Wywiady, dyskusje. Serce do sportu. rozmowa z prof. Ann¹ Jegier z Uniwersytetu Medycznego w odzi
|
|
- Klaudia Andrzejewska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wywiady, dyskusje 61 Serce do sportu rozmowa z prof. Ann¹ Jegier z Uniwersytetu Medycznego w odzi Prof. dr hab. n. med. Anna Jegier jest lekarzem sportowym. Pracuje na stanowisku kierownika Zak³adu Medycyny Sportowej Uniwersytetu Medycznego w odzi. W swoich badaniach naukowych skupi³a siê na problematyce kardiologii sportowej, patofizjologicznych skutkach sportu kwalifikowanego oraz roli aktywnoœci ruchowej w profilaktyce chorób przewlek³ych. Opublikowa³a szereg prac, ostatnio m.in. pod jej redakcj¹ ukaza³o siê nowe, zmienione, wydanie Medycyny sportowej. Od 2005 roku pe³ni funkcjê prezesa Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej. Jest cz³onkiem z wyboru Zarz¹du Europejskiej Federacji Towarzystw Medycyny Sportowej (EFSMA European Federation of Sports Medicine Associations). n Gdy mówi siê, e do sportu trzeba mieæ serce, nie ma siê na myœli miêœnia sercowego o najwy szej sprawnoœci, ale cechy psychiczne si³ê charakteru, wolê walki osobnika. Tymczasem ka dy wysi³ek fizyczny, a có dopiero wysi³ek sportowy, przede wszystkim wp³ywa na serce. Kandydat na sportowca musi zatem mieæ zdrowe serce. Co to znaczy zdrowe serce? Sport Wyczynowy 2006, nr 11-12/
2 62 Rozmowa z prof. Ann¹ Jegier z Uniwersytetu Medycznego w odzi Najkrócej mo na powiedzieæ, e zdrowe serce to serce bez patologii w budowie czy zdolnoœci funkcjonalnej. Jeœli ktoœ, powiedzmy m³ody cz³owiek, pragnie podj¹æ aktywnoœæ fizyczn¹, regularn¹ i intensywn¹, jak¹ jest trening sportowy, powinien poddaæ siê badaniom lekarskim. W ich trakcie zostanie okreœlony równie stan jego serca. Nale y wiedzieæ, e systematyczny wysi- ³ek fizyczny, który najsilniej wp³ywa na uk³ad kr¹ enia i narz¹d ruchu cz³owieka, przynosi wiele korzyœci. Mo - na to stwierdziæ zarówno w warunkach spoczynku, jak i w czasie wysi³ku fizycznego. Ale trzeba wiedzieæ, e udzia³ w zajêciach treningowych, a ju szczególnie w zawodach, to sprawdzian i prowokacja wobec uk³adu kr¹ enia. Jeœli nasze serce jest zdrowe prawid³owo reaguje na wysi³ek, przyniesie on korzyœci, wzmocni serce, przyzwyczai je do takiej pracy. Natomiast gdy w sercu wystêpuje niezdiagnozowana patologia, to skutki aktywnoœci mog¹ byæ odmienne od oczekiwanych, krótko mówi¹c niekorzystne lub wrêcz groÿne dla zdrowia. n Praca serca, jego zachowanie w trakcie wysi³ku, jest g³ównym Ÿród³em informacji o reakcji na wysi³ek fizyczny i prowadzi do oceny stanu adaptacji wysi³kowej organizmu zawodnika... Oczywiœcie, serce znajduje siê jakby na pierwszej linii frontu; reaguje na wysi³ek bezpoœrednio i w sposób wyraÿnie widoczny. W sytuacji zawodnika ju trenuj¹cego, gdy chcemy oceniæ poziom jego adaptacji do obci¹ eñ, jakie stosuje w trakcie treningu, mo emy siêgn¹æ po ró ne metody. W medycynie sportowej i kardiologii mamy do dyspozycji wiele wskaÿników adaptacji serca do wysi³ku fizycznego. Najprostsze i ³atwe do oceny przez lekarza, trenera i samego zawodnika to czêstoœæ skurczów serca i wartoœæ ciœnienia têtniczego krwi. U osób wytrenowanych oba parametry przyjmuj¹ ni sze wartoœci w porównaniu z nie wytrenowanymi tak w warunkach spoczynkowych, jak i w czasie wysi³ku submaksymalnego. Lekarze mog¹ dok³adniej scharakteryzowaæ cechy tej adaptacji oceniaj¹c, miêdzy innymi, zapis elektrokardiograficzny pracy serca i badanie echokardiograficzne. W czasie tego ostatniego badania mo na obliczyæ objêtoœæ wyrzutow¹ i pojemnoœæ minutow¹ serca oraz morfologiczne wskaÿniki jego budowy. n Dawniej u ywano pojêcia serce sportowe, czy jest ono nadal aktualne? Serce sportowe lub jak inni je nazywaj¹ serce sportowca, serce wytrenowane to pojêcia jak najbardziej aktualne i u ywane w praktyce klinicznej oraz w piœmiennictwie naukowym. n Jak dziœ definiowane jest serce sportowca? Serce sportowca to narz¹d w organizmie osoby systematycznie trenuj¹cej, który charakteryzuj¹ specyficzne cechy
3 Serce do sportu adaptacji hemodynamicznej (czynnoœciowej), morfologicznej (zmiany w budowie) oraz metabolicznej. Oczywiœcie pojawianie siê okreœlonych cech adaptacyjnych obserwuje siê w ró nym czasie od momentu rozpoczêcia treningu fizycznego. Zale y to te od rodzaju treningu, np. o charakterze wytrzyma³oœciowym czy si³owym. n Czy mo na krótko wymieniæ te najwa niejsze cechy morfologiczne, czynnoœciowe i metaboliczne serca sportowca? Gdy chodzi o cechy budowy, to w pierwszym rzêdzie nale y do nich zaliczyæ fizjologiczny przerost miêœnia serca. Przerost ten jest symetryczny i ekscentryczny (odœrodkowy), co odró nia go od przerostu patologicznego, jaki mo na spotkaæ w nadciœnieniu têtniczym, chorobach wrodzonych o pod³o u genetycznym czy niewydolnoœci serca. Przerost serca sportowców dotyczy zwiêkszenia gruboœci œcian serca i œwiat³a komór. Osi¹gane wartoœci najczêœciej znajduj¹ siê na górnej granicy normy dla osób o tzw. siedz¹cym trybie ycia. Nie jest wiêc to szokuj¹cy wyró nik. Jeœli chodzi o funkcjê takiego serca, to nie budzi ona zastrze eñ. Czynnoœæ serca jest wolna, a ka dy skurcz bardzo ekonomiczny. Serce takie ma równie wiêcej czasu na odpoczynek miêdzy kolejnymi skurczami. n A jak zachowuje siê serce, gdy organizm zawodnika znajdzie siê w stanie przetrenowania Serce osoby znajduj¹cej siê w stanie permanentnego przemêczenia i jeszcze powa niejszym przetrenowania wysy³a sygna³y informuj¹ce o takim stanie. S¹ one ³atwe do rozpoznania. Nale y tylko pamiêtaæ, e taki stan mo e wyst¹piæ wskutek du ych i d³ugotrwa- ³ych obci¹ eñ fizycznych i psychicznych, a nie w rezultacie niewystarczaj¹cego wypoczynku, nieodpowiedniej diety czy obecnoœci stanu zapalnego w organizmie. Maj¹c na uwadze jego wysoce niekorzystne skutki, trzeba uwa nie obserwowaæ zawodnika. Mówiê w tym momencie o obowi¹zkach trenera. A co do kardiologicznych symptomów stanu przetrenowania, to zwykle objawiaj¹ siê one w postaci przyspieszenia czynnoœci serca, podwy szonej wartoœci ciœnienia têtniczego krwi oraz obni enia wydolnoœci fizycznej organizmu w stosunku do wczeœniej obserwowanych wartoœci. n Nie zawsze sytuacja jest klarowna, wiêc jeœli trener ma w¹tpliwoœci co do swojej diagnozy, powinien chyba zasiêgn¹æ porady lekarza sportowego? Cechy serca przetrenowanego lekarz sportowy mo e szybko dostrzec w podstawowych badaniach diagnostycznych, jakimi s¹ spoczynkowy zapis elektrokardiograficzny lub test wysi³kowy. n Gorzej, gdy w pobli u brakuje kwalifikowanego lekarza i poradni jak je kiedyœ nazywano sportowo-lekar-
4 64 Rozmowa z prof. Ann¹ Jegier z Uniwersytetu Medycznego w odzi skiej. Wiemy jak Ÿle, wrêcz katastrofalnie, przedstawia siê sytuacja na tym odcinku... To prawda, lekarzy posiadaj¹cych specjalizacjê sportow¹ i pracuj¹cych w systemie sportu jest stanowczo za ma³o. Przyczyn tego stanu jest wiele i s¹ to przyczyny powa ne, nie³atwe do szybkiego usuniêcia, uwa am jednak, e nale y podj¹æ wszelkie mo liwe kroki dla poprawy tego stanu. Nie wolno mieæ na wzglêdzie tylko interesu zawodników uprawiaj¹cych sport kwalifikowany. Sportowcy objêci przygotowaniami olimpijskimi jakoœ sobie poradz¹. Chodzi o olbrzymi¹ czêœæ sportu dzieciêco-m³odzie- owego, no i powszechnego, uprawianego przez ludzi doros³ych, w ró nym wieku dla utrzymania zdrowia i przyjemnoœci. n To by³a dygresja, wróæmy do spraw serca. Nie lubi ono gor¹ca wysi³ek w otoczeniu, gdzie panuje wysoka temperatura, szczególnie obci¹ a serce... Serce nie lubi ekstremalnych temperatur, zarówno wysokich, jak i niskich. Nale y jednak podkreœliæ, e zdrowe serce, charakteryzuj¹ce siê dobr¹ wydolnoœci¹, poradzi sobie z takimi warunkami œrodowiskowymi bez problemu. Co innego, gdy w sercu stwierdza siê patologiê wtedy wysi³ek fizyczny staje siê du o bardziej obci¹ aj¹cy i opisane warunki mog¹ sprzyjaæ ró nym incydentom, a ich skutki generowaæ powik³ania. n Jakie zagro enie dla serca stanowi¹ œrodki dopingu steroidy anaboliczno-androgenne, erytropoetyna, narkotyki?... Chyba tylko dzia³anie beta-blokerów, te znajduj¹cych siê na liœcie œrodków zabronionych do stosowania przez sportowców uprawiaj¹cych niektóre dyscypliny, mo na by uznaæ za bezpieczne?... Niedozwolone wspomaganie zdolnoœci wysi³kowych zawodnika niesie ze sob¹ zwiêkszone obci¹ enie dla serca, prowadz¹c czêsto do uszkodzenia miêœnia serca i naczyñ oraz dynamicznego rozwoju procesów mia d ycowych. Mechanizm wp³ywu wymienionych przez Pana œrodków dopinguj¹cych jest ró ny, ale wynik ich dzia³ania podobny. Du e znaczenie praktyczne ma tu fakt, e przyjmowanie œrodków dopingowych nie przynosi skutków negatywnych natychmiast, konsekwencje zdrowotne s¹ odsuniête w czasie. Jeœli zaœ chodzi o grupê beta-blokerów, to nie mo na uznawaæ jej za bezpieczn¹. aden lek nie jest obojêtny dla organizmu, nawet witaminy i minera³y. Grupa beta-blokerów bezpieczna jest tylko dla doros³ych osób z chorob¹ niedokrwienn¹ serca lub z nadciœnieniem têtniczym, które nie bior¹ udzia³u w treningu fizycznym. Wtedy korzyœci p³yn¹ce z ich przyjmowania przewy szaj¹ skutki uboczne. n Czy s¹dzi Pani, e w ramach kontroli medycznej w sporcie diagnostyka kardiologiczna jest wystarczaj¹co czu³a ; mam na myœli zarówno
5 Serce do sportu 65 sytuacje kwalifikacji do uprawiania sportu, jak i kontroli procesu treningu... Diagnostyka kardiologiczna przeprowadzana u sportowca jest bardzo czu- ³a. Badanie lekarskie z pomiarem ciœnienia têtniczego krwi i zapisem elektrokardiogramu spoczynkowego pozwala wykryæ 70-80% patologii. Niezbêdne jest tylko spe³nienie jednego... Te badania faktycznie powinny byæ u polskich sportowców wykonywane. Dlaczego nie s¹? O sytuacji medycyny sportowej wspomnieliœmy, ten temat wymaga³by odrêbnego potraktowania... n Có powiedzieæ, kiedy u sportowców spotykamy ukryte choroby serca, jak choroba Marfana czy inne czy s¹ sposoby pozwalaj¹ce na mo liwie wczesne wykrycie i dziêki temu unikniêcie groÿby nag³ej œmierci sercowej? Zespó³ Marfana to choroba tkanki ³¹cznej, która dotyczy ró nych narz¹dów, w tym równie serca. Wiêkszoœæ chorych umiera miêdzy 20. a 30. rokiem ycia na skutek pêkniêcia œciany aorty lub postêpuj¹cej niewydolnoœci lewej komory serca. W sporcie rozpoznanie zespo³u Marfana dotyczy najczêœciej koszykarzy, siatkarzy. Osoby te charakteryzuj¹ siê nadmiernie wyd³u onymi koñczynami, paj¹kowatymi palcami r¹k i stóp, lejkow¹ lub kurz¹ klatk¹ piersiow¹, w¹skimi plecami i wysoko wysklepionym podniebieniem. Towarzyszyæ temu mog¹ zaburzenia wzroku oraz niewydolnoœæ zastawek w sercu. A zatem zespó³ ten mo liwy jest do wykrycia w czasie podstawowej diagnostyki kardiologicznej, internistycznej, tak e diagnostyki obowi¹zuj¹cej w zakresie medycyny sportowej. Znacznie czêœciej ni zespó³ Marfana powodem dramatów na treningach i zawodach s¹: kardiomiopatia przerostowa i dysplazja prawej komory. n Czym siê one charakteryzuj¹, czy czêsto wystêpuj¹ u sportowców, jak je diagnozowaæ? Badania epidemiologiczne oceniaj¹ czêstoœæ wystêpowania tych chorób wœród sportowców na niewielk¹. W populacji sportowców okreœla siê tê czêstoœæ podobnie jak w pozosta³ej populacji na 0,2%. A zatem zmiany te nie wystêpuj¹ czêsto u sportowców, ale s¹ powodem 50% nag³ych zgonów m³odych zawodników. Diagnostyka tych chorób polega przede wszystkim na prawid³owo zebranym wywiadzie lekarskim. Obecnoœæ w przesz³oœci u zawodnika omdleñ, nag³ych zgonów w rodzinie jest ju wystarczaj¹cym powodem, aby rozpocz¹æ diagnostykê, tj. zapisaæ EKG i wykonaæ badanie echokardiograficzne. n Czy mo e ju wiadomo, co by³o powodem zaburzeñ pracy serca u naszej m³odej narciarki, Justyny Kowalczyk, na trasie olimpijskiego biegu na 10 km w Turynie? Krótko po tym incydencie zdoby³a ona, co by³o zaskoczeniem, medal olimpijski w biegu na 30 km...
6 66 Rozmowa z prof. Ann¹ Jegier z Uniwersytetu Medycznego w odzi Jako prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej niestety nie posiadam oficjalnych informacji na ten temat. Nie tylko brak jest powodów formalnych, aby takie informacje wp³ynê- ³y do naszego Towarzystwa, ale równie obowi¹zuj¹ce w Polsce regulacje prawne w zakresie udostêpniania tego rodzaju danych nie pozwalaj¹ na to. Osobiœcie interesowa³am siê medycznym powodem tego dramatycznego zdarzenia, ale informacje, jakie uzyska³am od lekarza olimpijskiego i od innych lekarzy, którzy mieli kontakt z t¹ zawodniczk¹, s¹ medycznie rozbie ne. n To szkoda, e sprawa przybra³a taki obrót, chodzi przecie o dobro zawodniczki, jej zdrowie i unikniêcie b³êdów w postêpowaniu... Te tak uwa am... n Jest Pani czytelniczk¹ Sportu Wyczynowego o bardzo d³ugim sta- u, Pani kartoteka podaje datê pierwszej wp³aty na prenumeratê rok 1977, i dalej a do dnia dzisiejszego, bez przerwy. Proszê zdradziæ tajemnicê sk¹d ten wybór i czym zas³u yliœmy na tak¹ wiernoœæ? Moje ycie zawodowe zawsze by³o i jest zwi¹zane z medycyn¹ sportow¹, a czasopismo Sport Wyczynowy stanowi³o wa ny element w mojej edukacji. W Sporcie Wyczynowym znajdowa³y siê prace dotycz¹ce fizjologii wysi³ku fizycznego i medycyny sportowej. Ponadto czasopismo to poszerza³o moj¹ wiedzê na temat teorii treningu sportowego, sportu dzieci i m³odzie y, prawa sportowego. Nios³o ze sob¹ aktualne informacje o wa nych publikacjach miêdzynarodowych, kongresach naukowych, ró nych zagadnieniach zwi¹zanych z szeroko rozumian¹ kultur¹ fizyczn¹ i wiedz¹ naukow¹ dotycz¹c¹ sportu kwalifikowanego. Wiadomoœci w tym zakresie nigdy nie jest za du o. Korzystaj¹c z okazji gratulujê Panu Redaktorowi kierowania czasopismem, które przez ponad 40 lat skutecznie upowszechnia wiedzê naukow¹ o sporcie wœród trenerów, sportowców, lekarzy medycyny sportowej, fizjoterapeutów i wszystkich osób, którym bliski jest sport w Polsce. n Dziêkujê bardzo za mi³e s³owa skierowane do mnie, proszê jednak wierzyæ, e poziom czasopisma zapewniaj¹ w pierwszym rzêdzie autorzy. W jakiejœ mierze to zapewne i nasza zas³uga, e chcieli z nami wspó³pracowaæ liczni uczeni, krajowi i z zagranicy, wœród nich najlepsi z najlepszych. Rozmawia³: Andrzej Pac-Pomarnacki
XVIII ORDYNATORSKIE ZAKOPIAÑSKIE DNI KARDIOLOGICZNE 10-13 paÿdziernika 2013 CZWARTEK 10.10.2013
2 CZWARTEK 10.10.2013 18.00-20.30 Sala A - Sala im. Józefa Pi³sudskiego, poziom 2 Powitanie Uczestników XVIII Ordynatorskich Zakopiañskich Dni Kardiologicznych - kilka s³ów o Podyplomowej Szkole Kardiologicznej
Bardziej szczegółowoWarto wiedzieæ - nietypowe uzale nienia NIETYPOWE UZALE NIENIA - uzale nienie od facebooka narkotyków czy leków. Czêœæ odciêtych od niego osób wykazuje objawy zespo³u abstynenckiego. Czuj¹ niepokój, gorzej
Bardziej szczegółowoTRENING ZDROWOTNY jest to rodzaj aktywności fizycznej podjętej z motywów zdrowotnych, mającej na celu podniesienie poziomu wydolności i sprawności
TRENING ZDROWOTNY jest to rodzaj aktywności fizycznej podjętej z motywów zdrowotnych, mającej na celu podniesienie poziomu wydolności i sprawności psychofizycznej oraz usprawnienie procesów życiowych własnego
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?
SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM? Cele: - rozpoznawanie oznak stresu, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - dostarczenie wiedzy na temat sposobów
Bardziej szczegółowoKoszty obciążenia społeczeństwa. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012
Koszty obciążenia społeczeństwa chorobami układu krążenia. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012 Badania kosztów chorób (COI Costof illnessstudies) Ekonomiczny ciężar choroby;
Bardziej szczegółowoLicencję Lekarską PZPN mogą uzyskać osoby spełniające następujące wymagania:
Uchwała nr III/46 z dnia 19 marca 2014 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie zasad przyznawania licencji dla lekarzy pracujących w klubach Ekstraklasy, I i II ligi oraz reprezentacjach
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa
Profilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa dla Miasta Duszniki Zdrój na lata 2009 2014 Opracowała: Anna Podhalicz 1 Duszniki Zdrój 2008 SPIS TREŚCI 1. Wstęp... 3 2. Podstawa prawna......
Bardziej szczegółowoProgram Poprawy Opieki Perinatalnej w Województwie Lubuskim 2014-2016
Program Poprawy Opieki Perinatalnej w Województwie Lubuskim 2014-2016 Współczynnik umieralności okołoporodowej na terenie województwa lubuskiego w roku 2013 wg GUS wyniósł 7,3 i uplasował województwo lubuskie
Bardziej szczegółowoDOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych
DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWY KWESTIONARIUSZ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
MIĘDZYNARODOWY KWESTIONARIUSZ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ Chcielibyśmy uzyskać dane o rodzajach aktywności fizycznej będącej składnikiem życia codziennego. Pytania dotyczą Państwa aktywności fizycznej w ciągu
Bardziej szczegółowoTEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.
INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających
Bardziej szczegółowoNa podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu.
Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu Regulamin Zarządu Stowarzyszenia Przyjazna Dolina Raby Art.1. 1. Zarząd Stowarzyszenia
Bardziej szczegółowoMIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110
MIŚ I KREDKA Newsletter Przedszkola Nr 110 S.1 TEMAT MIESIĄCA NA RATUNEK - CZYLI JAK SOBIE PORADZIĆ Z ATOPOWYM ZAPALENIEM SKÓRY BIERZE SIĘ ZNIKĄD. PO CICHU I NIEZAUWAŻALNIE ZACZYNA ODKRYWAĆ SWOJE OBLICZE.
Bardziej szczegółowoLEKCJA 3 STRES POURAZOWY
LEKCJA 3 STRES POURAZOWY Stres pourazowy definicje Stres pourazowy definiuje się jako zespół specyficznych symptomów, które mogą pojawić się po przeżyciu ekstremalnego, traumatycznego zdarzenia. Są to
Bardziej szczegółowoPowiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje:
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje: orzeczenia o niepełnosprawności dla osób, które nie ukończyły 16 roku życia, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności dla osób, które ukończyły
Bardziej szczegółowo1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?
1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego będzie można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puławach. Wnioski będą przyjmowane od dnia
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoROLA SZKOŁY W PROFILAKTYCE OTYŁOŚCI DZIECI I MŁODZIEŻY Barbara Woynarowska Kierownik Zakładu Biomedycznych i Psychologicznych Podstaw Edukacji, Wydział Pedagogiczny UW Przewodnicząca Rady Programowej ds.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN OTRZYMYWANIA I WYDAWANIA CERTYFIKATÓW SPORTU KARTINGOWEGO
Załącznik Nr 25 REGULAMIN OTRZYMYWANIA I WYDAWANIA CERTYFIKATÓW SPORTU KARTINGOWEGO 1. Zgodnie z regulaminem Polskiego Związku Motorowego, podstawowymi dokumentami niezbędnymi do udziału w zawodach kartingowych,
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe nr 3
I. ZAMAWIAJĄCY STUDIUM JĘZYKÓW OBCYCH M. WAWRZONEK I SPÓŁKA s.c. ul. Kopernika 2 90-509 Łódź NIP: 727-104-57-16, REGON: 470944478 Zapytanie ofertowe nr 3 II. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia
Bardziej szczegółowoEfektywna strategia sprzedaży
Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania
Bardziej szczegółowoVADEMECUM. Rehabilitacja. Rehabilitacja w warunkach ambulatoryjnych. Rehabilitacja w warunkach domowych
Rehabilitacja Rehabilitacja to kompleksowe post powanie, które ma na celu przywrócenie pe nej lub mo liwej do osi gni cia sprawno ci zycznej i psychicznej, zdolno ci do pracy i zarobkowania oraz zdolno
Bardziej szczegółowoSteelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami
Steelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami Cechy: Kolorowy i intuicyjny wyœwietlacz LCD Czujnik wysokiej jakoœci Inteligentne rozpoznawanie przeszkód Przedni i tylni system wykrywania
Bardziej szczegółowoII edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia
II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia Odporność wzmacniamy, bo o zdrowe żywienie i higienę dbamy I tydzień: Uświadomienie dzieciom, co oznaczają pojęcia : zdrowie i choroba. Jakie są objawy choroby
Bardziej szczegółowoBezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec
Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec Program realizowany w ramach Miejskiego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego. Miejski Program
Bardziej szczegółowoZmiany pozycji techniki
ROZDZIAŁ 3 Zmiany pozycji techniki Jak zmieniać pozycje chorego w łóżku W celu zapewnienia choremu komfortu oraz w celu zapobieżenia odleżynom konieczne jest m.in. stosowanie zmian pozycji ciała chorego
Bardziej szczegółowop o s t a n a w i a m
ZARZĄDZENIE NR ON.0050.2447.2013.PS PREZYDENTA MIASTA BIELSKA-BIAŁEJ Z DNIA 7 CZERWCA 2013 R. zmieniające zarządzenie w sprawie wprowadzenia Regulaminu przyznawania karty Rodzina + oraz wzoru karty Rodzina
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE. z dnia 2006 r. w sprawie uprawiania żeglarstwa
Projekt z dnia 14 kwietnia 2006 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPORTU 1 z dnia 2006 r. w sprawie uprawiania żeglarstwa Na podstawie art.53a ust.6 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej ( Dz.
Bardziej szczegółowoCZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA WAD KOŃCZYN DOLNYCH U DZIECI I MŁODZIEŻY A FREQUENCY APPEARANCE DEFECTS OF LEGS BY CHILDREN AND ADOLESCENT
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiki i Administracji w Poznaniu Nr 3 2007 Grażyna Szypuła, Magdalena Rusin Bielski Szkolny Ośrodek Gimnastyki Korekcyjno-Kompensacyjnej im. R. Liszki w Bielsku-Białej
Bardziej szczegółowoW LI RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, J 1j listopada 2014 roku Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak
zgodnie pozostawać placówka W LI RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, J 1j listopada 2014 roku Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak ZEW/500/33/20 14/JK Pani Joanna Kluzik-Rostkowska Minister Edukacji Narodowej
Bardziej szczegółowoPROGRAM OPIEKI NAD ZWIERZĘTAMI BEZDOMNYMI ORAZ ZAPOBIEGANIA BEZDOMNOŚCI ZWIERZĄT NA TERENIE GMINY OBORNIKI ŚLĄSKIE W 2015 ROKU
Załącznik do Uchwały nr VII/44/15 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 31.03.2015r. PROGRAM OPIEKI NAD ZWIERZĘTAMI BEZDOMNYMI ORAZ ZAPOBIEGANIA BEZDOMNOŚCI ZWIERZĄT NA TERENIE GMINY OBORNIKI ŚLĄSKIE
Bardziej szczegółowoProcedura awansu zawodowego. Gimnazjum nr 2 im. św. Jadwigi Królowej Polski. w Rybniku
Procedura awansu zawodowego Gimnazjum nr 2 im. św. Jadwigi Królowej Polski w Rybniku Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela z późniejszymi zmianami; Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowopo rednie: które powstaje bez przep ywu pr du przez organizm cz owieka, np. uszkodzenie wzroku poprzez dzia anie uku elektrycznego.
Cz owiek u ytkuje zarówno proste narz dzia, jak i coraz bardziej z o one maszyny i urz dzenia techniczne. U atwiaj mu one prac, zast puj mi nie, a nawet umys, uprzyjemniaj ycie, daj inne, dawniej niewyobra
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA
ŻYJ ZDROWO! 10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA Jedz regularnie co 3 godziny. Jedz ostatni posiłek 2-3 godziny przed snem. Dbaj by twoja dieta była bogata we wszystkie składniki odżywcze(węglowodany, białko i
Bardziej szczegółowoAnkieta dotycz ca klimatu bezpiecze stwa pracy w krajach nordyckich
NOSACQ-50- Polish Ankieta dotycz ca klimatu pracy w krajach nordyckich Celem tej ankiety jest zapoznanie z Twoimi pogl dami na temat Tego miejsca pracy. Twoje odpowiedzi zostan komputerowo przetworzone
Bardziej szczegółowoWykres 1. Płeć respondentów. Źródło: opracowanie własne. Wykres 2. Wiek respondentów.
Ogółem w szkoleniach wzięły udział 92 osoby, które wypełniły krótką ankietę mającą na celu poznanie ich opinii dotyczących formy szkolenia, osób prowadzących, a także przydatności przekazywanych informacji.
Bardziej szczegółowoRzecznik Praw Ucznia - mgr inż. Beata Kosmalska
Rzecznik Praw Ucznia - mgr inż. Beata Kosmalska Rzecznik Praw Ucznia pracuje w oparciu o Regulamin Rzecznika Praw Ucznia oraz o własny plan pracy. Regulamin działalności Rzecznika Praw Ucznia: 1. Rzecznik
Bardziej szczegółowoBezpieczny wypoczynek w świetle Ustawy o usługach turystycznych. Katarzyna Hetman, Wielkopolska Izba Turystyczna
Bezpieczny wypoczynek w świetle Ustawy o usługach turystycznych Katarzyna Hetman, Wielkopolska Izba Turystyczna 1 Podstawa prawna Ustawa o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r. z późniejszymi
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI DLA KLASY V (z elementami minikoszykówki)
SCENARIUSZ LEKCJI DLA KLASY V (z elementami minikoszykówki) Zadanie główne (temat lekcji): BAWIMY SIĘ PIŁKĄ NA WSZELKIE SPOSOBY Zadania szczegółowe: Sprawność motoryczna Uczeń: - rozwinie zwinność poprzez
Bardziej szczegółowoNajwyższa Izba Kontroli Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego
Najwyższa Izba Kontroli Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Warszawa, dnia 8 kwietnia 2011 r. KNO-4101-05-15/2010 P/10/074 Pan Krzysztof Milczarek Dyrektor Zespołu Szkół nr 1 - I Liceum
Bardziej szczegółowoRegulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju
Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju Art.1. 1. Zarząd Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju, zwanego dalej Stowarzyszeniem, składa się z Prezesa, dwóch Wiceprezesów, Skarbnika, Sekretarza
Bardziej szczegółowoDziennik Urzêdowy. zawodników amatorów osi¹gaj¹cych wysokie wyniki sportowe we wspó³zawodnictwie miêdzynarodowym lub krajowym
Województwa Wielkopolskiego Nr 127 13535 2351 UCHWA A Nr XVIII/152/08 RADY POWIATU GOSTYÑSKIEGO z dnia 26 czerwca 2008 r. w sprawie: zasad i trybu przyznawania, wstrzymywania i cofania oraz wysokoœci stypendiów
Bardziej szczegółowoDECYZJA w sprawie czasowego zaprzestania działalności
WOJEWODA ŁÓDZKI ZK-III.9611.15.2015 Łódź, dnia 17 czerwca 2015 r. DECYZJA w sprawie czasowego zaprzestania działalności Na podstawie art. 34 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej
Bardziej szczegółowoZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY
ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 8 Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek
Bardziej szczegółowoKarta przedszkolaka. Informacje ogólne: Imię i nazwisko dziecka Data urodzenia dziecka...
Karta przedszkolaka Szanowni Państwo! W trosce o dobro dziecka, któremu pragniemy zapewnić jak najlepszą opiekę i wszechstronny rozwój zgodnie z Państwa oczekiwaniami, prosimy o odpowiedzi na poniższe
Bardziej szczegółowoDANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja IV
DANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja IV Stopa procentowa Wszelkie prawa zastrze one. Kopiowanie i rozpowszechnianie ca ci lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek
Bardziej szczegółowoŚwiadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C. Raport TNS Polska. Warszawa, luty 2015. Badanie TNS Polska Omnibus
Świadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C Raport TNS Polska Warszawa, luty 2015 Spis treści 1 Informacje o badaniu Struktura badanej próby 2 Kluczowe wyniki Podsumowanie 3 Szczegółowe wyniki badania
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Lesznie w 2007 r.
Sprawozdanie z działalności Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Lesznie w 27 r. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności realizuje zadania z zakresu administracji rządowej
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 13 listopada 2014 r. Poz. 3763 UCHWAŁA NR L/327/14 RADY POWIATU TCZEWSKIEGO. z dnia 28 października 2014 r. Tczewskiego.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 13 listopada 2014 r. Poz. 3763 UCHWAŁA NR L/327/14 RADY POWIATU TCZEWSKIEGO z dnia 28 października 2014 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania
Bardziej szczegółowoFORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
L.Dz.FZZ/VI/912/04/01/13 Bydgoszcz, 4 stycznia 2013 r. Szanowny Pan WŁADYSŁAW KOSINIAK - KAMYSZ MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ Uwagi Forum Związków Zawodowych do projektu ustawy z dnia 14 grudnia
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r.
Zarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r. Tczew. w sprawie wprowadzenia zasad utrzymania placów zabaw stanowiących własność Gminy Na podstawie art.30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoTechniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu
Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Jak ju wspomniano, kinesiotaping mo e byç stosowany jako osobna metoda terapeutyczna, jak równie mo e stanowiç uzupe nienie innych metod fizjoterapeutycznych.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN PRACY ZARZĄDU GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ (GOT)
REGULAMIN PRACY ZARZĄDU GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ (GOT) I. Postanowienia ogólne 1 1. Niniejszy Regulamin określa zasady oraz tryb działania Zarządu Gdańskiej Organizacji Turystycznej. 2. Podstawę
Bardziej szczegółowoRegulamin. Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej "Doły -Marysińska" w Łodzi
Regulamin Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej "Doły -Marysińska" w Łodzi I. PODSTAWY I ZAKRES DZIAŁANIA 1 Rada Nadzorcza działa na podstawie: 1/ ustawy z dnia 16.09.1982r. Prawo spółdzielcze (tekst
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWE ZWIĘKSZANIE SIŁY MIĘŚNIOWEJ SPORTOWCÓW BIBLIOTEKA TRENERA
Zbigniew Trzaskoma Łukasz Trzaskoma KOMPLEKSOWE ZWIĘKSZANIE SIŁY MIĘŚNIOWEJ SPORTOWCÓW BIBLIOTEKA TRENERA Spis treści Od autorów... 11 W stęp... 13 1.1. Cel pracy... 13 1.2. Znaczenie siły mięśniowej w
Bardziej szczegółowoWybrane programy profilaktyczne
Wybrane programy profilaktyczne Szkolna interwencja profilaktyczna Szkolna interwencja profilaktyczna Program wczesnej interwencji Profilaktyka selektywna Program adresowany do szkół Opracowanie programu
Bardziej szczegółowoAktywność ruchowa osób starszych Nordic Walking
Aktywność ruchowa osób starszych Nordic Walking Agnieszka Kwiatkowska II rok USM Proces starzenia Spadek beztłuszczowej masy ciała, wzrost procentowej zawartości tkanki tłuszczowej, Spadek siły mięśniowej,
Bardziej szczegółowoBielsko-Biała, dn. 10.02.2015 r. Numer zapytania: R36.1.089.2015. WAWRZASZEK ISS Sp. z o.o. ul. Leszczyńska 22 43-300 Bielsko-Biała ZAPYTANIE OFERTOWE
Bielsko-Biała, dn. 10.02.2015 r. Numer zapytania: R36.1.089.2015 WAWRZASZEK ISS Sp. z o.o. ul. Leszczyńska 22 43-300 Bielsko-Biała ZAPYTANIE OFERTOWE W związku realizacją projektu badawczo-rozwojowego
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki. rok szk. 2013/2014
Szkolny Program Profilaktyki rok szk. 2013/2014 Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami, reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Celem szkoły jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka
Bardziej szczegółowoREGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW. OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO LUB PRZEWLEKLE CHOREGO
Załącznik nr 1 do Uchwały Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Opolu Nr 786/VI/2014 z dnia 29.09.2014 r. REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA
Bardziej szczegółowoRys Mo liwe postacie funkcji w metodzie regula falsi
5.3. Regula falsi i metoda siecznych 73 Rys. 5.1. Mo liwe postacie funkcji w metodzie regula falsi Rys. 5.2. Przypadek f (x), f (x) > w metodzie regula falsi 74 V. Równania nieliniowe i uk³ady równañ liniowych
Bardziej szczegółowoNajwyższa Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy Bydgoszcz, dnia lipca 2010 r. R/10/003 LBY-4110-01-01/2010 Pani Izabella Lewandowska Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Brodnicy WYSTĄPIENIE
Bardziej szczegółowoPotrzeby zdrowotne i opiekuńcze ludzi starych. Kamila Mroczek
Potrzeby zdrowotne i opiekuńcze ludzi starych Kamila Mroczek Plan prezentacji 1. Definicje: stary, starzenie się, zdrowie 2. Naturalny proces starzenia a inne czynniki wpływające na stan zdrowia 3. Zdrowie
Bardziej szczegółowoWniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
Miejscowość:...dnia..r. DO POWIATOWEGO ZESPOŁU DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W GOSTYNINIE Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności Nr sprawy:... Dane osoby zainteresowanej: Imię
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: 2016-06-30/02:29:36. Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka
Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka Światło słoneczne jest niezbędne do trwania życia na Ziemi. Dostarcza energii do fotosyntezy roślinom co pomaga w wytwarzaniu tlenu niezbędnego do życia.
Bardziej szczegółowoSzczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów
1 Autor: Aneta Para Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów Jak powiedział Günter Verheugen Członek Komisji Europejskiej, Komisarz ds. przedsiębiorstw i przemysłu Mikroprzedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku KARTA PRZEDMIOTU (SYLABUS) W CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-17. Zakład Fizykalnych Metod Terapeutycznych
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku KARTA PRZEDMIOTU (SYLABUS) W CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-17 Katedra Fizjoterapii/ Jednostka Organizacyjna: Zakład Fizykalnych Metod Terapeutycznych Kierunek:
Bardziej szczegółowoLECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Załącznik nr 14 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK ICD-10 N 18 przewlekła niewydolność
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR VII/98/2015 RADY GMINY WODZIERADY. z dnia 12 sierpnia 2015 r.
UCHWAŁA NR VII/98/2015 RADY GMINY WODZIERADY z dnia 12 sierpnia 2015 r. w sprawie określenia rodzajów świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i sposobu ich przyznawania
Bardziej szczegółowoDefinicje zdrowia i choroby, teorie ich powstawania oraz związki z mikro i makroekonomią. Zofia Słońska CMKP, 2015
Definicje zdrowia i choroby, teorie ich powstawania oraz związki z mikro i makroekonomią Zofia Słońska CMKP, 2015 INSTYTUT KARDIOLOGII TO JAK ROZUMIEMY CO TO JEST ZDROWIE (CHOROBA) WYZNACZA NASZ SPOSÓB
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej TESGAS S.A. w 2008 roku.
Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej TESGAS S.A. w 2008 roku. Rada Nadzorcza zgodnie z treścią Statutu Spółki składa się od 5 do 9 Członków powoływanych przez Walne Zgromadzenie w głosowaniu tajnym.
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR1/ 2012 KIEROWNIKA OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W DĘBNICY KASZUBSKIEJ Z DNIA 25.01. 2012 r.
ZARZĄDZENIE NR1/ 2012 KIEROWNIKA OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W DĘBNICY KASZUBSKIEJ Z DNIA 25.01. 2012 r. w sprawie wprowadzenia procedury postępowania w sytuacji konieczności odebrania dziecka z rodziny
Bardziej szczegółowoINSTYTUCJE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI WARSZAWA, LIPIEC 2000
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoMetody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych
Metody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych by Antoni Jeżowski, 2013 W celu kalkulacji kosztów realizacji zadania (poszczególnych działań i czynności) konieczne jest przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 68/2011 Wójta Gminy Celestynów z dnia 12 kwietnia 2011 roku
Zarządzenie Nr 68/2011 Wójta Gminy Celestynów z dnia 12 kwietnia 2011 roku w sprawie ustalenia Regulamin dowozu i dofinansowania dojazdu do szkół uczniom niepełnosprawnym z terenu Gminy Celestynów Na podstawie
Bardziej szczegółowoSkuteczność i regeneracja 48h albo zwrot pieniędzy
REGULAMIN AKCJI PROMOCYJNEJ Skuteczność i regeneracja 48h albo zwrot pieniędzy 1. ORGANIZATOR, CZAS TRWANIA AKCJI PROMOCYJNEJ, PROGRAM AKCJI 1.1 Organizatorem akcji promocyjnej prowadzonej pod nazwą Skuteczność
Bardziej szczegółowoŻałoba po śmierci osoby bliskiej, która zginęła w wyniku morderstwa lub zabójstwa
Żałoba po śmierci osoby bliskiej, która zginęła w wyniku morderstwa lub zabójstwa Żałoba Śmierć bliskiej osoby to dramatyczne wydarzenie. Nagła śmierć w wyniku morderstwa lub zabójstwa wywołuje szczególny
Bardziej szczegółowoOpinie mieszkańców Lubelszczyzny o zmianach klimatu i gazie łupkowym. Raport z badania opinii publicznej
Opinie mieszkańców o zmianach klimatu i gazie łupkowym Raport z badania opinii publicznej Lena Kolarska-Bobińska, członek Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii w Parlamencie Europejskim, Platforma
Bardziej szczegółowoREGULAMIN RADY RODZICÓW Szkoły Podstawowej w Wawrzeńczycach
REGULAMIN RADY RODZICÓW Szkoły Podstawowej w Wawrzeńczycach Rozdział I Cele, kompetencje i zadania rady rodziców. 1. Rada rodziców jest kolegialnym organem szkoły. 2. Rada rodziców reprezentuje ogół rodziców
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM TECHNOLOGII NAPRAW WERYFIKACJA TULEJI CYLINDROWYCH SILNIKA SPALINOWEGO
LABORATORIUM TECHNOLOGII NAPRAW WERYFIKACJA TULEJI CYLINDROWYCH SILNIKA SPALINOWEGO 2 1. Cel ćwiczenia : Dokonać pomiaru zuŝycia tulei cylindrowej (cylindra) W wyniku opanowania treści ćwiczenia student
Bardziej szczegółowoBadanie potrzeb mieszkańców Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Obszaru Funkcjonalnego Kluczbork Namysłów Olesno
Badanie potrzeb mieszkańców Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Obszaru Funkcjonalnego Kluczbork Namysłów Olesno Zapraszamy do udziału w ankiecie mającej na celu zbadanie potrzeb transportowych
Bardziej szczegółowoPROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Bardziej szczegółowoImię, imiona Nazwisko.. Data urodzenia. w. Dowód osobisty: seria.. nr. wydany w dniu.
S t r o n a 1 POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE w żninie ul. Szpitalna 32, 88-400 żnin tel. 52 30 30 169 jednostka rozpatrująca wniosek PCPR 8215....2016 W N I O S E K o dofinansowanie ze środków Państwowego
Bardziej szczegółowoWyniki przeszczepiania komórek hematopoetycznych od dawcy niespokrewnionego
Wyniki przeszczepiania komórek hematopoetycznych od dawcy niespokrewnionego W ramach realizacji projektu badawczego w³asnego finansowanego przez Ministerstwo Nauki igrano Szkolnictwa Wy szego (grant nr
Bardziej szczegółowoKWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA DOUSTNEGO STANÓW NADMIARU ŻELAZA W ORGANIZMIE
Opis świadczenia KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA DOUSTNEGO STANÓW NADMIARU ŻELAZA W ORGANIZMIE 1. Charakterystyka świadczenia 1.1 nazwa świadczenia Kwalifikacja i weryfikacja leczenia doustnego stanów
Bardziej szczegółowoProjekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r.
Projekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r. Uchwała nr.. Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy OEX Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu z dnia
Bardziej szczegółowo2. Podjęcie uchwał w sprawie powołania członków Rady Nadzorczej 1[ ], 2[ ], 3[ ]
Warszawa, dnia 9 czerwca 2015 roku OD: Family Fund Sp. z o.o. S.K.A ul. Batorego 25 (II piętro) 31-135 Kraków DO: Zarząd Starhedge S.A. ul. Plac Defilad 1 (XVII piętro) 00-901 Warszawa biuro@starhedge.pl
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoPoznań, 03 lutego 2015 r. DO-III.272.1.2015
Poznań, 03 lutego 2015 r. DO-III.272.1.2015 Zapytanie ofertowe pn.: Opracowanie wzorów dokumentów elektronicznych (e-usług), przeznaczonych do umieszczenia na platformie epuap w ramach projektu e-um: elektronizacja
Bardziej szczegółowoZebranie Mieszkańców Budynków, zwane dalej Zebraniem, działa na podstawie: a / statutu Spółdzielni Mieszkaniowej WROCŁAWSKI DOM we Wrocławiu,
R E G U L A M I N Zebrania Mieszkańców oraz kompetencji i uprawnień Samorządu Mieszkańców Budynków Spółdzielni Mieszkaniowej WROCŁAWSKI DOM we Wrocławiu. ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne. Zebranie Mieszkańców
Bardziej szczegółowoDECYZJA w sprawie czasowego zaprzestania działalności
WOJEWODA ŁÓDZKI ZK-III.9611.14.2014 Łódź, dnia 01 lipca 2014 r. DECYZJA w sprawie czasowego zaprzestania działalności Na podstawie art. 34 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.
Bardziej szczegółowoDz.U. 1999 Nr 47 poz. 480 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 47 poz. 480 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 11 maja 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad powoływania i finansowania oraz trybu działania
Bardziej szczegółowoObowi¹zki pracodawcy w razie wypadku przy pracy (1)
Obowi¹zki pracodawcy w razie wypadku przy pracy (1) Rozdz. 7 Kodeksu pracy; ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.); rozporządzenie RM z
Bardziej szczegółowoZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA
ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA www.a22.arch.pk.edu.pl sl8 2004/2005 dr hab. arch. PIOTR GAJEWSKI www.piotrgajewski.pl 05 kwietnia 6. OBOWI ZKI ARCHITEKTA WOBEC ZAWODU CZYLI DLACZEGO NIE MO NA BRAÆ PIENIÊDZY,
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 29 grudnia 2009 r. NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego
NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Warszawa, dnia 29 grudnia 2009 r. KNO-410-01-03/2009 P/09/069 Pan Prof. dr hab. inŝ. Józef Kubik Rektor Uniwersytetu Kazimierza
Bardziej szczegółowoFetal Alcohol Syndrome
Stowarzyszenie Zastêpczego Rodzicielstwa Fetal Alcohol Syndrome Debra Evensen Cechy charakterystyczne i objawy Program FAStryga Stowarzyszenie Zastêpczego Rodzicielstwa Oddzia³ Œl¹ski Ul. Ho³dunowska 39
Bardziej szczegółowoWZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA. Rada Europy. Strasburg, Francja SKARGA. na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA Rada Europy Strasburg, Francja SKARGA na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz Artykułu 45-47 Regulaminu Trybunału 1 Adres pocztowy
Bardziej szczegółowoReguła Życia. spotkanie rejonu C Domowego Kościoła w Chicago JOM 2014-01-13
spotkanie rejonu C Domowego Kościoła w Chicago JOM 2014-01-13 Reguła życia, to droga do świętości; jej sens można również określić jako: - systematyczna praca nad sobą - postęp duchowy - asceza chrześcijańska
Bardziej szczegółowoASYSTENT OSOBISTY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ URZĄD MIASTA SZCZECIN
ASYSTENT OSOBISTY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ URZĄD MIASTA SZCZECIN Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej Realizator projektu: Urząd Miasta Szczecin Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Pl. Armii Krajowej
Bardziej szczegółowo