Sensei Koichi Tochei 10.dan Aikido

Transkrypt

1 Sensei Koichi Tochei 10.dan Aikido Mistrz Tohei jest założycielem Stowarzyszenia Ki i jego głównym nauczycielem. Jest uznawany za jednego z najlepszych i najbliższych uczniów założyciela Aikido, Mistrza Morihei Ueshiby, otrzymując 10 dan w 1969 roku w stosunkowo młodym wieku 49 lat. W 1971 roku założył Stowarzyszenie Ki aby nauczad tego, co na Zachodzie stało się znane jako Ki Aikido, kładąc nacisk na trening Ki zarówno w życiu codziennym jak i w Aikido. Jego wpływ na świat Aikido od kooca lat 50- tych do dnia dzisiejszego był i pozostaje niezmienny. Pana książka "Ki no Kakuritsu" jest osobistą biografią o tym, czego nauczył się Pan od trzech głównych nauczycieli Pana życia. To, czego Pan uczy dzisiaj w Stowarzyszeniu Ki wynika z tego, czego Pan się uczył, ale różni się od nauk Pana nauczycieli. Jaka jest najważniejsza rzecz, której nauczył się Pan od każdego z nich i jak te nauki połączył Pan w jedno? Moim pierwszym nauczycielem był Tetsuju Ogura, uczeo mistrza miecza okresu Meiji Tesshu Yamaoka. Trening obejmował rygorystyczne oddychanie Misogi a także skandowanie, podobnie jak długie godziny medytacji Zen. Tesshu był człowiekiem, którego cały sposób życia był oparty na idei, że jeśli zdecydujesz się nauczyd czegoś, powinieneś gruntownie sprawdzid to w działaniu. Studiowałem Aikido od Morihei Ueshiby, ponownie najpierw robiąc a później pytając. Ueshiba Sensei był mistrzem Ki, a także założycielem Aikido. Jednakże był także oddanym wyznawcą religii Omotokyo, i to wpłynęło na sposób w jaki uczył Aikido. Często było całkowicie niemożliwe zrozumied cokolwiek z jego ezoterycznych wyjaśnieo. Trenowałem dokładnie wszystkie dwiczenia które nam kazał, chociaż wiele wywodziło się z religii Omotokyo. Powtarzał nam, że powinniśmy stad się jednym z Ki niebios, ale nie powiedział jak to zrobid. Można było łatwiej się nauczyd patrząc jak dwiczy Aikido, niż słuchając jego wyjaśnieo. Jedną z najważniejszych umiejętności, której nauczyłem się od Ueshiba Sensei było jak osiągnąd relaks. Wobec konfliktów był zawsze zrelaksowany, dlatego jego Aikido było tak silne. Zachęcał swoich młodych uczniów aby trzymali tak silnie jak tylko możliwe. W Aikido, jeśli nie jesteś zrelaksowany, nie możesz rzucid drugiej osoby. Pozostaje dla nas zagadką że Ueshiba mógł zawsze rzucad i wyzwalad się z uchwytu. Mógł prowadzid twoje Ki, i potrafił zawsze rzucad przeciwnika w kierunku w którym właśnie szedł.

2 Zacząłem robid szybkie postępy po tym, jak rozpocząłem kopiowanie tego co robił. Zakooczyłem naukę zachowując tylko około 30% technik, których nauczyłem się od Ueshiba Sensei, zmieniając lub porzucając resztę. To czego naprawdę nauczyłem się od Ueshiba Sensei była nie technika, ale prawdziwy sekret Aikido - harmonia; używanie siły przeciwnika zamiast przeciwstawianie się jej. Nauki Nakamura Sensei (mistrz Jogi i psycholog) pomogły mi zrozumied podstawową zasadę Aikido, dlatego nazwałem swój rodzaj sztuki Aikido Harmonii Umysłu i Ciała (Shin Shin Toitsu Aikido), obecnie popularnie nazywane na Zachodzie Ki Aikido. W ciągu tego czasu wprowadził Pan wiele ważnych zmian w Aikido w sposobie rzucania lub unieruchamiania, aby uczynid je bardziej spójnymi z zasadami Ki. Czy osoba, która praktykuje inny styl Aikido lub nawet inną sztukę walki jak Judo czy Karate, może zastosowad zasady Ki w technikach, których się nauczył? Oczywiście zasady Ki mogą byd zastosowane w każdej sztuce walki, nawet sporcie, taocu lub innej formie aktywności. Są cztery podstawowe zasady: utrzymuj jeden punkt, zrelaksuj się, utrzymuj ciężar u dołu, wysyłaj Ki. Żadna z nich nie jest zastrzeżona dla Aikido i w rzeczywistości może byd do wszystkiego co robisz w codziennym życiu. Podstawowe zasady wszechświata odnoszą się do wszystkiego co robisz. Przyczyna dla której ludzie ponoszą porażki polega na tym, że próbują działad przeciwko naturalnym zasadom. Jeśli pamiętasz zasady i podświadomie je stosujesz, pracują dla ciebie przez cały czas. Jednakże ludzie mają zły zwyczaj zapominania podstaw, kiedy tylko osiągną niewielki postęp. Oto dlaczego należy ciągle trenowad. Ustanowił Pan zawody, wyjątkowe w Aikido, wykorzystujące układy Taigi. Jaka była tego przyczyna i jakie są dla pana główne cele zawodów Taigi? Ueshiba Sensei uczył, że Aikido opiera się na braku walki i z tego powodu zabronił współzawodnictwa w Aikido. Jednakże, jeśli brak walki jest niewłaściwie interpretowany, może oznaczad uciekanie od problemów, wycofywanie się. Prawda jest taka, że w obliczu konfliktu osoba najbardziej zrelaksowana jest najsilniejsza. Podczas zwykłych zawodów przeciwstawiasz siłę przeciw sile i najsilniejszy wygrywa. Ale dzisiejszy zwycięzca spotka swojego rywala następnego dnia. Nikt nie jest niepokonany. Naprawdę, Aikido nie przeciwstawia siłę sile, ale zamiast tego opanowuje siłę łącząc się z nią i prowadząc. Prawdziwym znaczeniem braku oporu jest relaks w obliczu konfliktu, szacunek dla Ki przeciwnika i prowadzenie go to harmonijnego zakooczenia. "Zawody Taigi" nie są możliwością przekonania się, kto jest silniejszy od kogo, ale raczej testem, demonstracją i wykonaniem technik Aikido, w obecności widowni i sędziów, którzy oceniają według surowych kryteriów. Najważniejszymi elementami na które zwracamy uwagę, są Fudoshin (stabilnośd, równowaga). Nadawanie Rytmu i Pełnia Ki (wielkośd, piękno). Są dziesiątki dodatkowych kryteriów, które odnoszą się bardziej do technik, ale te są najważniejsze. Twoje nawyki codziennej praktyki stają się bardzo widoczne pod presją "Zawodów Taigi". Ale to jest całkowicie inne od walki. Jeśli poprowadzisz człowieka tam, dokąd chce iśd, z radością tam podąży. Jeśli życzysz mu powodzenia, nie będzie się sprzeciwiał.

3 Znakiem firmowym i centralną zasadą Stowarzyszenia Ki jest Ki. Jak mógłby Pan wyjaśnid dziecku czym jest Ki? Ki jest japooskim słowem opisującym naturalną energię wszechświata. Możemy jej doświadczyd bardziej bezpośrednio jako naszą siłę życiową, która utrzymuje nas w zdrowiu i szczęściu. W języku japooskim słowo "ikiteiru" oznacza byd żywym, "iki o shiteiru" oznacza oddychad i chociaż znaczenie jest inne, oba zawierają słowo Ki. W jaki sposób trening Ki Aikido dba o zdrowie i kondycję? Mówiliśmy o tym, że Ki jest energią, która krąży swobodnie między ciałem i wszechświatem. O osobie która jest zdrowa mówi się że jest "genki", ma silne Ki. Jeśli twoje ciało jest zaśmiecone stresem i napięciami, wpłynie to negatywnie na zdrowie. Aikido jest dwiczeniem pomagającym całemu ciału w utrzymaniu młodości i kondycji, a także znakomity sposób na rozwinięcie silnego Ki. Jakie jest największe nieporozumienie w odniesieniu do Ki? Największą pomyłką jest uważanie Ki za coś magicznego lub nadnaturalnego. W rzeczywistości Ki jest tak naturalne jak powietrze i woda. Niektórzy ludzie uczą że mogą "użyd Ki" do rzucania innymi, bez ich dotykania ale wydaje się, że to działa tylko w odniesieniu do uczniów takiego nauczyciela. Uczę ludzi aby zachowywali się naturalnie i nigdy nie uczyłem niczego innego. Kiedy nauczam pokazuję rzeczy, które niektórzy ludzie mogą uważad za coś nadzwyczajnego, np. uczynienie ciała niemożliwym do podniesienia przez kilku silnych ludzi, lub bycie tak skupionym że nikt nie może cię przepchnąd. Jednakże żadna z tych demonstracji nie jest nadnaturalna i każdy z moich studentów może to zrobid równie dobrze. Nie wymagają one asystenta, który współpracowałby nad tym aby sztuczka działała. Oto dlaczego zawsze proszę ludzi z widowni, których nigdy wcześniej nie spotkałem aby towarzyszyli mi w demonstracjach. Ludzie którzy widzą to bez zrozumienia mogą nazywad je nadnaturalnymi, ale ja nigdy nie opowiadałem o sobie takich rzeczy. Większośd ludzi jest przekonana że jeśli ktoś pcha Twoje ciało, nie masz innego wyjścia jak tylko poruszyd się lub przyjąd to. W rzeczywistości, jeśli jesteś zrelaksowany i w harmonii (ciała i umysłu - przyp. tłum.) jest stosunkowo łatwo skierowad nadchodzącą siłę do Jednego Punktu i byd stabilnym jak skała, nawet jeśli kilku silnych ludzi próbuje cię przepchnąd. To samo dzieje pod naciskiem psychicznym. Przekonują samych siebie, że są zmęczeni i dosłownie wmawiają sobie stan wyczerpania. To jest naturalne ponieważ ciało podąża za umysłem. Z tego powodu nie pozwalam moim uczniom ani dzieciom mówid negatywnie. To jest tylko domaganiem się kłopotów.

4 Aby osiągnąd mistrzostwo w Aikido potrzeba wielu, wielu lat. Ludzie chcą wiedzied ile czasu zajmie im nauka jak "obronid się" dzięki Aikido. Czego uczniowie mogliby nauczyd się w dojo i natychmiast zastosowad to w codziennym życiu? Podstawowym celem Aikido nie jest nauka technik, ale nauka harmonii umysłu i ciała. Jeśli nie potrafisz kontrolowad swojego umysłu, jak możesz kontrolowad swoje ciało? Jeśli właściwie zastosujesz zasady Ki z łatwością możesz dwiczyd Aikido. Przyczyną dla której nauka Aikido zajmuje tyle czasu jest to, że zapominamy zastosowad zasady. Mamy także do pokonania złe nawyki. Ludzie muszą nauczyd się harmonii umysłu i ciała. Możesz oszukad innych ludzi ale sam wiesz, co zrobiłeś lub czego nie zrobiłeś. Nie ma takiej rzeczy jak zbrodnia doskonała, ponieważ nie możesz oszukad wszechświata. Ludzie myślą że mogą uciec naruszając prawa natury, ale jest takie powiedzenie: "to co robisz, wraca do ciebie". Brak szacunku jest wielkim problemem w dzisiejszych szkołach i rodzinach. Czy może pan wyjaśnid pojęcie ma-ai, i jak odnosi się do szacunku w relacjach ludzkich? W sztukach walki, ma-ai oznacza bezpieczną odległośd, z której atakujący nie może cię dosięgnąd ręką lub nogą. Odkryłem, że wielu ludzi zbyt łatwo ingeruje w cudzą przestrzeo, narażając innych na ryzyko, nawet policjanci, którzy powinni lepiej o tym wiedzied. Jeśli stoisz we właściwej odległości, ciągle masz czas aby uniknąd ataku lub rozbroid atakującego. Ale jeśli stoisz zbyt blisko, nie możesz obronid się nawet przed dzieckiem drapiącym cię po twarzy. W codziennym życiu ma-ai oznacza nie ranienie słowem lub czynem innej osoby. Chociaż możesz byd teraz w dobrych stosunkach z sąsiadami, jeśli usuniesz płot z waszych trawników, może to wywoład konflikty. Dobry płot to także dobrzy sąsiedzi. Ma-ai oznacza szanowanie przestrzeni i własności innych. Jednakże jeśli zapomnisz o umyśle i zajmiesz się tylko formą, wszystko co osiągniesz to puste rytuały. Uczniowie powinni okazywad szacunek nauczycielom, ucząc się od nich tego co najlepsze. Każdy ma coś do zaoferowania. Jednakże, większośd ludzi ma tendencję do patrzenia na negatywne punkty i od razu krytykują, okazując brak szacunku. Dwa problemy prześladują współczesne społeczeostwa jak Syndrom Chronicznego Przemęczenia (Chronic Fatigue Syndrome -CFS) i Problem z Koncentracją Uwagi (Attention Deficit Disorder - ADD). Powszechnie leczy się je lekami. Czy jest lepszy sposób? Rozwiązywanie tych problemów za pomocą leków to wielka pomyłka. Pomagają tylko ukryd objawy, ale problem pogarsza się kiedy go nie widzisz. Przyczyną przemęczenia i roztargnienia jest, że coś w podejściu umysłowym lub fizycznych nawykach, jest nienaturalne. Zmuszanie siebie do nienaturalnego działania całkowicie naturalnie doprowadzi do przemęczenia. Nie możesz rozwiązad problemu sztucznymi środkami takimi jak lekarstwa. To go tylko pogarsza. Przyczyną dla której dzieci nie mogą się skoncentrowad jest to, że rodzice i nauczyciele nie wiedzą jak jak nauczyd je koncentracji lub też że sami są rozproszeni! Brak dyscypliny prowadzi do dalszych problemów, które coraz trudniej rozwiązad w miarę upływu czasu.

5 Przemoc zawsze była częścią naszego społeczeostwa, ale ostatnio stała się prawdziwym zagrożeniem w szkołach, gdzie w rękach dzieci, nawet 10 letnich pojawiała się broo. Co mogą zrobid rodzice i nauczyciele aby chronid dzieci i samych siebie? Po pierwsze, jeśli ułatwia się ludziom kupno broni i zostawia dzieciom łatwy dostęp do niej, to jest jedynie proszenie o poważne kłopoty. Największą korzyścią z treningów dzieci jest samokontrola i samodyscyplina. Nie ma nic bardziej niebezpiecznego niż wściekłe dziecko. Nawet japooska yakuza (mafia) rzadko rani ludzi, ponieważ mają wystarczające doświadczenie w takich sprawach aby przewidzied konsekwencje. Dzieci nie przewidują konsekwencji, więc jeśli tracą opanowanie i nikt nie ma nad nimi kontroli, są zdolne do wszystkiego. Najlepiej jeśli dzieci i rodzice trenują razem, tak aby każdy rozumiał wagę wzajemnego szacunku. Jaka jest różnica między sportem a sztukami walki? Chioski mistrz Sun Tzu, który napisał klasykę "Sztuka Wojny" pisał o trzech rodzajach zwycięstwa. Podrzędny sposób to zwycięstwo w czasie walki, nadrzędny sposób to zwycięstwo bez walki. Wiele sportów podążyło ścieżką zwyciężania w czasie walki. Wygłaszają puste frazesy o grze sportowej (sportsmanship), ale za tą fasadą wierzą, że zwycięstwo jest ważniejsze, od tego w jaki sposób rozgrywasz mecz. Niektóre sztuki walki także funkcjonują, jak owe sporty bez ideału. Nadrzędny sposób to zwycięstwo bez walki. Prawdziwe znaczenie znaku "Bu" jest "zatrzymad włócznię" zwyciężyd z opuszczonymi rękami, bez starcia. Jak już wytłumaczyłem, jest to podejście jakie przyjęliśmy w Zawodach Taigi i może także działad w codziennym życiu. Powinniśmy patrzed na podstawy a nie tylko urządzad przedstawienie. Oto dlaczego uczę moich uczniów, aby traktowali drewniany miecz tak, jakby to był prawdziwy, ostry miecz. Jeśli dwiczysz w ten sposób, wtedy nawet jeśli twój przeciwnik trzyma prawdziwy miecz, będziesz mógł spokojnie z nim się zmierzyd tak jakby miał drewniany miecz. Niektórzy ludzie na Zachodzie wzbraniają się przed dwiczeniem Aikido lub innych wschodnich sztuk walki, ponieważ sądzą, że jest to wbrew ich przekonaniom religijnym. Na Aikido miały wpływ Shinto i Buddyzm. Czy człowiek, który praktykuje Aikido, musi wyznawad którąś z tych religii? Pokłon jest wschodnim zwyczajem. Jego pierwotne znaczenie polega na okazaniu szacunku. Nie czcimy bożków ani nie praktykujemy kultu religijnego. Kłaniamy się namalowanemu w głównej części dojo znakowi AiKiDO, ponieważ przedstawia to nasz szacunek wobec wszechświata. Potem kłaniamy się instruktorowi i każdemu z kim dwiczymy z tych samych powodów. Symbol nie jest ważny. Oddajesz cześd fladze aby pokazad szacunek dla kraju, Boga, pozdrawiasz też swojego kolegę. Nie ma formy szacunku zastrzeżonej dla jednej rzeczy

6 ale już nie dla innej. Ważne jest okazywanie szacunku dla życia w każdej jego formie. Wywiad był przeprowadzony 19 maja 2000 roku.