RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY POLSKA Patent dodatkowy do patentunr Int. Cl.5 E21D 5/04 Zgłoszono: (P ) Pierwszeństwo URZĄD PATENTOWY RP Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano: Twórcywynalazku: Eugeniusz Kosta, Zenon Nowak, Emil Słota, Antoni Gołaszewski, Marian Pokultynis, Andrzej Sławik Uprawniony z patentu: Przedsiębiorstwo Robót Górniczych, Katowice (Polska) Sposób naprawy uszkodzonych fragmentów obudowy wyrobisk górniczych Przedmiotem wynalazku jest sposób naprawy i elastycznego zabezpieczania uszkodzonych fragmentów obudowy murowej wyrobisk górniczych, a zwłaszcza wyrobisk pionowych. Wyrobiska górnicze w czasie normalnej ich eksploatacji ulegają różnym naprężeniom góro tworu, która często powodują uszkodzenia większych lub mniejszych fragmentów ich obudowy. Na takie uszkodzenia szczególnie podatna jest szybowa obudowa murowa, betonowa lub wyko nana z prefabrykatów. Dotychczas najczęściej spękaną lub złuszczoną obudowę wyrobisk piono wych usuwano fragmentami i uzupełniano te fragmenty nową obudową powiązaną trwale z calizną górotworu i z istniejącą, nienaruszoną jeszcze obudową. Taki sposób monolitycznego wiązania nowej obudowy ma tę wadę, że przy następnym, nawet niewielkim ruchu górotworu następuje ponowne spękanie obudowy, co wymaga niezwłocznego, dodatkowego jej zabezpieczenia celem przeciwdziałaniu powstałemu zagrożeniu. Z opisu polskiego patentu nr znany jest sposób naprawy uszkodzonych fragmentów obudowy szybu górniczego polegający na tym, że w obrębie strefy zniszczonej obudowy umieszcza się specjalne urządzenie. Urządzenie to składa się z płyt, które zakłada się i dociska do uszkodzo nego miejsca obudowy oraz z konstrukcji wsporczej rozpieranej o lico obudowy. Płyty tego urządzenia mają szereg otworów, które w przypadku wypływu kurzawki, wykorzystuje się do kontrolowanego wypływu wody i do wiercenia otworów mrożeniowych o żądanej długości. Po wywierceniu tych otworów uzbraja się je w instalację mrożeniową, a po zamrożeniu górotworu usuwa się fragmenty zniszczonej obudowy i na to miejsce zabudowuje się nową obudowę. Inny sposób naprawy zniszczonych fragmentów obudowy górniczych wyrobisk pionowych znany jest z opisu polskiego patentu nr Sposób ten polega na tym, że miejsca uszkodzone osłania się stalowymi płytami przymocowanymi do obudowy nienaruszonej, po czym przestrzeń pomiędzy tymi płytami a obudową uszkodzoną wypełnia się masą uszczelniającą. Oba opisane sposoby jakkolwiek spełniają swoje zadania mają tę wadę, że nie zabezpieczają one obudowy przed dalszym niszczącym działaniem naprężeń górotworu. Poza tym są to sposoby dość pracochłonne i wymagają stosowania specjalnych urządzeń.

2 Wymienionych wad i niedogodności nie ma sposób naprawy uszkodzonych fragmentów obudowy wyrobisk górniczych będący przedmiotem niniejszego wynalazku. Istota tego sposobu polega na usunięciu zniszczonych i popękanych fragmentów obmurza poprzez urobienie uszko dzonej obudowy. Następnie fragmenty te osłania się segmentowymi pierścieniami z rozporami, które mocuje się do nienaruszonej obudowy za pomocą kotwi, po czym pomiędzy tymi pierście niami a calizną umieszcza się siatkę metalową. Końce poszczególnych odcinków tej siatki łączy się ze sobą za pomocą pionowych rur o średnicy około 50 mm. Ponadto na obu końcach każdego segmentu pierścieni i rozpór wykonuje się podłużne otwory. Na koniec tak wykonaną konstrukcję osłania się szalunkiem i przestrzeń pomiędzy tym szalunkiem a calizną wypełnia się masą uszczel niającą, korzystnie betonem. Takisposób naprawy uszkodzonych fragmentów obudowy wyrobisk górniczych pozwala uodpornić tę obudowę na wszelkie deformacje wyrobiska wynikające z wpły wów eksploatacji górnieczej i naprężeń górotworu. Poza tym sposób ten znacznie ułatwia monto wanie elementów konstrukcyjnych w każdych warunkach górniczo - geologicznych. Przedmiot wynalazku jest dokładniej wyjaśniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia fragment naprawianej obudowy szybowej w widoku z boku, fig. 2 - ten sam fragment w widoku z góry, fig. 3 - szczegół A" połączenia dwóch segmentów pierścienia w widoku z przodu, fig. 4 - ten sam szczegół w widoku z góry, fig. 5 - szczegół B" połączenia pierścienia z rozporami w widoku z przodu, fig. 6 - ten sam szczegół w widoku z góry, fig. 7 - szczegół C" zamocowania siatki na rurze w widoku z boku, a fig. 8 - ten sam szczegół z góry. Jak uwidoczniono na rysunku naprawa uszkodzonego fragmentu obudowy górniczego wyro biska pionowego, zgodnie z wynalazkiem odbywa się w następujący sposób. Najpierw za pomocą młotków odbudowy lub innych narzędzi usuwa się zniszczona fragmenty obudowy wyrobiska. Następnie za pomocą kotwi 1 do nienaruszonej jeszcze obudowy mocuje się segmentowe pierścienie 2 rozmieszczone tak, aby swoim zasięgiem obejmowały zarówno zniszczone fragmenty obudowy jak i przylegające do nich nienaruszone obmurze obudowy tego wyrobiska. Sąsiednie pierścienie 2 łączy ze sobą za pomocą rozpór 3, których ilość zależy od średnicy szybu i w zasadzie nie powinna być mniejsza niż cztery. Poszczególne segmenty pierścieni 2 oraz rozpory 3 są wykonane z metalowych kształtowników, korzystnie z ceowników zaopatrzonych na obu końcach w podłużne otwory 4 umożliwiające ich ściskanie lub rozciąganie wskutek ruchów górotworu. Pomiędzy tak wykonaną konstrukcję złożoną z pierścieni 2 i z rozpór 3 a calizną umieszcza się siatkę metalową 5 o oczkach nie większych niż 20X20 mm i średnicy drutu od 1 do 1,5 mm. Siatkę tę montuje się podwójnie odcinkami łączonymi za pomocą rur 6 o średnicy około 50 mm, przy czym końce poszczególnych odcinków sę wyprofilowane tak, że istnieje możliwość wyciągania siatki 5 w przypadku odkształcania się obudowy wyrobiska. Na koniec tak wykonaną konstrukcję zabezpie czającą obmurze osłania się szalunkiem i przestrzeń pomiędzy tym szalunkiem a calizną wypełnia się szczelnie masą uszczelniającą, korzystnie betonem. W uzasadnionych ruchowo przypadkach można stosować tylko siatkę 5 mocowaną do obu dowy za pomocą kotwi 1 i rur 6, które pozwalają zabezpieczać obudowę wyrobiska w razie wystąpienia jego deformacji pod wpływem naprężeń górotworu. W takim przypadku zarówno sama siatka 5 jak i rury 6 umożliwiają rozciąganie się obudowy jednak bez jej zniszczenia. Ewentualnie pęknięcia przy dużych deformacjach obudowy mogą wystąpić tylko wzdłuż osi podłużnych rur 6. Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób naprawy i elastycznego zabezpieczenia uszkodzonych fragmentów obudowy wyro bisk górniczych, a zwłaszcza wyrobisk pionowych, znamienny tym, że najpierw po usunięciu zniszczonych i popękających fragmentów obmurza za pomocą kotwi (1) mocuje się segmentowe pierścienie (2) z rozporami (3) tak, aby osłaniały one zniszczone fragmenty obudowy i część nienaruszonej jeszcze obudowy, a następnie między tymi pierścieniami a calizną umieszcza się metalową siatkę (5), której poszczególne odcinki łączy się ze sobą końcami za pomocą pionowych rur (6) o średnicy około 50 mm, a na koniec tak wykonaną konstrukcję osłania się szalunkiem i

3 przestrzeń pomiędzy tym szalunkiem a betonem calizną wypełnia się masą uszczelniającą, korzystnie 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że segmenty pierścieni (2) i rozpory (3) wykonuje się z metalowych kształtowników, korzystnie z ceowników, które na obu końcach wyposaża się w podłużne otwory (4). 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że po usunięciu zniszczonych i popękanych fragmentów obmurza za pomocą kotwi (1) do obudowy wyrobiska mocuje się siatkę metalową (5), której poszczególne odcinki łączy się ze sobą końcami za pomocą pionowych rur (6) o średnicy około 50 mm, po czym całość osłania się szalunkiem i przestrzeń pomiędzy tym szalunkiem a calizną wypełnia się masą uszczelniającą, korzystnie betonem. Fig. 1 Fig. 2

4 Szczegół A < > A. Z A i / Fig. 3 ^-t----=h T--4-H-/- \ FigA Szczegot B 3_ A. 2» ^5 Rfw "r* IrI Fig. 6

5 Szczegół C Fig. 7 Fig.8