację. Ponadto w Polsce brak jest skutecznych instrumentów ekonomicznych, w tym instrumentów takich jak zielone certyfikaty na ciepła. Dodatkowo, instrumentem, który skutecznie mógłby wpłynąć na wzrost wykorzystania ciepła z OZE byłby fundusz gwarancyjny na etapie wierceń, tak aby zabezpieczyć przyszłe działania inwestora na wypadek niepowodzenia inwestycji. 13

14 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 3. Wnioski Zorganizowane warsztaty stworzyły bardzo dobre warunki do dyskusji na temat oceny skuteczności i efektywności istniejących instrumentów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych źródłach energii. Zorganizowana konferencja umożliwiła przedstawienie po raz pierwszy założeń przygotowanej i długo wyczekiwanej ustawy o odnawialnych źródłach energii. Zgodnie z założeniami przygotowywanej ustawy, jednym z jej głównych filarów będzie przedstawienie nowych instrumentów wsparcia, spośród których najważniejsza rolę w przypadku produkcji ciepła z OŹE, odegrać mają: - systemy zachęt finansowych, - systemy regulacji rynku, - systemy edukacji, różnego rodzaju szkolenia oraz poradnictwo. Ponadto, uczestnicy panelu dyskusyjnego zgodnie stwierdzili, że najbardziej skutecznym rozwiązaniem byłoby powiązanie nowych instrumentów wsparcia ze wielkościami redukcji CO 2. System ten umożliwiłby przede wszystkim zapewnienie konkurencyjności pośród różnych technologii i wybór najlepszej technologii spośród niech. Ponadto, zostało podkreślone, że w Polsce niezbędne jest ustanowienie odpowiednich warunków rozwoju ciepła z OŹE poprzez spójną i dobrze koordynowaną politykę. Działania te powinny być ukierunkowane na wprowadzenie zachęt finansowych, a w pierwszej kolejności na odpisach od podatków oraz innych ulg podatkowych. Należy jednak pamiętać, że dany instrument nie może być stymulatorem rozwoju danej technologii przez cały czas. Należy wziąć pod uwagę fakt, że powianiem on wspierać rozwój danej technologii OŹE, tak aby w przyszłości mogła ona samodzielnie konkurować z innymi technologiami. 14

15 RES-H Policy Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE 4. Prezentacje 15

16 Instrumenty wsparcia wytwarzania ciepła i chłodu z OZE w świetle projektu ustawy o energii ze źródeł odnawialnych Mariusz Radziszewski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki 28 kwietnia 2011 r., Warszawa 1

17 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Dyrektywa zobowiązała Państwa członkowskie do przygotowania dokumentu planistycznego, określającego sposób osiągnięcia ustanowionego celu - Krajowego Planu Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych. MINISTERSTWO GOSPODARKI 2

18 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Krajowy Plan Działania, zawiera szacunki dotyczące rozwoju trzech sektorów energetyki odnawialnej oraz wszystkich technologii: Elektroenergetyka Biomasa stała Biogaz Wiatr Woda Fotowoltaika Chłodnictwo i ciepłownictwo Biomasa stała Biogaz Geotermia Słoneczna Transport Bioetanol cukroskrobiowy Biodiesel z rzepaku Bioetanol II generacji Biodiesel II generacji Biowodór MINISTERSTWO GOSPODARKI 3

19 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany kurs wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię z podziałem na sektory [%]. 16,00% 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% Sektor elektroenergetyki Sektor ciepła i chłodu Sektor transportu MINISTERSTWO GOSPODARKI 4

20 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany podział zużycia energii z odnawialnych źródeł energii w podziale na poszczególne sektory w roku % 26% 55% elektroenergetyka ciepło i chłód transport MINISTERSTWO GOSPODARKI 5

21 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze ciepła i chłodu w perspektywie w podziale na poszczególne technologie [ktoe] Energia geotermalna [ktoe] Energia słoneczna [ktoe] Biomasa stała [ktoe] Biogaz [ktoe] Pompy ciepła [ktoe] MINISTERSTWO GOSPODARKI 6

22 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany podział sektora ciepła i chłodu OZE na poszczególne technologie w roku % 2% 3% 9% 78% Pompy ciepła Energia geotermalna Słoneczna Biomasa stała Biogaz MINISTERSTWO GOSPODARKI 7

23 Wymogi dyrektywy 2009/28/WE Przewidywana moc zainstalowana w pompach ciepła w latach [MW] Pompy ciepła [MW] MINISTERSTWO GOSPODARKI 8

24 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Dyrektywa 2009/28/WE zostanie implementowana w nowej regulacji o randze ustawowej, tj. ustawie o energii ze źródeł odnawialnych. Ustawa ta będzie składała się z 7 podstawowych filarów: przepisy ogólne Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych statystyka i sprawozdawczość odbiór, przesył i dystrybucja energii pochodzącej z odnawialnych źródeł certyfikacja instalatorów niewielkich źródeł odnawialnych mechanizmy wsparcia elastyczne mechanizmy współpracy MINISTERSTWO GOSPODARKI 9

25 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Celem ustawy, oprócz implementacji dyrektywy, będzie zapewnienie zrównoważonego zaopatrzenie odbiorców końcowych w energię ze źródeł odnawialnych zmniejszenie makroekonomicznych kosztów zaopatrzenia w energię ochrona przyrody i środowiska ochrona nieodnawialnych, kopalnych źródeł energii rozwój nowoczesnych technologii rozwój regionów o dużym potencjalne odnawialnych źródeł energii utworzenie nowych miejsc pracy MINISTERSTWO GOSPODARKI 10

26 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze energetyki w perspektywie w podziale na poszczególne technologie [ktoe]. 8,6% 84,5% 4,0% 2,9% energia pochodząca z tradycyjnych źródeł energii OZE ciepłownictwo i chłodnictwo OZE elektroenergetyka OZE transport = 10% udziału w samym transporcie MINISTERSTWO GOSPODARKI 11

27 Podstawowe instrumenty wsparcia ciepła i chłodu z OZE system zachęt finansowych system regulacji rynku system edukacji, szkoleń oraz poradnictwo 12

28 Dziękuję za uwagę Mariusz Radziszewski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki Pl. Trzech Krzyży 3/5, Warszawa Tel.: Fax: MINISTERSTWO GOSPODARKI

29 Ocena skuteczności ci i efektywności ekonomicznej wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła a z OZE w Polsce - wyniki modelowania Katarzyna JóźwiakJ Specjalista w zespole ds. OZE KAPE S.A. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

30 Model INVERT/EE EE-Lab Exogenous scenarios growth of building stock (t=t 1 t n ) Climate data (HDD, solar irradiation ) User behavior Technology data space heating and hot water (t=t 1 t n ) Energy prices (t=t 1 t n ) Options for thermal renovation (t=t 1 t n ) Database heating and hot water sector (t=t 0, input of simulation results for t 1 t n ) Building stock data -U-values -Geometry -Age -Regions -Type of use Installed heating and hot water systems - η/cop/solar yield - Type of energy carriers -O&M costs Space heating and hot water energy demand calculation module Simulation algorithm Multi-nominal logit approach Logistic growth model Simulation results (t=t 1 t n ) - Installation of heating and hot water systems - Total energy demand by energy carriers (GWh) - Total investments (M ) - Policy programmecosts (M ) etc. Diffusion restrictions (t=t 1 t n ) Biomass potentials (t=t 1 t n ) Policies (t=t 1 t n ) Preferences for heating systems,, traditions, inertia (t=t 1 t n ) Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

31 Instrument 1 dotacje do inwestycji - założenia Rodzaj technologii OŹE Udział procentowy dotacji w stosunku do całkowitych kosztów inwestycji Drewno kawałkowe (s.sc.) 40% Zrębki (s.sc.) 45% Pelety (s.sc.) 45% Pompy ciepła powietrze/woda 20% Pompy ciepła solanka/woda 20% Biomasa (systemy ciepłownicze) 20% Energia słoneczna (cwu, co) 30% Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

32 INSTRUMENTY WSPARCIA UŻYTE U W MODELU 1. Dotacje do inwestycji; 2. Obowiązek wykorzystania OŹE w nowych i modernizowanych budynkach; 3. Kombinacja instrumentu 1 z 2. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

33 Instrument 2 obowiązek wykorzystania ciepła a z OŹEO - założenia obowiązek 20% udziału ciepła z OŹE w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię (co i cwu) w nowych i istniejących budynkach, które zostaną poddane modernizacji po 2010 roku; kara w wysokości 60 EUR za m 60 EUR za m 2 powierzchni, w przypadku gdy udział OŹE wynosić będzie 0% w stosunku do całkowitej produkcji ciepła z OŹE. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

34 Kombinacja instrumentu 1 z 2 założenia system pełnych dotacji przyjęto (tak jak w instrumencie 1) do 2013 roku, po 2014 roku dotacje zostały zmniejszone o połowę i obejmują wszystkie budynki, również te nieobjęte obowiązkiem 20% udziału ciepła z OŹE; obowiązek wykorzystania OŹE w nowych i modernizowanych budynkach obowiązuje od 2014 roku. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

35 Instrument Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c. LP Rozwój wykorzystania OŹE HP Instrument Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c.

36 Instrument 1 z Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c. LP Rozwój wykorzystania OŹE HP RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c.

37 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Instrument 1 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 0, , Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna RES-H dotacje na inwestycje M RES-H dotacje na inwestycje M Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna Koszty poniesione przez budżet państwa LP HP 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Instrument 1 z 2 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0, Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna RES-H dotacje na inwestycje M RES-H dotacje na inwestycje M Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna

38 25,0 Instrument 2 25,0 20,0 20,0 15,0 10,0 5,0 15,0 10,0 5,0 0,0 0, Dochód z tytułu kar (M ) Dochód z tytułu kar (M ) LP HP Instrument 1 z 2 Dochód z tytułu kar

39 Instrument Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs LP Uniknięte koszty HP Instrument Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs

40 25,0 20,0 15,0 10, ,0 0,0 Instrument 1 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Uniknięta emisja CO2 (Mt) , Uniknięta emisja CO2 (Mt) Redukcja emisji CO 2 LP HP 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 Instrument 2 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 Uniknięta emisja CO2 (Mt) Uniknięta emisja CO2 (Mt) 0,0 0,

41 ,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Instrument 1 z 2 Redukcja emisji CO 2 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0, Uniknięta emisja CO2 (Mt) Uniknięta emisja CO2 (Mt) LP HP

42 Produkcja ciepła a z OŹE O zestawienie prognoz Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

43 Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1 (LP) Geotermia Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Produkcja ciepła z OZE [GWh] Energia słoneczna Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Biomasa Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030

44 Wpływ wybranych scenariuszy na wielkość zatrudnienia Bottom-up Top-down Green-X Total expenditures in Operations and maintenance Investments Fuel INVERT Technology Heat Biogas grid Heat Solid biomass grid Heat Solid biomass non grid Heat Biowaste grid Heat Geothermal grid Heat Heat pumps Heat Solar thermal and hot water coefficients of cost components Operations and Maintenance Investments fuel EmployRES Coefficient Employment total/ value added for each cost component and technology Employment effects top-down approach bottom-up approach Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

45 Roczny wzrost zatrudnienia dotacje do inwestycji High price scenario Low price scenario Full time equivalent (1000) Full time equivalent (1000) Solarthermal Heat and hot water Heat pumps Solid biomass grid Solid biomass non grid Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

46 Instrument 2 wyniki modelowania dla bottom-up (model INVERT) High price scenario Low price scenario Full time equivalent (1000) Full time equivalent (1000) Solarthermal Heat and hot water Heat pumps Solid biomass grid Solid biomass non grid Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

47 Dziękuje za uwagę!!! Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. ul. Mokotowska Warszawa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

48 Konferencja Wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce 28 kwietnia2011, Ministerstwo Gospodarki Sesja I Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Wnioski z projektu RES-H dla rozwoju produkcji ciepła z OZE - rekomendacje Dr inż. Ryszard Wnuk Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej rwnuk@kape.gov.pl

49 Krajowy cel na 2020 rok oraz przewidywany kurs dotyczący wykorzystania energii ze źródełodnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie (systemy sieciowe i niesieciowe), elektroenergetyce oraz transporcie [%] 7,53% 13,00% 14,68% 16,78% 8,85% 11,13% 15,64% 13,85% 10,19% 12,19% 19,13% Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

50 Wielkości energii ze źródełodnawialnych w poszczególnych sektorach w końcowym zużyciu energii , [ktoe] Przewidywane końcowe zużycie energii brutto ze źródeł odnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie Przewidywane końcowe zużycie energii elektrycznej brutto ze źródeł odnawialnych Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

51 Oszacowanie łącznego wkładu (końcowe zużycie energii) przewidywanego dla każdej z technologii energii odnawialnej w Polsce w realizacjęwiążących celów na rok 2020 oraz orientacyjnego kursu okresowego w zakresie udziału energii ze źródełodnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie w latach (ktoe) 7000 ktoe Pompy ciepła Biogaz Biomasa stała 2000 Energia słoneczna Energia geotermalna (bez pomp ciepła) Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

52 Rekomendacje ogólne projektu RES-H Policy Ustalanie priorytetów W Krajowych Planach Działańw Zakresie Energii ze ŹródełOdnawialnych (NREAPs) wszystkie państwa członkowskie określają wielkość wykorzystania energii elektrycznej, ciepła i w transporcie, pochodzących ze źródeł odnawialnych. Przewiduje się, że do 2020 roku największe znaczenie w UE będzie miała odnawialna energia elektryczna, jednak duże znaczenie ma również ciepło/chłód wytworzone w źródłach odnawialnych. Niektóre państwa członkowskie (szczególnie Wielka Brytania, Luksemburg, Belgia, Włochy, Irlandia, Holandia i Węgry) mająwyjątkowo ambitne dotyczące wielkości produkcji ciepła ze źródeł odnawialnych. Ambitne liczby nie znajdująjednak przełożenia na proces budowy solidnych podstaw politycznych i regulacyjnych umożliwiających osiągnięcie założonych celów w zakresie produkcji ciepła w odnawialnych źródłach. Konieczne jest, aby państwa członkowskie przełożyły cele na pracęnad ustanowieniem odpowiednich warunków do rozwoju ciepła z OŹE.

53 Spójna, skoordynowana polityka/regulacje Dynamiczny rozwój rynków ciepła z RES-H/C wymaga spójnej i dobrze skoordynowanej polityki, umożliwiającej pokonywanie barier ekonomicznych, ale i równieżtych o charakterze nie finansowym, jak barier administracyjnych i braków w zakresie wiedzy i praktycznych umiejętności. Zintegrowane prawo/regulacje Polityka wspierająca produkcjęciepła w OŹE, powinna byćzintegrowana z politykąpoprawy efektywności energetycznej w budynkach (standardy ochrony cieplnej, termomodernizacja). Zintegrowane prawo jest wymagane by uruchomićodpowiednie środki renowacyjne w istniejących budynkach, jak i również, żeby nakierowaćsektor budownictwa w kierunku budynków nisko/zero energochłonnych, które sąprzedmiotem dyrektywy 2010/31/EU (EPBD). Minimalne wymagania prawne Wymagania dyrektywy 2009/28/WE, odnoszące się do harmonizacji polityk, muszą byćw przejrzysty i skuteczny sposób wdrożone, aby mogły byćefektywnie w przyszłości rozwijane. W szczególności odnosi sięto Art. 13(4). (4. Państwa członkowskie wprowadzają w swoich przepisach, np. w prawie budowlanym odpowiednie środki służące zwiększeniu udziału energii ze źródełodnawialnych wsektorzebudownictwa.)

54 Innowacyjne instrumenty wsparcia Większośćpaństw członkowskich stosujeróżne finansowe instrumenty wsparcia (tj. dotacje inwestycyjne, ulgi podatkowe, niskooprocentowane kredyty) dla rozwoju wykorzystania ciepła z OŹE. Na ogółte instrumenty sąfinansowane z budżetów publicznych, których możliwości są ograniczone. Tylko niektóre państwa używająnie-finansowychśrodków, jak obowiązek wykorzystania ciepła z OŹE (tj. Niemcy, Portugalia, Hiszpania) lub kwalifikowania inwestycji w ramach systemów białych certyfikatów (tj. Francja, Włochy). Poza tymi podejściami, państwa członkowskie powinny same wypracowywaćwłasne innowacyjne mechanizmy wsparcia, takich jak cenowe lub ilościowe instrumenty (dobrym przykładem jest wprowadzenie przez WielkąBrytanięsystemu Promocji Ciepła Odnawialnego Ciepła Renewable Heat Incentive(RHI).

55 Stałe warunki inwestycyjne Instrumenty wspierające różniąsiępod względem zapewniania stałych warunków inwestycyjnych. Programy wsparcia finansowego z publicznego budżetu zależąod sum na ten cel przeznaczonych. Z tego powodu dostępne środki oraz warunki finansowania zależą od stanu budżetu państwowego i potencjalnych jego cięć. Zmieniające sięwarunki jw. powodująniepewnośćinwestorów. Co więcej, dotarcie informacji o programach do odpowiedniej grupy docelowej zajmuje również dużo czasu. Częste zmiany zasad mogą prowadzić do nieporozumień,a w konsekwencji do zniechęcenia inwestorów. W celu uniknięcia tej sytuacji, instrumenty powinny zapewniaćstałe lub przewidywalne warunki wsparcia.

56 Bariery nie-finansowe Poza istniejącymi barierami ekonomicznymi istnieje równieżwiele barier nie-finansowych hamujących rozwój wytwarzania ciepła ze źródełodnawialnych. Przykładowe bariery: procedury administracyjne, zachowania społeczne, techniczne, brak i asymetria informacji. Polityka wsparcia powinna byćadresowana na pokonanie określonych barier. Działania przełamujące bariery powinny być oparte na solidnych stałych podstawach. Efektywne działania to: szkolenia, informacje adresowane do określonych grup docelowych, środki motywacyjne. Konieczny jest proces ciągłej identyfikacji i usuwania barier administracyjnych.

57 Znaczenie budynków istniejących W ostatnich latach w wielu państwach członkowskich roczna stopa przyrostu nowych budynków wynosiła 1%. Przy założeniu, że nie ulegnie ona zmianie, sektor budynków w 2020 i 2030 nadal będzie zdominowany przez obecne budynki. Rozwój budownictwa z kolei charakteryzuje tendencja realizacji budynków niskoenergochłonnych, poprzez też zaostrzanie standardów ochrony cieplnej. Mechanizmy wsparcia powinny więc obejmowaćistniejące budynki i tutaj zrealizowaćpotencjałwykorzystania ciepła wytwarzanego w źródłach odnawialnych. Planowane zwiększenie wykorzystania ciepła ze źródełodnawialnych powinno uwzględniaćcykle modernizacyjne i remontowe budynków, proces ich przygotowania i częstość. Budynki niemieszkalne Charakteryzuje je, przy ich dużej różnorodności, również duży potencjał wykorzystania ciepła ze źródełodnawialnych, a adresowane na ten sektor instrumenty wsparcia powinny umożliwić realizacje tego potencjału.

58 Długookresowa perspektywa System wsparcia musi być uwzględniać rozwój technologii, sprzyjać nowym, innowacyjnym rozwiązaniom. Standardy jakości Ukierunkowanie rynku ciepła ze źródełodnawialnych na rozwiązania technologiczne wysokiej jakości wymaga wdrożenia odpowiednich standardów, nawet wychodzących poza ramy określone dyrektywą. Synergia procedur administracyjnych Ograniczanie kosztów administracyjnych obsługi systemów wsparcia wymaga poszukiwania synergii pomiędzy istniejącymi procedurami administracyjnymi, coprzy ewentualnych usprawnieniach, pozwoli na uniknięcia powielania procedur i prac. Zapewnienie wydajności systemów Specyfika systemów grzewczych wykorzystujących odnawialne źródła energii wymaga planowania i projektowania, przy spełnieniu odpowiednich wymagańodnośnie instalacji i standardów ochrony cieplnej budynków (pompy ciepła).

59 Wzorcowa rola budynków publicznych Budynki publiczne pełniąwzorcowąrolęw kwestii efektywności energetycznej. Jak ustalono w dyrektywie 2009/28/EC, państwa członkowskie powinny przyjąć taką politykę, że zarówno we wszystkich nowo powstałych budynkach publicznych, jak i tych, które przechodzągruntownąrenowacje (jak określono w dyrektywie), zostanązainstalowane systemy wykorzystujące ciepło ze źródełodnawialnych. Ten wymóg powinien równieżzostaćrozszerzony o przypadki, kiedy instalacja grzewcza jest modernizowana. Wzorcowa rola wzoru jest szczególnie ważna w przypadku budynków użyteczności publicznej, takich jak biblioteki, szkoły czy budynki administracji publicznej. RE w systemach ciepłowniczych (DH) Celowe jest zwiększenie wsparcia wykorzystania odnawialnych źródełenergii w systemach ciepłowniczych. Obecnie następuje to poprzez ETS. Wobec wskazańdo rozwoju systemów ciepłowniczych w ogóle, wzrost wykorzystania w nich odnawialnych źródełenergii powinien byćw szczególności promowany. Przełamywanie barier nie-finansowych, np. instytucjonalnych, administracyjnych, w kontekście równieżwykorzystania mechanizmu planowania energetycznego, jest w tym przypadku również celowe i potencjalnie skuteczne. Zcentralizowana produkcja ciepła umożliwia i ułatwia równieżwykorzystywanie paliw o niższej jakości niżw przypadku użytkowników indywidualnych (do tych należą: biodegradowalneodpady, pozostałości rolnicze oraz leśne oraz ciepło odpadowe procesów przemysłowych), z możliwościami realizacji CHP.

60 Obserwacja i ocena Wraz z wdrożeniem mechanizmów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych źródłach, należy przedsięwziąćodpowiednie środki monitorowania i oceniania ich rezultatów. Monitoring i ocena rezultatów sąkluczowe dla właściwego reagowania i wymiany doświadczeń(w tym między krajami). Przejrzystośćzapewnianych dostępu do danych Systemy raportowania powinny byćotwarte i umożliwićdostęp do wyników zainteresowanych instytucji. System zbierania danych statystycznych, o odpowiedniej szczegółowości, powinien byćrównieżprzejrzysty i umożliwiaćocenępostępów i efektów mechanizmów wsparcia. (Oczywiście wzory NREAP określają minimum w tym zakresie.) Odnawialne Chłodzenie Obecne zapotrzebowanie na chłód jest stosunkowo małe, w porównaniu do zapotrzebowania na ciepło. Jednakże, można sięspodziewaćtutaj wystąpienia tendencji wzrostowych. Równieżoferta rynkowa w zakresie urządzeńwytwarzających chłód nie jest szeroka. Intensyfikacja prac badawczo-rozwojowych jest wskazana. Standardy ochrony cieplnej powinny objąćrównieżzużycie chłodu w budynkach.

61 Rekomendacje dotyczące wykorzystywania mechanizmu obowiązku wykorzystania odnawialnych źródeł energii Nałożenie obowiązku na istniejące budynki Obecnie wprowadzony obowiązek jw. (Niemcy, Hiszpania, Portugalia) dotyczy nowych budynków. Celowe jest rozważenie, aby objąłon równieżbudynki istniejące (podlegające termomodernizacji lub w których modernizowane sątylko same systemy grzewcze W tym drugim przypadku trzeba się uniemożliwić odwlekanie modernizacji, np. ustalając terminy.) Obligacje, w odniesieniu do różnych technologii Poziom obowiązku ma zasadniczy wpływ na wybór stosowanej technologii. Mniejszy preferuje np. wykorzystanie systemów słonecznych, wyższy biomasy i pomp ciepła. Zróżnicowanie obowiązku w zależności od zastosowanej technologii zapewni równieżróżnorodnośćw odniesieniu do wyboru systemów i technologii realizujących obowiązek. Dynamiczna wielkośćobowiązku Obecne obligacje mającharakter raczej statyczny poprzez ustawienie obowiązkowego minimum. Wydaje się, że różne uwarunkowania spowodująmożliwośćzwiększenia tego minimum w czasie. Powinno byćto uwzględnione i przejrzyste na etapie planowania i wdrażania mechanizmu, dla zapewnienia racjonalności działań. Wprowadzenie elementów kompensujących Sztywnie wprowadzony obowiązek nie stymuluje właścicieli mających większe wdrożenia odnawialnych źródełniżon określa. Obowiązek teżjest efektywny gdy wprowadzony jest system kar za jego niewypełnienie. Mechanizm wymiany nadwyżek byłby korzystny dla podmiotównie wywiązujących sięlub przekraczających obowiązek.

62 Wybrane Projekty programu Inteligentna Energia dla Europy KE, z udziałem KAPE Odnawialne źródła energii RES-H Policy Wzmocnienie wsparcia politycznego i opracowanie rekomendacji dla rozwoju wytwarzania ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii QualiCert Ujednolicenie metod akredytacji i certyfikacji instalatorów małych systemów OZE CA-RES monitoring wdrażania dyrektywy 2009/28/WE BAP Driver Rozwój krajowych strategii i planów działańna rzecz zrównoważonego, energetycznego wykorzystania biomasy GreenGasGrid usuwanie barier rozwoju rynku biometanu