Czarnogóra przegląd gospodarczy

Transkrypt

1 Czarnogóra przegląd gospodarczy 31 sierpnia 2011 Ceny paliw nie ulegną zmianie w ciągu najbliższych 15 dni Detaliczne ceny paliw w Czarnogórze nie ulegną zmianie w ciągu najbliższych 15 dni podała agencja Minabusiness. Litr bezołowiowej benzyny Super Plus 98 i Euro Super 95 przez kolejne 2 tygodnie kosztował będzie 1,36 i 1,34 euro, podczas gdy ceny eurodiesla i oleju napędowego pozostaną na poziomie 1,28 euro i 95 eurocentów. Maksymalne detaliczne ceny paliw w Czarnogórze zmieniają się co drugi poniedziałek w zależności od zmian cen produktów naftowych na rynku światowym (Mediterranean Platt s Ground) i wahań walutowych euro i amerykańskiego dolara. Ceny paliw w Czarnogórze nie zmienią się do następnego obrachunku 12 września. Znaczne zmiany cen paliw miały miejsce w Czarnogórze w połowie marca, kiedy to przekroczyły one rekordowe ceny z lata 2008 roku. Ceny detaliczne produktów naftowych są od tego czasu jak twierdzi rząd na podobnym poziomie. Rząd wyjaśnia, że ceny paliw w Czarnogórze wzrosły w stosunku do tych uważanych za rekordowe z lata 2008 roku z powodu wahań na rynkach walutowych i zwiększenia akcyzy. W kwietniu rząd zdecydował, że dla wybranych zmniejszy akcyzę o 20 centów. Niższa akcyza została wprowadzona w celu złagodzenia wahań inflacji w Czarnogórze. Obniżenie ceny dotyczy firm z branży piekarskiej, przewozowej z wyłączeniem taksówkarzy, przetwórstwa i budownictwa. 30 sierpnia 2011 Szukają pieniędzy na autostradę Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej 8 września oficjalnie złoży wniosek do nowo powstałego Funduszu Inwestycyjnego dla Bałkanów Zachodnich o dofinansowanie technicznego wsparcia projektu budowy autostrady Bar-Boljare. Realizacja najdroższego projektu infrastrukturalnego w historii Czarnogóry tkwi w martwym punkcie już od dwóch lat. Najpierw rząd prowadził rozmowy z chorwacką firmą Konstruktor i grecko-izraelskim konsorcjum Aktor Sikun Binui, które przedstawiły najlepsze oferty w przetargu na budowę autostrady. Ponieważ jednak dwóm partnerom nie udało się zapewnić odpowiednich gwarancji bankowych, rozpoczęły się długotrwałe negocjacje z firmami chińskimi, które nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, w związku z czym rząd w maju w Brukseli zadecydował o realizacji projektu we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, pod patronatem Unii Europejskiej. 29 sierpnia 2011 Żądają równych praw Rosnące zainteresowanie zagranicznych inwestorów czarnogórskim rynkiem to efekt pozytywnego klimatu inwestycyjnego. Niemniej, aby przyciągnąć jeszcze więcej chętnych, należałoby zrównać prawa firm czarnogórskich i zagranicznych oraz znieść dodatkowe ograniczenia dotyczące obcokrajowców. Pewne kroki w tym kierunku zostały już poczynione, jednak wiele jeszcze pozostaje w tej kwestii do zrobienia. Mimo

2 niedawnych zmian w Ustawie o inwestycjach zagranicznych, wciąż możliwe są ulepszenia. Należy usprawnić proces zatrudniania obcokrajowców, a także rejestracji działalności i wydawania zezwoleń. Potencjalni inwestorzy zwracają uwagę na prawodawstwo i jego stan często decyduje o ich wejściu na dany rynek. Na podst. dan.co.me, vijesti.me, tłum. i red. Izabela Dąbrowa 14 sierpnia 2011 Dług publiczny Czarnogóry 44% PKB Dług publiczny Czarnogóry pod koniec lipca tego roku wynosił 1,4 mld euro, co stanowi 44% produktu krajowego brutto ogłosiło Ministerstwo Finansów. Największą część długu stanowią zobowiązania w stosunku do zagranicy, które wynoszą ponad miliard euro, czyli 33% PKB, podczas gdy wartość długu wewnętrznego wyniosła 348 mln euro. Dług państwowy zmniejszył się o 21,5 mln euro w porównaniu z końcem czerwca tego roku podano w oświadczeniu. 13 sierpnia 2011 Informacja o sytuacji banków w I połowie 2011 r. Bank NLB Montenegrobanka zamknął pierwszą połowę tego roku z zyskiem netto w wysokości 117 tys. euro, dwa razy mniejszym niż w analogicznym okresie w roku ubiegłym. Dla porównania Erste w tym samym okresie podwoił zyski w stosunku do poprzedniego roku wyniosły one 1,34 mln euro. Erste bank zanotował przychód netto z odsetek w wysokości 9,03 mln euro, czyli o 8,4% więcej niż w pierwszym półroczu 2010 r. Przychód netto z opłat i prowizji wzrósł o 37,3%, do 1,3 mln euro, podczas gdy zysk przed opodatkowaniem był dwukrotnie większy w stosunku do roku ubiegłego i wyniósł 1,49 mln euro. Rezerwy banku wzrosły o 725 tys. euro, a zysk nie podzielony wyniósł prawie 18,5 mln euro. Ogółem aktywa Erste banku na koniec II kwartału wyniosły 272,5 mln euro, czyli o 22% więcej niż w tym samym okresie w Największy udział w aktywach mają kredyty i pożyczki 212,17 mln euro, podczas gdy na środki pieniężne i środki w Banku Centralnym przeznaczane jest 29,58 mln euro. Erste bank działa w Czarnogórze od 2008 roku, kiedy Erste Steirmarkische z Rijeki kupił Bank Opportunity. W oświadczeniu o sytuacji banku NLB Montenegrobanka opublikowanym na stronie Komisji Papierów Wartościowych (KHV) podano, że na koniec szóstego miesiąca bank odnotował przychód netto z odsetek w wysokości 10,75 mln euro, o 13,1% więcej niż w porównywanym okresie. Przychód netto z opłat i prowizji spadł o 2%, na 3,2 mln euro, podczas gdy zysk przed opodatkowaniem był 2,2 razy mniejszy i wynosił 129 tys. euro. 30 czerwca rezerwy banku wynosiły 2,34 mln euro, a zysk nie podzielony prawie 13,05 mln euro. Ogółem aktywa NLB Montenegrobanki na koniec II kwartału wynosiły 522,2 mln euro, 4% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Największy udział w aktywach mają kredyty i pożyczki 421,75 mln euro, podczas gdy inne środki stanowią 69,05 mln euro. Większościowym właścicielem banku z 89,95% udziałów jest Nova Ljubljanska Banka. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju ma 6,83% udziałów, a pozostali właściciele poniżej 1% udziałów. Podgoricki bank Societe Generale, jak ogłosił Dan, zakończył pierwsze półrocze z zyskiem w wysokości 625 tys. euro, podczas gdy w analogicznym okresie ubiegłego roku bank zanotował ponad pół miliona strat.

3 12 sierpnia 2011 Przetarg na sprzedaż Ski Centrum Durmitor Przetarg na sprzedaż Ski Centrum Durmitor może być rozpisany dopiero po decyzji sądu o zwrocie własności, która jest teraz w posiadaniu firmy Grbović i wycenie jej wartości powiedział syndyk masy upadłości Čedo Gospić. Dodał, że medialne domniemania co do ceny są nierealne, ponieważ nikt nie może wiedzieć, na ile wyceniona zostanie wartość majątku Ski Centrum. Nie znam w czyim interesie jest publikowanie takich spekulacji, które niepokoją pracowników, byłych akcjonariuszy i mieszkańców Žabljaka powiedział Gospić. Zdementował on pogłoski o ogłoszeniu w ciągu najbliższych kilku dni sprzedaży przedsiębiorstwa po cenie co najmniej 900 tys. euro. Jako syndyk wiedział bym pierwszy o tym, kiedy i w jakiej cenie coś ma zostać sprzedane powiedział Gospić. Dodał, że najpierw należy przede wszystkim rozwiązać wszystkie spory, które toczą się wokół Ski Centrum. Postępowanie, w trakcie którego rozstrzygnięta zostanie kwestia własności, wyznaczone zostało na wrzesień ogłosił Gospić. Stwierdził, że ma pełne zaufanie do wymiaru sprawiedliwości i że po zwrocie własności nastąpi jej wycena, a następnie ogłoszony będzie międzynarodowy przetarg i przedsiębiorstwo zostanie sprzedane temu, kto zaoferuje najwięcej. Według słów jednego z pracowników Ski Centrum, parę dni temu przedsiębiorstwo oglądali inwestorzy ze Słowenii w towarzystwie przedstawiciela podgorickiej firmy Razvršje. Gospić powiedział, że nie wie nic o wizycie żadnych inwestorów i że nikt się do niego nie zwracał w tej sprawie. Kiedy ja stanę na czele Ski Centrum, wtedy będę informowany o wszystkim, co się tam dzieje, ale na chwilę obecną przedsiębiorstwo ciągle jest w rękach firmy Grbović. Były dyrektor Ski Centrum, Radovan Grbović zostawił przedsiębiorstwo z długiem w wysokości 815 tys. euro, z czego 353 tys. to zobowiązania wobec państwa. Dług ten, według zapowiedzi, ma zostać przekształcony w kapitał akcyjny spółki. Grbović w 2003 z majątku Ski Centrum założył firmę Nowe Ski Centrum Durmitor, z której po likwidacji powstała firma Grbović. 11 sierpnia 2011 W drugim kwartale 2011 ruszyły prace budowlane Wartość prowadzonych prac budowlanych w II kwartale 2011 wzrosła o 35,6% w porównaniu z analogicznych okresem w roku ubiegłym, a o 90% w stosunku do I kwartału tego roku ogłosił Czarnogórski Urząd Statystyczny (Monstat). Dane podawane są na podstawie informacji zebranych od czarnogórskich przedsiębiorstw z branży budowlanej zatrudniających ponad 5 pracowników, a także przedsiębiorstw zagranicznych zajmujących się prowadzeniem prac budowlanych na terenie Czarnogóry.

4 Liczba pracowników obejmuje wszystkich zatrudnionych na budowach przy pracach budowlanych, instalacyjnych i wykończeniowych, bez względu na kwalifikacje i rodzaj stosunku pracy (umowa o pracę, o dzieło itd.). W statystyce tej nie zostali uwzględnieni pracownicy na stanowiskach inżynieryjno-technicznych, administracyjnych i menedżerskich. Wartość nowych umów na budowach budynków w II kwartale tego roku zmniejszyła się o 78,8% w stosunku do analogicznego okresu w roku ubiegłym, a o 39% - w porównaniu z I kwartałem Wartość nowych umów na innych budowach zwiększyła się natomiast o 31,5% w stosunku do analogicznego kwartału roku ubiegłego, a o 159,7% - w porównaniu z I kwartałem 2011 podaje Monstat. Inne budowy to budowy węzłów komunikacyjnych, instalacji elektrycznych itp. 10 sierpnia 2011 Kamień z wyspy Brač w Lušticy i Porto Montenegro Ekskluzywne projekty Luštica Bay Montenegro i Porto Montenegro w Tivacie będą wykańczane najwyższej klasy kamieniem z kamieniołomu w Pučišciach na chorwackiej wyspie Brač. Przedsiębiorstwo Jadrankamen prawdopodobnie najbardziej znany producent kamienia ozdobnego na terenie całej byłej Jugosławii podpisało umowę z podgorickim Art projektem, która odnosi się właściwie do wszystkich projektów tej czarnogórskiej firmy, w tym wspomnianych dwóch największych w Tivacie. Po podpisaniu umowy przedstawiciele londyńskiej firmy, która dla Orascom Development rozbudowuje Lušticę i Porto Montenegro objadą kamieniołomy i pracownie Jadrankamena, aby uzgodnić dynamikę dostaw najlepszego bračkiego białego kamienia. Materiał ten użyty zostanie do wykończenia wnętrz, ale także elementów zewnętrznych i fasad tych drogocennych projektów turystycznych. Jak mówi dyrektor Jadrankamena, oczekuje się, że na potrzeby tivackich inwestycji trzeba będzie wyprodukować ponad milion metrów kwadratowych kamienia. Pierwsze dostawy powinny ruszyć z wyspy Brač w kierunku Tivatu już na początku Jadrankamen znany jest z własności antycznych kamieniołomów, z których materiał wykorzystywany był do budowy licznych budowli, między innymi Pałacu Dioklecjana w Splicie. Niestety w ostatnich latach Jadrankamen popadł w kłopoty z powodu malwersacji finansowych niegdysiejszej gwiazdy tenisa Bruno Orešara, który kupił to przedsiębiorstwo za półdarmo w czasach prywatyzacji w latach 90. Z tego powodu w Jadrankamenu mówią o umowie z Czarnogórcami jako o kontrakcie dziesięciolecia, po którym oczekują odwrócenia się nieszczęśliwej passy. 9 sierpnia 2011 Ceny chleba będą wysokie Chleb może stanieć jedynie, jeśli Czarnogóra zacznie uprawiać pszenicę, do czego ma odpowiednie warunki radził przewodniczący Związku Piekarzy Svetozar Radonjić. W wywiadzie dla radia Antena M powiedział on, że cena chleba nie zależy jedynie od cen mąki. Ten surowiec wpływa na cenę chleba w 30%, a zdrożały wszystkie pozostałe składniki. Czarnogóra musi zacząć uprawiać pszenicę, tym bardziej że ma ku temu odpowiednie warunki mówił Radonjić. Pod koniec miesiąca mąka powinna stanieć, bo wtedy zacznie się import pszenicy z Serbii, ale piekarze jeszcze nie określili, czy cena chleba także będzie niższa.

5 Zdrożały nam wszystkie składowe ceny, począwszy od transportu podkreślił Radonjić. Według niego Czarnogóra nie uprawia pszenicy i nie ma swojej ceny na mąkę, podczas gdy wszędzie na świecie jest to surowiec strategiczny, znajdujący się pod ochroną państwa. Mamy najwięcej terenów rolniczych pod względem powierzchni na głowę mieszkańca. Jeśli mamy 500 tys hektarów nieużytków, jest to katastrofa dla Europy powiedział Radonjić. Centrum Ochrony Konsumentów (CEZAP) oceniło, że czarnogórscy piekarze prawdopodobnie nie obniżą cen chleba, nawet jeśli mąka będzie tańsza. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że producenci podnoszą ceny, kiedy drożeją surowce lub prąd, ale później, kiedy one stanieją, nie ma powrotu do wcześniejszych cen mówiła agencji Mina-business dyrektorka CEZAP Olga Nikčević. Dodała, że producenci nie są w żaden sposób ograniczani sami dowolnie ustalają ceny. 8 sierpnia 2011 Tygodniowy raport z czarnogórskiej giełdy Pięciodniowemu obrotowi w wysokości 388 tys. euro na czarnogórskiej giełdzie towarzyszyły codzienne spadki wartości. Indeks spółek MONEX20 do końca tygodnia zanotował spadek o 0,6%. Jego wartość w momencie piątkowego zamknięcia wynosiła ,18 punktów. Indeks funduszy MONEXPIF zamknął w piątek tydzień na poziomie 5.522,58 punktów, czyli o 5,74% niżej niż tydzień wcześniej. Prawie połowa obrotu zanotowana została ostatniego dnia, głównie dzięki sprzedaży obligacji OB12 i DO12, których obrót wyniósł 90,8 i 18,5 tys. euro. Wartość obrotu akcjami Czarnogórskiego Telekomu wyniosła w tym tygodniu 43,8 tys. euro bez zmiany ceny. W piątek ceny tych akcji wynosiła 3,3 euro. Akcje Plantaže w tym tygodniu znacznie straciły na wartości i z 0,242 euro spadły na 0,2316. Procentowo spadek ten wynosi 4,3%. Osiągnięty obrót wyniósł blisko 19 tys. euro. Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszyły się akcje spółki Kontejnerski terminal i generalni Tereni, z których utarg wyniósł ogółem 16,8 tys. euro. Zamknęła ona tydzień średnią ceną 0,3976 euro, co stanowi spadek o 3,47% w stosunku do zeszłego tygodnia. Akcje funduszy inwestycyjnych straciły w tym tygodniu sporo na wartości, na co wskazuje indeks MONEXPIF. Największy obrót zanotował Eurofond ogółem 33,2 tys. euro. Obrót akcjami funduszu Atlasmont był na poziomie prawie 7 tys. euro. Pozostałe funduszy zanotowały mniejszy obrót. Eurofond z 0,26 euro spadł na 0,25 euro za akcję. Dużo większy spadek zanotował fundusz Atlasmont o 9,35% w ciągu tygodnia. Średnia cena jego akcji wyniosła w piątek 0,64 euro. Na podst. vijesti.me, pobjeda.co.me, dan.co.me, tłum. i red. Izabela Dąbrowa 7 sierpnia 2011 Koniec turystyki pomidorowej? Ceny w Serbii i Czarnogórze są na podobnym poziomie, więc serbskim turystom nie opłaca się już brać jedzenia ze sobą. Ceny podstawowych produktów w czarnogórskich marketach i na targach są praktycznie identyczne jak te w Serbii podają belgradzkie Novosti, dodając, że jedyna różnica polega na tym, że są one podane w euro.

6 Wydaje się, że minął czas pomidorowej turystyki. Novosti podają, że pomidory na targu w Kotorze, który uważany jest za jeden z najdroższych w Czarnogórze, kosztują od 50 do 80 eurocentów. Turyści od początku sezonu jedli pomidory macedońskie i serbskie, bo czarnogórskie pojawiają się później, tak więc wielkich różnic w ofercie na stoiskach w Czarnogórze i w Serbii nie było. Oferta owoców jest bardzo różnorodna. W tym sezonie jedynie czereśnie były wyjątkowo drogie. Kilogram kosztował około 4 euro, ale i w Serbii były one w tym czasie sprzedawane po dinarów, czyli 2-4 euro. W sklepach nie zauważyłam praktycznie żadnej różnicy mówi rozmówczyni Novosti, która z rodziną przebywa na wczasach w okolicach Kotoru a Frikomov, ulubione lody naszej rodziny, są nawet sto dinarów tańsze niż w Serbii. 6 sierpnia 2011 Czarnogóra przyciągnęła 760 mln $ zagranicznych inwestycji Czarnogóra w roku ubiegłym przyciągnęła 760 mln dolarów zagranicznych inwestycji bezpośrednich, dwa razy mniej niż w 2009, przez co spadła na trzecie miejsce wśród krajów byłej Jugosławii podaje w najnowszym biuletynie Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD). Według danych przytaczanych w biuletynie Serbia z 1,3 mld dolarów była w roku 2010 regionalnym liderem pod względem inwestycji zagranicznych, na drugim miejscu w rankingu uplasowała się Słowenia 834 mln, a na czwartym Chorwacja 583 mln. Na ostatnim miejscu jest Bośnia i Hercegowina, a na przedostatnim spośród krajów byłej Jugosławii - Macedonia. Poza Czarnogórą wartość inwestycji zagranicznych zmniejszyła się także w Serbii, Bułgarii i Chorwacji. Inwestycje zagraniczne w Chorwacji w 2008 wyniosły 6 mld, a w Serbii w ,2 mld dolarów. Inwestycje w krajach Europy Południowo-Wschodniej notują spadek trzeci rok z rzędu. Wyniósł on 47%, głównie w związku ze zmniejszeniem liczby inwestycji z krajów Unii Europejskiej, które są tradycyjnie największymi inwestorami w regionie. Drugi powód spadku jest strukturalny inwestorzy rzadko decydują się na projekty eksportowe w regionie, który jest praktycznie wykluczony z międzynarodowej sieci produkcyjnej. Z drugiej strony po raz pierwszy w historii w Albanii zanotowano inwestycje w wysokości ponad miliarda dolarów, co dało jej drugie miejsce w regionie, tuż za Serbią. Aktywność między państwami w regionie spadła o 39%, a wartość inwestycji greenfield o 4%. Kraje wysoko rozwinięte były największym źródłem inwestycji greenfield w krajach w okresie transformacji ich udział wyniósł 2/3 ogółu. 5 sierpnia 2011 Co dalej z projektem mieszkań? Ministerstwo Finansów negocjuje z Bankiem Rozwoju Rady Europy możliwe sposoby ulokowania pieniędzy pozostałych z kredytu na projekt mieszkań, np. przeznaczenie ich na realizację innego programu, który miałby na celu rozwiązanie problemów mieszkaniowych Czarnogóry. Ministerstwo Turystyki i Zrównoważonego Rozwoju powiedziało agencji Mina-business, że umowa kredytowa

7 na realizację projektu mieszkań, którą rząd Czarnogóry podpisał z Bankiem Rozwoju Rady Europy opiewała na 25 mln euro, z których wydano 9,5 mln euro. Za negocjacje z bankiem o przeznaczeniu pieniędzy z tego projektu na inne projekty odpowiedzialne jest Ministerstwo Finansów. W ministerstwie mówią, że, według oceny banku, projekt został z powodzeniem zrealizowany. Dzięki niemu w całej Czarnogórze rozwiązane zostały problemy mieszkaniowe 433 domostw. Projekt ten był jedynym w swoim rodzaju modelem pozwalającym przejrzyście rozwiązywać problemy mieszkaniowe mieszkańców podaje Ministerstwo. Przypomina także, że na 71 posiedzeniu Europejskiej Komisji Gospodarczej projekt ten został oceniony jako innowacyjny, otrzymał pochlebne komentarze, a także wyznaczył standardy, które mają być teraz wprowadzane w innych krajach europejskich i nie tylko. Projekt mieszkań wart jest 50 mln euro, z czego połowa pochodzi od państwa przy udziale Banku Rozwoju, a 22,5 mln od czarnogórskich banków komercyjnych. Przewidziany został także minimalny udział obywateli w kwocie 2,5 mln euro. Wybranym gospodarstwom domowym rząd dofinansowuje odsetki na poziomie 4,9% w skali roku, przy umowie zakupu mieszkania w cenie 900 euro za metr kwadratowy. Ceny oferowanych mieszkań sięgają od 600 do 2 tys. euro za metr. W Podgoricy, gdzie najwięcej mieszkańców ma problem z mieszkaniem, minimalna cena za metr kwadratowy wynosi tysiąc euro. Najwięcej wniosków od mieszkańców wpłynęło do banku NLB Montenegronbanka, obok którego w projekcie biorą udział Erste, Crnogorska Komercijalna, Hypo Alpe Adria i Komercijalna Banka Budva. Najwięcej zgłoszeń pochodzi od pojedynczych osób, a także rodzin dwu- i trzyosobowych. 4 sierpnia 2011 W dwa miesiące zatrudnionych ok. 700 młodych Czarnogórski Urząd ds. Zatrudnienia (ZZZCG) w ciągu ostatnich dwóch miesięcy otrzymał 682 wnioski o dofinansowanie na zatrudnienie młodych ludzi przy pracach sezonowych. Najwięcej ofert pracy dla młodych napływa z Budvy, Baru i Herceg Novi. Jeśli chodzi o firmy, to najwięcej miejsc pracy oferuje grupa hotelowa Montenegrostars, głównie hotel Splendid, ale także Inex Zlatna Obala mówią przedstawiciele Urzędu agencji Mina-business. Projekt Zatrudnijmy naszych młodych przy pracach sezonowych rozpoczął się 1 czerwca, a do końca lipca wpłynęło w sumie 682 wniosków o dofinansowanie w kwocie 100 euro miesięcznie dla pracodawców, którzy zatrudnili jedną nową osobę. Projekt dofinansowania dla pracodawców trwa do końca września. Na podstawie dotychczasowych obserwacji przewidujemy, że projekt będzie kosztował budżet 200 tys. euro mówią w Urzędzie. Urząd wezwał do składania wniosków pracodawców, którzy jeszcze nie skorzystali z dofinansowania, a zatrudniają młodych poniżej 25 roku życia. Szczególnie zachęcamy pracodawców z turystycznych regionów z północy kraju, takich jak Kolašin, Žabjak, Plav, ale i wszystkich innych twierdzą pracownicy Urzędu i dodają, że projekt, razem z innymi środkami polityki zatrudnienia takimi jak programy kształcenia, ma na celu zwiększenie konkurencyjności i zatrudnienia

8 czarnogórskiej siły roboczej. Prawo do dofinansowania mają pracodawcy, którzy zatrudnią osobę poniżej 25 roku życia, która jest obywatelem Czarnogóry i przez ostatnie 6 miesięcy pozostawała bez pracy. Dofinansowanie otrzymają także pracodawcy, którzy z nowozatrudnionym podpiszą umowę o pracę na czas określony od początku czerwca do końca września i zgłoszą wejście w stosunek pracy do Urzędu Podatkowego. Dofinansowanie przyznawane jest na zatrudnienie przy pracach sezonowych w turystyce, hotelarstwie, sprzedaży, rolnictwie, budownictwie, transporcie, a także służbach komunalnych i każdej innej działalności gospodarczej. Pracodawca zobowiązany jest złożyć wniosek o wypłatę dofinansowania, kopię umowy o pracę z zatrudnionym, jego książeczkę pracowniczą i dokument z Urzędu Podatkowego. 3 sierpnia 2011 Na szarym końcu listy regionalnych eksporterów w 2010 Według danych za zeszły rok dotyczących wielkości eksportu w krajach regionu najsłabiej pod tym względem wypadają Czarnogóra i Albania, podczas gdy w Serbii wartość eksportu wynosi ponad tysiąc euro na mieszkańca. Media powołują się na raport współpracownika Centrum Nowej Polityki Gorana Nikolicia, który wyliczył, że w ubiegłym roku eksport przyniósł Serbii 7,6 mld euro, co daje 1,03 tys. euro na mieszkańca. Nikolić porównał kraje regionu i okazało się, że mniej od Serbii eksportują jedynie Czarnogóra 553 euro i Albania 417 euro na mieszkańca. Więcej towarów eksportują natomiast: Bośnia i Hercegowina 1,16 tys. euro na mieszkańca, Macedonia 1,18 tys., Chorwacja 2 tys., a także Słowenia, Bułgaria i Rumunia. Jak podaje Czarnogórski Urząd Statystyczny (Monstat), eksport z Czarnogóry notuje jednak wzrost i w pierwszych 6 miesiącach tego roku jego wartość była o 50% większa niż w analogicznym okresie w roku ubiegłym i wyniosła 213,4 mln euro [więcej na ten temat w Przeglądzie Gospodarczym dla Czarnogóry na lipca przy 26 lipca Eksport wzrósł o 50%, importowano głównie żywność przyp. red.]. 2 sierpnia 2011 Tygodniowy raport z czarnogórskiej giełdy W ubiegłym tygodniu ogólna wartość obrotu na czarnogórskiej giełdzie (Montenegroberza) sięgnęła 424 tys. euro, dokonanych zostało 207 transakcji. Sprzedaż akcji z listy A [czarnogórska giełda podzielona jest na kilka segmentów akcje lista A, akcje lista B, fundusze inwestycyjne, obligacje i inne papiery wartościowe; komisja, która decyduje o dopuszczeniu akcji do obrotu giełdowego, decyduje także o ich przynależności; akcje z listy A muszą spełniać dodatkowe kryteria, przykładowo firma musi prowadzić działalność od minimum trzech lat przyp. red.] wyniosła 88,8 tys. euro, głównie dzięki sprzedaży akcji Czarnogórskiego Telekomu i banku AtlasMont, podczas gdy sprzedaż akcji funduszy inwestycyjnych wyniosła 115,6 tysięcy euro. Tydzień dla funduszy z głównego indeksu giełdowego MONEXPIF był pozytywny, gdyż zanotował wzrost o 1,68%. Indeks najlepszych na giełdzie spółek MONEX20 podobnie - odnotował wzrost o 1,25%. Sprzedaż akcji Czarnogórskiego Telekomu przyniosła 52 tys. euro przy negatywnych wahaniach ceny o

9 4,03%. Średnia cena akcji Telekomu zamknęła tydzień na poziomie 3,3 euro. Zainteresowaniem cieszyły się także akcje banku AtlasMont. Tutaj ogólny obrót akcji zwykłych i uprzywilejowanych wyniósł 27,7 tys. euro. W przypadku akcji zwykłych doszło do zmiany ceny, która ostatniego dnia sprzedaży spadła o 10%. Z 18,8 tys. euro sprzedaż akcji kotorskiego Jugopetrolu ciągle należy do akcji płynnych, a wzrost ceny o 1,86% wyjaśnia zaufanie inwestorów. Zainteresowanie akcjami funduszy inwestycyjnych wyraźnie objawiło się przy akcjach Eurofunduszu. Sprzedaż 3,359,514 akcji dała obrót w wysokości 87,4 tys. euro. Średnia cena pod koniec tygodnia wyniosła 2,6 euro, tyle ile na początku tygodnia. AtlasMont miał obrót w wysokości 18,5 tys. euro, a także pozytywną zmianę ceny z 6,56 na 7,06 euro. Zainteresowanie obligacjami nie spada, ale nie przekłada się to na ich obroty z tej prostej przyczyny, że brakuje sprzedających, czyli podaży tego produktu na giełdzie. Potencjalnych nabywców zawsze jest więcej. Wartość całkowitego tygodniowego obrotu obligacji wyniosła 13,5 tys. euro. Najbardziej przyczyniły się do tego obligacje Stara Devizna Štednja DO16, które w ostatnim dniu sprzedane zostały za 7,6 tys. euro, w cenie 7,2 euro. 1 sierpnia 2011 Gdzie dwóch się bije Embargo na handel między Serbią i Kosowem może być szansą dla czarnogórskich przedsiębiorców. Jak podaje Deutsche Welle, Czarnogóra liczy, że przynajmniej na krótko skorzysta na ogłoszeniu przez Kosowo embarga na towary z Serbii, ponieważ stosunki Podgoricy i z Belgradem i z Prištiną są dobre. Leży to w interesie całego regionu, aby przepływ towarów i usług odbywał się swobodnie, w duchu Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu. Rząd ogłosił, że oczekuje szybkiej normalizacji stosunków serbsko-kosowskich, ale dodaje, że przedsiębiorcy nie będą siedzieć z założonymi rękami i będą się starali skorzystać z nadarzającej się okazji. Czarnogóra ma wyjątkowo dogodne położenie względem Serbii i Kosowa, a także dobre polityczne i ekonomiczne stosunki z obydwoma państwami ocenia niemieckie radio. Analityk Dritan Abazović stwierdził, że szansa pojawiła się samoistnie i grzechem byłoby z niej nie skorzystać. Jak to się mówi gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta. Myślę, że Czarnogóra może przekuć tę nieprzyjemną sytuację na swoją korzyść. Nie od dziś wiadomo, że tranzyt do Kosowa odbywa się przez Czarnogórę. Uznała ona Kosowo i utrzymuje z nim dobre stosunki, więc czas najwyższy, aby zaczęła czerpać z tego wymierne korzyści powiedział Abazović. Na podst. vijesti.me, pobjeda.co.me, dan.co.me, tłum. i red. Izabela Dąbrowa