Program P atnik A A. Dokumentacja administratora

Transkrypt

1 Program P atnik A A Dokumentacja administratora

2 Tytu dokumentu: Program Patnik Dokumentacja administratora Wersja: 3.3 Data wydania: Dotyczy aplikacji: Patnik A A

3 Spis treci WSTP DOKUMENTACJA PROGRAMU JAK KORZYSTA/ Z PODR0CZNIKA?...5 OGÓLNY OPIS PROGRAMU CO NOWEGO W WERSJI A?...10 INSTALACJA I USUWANIE PROGRAMU WYMAGANIA INSTALACJA PROGRAMU USUNI0CIE PROGRAMU UMIEJSCOWIENIE PROGRAMU...24 KONFIGURACJA PROGRAMU KONFIGURACJA PROGRAMU Szczegóowy opis parametrów i opcji programu Patnik Dodanie kwoty przeci=tnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego Wprowadzenie stopy procentowej skadki na ubezpieczenia rentowe Wprowadzenie stopy procentowej skadki na ubezpieczenie zdrowotne Zmiana zakresu numerów dokumentów rozliczeniowych Zmiana okresu rozliczeniowego KONFIGURACJA PRZEKAZU ELEKTRONICZNEGO Ustawienia ogólne Okre lenie nazwy certyfikatu ZUS Okre lenie metody przekazu Uruchamianie weryfikacji wst=pnej Ustawienia komunikacji z ZUS Ustawienia certyfikatów Automatyczne konfigurowanie certyfikatu kwalifikowanego ubytkownika Ustawienie okresu informowania o kocczdcym si= okresie wabno ci klucza prywatnego Ustawienia list CRL Okre lenie lokalizacji plików zwidzanych z przekazem elektronicznym KONFIGURACJA DRUKARKI STAN SYSTEMU SYSTEM REJESTROWANIA PRACY PROGRAMU...53 FUNKCJE ADMINISTRACYJNE ARCHIWIZACJA DANYCH Konfigurowanie archiwum Konfiguracja archiwum dla bazy MS SQL serwer Konfiguracja archiwum dla bazy MS Access Konwersja bazy archiwum Archiwizacja patnika Odtwarzanie patnika z archiwum Archiwizacja zestawu dokumentów Odtwarzanie zestawu dokumentów z archiwum Archiwizowanie danych zwidzanych z przekazem elektronicznym ZARZGDZANIE UPRAWNIENIAMI Zmiana danych administratora Dodawanie ubytkowników Edycja danych ubytkownika Zmiana danych ubytkownika OBSIUGA REJESTRU PIATNIKÓW Wybór patnika do kontekstu Rejestracja nowego patnika Zmiana symbolu patnika Nadawanie uprawniec do pracy z patnikiem Usuni=cie danych patnika DZIENNIK OPERACJI...84 Spis tre ci 3

4 5.4.1 Archiwizacja dziennika operacji Archiwum dziennika operacji OBSIUGA BAZY DANYCH Twórz baz= danych Microsoft Access Twórz baz= danych MS SQL Wskazanie lokalizacji bazy danych Statystyka bazy Optymalizacja bazy Zmiana hasa bazy danych Kreator migracji bazy roboczej Migracja bazy roboczej MS Access do MS SQL Server Migracja bazy roboczej MS SQL Server do MS Access Kreator migracji archiwum Migracja bazy archiwum MS Access do MS SQL Server Migracja bazy archiwum MS SQL Server do MS Access Warunki migracji baz danych w programie PIATNIK INNE ZADANIA ADMINISTRATORA JAK ROZPOCZG/ PRAC0 Z PROGRAMEM PATNIK? Praca z bazd utworzond w poprzedniej wersji programu Praca z nowd bazd JAK ZAREJESTROWA/ PIATNIKA? Manualne wprowadzanie danych patnika Import danych patnika z pliku platnik.rep JAK ROZPOCZG/ PRAC0 W SYSTEMIE ELEKTRONICZNEJ WYMIANY DOKUMENTÓW? JAK PRZYGOTOWA/ PRZEGLGDARK0 WWW DO POIGCZENIA Z EWD? PoDczenie ze skrytkd EWD ORGANIZACJA DANYCH Korzystanie z bazy danych MS Access Korzystanie z bazy danych systemu MS SQL Server UTWORZENIE KOPII BEZPIECZELSTWA BAZY MS SQL SERVER ODTWORZENIE BAZY MS SQL SERVER Z PLIKU KOPII BEZPIECZELSTWA KONFIGURACJA SQL SERVER 2005 EXPRESS EDITION ZMIANA LIMITU CZASU WYKONYWANIA ZAPYTAL SQL KONFIGURACJA SQL SERVERA NA SYSTEMIE WIN XP Z SP DODATKI KONWERSJA BAZY DANYCH DO WERSJI SPRAWDZENIE AUTENTYCZNOOCI WERSJI INSTALACYJNEJ PROGRAMU PATNIK PRZECHOWYWANIE HASIA DO BAZY DANYCH UZYSKIWANIE POIGCZENIA ZA POMOCG MODEMU WYKAZ BI0DÓW W INFORMACJACH OTRZYMYWANYCH Z ZUS WYKAZ KOMUNIKATÓW O BI0DACH ZWIGZANYCH Z PRZEKAZEM ELEKTRONICZNYM S6OWNIK POJ7 I SKRÓTÓW INDEKS Dokumentacja administratora

5 1 Rozdzia WSTP Podr=cznik ten przeznaczony jest dla administratora programu PATNIK. Przedstawiony jest w nim sposób instalacji i usuwania programu oraz opis jego konfiguracji i innych zadac administratora. 1.1 Dokumentacja programu Dokumentacja programu skada si= z nast=pujdcych cz= ci: Dokumentacja ubytkownika - zawiera opis funkcji programu oraz zasady obowidzujdce podczas pracy z programem., Dokumentacja administratora - niniejszy dokument. 1.2 Jak korzysta z podrcznika? Dokumentacja administratora podzielona jest na sze R cz= ci. Pierwsza cz= R zawiera podstawowe informacje o podr=czniku i jego miejscu w caej dokumentacji programu PATNIK. W cz= ci drugiej przedstawiony jest ogólny opis programu i jego zadac, a w trzeciej wymagania programu i sposób jego instalacji Konfiguracja programu jest omówiona w cz= ci czwartej. W kolejnych cz= ciach omówione sd wszystkie funkcje administracyjne i zadania administratora. Wst=p 5

6 Stosowane style czcionek Konsekwentne stosowanie w dokumencie róbnego rodzaju oznaczec, jak wyróbnienia w tek cie, sposoby zapisu klawiszy, elementy graficzne a takbe jednolita terminologia, uatwia poszukiwanie i zrozumienie potrzebnych informacji. PoniBej przedstawiono stosowane oznaczenia, symbole graficzne i przyj=te konwencje zapisu klawiszy, oraz wyja niono ich znaczenie lub sposób interpretacji. Nazwy poszczególnych elementów aplikacji (takich jak okna, przyciski, komunikaty) sd wyróbniane stylem czcionki: Styl czcionki Znaczenie PATNIK A Rejestr Patników Start ENTER Zapisz Czy nadpisa istniejcy katalog? Nazwa aplikacji, programu lub tablicy. Oznaczenie nazwy okna. Oznaczenie polecenia w menu oraz przycisków na pasku narz=dzi. Oznaczenie klawisza. Oznaczenie przycisku. Tekst okna, tekst komunikatu aplikacji. Nie wolno Oznaczenie wabnej tre ci opisu. Stosowane symbole W dokumencie stosowane sd teb nast=pujdce symbole graficzne: Symbol Znaczenie Uwaga bardzo wabna dla realizacji zadania z punktu widzenia aplikacji lub z przyczyn merytorycznych. Informacja pomocnicza. 6 Dokumentacja administratora

7 Oznaczenie przykadu. Oznaczenie ikony. Stosowane konwencje zapisu Do oznaczenia kombinacji i sekwencji klawiszy przyj=to nast=pujdcd konwencj=: KLAWISZ1 + KLAWISZ 2 KLAWISZ1, KLAWISZ2 Znak plus (+) pomi=dzy symbolami klawiszy oznacza, Be podczas naciskania drugiego klawisza, klawisz pierwszy naleby trzymar wci ni=ty. Na przykad polecenie: naci nij klawisze ALT + ESC oznacza, Be naleby trzymar wci ni=ty klawisz ALT i nacisndr równocze nie klawisz ESC, a nast=pnie zwolnir oba. Je li znakiem plus b=dd rozdzielone wi=cej nib dwa klawisze to oznacza to, Be wszystkie wymienione klawisze muszd byr wciskane w tym samym momencie. Przecinek (,) pomi=dzy symbolami klawiszy oznacza przyci ni=cie i zwolnienie klawiszy kolejno, jeden po drugim. Na przykad polecenie naci nij klawisze ALT, F oznacza, Be naleby przycisndr i zwolnir klawisz ALT, a nast=pnie przycisndr i zwolnir klawisz F. Wst=p 7

8

9 2 Rozdzia OGÓLNY OPIS PROGRAMU Celem programu PATNIK jest zapewnienie penej obsugi dokumentów ubezpieczeniowych i wymiany informacji z ZUS. Program PATNIK przeznaczony jest do instalowania i ubytkowania przez patników skadek oraz podmiotów upowabnionych, w tym pracowników biur rachunkowych, którzy instalujd program PATNIK po raz pierwszy, lub ubywali wcze niejszych wersji programu. Aktualna wersja programu pozwala mi=dzy innymi na: manualnd rejestracj= danych do dokumentów ubezpieczeniowych, import danych z systemu kadrowo-pacowego, automatyczne wykorzystanie danych patnika do przygotowania dokumentów ubezpieczeniowych, wykorzystanie, przy tworzeniu nowych dokumentów zgoszeniowych, danych identyfikacyjnych ubezpieczonych, które przechowywane sd w kartotece, utrzymanie danych historycznych osób ubezpieczonych, weryfikacj= dokumentów ubezpieczeniowych oraz przygotowanie raportu o wynikach weryfikacji, tworzenie dokumentów rozliczeniowych na podstawie dokumentów z innego miesidca, wyliczanie warto ci w poszczególnych dokumentach rozliczeniowych, wy wietlanie zawarto ci elektronicznych dokumentów ubezpieczeniowych, drukowanie dokumentów zgoszeniowych i rozliczeniowych wraz z numerem wersji zamieszczonym w nagówku, drukowanie przelewów bankowych i dokumentów wpaty, przygotowywanie przelewów bankowych w formie pliku tekstowego, Ogólny opis programu 9

10 automatyczne tworzenie i drukowanie raportów miesi=cznych dla ubezpieczonego ZUS RMUA, przygotowanie i weryfikacj= zestawów dokumentów ubezpieczeniowych, wysyk= i potwierdzenie zestawów dokumentów, obsug= certyfikatów niezb=dnych do elektronicznej wymiany dokumentów z ZUS, tak, aby umobliwir przygotowanie dokumentów ubezpieczeniowych w postaci elektronicznej (z zapewnieniem uwierzytelnienia, poufno ci i integralno ci danych). Aktualna wersja programu jest przeznaczona dla tych patników, którzy chcd przygotowar i wydrukowar lub wysar elektronicznie dokumenty zgoszeniowe i rozliczeniowe oraz ich korekty. W celu uatwienia prac zwidzanych z utworzeniem dokumentów udost=pniono mechanizm pobrania (importu) danych wygenerowanych z systemów kadrowo-pacowych. Program umobliwia wyliczanie warto ci w dokumentach na podstawie wprowadzonych danych, weryfikacj= dokumentów oraz wydruk przygotowanych dokumentów. 2.1 Co nowego w wersji A? Wersja A programu Patnik powstaa w celu zapewnienia realizacji wymogów wynikajdcych ze zmian legislacyjnych wprowadzonych: ustawd z dnia 4 lutego 2011r. o opiece nad dzie#mi w wieku do lat 3, tj.: przyjmowanie, weryfikacja i przetwarzanie przez ZUS dokumentów ubezpieczeniowych za osoby sprawujdce opiek= nad dziermi w wieku do lat 3, ustawd z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i patników oraz niektórych innych ustaw tj. przyjmowanie, weryfikacja i przetwarzanie przez ZUS dokumentów zgoszeniowych ubezpieczonych wydcznie z numerem PESEL lub serid i numerem paszportu lub innego dokumentu potwierdzajdcego tobsamo R obywatela UE (bez numeru NIP), ustawd z dnia 21 grudnia 2011r. o zmianie ustawy o systemie ubezpiecze) spoecznych z dnia 13 pa+dziernika 1998r., tj. przyjmowanie, weryfikacja i przetwarzanie przez ZUS dokumentów rozliczeniowych z podwybszond skadkd na ubezpieczenia rentowe, wchodzdcd w Bycie z dniem 1 lutego 2012r. Program zosta zmodyfikowany w zakresie: 1. Algorytmów wyliczania i weryfikacji dokumentów rozliczeniowych: uwzgl=dnienie nowych kodów tytuu ubezpieczenia 0430 i 0431 uwzgl=dnienie zmiany stopy procentowej na ubezpieczenia rentowe z jednoczesnd zmiand proporcji finansowania skadek 10 Dokumentacja administratora

11 dla kodów tytuu, dla których wyst=puje wspólne finansowanie skadki przez patnika i ubezpieczonego. 2. Regu weryfikacji danych wprowadzonych na dokumentach: sprawdzenie poprawno ci danych identyfikacyjnych ubezpieczonego na dokumentach. Z dotychczasowych dopuszczalnych identyfikatorów zosta usuni=ty NIP ubezpieczonego. Na wszystkich dokumentach za wyjdtkiem: 1. wyrejestrowania z ubezpieczec (ZWUA) 2. zgoszenia zmiany danych identyfikacyjnych osoby ubezpieczonej (ZIUA) naleby obligatoryjnie podawar Imi= i Nazwisko oraz PESEL (dla cudzoziemców - seri= i nr paszportu lub innego dokumentu potwierdzajdcego tobsamo R obywatela UE). sprawdzenie poprawno ci danych identyfikacyjnych czonka rodziny. W przypadku zgoszenia czonka rodziny na dokumencie ZCNA naleby obligatoryjnie podawar Imi= i Nazwisko czonka rodziny oraz PESEL (dla cudzoziemców seri= i nr paszportu lub innego dokumentu potwierdzajdcego tobsamo R obywatela UE). Podanie numeru NIP mobliwe jest wydcznie podczas wyrejestrowania czonka rodziny w sytuacji, gdy dotychczas do ZUS nie by przekazywany nr PESEL. 3. Aktualizacji nast=pujdcych sowników: dodanie nowych kodów tytuu ubezpieczenia dla osób sprawujdcych opiek= nad dziermi: osoba sprawujdca opiek= nad dziermi na podstawie umowy uaktywniajdcej w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 2011r. o opiece nad dziermi w wieku do lat 3 (Dz. U. nr 45, poz. 235), dla której podstaw= wymiaru skadek na ubezpieczenia stanowi kwota nie wybsza nib wysoko R minimalnego wynagrodzenia za prac= osoba sprawujdca opiek= nad dziermi na podstawie umowy uaktywniajdcej w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 2011r. o opiece nad dziermi w wieku do lat 3 (Dz. U. nr 45, poz. 235), dla której podstaw= wymiaru skadek na ubezpieczenia stanowi nadwybka ponad kwot= minimalnego wynagrodzenia za prac= dodanie nowych opisów kodów tytuu od 1 czerwca 2011 roku: 0125 pracownik podlegajdcy ubezpieczeniom spoecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, opacajdcy skadki na wasne ubezpieczenia w przypadku okre lonym w art. 109 rozporzddzenia Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporzddzenia Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia spoecznego do pracowników najemnych, osób prowadzdcych Ogólny opis programu 11

12 dziaalno R na wasny rachunek i do czonków ich rodzin przemieszczajdcych si= we Wspólnocie (Dz. Urz. WE L 74 z , str. 1 z póyn. zm. Dz.Urz.UE Polskie wydanie specjalne, rozdz.05,t.1,str.35), zwanego dalej "rozporzddzeniem Rady (EWG) nr 574/72" albo w art. 21 ust. 2 rozporzddzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 wrze nia 2009 r. dotyczdcego wykonywania rozporzddzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia spoecznego (Dz. Urz. UE L 284 z , str. 1), zwanego dalej "rozporzddzeniem Rady (WE) nr 987/2009" 0126 pracownik podlegajdcy ubezpieczeniom spoecznym i z mocy przepisów szczególnych niepodlegajdcy ubezpieczeniu zdrowotnemu, opacajdcy skadki na wasne ubezpieczenia w przypadku okre lonym w art. 109 rozporzddzenia Rady (EWG) nr 574/72 albo w art. 21 ust. 2 rozporzddzenia Rady (WE) nr 987/ osoba wykonujdca umow= agencyjnd, umow= zlecenia lub umow= o wiadczenie usug, opacajdca skadki na wasne ubezpieczenia w przypadku okre lonym w art. 109 rozporzddzenia Rady (EWG) nr 574/72 albo w art. 21 ust. 2 rozporzddzenia Rady (WE) nr 987/2009" 0428 osoba wykonujdca umow= agencyjnd, umow= zlecenia lub umow= o wiadczenie usug, z mocy przepisów szczególnych niepodlegajdca ubezpieczeniu zdrowotnemu, opacajdca skadki na wasne ubezpieczenia w przypadku okre lonym w art. 109 rozporzddzenia Rady (EWG) nr 574/72 albo w art. 21 ust. 2 rozporzddzenia Rady (WE) nr 987/ osoba bezrobotna pobierajdca zasiek dla bezrobotnych, osoba pobierajdca wiadczenie integracyjne 0920 osoba pobierajdca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stabu lub przygotowania zawodowego dorosych, na które zostaa skierowana przez powiatowy urzdd pracy lub inny nib powiatowy urzdd pracy podmiot kierujdcy oraz osoba pobierajdca stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych dodanie schematów podlegania ubezpieczeniom dla kodu tytuu 0430 i 0431, wyst=powanie kodów tytuu na formularzach. Regua weryfikujdca podawanie kodu tytuu na formularzu zostaa ukrytyczniona. Ponadto zablokowano mobliwo R wysania do ZUS zgoszenia oraz rozliczenia z niewa ciwym kodem tytuu, uwzgl=dnienie patników skadek zobowidzanych do sporzddzenia i przekazania dokumentów rozliczeniowych za osob= sprawujdcd opiek= nad dziermi na podstawie umowy uaktywniajdcej w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziermi w wieku do lat 3 w opisie przedziau identyfikatorów dokumentów rozliczeniowych Dokumentacja administratora

13 4. Zmiany algorytmów wyliczania i weryfikacji kwot wiadczec na dokumentach: uwzgl=dnienie wiadczec dla nowego kodu tytuu 0430 (przy wykazywaniu wiadczec nie naleby ubywar kodu 0431, który suby jedynie do rozliczenia skadek od nadwybki ponad kwot= minimalnego wynagrodzenia), usuni=cie mobliwo ci wykazywania wiadczec z kodem 1012, gdyb wiadczenia te naleby wykazywar z kodem podstawowym 1010 i Ogólny opis programu 13

14

15 3 Rozdzia INSTALACJA I USUWANIE PROGRAMU PATNIK jest programem wielostanowiskowym i przewiduje wspódzielenie danych. Program pracuje na komputerach klasy PC z zainstalowanym systemem Microsoft Windows. W dalszej cz= ci rozdziau znajdziesz informacje o: wymaganiach programu Patnik, instalacji programu Patnik, sposobie usuni=cia programu, umiejscowieniu plików programu i danych, opcjach programu. Instalacja i usuwanie programu 15

16 3.1 Wymagania Wymagania sprz=towe programu Konfiguracja minimalna: procesor 486, 24 MB pami=ci RAM, okoo 100 MB przestrzeni na dysku twardym (zaleby od konfiguracji systemu przed instalacjd), karta graficzna pracujdca w rozdzielczo ci, co najmniej 800*600 i wy wietlajdca, co najmniej 256 kolorów, drukarka atramentowa lub laserowa, dowolny modem lub karta sieciowa (przy przesyaniu dokumentów drogd elektronicznd). Przedstawiona konfiguracja minimalna zapewnia efektywnd prac= w wypadku operowania na niewielkiej liczbie dokumentów. Praca przy rozdzielczo ci ekranu 800*600 i ustawionych dubych czcionkach mobe powodowar niedost=pno R niektórych elementów okien programu. Konfiguracja zalecana: procesor Pentium III lub szybszy, 256 MB pami=ci RAM lub wi=cej, MB wolnej przestrzeni na dysku twardym lub wi=cej - w zalebno ci od przewidywanej wielko ci bazy danych oraz zakresu instalowanych komponentów, karta graficzna SVGA pracujdca w rozdzielczo ci 1024*768 i wy wietlajdca 16 milionów kolorów (TRUE COLOR), drukarka atramentowa lub laserowa drukujdca z rozdzielczo cid przynajmniej 300 dpi, karta sieciowa z dost=pem do szerokopasmowego Internetu, czytnik kart kryptograficznych. Wymagania systemowe programu Program PIATNIK wymaga jednego z nibej wymienionych systemów operacyjnych (w polskiej wersji j=zykowej): Windows 95 OSR2, Windows 98, Windows 98 SE Windows NT 4.0 Service Pack 6a (lub wybszy), Windows ME, Windows 2000 z Service Pack 3 (lub wybszy), Windows XP z Service Pack 1 (lub wybszy), Windows Server 2003 z Service Pack 1 (lub wybszy), Windows Vista, Windows Server 2008 z Service Pack 1 (lub wybszy) Windows 7 z zainstalowand przeglddarkd internetowd: Internet Explorer w wersji przynajmniej 4.01 SP2. 16 Dokumentacja administratora

17 Wymagania systemowe programu dla wysyki automatycznej: Na systemie operacyjnym Windows 2000 Professional z Service Pack 3 (+ High Encryption Pack) wymagana jest przeglddarka Internet Explorer w wersji co najmniej 5.5 SP2. Na ponibszych systemach: Windows XP z Service Pack 1 (lub wybszy), Windows Server 2003 z Service Pack 1 wymagana jest przeglddarka Internet Explorer w wersji co najmniej 6.0 SP1. Na systemach Windows Vista i Windows Server 2008 wymagana jest przeglddarka Internet Explorer w wersji co najmniej 7.0. Na systemie Windows 7 wymagana jest przeglddarka Internet Explorer w wersji co najmniej 8.0. UWAGA - Kwalifikowane Urz=dy Certyfikacji oraz dostawcy oprogramowania do obsugi kart definiujd wasne wymagania systemowe dla oprogramowania obsugujdcego certyfikaty kwalifikowane. Ponadto do uruchomienia programu wymagane s?: 1. Komponenty dost=pu do danych MDAC w wersji co najmniej 2.7 (dla Windows NT 4.0 MDAC 2.71) 2. Jeden z motorów baz danych: MS Jet 4.0 z Service Pack 6 lub wybszym (motor bazy danych stosowany w MS Access), MSDE 2000 z Service Pack 2 lub wybszym (motor bazy danych zgodny z SQL Server 2000), dla systemu Windows Server 2003 wymagany jest MSDE 2000 z Service Pack 3a lub wybszym, SQL Server 7.0 z Service Pack 4 lub wybszym, SQL Server 2000 z Service Pack 1 lub wybszym, SQL Server 2005 lub SQL Server 2005 Express Edition, SQL Server 2008 lub SQL Server 2008 Express Edition. W systemach Windows NT, 2000, XP, Server 2003, Vista oraz Server 2008, Windows 7 przy instalacji Patnika wymagane sd prawa administratora. 3.2 Instalacja pakietu aktualizuj)cego programu Pakiet aktualizujdcy programu PATNIK w wersji A dostarczony jest w postaci pliku instalacyjnego A.exe. Przed zainstalowaniem programu naleby sprawdzir jego wiarygodno R wykonar procedur= weryfikacji wersji instalacyjnej programu (patrz rozdzia Sprawdzenie autentyczno ci wersji instalacyjnej programu PATNIK). Instalacja i usuwanie programu 17

18 Rozpocz=cie instalacji wymaga posiadania w systemie operacyjnym przeglddarki internetowej Internet Explorer 4.01 sp2 lub nowszej. Dla systemów Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows Vista, Windows 7 oraz Server 2003, Server 2008 wymagane jest zalogowanie si= na konto administratora systemu. UWAGA! Pakiet aktualizujdcy PATNIK A mobe byr zainstalowany tylko na poprzednid wersj= programu PATNIK Aby zainstalowar pakiet aktualizujdcy PATNIK A: 1. Uruchom plik A.EXE. Po uruchomieniu wy wietli si= okno kreatora instalacji. Je li na komputerze jest zainstalowana inna wersja nib to program instalacyjny po uruchomieniu wykryje to i informacja o tym zostanie wy wietlona w oknie instalatora (patrz Rysunek 1). W takim wypadku naleby najpierw zainstalowar program PATNIK w wersji zgodnie z opisem instalacji zawartym w dokumentacji administratora do tej wersji. Rysunek 1. Okno dialogowe: Pakiet aktualizacji A dla programu Patnik JeBeli zainstalowana jest wersja to zostanie wy wietlone okno powitalne kreatora. 2. W oknie powitania kreatora (patrz Rysunek 2) kliknij przycisk Dalej, aby kontynuowar proces instalacji. W oknie tym oraz w kabdym nast=pnym klikni=cie przycisku Anuluj spowoduje zatrzymanie instalacji mobesz tego dokonar w kabdej chwili. Po klikni=ciu przycisku Anuluj program instalacyjny b=dzie wymaga dodatkowo potwierdzenia zamiaru rezygnacji z instalacji. Aby potwierdzir zamiar, kliknij przycisk Tak. 18 Dokumentacja administratora

19 Rysunek 2. Okno dialogowe: Pakiet aktualizacji A dla programu Patnik Program instalacyjny rozpocznie wykonywanie BDdanych operacji (patrz Rysunek 3). Na ekranie pojawi si= okno Stan instalacji, w którym zostanie wy wietlony stan zaawansowania instalacji programu. Wszystkie pliki wchodzdce w skad programu PATNIK zostand umieszczone we folderze, w którym zainstalowana bya wersja , a w menu Programy zostanie zmieniona nazwa grupy. Instalacja i usuwanie programu 19

20 Rysunek 3. Okno dialogowe: Stan instalacji 4. W ostatnim oknie, które pojawi si= na ekranie (patrz Rysunek 4), kliknij przycisk Zakocz, aby zakocczyr instalacj=. Rysunek 4. Okno dialogowe: Zako)czenie instalacji 20 Dokumentacja administratora

21 3.3 Usunicie programu NiemoBliwe jest odinstalowanie samego pakietu aktualizujdcego PATNIK A. Podczas deinstalacji PATNIK A usuwana jest pena wersja programu. Usuni=cie programu PATNIK jest realizowane w sposób typowy dla systemu operacyjnego Windows. Aby usundr program: 1. WskaB menu Start i kliknij na nim lewym klawiszem myszy. 2. Z menu Ustawienia wybierz grup= Panel sterowania. 3. Na ekranie pojawi si= standardowe okno systemu Windows Panel sterowania (patrz Rysunek 5), w którym kliknij ikon= Dodaj/Usu programy. Rysunek 5. Okno: Panel sterowania 4. W oknie Wa3ciwo3ci: Dodaj/UsuC programy (patrz Rysunek 6) zaznacz na wy wietlonej li cie Patnik A i kliknij przycisk Zmie/Usu. Instalacja i usuwanie programu 21

22 Rysunek 6. Okno dialogowe: Dodaj/UsuC programy 5. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Pakiet aktualizacji A dla programu Patnik (patrz Rysunek 7), aby usundr program Patnik i wszystkie jego skadniki kliknij ikon= Odinstaluj zainstalowany wcze$niej program Patnik A. 22 Dokumentacja administratora

23 Rysunek 7. Okno dialogowe: Pakiet aktualizacji A dla programu Patnik PotwierdY, Be chcesz usundr program i wszystkie jego skadniki, klikajdc przycisk Tak w oknie Potwierd+ deinstalacj4 (patrz Rysunek 8). Rysunek 8. Okno dialogowe: PotwierdY deinstalacj= 7. Po rozpocz=ciu procesu usuwania programu na ekranie zostanie wy wietlone okno Stan instalacji, które pokazuje zaawansowanie procesu. 8. Po zakocczeniu usuwania programu na ekranie zostanie wy wietlone okno (patrz Rysunek 9) - kliknij przycisk Zakocz, aby zakocczyr usuni=cie programu i uruchomir ponownie komputer. Instalacja i usuwanie programu 23

24 Rysunek 9. Okno dialogowe: Pakiet aktualizacji A dla programu Patnik Umiejscowienie programu Wszystkie pliki zwidzane z programem PATNIK znajdujd si= w folderze, w którym znajdowaa si= poprzednio zainstalowana wersja PATNIK utrzymuje dane o dokumentach ubezpieczeniowych oraz dane patnika w bazie danych, co uatwia i przyspiesza dost=p do dokumentów. Dzi=ki takiemu rozwidzaniu mobliwe jest sortowanie, grupowanie i szybkie wyszukiwanie wybranych dokumentów. Pliki programu standardowo instalowane sd w folderze C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik. JeBeli poprzednia wersja programu ( ) bya zainstalowana bez odinstalowania wcze niejszych wersji, to katalogiem roboczym wcidb b=dzie katalog roboczy wcze niejszej wersji programu odpowiednio dla: i wybszych - C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik lub C:\Program Files\PROKOM Software SA\Patnik 7, lub poprzednich - C:\Program Files\PROKOM Software SA\Patnik 6. W trakcie ubywania programu w folderze programu sd tworzone podkatalogi: Baza, gdzie domy lnie tworzone sd bazy danych programu (bazy MS Access), CRL, gdzie przechowywane sd pliki list CRL, KEDU do zapisu plików KEDU eksportowanych z programu, Log, gdzie zapisywane sd logi z systemu rejestrowania pracy programu i pliki opisujdce stan systemu, 24 Dokumentacja administratora

25 Przelew, gdzie przechowywane sd pliki przelewów, PrzesylkiDoZUS, gdzie przechowywane sd pliki zawierajdce przesyki wysane do ZUS, PrzesylkizZUS, gdzie przechowywane sd pliki zawierajdce przesyki pobrane z ZUS, Raporty, w którym przechowywane sd m.in. raporty z importu dokumentów, Dczenia kartotek ubezpieczonych, raporty o wysyce i potwierdzeniu, Raporty RMUA, w którym przechowywane sd raporty RMUA w postaci plików tekstowych, Zalaczniki, gdzie przechowywane sd pliki zadczników do komunikatów. Lokalizacje zapisu niektórych z tych plików mobna zmienir w ustawieniach programu (patrz rozdzia Konfiguracja programu). KaBdemu ubytkownikowi systemu Windows, korzystajdcemu z programu Patnik, naleby zapewnir uprawnienia odczytu i zapisu w folderze roboczym programu, w jego podfolderach i odno nie zawartych plików. W przypadku skonfigurowania wymienionych w tre ci niniejszego rozdziau folderów programu w innej lokalizacji nib domy lna, naleby zapewnir ubytkownikom analogiczne uprawnienia do tych folderów. NaleBy równieb zapewnir uprawnienia odczytu i zapisu w folderze tymczasowym ubytkownika lub folderze tymczasowym systemu operacyjnego. Instalacja i usuwanie programu 25

26

27 4 Rozdzia KONFIGURACJA PROGRAMU 4.1 Konfiguracja programu W ustawieniach programu PATNIK utrzymywane sd parametry programu, czyli warto ci, które majd wpyw na wyliczenia w dokumentach, oraz opcje, które majd wpyw na wygldd i dziaanie programu. Odpowiednie ustawienie opcji i parametrów pracy z programem jest pierwszd czynno cid, którd powinien wykonar ubytkownik po instalacji programu. Do parametrów programu nalebd: okres rozliczeniowy, zakres numerów dokumentów rozliczeniowych, stopy procentowe skadek na poszczególne rodzaje ubezpieczec, stopy procentowe wynagrodzec za przekazywanie skadek na ubezpieczenie zdrowotne i wypat= wiadczec z ubezpieczenia chorobowego, kwota przeci=tnego wynagrodzenia brutto dla celu weryfikacji górnego ograniczenia podstawy na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, numery kont bankowych ZUS. Opcje to mi=dzy innymi: opcje wpywajdce na wygldd ekranu, sposób wydruku dokumentów patniczych, wy wietlanie Rejestru patników przy starcie programu, lokalizacje ciebek zapisu raportów z importu, plików przelewów, eksportowanych plików KEDU, zadczników komunikatów oraz raportów RMUA w postaci tekstowej. Konfiguracja programu 27

28 Aby zmienir ustawienia programu: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu.. 2. Na ekranie pojawi si= okno Ustawienia programu (patrz Rysunek 10) - zmiec parametr lub opcj= i kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar zmiany. Rysunek 10. Okno dialogowe: Ustawienia programu zakadka Ogólne Szczegó owy opis parametrów i opcji programu P atnik Poszczególne parametry i opcje programu PATNIK zostay umieszczone na zakadkach. PoniBej znajduje si= szczegóowy opis parametrów i opcji oraz ich znaczenia w pracy z programem. Zakadka Ogólne (patrz Rysunek 10) zawiera: okres rozliczeniowy umobliwia okre lenie okresu rozliczeniowego, wykorzystywanego do tworzenia dokumentów rozliczeniowych, zakres numerów dokumentów rozliczeniowych jest wykorzystywany przy wyliczaniu dokumentów rozliczeniowych, opcj=, która okre la, czy Rejestr patników ma byr pokazywany przy starcie programu umobliwia to atwiejszy wybór patnika do kontekstu szczególnie dla biur rachunkowych. Zakadka Wyliczenia zawiera list= wszystkich parametrów niezb=dnych do prawidowego wyliczenia i weryfikacji skadek w dokumentach rozliczeniowych. 28 Dokumentacja administratora

29 Do parametrów wyliczeniowych nalebd stopy procentowe skadek na: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie wypadkowe, ubezpieczenie zdrowotne, procent wynagrodzenia za wypat= wiadczec z ubezpieczenia chorobowego, procent wynagrodzenia za przekazywanie skadek na ubezpieczenie zdrowotne, procent ograniczenia podstaw na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, kwota przeci=tnego wynagrodzenia brutto. Parametry wyliczeniowe sd prezentowane w postaci rozwijalnej listy. Wysoko ci stóp procentowych wykorzystywane sd do wyliczec skadek na poszczególne ubezpieczenia oraz procent ograniczenia podstawy wymiaru skadki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe sd podane z datd obowidzywania. Podczas wyliczec podstawy i skadki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wykorzystywane sd kwoty przeci=tnego wynagrodzenia. Kwoty te ogaszane sd przez Prezesa GUS co kwarta. Zakadka Konta bankowe zawiera: numery kont bankowych ZUS dla patno ci skadek na poszczególne ubezpieczenia, wykorzystywane przy tworzeniu dokumentów patniczych. Zakadka Adresy internetowe zawiera: adres strony internetowej Zakadu UbezpieczeC Spoecznych dla patników skadek, adres pocztowy umobliwiajdcy komunikacj= ubytkownika z Serwisem programu Patnik, stron= informacyjnd ZUS, gdzie podane sd aktualne wysoko ci wiadczec, wskayniki i skadki. Zakadka Inne zawiera opcje dotyczdce: ustawienie sposobu drukowania przelewów umobliwia ustawienie lewego górnego narobnika podczas wydruku oraz wybranie rodzaju wydruku: peen wydruk wydruk na czystej kartce, nadruk na formularzu A4 (dwa egzemplarze), nadruk (may format) (jeden egzemplarz), pokazywania podpowiedzi dla panelu wyboru jebeli opcja ta zostanie uaktywniona, to po najechaniu wskaynikiem myszy na ikony znajdujdce si= na panelu wyboru wy wietlane b=dd podpowiedzi, sortowania wedug kolumn opcja umobliwiajdca sortowanie danych wg dowolnej kolumny; nie zaleca si= stosowania tej opcji przy dubej ilo ci dokumentów ubezpieczeniowych, systemu rejestrowania pracy programu umobliwia wybór jednego ze sposobów rejestrowania pracy programu Patnik. Rejestrowanie zdarzec podczas pracy z programem Patnik mobe byr wydczone, uproszczone bddy szczegóowe. Zmiana sposobu rejestrowania wymaga ponownego uruchomienia programu (patrz rozdzia 4.5 System rejestrowania pracy programu). Konfiguracja programu 29

30 sposobu uruchamiania weryfikacji dokumentów z blokami wielokrotnymi podczas ich zapisywania, ustawiec filtra. W bloku Weryfikacja dokumentów z blokami wielokrotnymi ubytkownik mobe okre lir, w jaki sposób ma zachowywar si= weryfikacja podczas zapisu i zamykania raportów imiennych. Do wyboru sd nast=pujdce opcje: nie weryfikuj caego dokumentu, automatycznie weryfikuj cay dokument, pytaj, czy zweryfikowar cay dokument. Odpowiednie ustawienie opcji weryfikacji jest szczególnie wabne dla ubytkowników, którzy tworzd raporty rozliczeniowe za np. kilkuset ubezpieczonych. NiezaleBnie od wybranej opcji dokumenty sd zapisywane wraz ze wszystkimi wprowadzonymi zmianami. Wybór ten nie dotyczy wysyki, podczas której weryfikowane sd wszystkie dokumenty znajdujdce si= w zestawie. Zawsze mobna wykonar weryfikacje dokumentu o statusie Wprowadzony klikajdc przycisk Weryfikuj w otwartym oknie dokumentu lub po zaznaczeniu dokumentu na widoku i wybraniu odpowiedniej funkcji. W bloku Filtrowanie ubytkownik ma mobliwo R sterowania pracd filtrów. Je li zostanie wybrana opcja Zawsze w+czaj filtr przy zmianie widoku filtr b=dzie cay czas widoczny w dolnej cz= ci ekranu niezalebnie od tego, który z widoków zostanie wybrany. Je li ww. opcja nie b=dzie zaznaczona, wówczas, aby zobaczyr filtr, naleby go wdczyr w wybranym widoku przez klikni=cie przycisku Filtr. Dodatkowo, je li nie ma potrzeby wy wietlania wyniku dziaania filtra w kabdym kolejno wybranym widoku, naleby wybrar opcj= Nie wy/wietlaj wyniku wyszukiwania. Jest to szczególnie pomocne przy pracy z dubd ilo cid danych, gdyb wy wietlenie wyniku wyszukiwania przy kabdej zmianie widoku jest bardzo czasochonne. Przy standardowej pracy z programem obie opcje sd wydczone, co oznacza, Be filtr jest widoczny w dolnej cz= ci ekranu dopiero na BDdanie, czyli po wdczeniu go w wybranym widoku, i wynik wyszukiwania jest zawsze wy wietlany. 30 Dokumentacja administratora

31 Rysunek 11. Okno dialogowe: Ustawienia programu zakadka Inne Zakadka Lokalizacje suby do ustawiania ciebek do zapisu: raportów z importu, plików przelewu, eksportowanych plików KEDU zadczników komunikatów, raportów RMUA. Domy lnie wszystkie ciebki sd w odpowiednich podfolderach programu, tzn. je li program zosta zainstalowany w domy lnej ciebce C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik to poszczególne elementy b=dd zapisywane w nast=pujdcych lokalizacjach: Raporty z importu C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\Raporty Pliki przelewu C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\Przelew Eksportowane pliki C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\KEDU KEDU ZaDczniki komunikatów C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\ Zalaczniki Raporty RMUA C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\Raporty RMUA Konfiguracja programu 31

32 4.1.2 Dodanie kwoty przecitnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego Wprowadzenie nowej kwoty przeci=tnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego polega na wpisaniu warto ci tej kwoty z obowidzujdcd datd. Kwoty te ogaszane sd przez Prezesa GUS co kwarta. Kwot= przeci=tnego wynagrodzenia mobna sprawdzir po klikni=ciu na adres strony z aktualno ciami ZUS w Ustawieniach programu na zakadce Adresy internetowe: Aby wprowadzir kwot= przeci=tnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu. 2. W oknie Ustawienia programu przejdy do zakadki Wyliczenia i z listy wybierz warto R Kwota przeci=tnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (patrz Rysunek 12), a nast=pnie kliknij przycisk Dodaj. Klikni=cie przycisku Usu umobliwia usuni=cie wprowadzonych przez ubytkownika kwot. Przycisk Usu jest aktywny tylko dla kwot wprowadzonych przez ubytkownika. Rysunek 12. Okno dialogowe: Ustawienia programu zakadka Wyliczenia 32 Dokumentacja administratora

33 3. W oknie Kwota przeci4tnego wynagrodzenia (patrz Rysunek 13) wprowady kwot= dla nast=pnego kwartau i zaakceptuj zmiany, klikajdc przycisk OK. Rysunek 13. Okno: Kwota przeci4tnego wynagrodzenia 4. Kliknij przycisk OK, aby zachowar wprowadzone zmiany i zamkndr okno dialogowe Ustawienia programu. Klikni=cie przycisku Anuluj powoduje zamkni=cie okna bez zachowania zmian Wprowadzenie stopy procentowej sk adki na ubezpieczenia rentowe W parametrach wyliczeniowych w Ustawieniach programu mobna dodar stop= procentowd skadki na ubezpieczenia rentowe. Zmiana tej stopy oznacza, Be podczas wyliczania dokumentów rozliczeniowych warto R ta b=dzie pobierana dla wszystkich patników zarejestrowanych w systemie. Aby wprowadzir stop= procentowd skadki na ubezpieczenia: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu. 2. W oknie Ustawienia programu przejdy do zakadki Wyliczenia i z listy wybierz warto R Stopa procentowa sk+adki na ubezpieczenia rentowe (patrz Rysunek 12), a nast=pnie kliknij przycisk Dodaj. Klikni=cie przycisku Usu umobliwia usuni=cie wprowadzonej przez ubytkownika stopy procentowej. Przycisk Usu jest aktywny tylko dla stóp procentowych wprowadzonych przez ubytkownika. 3. Na ekranie pojawi si= okno Stopa procentowa skadki na ubezpieczenia rentowe (patrz Rysunek 14) - podaj okres obowidzywania i wysoko R stopy procentowej, a nast=pnie kliknij przycisk OK. Konfiguracja programu 33

34 Rysunek 14. Okno dialogowe: Stopa procentowa skadki na ubezpieczenia rentowe Wprowadzona stopa procentowa i okres jej obowidzywania muszd byr zgodne z obowidzujdcymi przepisami. 4. Kliknij przycisk OK w oknie Ustawienia programu, aby zapisar zmiany i zamkndr okno Wprowadzenie stopy procentowej sk adki na ubezpieczenie zdrowotne W parametrach wyliczeniowych w Ustawieniach programu mobna dodar stop= procentowd skadki na ubezpieczenie zdrowotne. Zmiana tej stopy oznacza, Be podczas wyliczania dokumentów rozliczeniowych warto R ta b=dzie pobierana dla wszystkich patników zarejestrowanych w systemie. Aby wprowadzir stop= procentowd skadki na ubezpieczenie zdrowotne: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu. 2. W oknie Ustawienia programu przejdy do zakadki Wyliczenia i z listy wybierz warto R Stopa procentowa sk+adki na ubezpieczenie zdrowotne (patrz Rysunek 12), a nast=pnie kliknij przycisk Dodaj. Klikni=cie przycisku Usu umobliwia usuni=cie wprowadzonej przez ubytkownika stopy procentowej. Przycisk Usu jest aktywny tylko dla stóp procentowych wprowadzonych przez ubytkownika. 3. Na ekranie pojawi si= okno Stopa procentowa skadki na ubezpieczenie zdrowotne (patrz Rysunek 15) - podaj okres obowidzywania i wysoko R stopy procentowej, a nast=pnie kliknij przycisk OK. 34 Dokumentacja administratora

35 Rysunek 15. Okno dialogowe: Stopa procentowa skadki na ubezpieczenie zdrowotne Wprowadzona stopa procentowa i okres jej obowidzywania muszd byr zgodne z obowidzujdcymi przepisami. 4. Kliknij przycisk OK w oknie Ustawienia programu, aby zapisar zmiany i zamkndr okno Zmiana zakresu numerów dokumentów rozliczeniowych Parametr Zakres numerów dokumentów rozliczeniowych okre la przedzia numerów identyfikatorów z jakiego patnik przygotowuje dokumenty rozliczeniowe. Poprawne jego okre lenie wymagane jest przy wyliczeniach dokumentów rozliczeniowych. Wybrany zakres numerów jest takbe wykorzystywany przy nadawaniu identyfikatorów nowym dokumentom rozliczeniowym. Aby zmienir zakres numerów dokumentów rozliczeniowych: 5. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu. 6. W oknie Ustawienia programu (patrz Rysunek 10) przejdy do zakadki Ogólne, a nast=pnie w bloku Zakres numerów dokumentów rozliczeniowych wybierz odpowiedni zakres i kliknij przycisk OK Zmiana okresu rozliczeniowego Parametr okres rozliczeniowy jest wykorzystywany przy tworzeniu raportów imiennych i dokumentów ZUS RMUA. Przykadowo, je li okres rozliczeniowy w parametrach jest ustawiony jako Pa2dziernik 2003, to w utworzonym dokumencie ZUS RCA, jako domy lny identyfikator pojawi si= (pod warunkiem, Be w bazie wcze niej nie byo Badnych dokumentów rozliczeniowych za ten okres). W programie Patnik przy kabdym otwarciu okna Ustawienia programu w wypadku, gdy ustawiony okres jest róbny od biebdcego (czyli o jeden miesidc wcze niejszy nib to wynika z daty systemowej) pojawia si= pytanie o jego aktualizacj=. Konfiguracja programu 35

36 Aby zmienir biebdcy okres rozliczeniowy: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu. 2. Je li pojawi si= komunikat (patrz Rysunek 16), kliknij przycisk OK, aby zmienir okres na biebdcy, proponowany przez program, lub w oknie Ustawienia programu przejdy do zakadki Ogólne (patrz Rysunek 10), a nast=pnie w bloku Okres rozliczeniowy zmiec miesidc i rok na biebdcy lub na inny potrzebny do wykonania zamierzonej funkcji. Rysunek 16. Okno komunikatu z pytaniem o aktualizacj= okresu rozliczeniowego 3. Kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar wprowadzone zmiany. Klikni=cie przycisku Anuluj spowoduje pozostawienie niezmienionego okresu rozliczeniowego. 4.2 Konfiguracja przekazu elektronicznego Do parametrów przekazu elektronicznego nalebd: nazwa certyfikatu ZUS, ustawienia metody przekazu dokumentów do ZUS (róbne w zalebno ci od wybranej metody), wybór certyfikatu kwalifikowanego wykorzystywanego do komunikacji z ZUS w zakresie przekazywania dokumentów, okres informowania o zblibajdcym si= koccu okresu wabno ci klucza prywatnego, ustawienia serwera proxy, ustawienia wy wietlania ostrzebec przed pierwszym ubyciem funkcji przekazu elektronicznego, adresy Centrum Certyfikacji dedykowanego dla ZUS subdce do pobierania certyfikatów i list CRL, lokalizacje plików zwidzanych z przekazem elektronicznym, adres do przekazywania zestawów dokumentów, adres Narodowego Centrum Certyfikacji, adres Narodowego Centrum Certyfikacji subdcy do pobierania list CRL, adres centrum, które jest wydawcd certyfikatu kwalifikowanego subdcy do pobierania list CRL. Aby zmienir ustawienia programu w zakresie przekazu elektronicznego: 1. Z menu Przekaz wybierz polecenie Ustawienia przekazu elektronicznego. 2. Na ekranie pojawi si= okno Ustawienia przekazu elektronicznego (patrz Rysunek 17). 3. Ustaw BDdane warto ci i kliknij przycisk OK. 36 Dokumentacja administratora

37 4.2.1 Ustawienia ogólne Poszczególne zakadki oraz parametry, które mobna na nich ustawir, zostay opisane w kolejnych podrozdziaach. Na zakadce Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 17) znajdujd si= parametry, które naleby ustawir w pierwszej kolejno ci. NaleBD do nich okre lenie nazwy certyfikatu ZUS oraz metody przekazu dokumentów. Na zakadce tej mobna skonfigurowar lokalizacj= plików zwidzanych z przekazem elektronicznych, które zapisywane sd na dysku ubytkownika (poza bazd danych programu Patnik). Dotyczy to plików przesyek do/z ZUS (zaszyfrowanych zestawów dokumentów i potwierdzec z ZUS). Natomiast zakadka Listy CRL suby mi=dzy innymi do okre lania lokalizacji plików zwidzanyh z listami CRL. Rysunek 17. Okno Ustawienia przekazu elektronicznego zakadka Ustawienia ogólne Konfiguracja programu 37

38 Okre6lenie nazwy certyfikatu ZUS Nazwa certyfikatu ZUS jest niezb=dna do prawidowego dziaania funkcji wysyania zestawów dokumentów, poniewab wykorzystywana jest do odszukania potrzebnego certyfikatu ZUS. Aby okre lir nazw= certyfikatu ZUS: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 17). 2. W polu Nazwa certyfikatu ZUS z rozwijanej listy wybierz warto R okre lajdcd certyfikat ZUS (RP-1-OOP-SDWI). 3. Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach Okre6lenie metody przekazu Na zakadce Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 17) znajdujd si= ustawienia dotyczdce preferowanego sposobu przekazywania dokumentów do ZUS. Dokumenty ubezpieczeniowe mogd byr przekazywane do ZUS: w postaci wydruków papierowych, w postaci elektronicznej, automatycznie z programu Patnik, w postaci elektronicznej, samodzielnie: przez stron= WWW, zapisane na pycie CD. W programie Patnik istnieje mechanizm automatycznego wyboru adresu internetowego, na który b=dd wysyane dokumenty ubezpieczeniowe oraz z których naleby pobierar potwierdzenia za po rednictwem systemu Elektronicznej Wymiany Dokumentów. Adres strony internetowej, na którd patnik mobe przekazywar dokumenty b=dzie wybierany spo ród: Aby ustawir sposób przekazywania dokumentów do ZUS: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 17). 2. Zaznacz przycisk opcji, który odpowiada wybranej metodzie przekazywania dokumentów do ZUS: Wydruk Wysy+ka automatyczna na adres, przy czym adres serwera ZUS do przekazywania dokumentów jest wybierany automatycznie podczas wysyki. Pami=taj teb o ustawieniu parametrów serwera proxy na zakadce Inne. Wysy+ka samodzielna. Decyzja o sposobie przekazania zestawu dokumentów powinna zostar podj=ta przed jego wysaniem. Przygotowane zestawy powinny byr przekazane do ZUS w sposób, który zosta ustawiony przed ubyciem funkcji wysyania. 38 Dokumentacja administratora

39 Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach. Je li zostaa wybrana opcja Wysy+ka automatyczna na adres, to informacja o tym na jaki serwer zosta wysany zestaw dokumentów znajduje si= w oknie Zestaw dokumentów na zakadce Wysyka w polu Serwer. Podczas wysyki dokumentów bezpo rednio z programu mobe pojawiar si= komunikat "Certyfikat sesji SSL zawiera b=dy". W razie jego wystdpienia w ustawieniach internetowych (menu Start\Ustawienia\Panel sterowania\opcje internetowe\ zakadka Zaawansowane\ sekcja Zabezpieczenia) naleby odznaczyr opcj= "SprawdY czy certyfikat serwera nie zosta cofni=ty" Uruchamianie weryfikacji wstpnej JeBeli podczas tej sesji pracy z programem ubytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym, to po przej ciu do widoku zwidzanego z przekazem wykonana zostanie weryfikacja wst=pna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL. Polega ona na sprawdzeniu: odcisków kluczy publicznych certyfikatów punktów zaufania, czy w programie zarejestrowane sd potrzebne do pracy z przekazem elektronicznym certyfikaty wydawane przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS takie, jak: CA-NAD, CA-ZEW, jednostki ZUS, czy w programie zarejestrowane sd potrzebne do pracy z przekazem elektronicznym certyfikaty takie, jak: certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji, certyfikat Centrum Certyfikacji (KIR, Sigillum lub UNIZETO Certum) i certyfikat kwalifikowany patnika wydany przez jedno z Centrów Certyfikacji, czy w programie zarejestrowane sd aktualne listy certyfikatów uniewabnionych (CRL). Wywoywanie okna Weryfikacja wst4pna mobna wydczyr, zaznaczajdc pole wyboru Nie pokazuj tego komunikatu podczas nast:pnego uruchomienia programu (patrz Rysunek 18 i Rysunek 19). Konfiguracja programu 39

40 Rysunek 18. Okno Weryfikacja wst4pna zakadka Status weryfikacji wst=pnej Okno Weryfikacja wst4pna posiada dwie zakadki. Na zakadce Status weryfikacji wst:pnej prezentowana jest ubytkownikowi informacja czy w obecnym stanie aplikacji mobliwe jest przygotowanie poprawnych przesyek do ZUS. W ramach weryfikacji wst=pnej nie jest sprawdzana prawidowo R dziaania podczenia internetowego, które jest niezb=dne do wysania przygotowanych dokumentów do ZUS. Wy wietlana jest tu równieb informacja o statusie weryfikacji certyfikatu ZUS oraz skonfigurowanego certyfikatu patnika (w przypadku jebeli zosta on skonfigurowany). W celu unikni=cia sytuacji, w której wabno R skonfigurowanego certyfikatu patnika mija, uniemobliwiajdc patnikowi przygotowanie wysyki do ZUS, w oknie prezentowana jest równieb informacja o liczbie dni pozostaych do upywu wabno ci certyfikatu. W oknie ubytkownik ma mobliwo R wy wietlenia szczegóów certyfikatów (ZUS i kwalifikowanego) oraz aktualizacji list CRL przez automatyczne pobranie ze strony centrum certyfikacji bddy poprzez pobranie z wcze niej scidgni=tego pliku. Listy CRL aktualizowane sd z adresów wskazanych w konfiguracji przekazu elektronicznego (patrz rozdzia Ustawienia list CRL). 40 Dokumentacja administratora

41 Rysunek 19 Okno Weryfikacja wst4pna zakadka Weryfikacja punktów zaufania Na zakadce Weryfikacja punktów zaufania prezentowana jest lista punktów zaufania, tj. certyfikatów gównych urz=dów certyfikacji, które wystawiajd certyfikaty dla patników i ZUS. WyDcznie certyfikaty pochodzdce z centrów stanowidcych punkty zaufania sd obsugiwane w ZUS. W celu przesania do weryfikacji zainstalowanych w aplikacji punktów zaufania w oknie istnieje mobliwo R zapisania tej informacji do pliku Ustawienia komunikacji z ZUS Na zakadce Inne znajdujd si= ustawienia dotyczdce komunikacji z ZUS. Ustawienie tych parametrów jest niezb=dne do prawidowego dziaania automatycznej wysyki dokumentów oraz pobierania potwierdzec z ZUS. Znajdziemy tam równieb dodatkowe pole umobliwiajdce podanie adresu do przekazywania zestawów dokumentów. Po jego wskazaniu i wpisaniu adresu, przesyki b=dd przekazywane na wskazany adres i nie b=dzie odbywao si= automatyczne losowanie w=za. Konfiguracja programu 41

42 Rysunek 20. Okno Ustawienia przekazu elektronicznego zakadka Inne Aby ustawir parametry komunikacji: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Inne (patrz Rysunek 20). 2. Zaznacz, czy do komunikacji http wykorzystywany b=dzie serwer proxy i jebeli tak, zaznacz pole wyboru U;yj serwera Proxy i ustaw odpowiednie parametry (adres i numer portu). MoBesz teb ubyr przycisku Pobierz ustawienia przegl*darki, aby ustawir parametry proxy takie same, jak ubywane w systemie. 3. Zaznacz opcj= U;yj tego adresu do przekazywania zestawów dokumentów oraz wpisz adres, je li chcesz przekazywar dokumenty na inny adres nib wybierany podczas wysyki automatycznej. 4. Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach. 42 Dokumentacja administratora

43 4.2.4 Ustawienia certyfikatów Na zakadce Certyfikaty mobna dokonar wyboru certyfikatu, który ma subyr do podpisywania przesyek przekazywanych do ZUS. Rysunek 21 Okno Ustawienie przekazu elektronicznego zakadka Certyfikaty Obecno R certyfikatu na powybszej li cie nie oznacza, Be zosta on poprawnie zainstalowany w systemie. Certyfikat mobe byr widoczny w bazie danych (np. na wskutek przeniesienia bazy na inny komputer) i jednocze nie nie b=dzie informacji o nim w systemie. Z tego powodu poprawne dziaanie aplikacji Patnik z certyfikatami kwalifikowanymi wymaga, aby w magazynie systemowym by wcze niej zarejestrowany certyfikat kwalifikowany wraz informacjd o odpowiadajdcym mu kluczu prywatnym. Obecno R klucza prywatnego mobna sprawdzir oglddajdc wa ciwo ci certyfikatu kwalifikowanego zarejestrowanego w systemie za pomocd polecenia: Internet Explorer\Narz=dzia\Opcje internetowe\zakadka Zawarto R \Przyciski Certyfikaty W przypadku prawidowego zarejestrowania klucza prywatnego we wa ciwo ciach certyfikatu b=dzie znajdowaa si= ponibsza informacja: Tym samym konieczna jest rejestracja certyfikatu kwalifikowanego indywidualnie przez kabdego ubytkownika systemu. SuBD do tego aplikacje dostarczane przez Kwalifikowane Centra, tj. asystent certyfikatów oraz procertumcardmanager. Nie wykonanie takiej czynno ci powoduje, Be niemobliwe jest powidzanie certyfikatu z odpowiadajdcym mu kluczem prywatnym znajdujdcym si= na karcie elektronicznej. Konfiguracja programu 43

44 Aby wybrar i ustawir certyfikat kwalifikowany do elektronicznej komunikacji z ZUS w zakresie przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Certyfikaty (patrz Rysunek 21) 2. WskaB wybrany certyfikat kwalifikowany. Dwukrotne klikni=cie na certyfikacie spowoduje wy wietlenie okna Certyfikat (patrz Rysunek 22) subdcego do przeglddania danych zawartych w certyfikacie. 3. Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach Rysunek 22 Okno Certyfikat Automatyczne konfigurowanie certyfikatu kwalifikowanego u7ytkownika W pewnych przypadkach program automatycznie konfiguruje certyfikat kwalifikowany, który b=dzie wykorzystywany przez ubytkownika do przygotowania przesyek do ZUS. 1. W sytuacji kiedy w aplikacji nie zosta jeszcze skonfigurowany Baden certyfikat ubytkownika wówczas pierwszy rejestrowany w aplikacji certyfikat kwalifikowany jest automatycznie ustawiany jako domy lny certyfikat wykorzystywany do przygotowania przesyek do ZUS przez danego ubytkownika. 2. Usuni=cie certyfikatu kwalifikowanego ubytkownika spowoduje, Be domy lnie skonfigurowany zostaje kolejny certyfikat kwalifikowany zarejestrowany w programie. JeBeli lista aktualnie zarejestrowanych certyfikatów kwalifikowanych jest pusta wówczas Baden certyfikat nie b=dzie skonfigurowany. 44 Dokumentacja administratora

45 4.2.5 Ustawienie okresu informowania o ko8cz)cym si okresie wa7no6ci klucza prywatnego Ustawienie okresu informowania o kocczdcej si= wabno ci klucza prywatnego dotyczy skonfigurowanego certyfikatu kwalifikowanego. Klucz prywatny ma ustalony okres wabno ci. Dla certyfikatów kwalifikowanych wydanych przez kwalifikowane centra certyfikacji okres wabno ci klucza prywatnego kocczy si= wraz upywem daty wabno ci certyfikatu kwalifikowanego. Tym samym mobliwo R korzystania z certyfikatu kwalifikowanego kocczy si= wraz upywem daty wabno ci certyfikatu kwalifikowanego. Aby zapobiec niespodziewanej utracie wabno ci klucza prywatnego i utrzymar w ten sposób cidgo R mobliwo ci korzystania z przekazu elektronicznego, program posiada funkcj= informowania o zblibajdcym si= koccu okresu wabno ci klucza. Aby ustalir okres informowania o zblibajdcym si= upywie wabno ci klucza prywatnego: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Certyfikaty (patrz Rysunek 21). 2. W polu Poinformuj XXX dni przed up+ywem wa;no/ci klucza prywatnego wprowady liczb= dni (domy lnie przyjmuje si= 30 dni). 3. Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach. Liczba dni pozostaych do kocca wabno ci certyfikatu wy wietlana jest w oknie Weryfikacja wst4pna. JeBeli zostanie speniony warunek informowania zawsze podczas pierwszego uruchomienia funkcji przekazu wy wietlane b=dzie okno z informacjd o liczbie dni pozostaych do kocca wabno ci certyfikatu kwalifikowanego (patrz Rysunek 23) Rysunek 23. Komunikat o liczbie dni pozostaych do kocca wabno ci certyfikatu Konfiguracja programu 45

46 4.2.6 Ustawienia list CRL Na zakadce Listy CRL znajdujd si= parametry subdce do konfiguracji adresów subdcych do pobierania list CRL. Na zakadce sd wy wietlane trzy bloki parametrów (patrz Rysunek 24): 1. Pierwszy blok pozwala na konfiguracj= adresów list niezb=dnych do prawidowej weryfikacji certyfikatu ZUS (OOP) wydanych przez centrum certyfikacji dedykowane dla ZUS (patrz rozdzia Okre lenie nazwy certyfikatu ZUS). W bloku zdefiniowany jest równieb adres z którego mobna pobrar aktualny certyfikat ZUS. 2. Drugi blok pozwala na konfiguracj= adresów list niezb=dnych do prawidowej weryfikacji kwalifikowanego certyfikatu patnika. Do weryfikacji niezb=dne sd listy wydane przez: Narodowe Centrum Certyfikacji oraz centrum certyfikacji, które jest wystawcd certyfikatu kwalifikowanego wybranego przez ubytkownika do komunikacji w zakresie przekazywania zestawów dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS w zakadce Certyfikaty. 3. Trzeci blok (patrz Rysunek 24) okre la miejsce przechowywana lokalnych list CRL. Rysunek 24. Okno Ustawienia przekazu elektronicznego zakadka Listy CRL Aby ustawir adresy subdce do pobierania list CRL dla centrum certyfikacji ZUS (OOP): 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Listy CRL do sekcji Informacje o certyfikacie ZUS (OOP) (patrz Rysunek 24). 2. W polu Adres Centrum Certyfikacji mobesz wpisar aktualny adres strony gównej Centrum Certyfikacji Unizeto Certum, na której znajdziesz aktualne informacje dotyczdce dziaania Centrum Certyfikacji dla ZUS. 46 Dokumentacja administratora

47 3. W polu Adres certyfikatu ZUS wpisz adres Centrum Certyfikacji, pod którym dost=pny jest aktualny certyfikat OOP. 4. W polu Lista CRL G+ównego Centrum Certyfikacji wpisz adres Centrum Certyfikacji, pod którym dost=pna jest aktualna lista CRL CA- NAD. 5. W polu Lista CRL Po/redniego Centrum Certyfikacji wpisz adres Centrum Certyfikacji, pod którym dost=pna jest aktualna lista CRL CA- ZEW. JeBeli certyfikat ZUS oraz wystawiajdcy go certyfikat centrum zawiera odpowiednid informacj= (pole CDP- CRL Distibution Point), wówczas adresy list CRL mogd byr pobrane do ustawiec po wci ni=ciu przycisku Pobierz z certyfikatu. W polach dotyczdcych pobierania list CRL powinny si= znaleyr warto ci: Certyfikat ZUS: CRL CA-NAD: CRL CA-ZEW: Aby ustawir adresy subdce do pobierania list CRL niezb=dnych do weryfikacji kwalifikowanego certyfikatu patnika: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Listy CRL na sekcj= Informacje o certyfikacie patnika (patrz Rysunek 24). 2. W polu Adres Narodowego Centrum Certyfikacji mobesz wpisar aktualny adres strony gównej Narodowego centrum certyfikacji. 3. W polu Lista CRL Narodowego Centrum Certyfikacji wpisz adres Narodowego Centrum Certyfikacji, pod którym dost=pna jest lista CRL. 4. W polu Lista CRL Centrum Kwalifikowanego wpisz adres Centrum Certyfikacji, które jest wydawcd certyfikatu kwalifikowanego wybranego przez ubytkownika do komunikacji w zakresie przekazywania zestawów dokumentów pod którym dost=pna jest aktualna lista CRL. W sekcji Informacje o certyfikacie patnika powinny znajdowar si= wpisy: w polu Lista CRL Narodowego Centrum Certyfikacji: w polu Lista CRL Centrum Kwalifikowanego jedna z ponibszych warto ci (zalebnie od tego które centrum jest wystawcd skonfigurowanego certyfikatu kwalifikowanego) albo - jebeli wydawcd listy CRL jest jeden z certyfikatów Sigillum albo - jebeli wydawcd wybranego certyfikatu kwalifikowanego jest jeden z certyfikatów Unizeto Certum albo - je;eli wydawc wybranego certyfikatu kwalifikowanego jest jeden z certyfikatów Krajowej Izby Rozliczeniowej. Konfiguracja programu 47

48 JeBeli certyfikat patnika oraz wystawiajdcy go certyfikat centrum zawiera odpowiednid informacj= (pole CDP- CRL Distibution Point), wówczas adresy list CRL mogd byr pobrane do ustawiec po wci ni=ciu przycisku Pobierz z certyfikatu. 5. Kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= z wprowadzenia zmian w ustawieniach Okre6lenie lokalizacji plików zwi)zanych z przekazem elektronicznym Zakadka Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 25) suby mi=dzy innymi do okre lenia lokalizacji plików zwidzanych z przekazem elektronicznym, które sd zapisywane na dysku ubytkownika (poza bazd danych programu Patnik). Dotyczy to plików przesyek do/z ZUS (zaszyfrowanych zestawów dokumentów i potwierdzec z ZUS) oraz plików zawierajdcych listy CRL. Natomiast zakadka Listy CRL (patrz Rysunek 24) suby mi=dzy innymi do okre lania lokalizacji plików zwidzanych z listami CRL. Rysunek 25. Okno Ustawienia przekazu elektronicznego zakadka Ustawienia ogólne 48 Dokumentacja administratora

49 Aby zmienir lokalizacj= plików: 1. W oknie Ustawienia przekazu elektronicznego przejdy na zakadk= Ustawienia ogólne (patrz Rysunek 25). 2. W polu Lokalizacja przesy+ek do ZUS (zestawy dokumentów) wprowady ciebk= do katalogu, w którym zapisywane b=dd tworzone w programie przesyki do ZUS. 3. W polu Lokalizacja przesy+ek z ZUS (Potwierdzenia) wprowady ciebk= do katalogu, w którym zapisywane b=dd przesyki z ZUS. 4. W zakadce Listy CRL (patrz Rysunek 24) w polu Katalog lokalny dla list CRL wprowady ciebk= do katalogu, w którym zapisywane b=dd rejestrowane w programie listy CRL. W celu ustawienia ciebek mobesz ubyr przycisku i w oknie Przegl9daj w poszukiwaniu foldera zaznaczyr katalog, w którym majd byr zapisywane pliki. Podczas wysyania zestawów dokumentów do ZUS w wybranych katalogach oraz ich podkatalogach oznaczonych symbolem patnika sd zapisywane pliki przesyek. Dlatego na systemach Windows NT, Windows 2000 Windows XP oraz Windows Server 2003 wszystkim ubytkownikom programu Patnik naleby nadar uprawienia do zapisu w tych katalogach widocznych na zakadce Ustawienia ogólne w oknie Ustawienia przekazu elektronicznego. 4.3 Konfiguracja drukarki Do konfiguracji drukarki w programie Patnik suby okno Parametry wydruku (patrz Rysunek 26). Pozwala ono wybrar drukark=, okre lir jej wa ciwo R oraz ustalir sposób drukowania dokumentów lub zestawów dokumentów. Za pomocd przycisku Zastosuj mobna zmienir ustawienia parametrów wydruku i zostand one zachowane przy sporzddzaniu kolejnych wydruków dokumentów. Okno Parametry wydruku jest dost=pne: po wybraniu polecenia Drukuj z menu Program, je li jest zaznaczony dowolny dokument ubezpieczeniowy bddy zestaw dokumentów w obszarze roboczym, po wybraniu polecenia Drukuj z menu Dokument w oknie dowolnego dokumentu otwartego do edycji lub podglddu, po wybraniu polecenia Drukuj z menu Zestaw w oknie otwartego do edycji lub podglddu. Szczegóowy opis parametrów wydruku: Konfiguracja programu 49

50 Drukarka okre la wa ciwo ci wybranej domy lnie drukarki, umobliwia zmian= wybranej drukarki i okre lenie jest wa ciwo ci. Klikni=cie przycisku Wa ciwo ci umobliwia zmian= ustawiec sterownika drukarki. Zakres wydruku pozwala na okre lenie zakresu drukowanych stron, domy lnie wybrana jest opcja Wszystko. Po wybraniu opcji Strony, mobna okre lir jakie stron naleby wydrukowar. Szczególnie przydatne to jest przy wydruku poszczególnych stron raportów imiennych. Typ wydruku umobliwia wybór rodzaju sporzddzanego wydruku, poszczególne typy wydruku sd dost=pne w zalebno ci od stanu przetwarzania dokumentu: 1. Do ZUS dost=pny tylko dla dokumentów, które b=dd przekazane do ZUS (status Wysany lub Potwierdzony), 2. Archiwalny dost=pny tylko dla dokumentów przekazanych do ZUS (status Wysany, Potwierdzony lub Historyczny), umobliwia wydrukowanie faktycznie przekazanych dokumentów w opcji oszcz=dno ciowej, wydruk jest oznaczone napisem Archiwalny, 3. Roboczy ten rodzaj wydruku jest dost=pny dla wszystkich dokumentów (niezalebnie od statusu przetwarzania), umobliwia przygotowanie próbnych wydruków dokumentów, które sd oznaczone napisem Roboczy. Pozycje raportów rozliczeniowych pozwala na okre lenie sposobu drukowania korygujdcych raportów imiennych. Dost=pna jest opcja umobliwiajdca drukowanie wszystkich bloków raportu lub wybranych pozycji raportów korygujdcych przeznaczonych do wysania (patrz rozdzia Oznaczanie raportów imiennych do wysyki w Dokumentacji ubytkownika). Uwaga! Dokumenty drukowane w trybie roboczym lub archiwalnym nie b=dd przyjmowane przez ZUS. Rysunek 26. Okno dialogowe: Parametry wydruku 50 Dokumentacja administratora

51 4.4 Stan systemu Funkcja pozwala na wy wietlenie informacji o rodowisku, w jakim pracuje program Patnik. Zadaniem funkcji jest pobranie oraz prezentacja danych o: parametrach systemu operacyjnego sd to szczegóowe informacje na temat systemu operacyjnego, na którym zosta zainstalowany program Patnik parametrach programu sd to informacje na temat parametrów, z którymi pracuje program Patnik, parametrach roboczej bazy danych sd to szczegóowe informacje na temat bazy danych, z którd wspópracuje program Patnik w momencie generowania raportu, roboczej bazie danych sd to informacje na temat struktury tablic oraz kolumn, wersji schematu XML oraz arkusza stylów sd to informacje o wersjach wygenerowanych plików, których zadaniem jest utrzymywanie oraz przetwarzanie danych. Aby przej R do prezentacji danych o systemie: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia programu W otwartym oknie Ustawienia programu kliknij przycisk Stan systemu. 3. Na ekranie pojawi si= okno Informacje o systemie operacyjnym (patrz Rysunek 27), przejrzyj wy wietlone informacji i kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno. Je li chcesz zapisar dane o systemie operacyjnym kliknij przycisk Zapisz. Rysunek 27. Okno dialogowe Informacje o systemie operacyjnym Konfiguracja programu 51

52 4. Na ekranie pojawi si= okno Zapisywanie jako (patrz Rysunek 28) kliknij przycisk Zapisz aby zachowar dane w pliku o strukturze XML lub zmiec nazw= i folder, w którym ma zostar zapisany plik a nast=pnie kliknij przycisk Zapisz.. Pobrane dane o rodowisku w jakim pracuje program Patnik mogd zostar zapisane do pliku tekstowego, zgodnego ze strukturd XML. Domy lnie plik zapisywany jest w katalogu, w którym zosta zainstalowany program Patnik po nazwd zgodnd z ponibszym schematem RRRRMMDDhhmmss_StanSystemu.xml gdzie: RRRRMMDD jest datd uruchomienia funkcji pobrand z systemu hhmmss jest godzind uruchomienia funkcji pobrand z systemu. UBytkownik mobe zmienir nazw= pliku i folder, w którym on zostanie zapisany. Uwaga! Aby zapisar dane w wybranym folderze naleby posiadar uprawnienia do zapisu w nim. Rysunek 28. Okno dialogowe Zapisywanie jako W systemie Windows 95 OSR przeglddarka internetowa nie jest w stanie poprawnie wy wietlar informacji zapisanych w formacie XML, w zwidzku z tym raport ze stanu systemu mobe nie byr wy wietlany poprawnie. Do prawidowego wy wietlenia danych w oknie Stan systemu mogd byr potrzebne komponenty dostarczane przez pakiet instalacyjny przeglddarki Internet Explorer. JeBeli sposób prezentacji danych w oknie jest niepoprawny, naleby sprawdzir w dokumentacji jaka wersja przeglddarki Internet Explorer jest wskazana przez producenta dla danego systemu operacyjnego, jako wspierajdca w peni technologie XSL (Extensible Stylesheet Language) i XPath. Dane o konfiguracji mobesz zapisar do pliku i przesar w celu uzupenienia diagnozy je li pojawid si= problemy. 52 Dokumentacja administratora

53 4.5 System rejestrowania pracy programu Program Patnik posiada mechanizm rejestrowania przebiegu dziaania funkcji importu dokumentów i przekazu elektronicznego. Mechanizm ten pozwala na diagnoz= problemów, które mogyby si= pojawir podczas pracy z programem i posiada dwa tryby dziaania: rejestrowanie uproszczone, rejestrowanie szczegóowe, System rejestrowania pracy programu mobe byr równieb wydczony. Sposób rejestrowania mobna zmienir w oknie Ustawienia programu na zakadce Inne wybierajdc odpowiedni parametr w bloku System Rejestrowania Pracy Programu (patrz rozdzia 4.1.1Szczegóowy opis parametrów i opcji programu Patnik). W programie Patnik domy lnie ustawiony jest tryb Rejestrowanie uproszczone, który loguje szczegóowo przebieg aktualnie wykonywanej funkcji, lecz do momentu wystdpienia powabnego b=du, nie zapisuje tych danych w pliku. JeBeli podczas pracy programu wystdpi nieoczekiwany bdd, dane obejmujdce szczegóowy przebieg wykonania aktualnej funkcji oraz informacje dotyczdce funkcji wykonywanych od momentu uruchomienia programu sd zapisywane w pliku o rozszerzeniu XML, opatrzonym datd i czasem wystdpienia awarii. Plik jest zapisywany w katalogu <Katalog Patnika>\Log, gdzie <Katalog Patnika> to katalog, w którym zainstalowany jest program. Przykadowo plik o nazwie _Log_01.xml powsta w dniu o godzinie 11:34 i by pierwszym plikiem logu powstaym w tym dniu. W przypadku wystdpienia problemu na ekranie zostanie wy wietlony komunikat (patrz Rysunek 29). Je li ubytkownik w oknie komunikatu kliknie przycisk Tak, to dodatkowo w katalogu Log zostanie zapisana informacja o stanie systemu w pliku o rozszerzeniu XML, opatrzonym datd i czasem wystdpienia awarii. Rysunek 29. Okno komunikatu W przypadku powtarzania si= b=du naleby zaznaczyr opcj= Rejestrowanie szczegó+owe. Rejestruje ona w szczegóowy sposób przebieg dziaania wszystkich funkcji obj=tych monitorowaniem, zapisujdc jednocze nie dane w plikach tymczasowych. KaBde wystdpienie awarii w takim trybie skutkuje przepisaniem zebranych informacji do pliku w katalogu <Katalog Patnika>\Log. Dane zapisane w plikach mogd zostar przekazane do pracowników infolinii w celu uatwienia diagnozy wyst=pujdcego problemu. Konfiguracja programu 53

54

55 5 Rozdzia FUNKCJE ADMINISTRACYJNE 5.1 Archiwizacja danych W programie Patnik istniejd dwa sposoby archiwizacji, róbnidce si= zakresem archiwizowanych danych. MoBliwa jest archiwizacja wszystkich zasobów wybranego patnika lub jedynie wybranych zestawów dokumentów. Archiwizacja wszystkich zasobów patnika polega na zarchiwizowaniu wszystkich znajdujdcych si= w bazie roboczej danych, które nalebd do patnika (tj. kartoteki patnika, kartotek ubezpieczonych, dokumentów, zestawów, certyfikatów, list CRL, wiadomo ci, potwierdzec, dziennika operacji i archiwum dziennika operacji). Archiwizacja dokumentów polega na umieszczeniu w archiwum wybranych zestawów dokumentów mogd to byr jedynie zestawy potwierdzone lub historyczne. Archiwizacja polega na przenoszeniu danych do innej bazy danych nib baza robocza programu. Zestawy dokumentów mobna archiwizowar tylko w domy lnym archiwum. Wszystkie zasoby patnika mobna archiwizowar zarówno w domy lnym archiwum programu jak i w innej roboczej bazie danych programu Patnik. Archiwizacj= danych mobna przeprowadzir z jednoczesnym usuni=ciem zarchiwizowanych danych z bazy roboczej lub bez ich usuwania. Aby archiwizacja do domy lnego archiwum programu bya mobliwa, naleby uprzednio utworzyr archiwum przy pomocy Kreatora konfiguracji archiwum. Baza danych stanowidca domy lne archiwum programu nie mobe byr ubywana przez program Patnik jako baza robocza. Ponadto, baza archiwalna mobe byr ubywana jako archiwum jedynie we wspópracy z bazd roboczd, na podstawie, której archiwum zostao utworzone. Funkcje administracyjne 55

56 Te same dane mobna archiwizowar w domy lnym archiwum wielokrotnie. Powoduje to zastdpienie danych umieszczonych w archiwum podczas poprzedniej archiwizacji danymi ostatnio zarchiwizowanymi. Jedynie w przypadku archiwizacji patnika do innej bazy roboczej, nie ma mobliwo ci nadpisania patnika. Odwrotnymi procesami do archiwizacji patnika i archiwizacji dokumentów sd odpowiednio odtwarzanie patnika i odtwarzanie dokumentów z archiwum. Aby móc pracowar z danymi, które zostay zarchiwizowane, naleby odtworzyr je z archiwum. WyjDtkowo w przypadku archiwizacji patnika do innej bazy roboczej mobna pracowar z danymi tego patnika DczDc si= bazd roboczd, do której zosta patnik wyeksportowany. Zatem archiwizacja patnika, mobe penir funkcj= przenoszenia zasobów patnika mi=dzy róbnymi bazami roboczymi programu Patnik Konfigurowanie archiwum Konfigurowanie archiwum odbywa si= za pomocd Kreatora konfiguracji archiwum. Funkcja suby do tworzenia nowej bazy archiwum lub do konfiguracji podczenia z archiwum jub utworzonym w przeszo ci. Rodzaj bazy archiwum jest zawsze taki sam jak rodzaj bazy roboczej. W zalebno ci od rodzaju bazy (MS SQL Server lub MS Access) liczba kroków i sposób dziaania kreatora sd odmienne Konfiguracja archiwum dla bazy MS SQL serwer Aby skonfigurowar archiwum: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia archiwum. 2. Je li nigdy wcze nie nie bya wykonywana konfiguracja archiwum, to na ekranie pojawi si= komunikat (patrz Rysunek 30), kliknij przycisk Tak, aby uruchomir Kreatora konfiguracji archiwum. Rysunek 30. Okno komunikatu 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno kreatora (patrz Rysunek 31). Je li nigdy wcze niej nie byo tworzone archiwum programu dla biebdcej bazy roboczej, aktywna b=dzie jedynie opcja Utwórz nowe archiwum. Wybierz t= opcje i kliknij przycisk Dalej. 56 Dokumentacja administratora

57 Rysunek 31. Okno kreatora konfiguracji archiwum 4. W kolejnym kroku kreatora, wybierz z listy nazw= serwera, na którym chcesz utworzyr baz= lub wprowady jd samodzielnie. WprowadY nazw=, którd chcesz nadar tworzonej bazie (patrz Rysunek 32) i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 32. Okno kreatora konfiguracji archiwum Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab taka konfiguracja mobe uniemobliwir wykonanie archiwizacji i odtwarzania patnika oraz zestawów dokumentów. Podczas konfiguracji archiwum zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w Funkcje administracyjne 57

58 przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. 5. W trzecim kroku kreatora (patrz Rysunek 33) wybierz rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma zostar wykorzystany do Dczenia si= z bazd danych podczas pracy programu, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Podczas tworzenia nowego archiwum kreator daje mobliwo R wyboru spo ród trzech mobliwo ci: autoryzacja systemu Windows, ubycie istniejdcego konta, utworzenie nowego konta ubytkownika MS SQL Server. W przypadku wykorzystania istniejdcego konta, podanemu ubytkownikowi zostand nadane uprawnienia do pracy z nowo utworzond bazd. Gdy wybierzemy opcj= tworzenia nowego konta ubytkownika, podany ubytkownik zostanie utworzony i takbe zostand mu nadane odpowiednie uprawnienia do bazy. Natomiast, je li wskazujemy istniejdce archiwum, to mamy do wyboru tylko dwie opcje: autoryzacja systemu Windows lub ubycie istniejdcego konta. Przy wskazywaniu istniejdcego archiwum oraz istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server, wskazany ubytkownik musi jub posiadar uprawnienia do pracy z bazd archiwum Rysunek 33. Okno kreatora archiwum 6. W nast=pnym kroku kreatora (patrz Rysunek 34) podaj login i haso ubytkownika bazy SQL Server, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Je li w poprzednim kroku trzecim wybrano tworzenie nowego konta ubytkownika MS SQL Server, to w dodatkowym polu Potwierd2 has+o u;ytkownika naleby wpisar haso podane w polu Has+o u;ytkownika (patrz Rysunek 35). Je li w poprzednim kroku wybrano autoryzacje systemu Windows, to krok ten jest pomijany. Je li ubytkownik wskabe istniejdcd baz=, która zostaa utworzona w poprzedniej wersji programu PATNIK, zostanie uruchomiona konwersja bazy danych (patrz Konwersja bazy archiwum). 58 Dokumentacja administratora

59 Rysunek 34. Okno kreatora konfiguracji archiwum wprowadzanie danych ubytkownika Rysunek 35. Okno kreatora archiwum krok wyst=puje w przypadku zakadania nowego konta 7. Kolejny krok kreatora pojawi si= tylko, gdy tworzymy nowd baz= (patrz Rysunek 36). W tym kroku naleby wybrar rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma uprawnienia administracyjne serwera MS SQL Server. Podanie konta ubytkownika z uprawnieniami administracyjnymi jest niezb=dne do przeprowadzenia konwersji bazy lub utworzenia nowej bazy. Po wyborze rodzaju autoryzacji kliknij przycisk Dalej. Funkcje administracyjne 59

60 Rysunek 36. Okno kreatora archiwum (tworzenie bazy) 8. Nast=pny krok kreatora pojawia si= tylko, je li w kroku pidtym wybrano rodzaj autoryzacji z wykorzystanie istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server. WprowadY login i haso ubytkownika majdcego uprawnienia administracyjne systemu MS SQL Server (np. ubytkownik sa ), a nast=pnie kliknij przycisk Utwórz (patrz Rysunek 37). Rysunek 37. Okno kreatora archiwum tworzenie bazy 9. Po poprawnym utworzeniu bazy archiwum konfiguracja archiwum zostanie zapisana w programie. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Parametry archiwum (patrz Rysunek 38), z biebdcymi parametrami domy lnego archiwum programu. 60 Dokumentacja administratora

61 Rysunek 38. Okno parametry archiwum Konfiguracja archiwum dla bazy MS Access Uruchamiany jest ten sam Kreator konfiguracji archiwum, jednak z mniejszd liczbd kroków. Konfiguracja przebiega analogicznie do konfiguracji dla bazy MS SQL Serwer. RóBnica dotyczy drugiego i zarazem ostatniego kroku kreatora. WskaB lokalizacj= bazy i wprowady nazw= pliku dla nowo tworzonego archiwum. Podaj haso, które b=dzie ubywane do podczenia z archiwum i kliknij przycisk Utwórz (patrz Rysunek 39). W trakcie konfigurowania archiwum b=ddcego bazd MS Access, równieb mobe byr uruchomiona konwersja bazy. W przypadku bazy Access nie ma konieczno ci podawania dodatkowych parametrów podczenia (loginu i hasa) w celu przeprowadzenia konwersji bazy. Rysunek 39. Okno kreatora archiwum baza MS Access Funkcje administracyjne 61

62 Konwersja bazy archiwum Je li ubytkownik wskabe istniejdcd baz= archiwum, która zostaa utworzona w poprzedniej wersji programu PATNIK, zostanie uruchomiona konwersja bazy danych. Konwersja zmodyfikuje struktur= bazy tak, aby umobliwir prac= z bazd w aktualnej wersji programu. Je li ustawienia bazy danych archiwum zostay przechwycone wraz robocza bazd danych utworzond w której z poprzednich wersji programu, to ponowne konfigurowanie archiwum nie jest konieczne. W tym przypadku konwersja bazy archiwum zostanie wywoana przy próbie archiwizacji lub odtwarzania z wykorzystaniem tej bazy. Program PKATNIK A pracuje z bazd danych w wersji Oznacza to, Be po aktualizacji programu konieczna jest konwersja baz utworzonych w poprzednich wersjach do wersji Funkcja konwersji programu PKATNIK A mobe przekonwertowar baz= danych utworzond w kabdej z poprzednich wersji programu. UWAGA! Po przekonwertowaniu bazy danych do wersji wymaganej przez program PKATNIK A, nie b=dzie mobliwo ci pracy z bazd za pomocd poprzednich wersji programu. Aby wykonar konwersj= bazy archiwum: 1. Kliknij przycisk Dalej w oknie Kreatora konfiguracji archiwum (patrz Rysunek 40), które pojawi si= podczas próby Dczenia z bazd archiwum utworzond w poprzedniej wersji programu lub podczas archiwizacji danych. Przed konwersjd zostanie utworzona kopia zapasowa bazy w wersji zgodnej z poprzednid wersjd programu (odpowiednio wersja lub lub lub lub ). Rysunek 40. Okno Kreatora konfiguracji archiwum konwersja bazy 2. Kolejny krok kreatora pojawi si= tylko, gdy zachodzi konieczno R konwersji istniejdcej bazy MS SQL (patrz Rysunek 41). W tym kroku naleby wybrar rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma uprawnienia administracyjne serwera MS SQL Server. Podanie konta ubytkownika z uprawnieniami administracyjnymi jest niezb=dne do przeprowadzenia konwersji bazy. Po wyborze rodzaju autoryzacji kliknij przycisk Dalej 62 Dokumentacja administratora

63 Rysunek 41. Okno Kreatora konfiguracji archiwum wybór rodzaju autoryzacji 3. Nast=pny krok kreatora (patrz Rysunek 42) pojawia si= tylko, je li w kroku poprzednim wybrano rodzaj autoryzacji z wykorzystanie istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server. WprowadY login i haso ubytkownika majdcego uprawnienia administracyjne systemu MS SQL Server (np. ubytkownik sa ), a nast=pnie kliknij przycisk Po*cz. Rysunek 42. Okno Kreatora konfiguracji archiwum podawanie danych ubytkownika 4. Po pomy lnym zakocczeniu konwersji bazy archiwum na ekranie zostanie wy wietlone okno (patrz Rysunek 43), kliknij przycisk Dalej aby ustawir konwertowand baz= jako aktywnd. Funkcje administracyjne 63

64 Rysunek 43. Okno Kreatora konfiguracji archiwum zakocczenie konwersji Archiwizacja p atnika Funkcja suby do archiwizacji wszystkich zasobów patnika. Zadanie realizowane jest w wyniku dziaania Kreatora archiwizacji patnika. Aby zarchiwizowar patnika: 1. Uruchom program Patnik i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników (patrz Rysunek 63). Wybierz z listy patnika, którego chcesz zarchiwizowar. Nast=pnie z menu Narz=dzia wybierz polecenie Archiwizuj. 4. Po uruchomieniu funkcji na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator archiwizacji patnika (patrz Rysunek 44). Wybierz odpowiednid opcj= w zalebno ci od tego, czy chcesz zarchiwizowar patnika w domy lnym archiwum programu, czy wyeksportowar go do innej bazy roboczej i kliknij przycisk Dalej. Je li chcesz usundr patnika z bazy roboczej zaznacz opcj= Po zakonczonej archiwizacji, usun zasoby p+atnika z bazy roboczej. 64 Dokumentacja administratora

65 Rysunek 44. Okno kreatora archiwizacji patnika krok 1/3 5. W przypadku archiwizacji do innej bazy roboczej kreator ma cztery kroki. WyglDd okna dialogowego kreatora jest róbny w zalebno ci od rodzaju bazy. W przypadku bazy MS SQL Server wybierz z listy lub wprowady samodzielnie nazw= serwera, na którym znajduje si= baza, w której chcesz zarchiwizowar dane patnika. WprowadY nazw= bazy danych (patrz Rysunek 45), wybierz rodzaj autoryzacji i kliknij przycisk Dalej. W przypadku bazy MS Access podaj lokalizacje pliku bazy, wprowady haso bazy (patrz Rysunek 46) i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 45. Okno kreatora archiwizacji patnika krok 2/4 (MS SQL Server) Uwaga! W polu Nazwa serwera nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab mobe to uniemobliwir wykonanie archiwizacji. Zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem Funkcje administracyjne 65

66 "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. Rysunek 46. Okno kreatora archiwizacji patnika krok 2/4 (MS Access) 6. Po zakocczeniu funkcji wy wietlana jest w oknie kreatora informacja o pomy lnie zakocczonej archiwizacji (patrz Rysunek 47). 66 Dokumentacja administratora

67 Rysunek 47. Okno kreatora archiwizacji patnika krok 4/ Odtwarzanie p atnika z archiwum Funkcja pozwala na odtworzenie wszystkich zasobów patnika z domy lnego archiwum programu lub innej bazy roboczej. Zadanie realizowane jest w wyniku dziaania Kreatora odtwarzania patnika. Aby uruchomir Kreatora archiwizacji patnika: 1. Uruchom program P+atnik i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników (patrz Rysunek 63). Z menu Narz=dzia wybierz polecenie Odtwórz z archiwum. 4. Po uruchomieniu funkcji na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator odtwarzania patnika (patrz Rysunek 48). Wybierz odpowiednid opcj= w zalebno ci od tego, czy chcesz odtwarzar patnika z domy lnego archiwum programu, czy importowar go z innej bazy roboczej. Kliknij przycisk Dalej. Funkcje administracyjne 67

68 Rysunek 48. Okno kreatora odtwarzania zasobów patnika krok 1/5 5. W przypadku odtwarzania z innej bazy roboczej kreator ma pi=r kroków. WyglDd okna dialogowego kreatora jest róbny w zalebno ci od rodzaju bazy. W przypadku bazy MS SQL Server wybierz z listy lub wprowady samodzielnie nazw= serwera, na którym znajduje si= baza, z której chcesz odtwarzar dane patnika. WprowadY nazw= bazy danych (patrz Rysunek 49), wybierz rodzaj autoryzacji i kliknij przycisk Dalej. W przypadku bazy MS Access podaj lokalizacje pliku bazy, wprowady haso bazy (patrz Rysunek 50) i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 49. Okno kreatora odtwarzania zasobów patnika krok 2/5 (MS SQL Server) Uwaga! W polu Nazwa serwera nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab mobe to uniemobliwir wykonanie odtwarzania. Zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). 68 Dokumentacja administratora

69 Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. Rysunek 50. Okno kreatora odtwarzania zasobów patnika krok 2/5 (MS Access) 6. W kolejnym kroku kreatora (patrz Rysunek 51) wy wietlona jest lista patników dost=pnych do odtworzenia. Wybierz jednego z nich i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 51. Okno kreatora odtwarzania zasobów patnika krok 3/5 Funkcje administracyjne 69

70 7. Po zakocczeniu funkcji wy wietlana jest w oknie kreatora informacja o pomy lnie zakocczonym odtworzeniu zasobów patnika, kliknij przycisk Zamknij Archiwizacja zestawu dokumentów Funkcja suby do archiwizowania potwierdzonych i/lub historycznych zestawów dokumentów. Dokumenty archiwizowar mobna jedynie w domy lnym archiwum. Aby móc ubywar funkcji naleby wpierw dokonar konfiguracji archiwum programu (patrz rozdzia 5.1.1). Aby wykonar archiwizacj= dokumentów: 1. Uruchom program P+atnik i przejdy do widoku Zestawy wysane. 2. Przy pomocy mechanizmu multiselekcji zaznacz spo ród widocznych w widoku zestawów te, które chcesz zarchiwizowar. Aby na li cie zaznaczyr zestawy, które nie sdsiadujd ze sobd, kliknij nazw= jednego z nich, a nast=pnie naci nij klawisz CTRL i, przytrzymujdc go, klikaj kolejno nazwy pozostaych zestawów. Aby na li cie zaznaczyr zestawy sdsiadujdce ze sobd, kliknij nazw= pierwszego zestawu w grupie, a nast=pnie naci nij klawisz SHIFT i, przytrzymujdc go, kliknij nazw= ostatniego zestawu w grupie. Je li zaznaczony zosta niewa ciwy zestaw, naci nij klawisz CTRL i, przytrzymujdc go, kliknij nazw= niepotrzebnego zestawu. 3. Z menu Administracja wybierz polecenie Archiwizuj zestaw dokumenty. 4. Na ekranie zostanie wy wietlone okno dialogowe z pytaniem (patrz Rysunek 52). W zalebno ci od udzielonej odpowiedzi, wybrane do archiwizacji zestawy zostand usuni=te z bazy roboczej (po pomy lnym zakocczeniu archiwizacji) lub w niej pozostand. Rysunek 52. Okno dialogowe wy wietlane podczas archiwizacji dokumentów. 5. Po pomy lnym przeprowadzeniu archiwizacji dokumentów, wy wietlony b=dzie komunikat (patrz Rysunek 53). Rysunek 53. Komunikat archiwizacji dokumentów. 70 Dokumentacja administratora

71 5.1.5 Odtwarzanie zestawu dokumentów z archiwum Funkcja suby do odtwarzania z domy lnego archiwum programu zestawów dokumentów, które zostay w uprzednio zarchiwizowane przy ubyciu funkcji Archiwizacja dokumentów. Aby odtworzyr dokumenty z archiwum programu: 1. Uruchom program P+atnik i przejdy do widoku Zestawy wysane. 2. Z menu Narz=dzia wybierz polecenie Odtwórz zestaw z archiwum Na ekranie zostanie wy wietlone okno Archiwum dokumentów zawierajdce list= zestawów zarchiwizowanych w archiwum programu. 4. Za pomocd mechanizmu multiselekcji zaznacz te zestawy, które chcesz odtworzyr z archiwum i kliknij przycisk Odtwórz Archiwizowanie danych zwi)zanych z przekazem elektronicznym W celu zminimalizowania szkód spowodowanych ewentualnd awarid komputera, naleby co pewien czas archiwizowar (w postaci kopii bezpieczecstwa) te dane, których strata jest niepobddana. W celu dokonania archiwizacji istotnych dla programu PATNIK danych zwidzanych z obsugd przekazu elektronicznego, naleby zachowar: certyfikat patnika zapisany do pliku, pliki przesyek (pliki KSI MAIL zawierajdce przygotowane do wysania zestawy dokumentów), pliki potwierdzenia przyj=cia przesyek przez ZUS. 5.2 Zarz)dzanie uprawnieniami Funkcja pozwala na dopisywanie i usuwanie ubytkowników programu oraz zmian= hase i danych ubytkowników. W programie PATNIK hasa ubywane sd w dwóch sytuacjach: aby kontrolowar dost=p do bazy danych zawierajdcej dane osobowe, aby sprawdzar informacje o dokumentach zablokowanych podczas pracy z programem. W czasie instalacji programu zakadany jest standardowy ubytkownik administrator, który ma uprawienie do wszystkich funkcji programu Zmiana danych administratora Funkcja pozwala na zmian= danych oraz hasa administratora systemu. Jest dost=pna tylko dla ubytkownika o uprawnieniach administratora. Haso administratora programu jest wabne 30 dni. Po upywie tego czasu program wymusza jego zmian=. Funkcje administracyjne 71

72 Aby zmienir dane lub haso administratora: 1. Z menu Administracja wybierz polecenie ZmieG dane administratora. 2. Na ekranie zostanie wy wietlona okno Zmiana danych administratora (patrz Rysunek 54 - wprowady poprawne dane i zatwierdy wprowadzone zmiany, klikajdc przycisk OK. Rysunek 54 Okno dialogowe: Zmiana danych administratora 3. Je li chcesz równieb zmienir haso, kliknij przycisk Zmie haso, a nast=pnie w oknie, które pokabe si= na ekranie (patrz Rysunek 55), wprowady haso dotychczasowe i dwukrotnie nowe haso oraz potwierdy wprowadzone zmiany. Je li chcesz wprowadzir pozostae dane, kliknij przycisk Pene dane, a nast=pnie w oknie, które pokabe si= na ekranie (patrz Rysunek 56), wprowady pozostae dane administratora oraz potwierdy wprowadzone zmiany. Haso musi skadar si= co najmniej z 8 znaków, zawierar mae i wielkie litery oraz cyfry lub znaki specjalne. Rysunek 55. Okno dialogowe: Zmiana hasa administratora 72 Dokumentacja administratora

73 Rysunek 56 Okno dialogowe: Pene dane administratora Dodawanie u7ytkowników Zakadanie kont dla nowych ubytkowników jest mobliwe tylko przez administratora programu PATNIK. KaBdy ubytkownik jest identyfikowany poprzez nazwisko i imi=, login oraz uprawnienia do pracy z danym patnikiem. Aby utworzyr konto ubytkownika: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Administracja/UIytkownicy. MoBesz równieb na pasku ikon wybrar zakadk= Administracja, a nast=pnie klikndr ikon= U;ytkownicy. 2. W obszarze roboczym U;ytkownicy z menu Program wybierz polecenie Nowy. Polecenie Nowy dost=pne jest równieb jako przycisk na pasku narz=dzi lub w menu podr=cznym, wy wietlajdcym si= po klikni=ciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku U;ytkownicy. MoBesz równieb ubyr kombinacji klawiszy CTRL+N na klawiaturze. Funkcje administracyjne 73

74 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno dialogowe Dane u=ytkownika (patrz Rysunek 57)- wypenij wszystkie pola, a nast=pnie kliknij przycisk Uprawnienia, aby nadar ubytkownikowi prawa do pracy z patnikiem skadek. Haso musi skadar si= co najmniej z 8 znaków, zawierar mae i wielkie litery oraz cyfry lub znaki specjalne. Rysunek 57. Okno dialogowe: Dane u=ytkownika 4. Na ekranie pojawi si= okno Lista patników (patrz Rysunek 58), w którym zaznacz patnika lub patników, z którymi ubytkownik b=dzie móg pracowar, a nast=pnie kliknij przycisk OK, aby potwierdzir swój wybór. Rysunek 58. Okno dialogowe: Lista patników 5. Kliknij przycisk Pene dane, aby uzupenir pozostae dane ubytkownika. 74 Dokumentacja administratora

75 6. Na ekranie pojawi si= okno Pene dane u=ytkownika (patrz Rysunek 59), wprowady dane i kliknij przycisk OK. Rysunek 59. Okno dialogowe: Pene dane u=ytkownika 7. Kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno Dane u=ytkownika i zapisar wprowadzone dane Edycja danych u7ytkownika Funkcja ta pozwala na modyfikacj= danych o ubytkownikach programu, ich uprawnieniach do pracy oraz na uzupenienie penych danych ubytkowników. Edycja danych ubytkownika jest dost=pna tylko dla administratora programu, a w zakresie zmiany hasa i uzupenienia penych danych takbe dla innych ubytkowników (patrz rozdzia Zmiana danych ubytkownika). Aby zmodyfikowar dane o ubytkownikach: 1. Zaloguj si= jako administrator. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Administracja/UBytkownicy. 3. W obszarze roboczym U;ytkownicy wskab ubytkownika, którego haso chcesz zmienir, a nast=pnie z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dost=pne jest równieb jako przycisk na pasku narz=dzi lub w menu podr=cznym, wy wietlajdcym si= po klikni=ciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku U;ytkownicy. MoBesz równieb ubyr kombinacji klawiszy CTRL+O na klawiaturze. Funkcje administracyjne 75

76 4. W oknie dialogowym Dane u=ytkownika (patrz Rysunek 60) zmiec dane ubytkownika i zaakceptuj te zmiany, klikajdc przycisk OK. Je li chcesz dokonar zmian w uprawnieniach ubytkownika do pracy z patnikami, kliknij przycisk Uprawnienia, a nast=pnie zaznacz patnika i kliknij przycisk OK. Je li chcesz zmienir lub uzupenir pozostae dane ubytkownika w otwartym oknie Dane u=ytkownika, kliknij przycisk Pene dane, wprowady odpowiednie dane i kliknij przycisk OK. Aby nadar lub zmienir uprawnienia do pracy z patnikami, w otwartym oknie Dane u=ytkownika (patrz Rysunek 60) kliknij przycisk Uprawnienia, a nast=pnie zaznacz patnika i kliknij przycisk OK. Rysunek 60. Okno dialogowe: Dane u=ytkownika Aby zalogowar si= do programu jako ubytkownik, naleby w oknie logowania wpisar swój Login i haso Zmiana danych u7ytkownika Funkcja zmiany danych ubytkownika jest dost=pna dla zwykych ubytkowników i pozwala na zmian= hasa (tylko w zakresie wasnego hasa) oraz zmian= penych danych ubytkownika. Oznacza to, Be Kowalski Jan mobe zmienir tylko swoje haso. Haso ubytkownika programu jest wabne 30 dni. Po upywie tego czasu program wymusza jego zmian=. 76 Dokumentacja administratora

77 Aby zmienir haso ubytkownika: 1. Zaloguj si= jako ubytkownik. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie ZmieG dane uiytkownika Na ekranie zostanie wy wietlone okno Zmiana danych u=ytkownika (patrz Rysunek 61). Kliknij przycisk Zmie haso lub Pene dane i zmiec odpowiednie dane. Rysunek 61. Okno dialogowe: Zmiana danych u=ytkownika 4. W oknie dialogowym Zmiana hasa u=ytkownika (patrz Rysunek 62) wprowady haso dotychczasowe i nowe haso, a nast=pnie potwierdy je w nast=pnym polu i kliknij przycisk OK. Od tej pory przy kabdym kolejnym logowaniu si= do programu musisz podawar nowe haso. 5. W oknie dialogowym Pene dane u=ytkownika (patrz Rysunek 59) wprowady odpowiednie dane i kliknij przycisk OK. 6. Kliknij przycisk Zamknij. Rysunek 62. Okno dialogowe: Zmiana hasa u=ytkownika 5.3 Obs uga Rejestru p atników Rejestr patników jest miejscem przechowywania danych wszystkich patników skadek wprowadzanych do bazy. Rejestr patników jest dost=pny w menu Patnik lub po wci ni=ciu klawisza F8 w dowolnym widoku. Funkcje administracyjne 77

78 Rejestr patników umobliwia: wprowadzenie nowego patnika, wybór patnika do kontekstu pracy, edycj=, przeglddanie i usuwanie patnika (patrz rozdzia Obsuga danych patnika w Dokumentacji ubytkownika), zmian= symbolu patnika, archiwizacj= zasobów patnika, odtwarzanie zasobów patnika z archiwum, nadawanie ubytkownikom uprawniec do pracy z patnikiem. zmian= bazy danych (patrz rozdzia Wskazanie lokalizacji bazy danych). Tylko administrator programu ma dost=p do wszystkich patników skadek dost=pnych w rejestrze oraz mobe dodawar patników i nadawar uprawnienia innym ubytkownikom. TakBe funkcje zwidzane z archiwizacjd i zmiand bazy sd dost=pne tylko dla administratora. Zwyky ubytkownik programu mobe wybrar jako kontekst pracy tylko takiego patnika, do którego obsugi posiada uprawnienia. Istnieje mobliwo R wyboru patnika przy starcie programu, opcja ta jest szczególnie pomocna biurom rachunkowym, które przygotowujd dokumentny za wielu patników Wybór p atnika do kontekstu Funkcja umobliwia wybór patnika, dla którego b=dd wykonywane w programie wszystkie czynno ci zwidzane z obsugd dokumentów ubezpieczeniowych. Po dokonaniu wyboru wszystkie funkcje programu sd wykonywane jedynie w obr=bie danych wybranego patnika. Istnieje mobliwo R wyboru patnika przy kabdym uruchomieniu programu. Jest to szczególnie przydatne w przypadku pracy biur rachunkowych. UBytkownik programu mobe wskazar kabdego z patników, do których posiada uprawnienia. Uprawnienia do pracy z patnikiem nadaje administrator (patrz rozdzia 5.2.3). Aby wybrar patnika do kontekstu: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. MoBesz równieb ubyr klawisza F8. Patnik, który jest aktualnie wybrany do kontekstu jest oznaczony ikond. 2. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Rejestr patników (patrz Rysunek 63) wybierz patnika, z którym chcesz pracowar, i kliknij przycisk Wybierz do kontekstu. Wybór klawisza z pierwszd literd nazwy patnika powoduje skok do patnika, którego nazwa rozpoczyna si= od tej litery. MoBna inaczej: Kliknij dwukrotnie na wybranej pozycji, aby wybrar patnika do kontekstu. 78 Dokumentacja administratora

79 Rysunek 63. Okno dialogowe: Rejestr patników Rejestracja nowego p atnika Funkcja ta umobliwia rejestracj= nowego patnika przez utworzenie nowej Kartoteki patnika w bazie danych. Rejestracja obejmuje podanie nazwy patnika widocznej na li cie w rejestrze (jest to najcz= ciej nazwa skrócona patnika), okre lenie typu patnika (osoba prawna, osoba fizyczna) oraz uzupenienie danych patnika przez import z pliku REP lub wprowadzenie manualne danych. Rejestracja nowego patnika dost=pna jest tylko dla ubytkownika o uprawnieniach administratora programu. W programie, dokumentacji i pomocy elektronicznej pod okre leniem osoba prawna kryje si= osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadajdca osobowo ci prawnej. Funkcje administracyjne 79

80 Aby zarejestrowar nowego patnika: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 2. Na ekranie pojawi si= okno Rejestr patników (patrz Rysunek 63) kliknij przycisk Nowy, aby dodar nowego patnika. 3. W oknie powitalnym Kreatora tworzenia nowego patnika (patrz Rysunek 64) kliknij przycisk Dalej i post=puj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Rysunek 64. Okno powitalne kreatora 5. W oknie, które pojawi si= na ekranie (patrz Rysunek 65), wprowady nazw= patnika i okre l typ osoby: fizyczna lub prawna, a nast=pnie kliknij przycisk OK. Je li jeste patnikiem, który przekazuje dokumenty za innych patników, np. biurem rachunkowym, to zaznacz pole wyboru Posiadam uprawnienia do przesy+ania dokumentów za siebie i za innych p+atników. Rysunek 65. Okno dialogowe: Kreator tworzenia nowego patnika krok 2/6 80 Dokumentacja administratora

81 6. W kolejnym kroku wybierz sposób wprowadzenia danych patnika i kliknij przycisk Dalej. 7. Wybierz opcj= Import danych p+atnika z pliku REP, je li chcesz zaimportowar dane z poprzedniej wersji programu Patnik (wersja lub wcze niejsza). 8. Wybierz opcj= Manualne wprowadzanie danych p+atnika, je li chcesz dane uzupenir r=cznie. Rysunek 66. Okno dialogowe: Kreator tworzenia nowego patnika krok 3/6 9. W zalebno ci od opcji wybranej w poprzednim kroku, na ekranie zostanie wy wietlony kolejny krok kreatora dotyczdcy importu z plik REP lub zostanie otwarte okno Kartoteka patnika. 10. Na ekranie pojawi si= komunikat informujdcy o dodaniu patnika do rejestru - kliknij przycisk OK. 11. Je li wprowadzasz dane r=cznie, wypenij kolejne zakadki okna Kartoteka patnika. 12. Zweryfikuj poprawno R wprowadzonych danych, klikajdc przycisk Weryfikuj. 13. Zapisz i zamknij kartotek= patnika, klikajdc przycisk Zapisz i zamknij. Po zakocczeniu wprowadzania danych patnika nadaj ubytkownikom uprawnienia do pracy z patnikiem (patrz Nadawanie uprawniec do pracy z patnikiem). Funkcje administracyjne 81

82 5.3.3 Zmiana symbolu p atnika Symbol patnika jest to nazwa identyfikujdca patnika w programie Patnik. Nazwa ta pokazuje si= na pasku tytuu programu, na li cie w Rejestrze patników oraz jako nazwa folderu zawierajdcego raporty RMUA, raporty z importu i Dczenia kartotek ubezpieczonych. Symbol patnika nie jest umieszczany w dokumentach ubezpieczeniowych jako nazwa patnika, stanowi on tylko informacj= dla ubytkownika programu. Aby zmienir symbol patnika: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 2. Na ekranie pojawi si= okno robocze Rejestr patników (patrz Rysunek 63). Z listy patników wskab jednego patnika i z menu Narz=dzia wybierz polecenie ZmieG symbol. 3. Na ekranie otworzy si= okno dialogowe Nowy symbol patnika (patrz Rysunek 67), w którym, wprowady aktualny symbol patnika i kliknij przycisk OK. Klikni=cie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj= ze zmiany symbolu patnika i powrót do okna roboczego zawierajdcego list= patników. Rysunek 67. Okno dialogowe: Nowy symbol patnika 4. Z menu Patnik wybierz polecenie Zamknij, aby zamkndr okno Rejestr patników Nadawanie uprawnie8 do pracy z p atnikiem Funkcja suby do nadawania ubytkownikom uprawniec do pracy z patnikiem i jest dost=pna tylko dla administratora. Aby nadar ubytkownikom uprawnienia do pracy z patnikiem: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 2. Na ekranie pojawi si= okno robocze Rejestr patników (patrz Rysunek 63). WskaB patnika, do pracy z którym chcesz nadar uprawnienia ubytkownikom, i z menu Narz=dzia wybierz polecenie Uprawnienia. 3. W oknie, które pojawi si= na ekranie (patrz Rysunek 68), wskab ubytkowników, którym chcesz nadar uprawnienia, i kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar zmiany. 82 Dokumentacja administratora

83 Rysunek 68. Okno: Uprawnienia ubytkowników do patnika Kowalstwo Artystyczne 4. Z menu Patnik wybierz polecenie Zamknij, aby zamkndr okno Rejestr patników Usunicie danych p atnika Dane patnika z Rejestru patników mobna usndr tylko w sytuacji, kiedy dla danego patnika nie ma Badnych dokumentów ani kartotek ubezpieczonych. Aby usundr patnika z rejestru: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników. 2. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników (patrz Rysunek 63) wskab patnika, którego chcesz usundr, i kliknij przycisk Usu. 3. Kliknij przycisk Tak (patrz Rysunek 69) w komunikacie potwierdzajdcym zamiar usuni=cia danych patnika. Je li patnik posiada jakiekolwiek dokumenty lub w bazie patnika istnieje chociab jedna kartoteka ubezpieczonego, to takiego patnika nie mobna usundr z rejestru patników, co sygnalizuje odpowiedni komunikat. Rysunek 69. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie zamiaru usuni=cia danych patnika Funkcje administracyjne 83

84 5.4 Dziennik operacji Dziennik operacji suby do zapisywania pewnych zdarzec w programie oraz wy wietlania ich w postaci listy. Rejestracja zdarzec jest szczególnie wabna ze wzgl=du na ochron= danych osobowych. Program umobliwia przeglddanie biebdcej zawarto ci dziennika operacji. Administrator programu mobe przeglddar wszystkie zdarzenia zarejestrowane w programie, a ubytkownik tylko swoje. Zdarzenia z dziennika sd prezentowane na li cie w ukadzie: Data rejestracji, Nazwa operacji, Login ubytkownika, który pracowa z programem, Identyfikator patnika, w kontek cie którego zaszo zdarzenie (jebeli zdarzenie zaszo w kontek cie patnika), Szczegóy, Opis zdarzenia. Aby przeglddar dziennik zdarzec: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Administracja/Dziennik operacji. 2. Na ekranie pojawi si= obszar roboczy Dziennik operacji (patrz Rysunek 70). Rysunek 70. Obszar roboczy: Dziennik operacji 84 Dokumentacja administratora

85 5.4.1 Archiwizacja dziennika operacji Funkcja umobliwia archiwizacj= dziennika operacji. Powinna byr wykonywana w wypadku konieczno ci ograniczenia ilo ci wpisów w dzienniku w bazie danych. Funkcja jest dost=pna tylko w widoku Dziennik operacji dla Administratora. Aby zarchiwizowar dziennik operacji: 1. Zaloguj si= do programu jako administrator. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Administracja/Dziennik operacji. 3. W widoku Dziennik operacji z menu Administracja wybierz polecenie Archiwizuj dziennik operacji. Je li w trakcie wykonywania archiwizacji dziennika na bazie pracujd inni ubytkownicy, na ekranie zostanie wy wietlony komunikat (patrz Rysunek 71), kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno komunikatu. W takim wypadku archiwizacj= dziennika operacji musisz wykonar póyniej lub poprosir wszystkich ubytkowników o zamkni=cie programu. Rysunek 71. Okno komunikatu 4. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Archiwizacja dziennika operacji (patrz Rysunek 72), okre l dat=, do której wydczenie majd zostar zarchiwizowane dane, a nast=pnie kliknij przycisk OK. Rysunek 72. Okno dialogowe: Archiwizacja dziennika operacji 5. Po zakocczeniu archiwizacji dziennika operacji na ekranie pojawi si= komunikat (patrz Rysunek 73), kliknij przycisk OK. Wszystkie wpisy, które podlegay archiwizacji b=dzie mobna oglddar w widoku Archiwum dziennika operacji. Funkcje administracyjne 85

86 Rysunek 73. Okno komunikatu Archiwum dziennika operacji Widok Archiwum dziennika operacji (patrz Rysunek 74) suby do przeglddania zdarzec dziennika operacji, które wcze niej zostay zarchiwizowane. Zdarzenia w archiwum dziennika operacji sd prezentowane na li cie w ukadzie: Data rejestracji, Nazwa operacji, Login ubytkownika, który pracowa z programem, Identyfikator patnika, w kontek cie którego zaszo zdarzenie (jebeli zdarzenie zaszo w kontek cie patnika), Szczegóy. Klikni=cie na nagówku kolumny powoduje sortowanie danych wedug tej kolumnie. W widoku tym dost=pny jest równieb filtr umobliwiajdcy wyszukiwanie zdarzec. Rysunek 74. Okno obszaru roboczego: Archiwum dziennika operacji 86 Dokumentacja administratora

87 5.5 Obs uga bazy danych Wszystkie dane programu przechowywane sd w bazie danych. Program umobliwia wskazanie istniejdcej bazy danych MS ACCESS lub MS SQL lub utworzenie nowej za pomocd Kreatora po9czenia z baz9 danych. Skonfigurowanie podczenia z bazd danych jest warunkiem rozpocz=cia pracy z programem. Uwaga! Aby po instalacji programu Patnik wersja A pracowar z bazd utworzond w której z poprzednich wersji programu (nie dotyczy wersji ) naleby wykonar konwersj= takiej bazy. Konwersja bazy jest wykonywana podczas próby pierwszego Dczenia si= z bazd utworzond w poprzedniej wersji programu lub podczas pracy kreatora Dczenia z bazd danych. W trakcie konwersji bazy danych MS SQL Server konieczne jest podanie loginu i hasa ubytkownika systemu MS SQL Server, który ma uprawnienia administracyjne (np. ubytkownik sa ) Twórz baz danych Microsoft Access Funkcja suby do utworzenia nowej bazy danych na programie MS Access. 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 1. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86) kliknij na przycisk Zmie. 2. Po uruchomieniu funkcji na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator po9czenia z baz9 danych (patrz Rysunek 75) wybierz opcj= Utwórz now baz: danych i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 75. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 3. W nast=pnym oknie kreatora (patrz Rysunek 76) wybierz typ bazy danych Microsoft Access, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Funkcje administracyjne 87

88 Tworzenie bazy Microsoft SQL Serwer zostao opisane w rozdziale Twórz baz= danych MS SQL. Rysunek 76. Okno dialogowe: Kreator podczenia z bazd danych Wybierz typ bazy danych 4. W kolejnym kroku kreatora kliknij przycisk Przegl*daj i wskab lokalizacj=, wpisz nazw= zakadanego pliku bazy danych oraz kliknij przycisk Zapisz, a nast=pnie podaj haso, które b=dzie wymagane kabdorazowo podczas Dczenia si= z td bazd (patrz Rysunek 77). Kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr nowd baz=, przeprowadzir test jej poprawno ci i ustawir jd jako baz= aktywnd. Uwaga! Haso, które podae b=dzie wymagane przy kabdym podczeniu z bazd, dlatego koniecznie musisz je zapami=tar. W podawanym ha le do bazy MS ACCESS nie naleby podawar znaków specjalnych ( - / \ + ). 88 Dokumentacja administratora

89 Rysunek 77. Okno dialogowe Kreator po9czenia z baz9 danych 5. JeBeli tworzenie bazy zostao zakocczone pomy lnie, to po poprawnym nawidzaniu podczenia z bazd danych program automatycznie przechodzi do Rejestru patnika. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników, jebeli w bazie nie ma jeszcze danych Badnego patnika, zostanie uruchomiony kreator tworzenia nowego patnika, kliknij przycisk Dalej i post=puj zgodnie ze wskazówkami kreatora. 6. Poprawne rozpocz=cie pracy z patnikiem nie jest mobliwe bez uzupenienia danych w kartotece patnika. Dane patnika mobna wprowadzir manualnie (patrz rozdzia Manualne wprowadzenie danych patnika w Dokumentacji ubytkownika) lub zaimportowar z pliku platnik.rep (patrz rozdzia Import danych patnika z pliku platnik.rep w Dokumentacji ubytkownika) Twórz baz danych MS SQL Funkcja suby do utworzenia nowej bazy danych na serwerze baz danych MS SQL Server. Tworzy ona nowd baz= oraz domy lnego ubytkownika na wskazanym przez ubytkownika serwerze, umobliwiajdc rozpocz=cie pracy bez konieczno ci dodatkowej konfiguracji serwera. Baz= danych mobna zaobyr na jednym z serwerów: SQL Server 7.0 SQL Server 2000 MSDE 2000 (SQL Server 2000 Desktop Engine) SQL Server Uwaga! Aby utworzyr baz= danych umobliwiajdcd poprawnd prac= programu, SQL Server musi pracowar w systemie ze strond kodowd 1250 i polskimi ustawieniami regionalnymi. Domy lnym j=zykiem bazy danych powinien byr j=zyk polski. Aby utworzyr baz= danych: 7. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. Funkcje administracyjne 89

90 8. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 9. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86) kliknij na przycisk Zmie. 10. Po uruchomieniu funkcji na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator po9czenia z baz9 danych (patrz Rysunek 78) wybierz opcj= Utwórz now baz: danych i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 78. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 11. W nast=pnym oknie kreatora (patrz Rysunek 79) wybierz typ bazy danych Microsoft SQL Server, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Tworzenie bazy Microsoft Access zostao opisane w rozdziale Rysunek 79. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych wybór bazy 90 Dokumentacja administratora

91 12. W kolejnym kroku kreatora wybierz z listy nazw= serwera, na którym chcesz utworzyr baz=, lub wprowady jd samodzielnie. WprowadY nazw=, którd chcesz nadar tworzonej bazie (patrz Rysunek 80), i kliknij przycisk Dalej. Uwaga! W nazwie tworzonej bazy danych nie mobna ubywar znaków diakrytycznych (np. G, D, Á, itp.) oraz niektórych znaków specjalnych (na przykad ; ), dlatego po wprowadzeniu takiego znaku przycisk Dalej zostaje wyszarzany i niedost=pny. Rysunek 80. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab taka konfiguracja mobe uniemobliwir wykonanie archiwizacji i odtwarzania patnika oraz zestawów dokumentów, a takbe migracji bazy danych. Podczas konfiguracji podczenia z bazd danych zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. Funkcje administracyjne 91

92 13. Wybierz sposób, w jaki SQL Serwer b=dzie dokonywa autoryzacji uprawniec do utworzonej bazy danych podczas kabdego kolejnego podczenia z programem Patnik. Wybierz jednd z pozycji: U=yj autoryzacji systemu Windows, U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server lub Utwórz konto u=ytkownika SQL Server (patrz Rysunek 81). Kliknij przycisk Dalej aby przej R do kolejnego kroku. Podczas tworzenia bazy danych naleby podar sposób, w jaki motor bazy danych b=dzie weryfikowa uprawnienia ubytkownika podczas kabdego kolejnego podczenia programu Patnik z utworzond bazd danych: UIyj autoryzacji systemu Windows gdy serwer SQL jest skonfigurowany w ten sposób, Be rozpoznaje aktualnie zalogowanego ubytkownika systemu (Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows Server 2003) i sprawdza jego uprawnienia do operacji na bazie danych. Wybranie tej opcji wymaga z reguy interwencji administratora serwera SQL. UIyj do autoryzacji istniej?cego konta uiytkownika bazy SQL Server - gdy na serwerze SQL utworzone jest konto o okre lanym przez ubytkownika loginie i ha le. UBytkownik ten oprócz swoich dotychczasowych uprawniec uzyska takbe uprawnienia do pracy z tworzond bazd danych. Utwórz konto uiytkownika SQL Server tworzy na wskazanym serwerze SQL nowe konto ubytkownika, który b=dzie posiada uprawnienia do tworzonej bazy danych. Uwaga! Aby utworzyr baz= danych, musisz posiadar poziom uprawniec odpowiedni do wykonania tej operacji. JeBeli program zosta zainstalowany Dcznie z motorem bazy danych Microsoft SQL Server 2005 Express Edition, to wybierz opcj= U;yj do autoryzacji podanego konta i w pole Login wpisz nazw= sa, natomiast w polu Has+o wprowady haso administratora serwera ustawione podczas instalacji. Uwaga! Podczas korzystania z systemów Windows 95, 98 lub Me oraz pracy z SQL Server, w przypadku wystdpienia problemów z autoryzacjd za po rednictwem systemu Windows naleby skorzystar z autoryzacji ubytkownika za pomocd istniejdcego konta w bazie SQL Server. 92 Dokumentacja administratora

93 Rysunek 81. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 14. JeBeli w poprzednim kroku Kreatora wybrae opcj= U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server, musisz wprowadzir dane ubytkownika (patrz Rysunek 82). WprowadY poprawny Login i haso, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej, aby przej R do kolejnego kroku. Rysunek 82. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 15. JeBeli w poprzednim kroku Kreatora wybrae opcj= Utwórz konto u=ytkownika SQL Server, musisz wprowadzir dane nowego ubytkownika (patrz Rysunek 83). WprowadY poprawny Login i haso, potwierdy haso (upewnij si=, Be na wskazanym serwerze nie istnieje jub ubytkownik o takim samym Loginie), a nast=pnie kliknij przycisk Dalej aby przej R do kolejnego kroku. Funkcje administracyjne 93

94 Rysunek 83. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 16. Wybierz sposób autoryzacji, który b=dzie wykorzystany podczas tworzenia bazy na serwerze SQL. Wybierz jednd z pozycji: U=yj autoryzacji systemu Windows lub U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server (patrz Rysunek 84). JeBeli wybierzesz opcj= U=yj autoryzacji systemu Windows, kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr baz= danych. JeBeli wybierzesz opcj= U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server, kliknij przycisk Dalej, aby przej R do kolejnego kroku (patrz Rysunek 85). NaleBy w nim podar dane ubytkownika, który posiada uprawnienia do utworzenia bazy danych na wskazanym serwerze SQL. Kiedy wprowadzisz jego Login i haso, kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr baz= danych. Podczas tworzenia bazy danych naleby podar sposób autoryzacji ubytkownika, który jd tworzy: UIyj autoryzacji systemu Windows gdy SQL Server jest skonfigurowany w ten sposób, Be rozpoznaje aktualnie zalogowanego ubytkownika systemu (Windows NT, Windows 2000, Windows XP oraz Windows Server 2003) i sprawdza jego uprawnienia do operacji na bazie danych. Wybranie tej opcji wymaga z reguy konsultacji z administratorem serwera SQL. UIyj do autoryzacji istniej?cego konta uiytkownika bazy SQL Server gdy mobesz podar dane ubytkownika SQL, który posiada uprawnienia wystarczajdce do utworzenia bazy danych na wskazanym serwerze. JeBeli masz wdtpliwo ci co do poziomu uprawniec, skonsultuj si= z administratorem serwera. 94 Dokumentacja administratora

95 Rysunek 84. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych Rysunek 85. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 17. JeBeli tworzenie bazy zostao zakocczone pomy lnie, to po poprawnym nawidzaniu podczenia z bazd danych program automatycznie przechodzi do Rejestru patnika. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników i uruchomiony kreator tworzenia nowego patnika. Kliknij przycisk Dalej i post=puj zgodnie ze wskazówkami kreatora, aby utworzyr kontekst patnika (patrz rozdzia Rejestracja nowego patnika). Funkcje administracyjne 95

96 5.5.3 Wskazanie lokalizacji bazy danych Funkcja umobliwia wskazanie bazy danych, z którd ma pracowar program i jest dost=pna tylko dla ubytkownika o uprawnieniach administratora. Uwaga! Aby po instalacji programu Patnik wersja A pracowar z bazd utworzond w jednej z poprzednich wersji programu naleby wykonar konwersj= takiej bazy. Konwersja bazy jest wykonywana w trakcie pracy kreatora Dczenia si= z bazd w wersji lub lub lub lub W trakcie konwersji bazy danych MS SQL Server konieczne jest podanie loginu i hasa ubytkownika systemu MS SQL Server, który ma uprawnienia administracyjne (np. ubytkownik sa ). Aby wskazar baz= danych: 1. Uruchom program PATNIK A i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86) kliknij przycisk Zmie baz1 danych, aby uruchomir kreator podczenia z bazd danych. Rysunek 86. Okno dialogowe: Ustawienia bazy danych 4. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator po9czenia za baz9 danych (patrz Rysunek 87) wybierz opcj= Wska; istniejc baz: danych i kliknij przycisk Dalej. 96 Dokumentacja administratora

97 Rysunek 87. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych 5. W nast=pnym oknie kreatora (patrz Rysunek 88) wybierz typ bazy danych, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Rysunek 88. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych Wybierz typ bazy danych 6. Przy podczeniu z bazd MS Access wskab lokalizacj= bazy, z którd ma zostar nawidzane podczenie, oraz podaj haso wymagane do podczenia i kliknij przycisk Dalej (patrz Rysunek 89). Je li chcesz si= podczyr z bazd Microsoft SQL, to podaj nazw= serwera i nazw= bazy danych, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej (patrz Rysunek 90). Haso do bazy MS Access jest podawane podczas zakadania tej bazy. Funkcje administracyjne 97

98 Rysunek 89. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych podczenie z bazd MS Access Rysunek 90. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych PoDczenie z bazd Microsoft SQL Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab taka konfiguracja mobe uniemobliwir wykonanie archiwizacji i odtwarzania patnika oraz zestawów dokumentów, a takbe migracji bazy danych. Podczas konfiguracji podczenia z bazd danych zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie 98 Dokumentacja administratora

99 nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. 7. Nast=pny krok kreatora pojawia si= tylko w wypadku podczenia z bazd Microsoft SQL (patrz Rysunek 91). Po wyborze serwera SQL i wpisaniu nazwy bazy danych naleby wybrar rodzaj autoryzacji danych ubytkownika wykorzystywany podczas podczenia z bazd. Wybierz jednd z pozycji: U=yj autoryzacji systemu Windows lub U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server. JeBeli wybrae pierwszd opcj=, kliknij przycisk Po*cz aby podczyr si= z bazd danych. W przypadku wyboru opcji U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server naleby podar w kolejnym kroku kreatora jego dane login i haso (patrz Rysunek 92), a nast=pnie klikndr przycisk Po*cz. Podczas Dczenia z bazd danych naleby podar sposób, w jaki motor bazy danych b=dzie weryfikowa uprawnienia ubytkownika podczas kabdego kolejnego podczenia programu Patnik ze wskazand bazd danych: UIyj autoryzacji systemu Windows gdy serwer SQL jest skonfigurowany w ten sposób, Be rozpoznaje aktualnie zalogowanego ubytkownika systemu (Windows NT, Windows 2000, Windows XP oraz Windows Server 2003) i sprawdza jego uprawnienia do operacji na bazie danych. Wybranie tej opcji wymaga z reguy interwencji administratora serwera SQL. UIyj do autoryzacji istniej?cego konta uiytkownika bazy SQL Server gdy znasz dane ubytkownika, który posiada uprawnienia do pracy ze wskazand bazd danych. Najcz= ciej b=dzie to konto o danych wprowadzonych podczas tworzenia bazy. JeBeli masz wdtpliwo ci dotyczdce poziomu uprawniec, skonsultuj si= z administratorem serwera SQL. Uwaga! Podczas korzystania z systemów Windows 95, 98 lub Me oraz pracy z SQL Server, w przypadku wystdpienia problemów z autoryzacjd za po rednictwem systemu Windows naleby skorzystar z autoryzacji ubytkownika za pomocd istniejdcego konta w bazie SQL Server Funkcje administracyjne 99

100 Rysunek 91. Okno dialogowe: Kreator po9czenia z baz9 danych autoryzacja podczenia Rysunek 92. Okno dialogowe: wprowadzanie danych ubytkownika 8. JeBeli podczenie zostao nawidzane pomy lnie, to na ekranie zostanie wy wietlone okno Rejestr patników (patrz Rysunek 63), w którym wybierz do kontekstu patnika, z którym chcesz pracowar. 100 Dokumentacja administratora

101 5.5.4 Statystyka bazy Funkcja suby do tworzenia statystyki bazy. Podczas jej wykonywania sprawdzana jest liczba patników w bazie danych oraz liczba ubezpieczonych i dokumentów dla kabdego patnika. Dokumenty dla kabdego patnika istniejdcego w bazie sd wy wietlane w podziale na zgoszeniowe oraz rozliczeniowe z uwzgl=dnieniem liczby okresów rozliczeniowych. Aby wykonar statystyk= bazy: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Ustawienia bazy danych z menu Baza wybierz polecenie Statystyka bazy danych (patrz Rysunek 86). 4. Wyniki statystyki bazy zostand wy wietlone w oknie Statystyka bazy (patrz Rysunek 93). Kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno zawierajdce informacje statystyczne. 5. Zamknij okno Parametry bazy danych, klikajdc przycisk OK. Rysunek 93. Okno informacyjne: Statystyka bazy Optymalizacja bazy Funkcja suby do sprawdzenia spójno ci i poprawno ci bazy danych (w trakcie optymalizacji mi=dzy innymi usuwane sd powtarzajdce si= historyczne rekordy z kartoteki patnika i ubezpieczonych). Zaleca si= cyklicznie wykonywanie optymalizacji bazy danych (np. raz w miesidcu) w celu zmniejszenia jej rozmiaru. Aby zoptymalizowar baz=: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 3. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86), z menu Baza wybierz polecenie Optymalizuj baz= danych. Funkcje administracyjne 101

102 4. Proces optymalizacji mobe potrwar jaki czas, w zalebno ci od wielko ci bazy. Po zakocczeniu wykonywania procesu optymalizacji, kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno komunikatu (patrz Rysunek 94). Rysunek 94. Okno komunikatu Zmiana has a bazy danych Funkcja zmiany hasa do bazy danych jest dost=pna tylko dla administratora programu. Dziaanie jej jest odmienne dla obu rodzajów baz danych, z którymi mobe pracowar program Patnik. Dla bazy MS Access zmieniane jest haso dost=pu do pliku zawierajdcego baz= danych. Od tego momentu kabdorazowe podczenie z td bazd (zarówno z poziomu programu Patnik jak i z poziomu innych aplikacji) b=dzie wymagao podania tego hasa. Aby wykonar zmian= hasa naleby si= upewnir, Be nie jest z nid podczony Baden inny ubytkownik, gdyb ta operacja wymaga wydcznego dost=pu do pliku zawierajdcego baz=. JeBeli jakikolwiek program posiada podczenie z bazd, próba wykonania operacji zmiany hasa nie powiedzie si=. Dla bazy SQL Server funkcja pozwala na zmian= hasa dla dowolnego ubytkownika serwera SQL, na którym jest poobona baza danych, z którd jest aktualnie podczony program Patnik. Od tego momentu podczenie z dowolnd bazd danych przy wykorzystaniu konta tego ubytkownika b=dzie wymagao podania nowego hasa. Zmiana hasa dla ubytkownika wymaga podania poprzedniego hasa! JeBeli nie znasz tego hasa, nadanie mu nowej warto ci b=dzie wymagao interwencji administratora serwera SQL. Zmiana hasa wpynie na wszystkie podczenia do baz danych na danym serwerze SQL konfigurowane przy wykorzystaniu konta ubytkownika, którego haso zostao zmienione. NaleBy si= upewnir, Be zmiana hasa zostanie uwzgl=dniona zarówno dla innych instancji programu Patnik, jak teb w innych aplikacjach, korzystajdcych z tego konta. W razie wdtpliwo ci zmian= hasa naleby teb konsultowar z administratorem serwera SQL. 102 Dokumentacja administratora

103 JeBeli program Patnik posiada podczenie do archiwum skonfigurowanego przy wykorzystaniu tego konta ubytkownika, próba skorzystania z archiwum spowoduje bdd. Aby go unikndr, naleby ponownie skonfigurowar podczenie z archiwum, podajdc nowe haso ubytkownika. Aby zmienir haso bazy: 1. Zaloguj si= do programu jako Administrator. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienie bazy danych. 3. W oknie Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 95) z menu Baza wybierz polecenie ZmieG haso. Rysunek 95. Okno dialogowe: Ustawienia bazy danych 4. Na ekranie pojawi si= okno Zmiana bazy danych, dla bazy MS ACCESS (patrz Rysunek 96) wprowady dotychczasowe haso oraz nowe haso i jego potwierdzenie, a nast=pnie kliknij przycisk OK. Je li chcesz zmienir haso ubytkownika serwera SQL (patrz Rysunek 97), to wprowady jego login, dotychczasowe haso, nowe haso oraz jego potwierdzenie, a nast=pnie kliknij przycisk OK. Rysunek 96. Okno dialogowe: Zmiana hasa bazy danych Funkcje administracyjne 103

104 Rysunek 97. Okno dialogowe: Zmiana hasa u=ytkownika serwera SQL 5. Z menu Baza wybierz polecenie Zamknij, aby zamkndr okno ustawiec bazy danych Kreator migracji bazy roboczej Migracja bazy danych programu PATNIK polega na utworzeniu nowej bazy i przeniesieniu do niej danych zapisanych w bazie jub istniejdcej. Program PATNIK umobliwia dokonanie migracji bazy danych pomi=dzy dwoma obsugiwanymi typami baz danych: Microsoft Access oraz Microsoft SQL Server. Oznacza to, Be baz= programu PATNIK typu Microsoft Access mobna przeksztacir w baz= typu Microsoft SQL Server lub na odwrót. MoBliwa jest takbe migracja do nowej bazy tego samego typu. Baza danych powstaa w wyniku migracji zawiera dokadnie te same dane co baza Yródowa migracji, a jej wersja pozostaje niezmieniona. Migracja bazy roboczej wykonywana jest za pomocd Kreatora migracji bazy roboczej. MoBliwa jest migracja jedynie tej bazy, z którd obecnie pracuje program PATNIK. Proces migracji skada si= z trzech kolejno nast=pujdcych etapów: utworzenia nowej bazy danych wybranego typu; skopiowania danych z bazy wykorzystywanej obecnie do nowo utworzonej; zapisanie konfiguracji bazy (powoduje to przedczenie programu na nowd baz=, etap jest opcjonalny) Migracja bazy roboczej MS Access do MS SQL Server Aby przeprowadzir migracj= roboczej bazy danych: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 3. W oknie Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86) z menu Baza wybierz polecenie Migracja bazy danych. 104 Dokumentacja administratora

105 4. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator migracji bazy roboczej (patrz Rysunek 98) wybierz typ bazy danych Microsoft SQL Server i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 98. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej 5. W kolejnym kroku kreatora wybierz z listy nazw= serwera, na którym chcesz utworzyr baz= lub wprowady jd samodzielnie. WprowadY nazw=, którd chcesz nadar tworzonej bazie (patrz Rysunek 99), i kliknij przycisk Dalej. Uwaga! W nazwie tworzonej bazy danych nie mobna ubywar znaków diakrytycznych (np. G, D, Á, itp.) oraz niektórych znaków specjalnych (na przykad ; rednika ). Rysunek 99. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej serwer i baza Funkcje administracyjne 105

106 Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab mobe to uniemobliwir wykonanie migracji bazy danych. Zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. 6. Wybierz sposób, w jaki SQL Serwer b=dzie dokonywa autoryzacji uprawniec do utworzonej bazy danych podczas kabdego kolejnego podczenia z programem Patnik. Wybierz jednd z pozycji: U=yj autoryzacji systemu Windows, U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server lub Utwórz konto u=ytkownika SQL Server (patrz Rysunek 100). Kliknij przycisk Dalej aby przej R do kolejnego kroku. Podczas tworzenia bazy danych naleby podar sposób, w jaki motor bazy danych b=dzie weryfikowa uprawnienia ubytkownika podczas kabdego kolejnego podczenia programu Patnik z utworzond bazd danych: UIyj autoryzacji systemu Windows gdy serwer SQL jest skonfigurowany w ten sposób, Be rozpoznaje aktualnie zalogowanego ubytkownika systemu (Windows NT, Windows 2000, Windows XP oraz Windows Server 2003) i sprawdza jego uprawnienia do operacji na bazie danych. Wybranie tej opcji wymaga z reguy interwencji administratora serwera SQL. UIyj do autoryzacji istniej?cego konta uiytkownika bazy SQL Server - gdy na serwerze SQL utworzone jest konto o okre lanym przez ubytkownika loginie i ha le. UBytkownik ten oprócz swoich dotychczasowych uprawniec uzyska takbe uprawnienia do pracy z tworzond bazd danych. Utwórz konto uiytkownika SQL Server tworzy na wskazanym serwerze SQL nowe konto ubytkownika, który b=dzie posiada uprawnienia do tworzonej bazy danych. Uwaga! Aby utworzyr baz= danych, musisz posiadar poziom uprawniec odpowiedni do wykonania tej operacji. JeBeli program zosta zainstalowany Dcznie z motorem bazy danych Microsoft SQL Server 2005 Express Edition, to wybierz opcj= U;yj do autoryzacji podanego konta i w pole Login wpisz nazw= sa, natomiast w polu Has+o wprowady haso administratora serwera ustalone podczas instalacji. 106 Dokumentacja administratora

107 Rysunek 100. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej rodzaj autoryzacji 7. JeBeli w poprzednim kroku Kreatora wybrae opcj= U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server, musisz wprowadzir dane ubytkownika (patrz Rysunek 101). WprowadY poprawny Login i haso, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej, aby przej R do kolejnego kroku. Rysunek 101. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej login i haso 8. JeBeli w poprzednim kroku Kreatora wybrae opcj= Utwórz konto u=ytkownika SQL Server, musisz wprowadzir dane nowego ubytkownika (patrz Rysunek 102). WprowadY poprawny Login i haso, potwierdy haso (upewnij si=, Be na wskazanym serwerze nie istnieje jub ubytkownik o takim samym Loginie), a nast=pnie kliknij przycisk Dalej aby przej R do kolejnego kroku. Funkcje administracyjne 107

108 Rysunek 102. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej nowy login i haso 9. Wybierz sposób autoryzacji, który b=dzie wykorzystany podczas tworzenia bazy na serwerze SQL. Wybierz jednd z pozycji: U=yj autoryzacji systemu Windows lub U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server (patrz Rysunek 103). JeBeli wybierzesz opcj= U=yj autoryzacji systemu Windows, kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr baz= danych. JeBeli wybierzesz opcj= U=yj do autoryzacji istniej9cego konta u=ytkownika bazy SQL Server, kliknij przycisk Dalej, aby przej R do kolejnego kroku (patrz Rysunek 104). NaleBy w nim podar dane ubytkownika, który posiada uprawnienia do utworzenia bazy danych na wskazanym serwerze SQL. Kiedy wprowadzisz jego Login i haso, kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr nowd baz=, i rozpoczdr kopiowanie danych. Podczas tworzenia bazy danych naleby podar sposób autoryzacji ubytkownika, który jd tworzy: UIyj autoryzacji systemu Windows gdy SQL Server jest skonfigurowany w ten sposób, Be rozpoznaje aktualnie zalogowanego ubytkownika systemu (Windows NT, Windows 2000, Windows XP oraz Windows Server 2003) i sprawdza jego uprawnienia do operacji na bazie danych. Wybranie tej opcji wymaga z reguy konsultacji z administratorem serwera SQL. UIyj do autoryzacji istniej?cego konta uiytkownika bazy SQL Server gdy mobesz podar dane ubytkownika SQL, który posiada uprawnienia wystarczajdce do utworzenia bazy danych na wskazanym serwerze. JeBeli masz wdtpliwo ci co do poziomu uprawniec, skonsultuj si= z administratorem serwera. 108 Dokumentacja administratora

109 Rysunek 103. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej autoryzacja twórcy Rysunek 104. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej login twórcy 10. JeBeli wszystkie parametry podane w poprzednich oknach byy poprawne, nastdpi przej cie do kolejnego kroku kreatora, utworzona zostanie nowa robocza baza danych, do której skopiowane zostand dane pochodzdce z tabel bazy ubywanej obecnie. Widoczny w oknie pasek post=pu prezentuje zawansowanie procesu kopiowania (patrz Rysunek 105). Funkcje administracyjne 109

110 Rysunek 105. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej tworzenie bazy 11. JeBeli tworzenie bazy i kopiowanie danych zostao zakocczone pomy lnie, kreator przejdzie do ostatniego kroku, w którym b=dzie mobna skonfigurowar nowo utworzond baz= roboczd jako biebdcd baz= programu PATNIK (patrz Rysunek 106). JeBeli chcesz rozpoczdr prac= z baz= roboczd utworzond w wyniku migracji, zaznacz opcj= Ustaw utworzon9 baz4 jako baz4 robocz9 i kliknij przycisk Zakocz (patrz Rysunek 106). Program przedczy si= na nowd baz= i zapisze nowe ustawienia. Rysunek 106. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej konfiguracja bazy Uwaga! JeBeli istniao archiwum utworzone na podstawie bazy roboczej (przed jej migracjd), to po przedczeniu programu na nowo utworzond baz= roboczd naleby dokonar migracji tego archiwum. W przeciwnym razie nie b=dzie mobliwo ci korzystania z archiwum utworzonego przed migracjd bazy roboczej (patrz rozdzia Kreator migracji archiwum). 110 Dokumentacja administratora

111 Migracja bazy roboczej MS SQL Server do MS Access Aby przeprowadzir migracj= roboczej bazy danych: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia bazy danych. 3. W oknie Ustawienia bazy danych (patrz Rysunek 86) z menu Baza wybierz polecenie Migracja bazy danych. 4. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator migracji bazy roboczej (patrz Rysunek 107) wybierz typ bazy danych Microsoft Access i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 107. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej 5. W nast=pnym kroku kliknij przycisk Przegl*daj, wskab lokalizacj=, wpisz nazw= zakadanego pliku bazy danych oraz kliknij przycisk Zapisz. Nast=pnie wpisz haso i potwierdzenie hasa, które b=dzie wymagane kabdorazowo podczas Dczenia si= z td bazd (patrz Rysunek 108) oraz kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr nowd baz=, i rozpoczdr kopiowanie danych. Funkcje administracyjne 111

112 Rysunek 108. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej wskazanie pliku 6. JeBeli wszystkie parametry podane w poprzednim oknie byy poprawne, nastdpi przej cie do kolejnego kroku kreatora, utworzona zostanie nowa robocza baza danych, do której skopiowane zostand dane bazy ubywanej obecnie. Widoczny w oknie pasek post=pu prezentuje zawansowanie procesu kopiowania (patrz Rysunek 109). Rysunek 109. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej tworzenie bazy 112 Dokumentacja administratora

113 7. JeBeli tworzenie bazy i kopiowanie danych zostao zakocczone pomy lnie, kreator przejdzie do ostatniego kroku, w którym b=dzie mobna skonfigurowar nowo utworzond baz= roboczd jako biebdcd baz= programu PATNIK (patrz Rysunek 110). JeBeli chcesz rozpoczdr prac= z bazd roboczd utworzond w wyniku migracji, zaznacz opcj= Ustaw utworzon9 baz4 jako baz4 robocz9 i kliknij przycisk Zakocz. Program przedczy si= na nowd baz= i zapisze nowe ustawienia. Rysunek 110. Okno dialogowe: Kreator migracji bazy roboczej konfiguracja bazy Uwaga! JeBeli istniao archiwum utworzone na podstawie bazy roboczej (przed jej migracjd), to po przedczeniu programu na nowo utworzond baz= roboczd naleby dokonar migracji tego archiwum. W przeciwnym razie nie b=dzie mobliwo ci korzystania z archiwum utworzonego przed migracjd bazy roboczej (patrz rozdzia Kreator migracji archiwum) Kreator migracji archiwum Migracja archiwum programu PATNIK polega na utworzeniu nowej bazy archiwum i przeniesieniu do niej danych zapisanych w archiwum istniejdcym. Archiwum które mobe byr migrowane, to takie które byo utworzone na podstawie biebdcej bazy roboczej. JeBeli uprzednio przeprowadzono migracj= bazy roboczej, to istnieje mobliwo R przeprowadzenia migracji archiwum utworzonego przed migracjd bazy roboczej. W takiej sytuacji ustawienia archiwum sprzed migracji bazy roboczej wcidb sd w niej pami=tane i mogd posubyr do przeprowadzenia migracji tego archiwum. Program PATNIK umobliwia dokonanie migracji archiwum pomi=dzy dwoma obsugiwanymi typami baz danych: Microsoft Access oraz Microsoft SQL Server. Funkcje administracyjne 113

114 Oznacza to, Be baz= archiwum programu PATNIK typu Microsoft Access mobna przeksztacir w baz= archiwum typu Microsoft SQL Server lub na odwrót. MoBliwa jest takbe migracja do nowej bazy archiwum tego samego typu. Typ nowo tworzonego archiwum zaleby od typu biebdcej bazy roboczej, z którd skojarzone jest migrowane archiwum. Typ ten musi byr taki sam dla obu baz: biebdcej bazy roboczej i nowo tworzonego archiwum. Baza archiwum powstaa w wyniku migracji zawiera dokadnie te same dane co baza Yródowa archiwum, a jej wersja pozostaje niezmieniona. Migracja archiwum wykonywana jest za pomocd Kreatora migracji archiwum. Proces migracji archiwum skada si= z czterech kolejno nast=pujdcych etapów: wskazanie istniejdcego archiwum do migracji; utworzenia nowego archiwum (tego samego typu co biebdca baza robocza); skopiowania danych ze wskazanego archiwum do nowo utworzonego; zapisanie konfiguracji archiwum (powoduje ustawienie nowo utworzonego archiwum jako domy lnego archiwum programu PATNIK, etap jest opcjonalny) Migracja bazy archiwum MS Access do MS SQL Server Aby przeprowadzir migracj= bazy archiwum Microsoft Access do bazy MS SQL Serwer: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia archiwum. 3. W oknie Ustawienia archiwum (patrz Rysunek 38) z menu Baza wybierz polecenie Migracja bazy archiwum. 4. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator migracji archiwum (patrz Rysunek 111) wskab Yródo danych do migracji archiwum, wybierajdc jednd z opcji i kliknij przycisk Dalej. JeBeli wybrana zostanie opcja U=yj aktualnie skonfigurowanego archiwum nastdpi migracja bazy archiwum zapisanej w ustawieniach archiwum biebdcej bazy roboczej (patrz Rysunek 120). JeBeli wybrano opcj= Wska= inne archiwum, kreator umobliwi wskazanie innej bazy archiwum. 114 Dokumentacja administratora

115 Rysunek 111. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum 5. JeBeli w poprzednim kroku wybrano opcje Wska= inne archiwum, kreator przejdzie do kroku wyboru rodzaju bazy archiwum (patrz Rysunek 112). Wybierz rodzaj bazy danych archiwum Microsoft Access (rodzaj bazy, która ma byr migrowana), a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Rysunek 112. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum rodzaj bazy archiwum 6. WskaB lokalizacj= i wprowady nazw= pliku bazy archiwum do migracji. Podaj haso, które b=dzie ubyte do podczenia z archiwum i kliknij przycisk Dalej (patrz Rysunek 113). Funkcje administracyjne 115

116 Rysunek 113. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wskab archiwum 7. W kolejnym kroku kreatora, wybierz z listy nazw= serwera, na którym chcesz utworzyr nowe archiwum lub wprowady jd samodzielnie. WprowadY nazw=, którd chcesz nadar tworzonej bazie (patrz Rysunek 114) i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 114. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wskab archiwum Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab mobe to uniemobliwir wykonanie migracji archiwum. Zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku, gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie ZR4_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie 116 Dokumentacja administratora

117 nast=pujdca: ZR4_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera ZR4_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku, gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. 8. W nast=pnym kroku kreatora (patrz Rysunek 115) wybierz rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma zostar wykorzystany do Dczenia si= z bazd danych podczas pracy programu, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Podczas tworzenia nowego archiwum kreator daje mobliwo R wyboru spo ród trzech mobliwo ci: autoryzacja systemu Windows, ubycie istniejdcego konta, utworzenie nowego konta ubytkownika MS SQL Server. W przypadku wykorzystania istniejdcego konta, podanemu ubytkownikowi zostand nadane uprawnienia do pracy z nowo utworzond bazd. Gdy wybierzemy opcj= tworzenia nowego konta ubytkownika, podany ubytkownik zostanie utworzony i takbe zostand mu nadane odpowiednie uprawnienia do bazy. Natomiast, je li wskazujemy istniejdce archiwum, to mamy do wyboru tylko dwie opcje: autoryzacja systemu Windows lub ubycie istniejdcego konta. Przy wskazywaniu istniejdcego archiwum oraz istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server, wskazany ubytkownik musi jub posiadar uprawnienia do pracy z bazd archiwum. Rysunek 115. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum rodzaj autoryzacji 9. W nast=pnym kroku kreatora (patrz Rysunek 116) podaj login i haso ubytkownika bazy SQL Server, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Je li w poprzednim kroku trzecim wybrano tworzenie nowego konta ubytkownika MS SQL Server, to w dodatkowym polu Potwierd2 has+o u;ytkownika naleby wpisar haso podane w polu Has+o u;ytkownika (patrz Rysunek 117). Je li w poprzednim kroku wybrano autoryzacj= systemu Windows, to krok ten jest pomijany. Funkcje administracyjne 117

118 Rysunek 116. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wprowadzanie danych ubytkownika Rysunek 117. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum krok wyst=puje w przypadku zakadania nowego konta 10. W kolejnym kroku naleby wybrar rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma uprawnienia administracyjne serwera MS SQL Server (patrz Rysunek 118). Podanie konta ubytkownika z uprawnieniami administracyjnymi jest niezb=dne do utworzenia nowej bazy i przeprowadzenia migracji. Po wyborze rodzaju autoryzacji kliknij przycisk Dalej. 118 Dokumentacja administratora

119 Rysunek 118. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum rodzaj autoryzacji podczas tworzenia bazy danych. 11. Nast=pny krok kreatora pojawia si= tylko, je li w kroku poprzednim wybrano rodzaj autoryzacji z wykorzystaniem istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server. WprowadY login i haso ubytkownika majdcego uprawnienia administracyjne systemu MS SQL Server (np. ubytkownik sa ), a nast=pnie kliknij przycisk Utwórz (patrz Rysunek 119). Rysunek 119. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wprowadzanie danych ubytkownika z uprawnieniami do tworzenia bazy danych. 12. JeBeli wszystkie parametry podane w poprzednich oknach byy poprawne, nastdpi przej cie do kolejnego kroku kreatora, utworzone zostanie nowe archiwum, do którego skopiowane zostand dane pochodzdce z tabel migrowanego archiwum. Widoczny w oknie pasek post=pu prezentuje zawansowanie procesu kopiowania (patrz Rysunek 120). Funkcje administracyjne 119

120 Rysunek 120. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum tworzenie archiwum 13. JeBeli tworzenie bazy archiwum i kopiowanie danych zostao zakocczone pomy lnie, kreator przejdzie do ostatniego kroku, w którym b=dzie mobna skonfigurowar nowo utworzone archiwum jako biebdce archiwum programu PATNIK (patrz Rysunek 121). Rysunek 121. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum konfiguracja archiwum Migracja bazy archiwum MS SQL Server do MS Access Aby przeprowadzir migracj= istniejdcego archiwum Microsoft SQL Server do bazy MS Access: 1. Uruchom program PATNIK i zaloguj si= jako administrator programu. 2. Z menu Administracja wybierz polecenie Ustawienia archiwum. 3. W oknie Ustawienia archiwum (patrz Rysunek 38) z menu Baza wybierz polecenie Migracja bazy archiwum. 120 Dokumentacja administratora

121 4. Na ekranie pojawi si= okno dialogowe Kreator migracji archiwum (patrz Rysunek 122) wskab Yródo danych do migracji archiwum, wybierajdc jednd z opcji i kliknij przycisk Dalej. JeBeli wybrana zostanie opcja U=yj aktualnie skonfigurowanego archiwum nastdpi migracja archiwum (patrz Rysunek 128), które jest zapisane w ustawieniach archiwum w biebdcej bazie roboczej. JeBeli wybrano opcj= Wska= inne archiwum, kreator umobliwi wskazanie bazy archiwum. Rysunek 122. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum 5. JeBeli w poprzednim kroku wybrano opcje Wska= inne archiwum, kreator przejdzie do kroku wyboru rodzaju bazy archiwum (patrz Rysunek 123). Wybierz rodzaj bazy danych archiwum Microsoft SQL Server (rodzaj bazy wzorcowej), a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Rysunek 123. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum rodzaj bazy archiwum Funkcje administracyjne 121

122 6. W kolejnym kroku kreatora, wybierz z listy nazw= serwera, na którym znajduje si= baza archiwum do migracji lub wprowady jd samodzielnie. WprowadY nazw= bazy archiwum (patrz Rysunek 124) i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 124. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wskab archiwum Uwaga! W polu Nazwa Serwera SQL nie naleby wprowadzar predefiniowanego aliasu "(local)", poniewab mobe to uniemobliwir wykonanie migracji archiwum. Zawsze naleby podawar pend nazw= serwera, czyli nazw= komputera, na którym zainstalowano serwer SQL, oraz nazw= instancji oddzielond znakiem "\" (tyko w przypadku gdy serwer zosta zainstalowany z nazwand instancjd). Przykadowo, je li na komputerze o nazwie PP_SRV zainstalowano serwer SQL pod nazwd instancji PLATNIK, to pena nazwa serwera b=dzie nast=pujdca: PP_SRV\PLATNIK. Nazw= komputera mobna opcjonalnie zastdpir jego adresem IP. Je li to adres przywoywanego w przykadzie komputera PP_SRV, to nazw= serwera mobna zapisar nast=pujdco: \PLATNIK. W przypadku gdy serwer zainstalowano na komputerze bez nazwanej instancji, naleby podar jedynie nazw= tego komputera lub jego adres IP. 7. W nast=pnym kroku kreatora (patrz Rysunek 125) wybierz rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma zostar wykorzystany do podczenia si= z bazd archiwum do migracji, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. 122 Dokumentacja administratora

123 Rysunek 125. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum rodzaj autoryzacji 8. W nast=pnym oknie kreatora (patrz Rysunek 126) podaj login i haso ubytkownika bazy SQL Server, a nast=pnie kliknij przycisk Dalej. Je li w poprzednim kroku wybrano autoryzacje systemu Windows, to krok ten jest pomijany. Rysunek 126. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wprowadzanie danych ubytkownika 9. W nast=pnym kroku kliknij przycisk Przegl*daj, wskab lokalizacj=, wpisz nazw= zakadanego pliku bazy danych archiwum i kliknij przycisk Zapisz, a nast=pnie podaj haso, które b=dzie wymagane kabdorazowo podczas Dczenia si= z bazd archiwum (patrz Rysunek 127). Kliknij przycisk Utwórz, aby utworzyr nowe archiwum, i rozpoczdr kopiowanie danych. Funkcje administracyjne 123

124 Rysunek 127. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum wprowadzanie danych ubytkownika z uprawnieniami do tworzenia bazy danych. 10. JeBeli wszystkie parametry podane w poprzednich oknach byy poprawne, nastdpi przej cie do kolejnego kroku kreatora, utworzone zostanie nowe archiwum, do którego skopiowane zostand dane pochodzdce z tabel migrowanego archiwum. Widoczny w oknie pasek post=pu prezentuje zawansowanie procesu kopiowania (patrz Rysunek 120). Rysunek 128. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum tworzenie archiwum 11. JeBeli tworzenie bazy archiwum i kopiowanie danych zostao zakocczone pomy lnie, kreator przejdzie do ostatniego kroku, w którym b=dzie mobna skonfigurowar nowo utworzone archiwum jako biebdce archiwum programu PATNIK (patrz Rysunek 121). 124 Dokumentacja administratora

125 Rysunek 129. Okno dialogowe: Kreator migracji archiwum konfiguracja archiwum Warunki migracji baz danych w programie PBATNIK Wykonanie migracji bazy danych, roboczej lub archiwum, wymaga spenienia pewnych warunków zalebnych od kierunku migracji oraz lokalizacji serwera SQL, pliku bazy Microsoft Access oraz programu PATNIK. Zarówno w sytuacji, gdy wykonywana jest migracja bazy Microsoft Access do Microsoft SQL Server, jak w przypadku migracji bazy Microsoft SQL Server do Microsoft Access, konieczne jest zapewnienie bezpo redniego dost=pu do pliku bazy Microsoft Access dla serwera Microsoft SQL Server. A dokadniej, ubytkownik lokalny systemu Windows lub ubytkownik domeny Windows NT, na koncie którego uruchomiono usug= serwera SQL, musi mier uprawnienia dost=pu do pliku bazy danych Microsoft Access. Ponadto, uzyskanie takiego dost=pu musi byr mobliwe z komputera, na którym uruchomiony jest serwer SQL, niezalebnie od tego, czy plik bazy Microsoft Access znajduje si= na dysku lokalnym czy w udziale sieciowym. Konieczno R spenienia powybszych wymogów spowodowana jest tym, Be dla dwóch opisanych powybej kierunków migracji operacje kopiujdce dane mi=dzy bazami (migrowand a nowo tworzond) wykonywane sd przez program PATNIK nie bezpo rednio, lecz za po rednictwem serwera SQL. Przeprowadzenie migracji pomi=dzy dwoma rodzajami baz: Microsoft Access oraz Microsoft SQL Server, mobliwe b=dzie tylko wówczas, gdy na komputerze, na którym uruchomiono program PATNIK, b=dd zainstalowane komponenty dost=pu do danych dla obu rodzajów baz (MS JET i MDAC, patrz rozdzia 3.1 Funkcje administracyjne 125

126 Wymagania). Komponenty te mogd byr zainstalowane samodzielnie przez ubytkownika lub przez pakiet instalacyjny programu PATNIK (patrz rozdzia 3.2 Instalacja ). Uwaga! PoniewaB nie istnieje sterownik MS JET dla aplikacji 64-bitowych, nie ma mobliwo ci przeprowadzenia migracji bazy MS Access do MS SQL Server, ani bazy MS SQL Server do MS Access przy ubyciu 64-bitowej wersji MS SQL Server. Aby przeprowadzir migracj= mi=dzy wymienionymi powybej typami baz, naleby ubyr 32-bitowD wersj= MS SQL Server wraz ze sterownikiem MS JET dla aplikacji 32-bitowych. Migracja bazy Microsoft Access do Microsoft SQL Server, wymaga spenienia warunków opisanych w jednym z trzech ponibszych wariantów. Wariant I 1. Program PATNIK jest uruchomiony na tym samym komputerze co serwer SQL, na którym ma zostar utworzona nowa baza po migracji. 2. W programie PATNIK lokalizacja pliku migrowanej bazy Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki na dysku lokalnym komputera. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku migrowanej bazy Microsoft Access, który jest umieszczony na dysku lokalnym komputera. Wariant II 1. Program PATNIK jest uruchomiony na tym samym komputerze co serwer SQL, na którym ma zostar utworzona nowa baza po migracji. 2. W programie PATNIK lokalizacja pliku migrowanej bazy Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki sieciowej. Program PATNIK Dczy si= z bazd Microsoft Access udost=pniond poprzez udzia sieciowy na tym samym lub innym komputerze. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku migrowanej bazy Microsoft Access, który jest udost=pniony poprzez udzia sieciowy. Wariant III 1. Program PATNIK jest uruchomiony na innym komputerze nib serwer SQL, na którym ma zostar utworzona nowa baza po migracji. 2. W programie PATNIK lokalizacja pliku migrowanej bazy Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki sieciowej. Program PATNIK Dczy si= z bazd Microsoft Access udost=pniond poprzez udzia sieciowy na tym samym lub innym komputerze. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku migrowanej bazy Microsoft Access, który jest udost=pniony poprzez udzia sieciowy. Migracja bazy Microsoft SQL Server do Microsoft Access, wymaga spenienia warunków opisanych w jednym z trzech ponibszych wariantów. Wariant I 126 Dokumentacja administratora

127 1. Program PATNIK jest uruchomiony na tym samym komputerze co serwer SQL. 2. Lokalizacja nowo tworzonej bazy danych Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki na dysku lokalnym komputera. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku bazy Microsoft Access, który zosta utworzony na dysku lokalnym komputera. Wariant II 1. Program PATNIK jest uruchomiony na tym samym komputerze co serwer SQL. 2. Lokalizacja nowo tworzonej bazy danych Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki sieciowej. Program PATNIK tworzdc nowd baz= Microsoft Access umieszcza jd w udziale sieciowym, istniejdcym na tym samym lub innym komputerze. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku nowo tworzonej bazy Microsoft Access, który jest udost=pniony poprzez udzia sieciowy. Wariant II 1. Program PATNIK jest uruchomiony na innym komputerze nib serwer SQL. 2. Lokalizacja nowo tworzonej bazy danych Microsoft Access okre lona jest za pomocd ciebki sieciowej. Program PATNIK tworzdc nowd baz= Microsoft Access umieszcza jd w udziale sieciowym, istniejdcym na tym samym lub innym komputerze. 3. Serwer SQL ma uprawnienia dost=pu do pliku nowo utworzonej bazy Microsoft Access, który jest udost=pniony poprzez udzia sieciowy. Uwaga! Przeprowadzenie migracji w sytuacji, gdy wykorzystywany jest serwer Microsoft SQL Server uruchomiony pod kontrold systemu operacyjnego Windows NT 4.0, wymaga uruchomienia usugi serwera SQL na koncie ubytkownika innym nib konto ubytkownika LOCAL SYSTEM (system lokalny). UBytkownik, na koncie którego uruchomiono usug= serwera SQL, powinien mier odpowiednie uprawnienia opisane w niniejszym rozdziale. Wyboru konta do uruchamiania usugi serwera SQL mobna dokonar w programie Microsoft SQL Enterprise Manager lub we wa ciwo ciach usugi, korzystajdc z narz=dzi administracyjnych systemu Windows NT. Funkcje administracyjne 127

128

129 6 Rozdzia INNE ZADANIA ADMINISTRATORA 6.1 Jak rozpocz) prac z programem PATNIK? Punktem wyj cia do realizacji wszystkich zadac ubytkownika jest instalacja programu PATNIK. Czynno ci niezb=dne do przeprowadzenia prawidowej instalacji programu przedstawione zostay w rozdziale po wi=conym instalacji i konfiguracji programu PATNIK (patrz 3.2 Instalacja ). Przedstawione w dokumencie zadania wykonywane sd po uruchomieniu programu PATNIK zgodnie z instrukcjd rozpocz=cia i zakocczenia pracy, gdzie zostao opisane podczenie si= bazd danych Praca z baz) utworzon) w poprzedniej wersji programu Je li chcesz pracowar z bazd utworzond w poprzedniej wersji programu, to po podczeniu si= z td bazd mobesz kontynuowar prac= bez wykonywania Badnych dodatkowych czynno ci. JeBeli jest to baza w wersji lub lub lub lub , po pierwszym podczeniu si= z takd bazd jest wykonywana konwersja do wersji (patrz rozdzia. Inne zadania administratora 129

130 6.1.2 Praca z now) baz) Praca z bazd utworzond w wersji lub lub lub jest zalecana dla wszystkich patników, którzy ubywali tych wersji programu Patnik. Baza danych z poprzedniej wersji programu zawiera wszystkie dane potrzebne do biebdcej pracy i nie wymaga ponownego wprowadzania danych patnika, ubezpieczonych i dokumentów ubezpieczeniowych. W takim przypadku funkcja zasilenie inicjalne powinna byr tylko wykorzystywana w celu wprowadzenia zarchiwizowanych dokumentów ubezpieczeniowych z wersji lub nibszej w celu utworzenia korekt tych dokumentów. Je li chcesz pracowar z nowd bazd lub dopiero rozpoczynasz prac= z programem PATNIK, to kolejne czynno ci niezb=dne do prawidowego dziaania musisz wykonar wedug nast=pujdcych kroków: wprowadzenie danych patnika (patrz rozdzia Rejestracja nowego patnika), tylko je li ubytkownik chce pracowar na nowej bazie, konfiguracja programu (patrz rozdzia 4.1 Konfiguracja programu), konfiguracja parametrów przekazu elektronicznego (patrz rozdzia 4.2 Konfiguracja przekazu elektronicznego), zasilenie inicjalne kartotek. Ogólny schemat post=powania podczas instalacji i pierwszego uruchomienia programu zosta przestawiony ponibej (patrz Rysunek 130). Na prawej cz= ci diagramu przedstawione sd etapy, na które proces pierwszego uruchomienia zosta podzielony. W niektórych punktach diagramu umieszczone zostay pytania, na które naleby odpowiedzier. Od podj=tych decyzji zaleby dalszy przebieg procesu. Lewa cz= R diagramu zawiera komentarz do poszczególnych etapów. 130 Dokumentacja administratora

131 Rysunek 130. Schemat post=powania: Instalacja i pierwsze uruchomienie Inne zadania administratora 131

132 6.2 Jak zarejestrowa p atnika? Rejestracja nowego patnika w programie PATNIK widbe si= z dodaniem patnika do rejestru i jest wspomagana kreatorem. Dodanie patnika do Rejestru patników, czyli utworzenie nowej Kartoteki patnika w bazie programu, mobe byr wykonywane tylko przez ubytkownika o uprawnieniach administratora. Do kartoteki naleby wprowadzir wszystkie dane patnika (identyfikacyjne, adres siedziby, adres do korespondencji, dane rozliczeniowe (stop= procentowd skadki na ubezpieczenie wypadkowe) oraz dane o rachunkach bankowych), poniewab b=dd one wykorzystywane przy tworzeniu dokumentów. Dane patnika mobna wprowadzir do kartoteki na dwa sposoby: manualnie (korzystajdc z klawiatury), importujdc dane z pliku platnik.rep pochodzdcego z programu Patnik wersja lub wcze niejszej. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczec spoecznych w dokumentach zwidzanych z ubezpieczeniami spoecznymi naleby podawar dwa identyfikatory numeryczne: Dla patników NIP i REGON, a w wypadku, gdy patnikowi nie nadano tych numerów lub jednego z nich PESEL lub seri= i numer dowodu osobistego lub paszportu, Dla ubezpieczonych PESEL i NIP, a w wypadku, gdy ubezpieczonemu nie nadano tych numerów lub jednego z nich seri= i numer dowodu osobistego lub paszportu. W zwidzku ze zróbnicowaniem wysoko ci stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe, w celu poprawnego wyliczenia skadki, patnik powinien wpisar do Rejestru patnika obowidzujdcd dla niego od 1 stycznia 2003 r. na pierwszy rok skadkowy stop= procentowd tej skadki Manualne wprowadzanie danych p atnika Aby wprowadzir dane patnika korzystajdc z klawiatury: 1. Otwórz Rejestr patników (patrz rozdzia 5.3.2). 2. Dodaj nowego patnika do rejestru, post=pujdc zgodnie ze wskazówkami kreatora (patrz rozdzia krok 2). 3. W trzecim kroku kreatora wybierz opcj= Manualne wprowadzenie danych p+atnika. 4. WprowadY wszystkie dane patnika, uzupeniajdc pola w kolejnych zakadkach okna. 5. PrzeprowadY weryfikacj= wprowadzonych danych. 6. Zapisz wprowadzone dane i zamknij kartotek=. 7. Je li chcesz rozpoczdr prac= z patnikiem, który zosta dodany do rejestru, to wybierz go jako kontekst pracy (patrz rozdzia 5.3.1) W efekcie patnik zostanie zarejestrowany w rejestrze patników, a jego dane uzupenione w kartotece. Komplet danych identyfikacyjnych patnika b=dzie automatycznie uzupeniany we wszystkich tworzonych dokumentach. 132 Dokumentacja administratora

133 6.2.2 Import danych p atnika z pliku platnik.rep Aby zaimportowar dane patnika z pliku platnik.rep: 1. Otwórz Rejestr patników (patrz rozdzia 5.3.2). 2. Dodaj nowego patnika do rejestru, post=pujdc zgodnie ze wskazówkami kreatora (patrz rozdzia krok 2). 3. W trzecim kroku kreatora wybierz opcj= Import danych p+atnika z pliku *.REP. 4. WskaB plik platnik.rep - znajduje si= on zazwyczaj w katalogu poprzedniej wersji programu PATNIK, z którego korzystae dotychczas (np. dla firmy Kowalski Usugi b=dzie to katalog C:\Program Files\PROKOM Software SA\Program Patnika\Kowalski Usugi). 5. Zapisz i zamknij kartotek= patnika. 6. Je li chcesz rozpoczdr prac= z patnikiem, który zosta dodany do rejestru, to wybierz go jako kontekst pracy (patrz rozdzia 5.3.1) W efekcie wszystkie dane (identyfikacyjne, adresowe, konta bankowe i wysoko R stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe) znajdujdce si= w pliku platnik.rep zostand przeniesione do kartoteki patnika. 6.3 Jak rozpocz) prac w systemie Elektronicznej Wymiany Dokumentów? W obecnej wersji programu Patnik mobliwa jest wydcznie wspópraca z EWD (z systemem Elektronicznej Wymiany Dokumentów). W zwidzku z tym nie ma potrzeby wykonywania dodatkowej konfiguracji programu, aby uaktywnir wspóprac= z EWD. 6.4 Jak przygotowa przegl)dark WWW do po )czenia z EWD? Aby móc nawidzar podczenie ze swojd skrytkd EWD naleby zainstalowar przeglddark= internetowd o sile szyfrowania 128 bitów (si= szyfrowania mobna sprawdzir w oknie przeglddarki Informacje o programie), Niniejsza procedura powouje si= na menu i ukad polecec przeglddarki Internet Explorer. W celu uaktualnienia siy szyfrowania do 128-bitowej dla przeglddarki Internet Explorer wystarczy zainstalowar High Encryption Pack. Inne zadania administratora 133

134 6.4.1 Po )czenie ze skrytk) EWD Po zainstalowaniu przeglddarki mobliwy jest jub dost=p do skrytki patnika w ZUS przez serwis WWW. PoDczenie ze skrytkd EWD nie wymaga rejestracji certyfikatów w przeglddarce. Aby podczyr si= ze swojd skrytkd w ZUS: 1. Uruchom przeglddark=. 2. W polu Adres w przeglddarce wpisz adres internetowy EWD: i kliknij przycisk Przejd2. Adresy stron internetowych, na które patnik mobe przekazywar dokumenty ubezpieczeniowe oraz z których naleby pobierar potwierdzenia za pomocd Systemu Dwustronnej Wymiany Informacji: W oknie z komunikatem informujdcym o nawidzaniu bezpiecznego podczenia (patrz Rysunek 131) kliknij przycisk OK. Rysunek 131. Okno komunikatu informujdce o zamiarze nawidzania bezpiecznego podczenia 4. Na stronie gównej EWD (patrz Rysunek 132) po lewej stronie umieszczone sd ikony: strony umobliwiajdcej wysyanie dokumentów elektronicznych do ZUS strony umobliwiajdcej pobieranie dokumentów elektronicznych z ZUS. strony pomocy. Kliknij na ikon= strony wysyania do ZUS. 134 Dokumentacja administratora

135 Rysunek 132. Strona gówna EWD 5. Na wy wietlonej stronie (patrz Rysunek 133) kliknij przycisk Przegl*daj, wskab plik z przesykd do wysania i kliknij przycisk Wy$lij. Inne zadania administratora 135

136 Rysunek 133. Strona umobliwiajdca wysyanie do ZUS 6. Po pomy lnym wysaniu wy wietlany jest identyfikator nadany przesyce. Skopiuj go do schowka lub zapisz w pliku i zarejestruj w programie (wprowadzanie identyfikatora przesyki w EWD jest analogiczne do wprowadzania identyfikatora potwierdzenia w dotychczasowym kanale). 7. Po przetworzeniu wysanych dokumentów, ZUS nadaje do skrytki przesyk= zwrotnd. W celu odebrania przesyki z ZUS kliknij ikon= strony pobierania dokumentów z ZUS. 8. Na stronie zawierajdcej potwierdzenia z ZUS (patrz Rysunek 134) wprowady identyfikator przesyki dla której potwierdzenie chcesz pobrar i kliknij przycisk pokab potwierdzenia. 136 Dokumentacja administratora

137 Rysunek 134. Strona do pobierania przesyek z ZUS 9. Wy wietlone zostanie okno zawierajdce list= potwierdzec, zaznacz potwierdzenie które chcesz pobrar i kliknij przycisk Pobierz potwierdzenie. 10. Nast=pnie wy wietlone zostanie okno Pobieranie pliku (Rysunek 135), w którym kliknij przycisk Zapisz. Rysunek 135 Okno Pobieranie pliku 11. Nast=pnie wy wietlone zostanie okno Zapisywanie jako, w którym wskab lokalizacj= do zapisu pliku z przesykd i zatwierdy wybór klikajdc przycisk Zapisz. Inne zadania administratora 137

138 12. PobranD przesyk= zarejestruj w programie funkcjd pobierania z pliku (patrz Dokumentacja u=ytkownika rozdzia Pobranie przesyki z pliku). 6.5 Organizacja danych Zarówno rodzaj bazy danych jak i sposób rozmieszczenia danych programu PATNIK naleby dostosowar do indywidualnych potrzeb ubytkownika programu. Program PATNIK pozwala na korzystanie z dwóch róbnych rodzajów baz danych: bazy MS Access lub bazy systemu MS SQL Server (patrz rozdzia 3.2 Instalacja ). Bazy te róbnid si= znacznie pod wieloma wzgl=dami. Baza MS Access jest plikowd bazd danych, do której dost=p uzyskujemy za po rednictwem aparatu Microsoft Jet. Konfiguracja podczenia oraz obsuga takiej bazy jest stosunkowo prosta i nie wymaga od ubytkownika programu PATNIK szczegóowej wiedzy na temat technologii baz danych. Plik bazy danych MS Access mobe osidgndr maksymalny rozmiar 2GB, jednak nie zaleca si= utrzymywania dubych baz programu PATNIK w tej technologii. Ze wzgl=du na wydajno R programu baza danych MS Access zalecana jest tylko wtedy, gdy przewidujemy, Be ilo R przechowywanych w niej i przetwarzanych danych b=dzie stosunkowo niewielka, tzn. nie wi=ksza nib kilkaset nowych dokumentów w cidgu miesidca (Uwaga! MierzDc ilo R przetwarzanych danych, naleby liczyr bloki wielokrotne dokumentów jako osobne dokumenty). W przypadku patników przygotowujdcych wi=ksze ilo ci dokumentów naleby wybrar rozwidzanie oparte na systemie MS SQL Server. Instalator programu PATNIK umobliwia zainstalowanie bezpatnej wersji serwera baz danych, czyli Microsoft SQL Server 2005 Express Edition. MoBliwa jest takbe wspópraca z penymi wersjami systemu: Microsoft SQL Server 7.0, Microsoft SQL Server 2000 lub Microsoft SQL Server 2005, a takbe z bezpatna wersjd Microsoft SQL Server 2000 Desktop Engine (MSDE 2000) SP3. Wersja Express Edition jest mniej wydajna od penych wersji, jednak jest to wcidb rozwidzanie znacznie bardziej efektywne nib baza MS Access. Jednym z najistotniejszych ograniczec Microsoft SQL Server 2005 Express Edition jest górny limit Dcznej wielko ci plików skadajdcych na pojedynczd baz= 4GB. Motor baz danych Microsoft SQL Server 2005 Express Edition, instalowany wraz z programem PATNIK, dystrybuowany jest bez narz=dzia Microsoft SQL Server Management Studio Express. Brak tego narz=dzia znacznie ogranicza mobliwo R atwego zarzddzania serwerem. Instalowane sd natomiast narz=dzia trybu tekstowego: OSQL.EXE i SQLCMD.EXE. Jednak zarzddzanie serwerem za pomocd tych programów wymaga od ubytkownika znajomo ci polecec j=zyka Transact-SQL oraz systemowych procedur skadowanych MS SQL Server. Program Microsoft SQL Server Management Studio Express mobna pobrar samodzielnie ze stron producenta. 138 Dokumentacja administratora

139 Microsoft SQL Server, niezalebnie od wersji, jest rozwidzaniem okre lanym jako System ZarzDdzania Relacyjnymi Bazami Danych (ang. RDBMS). Dost=p do danych realizowany jest za po rednictwem serwera, który kontroluje przyporzddkowane mu relacyjne bazy danych. Obsuga tego typu rozwidzania jest znacznie bardziej skomplikowana nib obsuga prostych baz plikowych. System MS SQL Server posiada wiele mechanizmów stosowanych w dubych systemach bazodanowych, zapewniajdcych bezpieczecstwo danych i wydajno R pracy. Przykadowo mobna tu wymienir m.in.: zobony mechanizm uprawniec dost=pu do danych i funkcji systemu; mechanizm masowego importu danych z zewn=trznych Yróde; mechanizmy archiwizacji i odtwarzania danych; mechanizm wydajnej pracy wielostanowiskowej z wykorzystaniem róbnych protokoów sieciowych; mobliwo R wykonywania szeregu instrukcji j=zyka SQL w mobliwych do wycofania transakcjach. Uwaga! W przypadku korzystania z innych wersji systemu MS SQL Server nib dostarczana wraz programem PATNIK, naleby zapoznar si= ze szczegóowymi warunkami licencji produktu okre lonymi przez producenta oprogramowania. NiezaleBnie od rodzaju wybranej bazy zaleca si= wykonywanie okre lonych czynno ci majdcych na celu utrzymanie wydajno ci pracy bazy danych. Dotyczy to sytuacji, w której mamy do czynienia z comiesi=czny przyrostem znacznej liczby dokumentów. Np. kilkaset dokumentów w bazie MS Access lub kilka tysi=cy dokumentów w bazie MS SQL Server wliczajdc bloki wielokrotne. W celu zapewnienia wydajnej pracy zalecane jest utworzenie domy lnego archiwum programu i wykonywanie archiwizacji zestawów dokumentów (patrz rozdzia 5.1 Archiwizacja danych). Prowadzi to do zmniejszenia rozmiarów bazy, z czym widbe si= wzrost szybko ci wykonywanych operacji Korzystanie z bazy danych MS Access W przypadku wyboru bazy danych MS Access, ubytkownik ma mobliwo R okre lenia lokalizacji pliku bazy dla kabdej nowo tworzonej bazy danych (patrz 5.5.1). Przy wyborze lokalizacji bazy naleby zadbar o wystarczajdcd ilo R wolnego miejsca na dysku oraz o mobliwo R dost=pu do pliku dla wszystkich ubytkowników pracujdcych z programem PATNIK. Plik bazy MS Access mobna umie cir w katalogu udost=pnianym poprzez sier lokalnd. Pozwala to instancjom programu PATNIK, które dziaajd na róbnych komputerach sieci lokalnej, na równolege Dczenie si= bazd, czyli na prace wielostanowiskowd. Dla bazy MS Access tworzonej przez program PATNIK nie definiuje si= osobnych ubytkowników bazy, a zatem nie mobna takbe zdefiniowar róbnych poziomów uprawniec do bazy. Oznacza to, Be istnieje tylko jeden poziom uprawniec, a plik bazy zabezpieczony jest jednym hasem. Po nawidzaniu podczenia z bazd mobliwe b=dzie wykonanie wszystkich funkcji, na jakie pozwala program PATNIK, bez konieczno ci dodatkowej autoryzacji tzw. superubytkownika bazy (ang. superuser), tak jak to ma miejsce w przypadku baz MS SQL Server. Inne zadania administratora 139

140 Uwaga! W celu zabezpieczenia si= przed utratd danych (np. w wyniku uszkodzenia pliku bazy danych w nast=pstwie awarii komputera lub nagego braku w dostawie energii elektrycznej) naleby regularnie wykonywar fizyczne kopie plików bazy danych (bazy roboczej i archiwum), po kabdorazowym wprowadzeniu wi=kszej partii danych lub przed wykonywaniem czynno ci administracyjnych (np. konwersji bazy). Skopiowane pliki naleby traktowar jako kopie bezpieczecstwa i przechowywar na trwaych no nikach danych (pyta CD, ta ma, itp.) Korzystanie z bazy danych systemu MS SQL Server Je li ubytkownik zdecyduje si= na korzystanie z bazy MS SQL Server, konieczne b=dzie zainstalowanie serwera baz danych. Instalator programu PATNIK w wersji penej (np. Patnik ) pozwala na zainstalowanie serwera w wersji Desktop. Podczas instalacji ubytkownik mobna ustalir haso administratora serwera (ubytkownik sa) oraz okre lir lokalizacj= katalogu, w którym b=dd tworzone nowe bazy MS SQL Server. Przy wyborze lokalizacji tego katalogu naleby zadbar o wystarczajdcd ilo R wolnego miejsca na dysku, niezb=dnego do utworzenia i przechowywania baz danych. Po zainstalowaniu serwera, przy pierwszym uruchomieniu programu PATNIK naleby utworzyr baz= roboczd (patrz rozdzia Twórz baz= danych MS SQL). Zostanie ona utworzona na serwerze w lokalizacji okre lonej podczas instalacji programu wraz z serwerem SQL. Dost=p do danych jest realizowany za po rednictwem serwera, dlatego trzeba zapewnir mobliwo R komunikacji sieciowej pomi=dzy komputerami z zainstalowanym programem PATNIK a serwerem MS SQL (wymóg ten nie dotyczy pracy lokalnej, czyli bezpo rednio na komputerze z zainstalowanym serwerem). MS SQL Server posiada zobony system uprawniec dost=pu do baz oraz funkcji serwera. Aby móc wykonywar operacje na serwerze (np. tworzenie bazy, podczenie z istniejdcd bazd, wyszukiwanie i edycja danych) naleby si= zalogowar na konto ubytkownika serwera. Kont ubytkowników mobe byr wiele i mogd oni mier róbny poziom uprawniec. W zalebno ci od poziomu uprawniec mobliwe jest (bddy nie) wykonywanie okre lonych czynno ci. Do codziennej pracy z programem PATNIK naleby skonfigurowar podczenie z bazd danych ubywajdc konta ubytkownika serwera MS SQL, który ma uprawnienia do odczytu i zapisu w wybranej bazie. UBytkownik ten nie musi mier Badnych dodatkowych, specjalnych uprawniec. Konto takiego ubytkownika mobemy utworzyr na serwerze podczas tworzenia nowej bazy danych. Utworzonemu w ten sposób ubytkownikowi zostand nadane prawa niezb=dne do pracy z bazd danych. Uprawnienia takie sd teb nadawane ubytkownikowi serwera, który istnia jub przed tworzeniem nowej bazy i zosta wskazany podczas jej tworzenia, jako ubytkownik, którego konto ma byr wykorzystywane do pracy z nowo utworzond bazd (patrz rozdzia Twórz baz= danych MS SQL). Do wykonania niektórych funkcji programu PATNIK (np. tworzenie nowej bazy, konwersja bazy) konieczne jest ubycie konta ubytkownika o zwi=kszonych uprawnieniach. W przypadku wykonywania takich funkcji, ubytkownik programu PATNIK jest kabdorazowo proszony o podanie nazwy i hasa ubytkownika serwera MS SQL majdcego specjalne uprawnienia (dane te nie sd zapisywane w programie PATNIK ze wzgl=du na bezpieczecstwo serwera). 140 Dokumentacja administratora

141 Je li program PATNIK prosi o podanie hasa ubytkownika serwera o specjalnych uprawnieniach, mobemy ubyr konta ubytkownika o nazwie sa. Jest to konto administratora systemu MS SQL Server (ang. system administrator), które istnieje na kabdym serwerze tego rodzaju. UBytkownik sa ma wszelkie mobliwe uprawnienia. Uwaga! W celu zabezpieczenia si= przed utratd danych programu PATNIK, która mobe mier miejsce w nast=pstwie awarii systemu, naleby regularnie wykonywar kopie bezpieczecstwa baz danych (bazy roboczej i archiwum) przy ubyciu standardowych mechanizmów archiwizacji systemu MS SQL Server. Czynno ci takich naleby dokonywar okresowo, po kabdorazowym wprowadzeniu wi=kszej partii danych lub przed wykonywaniem niektórych czynno ci administracyjnych (np. konwersji bazy). Je li nie ma mobliwo ci ubycia wspomnianego mechanizmu archiwizacji, mobna takbe skopiowar i zabezpieczyr pliki bazy danych - wymaga to uprzedniego zatrzymania serwera. Kopie bezpieczecstwa naleby przechowywar na trwaych no nikach danych (pyta CD, ta ma, itp.) 6.6 Utworzenie kopii bezpiecze8stwa bazy MS SQL Server Wraz z motorem baz danych Microsoft SQL Server 2005 Express Edition dostarczanym z programem PATNIK, jak równieb z innymi wersjami systemu MS SQL Server, dostarczane jest narz=dzie osql.exe pozwalajdce na wykonywanie polecec j=zyka SQL. Za pomocd tego programu mobna utworzyr kopi= bezpieczecstwa bazy danych (ang. database backup) wykonujdc polecenie BACKUP DATABASE. Aby wykonar kopi= bezpieczecstwa bazy danych, uruchom na komputerze z zainstalowanym motorem Microsoft SQL Server 2005 Express Edition okno wiersza polecec systemu Windows i wprowady polecenie wedug ponibszego wzoru: C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" -Q "BACKUP DATABASE <nazwa_bazy> TO DISK ='<lokalizacja_kopii>' WITH NAME = '<nazwa_kopii>', FORMAT" Inne zadania administratora 141

142 Opis poszczególnych parametrów: <serwer> - nazwa serwera MS SQL z bazd programu PATNIK <uytkownik> - nazwa ubytkownika serwera MS SQL, który ma uprawnienia do wykonywania kopii zapasowych baz danych na serwerze MS SQL (np. ubytkownik sa ) <haso> - haso ubytkownika <u=ytkownik> <nazwa_bazy> - nazwa bazy danych programu PATNIK <lokalizacja_kopii> - nazwa dla nowo tworzonego pliku kopii zapasowej wraz lokalizacjd na dysku (parametr ten zawsze oznacza lokalizacje na serwerze) <nazwa_kopii> - nazwa logiczna dla nowo tworzonej kopii bazy danych Przykadowo, je li chcemy wykonar kopi= bezpieczecstwa bazy danych o nazwie platnik, która znajduje si= na serwerze MS SQL o nazwie PLACE\PLATNIK, ubywajdc do autoryzacji konta sa z hasem sapwd, mobemy wpisar: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" -Q "BACKUP DATABASE platnik TO DISK ='C:\BACKUP\platnik_backup.dat' WITH NAME = 'platnik_backup', FORMAT" Je li kopia zapasowa zostanie wykonana bez b=dów, na ekranie wiesza polecec pojawi si= komunikat BACKUP DATABASE successfully processed, a w katalogu okre lonym w parametrze <lokalizacja_kopii> zostanie utworzony plik kopii zapasowej bazy. Uwaga! Powtórne wykonanie kopii bezpieczecstwa bazy z podaniem tego samego pliku (przy wykorzystaniu powybszego przykadu), spowoduje zastdpienie (nadpisanie) zachowanego w pliku kopii stanu bazy stanem obecnym. JeBeli zachodzi konieczno R zabezpieczenia stanu bazy z róbnych okresów, naleby wykonywar kopie bezpieczecstwa w osobnych plikach. Je li ubytkownik dysponuje pend wersjd systemu MS SQL Server 2000 (lub wcze niejszd), mobe wykonywar kopie zapasowe baz danych ubywajdc do tego celu graficznej konsoli MS SQL Server Enterprise Manager. Je li ubytkownik dysponuje wersjd systemu MS SQL Server 2005 lub MS SQL Server 2005 Express Edition, mobe wykonywar kopie zapasowe baz danych ubywajdc do tego celu narz=dzi z graficznym interfejsem ubytkownika: MS SQL Server Enterprise Management Studio lub MS SQL Server Enterprise Management Studio Express. W systemie MS SQL Server 2005 Express Edition zamiast narz=dzia OSQL.EXE mobna takbe ubyr podobnego narz=dzia SQLCMD.EXE. Obsuga obu narz=dzi jest podobna (w zakresie opisanym w niniejszym podr=czniku jest identyczna). 142 Dokumentacja administratora

143 6.7 Odtworzenie bazy MS SQL Server z pliku kopii bezpiecze8stwa Do odtworzenia bazy danych z pliku kopii bezpieczecstwa mobna ubyr narz=dzia osql.exe. Tworzenie kopii bezpieczecstwa za pomocd tego samego narz=dzia, zostao opisane w rozdziale 6.6 Utworzenie kopii bezpieczecstwa bazy MS SQL Server. Za pomocd tego programu mobna odtworzyr baz= danych z kopii bezpieczecstwa wykonujdc polecenie RESTORE DATABASE. Odtwarzanie spowoduje powrót do stanu bazy, jaki istnia w momencie utworzeni pliku kopii zapasowej. Oznacza to, Be wszelkie zmiany wprowadzone po wykonaniu kopii bezpieczecstwa, z której odtwarzamy baz=, b=dd utracone. W celu zabezpieczenia stanu bazy, zaleca si= bezpo rednio przed wykonaniem odtwarzania utworzenie aktualnej kopii zapasowej bazy w innym pliku nib ten, z którego baza ma byr odtwarzana. Aby odtworzyr baz= danych z pliku kopii bezpieczecstwa utworzonego zgodnie z instrukcjd przedstawiond w rozdziale 6.6 Utworzenie kopii bezpieczecstwa bazy MS SQL Server, uruchom na komputerze z zainstalowanym motorem SQL Server okno wiersza polecec systemu Windows i wprowady polecenie wedug ponibszego wzoru: C:\>osql -S "<serwer>" U "<uytkownik>" -P "<haso>" -Q "RESTORE DATABASE <nazwa_bazy> FROM DISK ='<lokalizacja_kopii>' WITH FILE = 1" Opis poszczególnych parametrów: <serwer> - nazwa serwera MS SQL z bazd programu PATNIK <uytkownik> - nazwa ubytkownika serwera MS SQL, który ma uprawnienia do wykonywania kopii zapasowych baz danych na serwerze MS SQL (np. ubytkownik sa ) <haso> - haso ubytkownika <uytkownik> <nazwa_bazy> - nazwa odtwarzanej bazy danych programu PATNIK <lokalizacja_kopii> - nazwa pliku (wraz jego lokalizacjd na dysku) zawierajdcego kopi= zapasowd utworzona zgodnie z instrukcjd z rozdziau 6.6. Uwaga! W momencie odtwarzania, baza danych nie mobe byr ubywana przez program PATNIK (ani Baden inny). Oznacza to, Be nie mobe byr Badnych aktywnych podczec do bazy podczas odtwarzania. W przeciwnym przypadku odtwarzanie nie zostanie wykonane. Przykadowo, je li chcemy odtworzyr z pliku platnik_backup.dat baz= danych o nazwie platnik (plik musi zawierar kopi= bezpieczecstwa tej bazy) na serwerze MS SQL o nazwie PLACE\PLATNIK, ubywajdc do autoryzacji konta sa z hasem sapwd, mobemy wpisar: C:\>osql S "PLACE\PLATNIK" U "sa" P "sapwd" Q "RESTORE DATABASE platnik FROM DISK ='C:\BACKUP\platnik_backup.dat' WITH FILE = 1" Inne zadania administratora 143

144 Je li kopia zapasowa zostanie wykonana bez b=dów, na ekranie wiesza polecec pojawi si= komunikat RESTORE DATABASE successfully processed, a zawarto R bazy danych b=dzie zgodna ze stanem jaki istnia w momencie utworzenia kopii bezpieczecstwa. Uwaga! Po odtworzeniu bazy danych z pliku kopii bezpieczecstwa w bazie nie b=dzie dokumentów i innych danych wprowadzonych po utworzeniu tego pliku. W celu zabezpieczenia tych danych, zlecane jest utworzenie w osobnym pliku aktualnej kopii bezpieczecstwa bazy (zgodnie z instrukcjd w rozdziale 6.6 Utworzenie kopii bezpieczecstwa bazy MS SQL Server) tub przed wykonaniem odtwarzania. Je li ubytkownik dysponuje pend wersjd systemu MS SQL Server, mobe wykonywar odtwarzanie bazy z kopii zapasowej ubywajdc do tego celu graficznej konsoli MS SQL Server Enterprise Manager. Je li ubytkownik dysponuje wersjd systemu MS SQL Server 2005 lub MS SQL Server 2005 Express Edition, mobe wykonywar odtwarzanie bazy z kopii zapasowej ubywajdc do tego celu narz=dzi z graficznym interfejsem ubytkownika: MS SQL Server Enterprise Management Studio lub MS SQL Server Enterprise Management Studio Express. W systemie MS SQL Server 2005 Express Edition zamiast narz=dzia OSQL.EXE mobna takbe ubyr podobnego narz=dzia SQLCMD.EXE. Obsuga obu narz=dzi jest podobna (w zakresie opisanym w niniejszym podr=czniku jest identyczna). 6.8 Konfiguracja SQL Server 2005 Express Edition Po zainstalowaniu serwer baz danych MS SQL Server 2005 Express Edition naleby rozwabyr wykonanie opisanych ponibej zmian w konfiguracji serwera baz danych, które majd na celu umobliwienie bezproblemowej wspópracy z programem Patnik. Aby umobliwir podczenie programu Patnik z serwerem bazy danych przy ubyciu sieci TCP/IP, naleby wdczyr na serwerze obsug= protokou TCP/IP (domy lnie po instalacji jest wydczona). W tym celu wykonaj ponibsze czynno ci: 1. WskaB menu Start i kliknij na nim lewym klawiszem myszy. 2. Z menu Programy wybierz grup= Microsoft SQL Server Nast=pnie wybierz podgrup= Configuration Tools i uruchom polecenie SQL Server Configuration Manager. 4. Na ekranie pojawi si= okno konsoli, w którego lewej cz= ci rozwic grup= SQL Server Network Configuration i wybierz pozycj= Protocols for SQLEXPRESS. 144 Dokumentacja administratora

145 5. W prawej cz= ci okna wybierz protokó TCP/IP i kliknij na nim prawym klawiszem myszy, nast=pnie z menu kontekstowego wybierz polecenie Wa ciwo ci. 6. Otwarte zostanie okno Wa ciwo ci: TCP/IP na zakadce Protocol w grupie General dla pozycji Enabled ustaw warto R Yes. 7. PrzejdY na zakadk= IP Adressess, po czym w grupach wybranych adresów IP ustaw warto R Yes dla pozycji Active. 8. PotwierdY zmiany przyciskiem Zastosuj i zamknij okno przyciskiem OK. 9. Zatrzymaj i ponownie uruchom Server baz danych. Aby umobliwir wykonywanie operacji jednocze nie na dwóch bazach danych (np. archiwacja patnika, archiwizacja zestawów dokumentów, migracja bazy danych), naleby wdczyr na serwerze obsug= zapytac Ad Hoc Distributed Queries. W tym celu uruchom na komputerze z zainstalowanym motorem bazy danych okno wiersza polecec systemu Windows i wprowady polecenie wedug ponibszego wzoru: C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" -Q = 'show advanced = '1'" Opis poszczególnych parametrów: <serwer> - nazwa serwera MS SQL z bazd programu PATNIK <uytkownik> - nazwa ubytkownika serwera MS SQL, który ma uprawnienia do wykonywania polecec konfiguracyjnych na serwerze MS SQL (np. ubytkownik sa ) <haso> - haso ubytkownika <uytkownik> Po zmianie konfiguracji za pomocd procedury sp_configure, naleby wykonar polecenie RECONFIGURE, aby serwer zaczd dziaar z nowymi ustawieniami parametru. C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" Q "RECONFIGURE" Nast=pnie wprowady polecenie: C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" -Q = 'Ad Hoc Distributed = '1'" Inne zadania administratora 145

146 I ponownie polecenie RECONFIGURE: C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" Q "RECONFIGURE" Przykadowo, gdy chcemy na serwerze o nazwie PLACE\PLATNIK wdczyr opcje serwera 'Ad Hoc Distributed Queries', ubywajdc do autoryzacji konta sa z hasem sapwd, mobemy wpisar: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" -Q = 'show advanced = '1'" Je li polecenie zostanie wykonane bez b=dów, na ekranie wiesza polecec pojawi si= komunikat: Configuration option 'show advanced options' changed from 0 to 1. Run the RECONFIGURE statement to install. Aby serwer zaczd dziaar z nowymi ustawieniami naleby wykonar ponibsze polecenie: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" Q "RECONFIGURE" Nast=pnie wprowady polecenie: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" -Q = 'Ad Hoc Distributed = '1'" Je li polecenie zostanie wykonane bez b=dów, na ekranie wiesza polecec pojawi si= komunikat: Configuration option 'Ad Hoc Distributed Queries' changed from 0 to 1. Run the RECONFIGURE statement to install. Aby serwer zaczd dziaar z nowymi ustawieniami naleby wykonar ponibsze polecenie: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" Q "RECONFIGURE" 146 Dokumentacja administratora

147 W systemie MS SQL Server 2005 Express Edition zamiast narz=dzia OSQL.EXE mobna takbe ubyr podobnego narz=dzia SQLCMD.EXE. Obsuga obu narz=dzi jest podobna (w zakresie opisanym w niniejszym podr=czniku jest identyczna). 6.9 Zmiana limitu czasu wykonywania zapyta8 SQL MS SQL Serwer stwarza mobliwo R ustalenia limitu czasu (ang timeout) potrzebnego na wykonanie pojedynczego zapytania j=zyka SQL. Domy lna warto R limitu tego parametru wynosi 600 sekund, czyli 10 minut. Oznacza to, Be wykonanie kabdego zapytania SQL, które nie zakocczy si= w czasie ponibej 600 sekund, zostanie przerwane i anulowane. Takie przerwanie mobe uniemobliwir wykonanie niektórych operacji programu PATNIK. Sytuacja ta mobe zaistnier, gdy program próbuje wykonar zapytanie SQL na dubej ilo ci danych, na zakocczenie którego potrzeba wi=cej czasu nib ustalony limit (np. podczas konwersji bazy danych, archiwizacji lub odtwarzania dubej ilo ci dokumentów). Problem ten mobna rozwidzar zwi=kszajdc limit czasu na serwerze. W tym celu mobna ubyr narz=dzia osql.exe dostarczanego wraz z motorem bazy danych MS SQL Server (takbe z wersjd dostarczand wraz z programem PATNIK). Aby zmienir limit czasu na serwerze MS SQL, uruchom na komputerze z zainstalowanym motorem bazy danych okno wiersza polecec systemu Windows i wprowady polecenie wedug ponibszego wzoru: C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" -Q = 'remote query = '<warto_limitu>'" Opis poszczególnych parametrów: <serwer> - nazwa serwera MS SQL z bazd programu PATNIK <uytkownik> - nazwa ubytkownika serwera MS SQL, który ma uprawnienia do wykonywania polecec konfiguracyjnych na serwerze MS SQL (np. ubytkownik sa ) <haso> - haso ubytkownika <uytkownik> <warto_limitu> - liczba sekund, do jakiej chcemy zwi=kszyr limit czasu wykonywania zapytac (domy lnie 600, maksymalnie ). Po zmianie konfiguracji za pomocd procedury sp_configure, naleby wykonar polecenie RECONFIGURE, aby serwer zaczd dziaar z nowymi ustawieniami parametru. C:\>osql -S "<serwer>" -U "<uytkownik>" -P "<haso>" Q "RECONFIGURE" Inne zadania administratora 147

148 Przykadowo, chcemy na serwerze o nazwie PLACE\PLATNIK zwi=kszyr limit czasu do jednej godziny (3600 sekund), ubywajdc do autoryzacji konta sa z hasem sapwd, mobemy wpisar: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" -Q = 'remote query = '3600'" Je li polecenie zostanie wykonane bez b=dów, na ekranie wiesza polecec pojawi si= komunikat: DBCC execution completed. If DBCC printed error messages, contact your system administrator. Configuration option 'remote query timeout (s)' changed from 600 to Run the RECONFIGURE statement to install. Aby serwer zaczd dziaar z nowymi ustawieniami naleby wykonar ponibsze polecenie: C:\>osql -S "PLACE\PLATNIK" U "sa" -P "sapwd" Q "RECONFIGURE" Je li ubytkownik dysponuje pend wersjd systemu MS SQL Server, mobe wykonywar zmiany konfiguracyjne serwera ubywajdc graficznej konsoli MS SQL Server Enterprise Manager. Je li ubytkownik dysponuje wersjd systemu MS SQL Server 2005 lub MS SQL Server 2005 Express Edition, mobe wykonywar odtwarzanie bazy z kopii zapasowej ubywajdc do tego celu narz=dzi z graficznym interfejsem ubytkownika: MS SQL Server Enterprise Management Studio lub MS SQL Server Enterprise Management Studio Express. W systemie MS SQL Server 2005 Express Edition zamiast narz=dzia OSQL.EXE mobna takbe ubyr podobnego narz=dzia SQLCMD.EXE. Obsuga obu narz=dzi jest podobna (w zakresie opisanym w niniejszym podr=czniku jest identyczna) Konfiguracja SQL Servera na systemie Win XP z SP 2 PoniBsza procedura dotyczy tylko systemu Windows XP. Po zainstalowaniu Service Pack 2 na Windows XP mobe zostar zablokowany dost=p do SQL Servera. KonsekwencjD tego jest brak mobliwo ci pracy z bazd programu Patnik. 148 Dokumentacja administratora

149 Aby odblokowar dost=p do bazy MS SQL naleby: 1. WskaB menu Start i kliknij na nim lewym klawiszem myszy. 2. Z menu Ustawienia wybierz grup= Panel sterowania. 3. W oknie, które pojawia si= na ekranie (patrz Rysunek 136) wybierz element Zapora systemu Windows, który pojawia si= po zainstalowaniu SP2. Rysunek 136. Okno Panel sterowania 4. Na ekranie pojawi si= okno Zapora systemu Windows- zakadka Ogólne (patrz Rysunek 137), nie zmieniajdc niczego przejdy na zakadk= Wyjtki. Okno Zapora systemu Windows skada si= z trzech zakadek. Na zakadce Ogólne umieszczone sd dwa przyciski radiowe: W?cz (zalecane), który jest domy lnie wdczony, Wy?cz (nie zalecane). Aby zapewnir systemowi bezpieczecstwo a jednocze nie móc swobodnie pracowar z bazd SQL Serwer naleby pozostawir domy lne ustawienia tj. pozostawit zapor= w?czon?. Inne zadania administratora 149

150 Rysunek 137. Okno Zapora systemu Windows zakadka Ogólne 5. Zakadka Wyj?tki (patrz Rysunek 138) zawiera list= programów oraz usug, które nie sd obj=te ochrond zapory ogniowej, poniewab ich dziaanie wymaga pomini=cia takich zabezpieczec. Kliknij przycisk Dodaj program, aby dodar serwer MS SQL do listy wyjdtków, co umobliwi prac= z bazd MS SQL. Rysunek 138. Okno Zapora systemu Windows zakadka WyjDtki 150 Dokumentacja administratora

151 6. Na li cie wy wietlanej w oknie Dodawanie programu (patrz Rysunek 139), brak MS SQL Server, kliknij przycisk Przegl?daj, aby uzupenir list=. Rysunek 139 Okno dialogowe Dodawanie programu 7. W oknie Przegl9daj (patrz Rysunek 140) wskab plik sqlservr.exe, który jest plikiem uruchamiajdcym MS SQL Server i domy lnie znajduje si= w lokalizacji C:\Program Files\Microsoft SQL Server\MSSQL\Binn, a nast=pnie kliknij przycisk Otwórz. Rysunek 140. Okno dialogowe: Przegl9daj Inne zadania administratora 151

152 8. Lista programów w oknie Dodawanie programów (patrz Rysunek 139) zostanie uzupeniona o nowd pozycj= sqlservr. Kliknij przycisk OK, aby dodar sqlservr do listy wyjdtków. 9. Na ekranie zostanie wy wietlone okno Zapora systemu Windows (patrz Rysunek 141), w którym na li cie wyjdtków umieszczony zosta MS SQL server. Kliknij przycisk OK, aby zamkndr okno i powrócir do okna Panel sterowania. Rysunek 141. Okno Zapora systemu Windows zakadka WyjDtki 152 Dokumentacja administratora

153 7 Rozdzia DODATKI 7.1 Konwersja bazy danych do wersji Uwaga! Program PKATNIK A pracuje z bazd danych w wersji Oznacza to, Be konwersja z wersji do wersji A nie jest wykonywana. Zmiany funkcjonalno ci programu PKATNIK w tym wprowadzenie obsugi nowych formularzy ZUS oraz rozszerzenie zakresu informacji przechowywanych w kartotece ubezpieczonego powodujd konieczno R dokonania odpowiednich modyfikacji w strukturze bazy danych. WiDBe si= z tym potrzeba uruchomienia funkcji konwertujdcej baz= danych, która bya utworzona w poprzedniej wersji programu. Zgodno R wersji bazy danych z wersjd programu PKATNIK sprawdzana jest kabdorazowo przy nawidzywaniu podczenia z bazd. W sytuacji, gdy wersja bazy jest starsza nib wymagana przez biebdcd wersj= programu, konwersja uruchamiana jest automatycznie. Wymóg konwersji dotyczy zarówno bazy roboczej jak i bazy archiwum. Konwersja bazy roboczej mobe byr uruchomiona podczas wykonywania nast=pujdcych zadac programu: 10. Logowanie do programu PKATNIK. Dodatki 153

154 11. Konfigurowanie podczenia z istniejdcd bazd danych za pomocd Kreatora po?czenia z baz? danych. Konwersja bazy archiwum mobe byr uruchomiona podczas: 12. Konfigurowania podczenia z istniejdcd bazd danych za pomocd Kreatora konfiguracji archiwum. 13. Archiwizacji lub odtwarzania patnika za pomocd Kreatora archiwizacji (odtwarzania) patnika. 14. Archiwizacji lub odtwarzania zestawów dokumentów ubezpieczeniowych. W trakcie konwersji bazy danych MS SQL Server konieczne jest podanie identyfikatora i hasa ubytkownika MS SQL Server, który ma uprawnienia administracyjne serwera (np. ubytkownik sa ) lub ma uprawnienia do administrowania konwertowand bazd danych. Funkcja konwersji programu PKATNIK A mobe przekonwertowar baz= danych utworzond w kabdej z poprzednich wersji programu. UWAGA! Po przekonwertowaniu bazy danych do wersji wymaganej przez program PKATNIK A, nie b=dzie mobliwo ci pracy z bazd za pomocd poprzednich wersji programu. Po uruchomieniu funkcji konwersji, program PKATNIK proponuje utworzenie kopii bezpieczecstwa bazy danych w stanie przed konwersjd. Ze wzgl=du na bezpieczecstwo danych zalecane jest utworzenie takiej kopii. Kopia bezpieczecstwa bazy MS Access tworzona jest w tej samej lokalizacji, w której znajduje si= konwertowana baza. Kopia zapasowa bazy MS SQL Server tworzona jest zawsze na serwerze przy wykorzystaniu mechanizmu archiwizacji MS SQL Server. W przypadku, gdy przed instalacjd wcze niejsze wersji programu PKATNIK (wersja ) nie by odinstalowany program PKATNIK wersja , , lub instalator przechwytuje ustawienia poprzedniej wersji programu (w tym ustawienia bazy danych). Aby wykonar konwersj= bazy danych do wersji : 1. Uruchom Kreator po*czenia z baz* danych (patrz Wskazanie lokalizacji bazy danych) i wskab baz= danych, którd chcesz przekonwertowar. 2. Kliknij przycisk Dalej w oknie kreatora informujdcego o konieczno ci konwersji (patrz Rysunek 142). Kopia zapasowa pliku bazy domy lnie jest tworzona w miejscu lokalizacji bazy. 154 Dokumentacja administratora

155 Rysunek 142. Okno kreatora podczenia z bazd 3. Kolejny krok kreatora pojawi si= tylko, gdy zachodzi konieczno R konwersji istniejdcej bazy MS SQL (patrz Rysunek 143). W tym kroku naleby wybrar rodzaj autoryzacji danych ubytkownika, który ma uprawnienia administracyjne serwera MS SQL Server. Podanie konta ubytkownika z uprawnieniami administracyjnymi jest niezb=dne do przeprowadzenia konwersji bazy. Po wyborze rodzaju autoryzacji kliknij przycisk Dalej. Rysunek 143. Okno kreatora podczenia z bazd wybór rodzaju autoryzacji 4. Nast=pny krok kreatora (patrz Rysunek 144) pojawia si= tylko, je li w kroku poprzednim wybrano rodzaj autoryzacji z wykorzystanie istniejdcego konta ubytkownika MS SQL Server. WprowadY login i haso ubytkownika majdcego uprawnienia administracyjne systemu MS SQL Server (np. ubytkownik sa ), a nast=pnie kliknij przycisk Po*cz. Dodatki 155

156 Rysunek 144. Okno kreatora podczenia z bazd podaj dane ubytkownika 5. Zostanie uruchomiony proces tworzenia kopii zapasowej bazy i konwertowania struktury bazy. 6. W kolejnym oknie kreatora (patrz Rysunek 145) kliknij przycisk Po*cz, aby ustawir baz= jako aktywnd. Rysunek 145. Okno kreatora podczenia z bazd Uwaga! Konwersja jest procesem dugotrwaym i nie naleby jej przerywar. Plik lub pliki baz danych MS ACCESS przej=te z poprzednich wersji programu (je li byy umieszczone w standardowej lokalizacji) znajdujd si= wcidb w jednym z katalogów: C:\Program Files\PROKOM Software SA\Patnik\Baza, C:\Program Files\PROKOM Software SA\Patnik 6\Baza, C:\Program Files\PROKOM Software SA\Patnik 7\Baza, 156 Dokumentacja administratora

157 C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\Baza. Nie naleby usuwar tych katalogów po ewentualnym odinstalowaniu starszej wersji programu PKATNIK, aby nie usundr baz danych programu. 7.2 Sprawdzenie autentyczno6ci wersji instalacyjnej programu PATNIK Program Patnik zosta zabezpieczony przed sfaszowaniem oraz potencjalnymi zmianami w kodzie, dokonanymi przez osoby niepowoane. Bezpieczna dystrybucja programów instalacyjnych przez Internet mobliwa jest dzi=ki dodczeniu do aplikacji podpisu cyfrowego wykonanego w technologii Microsoft Authenticode. Microsoft Authenticode umobliwia zabezpieczanie wykonywalnych plików binarnych exe, bibliotek dzielonych dll, plików ocx oraz pakietów cab. Technologia ta pozwala ubytkownikowi zidentyfikowar wydawc= oprogramowania oraz stwierdzir, czy program nie zosta zmieniony od czasu jego publikacji. W celu sprawdzenia autentyczno ci wersji instalacyjnej aplikacji naleby sprawdzir podpisy dodczone do plików instalacyjnych aplikacji (z rozszerzeniem exe) pobranych ze strony WWW. Do zweryfikowania poprawno ci podpisu cyfrowego oraz autentyczno ci danego programu subd certyfikaty wydane przez Centrum Certyfikacji producentowi oprogramowania Asseco Poland SA. Certyfikaty dodczone sd zawsze do podpisu, aby kabdy ubytkownik móg w prosty sposób zweryfikowar autentyczno R posiadanego oprogramowania. Pliki program Patnik wersja zostay podpisane przy ubyciu certyfikatu wydanego dla Asseco Poland SA w drzewie certyfikacji Certum CA. Pliki pakietu aktualizujdcego program Patnik w wersji A zostay podpisane przy ubyciu certyfikatu wydanego dla Asseco Poland SA w drzewie certyfikacji Certum Trusted Network CA. Aby zweryfikowar podpis pod plikiem: 1. Uruchom Eksplorator Windows i wyszukaj plik, który chcesz zweryfikowar. 2. Zaznacz ten plik i kliknij prawym klawiszem myszki (przy ustawieniach dla osób prawor=cznych). Z menu podr=cznego wybierz polecenie Wa ciwo ci. 3. W oknie Wa3ciwo3ci (patrz Rysunek 146) przejdy na zakadk= Podpisy cyfrowe. Dodatki 157

158 Rysunek 146. Weryfikacja podpisu zakadka Podpisy cyfrowe 4. Zaznacz podpis Asseco Poland SA na li cie podpisów i kliknij przycisk Szczegóy. 5. W oknie Szczegóy podpisu cyfrowego (patrz Rysunek 147) powinna znajdowar si= informacja Podpis cyfrowy jest w porzddku. 158 Dokumentacja administratora

159 Rysunek 147. Weryfikacja podpisu szczegóy podpisu cyfrowego MoBesz równieb sprawdzir czas podpisania pliku na li cie wspópodpisów. JeBeli w oknie Szczegóy podpisu cyfrowego znajduje si= informacja, Be certyfikat punktu zaufania nie zosta prawidowo zweryfikowany, oznacza to, Be nie zosta on umieszczony w magazynie zaufanych certyfikatów w Twoim systemie. W takiej sytuacji powiniene : zainstalowar certyfikat "Certum CA" i/albo "Certum Trusted Network CA" - jest to czynno R jednorazowa, lub uaktualnir swój system Windows (pobierajdc odpowiednie dodatki ze strony windowsupdate.microsoft.com). Aby zainstalowar certyfikat "Certum CA" i/albo "Certum Trusted Network CA": 1. W oknie Szczegóy podpisu cyfrowego kliknij przycisk Wy wietl certyfikat. 2. W oknie Certyfikat (dla certyfikatu Asseco Poland SA) na zakadce OcieBka certyfikacji zaznacz certyfikat "Certum CA"/"Certum Trusted Network CA" i kliknij przycisk Wy wietl certyfikat. 3. W oknie Certyfikat (dla certyfikatu "Certum CA"/"Certum Trusted Network CA") na zakadce Ogólne kliknij przycisk Zainstaluj certyfikat. Dodatki 159