zeszyty naukowe 3 (72) 2014

Transkrypt

1 zeszyty naukowe 3 (72) 2014 WARSZAWA 2014

2 rada redakcyjna prof. zw. dr hab. Zdzisław Bombera przewodniczący prof. dr hab. Małgorzata Gmurczyk-Wrońska wiceprzewodnicząca prof. dr hab. Anatolij Afonin prof. dr hab. Wirginia Cytowicz-Karpiłowska prof. dr hab. Tadeusz Juszkiewicz dr Piotr Dominik dr Edward Modzelewski sekretarz redakcja dr Edward Modzelewski redaktor naczelny mgr Iwona Grotowska sekretarz redakcji Zeszyt poświęcony zagadnieniom dotyczącym zdrowia, turystyki i sportu oraz problematyce prawnej, ekonomicznej i politycznej adres redakcji Almamer Szkoła Wyższa Warszawa, ul. Wolska 43 skład i łamanie Igor Hermanowski Redakcja i Korekta mgr Jolanta Sierakowska Copyright by ALMAMER Szkoła Wyższa, Warszawa 2014 ISSN wersja drukowana ISSN (e-book) PDF druk i oprawa Zakład Wydawniczy DrukTur sp. z o.o. Warszawa, ul. Wolska 43 tel wydawnictwo@druktur.pl Zamówienia i prenumerata wydawnictwo@druktur.pl tel

3 Spis treści/contents PROBLEMATYKA EKONOMICZNA I PRAWNA ECONOMIC AND LEGAL ISSUES Konkurencyjność Przedsiębiorstwa a Proces Zmian Competitiveness of Niche Enterprise under System Transformation Joanna Jasińska, Miłosz Branicki Planowanie w Sferze Zarządzania Kryzysowego Planning in The Field of Crisis Management Mirosław Karpiuk Egzekucja Administracyjna z Weksla. Zagadnienia Podstawowe (Część I) 31 Administrative Execution on Bill of Exchange (Promissory Note): Some Basic Issues (Part I) Sławomir Czarnecki Element Ponadjednostkowy w Systemie Ochrony Patentowej Extra-Individual Component in the Patent Protection System Urszula Roguzińska Udzielenie Cudzoziemcowi Zezwolenia na Zamieszkanie na Czas Oznaczony na Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w Związku z Posiadaniem przez Niego Zezwolenia na Pracę lub Prowadzeniem Działalności Gospodarczej Granting a Residence Permit for a Specified Period of Time on the Territory of the Republic of Poland to a Foreigner in Connection with Owning a Work Permit or a Business License Mirosław Karpiuk Stabilność i Rozwój Ekonomiczny w Koncepcjach Laureatów Nagrody Nobla Stability and Economic Development in Concepts by Nobel Prizewinners Romuald Poliński Finanse Finance Wieloletnia Prognoza Finansowa Jako Instrument Zarządzania Finansami Lokalnymi Long-Term Financial Forecast as an Instrument of Local Finance Management Tomasz Wołowiec, Janusz Soboń, Krasimir Nedyalkov Główne Problemy Polityki Fiskalnej Polski w Latach The Main Problems of Poland s Fiscal Policy in Marian Szołucha

4 spis treści Ulgi i Zwolnienia w Podatkach Lokalnych a Realizacja Pozafiskalnych Funkcji Opodatkowania Reductions and Exemptions from Local Taxes and Realization of Extra-fiscal Functions of Taxation Mirosław Cienkowski, Tomasz Wołowiec, Janusz Soboń Ogólne Zasady Opodatkowania Kościołów w Polsce General Rules of Church Taxation in Poland Justyna Kościelnik ZDROWIE SPORT TURYSTYKA HEALTH SPORT TOURISM Napoje w Żywieniu Sportowców i Osób Aktywnych Fizycznie Drinks in Nutrition of Sportsmen and Physically Active People Ewa Michota-Katulska, Magdalena Zegan, Beata Sińska, Katarzyna Wolnicka Gastronomia od Żywienia Zbiorowego do Atrakcji Turystycznej. 201 Food Providing from Mass Catering to Tourist Attraction Jan Paweł Piotrowski Klaster Hotelarsko-Gastronomiczny jako Forma Uatrakcyjniająca Destynację Turystyczną Hotel Catering Cluster as a Form Making Tourist Destination Attractive 251 Piotr Dominik Sport Kobiet w Polsce na Łamach Czasopisma Przegląd Sportowy (1927) Women s Sport in Poland in the Przegląd Sportowy [ Sports Review ] Magazine (1927) Teresa Drozdek-Małolepsza VARIA VARIOUS Koniec Zimnej Wojny w Ujęciu Henry ego Kissingera The End of Cold War by Henry Kissinger Andrzej Werblan Polityka E-government Unii Europejskiej Policy of E-government in the European Union Karolina Gawron-Tabor Elektoraty Partyjne w Latach Wybrane Aspekty Przestrzenne Polish Party Electorates in Years Selected Spatial Aspects Przemysław Potocki 319

5 PROBLEMATYKA EKONOMICZNA I PRAWNA ECONOMIC AND LEGAL ISSUES

6 Konkurencyjność Przedsiębiorstwa a Proces Zmian Competitiveness of Niche Enterprise under System Transformation Joanna Jasińska, Miłosz Branicki Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie W wielu przypadkach dodatni wynik finansowy jest efektem restrukturyzacji kosztów. Liderami rynku są przedsiębiorstwa oferujące na przykład meble masowe, proste, tanie. Jak oceniają analitycy rynku, meble są traktowane jako dobro wyższego rzędu. Ich zakup nie jest priorytetem, jest przesuwany w czasie. Stosowane promocje, pozwalające niedrogo wyposażyć mieszkanie, nie przyczyniły się do poprawy sprzedaży w ubiegłym roku. Korzystny wpływ na wyniki branży miała sytuacja na rynku walutowym, która w porównaniu do roku 2012 znacznie przyczyniła się do poprawy efektywności działania. W cieniu liderów pozostaje Grupa Swarzędz, firma z tradycją, najlepiej rozpoznawalna marka w Polsce, oferująca, w przeciwieństwie do lidera, meble luksusowe, drogie, znajdujące niewielu nabywców. Nie ulega wątpliwości, że produkt nie jest masowy i skierowany jest do wybranych nisz rynkowych. Specjalizacja w produkcji drogiego asortymentu w obecnej sytuacji gospodarczej Polski, niewsparta intensywną działalnością eksportową, powoduje, że holding pozostaje daleko w tyle za konkurencją elastycznie reagującą na bieżące potrzeby konsumentów. Orientację na cenę, a nie na markę podkreślają producenci i handlowcy, wskazując tym samym, iż podstawowym instrumentem konkurowania staje się cena, a szans na sprzedaż drogich, markowych wyrobów w ostatnich latach jest coraz mniej. Część producentów, w obawie przed utratą pozycji rynkowej nie obniża cen, by nie obniżyć i wizerunku, lecz wprowadza do oferty tańsze masowe wyroby, które często sprzedawane są pod inną marką. Furniture industry in Poland has been profitable since the middle of the 90 s and can be characterized by relatively substantial export sales in relation to domestic supplies. The main factor behind the profitability relates to cost reduction undertaking. The profits has been generated by the enterprises which supply simple and low cost (cheap) furniture. It comes from the facts that furniture is considered by market analysts as a low priority item by the relatively poor society. Although the furniture is consider a low priority item nevertheless the production has been increasing over last several years. What has been noticed as something typical is that local consumers has been satisfied by low cost products. The other interesting feature of the market has been a substantial demand for the goods coming from abroad. In other words this has been mostly exports and local consumption of cheap furniture which had contributed to profitability of the sector. Those Polish furniture producers which still concentrate on production of relatively expensive goods like the one I would like to analyse is this paper is the niche producer simple because in a relatively poor society there is little market for expensive goods. Expensive furniture is simply a low priority good for the country under transformation. The Swarzedz factor is exactly the case of niche producer which wanted to survive by producing these expensive products but the strategy as presented in my paper has been produced little or poor results. Insufficient exports and lack of cheap furniture has been limiting the company ability to grow and prosper. These reasons in addition to typical problems of the post socialist company (social contracts,

7 old mentality of the management and the staff, old habits, inadequate organization structure and the like) brought as a result a relatively poor performance data. In conclusion what I would like to suggest is to reorient the company strategy in the future. The only way to survive and to stay competitive is to increase exports and provide domestic customers with lower cost products, at least for a while until we get rich and prosperous as most people in the western civilized world. Planowanie w Sferze Zarządzania Kryzysowego Planning in The Field of Crisis Management Mirosław Karpiuk Akademia Obrony Narodowej w Warszawie, Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Zarządzanie kryzysowe uruchamiane jest w sytuacjach szczególnego niebezpieczeństwa, gdy zagrożenie powoduje, że za pomocą standardowych działań nie jesteśmy w stanie skutecznie chronić przed powstałymi negatywnymi skutkami niepożądanego zjawiska. W celu podejmowania efektywnych działań podczas kryzysu niezbędne staje się posiadanie elementów planistycznych planów zarządzania kryzysowego. Plany te pozwalają na przegląd możliwości oraz posiadanych środków, co umożliwia uruchomienie adekwatnych reakcji na zagrożenie, a co ma również bezpośredni związek z szybkością działania organów zarządzania kryzysowego. Crisis management tools are activated in the situations of extreme danger, when standard operations become ineffective in protecting against negative results of an undesirable incident. In order to take effective actions during the crisis it becomes necessary to have elements of planning crisis management plans. Such plans allow to review the possibilities and the resources available which permits to activate appropriate and adequate measures in response to the threat; that is also directly related to the pace of functioning of crisis management authorities.

8 8 Egzekucja Administracyjna z Weksla. Zagadnienia Podstawowe (Część I) Administrative Execution on Bill of Exchange (Promissory Note): Some Basic Issues (Part I) Sławomir Czarnecki Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Niniejsze opracowanie dotyczy wąsko zakreślonej problematyki. Przedstawiono w nim pewne podstawowe, ale bardzo istotne kwestie warunkujące prawidłowy przebieg egzekucji administracyjnej z weksla. Skuteczność prowadzonej w ten sposób egzekucji zależy od wielu czynników. Jednym z najważniejszych jest prawidłowość formalna dokumentu. This paper is devoted to a narrowly specified issue. It presents some basic, but vital issues determining proper administrative execution on the bill of exchange (promissory note). The effectiveness of such enforcement depends on a number of factors. One of them is formal correctness of the bill of exchange (promissory note). Element Ponadjednostkowy w Systemie Ochrony Patentowej Extra-Individual Component in the Patent Protection System Urszula Roguzińska ALMAMER Szkoła Wyższa w Warszawie Celem publikacji jest analiza rozwiązań prawnych wprowadzających do systemu ochrony patentowej element ponadjednostkowy. Rozwiązania prawne, które w założeniu mają chronić interes publiczny, obejmują: wyłączenia w zakresie zdolności patentowej, konstrukcję nadużycia praw z patentu, licencję przymusową i licencję otwartą. Kanały interwencji czynnika publicznego służą różnym celom publicznym, wobec czego ocena ich skuteczności za każdym razem wymaga uwzględnienia odmiennego punktu dojścia i w każdym przypadku wypada inaczej. Zaznaczyć należy, że przedstawione w publikacji mechanizmy prawne nie wyczerpują katalogu przypadków, w których interes ten dochodzi do głosu. Zostały dobrane w taki sposób, by pokazać różnorodność postaci, w jakich czynnik ponadjednostkowy wkracza w sferę prawa wyłącznego wynikającego z patentu.

9 The objective of the study is an analysis of legal solutions introducing an extra-individual component into the patent protection system. Legal solutions which basically are aimed at protecting public interest, cover: exclusion in terms of patent capacity, structure of overuse in patent rights, obligatory licence, and open licence. Channels of public factor intervention serve various public purposes. This is why, assessment of their efficiency requires considering various final points, and every time the result will be different. We should emphasize that legal mechanisms presented in the study do not exhaust the catalogue of cases with the interest of coming to the fore. Nevertheless, they are selected in such a manner which allows him for show individual diversity of characters, in which the extra-curricular component enters the field of individual regulations resulting from the patent. 9 Udzielenie Cudzoziemcowi Zezwolenia na Zamieszkanie na Czas Oznaczony na Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w Związku z Posiadaniem przez Niego Zezwolenia na Pracę lub Prowadzenie Działalności Gospodarczej Granting a Residence Permit for a Specified Period of Time on the Territory of the Republic of Poland to a Foreigner in Connection with Owning a Work Permit or a Business License Mirosław Karpiuk Akademia Obrony Narodowej w Warszawie, Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Współcześnie nabiera coraz większego znaczenia kwestia statusu prawnego cudzoziemców przebywających w Polsce. Istotne jest w związku z tym posiadanie przez niego zezwolenia na pracę lub prowadzenie działalności gospodarczej. Te dwie przesłanki (oprócz innych) determinują uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Postępowanie przed organem administracji w sprawie udzielenia takiego zezwolenia jest przedmiotem niniejszego artykułu. Today the issue of the legal status of foreigners residing in Poland is becoming more and more important. Therefore, it is crucial for them to have a work permit or a business license. Among other things, these two conditions determine obtaining a foreigner residence permit for a specified period of time on the territory of the Republic of Poland. The proceeding before an administrative authority concerning granting such a permit is the subject of this article.

10 10 Stabilność i Rozwój Ekonomiczny w Koncepcjach Laureatów Nagrody Nobla Stability and Economic Development in Concepts by Nobel Prizewinners Romuald Poliński 1 Uniwersytet Warszawski Nagrody Nobla w zakresie nauk ekonomicznych są przyznawane od 1969 r. Ze względu na współczesny kontekst społeczno-ekonomiczny i naukowe znaczenie przeanalizowano i oceniono osiągnięcia laureatów Nagrody Nobla z lat w dziedzinach, takich jak makroekonomia, ekonomia informacji, ekonomia międzynarodowa, zarządzanie i ekonomia finansowa. Odniesiono się głównie do następujących zagadnień: podstawy współczesnej teorii racjonalnych oczekiwań i jej krytyka; koncepcja najlepszego obszaru walutowego będąca podstawą systemu euro; funkcjonowanie rynków krajowych i międzynarodowych cechujących się asymetrią informacji; zarządzanie mechanizmem globalizacji; problem zamienności w długim okresie między inflacją a bezrobociem (istota i charakter mandatu bankowości centralnej); teoria (ekonomia) kosztów transakcyjnych; relacje zachodzące między sektorem finansowym a realną gospodarką (hipertrofia sektora finansowego i rozwój spekulacji); tzw. autystyczna ekonomia głównego nurtu (preferowanie w analizach ekonomicznych modelowania ekonometrycznego); negacja hipotezy efektywnego rynku (założenia, że rynek jest doskonały, zawsze zapobiega depresjom gospodarczym i przywraca gospodarce stabilność). Osiągnięcia laureatów Nagrody Nobla przyczyniają się zarówno do rozwoju, niekoniecznie linearnego, nauki ekonomii, jak i poszczególnych jej dziedzin, co ma praktyczne znaczenie dla polityki stabilności i rozwoju gospodarczego. The Nobel prizes in economic disciplines have been awarded since Achievements of prizewinners in the years in such fields as macroeconomics, information economics, interna- 1 Romuald Poliński dr hab. nauk ekonomicznych, absolwent Wydziału Ekonomii Politycznej Uniwersytetu Warszawskiego (1967 r.), profesor szkół wyższych w Warszawie, kierownik Katedry Finansów, Bankowości i Rachunkowości na Wydziale Ekonomicznym w ALMAMER Szkole Wyższej w Warszawie. Był doradcą prezesa Rady Ministrów, dyrektorem departamentu w centrali banku, doradcą i radcą ministra finansów, wiceministrem, rektorem wyższej szkoły ekonomicznej. Członek Washington Academy of Sciences.

11 tional economics, management and financial economics, were analysed and assessed with regard to the contemporary social-economic context and scientific meaning. The following issues have been referred to: basics for the modern theory of reasonal expectations and its criticism; the concept of optimal currency area as the basis for the euro system; functioning domestic and international markets which feature asymmetry of information; managing the mechanism of globalization; the issue of convertibility between inflation and unemployment in the long run (the essence and character of central banking mandate); the theory (economics) of transaction costs; relations occurring between financial sector and real economy (hypertrophy of the financial sector and growth of speculation); so-called autistic economy of the mainstream (preferrable in economic analyses of econometric modelling); negation of the effective market hypothesis (assumptions of perfect market, which always prevents from economic depression and restores stability in economy). The Nobel prizewinners achievements contribute to development, partially linear, of the discipline of economics and its subsequent subdisciplines; which bears a practical meaning for the politics of stability and economic development. 11

12 Finanse Finance

13 13 Wieloletnia Prognoza Finansowa Jako Instrument Zarządzania Finansami Lokalnymi Long-Term Financial Forecast as an Instrument of Local Finance Management Tomasz Wołowiec Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie Janusz Soboń Akademia Morska w Szczecinie Krasimir Nedyalkov Wolny Uniwersytet Warneński Brak zasad zarządzania długiem może prowadzić do jego niekontrolowanego wzrostu. Należy zatem zastanowić się nad wprowadzeniem instrumentu pozwalającego na bieżąco monitorować dług pośredni, czyli dług wytwarzany przez samorządowe osoby prawne oraz spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego (JST). Analizie należy poddać indywidualny wskaźnik zadłużenia po roku jego funkcjonowania i wyciągnąć praktyczne wnioski. Warto monitorować dług pośredni JST oraz wprowadzać sprawozdawczość zadłużenia w ujęciu rocznym wraz z informacją o poręczeniach, umowach wsparcia czy wieloletnich umowach na świadczenie usług mających wpływ na wydatki budżetowe. Niektóre problemy z zarządzania długiem przez JST wynikają nie tyle ze złej polityki finansowej JST, ile ze specyficznego stosowania prawa. Samorządy kumulują wolne środki i jednocześnie zaciągają dług. There are no rules for debt management can lead to uncontrolled growth. It is therefore necessary to consider the introduction of an instrument to monitor the indirect debt debt generated by local legal entities and companies with the participation of local government units (LGUs). Analysis is concentrated in the field of individual debt ratio after one year of its operation and draw practical conclusions. It should monitor local government debt indirectly. and introduce reporting the debt on an annual basis with information on warranties, agreements or multi-annual support contracts for the provision of services that impact on budgetary expenditure. Some problems with debt management by local governments. arise not so much from bad financial policy LGUs, but some of the specific application of the law. Local governments are cumulative free cash-flows during the process of the incurring debt.

14 14 Główne Problemy Polityki Fiskalnej Polski w Latach The Main Problems of Poland s Fiscal Policy in Marian Szołucha Akademia Finansów i Biznesu VISTULA Strona wydatkowa polskich finansów publicznych jest zbyt rozbudowana i często nieskoordynowana. Pochodną tej sytuacji stanowi wysoki i wciąż rosnący poziom fiskalizmu. Wierzchołek krzywej Laffera został już przekroczony. Świadczą o tym odwrotne od oczekiwanych przez rząd efekty podnoszenia stawek podatków pośrednich VAT i akcyzy, najważniejszych źródeł dochodów budżetu państwa. Expenditure side of Polish public finances is too extensive and often uncoordinated. The high and increasing level of fiscalism is a result of this situation. The top of the Laffer curve has already been exceeded. This is demonstrated by the contrary to expected effects of raising taxes by government, especially VAT and excise duty as the most important sources of the state budget s income. Ulgi i Zwolnienia w Podatkach Lokalnych a Realizacja Pozafiskalnych Funkcji Opodatkowania Reductions and Exemptions from Local Taxes and Realization of Extra-fiscal Functions of Taxation Mirosław Cienkowski Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Tomasz Wołowiec Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie Janusz Soboń Akademia Morska w Szczecinie Głównym celem niniejszego artykułu jest ocena przydatności stosowania preferencji podatkowych w podatkach lokalnych jako narzędzia stymulującego rozwój społeczno-gospodarczy gminy. Ocena celowości i sensowności wykorzystywania preferencji do celów stymulacyjnych została skorelowana z propozycją sformułowania przez Autorów efektywnej strategii podatkowej. Zawarta

15 w niniejszym opracowaniu strategia podatkowa ma zharmonizowaną strukturę. Jej właściwą treść poprzedzają analizy teorii oraz empirii w zakresie stosowania przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) rozwiązań obejmujących preferencje podatkowe, a także konsekwencji tych działań dla gminnej gospodarki budżetowej. Punktem wyjścia dla tych analiz jest weryfikacja badan wtórnych oraz wielowymiarowa ocena skutków aktywności władz samorządowych (krajowych oraz zagranicznych) w zakresie polityki podatkowej. 15 The main purpose of this article is to assess the relevance of the use of tax preferences in local taxes as a tool for stimulating socio-economic development of the municipality. Assess the relevance and reasonableness of the use of preferences for the purpose of the stimulus was correlated with the proposal by the authors to formulate an effective tax strategy. Contained in this report tax strategy is harmonized structure. The exact content of the preceding theory and empirical analysis on the use of the local government units (LGUs) solutions including tax preferences, as well as the consequences of these actions for the municipal budget economy. The starting point for this analysis is the verification of secondary research, and multidimensional assessment of the effects of the activity of local authorities (national and international) tax policy. Ogólne Zasady Opodatkowania Kościołów w Polsce General Rules of Church Taxation in Poland Justyna Kościelnik Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie W artykule przeanalizowano system podatkowy obowiązujący związki wyznaniowe i kościoły różnych wyznań w Polsce. Polskie prawo podatkowe nie wyróżnia odrębnych ustaw podatkowych dla wyżej wymienionej grupy podatników, ale w wielu aktach ustawodawca odwołuje się do innych przepisów regulujących stosunki między państwem i kościołem. Omówiono zasady opodatkowania kościelnych osób prawnych, kościelnych fundacji i wskazano organizacje non profit, które są zwolnione z opodatkowania. Sporo uwagi poświęcono grupie podatków, które obciążają majątek kościelny, m.in. podatek od nieruchomości i podatek od środków transportowych. W opracowaniu przedstawiono również zasady opodatkowania przychodów uzyskiwanych przez osoby duchowne opłacające podatek dochodowy w formie zryczałtowanej, a także przez katechetów będących osobami duchownymi i katechetów będących osobami świeckimi. The article analyses the taxation system suitable for religious associations and churches of various denominations in Poland. Polish taxation law does not single out separate fiscal legislation for the aforementioned group of taxpayers, but in many acts the legislator invokes other regulations on relations between the state and the church.

16 16 The author discusses taxation rules for church legal entities, church foundations, and indicates non-profit organizations which are tax exempted. Considerable attention is drawn to a group of taxes which charge church property; there are property tax and transportation tax among others. The article also presents rules of taxation for profits earned by clergymen who pay income tax at the flat rate as well as clerical and secular religion teachers.

17 ZDROWIE SPORT TURYSTYKA HEALTH SPORT TOURISM

18 18 Napoje w Żywieniu Sportowców i Osób Aktywnych Fizycznie Drinks in Nutrition of Sportsmen and Physically Active People Ewa Michota-Katulska, Magdalena Zegan, Beata Sińska Warszawski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Wolnicka Instytut Żywności i Żywienia im. prof. dra med. Aleksandra Szczygła w Warszawie W związku z rosnącym zainteresowaniem kwestią prawidłowego odżywiania i nawodnienia oraz ich wpływu na poprawienie wydolności i wyników treningowych, zarówno wśród sportowców, jak i osób uprawiających sport rekreacyjnie, coraz bardziej powszechnym zachowaniem staje się suplementacja diety. Należy jednak pamiętać, że suplementy powinny być traktowane jako środki wspomagające i uzupełniające racjonalną dietę, a nie ją zastępujące. W artykule podjęto problematykę prawidłowego nawodnienia organizmu osób trenujących, przedstawiono środki, które są w tym celu stosowane, zaprezentowano napoje izotoniczne/sportowe oraz kontrowersyjne w żywieniu sportowców napoje energetyzujące. Due to the growing interest in the issue of proper nutrition and hydration and their influence on improving efficiency and training results among sportsmen as well as people practicing sport recreationally, diet supplementation is becoming more and more common behaviour. However, it must be borne in mind that supplements should be considered as aids to support and complement rational diet, and not to replace it. The issue that has been discussed in this article is the problem of proper hydration of people practicing sport, there have also been presented measures that are used for this purpose and isotonic/sport and, what is controversial in sportsmen nutrition, energy drinks.

19 19 Gastronomia od Żywienia Zbiorowego do Atrakcji Turystycznej Food Providing from Mass Catering to Tourist Attraction Jan Paweł Piotrowski Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Celem artykułu jest podjęcie próby udokumentowania dziejów relacji zachodzących między sektorami turystyki i gastronomii. Choć od wprowadzenia gospodarki rynkowej w Polsce minęło już prawie ćwierćwiecze, relacje te nadal kształtują się i doskonalą. Z biegiem lat oferta gastronomiczna przestała być kojarzona jedynie z zaspokojeniem głodu, zapewnieniem wygody i stała się w wielu przypadkach ważnym składnikiem produktów turystycznych, a nawet rdzeniem niektórych produktów. W latach następujących po 1945 r. można wyróżnić okresy: kiedy turystę satysfakcjonowała możliwość konsumowania jakiejkolwiek potrawy (dotyczyło to zwłaszcza lat kryzysowych w PRL); gdy turysta, mając do wyboru szerszą ofertę gastronomiczną, wybierał propozycje najdogodniejsze z racji: pułapu cenowego, korzystnej lokalizacji lokalu, szybkości obsługi; gdy turysta dokonywał wyboru oferty zgodnie ze swoimi oczekiwaniami, traktując pobyt w zakładzie gastronomicznym jako przeżycie, istotną (choć nie najważniejszą) atrakcję; gdy zasadniczym motywem przyjazdów turystów do konkretnych obiektów, regionów (miejscowości) była oferta kulinarna. Analiza relacji turystyka gastronomia, jakże odmiennych w minionych latach, pozwala na stwierdzenie, że obie te dziedziny są sobie wzajemnie potrzebne, wszak gastronomia nie może rozwijać się, bazując jedynie na popycie lokalnym, a turystyka nie może istnieć bez gastronomii, która jest nie tylko zaspokojeniem biologicznych potrzeb głodu, ale może stanowić istotną atrakcję wpływającą na rozwój turystyki. Powiązania turystyki z gastronomią są dziś oczywiste, kształtuje je rynek, a wielkość bazy gastronomicznej i zakres jej ofert są (na ogół) wprost zależne od wielkości ruchu turystycznego i oczekiwań jego uczestników. Turystyka i gastronomia to dziedziny, które w różnych okresach zbliżały się i oddalały się od siebie, na co miały z pewnością wpływ zarówno uwarunkowania zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Bywały to powiązania naturalne w okresach gospodarki rynkowej lub też luźne i przypadkowe, gdyż wymuszane administracyjnie, w okresach gospodarki nakazowo-rozdzielczej (lata , a zwłaszcza ). The objective of the article is an attempt to substantiate the history of relations occurring between sectors of tourism and catering. Although it has passed a quarter of century since introducing the market economy in Poland, these relations are still being shaped and improved. Catering offer has not been associated with satiating appetite or providing comfort, but in many cases it has become an important component of tourist products, sometimes even their essence. The period after 1945 can be divided into periods: typical for years of crisis in the People s Republic of Poland when a tourist felt satisfied when he/she was offered any food;

20 20 when, being offered a broad catering offer, a tourist could choose the best catering offer taking into account: price range, location of the establishment and the speed of service; when, following their expectations, he/she made a choice of the offer and perceived a visit to a catering establishment as an experience, as an important, although not the most, attraction; when the catering offer became the essential drive for arriving at definite establishments, localities or regions. An analysis of relations over the past and fickle years has enabled to state that both fields overlap and are needful for each other since food providing is not able to develop being solely based on local demand; and tourism cannot exist without catering, which does not only mean satiating biological needs of hunger, but may become a vital attraction influencing on development of tourism. Nowadays connections between food providing and tourist are obvious, they are shaped by the market. The size of catering facilities and the range of their offer are generally dependent on the scale of tourist movement and expectations of participants. Tourism and catering are fields which have come closer to each other and spread apart in various periods of time, which was influenced by external and internal conditions. There were natural connections in the era of the market economy, or occasional, driven administratively, in the era of the command-and-quota economy (the years , and in particular). Klaster Hotelarsko-Gastronomiczny jako Forma Uatrakcyjniająca Destynację Turystyczną Hotel Catering Cluster as a Form Making Tourist Destination Attractive Piotr Dominik Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Artykuł ukazuje model klastra jako przydatny w przypadku sektorów usługowych. Przedsiębiorstwa usługowe funkcjonujące w ramach klastrów doświadczają podobnych korzyści jak przedsiębiorstwa produkcyjne. Klastry występują także w sektorze turystycznym. Istota produktu turystycznego, na który składają się usługi świadczone zwykle przez wyspecjalizowane podmioty, wymusza współpracę w ramach łańcucha wartości. Jednocześnie obserwujemy intensyfikację współpracy między lokalnymi podmiotami funkcjonującymi w ramach tego samego ogniwa łańcucha wartości, które to podmioty coraz częściej wobec wyzwań, jakie stawia przed nimi globalizacja, odczuwają potrzebę zmiany orientacji ja przeciwko tobie na my przeciwko nim. R. Kusa, Uwarunkowania rozwoju klastrów turystycznych, [w:] M.J. Stankiewicz (red.), Zarządzanie organizacjami w gospodarce opartej na wiedzy. Wyzwania strategiczne wobec organizacji, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora, Toruń 2008, s

21 Hotele podejmują i rozwijają coraz nowe usługi dodatkowe, nieraz daleko wybiegające poza funkcje tradycyjnego hotelu. Nowoczesne hotelarstwo dostrzega potrzebę bycia w gronie podmiotów świadczących różne formy usługi turystycznej na określonym terenie. Hotele angażują się w społeczną odpowiedzialność i wdrażają ją do swoich działań. Istotne stają się powiązania z lokalną społecznością i wpisanie się w mapę oferentów usług turystycznych w danym regionie. Współczesny hotel współpracuje nie tylko z lokalnymi turoperatorami, lecz również z producentami żywności, ośrodkami kultury czy też z wypożyczalniami dóbr potrzebnych gościom. Obiekty hotelarskie oraz gastronomiczne, które potencjalnie konkurują ze sobą, podejmują praktyki kooperacyjne, gdyż niekiedy jest to dla nich korzystniejsze niż pozostanie samowystarczalnymi. Innowacyjną zatem staje się współpraca branży hotelarskiej, gastronomicznej i szeroko rozumianych instytucji związanych z turystyką, szczególnie o zakresie regionalnym czy też lokalnym. 21 The article presents a model of cluster as useful in case of service sectors. Service companies, which operate within clusters, experience similar benefits as manufacturing companies. Clusters also appear in tourist sector. The essence of tourist product which includes services provided by specialized units, imposes cooperation within a chain of values. Simultaneously, intensive cooperation between local units operating within the same link of values can be observed. This is due to challenges caused by globalization and the need of changing orientation I against you and we against him. Hotels undertake and develop new and newer additional services, often much different from traditional hotel functions. Contemporary hotel industry notices the need of presence inside the circle of subjects providing various forms of tourist service in a particular region. Hotels engage in social responsibility and implement it to their activity. Connections with local community become important as well as enlisting in the map of tourist services in a particular region. A modern hotel cooperates not only with local tour operators, but also food manufacturers, cultural centres or rentals of various goods for guests. Hotel and catering facilities, which possibly compete with each other, undertake cooperative practices, which is often more beneficial for them than remaining sulf-sufficient. Thus, cooperation between hotel and catering branches with various tourism-connected institutions becomes innovative, especially in local or regional perspective.

22 22 Sport Kobiet w Polsce na Łamach Czasopisma Przegląd Sportowy (1927) Women s Sport in Poland in the Przegląd Sportowy [ Sports Review ] Magazine (1927) Teresa Drozdek-Małolepsza Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie Celem pracy jest przedstawienie sportu kobiet w Polsce przez pryzmat Przeglądu Sportowego z roku Na łamach Przeglądu Sportowego publikowano materiały ukazujące szerokie spektrum sportu kobiet, m.in. problematykę kształcenia kadr, współzawodnictwo sportowe oraz osiągnięcia sportowe kobiet w Polsce. Kobiety podejmowały wówczas działania na rzecz równouprawnienia w sporcie. Najpopularniejszymi dyscyplinami sportu kobiet w Polsce były: lekkoatletyka, narciarstwo, tenis ziemny oraz gry sportowe, pływanie i wioślarstwo. W wielu dyscyplinach sportu nastąpił znaczący rozwój wyników sportowych, m.in. w lekkoatletyce i pływaniu. Mimo to, szczególnie w pływaniu, poziom sportowy reprezentowany przez Polki wciąż odbiegał od wyników europejskich i światowych. Do najlepszych zawodniczek w Polsce w 1927 r. należały: Halina Konopacka, Wiera Czajkowska, Hanna Jabłczyńska, Gertruda Kilos, Felicja Schabińska (lekkoatletyka), Rozalia Kajzer (pływanie), Janina Loteczkowa, Bronisława Staszel-Polankowa i Elżbieta Ziętkiewicz (narciarstwo) oraz Wanda Dubieńska i Wera Richter (tenis ziemny). The aim of the paper is to present women s sport in Poland in the light of Przegląd Sportowy [ Sports Review ] of Sports Review published materials presenting issues of women s sport, among others, staff training, sports competition and women s sports achievements in Poland. Women took efforts to promote gender equality in sport. The most popular disciplines of women s sport in Poland were: athletics, skiing, tennis and sports games, swimming and rowing. In many sports disciplines, development of athletic performance could be noticed, among others, in athletics and swimming. In spite of this, particularly in swimming, sports level represented by Polish women significantly deviated from the European and worldwide results. The best female athletes in sport in Poland in 1927 included: Halina Konopacka, Wiera Czajkowska, Hanna Jabłczyńska, Gertruda Kilos and Felicja Schabińska (athletics), Rozalia Kajzer (swimming), Janina Loteczkowa, Bronisława Staszel-Polankowa and Elżbieta Ziętkiewicz (skiing), Wanda Dubieńska and Wera Richter (tennis).

23 VARIA VARIOUS

24 24 Koniec Zimnej Wojny w Ujęciu Henry ego Kissingera The End of Cold War by Henry Kissinger Andrzej Werblan ALMAMER Szkoła Wyższa w Warszawie Henry Kissinger w Dyplomacji (1994) kreśli oryginalny obraz końca zimnej wojny z pozycji Realpolitik. Ostatnia faza zimnej wojny miała według niego tylko dwu bohaterów: Ronalda Reagana i Michaiła Gorbaczowa. Pozostali pretendenci do chwały to tylko beneficjenci sprzyjających okoliczności. Prezydent USA zerwał z odprężeniową pohelsińską retoryką, narzucił nowy wyścig zbrojeń, ale nie zamknął drogi do rokowań. Gorbaczow wyszedł mu na spotkanie, gotów uznać radziecką porażkę w rywalizacji, zaprzestać wyścigu zbrojeń i ekspansji globalnej, zrezygnować z Jałty, a uwolnione środki wykorzystać do modernizacji ZSRR. Operacja w wymiarze geopolitycznym powiodła się, osiągnięto zasadniczą przebudowę ładu światowego. Gorbaczow jednak drugiej części swego planu nie zrealizował, nie zapobiegł upadkowi ZSRR. The Diplomacy (1994) by Henry Kissinger depicts a particular picture of the Cold War from the viewpoint of Realpolitik. According to him, he final stage of the Cold War had only two main characters Ronald Reagan and Michail Gorbaczow. Other claimants to glory were only beneficiaries of the circustances. The President of the USA broke up with appeasing after-helsinki rhetoric, he imposed a new arms race, but he did not close a way to negotiations. Gorbaczow met him half way, was ready to acknowledge a Russian defeat in this competition, to cease the arms race and global expansion, resign from Jalta, and to utilise liberated resources for modernising the USSR. This operation was successful in the geopolitical perspective, an essential restructuring of world order was achieved. However, Gorbaczow did not perform the second part of the plan, namely, he did not prevent the fall of the USSR. Podstawą tego tekstu jest nieco poszerzony wykład przedstawiony na sympozjum zorganizowanym w ramach obchodów 20-lecia istnienia ALMAMER Szkoły Wyższej w Warszawie dnia 26 marca 2014 r.

25 25 Polityka E-government Unii Europejskiej Policy of E-government in the European Union Karolina Gawron-Tabor Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Celem artykułu jest wskazanie, jakie są uwarunkowania polityki e-government Unii Europejskiej, oraz wskazanie cech tej polityki. Punktem wyjścia jest analiza i porównanie dwóch dokumentów UE: Planu działania na rzecz administracji elektronicznej w ramach inicjatywy i2010. Przyspieszenie wprowadzania elektronicznych usług administracji publicznej w Europie z korzyścią dla wszystkich przyjętego w 2006 r. oraz Europejskiego planu działań na rzecz administracji elektronicznej na lata Technologie informacyjno-komunikacyjne w służbie inteligentnej, zrównoważonej i innowacyjnej administracji publicznej z 2010 r. Wpływ na powstanie kolejnych planów miały czynniki związane ze zwiększającą się globalną gospodarczą konkurencją, dynamiczny rozwój sektora ICT oraz zachodzące szeroko rozumiane zmiany społeczno-demograficzne, a także kwestie tożsamości Unii Europejskiej i poszczególnych jej państw. Znaczenie mają również kompetencje UE przyznane w obszarze administracji publicznej. Można zauważyć, że w reakcji na poszczególne uwarunkowania Unia Europejska z jednej strony dużą wagę przywiązuje do wymiaru technologicznego i infrastrukturalnego z interoperacyjnością jako kluczowym czynnikiem rozwoju e-government, z drugiej strony zaś kładzie nacisk na sprostanie potrzebom obywateli i podmiotów gospodarczych. The objective of the article is to indicate political conditioning of the European Union and also to indicate characteristic features of such policy. The starting point is an analysis and comparing two EU documents, namely: i2010 egovernment Action Plan: Accelerating egovernment in Europe for the Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Plan działania na rzecz administracji elektronicznej w ramach inicjatywy i2010. Przyspieszenie wprowadzania elektronicznych usług administracji publicznej w Europie z korzyścią dla wszystkich (Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: i2010 egovernment Action Plan: Accelerating egovernment in Europe for the Benefit of All, Bruksela, , COM(2006)173 wersja ostateczna [dostęp: ]. Dostępny w Internecie: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski plan działań na rzecz administracji elektronicznej na lata Technologie informacyjno-komunikacyjne w służbie inteligentnej, zrównoważonej i innowacyjnej administracji publicznej (Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions The European egovernment Action Plan Harnessing ICT to Promote Smart, Sustainable & Innovative Government ), Bruksela, , COM(2010)743 wersja ostateczna [dostęp: ]. Dostępny w Internecie: real.cfm?cl=pl&dosid=

26 26 Benefit of All of 2006, and The European egovernment Action Plan Harnessing ICT to Promote Smart, Sustainable & Innovative Government of The appearance of consecutive plans was impacted by growing global economic competition, dynamic development of the ICT sector, immense social-demographic changes, and the EU identity as well as subsequent countries. EU competences granted in the field of public administration are also meaningful. While reacting to subsequent conditionings, the European Union pays great attention to technological and infrastructural scopes with inter-operativeness as a key factor of e-government development on the one hand. And exerting pressure to meet the needs of individuals and economic units, on the other. Elektoraty Partyjne w Latach Wybrane Aspekty Przestrzenne Polish Party Electorates in Years Selected Spatial Aspects Przemysław Potocki Almamer Szkoła Wyższa w Warszawie Celem artykułu jest eksploracja zależności między wynikami wyborczymi wybranych partii politycznych w latach w wymiarze przestrzennym. Ten cel został osiągnięty dzięki analizie danych wyborczych na poziomie gmin z wykorzystaniem współczynnika korelacji liniowej r Pearsona. Analiza ujawniła przestrzenne wzory stabilności i płynności elektoratów głównych partii politycznych na poziomie województw. Ich identyfikacja ma znaczenie praktyczne, pozwala bowiem na wstępne prognozowanie kierunków rozwoju ewolucji polskiego systemu partyjnego. Może także stanowić źródło informacji dla osób zajmujących się zawodowo doradztwem z zakresu marketingu politycznego. The main research goal of this article is an exploration of relations between electoral results of selected Polish political parties in period on the spatial level. This task was performed through analysis of electoral data from communal level. Analysis was based on calculation of Pearson correlation coefficient. Its results revealed some interesting spatial patterns of electoral stability and liquidity on the level of voivodeships and the national level. Identification of these empirical patterns may have a practical application because it allows to prepare a preliminary prognosis on directions of evolution of the Polish party system. It can also be used a source of information for professionals in the field of political marketing.

27 KOMUNIKAT MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 4 września 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu oceny czasopism naukowych do oceny każdej publikacji powołuje się co najmniej dwóch niezależnych recenzentów spoza jednostki naukowej afiliowanej przez autora publikacji; w przypadku publikacji w języku obcym co najmniej jeden z recenzentów jest afiliowany w instytucji zagranicznej mającej siedzibę w innym państwie niż państwo pochodzenia autora publikacji; autor lub autorzy publikacji i recenzenci nie znają swoich tożsamości (tzw. double-blind revie proces); w innych rozwiązaniach recenzent musi podpisać deklarację o niewystępowaniu konfliktu interesów, przy czym za konflikt interesów uznaje się zachodzące między recenzentem a autorem bezpośrednie relacje osobiste (pokrewieństwo do drugiego stopnia, związki prawne, związek małżeński), relacje podległości zawodowej lub bezpośrednią współpracę naukową w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających rok przygotowania recenzji; recenzja ma formę pisemną i zawiera jednoznaczny wniosek recenzenta dotyczący dopuszczenia artykułu do publikacji lub jego odrzucenia; kryteria kwalifikowania lub odrzucenia publikacji i ewentualny formularz recenzji są podane do publicznej wiadomości na stronie internetowej czasopisma lub w każdym numerze czasopisma; nazwiska recenzentów poszczególnych publikacji lub numerów wydań czasopisma nie są ujawniane; raz w roku czasopismo podaje do publicznej wiadomości listę współpracujących recenzentów.