Komunik cja. publiczna. nr 3(52)/2013 SIERPIEŃ-PAŹDZIERNIK 2013 ISNN komunikacja publiczna KOMUNIKACJA PUBLICZNA 3/2013

Transkrypt

1 ISNN Komunik cja k w a r t a l n i k SIERPIEŃ-PAŹDZIERNIK 2013 publiczna nr 3(52)/2013 KOMUNIKACJA PUBLICZNA 3/2013 Ludzie uśmiechają się do mnie Zawód kontroler Savoir-vivre w komunikacji miejskiej komunikacja publiczna

2 zawódkontroler Mówi¹ o nas...

3 Kanar to przede wszystkim człowiek o d redakcji KATARZYNA MIGDOŁ-ROGÓŻ Redaktor naczelna Komunik cja k w a r t a l n i k publiczna WYDAWCA Na co dzień spotykamy ich w autobusach i tramwajach. Dzięki kampanii Zawód: kontroler mamy szansę zobaczyć ich także w wyjątkowym kalendarzu na rok Mowa oczywiście o kontrolerach biletów, których potocznie nazywa się często kanarami, a na Śląsku także kobuchami. Jednak te niezbyt miłe określenia nie pasują do ludzi, którzy rzetelnie wykonują jeden z najbardziej nielubianych i najmniej szanowanych zawodów w Polsce. Praca kontrolera biletów jest bardzo trudna i niestety niewdzięczna. Czasem nawet niebezpieczna. Mimo to zawód ten postrzegany jest nie najlepiej, a sami kontrolerzy są raczej mało lubiani. Wszystko to przez zachowanie niektórych pasażerów, którzy tolerują gapowiczów, a nawet ich bronią. A przecież osoby jadące bez biletu popełniają wykroczenie. Mówiąc wprost: okradają nas wszystkich! Czy jesteśmy w stanie to zmienić? Zachęca do tego Komunikacyjny Związek Komunalny GOP, który od wielu lat próbuje ocieplić wizerunek swoich kontrolerów. Jak wygląda praca zawodowego kontrolera biletów w KZK GOP? Codziennie wyrusza na trasę, aby sprawdzać, czy podróżni uczciwie płacą za przejazd komunikacją miejską. Pilnuje także punktualności pojazdów, sprawdza ich czystość, infrastrukturę przystankową, zawsze służy radą i rzetelną informacją. Kontrolerzy są widoczni z daleka. Wyróżnia ich strój. Błękitna koszula, krawat, ciemne spodnie i buty, kamizelka lub kurtka zależnie od pory roku. Wiele razy kontrolerzy w czasie pełnienia swojej służby są obrażani, a nawet bici, tylko dlatego, że sumiennie wypełniają swoją pracę. Mało kto pamięta również o tym, że w każdej sytuacji, kiedy potrzebujemy pomocy, możemy zwrócić się o nią do kontrolera biletów. Zastanawiam się, skąd bierze się ta niechęć do kontrolerów? Dlaczego właśnie to zajęcie budzi skrajne emocje? Może dlatego nie wszyscy lubimy kontrolerów, że nie lubimy być kontrolowani. Kontroler to zawód, który, tak samo jak inne zawody, wykonują sympatyczne i wrażliwe osoby. Mają swoje marzenia, pasje i ponad wszystko cenią sobie życie rodzinne, szczególnie chwile spędzane ze swoimi dziećmi. Aby trochę odczarować ten niezbyt dobry wizerunek kontrolera biletów, powstał wyjątkowy kalendarz na 2014 rok ze zdjęciami zawodowych kontrolerów, pracujących na co dzień w KZK GOP. Dwunastu śmiałków dwie panie i dziesięciu panów na ochotnika, zgłosiło się do udziału w kampanii Zawód: kontroler, która właśnie promuje pracę kontrolerów w komunikacji miejskiej oraz pokazuje ich naturalne oblicze, które podczas kontroli nie zawsze chcemy zauważyć. Kampania ta po raz kolejny próbuje odczarować tę profesję i uświadamiać pasażerom rolę, jaką pełnią właśnie kontrolerzy. Bierze w niej udział dwanaście osób dziesięciu panów i dwie panie. Warto zobaczyć, jakimi osobami są ci, którzy sprawdzają bilety w autobusach i tramwajach. W tym numerze Komunikacji Publicznej można już teraz zobaczyć ich zdjęcia oraz przeczytać, dlaczego zdecydowali się wziąć udział w akcji i co najbardziej cenią w życiu. Ujmujące jest również to, że każda osoba występująca w kalendarzu opowiada o tym, że w swojej pracy lubi przede wszystkim kontakt z drugim człowiekiem pasażerem. Kampania Zawód: kontroler cieszyła się ogromnym zainteresowaniem mediów ogólnopolskich i regionalnych. To już ogromny sukces. Mam jednak nadzieję, że cały ten rozgłos uświadomi pasażerom, że kanar to przede wszystkim człowiek. Szkoda tylko, że my, pasażerowie, nie zawsze chcemy to zauważyć. Może warto spróbować już dziś? Proponuję zacząć od uśmiechu i życzliwości. Podczas kontroli sami przekonamy się, że ich praca nie należy do łatwych i zasługuje na nasz szacunek. Życzę zajmującej lektury! Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Katowice, ul. Barbary 21a tel , fax kzkgop@kzkgop.com.pl ADRES REDAKCJI Katowice, ul. Barbary 21a tel fax komunikacja@kzkgop.com.pl REDAKTOR NACZELNA Katarzyna Migdoł-Rogóż RADA PROGRAMOWA Grzegorz Dydkowski Barbara Kos Maria Michałowska Jerzy Mikulski Robert Tomanek Roman Urbańczyk Andrzej Wilk Barbara Żmidzińska REDAKCJA Anna Koteras Łukasz Kosobucki Emil Markowiak WSPÓŁPRACA Aleksander Kierecki Marek Sieczkowski Michał Wolański KOREKTA Renata Chrzanowska OPRACOWANIE GRAFICZNE M-art poligrafia PROJEKT Marcin Korus DRUK Omega Press w Sosnowcu NAKŁAD 1500 egzemplarzy Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skrótów i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Wydawca pisma Komunikacja Publiczna dziękuje za współpracę wszystkim autorom tekstów, wyrażając przekonanie, że przyczynią się one do wzbogacenia wiedzy naszych Czytelników. 3 nr 3/2013

4 s pis treści nr 3/ AKTUALNOŚCI Najnowsze wieści z polskiego i światowego rynku transportu zbiorowego. GORĄCY TEMAT Zawód: kontroler Anna Koteras 46 NASZE SPRAWY Bytom z czasów Wojciecha Korfantego Józef Krzyk 6 lipca kilkadziesiąt osób wzięło udział w objazdówce śląskiej darmowej wycieczce śladami historii, organizowanej wspólnie przez Komunikacyjny Związek Komunalny GOP i Gazetę Wyborczą LIDERZY RYNKU Ludzie uśmiechają się do mnie z Tomaszem Musiołem, kierownikiem Referatu Kontroli Biletów w KZK GOP rozmawia Katarzyna Migdoł-Rogóż ANALIZY I OPINIE Savoir-vivre w komunikacji miejskiej Alina Żarnoch-Garnik 50 Lato z KZK GOP Katarzyna Migdoł-Rogóż, Emil Markowiak Przed autobusem katowickiego PKM-u gromadzi się grupa dzieci. Przekrzykują się, kto gdzie usiądzie. Po chwili ten gwar przerywa pan Jacek, kontroler biletów w KZK GOP. Witam was serdecznie i zapraszam na wyjątkową wycieczkę. Pojedziemy do lasu w mieście i tam przeżyjemy ciekawą przygodę opowiada. Dzieci słuchają go z wypiekami na twarzach. 26 Niezbędnik dla drogowych amatorów i zawodowców Krzysztof Wójcik Komunikację Publiczną czytają kierowcy autobusów, motorniczowie, a także sami pasażerowie. Każdy z czytelników, przemieszczając się, staje się uczestnikiem ruchu drogowego. Jako uczestnik ruchu musi znać zasady panujące na drodze. Zasady te zawarte są między innymi w ustawie Prawo o ruchu drogowym. 53 DOBRE STRONY Po Rybniku przez Internet Emil Markowiak W tym numerze zostanie przeanalizowana strona internetowa komunikacji miejskiej w Rybniku. Jej organizatorem jest Zarząd Transportu Zbiorowego, dysponujący stroną pod adresem 32 Już mnie to nie dziwi, w autobusie jest Wi-Fi Marek Sieczkowski Jeszcze nie tak dawno podróżując pojazdami komunikacji miejskiej można było sobie podśpiewywać piosenkę kabaretu Smile o braku Internetu. Jednakże słowa: strasznie mnie to dziwi! Gdzie jest moje Wi-Fiiiiii?! odchodzą już w zapomnienie. Nowoczesne technologie komunikacyjne coraz śmielej wkraczają do metra, pociągów, autobusów, tramwajów i taksówek. Dzięki nim możemy korzystać z dobrodziejstw Internetu podczas codziennych podróży PREZENTACJE Transport publiczny w Los Angeles Piotr T. Nowakowski Metro nie musi tu koniecznie oznaczać kolei podziemnej ani nawet samej kolei, kierowców czerwonych autobusów nie obowiązuje ścisły rygor czasowy rozkładu jazdy, a lotnisko nie ma połączenia szynowego z centrum miasta. Tak można streścić najbardziej oryginalne cechy transportu publicznego w Los Angeles. KĄTEM OKA Spokojnie, to tylko rewolucja! Marek Błoński WYDARZENIA Z wizytą na XI targach TRANSEXPO Łukasz Kosobucki Już po raz jedenasty w dniach września br. odbyły się Międzynarodowe Targi Transportu Publicznego TRANSEXPO w Kielcach. Była to okazja do prezentacji przez wystawców swoich flagowych, od wielu lat sprawdzonych produktów, a także nowych, innowacyjnych rozwiązań z szeroko pojętego obszaru przewozu osób. Prezentowano autobusy, elementy infrastrukturyminformacji pasażerskiej, a także oprogramowanie wspomagające pracę osób zarządzających transportem oraz zapleczem technicznym. JAK ONI TO ROBIĄ? Veturilomania zakręciła Warszawę Igor Krajnow 65 Przykładów darmowych komunikacyjnych rozwiązań nie trzeba szukać aż w Estonii. W Nysie bezpłatne przejazdy zafundowano kierowcom, którzy zdecydują się przesiąść z własnego auta do autobusu, zabierając ze sobą prawo jazdy i dowód rejestracyjny. To model znany w wielu polskich miastach z obchodów Dnia bez Samochodu. O kontroli biletów Tomasz Głogowski Zawód kontrolera biletów, czyli popularnego kanara, od lat znajduje się w czołówce najbardziej nielubianych profesji świata, i to niezależnie od tego, czy zestawienie jest tylko internetową zabawą, czy poważnym, naukowym opracowaniem. W ostatnim rankingu niechcianych profesji, jaki wpadł mi w ręce, kontrolera biletów wyprzedzili tylko pracownik prosektorium, rzeźnik i polityk. System Warszawskiego Roweru Publicznego Veturilo podbił serca warszawiaków, a także odwiedzających stolicę turystów z całej Europy oraz spoza Starego Kontynentu. Liczba jego użytkowników rośnie z dnia na dzień. Podobnie jak liczba wypożyczeń, którą podawać można już w milionach. I pomyśleć, że potrzebował na to zaledwie roku. W sierpniu stolica hucznie obchodziła pierwsze urodziny miejskiego roweru. OKŁADKA Fot. Tomasz Knapik 66 Chwała naiwnym, czyli na przekór naukom kolejarzy Michał Wroński Wszystkie trwające latami zabiegi o życzliwość pasażerów wzięły w łeb z początkiem czerwca, kiedy to podległe marszałkowi Koleje Śląskie wycięły ponad 1/3 połączeń na tej linii. Bo cóż z tego, że pociągi są nowoczesne i jeżdżą w takcie, skoro pojawiają się na przystankach tak rzadko, że czas oczekiwania na ich przyjazd przekracza czas samej podróży. komunikacja publiczna

5 spis treści Kontroler. Praca trudna, czasem niebezpieczna, zwykle niedoceniana. Jeden z najbardziej nielubianych zawodów. Komunikacyjny Związek Komunalny GOP od kilku lat prowadzi starania, żeby ten wizerunek zmienić. Uświadomić pasażerom, że kontrolerzy biletów bronią interesów rzeszy uczciwych podróżnych, dbają, aby każdy płacił za usługę, z której skorzystał. W tym roku ogromne zainteresowanie wzbudziła kampania Zawód: kontroler, która miała nie tylko uświadamiać rolę, jaką w komunikacji pełnią kontrolerzy biletów, ale także pokazywać, że zawód ten wykonują sympatyczni i otwarci ludzie Zawód: kontroler Fot. Tomasz Knapik Savoir-vivre w komunikacji miejskiej Świat pędzi do przodu, a my razem z nim. Nierzadko uważamy, że zasady savoir-vivre u to do niczego niepotrzebne, śmieszne starocie. Jesteśmy przecież nowocześni, nie zawracamy sobie głowy nieistotnymi drobiazgami. Bo jakież znaczenie ma to, jak będziemy jeść rybę, w jakich kieliszkach pijemy wino, a w jakich szampana, czy ustąpimy komuś miejsca, albo że kiedy słuchamy muzyki, całe otoczenie słucha jej razem z nami? Przeklinamy? Przecież wszyscy tak mówią! Fot. ZTM Warszawa Ludzie uśmiechają się do mnie Praca kontrolerów biletów to olbrzymie wyzwanie i ryzyko. To chyba jeden z najbardziej nieszanowanych i nielubianych zawodów w Polsce. Czy rzeczywiście tak jest? Zawodowi kontrolerzy KZK GOP po raz kolejny próbują zmienić takie stereotypowe myślenie oraz nastawienie społeczne. O swojej pracy oraz udziale w kampanii: Zawód: kontroler opowiada Tomasz Musioł, kierownik Referatu Kontroli Biletów KZK GOP, w rozmowie z Katarzyną Migdoł-Rogóż. 18 Fot. Tomasz Knapik nr 3/2013

6 a SERWIS PRZYGOTOWANO NA PODSTAWIE TRANSINFO.PL ktualności Fot. Tomasz Knapik Od czterech lat 21 września Komunikacyjny Związek Komunalny GOP obchodzi Dzień Kontrolera. Termin rozpoczęcia kolejnej kampanii Zawód: kontroler wybrany został nieprzypadkowo zbiegł się zarówno z Europejskim Tygodniem Zrównoważonego Transportu, Dniem bez Samochodu, jak i świętem kontrolerów 6 EUROPEJSKI TYDZIEŃ MOBILNOŚCI Ponad 1600 europejskich miast wzięło udział w 12. edycji Europejskiego Tygodnia Mobilności, po hasłem: Czyste powietrze to Twój ruch!. Coroczna kampania podnosi świadomość na temat jakości powietrza w miastach i zachęca obywateli w całej Europie do większej transportowej mobilności przynajmniej na ten jeden wrześniowy tydzień, od 16 do 22 września. Ruch miejski to rosnące źródło zanieczyszczenia powietrza w szczególności jeśli chodzi o cząstki stałe i dwutlenek azotu. Tegoroczne hasło podkreśla, że wszyscy mogą przyczynić się do redukcji zanieczyszczeń i że nawet małe zmiany jak na przykład dojazd do pracy rowerem czy korzystanie ze środków transportu publicznego mogą znacznie poprawić jakość życia w europejskich miastach. W tym roku chcemy położyć nacisk na wpływ, jaki transport i nasza codzienna mobilność mają na jakość powietrza, którym oddychamy, i tym samym na nasze zdrowie. Poprzez podnoszenie świadomości i oferowanie alternatywnych rozwiązań transportowych miasta mogą stać się bardziej atrakcyjnym miejscem do życia. Promowanie bardziej zrównoważonego transportu może znacząco przyczynić się do ochrony naszego zdrowia. Czyste powietrze to Twój ruch! stwierdził Janez Potočnik, komisarz ds. środowiska Komisji Europejskiej. W roku ubiegłym w obchodach Tygodnia Mobilności wzięło udział 2158 miast, które wdrożyły łącznie 7717 stałych środków mających lokalnie wzmocnić zrównoważony transport. DZIEŃ KONTROLERA Od czterech lat 21 września Komunikacyjny Związek Komunalny GOP obchodzi Dzień Kontrolera. Termin rozpoczęcia kolejnej kampanii Zawód: kontroler wybrany został nieprzypadkowo zbiegł się zarówno z Europejskim Tygodniem Zrównoważonego Transportu, Dniem bez Samochodu, jak i świętem kontrolerów. KZK GOP corocznie włącza się w obchody ETZT, przygotowując różnego rodzaju atrakcje dla pasażerów. W tym roku przygotowano szereg dodatkowych działań, związanych zarówno z prowadzoną kampanią, jak i trwającym świętem komunikacji. W okresie od 16 do 22 września zatrudnieni w KZK GOP kontrolerzy odwiedzili szkoły, gdzie przeprowadzone zostały lekcje komunikacyjne. Zajęcia przeznaczone są dla uczniów starszych klas szkół podstawowych. Podczas tych lekcji kontrolerzy objaśniają zasady działania komunikacji miejskiej, pokazują, w jaki sposób należy zachowywać się w pojazdach, jak dbać o swoje bezpieczeństwo. Wyjaśniają także, dlaczego należy kasować bilety. Wszystko odbywa się w przyjaznej atmosferze zabawy. Organizowane są konkursy i quizy, w których można wygrać drobne gadżety. Na zakończenie każde dziecko otrzymuje mały upominek. Jak co roku w czasie ETZT bilety komunikacji miejskiej upoważniają do zniżek w różnych instytucjach kulturalnych i sportowych na terenie aglomeracji górnośląskiej. W wybranym dniu Tygodnia wystarczyło przy zakupie biletu pokazać skasowany bilet jednorazowy KZK GOP bądź opisany okresowy i można było kupić bilet z ulgą. Natomiast 22 września, w Europejskim Dniu bez Samochodu, wszyscy właściciele aut mogli, na podstawie dowodu rejestracyjnego, podróżo- wać komunikacją miejską za darmo. To jednak nie koniec atrakcji. Miłośników transportu szynowego (i nie tylko) Tramwaje Śląskie zaprosiły na dzień otwarty zajezdni w Bytomiu. W tym roku przypada 115-lecie tramwaju elektrycznego na Górnym Śląsku, 100-lecie bytomskiej sieci tramwajów miejskich oraz 45-lecie istnienia obecnej Zajezdni Tramwajowej w Bytomiu. PORTAL BILETPLUS Na początku września br. w samo południe rozpoczęła się akcja promocyjna Biletplus. Warszawiacy mogli spotkać w śródmieściu przyjacielsko nastawioną grupę, ubraną w białe koszulki i czapeczki z logo Biletplus, opowiadających, na czym polega projekt i wręczających z uśmiechem ulotki informacyjne. Portal Biletplus powstał z myślą o użytkownikach komunikacji miejskiej, w odpowiedzi na rosnące ceny biletów. Teraz każdy może oszczędzać na codziennych zakupach przez Internet, dzięki zniżkom i rabatom wynegocjowanym przez zespół Biletplus, a oszczędności przeznaczyć na zakup biletów. Najważniejszym plusem Biletplusa jest jednak fakt, że portal wyróżnia się swoim systemem cashback, który pozwala oszczędzać gotówkę. Koniec ze zbieraniem nieskończonej liczby punktów, teraz oszczędzasz realną gotówkę, którą możesz wypłacać na swoje konto bankowe! jak mówią entuzjastycznie członkowie zespołu. Do tego w bazie jest już ponad 500 współpracujących sklepów i liczba ta ciągle rośnie, a wraz z nią suma oszczędności użytkowników, która wynosi już ponad 200 tysięcy złotych! Wystarczy zarejestrować się w serwisie, żeby mieć dostęp do wszystkiego, co oferuje portal, a wygranie kwartalnego biletu komunikacji miejskiej jest niewątpliwie ciekawym bonusem. Co może być prostsze? Każdy chce oszczędzać, a Biletplus umożliwia to specjalnie z myślą o użytkownikach komunikacji miejskiej. Wychodzą na miasto i podróżują z hasłem: MASZ BILET? MASZ ZNIŻKI! komunikacja publiczna

7 a ktualności WYGRALI NAJLEPSI Marcin Duszyński i Marcin Ignasiak to najlepsi prowadzący w MPK Wrocław. 13 września br. w zajezdni na Obornickiej miejska spółka nagrodziła ich umiejętności. Uroczystość stanowiła zwieńczenie kilkudniowej rywalizacji konkursowej, która w takiej formie odbyła się we Wrocławiu po raz pierwszy. Do zawodów przystąpiło 40 prowadzących tramwaje i autobusy. W tym gronie było 6 kobiet, a wśród nich najlepsza okazała się Dorota Hamryszak. W rywalizacji kierowców pierwsze miejsce zajął Marcin Ignasiak. Wśród motorniczych bezkonkurencyjny był Marcin Duszyński, który zwyciężył także w rywalizacji dotyczącej znajomości zasad ruchu drogowego. Finał odbył się w trakcie piątkowej uroczystości w zajezdni na Oporowskiej i był formą bezpośredniej konfrontacji między motorniczymi i kierowcami autobusów. Pracuję z przyjemnością, dlatego nie czuję czasu upływającego za przysłowiowym kółkiem mówił Duszyński tuż po odebraniu nagród. Kierowanie to moja pasja i bardzo to lubię dodał. Rywalizacja, która przez kilka dni wrześniowych trwała wśród kierowców wrocławskiego MPK, objęła zarówno teorię, jak i zadania praktyczne. Kierowcy musieli wykazać się bardzo dużą precyzją w prowadzeniu pojazdu, znać sposób postępowania w przypadku nagłego zagrożenia życia, a także dobrze radzić sobie z obsługą pasażera specjalnego. Rywalizujący w konkursie przyznawali, że najtrudniejsze okazały się zadania praktyczne, wymagające precyzyjnego manewrowania autobusem czy tramwajem. Najlepsi kierowcy MPK Wrocław zostali uhonorowani nagrodą w wysokości 3 tysięcy złotych. Zdobyli też inne, pomniejsze upominki. Organizatorzy podkreślali, że konkurs ma podnosić kwalifikacje kierowców i promować działalność MPK, ale także stanowić okazję do integracji i wspólnej zabawy. Zapowiedzieli już, że za rok będą chcieli zorganizować kolejną edycję tego wydarzenia. Swoją obecnością uświetnili ją liczni goście, z wiceprezydentem miasta Wojciechem Adamskim na czele. Nie zabrakło szefa Wydziału Transportu Marka Czuryło, reprezentantów organizacji działających na rzecz niepełnosprawnych, byli też przedstawiciele policji i służb ratowniczych. Najliczniejszą reprezentację stanowili sami zainteresowani kierowcy. Nic dziwnego, było to wszakże ich święto. Mimo feralnej daty wszystkim dopisywał humor. Komunikacja jest dla ludzi i może być jeszcze przyjaźniejsza podkreślił Wojciech Adamski. Przypomniał o tym, że celem strategicznym jest, aby jak najwięcej osób zamieniło samochód na transport publiczny. Jestem przekonany, że tego typu działania będą mieć wpływ na jakość usług MPK dodał wiceprezydent miasta. POZNAŃ Z BILETAMI SKYCASH Pasażerowie komunikacji miejskiej w Poznaniu mogą już kupować bilety za pomocą SkyCash. W stolicy Wielkopolski za pomocą systemu można kupować bilety jednoprzejazdowe, czasowe oraz krótkookresowe, w tym również 7-dniowe. Ich ceny są takie same jak w tradycyjnych punktach sprzedaży. Zakupu można dokonać w każdym miejscu, 24 godziny na dobę, bez odliczania drobnych czy szukania otwartego punktu sprzedaży. Aplikacja pozwala ponadto kupić w ramach jednej transakcji nawet kilkadziesiąt biletów tego samego rodzaju, dzięki czemu może być przydatnym rozwiązaniem dla szkół, zorganizowanych wycieczek czy grup znajomych. Pasażerowie nie muszą też pamiętać o regularnym zasilaniu konta. Do SkyCash można w każdej chwili podłączyć kartę MasterCard lub Visa, dzięki czemu płatności będą realizowane bezpośrednio z konta bankowego. Aplikacja daje też dostęp do innych działających w regionie usług, jak płatności komórką za przejazdy Kolejami Wielkopolskimi, kupowanie biletów do Multikina z możliwością samodzielnego wyboru miejsc czy wypłacanie gotówki z bankomatów. Płatności SkyCash za bilety komunikacji miejskiej działają już w ponad 20 miastach na terenie całej Polski. Z rozwiązania korzystają zarówno duże aglomeracje, na przykład: Wrocław, Łódź, czy Warszawa, jak i mniejsze miejscowości. Rywalizacja wśród kierowców wrocławskiego MPK objęła zarówno teorię, jak i zadania praktyczne. Kierowcy musieli wykazać się bardzo dużą precyzją w prowadzeniu pojazdu, znać sposób postępowania w przypadku nagłego zagrożenia życia, a także dobrze radzić sobie z obsługą pasażera specjalnego 7 Fot. pl.wikipedia.org nr 3/2013

8 orący temat g Kontroler. Praca trudna, czasem niebezpieczna, zwykle niedoceniana. Jeden z najbardziej nielubianych zawodów. Komunikacyjny Związek Komunalny GOP od kilku lat prowadzi starania, żeby ten wizerunek zmienić. Uświadomić pasażerom, że kontrolerzy biletów bronią interesów rzeszy uczciwych podróżnych, dbają, aby każdy płacił za usługę, z której skorzystał. W tym roku ogromne zainteresowanie wzbudziła kampania Zawód: kontroler, która miała nie tylko uświadamiać rolę, jaką w komunikacji pełnią kontrolerzy biletów, ale także pokazywać, że zawód ten wykonują sympatyczni i otwarci ludzie. Zawód: kontroler Fot. KZK GOP ANNA KOTERAS 8 Dwanaścioro kontrolerów dziesięciu panów i dwie panie dwanaście fotografii obrazujących ich zainteresowania i codzienne życie. Marek, Damian, Sebastian, Mariusz, Jacek, Adrian, Sylwia, Jakub, Tomek, Arek, Artur i Gabrysia. Na co dzień sprawdzają bilety w pojazdach KZK GOP. Poza pracą mają swoje pasje, zainteresowania, codzienne życie tak jak każda z osób, które spotyka się w autobusach i tramwajach. Kontroler to tylko zawód W taki też sposób zgodzili się wystąpić w tegorocznej kampanii. Pokazali się przez pryzmat swoich hobby, pasji, zainteresowań, tak aby wizerunek kontrolera nie kojarzył się jedynie z osobami polującymi na gapowiczów. Podstawowym narzędziem akcji stał się kalendarz na rok Każda z wymienionych osób jest bohaterem jednego miesiąca. Na zdjęciach wystąpili w swoich pozazawodowych rolach, odsłonili kawałek codziennego, prywatnego życia. Na fotografiach podpisani zostali własnymi imionami wszyscy do akcji zgłosili się na ochotnika, część występuje w towarzystwie rodzin i osób najbliższych. Od początku istotą tej akcji było założenie, że publicznie przedstawieni są rzeczywiście zatrudnieni w KZK GOP kontrolerzy i ich prawdziwe zajęcia. Wśród bohaterów znaleźli się między innymi kościelny organista, wolontariuszka zajmująca się bezdomnymi zwierzętami, ojcowie z dziećmi, pasjonat motocykli, sportowcy. Zawód kontrolera jest niewątpliwie jednym z najmniej docenianych zajęć. Osobiście bardzo cenię pracę, jaką wykonują nasi kontrolerzy i uważam, że są to osoby, które dobrze reprezentują Związek. Poprzez takie akcje chcemy przypominać pasażerom, że kontrolerzy działają w ich interesie, a jednocześnie pokazać, że stereotypowy, negatywny wizerunek kontrolera jest bardzo krzywdzący dla osób, które wykonują ten zawód wyjaśnia Roman Urbańczyk, przewodniczący Zarządu KZK GOP. komunikacja publiczna

9 gorący temat Fot. screen TVP 2 Narzędzia akcji Kampania rozpoczęła się w tygodniu poprzedzającym Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu oraz Dzień Kontrolera (przypadający 21 września). Podstawowym narzędziem akcji, które używane będzie przez cały rok 2014, będzie oczywiście kalendarz, natomiast wybrane fotografie zawisły także na prawie czterdziestu citylightach, na przystankach w dwunastu miastach aglomeracji (Katowicach, Zabrzu, Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu, Będzinie, Bytomiu, Rudzie Śląskiej, Świętochłowicach, Chorzowie, Mysłowicach). Plakaty pojawiły się również w prasie, w telewizji regionalnej wyemitowany został reportaż o codziennej pracy kontrolerów biletów. W czasie tego tygodnia na antenie trzech stacji radiowych przeprowadzano konkursy, których zawartość merytoryczna dotyczyła ocieplania wizerunku kontrolera. Również na potrzeby akcji nieco zmodyfikowano stronę internetową, przygotowano także podstronę kampanii, gdzie znalazły się zdjęcia z kalendarza, sylwetki wszystkich występujących w kampanii kontrolerów, film wideo z sesji zdjęciowej oraz dokładny opis założeń akcji. Przygotowana została także z myślą o młodszych użytkownikach komunikacji zabawa quiz z pytaniami dotyczącymi zasad korzystania z autobusów i tramwajów. Rozwiązując test, można było otrzymać certyfikat znawcy komunikacji miejskiej, a przez kolejne zadania prowadził znany już kanarek Kazek maskotka KZK GOP. W ramach akcji można było także zdobyć drobne gadżety w konkursach przeprowadzanych za pośrednictwem gazety dla pasażerów Szlaki KZK GOP. Poznajmy się Tegoroczna akcja jest kolejnym elementem prowadzonych systematycznie od kilku lat działań, zmierzających do przełamywania negatywnego, stereotypowego wizerunku kontrolera pracującego w komunikacji miejskiej. To właśnie KZK GOP Strona tytułowa kalendarza z kontrolerami na rok 2014 (u góry). Pracownicy KZK GOP gościli w programie na żywo TVP 2 Pytanie na śniadanie 9 nr 3/2013

10 gorący temat Plakaty promujące kamapanię Spotkajmy się... zawisły na przystankach w miastach aglomeracji śląskiej w 2008 roku Fot. KZK GOP Fot. KZK GOP KZK GOP stawia na rozpoznawalność kontrolerów, przede wszystkim osób zatrudnionych na umowę o pracę, dlatego zawodowi kontrolerzy mają ujednolicony ubiór (błękitne koszule, krawaty, ciemne kurtki), co powoduje, że są dla pasażerów widoczni już z daleka. Kontroler nie musi być tajniakiem, ale właśnie charakterystycznym funkcjonariuszem tak aby pasażerowie od razu wiedzieli, że gdy wsiada on do autobusu czy tramwaju, należy wyjąć i pokazać bilet. 10 zajął się tym tematem po raz pierwszy w Polsce. W zapoczątkowanej w 2008 roku akcji Spotkajmy się wystąpili trzej zatrudnieni w KZK GOP kontrolerzy. Kampania ta również miała uświadamiać, że wykonujące zawód kontrolera osoby to ludzie sympatyczni i otwarci, a ich rolą jest pomaganie pasażerom i dbałość o to, aby wszyscy wywiązywali się ze swoich obowiązków, płacąc za usługę, jaką jest przejazd komunikacją miejską. Od czterech lat corocznie obchodzony jest Dzień Kontrolera w jego ramach odbyła się między innymi akcja Nie taki kanar straszny, w ramach której z kolei w formie satyrycznych rysunków, w krzywym zwierciadle, przedstawiano pracę kontrolera i jego zawodowe perypetie; organizowano także konkursy, w których pasażerowie mieli za zadanie wcielić się w rolę kontrolującego. Nie tylko wizerunek Nie wolno również zapominać, że prowadzone działania wizerunkowe od lat wspierane są konkretnymi rozwiązaniami i procedurami. Kontrolerzy pracujący w KZK GOP są starannie dobierani, muszą mieć odpowiednie predyspozycje, być ludźmi opanowanymi, kontaktowymi, umiejącymi wybrnąć z czasem bardzo trudnych sytuacji i nieprzyjemnych rozmów z pasażerami. Systematycznie prowadzone są ich szkolenia, a pracodawcy wymagają pracy zgodnej z przyjętymi w KZK GOP standardami. Na pewno budujący jest fakt, że starania Związku o odpowiedni dobór pracowników i dbałość o ich podejście do pracy powoli przynoszą widoczne rezultaty. Nastawienie podróżujących jest bardzo ważne, a, jak podkreślają sami kontrolerzy, powoli zmienia się ich postrzeganie wśród pasażerów komunikacji. Moim zdaniem można powiedzieć, że wszystkie te akcje już dały wyniki. Bardzo pozytywnym sygnałem jest fakt, że coraz rzadziej wśród podróżujących znajdują się adwokaci gapowiczów. Pasażerowie zrozumieli, że osoby, które jadą bez biletu, podróżują na koszt tych, które za przejazd uczciwie płacą mówi Tomek, jeden z biorących udział w tegorocznej akcji kontrolerów. Warto o tym pamiętać, ponieważ dochody ze sprzedaży biletów trafiają do wspólnej puli, z której opłacane są usługi wykonywane przez przewoźników (jest to zapłata za przewozy, a te pieniądze przeznaczane są przecież także na inwestycje zakup nowych autobusów, opłacenie firm sprzątających pojazdy i tak dalej). Ci, którzy nie kupują biletów, nie dokładają się do niej, jednocześnie korzystając z pieniędzy pozostałych pasażerów. Kontroler to nie tajniak KZK GOP stawia na rozpoznawalność kontrolerów, przede wszystkim osób zatrudnionych na umowę o pracę, dlatego zawodowi kontrolerzy mają ujednolicony ubiór (błękitne koszule, krawaty, ciemne kurtki), co powoduje, że są dla pasażerów widoczni już z daleka. Kontroler nie musi być tajniakiem, ale właśnie charakterystycznym funkcjonariuszem tak aby pasażerowie od razu wiedzieli, że gdy wsiada on do autobusu czy tramwaju, należy wyjąć i pokazać bilet. KZK GOP nie chodzi o to, żeby nakładać kary, lecz żeby pasażerowie uczciwie płacili komunikacja publiczna

11 gorący temat Fot. KZK GOP Fot. KZK GOP Sport jest wielką pasją Marka i Artura. Dlatego też w kalendarzu prezentują swoje ulubione dyscypliny za przejazd. Poprzez tę akcję chcemy zasygnalizować równocześnie nieuchronność kontroli oraz przypomnieć, że zakup i skasowanie biletu jest opłatą za wykonaną usługę. Natomiast jeśli ktoś podróżuje na gapę, musi być świadomy konsekwencji, jakie wynikają z tego faktu. W czasie tej kampanii przypominamy również, że jakiekolwiek przeróbki biletu w świetle prawa traktowane są jako fałszerstwo dokumentów. Wszystkie bilety mają nowoczesny system zabezpieczeń, drukowane są na papierze wodnym i posiadają hologram z logo KZK GOP i specjalny znak wodny każdy kontroler od razu się zorientuje, kiedy ma do czynienia z fałszywką wyjaśnia Roman Urbańczyk. Akcja w mediach Jak się okazało, takie przedstawienie kontrolerów bardzo skutecznie przełamywało pokutujący w powszechnym przekonaniu negatywny stereotyp dotyczący tego zawodu. Podejście do tematu wizerunku kontrolerów biletów okazało się na tyle nowatorskie, że wywołało ogromne zainteresowanie mediów. Inauguracja kampanii odbyła się podczas konferencji prasowej, zorganizowanej 12 września. Już wówczas można było zaobserwować duże zainteresowanie dziennikarzy, przede wszystkim mediów regionalnych i lokalnych, natomiast w ciągu kilku następnych dni okazało się, że temat skupił na sobie uwagę również mediów ogólnopolskich. Informacje dotyczące kampanii pojawiły się w praktycznie wszystkich publikatorach lokalnych (stacje telewizyjne, stacje radiowe, prasa, portale internetowe), ale także w mediach ogólnopolskich. O kampanii można było usłyszeć między innymi w głównym serwisie informacyjnym Programu Trzeciego Polskiego Radia, w paśmie ogólnopolskim TVP Info czy w TVN24. Tematem zainteresowały się także Wydarzenia (Polsat), emitując materiał w swoim wydaniu głównym. Przedstawiciele KZK GOP zaproszeni zostali także do programu Pytanie na śniadanie, gdzie przeprowadzono rozmowę dotyczącą akcji, pracy i specyfiki zawodu kontrolerów biletów. Fot. KZK GOP Od czterech lat corocznie obchodzony jest Dzień Kontrolera w jego ramach odbyła się między innymi akcja Nie taki kanar straszny, w ramach której w formie satyrycznych rysunków, w krzywym zwierciadle, przedstawiano pracę kontrolera i jego zawodowe perypetie 11 nr 3/2013

12 gorący temat zawód 12 Tomek Lubię pracę z ludźmi, a w czasie wolnym pielęgnuję swój ogród W 1993 roku powierzono mi obowiązki kontrolera biletów. Lubię kontakt z drugim człowiekiem. W tej pracy jest on bardzo ważny. To dla mnie pewien rodzaj wyróżnienia, że kolejny już raz mogę swoją osobą promować KZK GOP. Dzięki podobnym kampaniom zmienia się wreszcie nastawienie społeczne do naszej pracy i do nas samych. Nabyte doświadczenie w tym zawodzie ułatwia mi kontakty z innymi w życiu codziennym. Można powiedzieć, że kontroler z takim stażem pracy jak ja po części jest też dobrym psychologiem. Chwile wolne staram się spędzać z rodziną. Dużo czasu poświęcam też na pielęgnowanie mojego ogrodu. Po całym tygodniu ciężkiej pracy z ludźmi z przyjemnością zaszywam się w zaciszu mojego ogrodu w gronie najbliższych osób. Można powiedzieć, że po godzinach jestem ogrodnikiem. Fizyczna praca bardzo mnie relaksuje, jest odskocznią od codziennej pracy zawodowej. Damian Najlepsza część mojego dnia to chwile spędzane z rodziną Osiem lat pracuję jako kontroler biletów. Każdy dzień jest dla mnie wyzwaniem. Można poznać wielu ciekawych ludzi, ich zachowania. Biorę udział w akcji, bo chcę, aby ludzie inaczej zaczęli nas postrzegać. Dobrze by było, żeby w końcu nasz zawód spotkał się z ich zrozumieniem. Poza tym nie miałem wcześniej okazji uczestniczyć w takim przedsięwzięciu, a chciałem przeżyć ciekawą przygodę. Po pracy każdą wolną chwilę spędzam z rodziną, która jest dla mnie najważniejsza. Bardzo lubimy aktywny wypoczynek, dlatego bawimy się na placu zabaw czy boisku, jeździmy na rowerach. W domu czytamy bajki, wspólnie oglądamy filmy i gramy w gry planszowe. Cieszę się, że moje dzieci mogły wziąć udział w tej kampanii i liczę na to, że ludzie zobaczą, że kontroler jest zwyczajnym człowiekiem, który poza pracą ma podobne do nich życie. komunikacja publiczna

13 kontroler gorący temat Kuba Moją pasją jest muzyka. Po pracy gram na organach Jestem kontrolerem zawodowym od początku lipca tego roku. Od dzieciństwa pasjonowały mnie autobusy i komunikacja miejska, dlatego też zdecydowałem się na taką pracę. Zawód ten spra wia, że każdy dzień jest inny, nie ma monotonii, jak na przykład w pracy biurowej. Codzienne spotkania z ludźmi sprawiają, że staję przed nowymi wyzwaniami. Akcja, w której wziąłem udział, zmotywowała mnie jeszcze bardziej do pracy, gdyż mogę pokazać innym, że warto współpracować z kontrolerem i budować jego pozytywny wizerunek. Poza pracą pełnię funkcję organisty w kościele. Gram już prawie dziesięć lat i sprawia mi to wielką przyjemność. Tak więc, jako organista i kontroler, mam styczność z ludźmi, do których jestem bardzo przyjaźnie nastawiony. Artur W wolnym czasie gram z moimi chłopakami w piłkę Jako zawodowy kontroler w KZK GOP pracuję od kwietnia tego roku, jednak z tym zawodem związany jestem od dwudziestu lat. Lubię swoją pracę, a przede wszystkim bezpośredni kontakt z ludźmi. Każdego dnia mogę spotkać ciekawe osoby. To nie jest łatwa praca, zdarzają się też trudne chwile i nie tylko sympatyczni pasażerowie. Ale dzięki temu każdy dzień jest inny. Chciałbym, żeby pasażerowie docenili naszą pracę, zobaczyli, że wykonujemy swoje obowiązki sumiennie i nie jesteśmy wrogo do nich nastawieni, dlatego zdecydowałem się wziąć udział w tej kampanii. To dobre zajęcie, które tak samo, jak inne zawody, zasługuje na szacunek. Po pracy mój czas poświęcam rodzinie. Mam czterech synów i jak tylko możemy, bardzo aktywnie spędzamy każdą wolną chwilę. Lubimy grać w piłkę nożną. W przeszłości latałem na szybowcach, to była moja wielka pasja. 13 nr 3/2013

14 gorący temat zawód 14 Arek Jestem ojcem 6-letniego syna. Lubimy razem spędzać czas Kontrolerem biletów jestem już dwanaście lat. Lubię kontakt z ludźmi i to, co robię. To ciekawe zajęcie, gdyż codziennie są nowe wyzwania. Nie pierwszy raz biorę udział w podobnej akcji. Chcę pokazać, jak wygląda praca kontrolera, że nie jesteśmy tacy, jak często mówią o nas pasażerowie. Wykonujemy swoją pracę sumiennie i nie jesteśmy wrogo nastawieni do ludzi. Wcześniej nie bałem się reakcji ludzi, tego, że kiedy będę promował naszą pracę swoją osobą, spotkam się z negatywnym nastawieniem innych do mnie. Do tej pory, jeśli ktoś mnie rozpoznał na plakacie, uśmiechał się i był dla mnie sympatyczny. Teraz też nie mam żadnych obaw. W życiu najważniejsza dla mnie jest rodzina. Lubimy razem spędzać każdą chwilę. Mam sześcioletniego syna Dawida, z którym aktywnie spędzam wolny czas. Chodzimy na plac zabaw, gramy w piłkę. Syn bardzo lubi zwierzęta, dlatego jak tylko możemy, odwiedzamy śląskie ZOO. Sebastian Woda to nasza wspólna pasja Jako kontroler zawodowy pracuję już dwanaście lat. Bardzo lubię swoją pracę. Bywa trudna i ciężka, czasem niewdzięczna, ale właśnie przez spotkania z ludźmi jestem bogatszy o nowe doświadczenia. Często przez pasażerów jestem traktowany jak spowiednik, ponieważ zwierzają mi się ze swoich problemów i radości. Pamiętam do dzisiaj sytuację sprzed wielu lat, kiedy w czasie kontroli w Gliwicach jedna z pasażerek powiedziała do mnie i moich kolegów: Uśmiechnijcie się, panowie. Zacząłem sprawdzać bilety z uśmiechem na ustach i wtedy usłyszałem od tej pani, że uśmiech trwa tylko przez chwilę, a pozostaje w człowieku na dłużej. Dlatego w pracy i poza nią to właśnie uśmiech zawsze mi towarzyszy. To taka moja dewiza kontrolerska. Dlatego też mój udział w tej akcji. Po pracy jestem przede wszystkim tatą pięcioletniego Igora. Naszą wspólną pasją są sporty wodne. Każdą wolną chwilę spędzamy razem na zabawie. Lubimy nowe i ciekawe wyzwania, którym staramy się sprostać. komunikacja publiczna

15 kontroler gorący temat Sylwia Po kontroli pomagam bezdomnym zwierzętom Jestem związana z KZK GOP od lutego tego roku. W mojej pracy najbardziej lubię niepowtarzalność każdego dnia i kontakt z ludźmi o przeróżnych zawodach. Przez udział w kampanii chcę pokazać wszystkim, że kontrolerzy, którzy nie zawsze są pozytywnie odbierani przez społeczeństwo, to ludzie wrażliwi. Mam normalną rodzinę, zainteresowania, przyjaciół. Szanuję swoją pracę i ludzi, z którymi się spotykam. Mój wolny czas jest wypełniony po brzegi różnego rodzaju zajęciami. Jednak najwięcej poświęcam go na pomoc bezdomnym czy dzikim zwierzętom, które uległy wypadkom komunikacyjnym lub są ofiarami bestialskich czynów człowieka. Daje mi to ogromną satysfakcję. Dużą część czasu zajmuje mi również odnawianie mebli i pomieszczeń mieszkalnych. Farby, tapety, tynki, drewno, przerabianie, odnawianie i to wszystko w rytmie muzyki klasycznej. To zajęcie, w którym kreatywność i pomysłowość nie zna granic. Adrian Kocham prędkość. Po pracy jeżdżę na motorze Mój staż w KZK GOP jako kontrolera biletów jest dość krótki, ponieważ zostałem zatrudniony w lipcu tego roku. W swojej pracy przede wszystkim najbardziej lubię bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem. Poprzez udział w akcji chcę przynajmniej w jakimś stopniu polepszyć wizerunek kontrolera oraz kontakt między nami a pasażerami. Ludzie nie zawsze dobrze nas postrzegają, a przecież nie jesteśmy źli, nie czekamy tylko na okazję, żeby kogoś złapać i wlepić mu mandat. Przeciwnie, w tym zawodzie pracują osoby życzliwe, które dobrze wykonują swoją pracę. W wolnym czasie kocham jazdę na motocyklach. Co konkretnie? Kiedy zakładam kask, świat wygląda zupełnie inaczej. Zdecydowanie wszystko wokół mnie jest wyłączone, słyszę tylko swoje myśli, a w tle wyłącznie ryk silnika. Coraz szybciej widzę uciekające pasy jezdni. Ogromna adrenalina, a to naprawdę uzależnia. 15 nr 3/2013

16 gorący temat zawód 16 Jacek Najważniejsze wydarzenie tego roku pierwszy dzień syna w szkole Osiem lat jestem kontrolerem biletów. Każdy dzień jest inny, nigdy nie wiadomo, z kim się spotkam i co mnie spotka. Jest to naprawdę ciekawe zajęcie. Bardzo lubię swoją pracę i nie wstydzę się tego, że jestem kontrolerem biletów. Biorę udział w akcji, bo chcę pokazać, że kontrolerzy to tacy sami ludzie, jak nasi pasażerowie. Nie jesteśmy ich wrogami, chcemy im pomagać. Wolny czas lubię spędzać z rodziną, a szczególnie z synem Oskarem, który w tym roku rozpoczął naukę w szkole. To dla nas ważne wydarzenie. Po pracy chętnie gramy w piłkę, jeździmy na rolkach, chodzimy na basen. Lubimy aktywnie spędzać czas. Mariusz Wolny czas poświęcam rodzinie Od dziesięciu lat zajmuję się zawodowo kontrolą biletów. Najbardziej lubię w tej pracy kontakt z ludźmi. Nie pierwszy raz już biorę udział w podobnej akcji. Nie wstydzę się tego, co robię. Chcę, żeby wszyscy zobaczyli, że jest to normalna praca, jak każda inna. Nie jest to złe zajęcie, a niestety niektórzy tak postrzegają nasz zawód. W życiu codziennym jestem taki sam, jak inni, mam swoje pasje, marzenia, kocham rodzinę. To właśnie jej poświęcam każdą wolną chwilę, bo rodzina jest dla mnie najważniejsza. Jestem tatą Malwiny i Mateusza. Często wspólnie spędzamy czas na zabawie. Takie chwile bardzo mnie relaksują po codziennej pracy. komunikacja publiczna

17 kontroler gorący temat Gabrysia W pracy noszę uniform, po godzinach wybieram swój styl Z KZK GOP związana jestem od trzech i pół roku. W tej pracy cenię sobie kontakt z drugim człowiekiem, ponieważ można tutaj jak nigdzie indziej zetknąć się z różnorodnością ludzkich charakterów. Poprzez udział w kampanii chcę pokazać innym, że praca kontrolera, choć nie jest łatwa, może być też wykonywana przez kobiety, równie dobrze jak przez mężczyzn. Po kontroli poświęcam czas mojemu wnukowi. Bardzo lubię w wolnych chwilach oddawać się przyjemnościom, takim jak zakupy. W pracy nosimy uniform, a poza nią wybieram swój styl. Lubię także dobre kino i ciekawe książki. Marek Sport jest ważną częścią mojego życia Jestem kontrolerem biletów niecałe cztery lata. Ta praca nie należy do nudnych, cały czas coś się dzieje i nieustannie jestem w ruchu. Lubię się odnajdywać w trudnych i nietypowych sytuacjach. Jestem otwarty na nowe wyzwania, dlatego zdecydowałem się wziąć udział w kampanii. Chcę pokazać pasażerom, że kontroler to nie nudny i zgorzkniały człowiek, ale zadowolona z życia i tryskająca optymizmem oraz energią osoba. Po pracy to sport jest ważną częścią mojego życia, dlatego staram się aktywnie spędzać czas. Gram w koszykówkę, piłkę nożną, siatkówkę, pływam, chodzę na siłownię. Lubię spędzać czas również w gronie moich przyjaciół. 17 nr 3/2013

18 Fot. Tomasz Knapik iderzy rynku l Praca kontrolerów biletów to olbrzymie wyzwanie i ryzyko. To chyba jeden z najbardziej nieszanowanych i nielubianych zawodów w Polsce. Czy rzeczywiście tak jest? Zawodowi kontrolerzy KZK GOP po raz kolejny próbują zmienić takie stereotypowe myślenie oraz nastawienie społeczne. O swojej pracy oraz udziale w kampanii: Zawód: kontroler opowiada Tomasz Musioł, kierownik Referatu Kontroli Biletów KZK GOP w rozmowie z Katarzyną Migdoł-Rogóż. Ludzie uśmiechają się do mnie 18 Katarzyna Migdoł-Rogóż: Nie pierwszy już raz promuje Pan swoją twarzą KZK GOP. Dlaczego zdecydował się Pan wziąć udział w kolejnej akcji? Tomasz Musioł: To dla mnie pewien rodzaj wyróżnienia, że mogę swoją osobą promować instytucję, w której jestem zatrudniony. Wbrew ogólnie panującej opinii nie spotkały mnie z tego tytułu żadne przykrości, wręcz odwrotnie. Spotykałem się z pozytywnymi reakcjami ludzi, którzy rozpoznawali mnie na plakatach poprzednich kampanii. Uśmiechali się do mnie, zagadywali. Tym razem to nie będą już tylko plakaty, ale również zdjęcia w kalendarzu na rok W 2008 roku było nas trzech, teraz jest nas więcej (śmiech). Ale ludzie nie zawsze dobrze postrzegają Was i Waszą pracę. Kontroler to zwyczajny człowiek, który wykonuje swoją pracę. Ona nie polega tylko na nakładaniu kar za jazdę bez biletu i inne naruszenia taryfy. Działamy dla dobra wszystkich pasażerów. Można powiedzieć, że służymy im zawsze pomocą. Żaden prawidłowo podróżujący pasażer nie ma się czego obawiać. Czemu służą tego typu kampanie społeczne? Na pewno takie akcje są bardzo potrzebne. Z jednej strony przypominają pasażerom o ich obowiązkach, które mają podróżując komunikacją miejską, z drugiej pokazują, że kontroler jest pozytywnie nastawiony do pasażerów, nie jest ich wrogiem, a wręcz może służyć pomocą. Jakie są te obowiązki pasażerów? Chodzi mi głównie o płacenie za przejazd środkami komunikacji publicznej. Za usługę należy się zapłata, a podróż bez ważnego biletu jest jak kradzież na przykład chleba z piekarni. Nie wszyscy to rozumieją lub nie chcą rozumieć, bo wciąż jeszcze mamy wielu gapowiczów. Czy takie kampanie przynoszą jakieś efekty? Przede wszystkim, co ważne, zmieniło się nastawienie społeczne do naszej pracy i do nas samych, zwłaszcza komunikacja publiczna

19 liderzy rynku Tomasz Musioł od dwudziestu lat jest kontrolerem biletów. Nie pierwszy już raz promuje swoją twarzą Komunikacyjny Związek Komunalny GOP wśród pasażerów, którzy uczciwie płacą za przejazd. Dawniej, kiedy ujawnialiśmy osobę jadącą bez biletu, często pojawiali się tak zwani adwokaci gapowiczów, którzy próbowali wymóc na nas odstąpienie od nałożenia kary i tłumaczyć ich brak biletu. Obecnie świadomość w tym zakresie jest większa. Ludzie zdają sobie sprawę z tego, że komunikacja kosztuje i w dużej części utrzymywana jest z wpływów uzyskanych ze sprzedaży biletów. I to właśnie ci uczciwi pasażerowie ponoszą koszty tych, którzy nie płacą za przejazd. Dlatego reakcje są już zupełnie inne. Ludzie popierają nasze działania, a negatywnie postrzegają gapowiczów. To jest właściwa postawa. Pod tym względem doganiamy powoli Europę. Nie bał się Pan, że będzie wytykany palcami na ulicy: A, to ten kobuch z plakatu? Nigdy się tego nie obawiałem, nie wstydzę się swojej pracy. Wszyscy moi sąsiedzi wiedzą, gdzie pracuję i mam z nimi bardzo dobre relacje. Jeśli swój zawód wykonuje się sumiennie, odpowiedzialnie i rzeczowo, a do tego w sposób kulturalny, to nawet nie ma problemów z gapowiczami. Bardzo często zdarza się tak, że ludzie, których nie kojarzę, kłaniają mi się w autobusie czy na przystanku. Po krótkiej rozmowie okazuje się, że kiedyś dostali ode mnie mandat i nie mają do mnie z tego powodu żalu. Od kiedy jest Pan kontrolerem biletów? W 1993 roku powierzono mi obowiązki kontrolera w ówczesnym PKM Gliwice. Z chwilą przystąpienia gminy Gliwice do KZK GOP zostałem przeniesiony do tej firmy, gdzie pracuję do dnia dzisiejszego. 19 nr 3/2013

20 liderzy rynku Po pracy pan Tomasz zaszywa się w zaciszu swojego ogrodu w gronie najbliższych. Dużo czasu poświęca na pielęgnowanie roślin 20 Co najbardziej lubi Pan w swojej pracy? Lubię kontakt z drugim człowiekiem. W tej pracy jest on bardzo ważny. Na co dzień spotykam różne osoby, które mają odmienne typy charakterów. Przez te wszystkie lata, dzięki tym kontaktom świetnie potrafię rozpoznać, czego mogę się spodziewać po danym człowieku, jak on mniej więcej zareaguje. Można powiedzieć, że kontroler z takim stażem pracy jak ja po części jest też dobrym psychologiem. Nabyte doświadczenie ułatwia mi kontakty z innymi w życiu codziennym. Nauczyłem się, że nigdy nie warto reagować w sposób agresywny i arogancki, nawet jeśli druga strona przejawia takie nastawienie czy wręcz prowokuje. Zawsze staram się być opanowany i odnosić się w sposób łagodny i grzeczny nawet do najbardziej agresywnych pasażerów. Jednak Wasza praca bywa trudna i niebezpieczna. Rzeczywiście to trudna profesja. Bardzo często dochodzi do scysji z pasażerami. Niejednokrotnie kontrolerzy zostali pobici przez agresywnych podróżnych. Mnie też się to kiedyś przydarzyło, gdy byłem jeszcze mniej doświadczony. Patrząc z perspektywy czasu, myślę, że teraz postąpiłbym inaczej i może udałoby się uniknąć tej przykrej sytuacji. Chodzi o to, aby wyczuć tę niewidzialną granicę, kiedy czasami należy odpuścić. W niektórych przypadkach nie ma fizycznej możliwości skutecznego wyegzekwowania należności od gapowicza. W takich sytuacjach oczywiście zwracamy się o pomoc do policji czy straży miejskiej, jednak nie zawsze ta pomoc może nadejść tak szybko. KZK GOP stawia na rozpoznawalność kontrolerów ujednolicony ubiór (błękitne koszule, krawaty, ciemne kurtki), dlaczego? Dzięki strojom służbowym jesteśmy rozpoznawalni i widoczni z daleka. Takie działania prewencyjne znacznie ułatwiają nam pracę. Kiedy pasażerowie nas widzą, od razu kasują bilety, a jeśli ich nie mają kupują. Nieraz sprawdzałem bilety bez stroju służbowego i wiem z doświadczania, że pasażerowie zupełnie inaczej reagują na umundurowanego kontrolera. Postrzegają go jako funkcjonariusza i raczej nie podważają jego decyzji. Tak wyglądają zawodowi kontrolerzy, ale są jeszcze ci nazywani przez pasażerów tajnia kami. To kontrolerzy na umowę-zlecenie, których potocznie nazywamy społecznymi. Rzeczywiście nie są oni naszymi pracownikami, a jedynie przeprowadzają kontrolę biletów w pojazdach obsługiwanych przez KZK GOP. Zawodowi kontrolerzy nie zajmują się tylko sprawdzaniem biletów, ale również kontrolą jakości usług, świadczonych przez naszych przewoźników, infrastruktury przystankowej oraz sieci dystrybucji biletów. Kontrolerzy dbają także o bezpieczeństwo w autobusach i tramwajach. Co ważne, dzięki naszej pracy spada odsetek nieuczciwych pasażerów. Kontrolerzy zawodowi pracują od szóstej do dwudziestej drugiej, a w razie potrzeby również w godzinach nocnych. Natomiast ci na umowę-zlecenie kontrolę przeprowadzają w ciągu całej doby. Czego można życzyć kontrolerom w dniu ich święta, czyli 21 września? Jak najmniej gapowiczów, samych uśmiechniętych i zadowolonych pasażerów oraz wzajemnej życzliwości w relacjach kontroler pasażer. Wystarczy jeden mały uśmiech, pozytywny gest, a zarówno praca kontrolera, jak i podróż pasażera stają się przyjemniejsze. To właśnie wzajemna życzliwość może wnieść wiele pozytywnej energii w nasze codzienne życie. komunikacja publiczna

21 Świat pędzi do przodu, a my razem z nim. Nierzadko uważamy, że zasady savoirvivre u to do niczego niepotrzebne, śmieszne starocie. Jesteśmy przecież nowocześni, nie zawracamy sobie głowy nieistotnymi drobiazgami. Bo jakież znaczenie ma to, jak będziemy jeść rybę, w jakich kieliszkach pijemy wino, a w jakich szampana, czy ustąpimy komuś miejsca, że kiedy słuchamy muzyki, całe otoczenie słucha jej razem z nami? Przeklinamy? Przecież wszyscy tak mówią! Savoir-vivre w komunikacji miejskiej Z czasów licealnych pamiętam panią profesor od fizyki, która robiła wykłady kolegom, gdy trzymali ręce w kieszeniach rozmawiając z zadatkami na kobiety, jak nazywała młodą płeć piękną inna nasza nauczycielka. A nie daj Boże, żeby ktoś trzymał ręce w kieszeniach, gdy rozmawiał z panią profesor. Oj, miał wtedy za swoje. Wówczas wydawało mi się, że pani profesor trochę przesadza. Robi problem z byle powodu. Ale z czasem, gdy wiosen mi przybywa, a wraz z nimi doświadczeń i spostrzeżeń, stwierdzam, że jednak to pani profesor miała rację, próbując wtłoczyć w te nasze młode główki pewne zasady, które wówczas wydawały się nam niepotrzebne, może nawet archaiczne, ale dziś jednak ułatwiają życie i nam, i osobom, które z nami przebywają. Co przeszkadza w komunikacji miejskiej? Jak się zasady dobrego wychowania odnoszą do komunikacji miejskiej? Czy w ogóle mają jakieś znaczenie? Zwykle wydaje się, że jeśli myślimy o zastrzeżeniach dotyczących komunikacji publicznej, związane są one z samym jej funkcjonowaniem: punktualnością pojazdów, częstotliwością kursowania, komfortem jazdy i tak dalej. Jeżeli takie uwagi docierają do ZTM, są one wszystkie oczywiście wyjaśniane, bo przecież celem instytucji jest organizacja dobrej komunikacji w Gdańsku. Istnieje jednak druga duża grupa skarg, związanych także z komfortem jazdy, ale wynikających z zachowania innych współpasażerów. Pochodzą one zarówno od osób korzystających z publicznych środków transportu, jak i od kierowców komunikacji miejskiej. Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku postanowił sprawdzić, co najbardziej przeszkadza osobom korzystającym z gdańskiej komunikacji publicznej u współpasażerów. W dniach od 26 marca do 14 kwietnia br., wspólnie z Referatem Badań i Analiz Społeczno-Gospodarczych Urzędu Miejskiego w Gdańsku, przeprowadził badania ankietowe pod hasłem: Nie jesteś jedynym pasażerem komunikacji miejskiej. Ogółem w badaniu wzięło udział 1368 osób. Największą grupę respondentów stanowiły osoby w wieku lata (74 procent). Badanie zostało przeprowadzone metodą ankiety online oraz w formie ankiety papierowej, dostępnej w Punktach Obsługi Klienta Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku. Zdecydowana większość osób biorących udział w badaniu wypełniła kwestionariusze online i być może z tego wynika taki, a nie inny rozkład wiekowy ankietowanych. Kwestionariusz dotyczył zachowań współpasażerów stanowiących dużą uciążliwość dla innych i nieprzypadkowo nie zawierał pytań dotyczących picia alkoholu czy też palenia Fot. Winipeg Kanada Fot nalizy i opinie a ALINA ŻARNOCH-GARNIK Kierownik Działu Marketingu i Promocji Transportu, Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku nr 3/2013