WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE. Dokument z posiedzenia. w sprawie wody w krajach rozwijających się

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE. Dokument z posiedzenia. w sprawie wody w krajach rozwijających się"

Transkrypt

1 WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE Dokument z posiedzenia ACP-EU/3916/B/06 16 października 2006 SPRAWOZDANIE w sprawie wody w krajach rozwijających się Komisja Spraw Socjalnych i Środowiska Naturalnego Współsprawozdawcy: Achille Tapsoba (Burkina Faso) i Eija-Riitta Korhola CZĘŚĆ B: UZASADNIENIE PR\ doc PE APP/3916/B/rev

2 UZASADNIENIE 1. Wstęp Woda, której znaczenia pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego nie trzeba dowodzić, stanowi podstawowy element infrastruktury socjalnej i odgrywa decydującą rolę w rolnictwie, w dziedzinie zdrowia, energii oraz we wszystkich formach konsumpcji, których dążeniem jest dobrobyt. Woda jest niezbędna do życia; jednakże, mimo istnienia znacznych jej zasobów, wiele regionów świata cierpi z powodu chronicznego jej niedoboru, nierównego występowania zasobów w zależności od położenia i czynników sezonowych, słabego wykorzystania potencjalnych źródeł wody oraz złego zarządzania dostępnymi zasobami. XXI wiek charakteryzuje podwójne wyzwanie: brak źródeł wody oraz związane z tym napięcia z jednej strony, a z drugiej potrzeba zapewnienia dostępu do wody ubogim społecznościom. Problemy te są szczególnie dotkliwe w krajach rozwijających się, zwłaszcza na obszarze całego kontynentu afrykańskiego, gdzie liczba ludności w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat trzykrotnie wzrosła. Do roku 2025 zapotrzebowanie na wodę będzie tam ciągle wzrastać: około 40% zapotrzebowania pochodzi z gospodarstw domowych, 17% pochłania nawadnianie, przy czym jednocześnie istotnie wzrasta zapotrzebowanie na wodę w przemyśle i energetyce. Szacuje się, że w 2015 r. 1,1 miliarda osób będzie pozbawionych wystarczającego dostępu do wody pitnej, a 2,6 miliarda osób nie będzie miało dostępu do sieci sanitarnych, z czego odpowiednio 400 i 410 milionów osób w Afryce (WHO/UNICEF JMP 2004) 1. Dotarcie do tej grupy docelowej wymagałoby w krajach rozwijających się inwestycji rzędu 365 miliardów dolarów (30 miliardów dolarów rocznie), co jest czterokrotnością sumy inwestycji przeznaczonych na ten sektor w latach Wobec takiego wyzwania wspólnota międzynarodowa wyznaczyła sobie za cel ograniczenie do końca 2015 r. o połowę liczby ludności, która nie ma stałego dostępu do wody i sieci sanitarnych (Światowy Szczyt w sprawie Zrównoważonego Rozwoju, Johannesburg, wrzesień 2002 r.). Współpraca pomiędzy UE i krajami AKP, zatwierdzona w Umowie z Kotonu, podpisanej w dniu 23 czerwca 2000 r., jest jednym z ważnych instrumentów, dzięki którym wyzwania te będą mogły zostać podjęte. 2. Przegląd sytuacji związanej z wodą w krajach rozwijających się 2.1. Woda w centrum międzynarodowej debaty Woda od wielu lat znajduje się w centrum debaty toczącej się na poziomie lokalnym, jak i międzynarodowym. Szereg globalnych procesów zostało rozpoczętych od 1992 r., kiedy to sformułowano zasady z Helsinek w sprawie zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi 1 APP/3916/B/rev 2/12 PR\ doc

3 (GIRE), które zatwierdzone zostały kilka miesięcy później w czasie Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Rio de Janeiro, mianowicie w rozdziale 18 Agendy 21. Zobowiązania z Rio zostały następnie rozbudowane w czasie czterech Światowych Forów Wody, które odbyły się w Marakeszu (1997 r.), Hadze (2000 r.), Kioto (2003 r.) i Meksyku (2006 r.). W czasie drugiego forum Afryka przedstawiła swój program Postrzeganie problemu wody w Afryce oraz swój plan działania, w których centralne miejsce zajmuje zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi (GIRE) oraz kontrola nad zasobami wody. W ramach ONZ, Milenijne Cele Rozwoju określają osiem celów, w tym zmniejszenie o połowę liczby ludności, która pozbawiona jest dostępu do wody pitnej i do sieci sanitarnych. W trakcie Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu we wrześniu 2002 r. zobowiązania te zostały potwierdzone oraz wyznaczone zostały nowe cele w zakresie opracowywania krajowych programów zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi (GIRE). W dziedzinie zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi (GIRE), poza Burkina Faso, krajem będącym prekursorem w tej dziedzinie, trzy kraje Sahelu (Mali, Senegal i Republika Zielonego Przylądka) skorzystały ze wsparcia partnerów finansowych w celu opracowania krajowych planów działania. Partnerstwo Zachodnioafrykańskie na rzecz Wody (GWP/WAWP) oraz jednostka koordynacyjna ds. wody ECOWAS popierają ten proces. Nowe Partnerstwo na rzecz Rozwoju Afryki (NEPAD) oraz Afrykańska Rada Ministrów ds. Wody (AMCOW) występują na rzecz lepszej kontroli nad zasobami wody w Afryce. Ogólnie mówiąc, wypracowany został globalny konsensus na rzecz znacznego zwiększenia wysiłków w ramach walki z ubóstwem w Afryce, co ostatnio znalazło odzwierciedlenie w pomocy finansowej grupy G8. Mimo to oczywiste jest, że w sytuacji, w jakiej znajdują się kraje Sahelu, walka z ubóstwem pozostanie pobożnym życzeniem dopóty, dopóki nie zostanie osiągnięty minimalny poziom kontroli zasobów wodnych. Warunki sprzyjają zatem utworzeniu koalicji na poziomie ogólnoświatowym na rzecz kontroli nad zasobami wodnymi w krajach rozwijających się, jako że została wyrażona w tym kierunku zdecydowana wola polityczna przez znaczną większość wysokiego szczebla decydentów w krajach rozwijających się. Światowe partnerstwo na rzecz wody poparło konieczność podjęcia działań mających na celu zmobilizowanie woli politycznej w celu skutecznego zarządzania zasobami wodnymi oraz zwiększenia inwestycji z myślą o zagwarantowaniu pewnej przyszłości pod względem zaopatrzenia w wodę. W czasie Trzeciego Światowego Forum Wody, które odbyło się w Kioto w 2003 r., w sprawozdaniu w sprawie finansowania związanego z wodą wysunięto wiele propozycji, w tym propozycję podwojenia finansowania, oraz zalecono również ulepszenie oceny wpływu pomocy, elastyczne stosowanie instrumentów finansowania mające na celu na przykład udzielanie pożyczek niesuwerennym jednostkom publicznym i uzależnienie pomocy od wpływu, jaki ma ona na beneficjentów. Wodzie nadano centralne miejsce wśród priorytetów spotkania grupy G8 w Evian (czerwiec 2003 r.). Przyjęty wówczas plan działań zachęca do dobrego zarządzania i zmierza do skoordynowania dostępnych środków finansowych, szukania poparcia u władz lub społeczności lokalnych, rozszerzenia kontroli, oceny i badań oraz do zwiększenia zaangażowania organizacji międzynarodowych. Przy tej okazji uruchomiona została brytyjska PR\ doc 3/12 APP/3916/B/rev

4 inicjatywa IFF, czyli międzynarodowe ułatwienia dla kredytobiorców, której celem jest ochrona zobowiązań niezbędnych do osiągnięcia MCR i przyspieszenie ich finansowania. Afrykański Bank Rozwoju (ADB) wprowadził afrykański fundusz wodny, który powstał z inicjatywy Afrykańskiej Rady Ministrów ds. Wody (AMCOW) oraz Nowego Partnerstwa na rzecz Rozwoju Afryki (NEPAD) Sytuacja związana z wodą i sieciami sanitarnymi Stan zasobów Na powierzchni Ziemi zasoby wody są obfite, na jednego mieszkańca przypada statystycznie 6700 m 3. Jednakże występowanie tych zasobów jest bardzo nierównomierne. Dziesięć państw posiada wspólnie 60% światowych zasobów słodkiej wody, na czele z Brazylią, Rosją, Chinami i Kanadą. Woda morska stanowi 97% wody na powierzchni Ziemi, pozostałe 3% to woda słodka, w tym 2% to wody powierzchniowe, a 1% wody podziemne. Trzy czwarte ludności Ziemi jest zależnych od wód gruntowych kopalnych, uwięzionych w przestrzeniach porowych skał. Na 6,2 miliarda osób, 1,1 miliarda nie ma dostępu do wody pitnej, a ponad 2,6 miliarda nie dysponuje sieciami sanitarnymi. W krajach Afryki i Azji dostępność wody zależna jest od wielu sezonowych wahań oraz od cyklicznych okresów suszy i opadów. Według MCR, racjonalny dostęp do wody stanowiłoby co najmniej 20 litrów dziennie na osobę pochodzących ze źródła usytuowanego w promieniu 1 kilometra Zapotrzebowanie na wodę W skali Ziemi, w rolnictwie zużywanych jest 69% wody pobieranej na różne formy gospodarowania przez człowieka, w działalności przemysłowej 23% i około 8% w gospodarstwach domowych (utrzymanie, sprzątanie, woda pitna, higiena). Dane te różnią się znacznie w zależności od regionu. W Afryce odpowiednio wielkości te wynoszą 88,5% i 7%. W Europie większość wody zużywanej przez człowieka wykorzystywana jest w przemyśle (54%), podczas gdy w rolnictwie i w gospodarstwach domowych zużywa się 33% i 13%. Istnieje niezaprzeczalna współzależność pomiędzy wodą a rolnictwem, energią, sieciami sanitarnymi i zdrowiem. Przyrost demograficzny, rozwój rolnictwa i rozwój przemysłowy sprawiły, że ilość dostępnej wody przypadającej na jednego mieszkańca zmalała z m 3 na osobę w 1950 r. na 7500 m 3 na osobę w 1995 r.; szacuje się, iż w 2025 r. będzie ona wynosiła 5100 m 3 na osobę. Woda wykorzystywana w niektórych sektorach działalności nie może być już odzyskana. Intensywne rolnictwo jest głównym sektorem zużycia wody. Nawadnianie w niektórych krajach rozwijających się pochłania 80% zużycia wody. W rolnictwie intensywnym oraz produkcyjnym do nawadniania zużywa się około 70% słodkiej wody, z czego 40% wody jest już nie do odzyskania. Aby zrealizować MCR dotyczące zredukowania o połowę liczby źle odżywionej ludności, w ciągu dziesięciu nadchodzących lat nieunikniony będzie 50% wzrost aktualnego zapotrzebowania na wodę dla potrzeb żywieniowych. W krajach, gdzie ma miejsce szybki przyrost ludności i które borykają się z problemem niedożywienia, jak Nigeria i Kenia, zapotrzebowanie na wodę wzrosło o 100%. APP/3916/B/rev 4/12 PR\ doc

5 W Sahelu, na dziewięć państw będących członkami Stałego Międzypaństwowego Komitet ds. Kontroli Suszy w Sahelu (ICDCS), jedynie Republika Zielonego Przylądka znajduje się poza progiem niedoboru wody, którego wyznacznikiem jest ilość odnawialnych zasobów wody przypadających rocznie na osobę, która nie dochodzi do 1000 m 3. Zasoby wodne w różnych akwenach wodnych zmalały począwszy od lat 70., tak jak i zmalał poziom wód podziemnych. W 2000 r. Afryka jest kontynentem znajdującym się w zdecydowanie najgorszej sytuacji w skali całej planety pod względem wskaźnika pokrycia zapotrzebowania na zaopatrzenie w wodę, który wynosi 62%, a za nim sytuuje się Azja ze wskaźnikiem 81% pokrycia zapotrzebowania. Wskaźnik pokrycia potrzeb związanych z zaopatrzeniem w wodę na kontynencie obniżają afrykańskie wsie. Ponad połowa obszarów wiejskich pozbawiona jest całkowicie dostępu do wody (15% w obszarach miejskich). Według Banku Światowego, w 2000 r. zaledwie 130 milionów z 245 milionów mieszkańców Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS) miało dostęp do źródła wody pitnej, a 120 milionów nie dysponowało instalacjami sanitarnymi niezbędnymi do zachowania higieny. W krajach Afryki Zachodniej pokrycie zapotrzebowania na wodę jest nierówne z uwagi na zróżnicowane występowanie źródeł wody, które w niektórych krajach występują obficie (Wybrzeże Kości Słoniowej, Togo, Benin), a w innych są niewystarczające (Burkina Faso, Niger, Mali); nawet jeżeli wody nie brakuje, zarządza się nią często w niewłaściwy sposób, źle się ją dystrybuuje i spożytkowuje, lub też staje się ona źródłem konfliktów Kontrola nad zużyciem wody w rolnictwie Możliwości kontrolowania zużycia wody mogą zostać zgrupowane w trzech głównych kategoriach : (i) odnoszące się do działań związanych z deszczem; (ii) odnoszące się do działań związanych z wodami powierzchniowymi; (iii) odnoszące się do poprawy wykorzystywania wód podziemnych. Te możliwości sprawowania kontroli nad zasobami wody będą wymagały wsparcia ze strony skutecznych i spójnych instrumentów, takich jak ramy krajowych i regionalnych polityk oraz strategii rozwoju zasobów wodnych i walki z ubóstwem. W Sahelu istnieją opcje kontroli nad zasobami wody, z których niektóre są realizowane na stosunkowo małą skalę. W celu realizacji do 2015 r. celu związanego z redukcją niedożywienia, należy zgromadzić dla potrzeb rolnictwa około 2200 km 3 rocznie dodatkowych zasobów wody, co odpowiada 1,5 krotności aktualnego globalnego zużycia wody dla potrzeb nawadniania. W najbliższych latach rolnictwo utrzymujące się z wody deszczowej będzie musiało pochłonąć 85% całkowitej ilości wody przeznaczonej na cele żywnościowe. Ulepszenie technik nawadniania pól powinno umożliwić zaoszczędzenie znacznej ilości wody. Szacuje się, że do 2015 r. poprzez samo ulepszenie systemów nawadniania można zaoszczędzić nie mniej niż około 350 km 3 wody rocznie, co odpowiada 6-krotności pojemności tamy w Asuan, dzięki czemu rocznie na inne cele pozostałoby 1600 km 3 wody 1. 1 Zrównoważona droga do osiągnięcia MCR. Ocena kluczowej roli wody, energii i sieci sanitarnych. SEI, SIWI PR\ doc 5/12 APP/3916/B/rev

6 Sieci sanitarne i higiena Dane liczbowe odnoszące się do sieci sanitarnych nie są bardziej pozytywne. Jedynie 45% ludności wiejskiej korzysta z systemów kanalizacji (84% ludności miejskiej). W Afryce choroby spowodowane użyciem wody, infekcje i zagrożenie sanitarno-epidemiologiczne ludności są powszechne, a spowodowane są głównie skażeniem źródeł wody, złym jej użytkowaniem lub pewnymi zachowaniami niezgodnymi z zasadami higieny, jak niemycie rąk po wypróżnieniu się lub przed jedzeniem. W 2004 r., według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia, choroby związane ze spożyciem wody były przyczyną śmierci 3900 osób dziennie. Nieunikniony jest wzrost potrzeb związanych z finansowaniem w dziedzinie wody pitnej i sieci sanitarnych, jak i konieczność opracowania odpowiednich mechanizmów mających na celu finansowanie sektora sanitarnego. Promocja zrównoważonych systemów sanitarnych respektujących środowisko naturalne daje gwarancję zdrowej wody oraz umożliwia użyźnienie gleby dla potrzeb spożywczej produkcji w rolnictwie. Rozwój i promocja odpowiednich technologii, uruchomienie odpowiednich strategii z włączeniem mobilizacji lokalnych środków finansowych oraz udział wspólnotowy umożliwią przyśpieszenie wprowadzenia sieci sanitarnych w praktyce na poziomie lokalnym Przyczyny i konsekwencje wyczerpania źródeł wody Problemy związane z wodą, z sieciami sanitarnymi i higieną mają złożone przyczyny, wynikające szczególnie z trudnych warunków środowiska (klimat, wegetacja, gleba i podłoże) oraz z ograniczających czynników ludzkich (ubóstwo, obciążenia społeczne, kulturowe, demograficzne, słaba wydajność techniczna, brak kształcenia w zakresie problemów związanych z wodą, higieną i kanalizacją (AEPHA). Wzrost zapotrzebowania na wodę i podstawowe usługi sanitarne przewyższa często wzrost gospodarczy, a potrzeby przewyższają istniejące możliwości zasobów wodnych i finansowych. Niedobór środków technicznych, finansowych i ludzkich. Niedobór technicznych, finansowych i ludzkich leży u podstaw złego zarządzania zasobami wodnymi oraz usługami związanymi z zaopatrzeniem w wodę w krajach rozwijających się, zwłaszcza w okolicznościach, gdy warunki klimatyczne i hydrologiczne są niesprzyjające. Konsekwencją tego jest pogorszenie się jakości usług związanych z zaopatrzeniem w wodę, obniżenie się stopnia pokrycia zapotrzebowania, co w efekcie zwiększa wskaźnik śmiertelności. Przyrost demograficzny i zarządzanie transgranicznymi zasobami wodnymi. Liczba ludności na świecie wzrosła z 2,5 miliarda w 1950 r. do 6 miliardów w 2000 r. i osiągnie 9 miliardów w 2050 r., co pociągnie za sobą w konsekwencji napięcia związane z dostępnymi zasobami wody. Kwestia ta jest tym bardziej paląca, gdyż trzy na cztery kraje mają dostęp do tych samych międzynarodowych rzek i w celu zaspakajania swoich potrzeb muszą dzielić te same zasoby wodne. Ryzyko klimatyczne, wyrąb lasów, nietrwałe programy nawadniania. Brak zasobów wodnych, zwłaszcza podczas suszy, ma niszczycielski wpływ na żywienie i jest w dużej mierze odpowiedzialny za kryzys żywieniowy, którym dotknięte są takie kraje jak Etiopia, Kenia i (2005) APP/3916/B/rev 6/12 PR\ doc

7 Somalia. Susza, która dotyka różne państwa Afryki Subsaharyjskiej, jest przykładem specyficznego pogłębiania się zjawiska związanego ze złym użytkowaniem ziemi, niekontrolowanym wypasem, wyrębem lasów i realizowaniem w sposób niezrównoważony obszernych programów nawadniania. Katastrofy naturalne związane z wodą stanowią 90% katastrof naturalnych na świecie. Złe użytkowanie ziemi jest prawdopodobnie ich główną przyczyną. Tak jest w przypadku jeziora Czad, które począwszy od lat 60. utraciło 90% powierzchni. Państwa takie jak Mali, których gospodarka jest zależna głównie od produkcji rolnej, mają wielkie trudności z pokonaniem problemów związanych z niedoborem wody. Liberalizacja usług publicznych, zadłużenie, wyłączenie z dostępu do wody. Liberalizacja usług publicznych, jakiej te kraje dotąd nie znały, narzucona została poprzez kryteria kwalifikowalności stosowane przez agencje odpowiedzialne za finansowanie i doprowadziła do pogłębienia zadłużenia krajów południowych, w których dostępne środki przeznaczane są na spłatę długu, a nie na trwały rozwój, dostęp do wody pitnej, edukację czy zdrowie. Rozwój lokalnego rynku wody. Lokalny rynek wody rozwija się równolegle do usług prywatnych i publicznych w zakresie zarządzania zasobami wodnymi w krajach rozwijających się w związku z ich niezdolnością do odpowiedniego świadczenia usług, do utrzymania infrastruktury i do wspierania dostępu do wody. Obok usług dostarczanych przez międzynarodowe organizacje, swoje usługi oferują osoby prywatne. W Bamako na przykład, tragarze wody, dowożący wodę rikszą lub wózkiem ciągniętym siłą własnych ramion (mogący przewieźć od 100 do 200 litrów wody), gospodarujący tzw. bonnefontaine (prywatne studnie artezyjskie) zarabiają na życie dostarczając wodę pitną tam, gdzie nie dociera państwo lub prywatne przedsiębiorstwa Zarządzanie i kontrola sektora wody i sieci sanitarnych w krajach AKP Redukcja ubóstwa wchodzi w zakres głównych linii polityki w krajach rozwijających się. Woda, sieci sanitarne, edukacja, zdrowie i rolnictwo znajdują się wśród krajowych priorytetów. Większość krajów rozwijających się wprowadziła już lub jest w trakcie przeprowadzania reform mających na celu lepsze zaspokajanie potrzeb, zwiększenie skuteczności sektorów strategicznych oraz zoptymalizowanie skuteczności planowania i kontroli działań. Reformy realizowane są głównie w następujących dziedzinach : - rewizja polityki, regulacji i prawodawstwa związanego z wodą - proces decentralizacji - zaangażowanie sektora prywatnego oraz lepsze wykorzystanie organizacji pozarządowych. Według szacunków Banku Światowego, dla zrealizowania MCR w zakresie dostępu do wody, kraje rozwijające się potrzebowałyby 49 miliardów dolarów rocznie, które do 2015 r. musiałyby zostać zainwestowane w sektorze wody i sieci sanitarnych. Niestety fakt, iż środki finansowe są niewystarczające do zapewnienia odnowy infrastruktury, utrzymania istniejącego wyposażenia i zarządzania nim sprawia, iż pogorszenie usług oraz wyłączenie z PR\ doc 7/12 APP/3916/B/rev

8 nich dużej części ludności jest nieuniknione. W krajach rozwijających się rządom nie udaje się narzucić cen wody, które odpowiadałyby kosztom zaopatrzenia w nią. Diagnoza ta skłoniła rządy do zaangażowania się w liberalizację sektora wody poprzez powierzenie prywatnym przedsiębiorstwom monopolu na rozwój i utrzymanie sieci, jak i powierzenie sprzedaży wody. Większość instytucji finansujących faworyzuje partnerstwa sektora publicznego i prywatnego (PPP) w budowaniu projektów finansowania infrastruktury, których podstawowym modelem jest koncesja na lat. Jeżeli można przywołać przekonujące skutki realizacji PPP, które przejawiają się w ulepszeniu zaopatrzenia sieci wody pitnej oraz sieci sanitarnych, jak i poprzez zwiększenie stopnia przyłączenia do sieci w strefach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, to jednym z głównych zarzutów formułowanych pod adresem tego sposobu gospodarowania jest wzrost cen odczuwany przez odbiorców tych usług. Przeciwnicy PPP w sektorze wody krytykują również brak przejrzystości procesu wyboru koncesjonariuszy. Mimo że dokonano pewnego postępu w dziedzinie konsultacji z zainteresowanymi stronami, rzadko mają one dostęp do wszystkich danych związanych ze sprawą. Temu brakowi przejrzystości towarzyszy niewydolność publicznych organów kontroli, których słabość związana jest z brakami kadrowymi i finansowymi oraz niekiedy z brakiem odpowiedniego prawodawstwa, co jest przyczyną nierówności pomiędzy władzami lokalnymi i międzynarodowymi Ocena działań AKP-UE w dziedzinie wody W czasie Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju UE zapoczątkowała Inicjatywę Wodną Unii Europejskiej w celu przyczynienia się do realizacji MCR, w ramach koncepcji zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi. Kluczowym elementem tej inicjatywy jest wzmocnienie zaangażowania politycznego na rzecz podjęcia działań oraz położenie akcentu na kwestiach związanych z wodą i kanalizacją w kontekście walki z ubóstwem; promowanie najlepszych rozwiązań w gospodarowaniu wodą, ulepszenie koordynacji w sposób, który umożliwi rozbudowanie i wdrożenie środków związanych z wodą, wspieranie współpracy na poziomie regionalnym oraz niższym poprzez wykorzystanie koncepcji zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi i uruchomienie dodatkowego finansowania. Należy podkreślić w tym kontekście szereg dokonań: Dzięki partnerstwom została wzmocniona polityczna wola podjęcia działań, zwłaszcza dzięki partnerstwu z Afrykańską Radą Ministrów ds. Wody. Polityczny dialog pomiędzy Unia Europejską, rządami państw partnerskich oraz zaangażowanymi podmiotami stał się głównym instrumentem Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej. Dialog ten określa możliwości, przeszkody, potrzeby związane z finansowaniem i strategie oraz zapewnia promocję lepszego, globalnego zarządzania w dziedzinie wody. Opracowywana jest sieć Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA-Net). Należy skoordynować działalność badawczą państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Komisji w dziedzinie polityki wodnej oraz nawiązać ściślejsze kontakty z organizacjami oraz działaniami badawczymi w krajach rozwijających się. W ramach Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej opracowuje się projekt wsparcia adresowany do pięciu afrykańskich organizacji utworzonych przy dorzeczach rzek transgranicznych, w związku z którym zmobilizowane zostaną środki w wysokości APP/3916/B/rev 8/12 PR\ doc

9 10 milionów euro w ramach 9. EFR. Przedsięwzięcie to stało się katalizatorem, dzięki któremu utworzona została organizacja dorzecza rzeki Wolty i który przyniesie również wsparcie już istniejącym organizacjom dorzeczy: organizacji rzeki Niger, jeziora Czad, rzeki Orange-Senqu oraz jeziora Wiktoria/Kagera. Niezależnie od tych działań, rozpoznany został szereg niedostatków. Postępy w ramach Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej są powolne, a przekonanie państw członkowskich do udzielenia wystarczającego wsparcia finansowego okazało się trudne. Krytyczna ocena inicjatywy, przeprowadzona przez organizacje WaterAid i Tear Fund (obie brały aktywny udział w inicjatywie) była poświęcona także kwestii braku realnych postępów oraz słabemu zaangażowaniu państw członkowskich Unii Europejskiej oraz wzywała do nasilenia działań oraz wzmocnienia zobowiązania do rozliczenia z inicjatywy. Ponadto w ocenie uznano, że najbardziej obiecującym działaniem na rzecz rozwoju zrealizowanym w ramach Inicjatywy jest ustanowienie Dialogów państw. Fundusz wodny AKP-UE przyniósł konkretną odpowiedź na niektóre cele Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej. Fundusz ten, którego budżet wynosi 500 milionów euro, maja przede wszystkim na celu przyśpieszenie poprawy dostępu do wody pitnej oraz do sieci sanitarnych wśród społeczności znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, poprzez aktywne podjęcie kwestii niedoboru w finansowaniu. Jest to instrument uzupełniający, który nie zastępuje działań prowadzonych w ramach istniejących programów krajowych. Fundusz ten ilustruje zmianę podejścia, traktując priorytetowo raczej współfinansowanie projektów dobrej jakości niż projektów sprzyjających konkurencji. Projekty są wyłącznie współfinansowane. Fundusz Wodny zwiększają ponad dwukrotnie sumę środków dotychczasowo dostępnych w ramach 9. EFR przeznaczonych na wodę i sieci sanitarne. Na fundusz przeznaczona musi zostać suma 500 milionów euro, która wpłynie w dwóch ratach. Do 2010 r., 10 milionów osób powinno dzięki temu uzyskać dostęp do wody pitnej, a 5 milionów - dostęp do podstawowych instalacji sanitarnych. Głównymi zasadami są: dostosowanie (fundusz jest całkowicie skoncentrowany na zapotrzebowaniu w krajach AKP), innowacyjność i elastyczność (które umożliwiają reakcję dostosowaną do potrzeb), podejście zintegrowane (uwrażliwienie na problemy związane z ubóstwem oraz na problematykę równości kobiet i mężczyzn), system zarządzania (rozwój w dziedzinie polityki i zarządzania zasobami wodnymi) oraz podejście otwarte (dla którego charakterystyczne jest zaproszenie do składania propozycji ). Pierwsze zaproszenie do składania propozycji w ramach funduszu doprowadziło do zatwierdzenia i współfinansowania 97 projektów, których całkowity koszt wyniósł 410 milionów euro, z czego 230 milionów pochodziło z budżetu funduszu. Poza projektami związanymi z zaproszeniem do składania propozycji, fundusz udziela wsparcia finansowego szeregowi działań w ramach Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej, takich jak inicjatywa dorzecza Nilu (18 milionów euro) oraz doprowadził do pozyskania 20 milionów euro na rzecz afrykańskiego funduszu wodnego. PR\ doc 9/12 APP/3916/B/rev

10 Fundusz ten nie jest angażowany w żadnym projekcie, w ramach którego stroną wnioskującą jest sektor prywatny. Wprowadzenie Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej umożliwiło zbliżenie do siebie zainteresowanych stron oraz wsparcie dialogu pomiędzy takimi afrykańskimi instytucjami oraz takimi instytucjami, jak Afrykańska Rada Ministrów ds. Wody (AMCOW), Nowe Partnerstwo na rzecz Rozwoju Afryki (NEPAD) i Unia Afrykańska. Szczególna uwaga poświęcana jest zintegrowanemu zarządzaniu zasobami wodnymi (GIRE) oraz dorzeczom transgranicznym. W kwietniu 2004 r. w ramach Inicjatywy Wodnej Unii Europejskiej, poświęconej Afryce, w trakcie uruchamiania części GIRE, powstało międzynarodowe partnerstwo na rzecz dorzecza Nigru. Wola lepszego zarządzania transgranicznymi zasobami wodnymi została skonkretyzowana poprzez uruchomienie projektu dotyczącego wspólnej wizji zasobów wodnych Nigru oraz poprzez utworzenie władz dorzecza. W dziedzinie sieci kanalizacyjnych ludność może brać udział w szkoleniach dzięki takim inicjatywom, jak WASH (woda, higiena i sieci kanalizacyjne), w której bierze udział Afrykańska Rada Ministrów ds. Wody Doświadczenia związane z kontrolą nad zasobami wody w Sahelu Biorąc pod uwagę sytuację Sahelu, kontrola nad zasobami wody zawsze zajmowała tu centralne miejsce. Stały Międzypaństwowy Komitet ds. Kontroli Suszy w Sahelu (ICDCS) opracował w ramach swojej działalności znaczące projekty hydrauliczne dla obszarów wiejskich, prowadził badania podziemnych pokładów wody, realizował hydroklimatyczne działania kontrolne oraz działania związane z wczesnym ostrzeganiem, inicjatywy zmierzające do kontroli zasobów wodnych oraz zmniejszenia narażenia na zmiany klimatu. W połowie lat 90. miał miejsce szeroki proces refleksji nad zmianami, które były w trakcie realizacji, oraz nad perspektywami stojącymi przed Sahelem, zwłaszcza w zakresie przemian środowiska wiejskiego. W tym kontekście została rozpoczęta analiza zmian w rolnictwie. W czerwcu 1997 r. ukazał się dokument podsumowujący tę analizę, zatytułowany Równowaga, wizja, ambicja oraz priorytety dla rolnictwa sahelskiego, w którym podkreśla się naczelną rolę, jaką odgrywać musi kontrola wody w rolnictwie sahelskim w celu zmniejszenia skutków zmian klimatu 1. Wśród realizowanych w ramach ICDCS działań, bezpośrednio lub pośrednio związanych z kontrolą wody, wymienić należy gromadzenie i przetwarzanie przez Regionalne Centrum AGRHYMET informacji agrohydrometeorologicznych niezbędnych do kontroli zasobów wodnych, jak i prowadzenie badań nad możliwością wykorzystania doświadczeń najlepszych praktyk w dziedzinie utrzymania wody i gleby (CES) prowadzonych przez Instytut Sahelu (INSAH). W odpowiedzi na zalecenia Rady Ministrów ICDCS (z grudnia 2002 r.), opracowane zostały dwie znaczące inicjatywy w zakresie kontroli wody w Sahelu: regionalny program wsparcia rozwoju nawadniania na małą skalę w Sahelu (PRADPIS) i regionalny program ds. techniki wywoływania deszczu (APENS). Ponadto ważnym działaniem ICDCS, które powinno być 1 ICDCS. Kontrola nad zasobami wody: priorytet ICDSC w redukowaniu wpływu zmian klimatu na produkcję rolną oraz na trwały rozwój w Sahelu. Wagadugu. APP/3916/B/rev 10/12 PR\ doc

11 kontynuowane, jest wprowadzenie programu zaopatrzenia w wodę pitną ludności w Sahelu za pomocą uproszczonego systemu doprowadzenia wody pitnej (AEPS) z wykorzystaniem fotowoltaicznej energii słonecznej. 3. Działania na rzecz zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi Głównymi wyzwaniami, którym państwa AKP muszą stawiać czoła w zakresie rozwoju zasobów wodnych są : Mobilizacja woli politycznej poprzez wprowadzenie dobrego zarządzania opartego na polityce zrównoważonego zarządzania oraz na zwiększeniu świadomości na temat problemów związanych z wodą, z równoczesnym uwzględnieniem kwestii płci. Utworzenie stabilnego środowiska makroekonomicznego. Polepszenie wiedzy na temat zasobów wodnych. W celu zastosowania w praktyce polityki zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi, główne działania, które powinny być wspierane, to : Wprowadzenie nowych sposobów produkcji i zużycia wody opartych na : - zrównoważonym zintegrowanym zarządzaniu zasobami, uwzględniającym wymiar społeczno-gospodarczy wody, wspierającym rolnictwo ekologiczne oparte na wykorzystaniu lokalnych środków, promującym odpowiednie technologie i udział wszystkich zainteresowanych podmiotów. - preferencyjnym traktowaniu rolnictwa ekologicznego dzięki wprowadzeniu nowych systemów nawadniania, które sprzyjają oszczędności wody, jej odzyskiwaniu i ponownemu wykorzystaniu. Wzmocnienie partnerstwa sektora publicznego i prywatnego poprzez prawdziwy dialog ze społeczeństwem obywatelskim na temat zarządzania zasobami wodnymi. W tworzeniu projektów finansowania infrastruktury wodnej, rozwoju i utrzymania sieci, jak i komercjalizacji wody, należy traktować w sposób uprzywilejowany trójstronne partnerstwo sektora publicznego, prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego. Wprowadzenie nowatorskich instrumentów finansowania, jak np. utworzenie funduszy lokalnych, krajowych, regionalnych i kontynentalnych wspierających politykę wodną oraz istniejące publiczne i prywatne instrumenty finansowania. Utworzenie sprzyjającego otoczenia oraz polityki zarządzania klientami w celu ulepszenia usług i rozwinięcia lokalnej zdolności do powołania i utrzymania sieci doprowadzania wody (komitet zarządzający). Usprawnienie koordynacji polityk wodnych w państwach korzystających z tego samego dorzecza z myślą o zapobieżeniu konfliktom związanym z wodą; skoncentrowanie się na działaniach na rzecz ubogich w celu udostępnienia im usług wodnych bez narzucania dodatkowych kosztów oraz w celu walki z korupcją. Wzięcie pod uwagę roli kobiet w zaopatrzeniu w wodę, gospodarowaniu nią i utrzymaniu zasobów wodnych. Udział oraz uwrażliwienie wszystkich zainteresowanych stron w zakresie zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi z koniecznością uwzględnienia wymiaru problematyki płci. PR\ doc 11/12 APP/3916/B/rev

12 Udzielenie wsparcia lokalnym władzom publicznym we wprowadzaniu w ramach decentralizacji nowatorskich, partycypacyjnych i demokratycznych systemów publicznego zarządzania zasobami wodnymi. Włączenie sieci kanalizacyjnych w systemy obejmujące wodę, rolnictwo i energię w celu zapewnienia ich trwałości z myślą o lokalnej społeczności. Promocja programów edukacyjnych oraz zwiększających świadomość w dziedzinie systemów sanitarnych. APP/3916/B/rev 12/12 PR\ doc

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE. Komisja ds. Społecznych i Środowiska DOKUMENT ROBOCZY. w sprawie wody w krajach rozwijających się

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE. Komisja ds. Społecznych i Środowiska DOKUMENT ROBOCZY. w sprawie wody w krajach rozwijających się WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE Komisja ds. Społecznych i Środowiska 1.6.2006 DOKUMENT ROBOCZY w sprawie wody w krajach rozwijających się Wniosek Eiji-Riitty Korholi, współsprawozdawczyni ze

Bardziej szczegółowo

PROJEKT SPRAWOZDANIA

PROJEKT SPRAWOZDANIA WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE Komisja ds. Społecznych i Ochrony Środowiska 29.8.2006 PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie wody w krajach rozwijających się Współsprawozdawcy: Achille Tapsoba (Burkina

Bardziej szczegółowo

Przyszły Globalny Cel dla Zasobów Wodnych

Przyszły Globalny Cel dla Zasobów Wodnych Przyszły Globalny Cel dla Zasobów Wodnych Krajowe Konsultacje Slide 1 Cele ogólne i działania Konsultacje wodne, będące częścią tematycznych konsultacji, mających na celu osiągniecie Celów Zrównoważonego

Bardziej szczegółowo

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020

Bardziej szczegółowo

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE Komisja Rozwoju Gospodarczego, Finansów i Handlu 20.4.2006 APP 3856/1-16 POPRAWKI 1-16 Projekt sprawozdania (APP 3856/1-16) Nita Deerpalsing (Mauritius) i Nirj

Bardziej szczegółowo

PROJEKT ZALECENIA DLA RADY

PROJEKT ZALECENIA DLA RADY Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia B8-1365/2016 9.12.2016 PROJEKT ZALECENIA DLA RADY zgodnie z art. 134 ust. 1 Regulaminu w sprawie priorytetów UE na 61. sesję Komisji ONZ ds. Statusu

Bardziej szczegółowo

Szczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015

Szczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015 Szczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015 2 3 Cel 1: Wyeliminować ubóstwo we wszystkich jego formach na całym świecie Prawie miliard ludzi żyje za mniej niż 1,25 USD dziennie Głód Brak przychodów Prawo do własności

Bardziej szczegółowo

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE

WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP-UE Komisja Rozwoju Gospodarczego, Finansów i Handlu 14.2.2008 POPRAWKI 1-37 Projekt sprawozdania (APP/100.205/A) Alain Hutchinson i Mohammed Ali (Etiopia) w sprawie

Bardziej szczegółowo

Zrównoważony rozwój wybrane problemy w edukacji

Zrównoważony rozwój wybrane problemy w edukacji Zrównoważony rozwój wybrane problemy w edukacji Prof. UEK dr hab. Edward Molendowski, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Konferencja organizowana w ramach projektu Utworzenie nowych interdyscyplinarnych

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl

Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl październik 2011 Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Pomoc przedakcesyjna począwszy od roku 2000 przyznana

Bardziej szczegółowo

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski 2015/2104(INI) Projekt opinii Anna Záborská (PE564.

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski 2015/2104(INI) Projekt opinii Anna Záborská (PE564. Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Rozwoju 2015/2104(INI) 3.9.2015 POPRAWKI 1-24 Anna Záborská (PE564.990v01-00) Rola UE w ONZ jak lepiej osiągać cele polityki zagranicznej UE (2015/2104(INI)) AM\1071737.doc

Bardziej szczegółowo

13157/16 mb/mk 1 DGG 1A

13157/16 mb/mk 1 DGG 1A Rada Unii Europejskiej Bruksela, 11 października 2016 r. (OR. en) 13157/16 ECOFIN 893 ENV 653 CLIMA 139 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Finansowanie działań w związku ze

Bardziej szczegółowo

9233/19 aga/dh/gt 1 RELEX.1.B LIMITE PL

9233/19 aga/dh/gt 1 RELEX.1.B LIMITE PL Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 czerwca 2019 r. (OR. en) 9233/19 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady LIMITE DEVGEN 104 SUSTDEV 89 ACP 59 RELEX 493 Komitet Stałych Przedstawicieli

Bardziej szczegółowo

Polityka regionalna Unii Europejskiej. mgr Ewa Matejko

Polityka regionalna Unii Europejskiej. mgr Ewa Matejko Polityka regionalna Unii Europejskiej mgr Ewa Matejko Polityka regionalna w UE Dlaczego polityka regionalna? Cele polityki regionalnej Fundusze Strukturalne i Fundusz Spójności Zasady działania funduszy

Bardziej szczegółowo

UMOWA Z KOTONU MIĘDZY UE A AKP

UMOWA Z KOTONU MIĘDZY UE A AKP UMOWA Z KOTONU MIĘDZY UE A AKP GRUPA PAŃSTW AFRYKI, KARAIBÓW I PACYFIKU RADA UNII EUROPEJSKIEJ ACP/21/003/14 ACP-UE 2116/14 Bruksela, 13 czerwca 2014 r. (01.07) (OR. en) WSPÓLNY DOKUMENT AKP UE Dotyczy:

Bardziej szczegółowo

10679/17 krk/hod/mg 1 DG C 1

10679/17 krk/hod/mg 1 DG C 1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 czerwca 2017 r. (OR. en) 10679/17 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 26 czerwca 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 10457/17 Dotyczy: DEVGEN 153 COHAFA

Bardziej szczegółowo

Europejski Fundusz Społeczny

Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest głównym narzędziem finansowym Unii Europejskiej, wspierającym zatrudnienie w państwach członkowskich oraz promującym spójność gospodarczą i społeczną. Wydatki EFS

Bardziej szczegółowo

2. 7 maja 2012 r. Grupa Robocza ds. Krajów AKP osiągnęła porozumienie co do treści załączonego projektu konkluzji Rady.

2. 7 maja 2012 r. Grupa Robocza ds. Krajów AKP osiągnęła porozumienie co do treści załączonego projektu konkluzji Rady. RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 7 maja 2012 r. (10.05) (OR. en) 9587/12 ACP 72 COASI 64 PTOM 13 DEVGEN 122 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Grupa Robocza ds. Krajów AKP Do: Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada

Bardziej szczegółowo

Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności

Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności ci Unii Europejskiej dr hab. Diana Pietruch-Reizes, prof. ŚWSZ w Katowicach IX Krajowe FORUM

Bardziej szczegółowo

15573/17 lo/kt/kkm 1 DG C 1

15573/17 lo/kt/kkm 1 DG C 1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 11 grudnia 2017 r. (OR. en) 15573/17 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 11 grudnia 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 15498/17 Dotyczy: DEVGEN 291 ACP 145

Bardziej szczegółowo

PROJEKT SPRAWOZDANIA

PROJEKT SPRAWOZDANIA ACP-EU JOINT PARLIAMENTARY ASSEMBLY ASSEMBLÉE PARLEMENTAIRE PARITAIRE ACP-UE Komisja Rozwoju Gospodarczego, Finansów i Handlu ACP-UE/101.868/B 19.3.2015 PROJEKT SPRAWOZDANIA dotyczący finansowania w państwach

Bardziej szczegółowo

10392/16 mi/zm 1 DG C 1

10392/16 mi/zm 1 DG C 1 Rada Unii Europejskiej Luksemburg, 20 czerwca 2016 r. (OR. en) 10392/16 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 20 czerwca 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 10339/16 Dotyczy: DEVGEN 139 COHAFA

Bardziej szczegółowo

Wpływ decyzji międzynarodowych na poziom lokalny

Wpływ decyzji międzynarodowych na poziom lokalny Cities act - we must, we can and we will. Wpływ decyzji międzynarodowych na poziom lokalny Leszek Drogosz Urząd Miasta Stołecznego Warszawy Warszawa, 21.11.2012 r. Znaczenie procesu międzynarodowych negocjacji

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY I EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY I EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 7.6.2016 r. COM(2016) 385 final ANNEX 3 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY I EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO w sprawie

Bardziej szczegółowo

12950/17 kt/gt 1 DG B 2B

12950/17 kt/gt 1 DG B 2B Rada Unii Europejskiej Bruksela, 9 października 2017 r. (OR. en) 12950/17 AGRI 530 FAO 41 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 9 października 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 12473/17 Dotyczy:

Bardziej szczegółowo

8361/17 nj/ako/as 1 DGB 2B

8361/17 nj/ako/as 1 DGB 2B Rada Unii Europejskiej Bruksela, 25 kwietnia 2017 r. (OR. en) 8361/17 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 25 kwietnia 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 7783/17 + ADD 1 Dotyczy: FIN 266

Bardziej szczegółowo

Komisja Rozwoju Regionalnego DOKUMENT ROBOCZY

Komisja Rozwoju Regionalnego DOKUMENT ROBOCZY PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Rozwoju Regionalnego 2.3.2010 DOKUMENT ROBOCZY w sprawie realizacji spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej warunek sine qua non globalnej konkurencyjności?

Bardziej szczegółowo

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2019 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2019 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2019 r. (OR. en) 9437/19 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady ATO 56 RECH 271 SAN 256 Komitet Stałych Przedstawicieli (część II)/Rada

Bardziej szczegółowo

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013 SZCZECIN 20 \06 \ 2013 BIOGOSPODARKA Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 BIOGOSPODARKA

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Rozwoju 2009 2008/2135(INI) 11.11.2008 POPRAWKI 1-16 Filip Kaczmarek (PE414.227v01-00) w sprawie umowy o wolnym handlu między UE a Indiami (2008/2135(INI)) AM\752443.doc

Bardziej szczegółowo

Konsultacje społeczne

Konsultacje społeczne Konsultacje społeczne Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 10 maja 2011 r. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego Prezentacja drugiego celu operacyjnego: zwiększenie partycypacji społecznej

Bardziej szczegółowo

Brak wody jest torturą

Brak wody jest torturą Brak wody jest torturą Brak dostępu do wody pitnej nie uśmierca w sposób spektakularny i czytelny dla opinii publicznej jak powodzie, trzęsienia ziemi i wojny. Jego ofiary odchodzą w ciszy są to przede

Bardziej szczegółowo

(Ogłoszenia) POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE KOMISJA EUROPEJSKA

(Ogłoszenia) POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE KOMISJA EUROPEJSKA C 333/12 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 10.12.2010 V (Ogłoszenia) POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE KOMISJA EUROPEJSKA Zaproszenie do składania wniosków EAC/57/10 Program Młodzież w działaniu na lata 2007

Bardziej szczegółowo

Słownik pojęć w zakresie Narodowej Strategii Spójności

Słownik pojęć w zakresie Narodowej Strategii Spójności Słownik pojęć w zakresie Narodowej Strategii Spójności Podstawowe zasady Realizacja strategii rozwojowej będzie opierać się o zasady i wartości, których stosowanie jest niezbędne dla osiągnięcia postawionych

Bardziej szczegółowo

13342/16 ama/krk/zm 1 DG E 1A

13342/16 ama/krk/zm 1 DG E 1A Rada Unii Europejskiej Bruksela, 17 października 2016 r. (OR. en) 13342/16 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 17 października 2016 r. Do: Delegacje ENV 660 CLIMA 140 AGRI 553 IND 213 PROCIV

Bardziej szczegółowo

Podstawowym zadaniem niniejszej strategii jest usystematyzowanie działań w zakresie CSR planowanych na najbliższe lata.

Podstawowym zadaniem niniejszej strategii jest usystematyzowanie działań w zakresie CSR planowanych na najbliższe lata. Strategia Odpowiedzialnego Biznesu biura tłumaczeń KONTEKST na lata 2017-2018 Wprowadzenie Mając w pamięci przemiany ustrojowe i gospodarcze w Polsce po roku 1989 oraz pomoc i inspiracje napływające z

Bardziej szczegółowo

13498/15 ap/mi/bb 1 DG G 3 C

13498/15 ap/mi/bb 1 DG G 3 C Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 października 2015 r. (OR. en) 13498/15 RECH 257 COMPET 482 SOC 625 NOTA Od: Do: Dotyczy: Prezydencja Delegacje Projekt konkluzji Rady w sprawie wzmacniania równości

Bardziej szczegółowo

TYDZIEŃ EDUKACJI GLOBALNEJ

TYDZIEŃ EDUKACJI GLOBALNEJ TYDZIEŃ EDUKACJI GLOBALNEJ Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 w Kozienicach Publiczna Szkoła Podstawowa w Janikowie Publiczna Szkoła Podstawowa w Brzeźnicy Iwona Bitner Odpowiedzmy na wyzwania zmieniającego

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0048/160

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0048/160 7.3.2018 A8-0048/160 160 Ustęp 96 96. zaleca utworzenie wewnętrznego Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji zarządzanego przez Komisję, służącego większemu wspieraniu społeczeństwa obywatelskiego i

Bardziej szczegółowo

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020 ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020 W grudniu 2013 r. Rada Unii Europejskiej formalnie zatwierdziła nowe przepisy i ustawodawstwo dotyczące kolejnej rundy inwestycji

Bardziej szczegółowo

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE. . Dokąd zmierza świat?... eksploatacja Ziemi Musiało upłynąć 100 tysięcy lat byśmy osiągnęli 1 miliard. Następnie 100 lat byśmy to podwoili.

Bardziej szczegółowo

Nowa perspektywa finansowa założenia do nowego okresu programowania.

Nowa perspektywa finansowa założenia do nowego okresu programowania. Nowa perspektywa finansowa 2014-2020 założenia do nowego okresu programowania.. Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Podstawa prawna: - Pakiet

Bardziej szczegółowo

System programowania strategicznego w Polsce

System programowania strategicznego w Polsce System programowania strategicznego w Polsce Dr Piotr Żuber Dyrektor Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, listopad 2007 r. 1 Podstawowe zalety programowania

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 lutego 2017 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 lutego 2017 r. (OR. en) Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 lutego 2017 r. (OR. en) 6626/17 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady LIMITE DEVGEN 27 CLIMA 45 ENER 85 COPS 65 CFSP/PESC 170 ENV

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF 6.12.2018 A8-0409/11 11 Motyw 3 (3) Celem programu powinno być wspieranie projektów łagodzących zmianę klimatu, zrównoważonych pod względem środowiskowym i społecznym oraz, w stosownych przypadkach, działań

Bardziej szczegółowo

10130/10 mik/kt/kd 1 DG C IIB

10130/10 mik/kt/kd 1 DG C IIB RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 26 maja 2010 r. (27.05) (OR. en) 10130/10 TELECOM 58 COMPET 171 RECH 200 NOTA Od: COREPER Do: Rada Nr wniosku Kom.: 9981/10 TELECOM 52 AUDIO 17 COMPET 165 RECH 193 MI 168

Bardziej szczegółowo

Stan prac nad założeniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020

Stan prac nad założeniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Stan prac nad założeniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich WARSZAWA 4 kwietnia 2013 r. Prace nad projektem

Bardziej szczegółowo

LEŚNICTWO W OBLICZU GLOBALNYCH ZMIAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

LEŚNICTWO W OBLICZU GLOBALNYCH ZMIAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO LEŚNICTWO W OBLICZU GLOBALNYCH ZMIAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Prof. Jan Szyszko Minister Środowiska Sękocin Stary, 14 marca 2017 Plan prezentacji Zrównoważona gospodarka leśna Wylesianie problem globalny

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0037/1. Poprawka

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0037/1. Poprawka 13.2.2017 A8-0037/1 1 Ustęp 6 a (nowy) 6a. ostrzega przed malejącym udziałem wynagrodzeń w UE, powiększającą się skalą nierówności wynagrodzeń i dochodów oraz przybierającym na sile zjawiskiem ubóstwa

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0197/1. Poprawka. Thomas Händel w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0197/1. Poprawka. Thomas Händel w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych 6.6.2017 A8-0197/1 1 Motyw H H. mając na uwadze, że coraz większa indywidualna odpowiedzialność za decyzje dotyczące oszczędzania wiążąca się z różnymi zagrożeniami oznacza również, że poszczególne osoby

Bardziej szczegółowo

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji 2 Plan prezentacji 1. Kontekst transformacji niskoemisyjnej 2. Przykładowe wyzwania

Bardziej szczegółowo

JAKA JEST I JAKA POWINNA BYĆ WIELKOŚĆ POLSKIEJ POMOCY?

JAKA JEST I JAKA POWINNA BYĆ WIELKOŚĆ POLSKIEJ POMOCY? JAKA JEST I JAKA POWINNA BYĆ WIELKOŚĆ POLSKIEJ POMOCY? Najnowszy raport OECD z przeglądu polskiej współpracy rozwojowej (2017), s. 19: Wielkość Oficjalnej Pomocy Rozwojowej [Polski] jako odsetek dochodu

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/160. Poprawka 160 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato w imieniu grupy EFDD

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/160. Poprawka 160 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato w imieniu grupy EFDD 6.3.2019 A8-0079/160 160 Motyw 2 (2) W orędziu o stanie Unii z dnia 14 września 2016 r. podkreślono potrzebę inwestowania w młodzież i ogłoszono utworzenie Europejskiego Korpusu Solidarności ( programu

Bardziej szczegółowo

Zalecenie ZALECENIE RADY. w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r.

Zalecenie ZALECENIE RADY. w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.5.2015 r. COM(2015) 255 final Zalecenie ZALECENIE RADY w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów

KONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów KONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów Panel W zgodzie z naturą i kulturą czyli jak skutecznie wspierać rozwój infrastruktury na wsi? Warszawa, 28 października 2010

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0060/19. Poprawka. Raymond Finch w imieniu grupy EFDD

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0060/19. Poprawka. Raymond Finch w imieniu grupy EFDD 10.3.2017 A8-0060/19 19 Ustęp 1 1. z zadowoleniem przyjmuje ważną rolę, jaką budżet UE odgrywa w zapewnianiu konkretnych reakcji na wyzwania, przed jakimi stoi Unia Europejska; podkreśla, że godne i stabilne

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0239/13. Poprawka. Peter Liese w imieniu grupy PPE

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0239/13. Poprawka. Peter Liese w imieniu grupy PPE 3.7.2017 A8-0239/13 13 Ustęp 14 14. zaznacza, że dominujące obecnie rolnictwo przemysłowe w UE uniemożliwi osiągnięcie celu zrównoważonego rozwoju nr 2 w sprawie zrównoważonego rolnictwa oraz celów dotyczących

Bardziej szczegółowo

***I PROJEKT SPRAWOZDANIA

***I PROJEKT SPRAWOZDANIA PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności 11.10.2013 2013/0130(COD) ***I PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Potencjał przyszłego rozwoju Morza Bałtyckiego z uwzględnieniem wsparcia unijnego dla inwestycji środowiskowych w Polsce

Potencjał przyszłego rozwoju Morza Bałtyckiego z uwzględnieniem wsparcia unijnego dla inwestycji środowiskowych w Polsce Potencjał przyszłego rozwoju Morza Bałtyckiego z uwzględnieniem wsparcia unijnego dla inwestycji środowiskowych w Polsce Warszawa, 28 października 2013r. Jan Mikołaj Dzięciołowski, DG REGIO 1. Wnioski

Bardziej szczegółowo

Perspektywy rozwoju technologii fotowoltaicznej

Perspektywy rozwoju technologii fotowoltaicznej Perspektywy rozwoju technologii fotowoltaicznej Sprawozdanie KOMITETU DORADCZEGO DS. BADAŃ NAD TECHNOLOGIĄ FOTOWOLTAICZNĄ (PHOTOVOLTAIC TECHNOLOGY RESEARCH ADVISORY COUNCIL, PV-TRAC). PRZEDMOWA Urządzenia

Bardziej szczegółowo

Zalecenie nr 197 dotyczące struktur promujących bezpieczeństwo i higienę pracy

Zalecenie nr 197 dotyczące struktur promujących bezpieczeństwo i higienę pracy Zalecenie nr 197 dotyczące struktur promujących bezpieczeństwo i higienę pracy Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura

Bardziej szczegółowo

POLITYKA EKOINNOWACYJNA UNII EUROPEJSKIEJ

POLITYKA EKOINNOWACYJNA UNII EUROPEJSKIEJ POLITYKA EKOINNOWACYJNA UNII EUROPEJSKIEJ Katowice, dnia 17 maja 2012 rok Wyzwaniem w zakresie innowacji w obecnym stuleciu będzie wydłużenie okresu wykorzystywania zasobów osiąganie więcej mniejszym kosztem

Bardziej szczegółowo

PROJEKT SPRAWOZDANIA

PROJEKT SPRAWOZDANIA WSPÓLNE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE AKP UE Komisja ds. Społecznych i Środowiska 6.08.2014 PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie społecznych i gospodarczych skutków niewłaściwego odżywiania w krajach AKP Współsprawozdawcy:

Bardziej szczegółowo

14839/16 mkk/as 1 DGC 1

14839/16 mkk/as 1 DGC 1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 listopada 2016 r. (OR. en) 14839/16 WYNIK PRAC Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Nr poprz. dok.: 14336/16 Dotyczy: Energia i rozwój Konkluzje Rady (28 listopada

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Kultury i Edukacji 2009 7.3.2008 DOKUMENT ROBOCZY w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej program działań na rzecz poprawy

Bardziej szczegółowo

Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi?

Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi? Prezentacja Ośrodka Informacji ONZ Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi? Slajd 1: strona tytułowa Slajd 2: Cele Zrównoważonego Rozwoju Trochę historii: Cofnijmy się do roku 2000,

Bardziej szczegółowo

9635/17 ds/ppa/mak 1 DGE 1C

9635/17 ds/ppa/mak 1 DGE 1C Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 maja 2017 r. (OR. en) 9635/17 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 24 maja 2017 r. Do: Nr poprz. dok.: Dotyczy: Delegacje CULT 76 RELEX 457 DEVGEN 118 COMPET

Bardziej szczegółowo

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014 2020

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014 2020 ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014 2020 W grudniu 2013 r. Rada Unii Europejskiej formalnie przyjęła nowe zasady i przepisy dotyczące

Bardziej szczegółowo

TEKSTY PRZYJĘTE. Działania następcze i stan obecny w związku z programem działań do roku 2030 i celami zrównoważonego rozwoju

TEKSTY PRZYJĘTE. Działania następcze i stan obecny w związku z programem działań do roku 2030 i celami zrównoważonego rozwoju Parlament Europejski 2014-2019 TEKSTY PRZYJĘTE P8_TA(2016)0224 Działania następcze i stan obecny w związku z programem działań do roku 2030 i celami zrównoważonego rozwoju Rezolucja Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020 BIBLIOTEKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Agnieszka Pogorzelska ekspert ds. funduszy europejskich w Centralnym Punkcie Informacyjnym Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020 Strona 2 Spis treści

Bardziej szczegółowo

Joanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Joanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Joanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 1 22 grudnia 2014 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, przyjęta przez Radę

Bardziej szczegółowo

9291/17 ama/mw/mg 1 DG B 1C - DG G 1A

9291/17 ama/mw/mg 1 DG B 1C - DG G 1A Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 czerwca 2017 r. (OR. en) 9291/17 NOTA Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada ECOFIN 397 UEM 146 SOC 377 EM 291 COMPET 394 ENV 493

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata

Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata 2008-2013 Wąbrzeźno, wrzesień 2008 -2- Spis treści Wstęp Rozdział 1. Nawiązanie

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 września 2016 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 września 2016 r. (OR. en) Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 września 2016 r. (OR. en) 11559/1/16 REV 1 LIMITE PUBLIC ENV 514 CLIMA 96 AGRI 439 IND 171 PROCIV 55 RELEX 675 MED 30 DEVGEN 179 NOTA Od: Do: Dotyczy: Sekretariat

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie nt. planu działań KE w zakresie energii do roku 2050: bezpieczny, konkurencyjny i niskoemisyjny sektor energetyczny

Sprawozdanie nt. planu działań KE w zakresie energii do roku 2050: bezpieczny, konkurencyjny i niskoemisyjny sektor energetyczny Bruksela, dnia 16 grudnia 2011 r. Sprawozdanie nr 111/2011 Sprawozdanie nt. planu działań KE w zakresie energii do roku 2050: bezpieczny, konkurencyjny i niskoemisyjny sektor energetyczny Bruksela, dnia

Bardziej szczegółowo

Wspólny wniosek DECYZJA RADY

Wspólny wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA WYSOKI PRZEDSTAWICIEL UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Bruksela, dnia 15.2.2017 r. JOIN(2017) 7 final 2017/0031 (NLE) Wspólny wniosek DECYZJA RADY w sprawie stanowiska,

Bardziej szczegółowo

Działania Rządu na rzecz CSR w Polsce. Zespół do spraw Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw

Działania Rządu na rzecz CSR w Polsce. Zespół do spraw Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw Działania Rządu na rzecz CSR w Polsce 2 Trendy yglobalne Globalizacja Zmiany demograficzne Zmiany klimatu WYZWANIE: Konieczność budowania trwałych podstaw wzrostu umożliwiających realizację aspiracji rozwojowych

Bardziej szczegółowo

14399/5/08 REV 5 (pl) ppa/zm 1 DG I - 2B LIMITE PL

14399/5/08 REV 5 (pl) ppa/zm 1 DG I - 2B LIMITE PL 14399/5/08 REV 5 (pl) ppa/zm 1 DG I - 2B LIMITE PL Konkluzje Rady na temat architektury: udział kultury w zrównoważonym rozwoju RADA UNII EUROPEJSKIEJ, 1. POWOŁUJĄC SIĘ na Traktat ustanawiający Wspólnotę

Bardziej szczegółowo

22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach

22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach 22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach 22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. Święto to ma na celu uświadomienie nam, jak wielką rolę

Bardziej szczegółowo

7495/17 mo/mf 1 DGG 1A

7495/17 mo/mf 1 DGG 1A Rada Unii Europejskiej Bruksela, 21 marca 2017 r. (OR. en) 7495/17 ECOFIN 223 ENV 276 CLIMA 67 FIN 205 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Sprawozdanie specjalne nr 31 Europejskiego

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 12.3.2013 COM(2013) 144 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Inicjatywa na rzecz

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 kwietnia 2017 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 kwietnia 2017 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 kwietnia 2017 r. (OR. en) 7935/17 CULT 34 RELEX 290 DEVGEN 54 COMPET 236 ENFOCUSTOM 92 EDUC 131 COHOM 46 NOTA Od: Do: Nr poprz. dok.: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady

Bardziej szczegółowo

MEMORANDUM OF UNDERSTANDING

MEMORANDUM OF UNDERSTANDING MEMORANDUM OF UNDERSTANDING 1 Przewodniczący Rady Unii Europejskiej oraz Szwajcarska Rada Federalna, Uwzględniając bliskie stosunki między Unią Europejską a Szwajcarią, oparte na licznych umowach sektorowych,

Bardziej szczegółowo

9131/19 dh/mg 1 RELEX.1.B

9131/19 dh/mg 1 RELEX.1.B Rada Unii Europejskiej Bruksela, 16 maja 2019 r. (OR. en) 9131/19 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 16 maja 2019 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 8313/19 Dotyczy: DEVGEN 100 SUSTDEV 82 ACP

Bardziej szczegółowo

środa z Funduszami dla

środa z Funduszami dla 1 2 środa z Funduszami dla 3 Wprowadzenie do funduszy europejskich na lata 2014-2020 dokumenty na poziomie unijnym Europa 2020 Pakiet Rozporządzeń Wspólne Ramy strategiczne 4 dokumenty na poziomie krajowym

Bardziej szczegółowo

Krajowa Sieć 'j Obszarów Wiejskich. ,Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Krajowa Sieć 'j Obszarów Wiejskich. ,Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Krajowa Sieć 'j Obszarów Wiejskich,Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Zał. nr 8 do Wytycznej Numer (nadany po wprowadzeniu do rejestru)

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0258/36. Poprawka. Peter Liese w imieniu grupy PPE

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0258/36. Poprawka. Peter Liese w imieniu grupy PPE 8.9.2017 A8-0258/36 36 Artykuł 1 akapit 1 punkt -1 a (new) Dyrektywa 2003/87/WE Artykuł 3 d ustęp 2 Tekst obowiązujący 2. Od dnia 1 stycznia 2013 r. odsetek przydziałów rozdzielany w drodze sprzedaży aukcyjnej

Bardziej szczegółowo

Inicjatywy Wspólnotowe

Inicjatywy Wspólnotowe Inicjatywy Wspólnotowe INTERREG III Podstawowe informacje i dokumenty AUTOR: DOMINIKA RARÓG-OŚLIŹLOK 1.06.2004 Opracowano na podstawie informacji z Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach, MGPiPS oraz stron

Bardziej szczegółowo

GEOGRAFIA. III etap edukacyjny. 10. Wybrane regiony świata. Relacje: kultura-przyroda-gospodarka. Uczeń:

GEOGRAFIA. III etap edukacyjny. 10. Wybrane regiony świata. Relacje: kultura-przyroda-gospodarka. Uczeń: GEOGRAFIA III etap edukacyjny 10. Wybrane regiony świata. Relacje: kultura-przyroda-gospodarka. Uczeń: 10.3. analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludnościowego i urbanizacji w Chinach; wyjaśnia

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK DOTYCZĄCY PROJEKTU REZOLUCJI

WNIOSEK DOTYCZĄCY PROJEKTU REZOLUCJI PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 17.9.2014 B8-0000/2014 WNIOSEK DOTYCZĄCY PROJEKTU REZOLUCJI złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B8 0000/2014 zgodnie z art.

Bardziej szczegółowo

SZANSE NA WSPÓŁPRACĘ TRANSGRANICZNĄ PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ LITWA-POLSKA 2014-2020

SZANSE NA WSPÓŁPRACĘ TRANSGRANICZNĄ PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ LITWA-POLSKA 2014-2020 SZANSE NA WSPÓŁPRACĘ TRANSGRANICZNĄ PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ LITWA-POLSKA 2014-2020 Program współpracy Interreg V-A Litwa-Polska jest kontynuacją współpracy rozpoczętej wraz z Programem Współpracy

Bardziej szczegółowo

DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW. Towarzyszący dokumentowi: wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW. Towarzyszący dokumentowi: wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.9.2017 r. SWD(2017) 501 final DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW Towarzyszący dokumentowi: wniosek dotyczący ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Bardziej szczegółowo

zwiększenie potencjału rozwojowego terenów wiejskich, poprzez odwoływanie się do inicjatyw lokalnych, promowanie w dziedzinie lokalnego rozwoju oraz

zwiększenie potencjału rozwojowego terenów wiejskich, poprzez odwoływanie się do inicjatyw lokalnych, promowanie w dziedzinie lokalnego rozwoju oraz INICJAT YWA LEADER INICJATYWA LEADER 1. HISTORIA LEADERA. Od wielu lat działania Unii Europejskiej oraz jej poszczególnych członków koncentrują się na wspieraniu wielofunkcyjnego rozwoju rolnictwa i wsi.

Bardziej szczegółowo

inwestowanie w działania na rzecz klimatu inwestowanie w program LIFE

inwestowanie w działania na rzecz klimatu inwestowanie w program LIFE inwestowanie w działania na rzecz klimatu inwestowanie w program LIFE PRZEGLĄD NOWEGO PODPROGRAMU LIFE DOTYCZĄCEGO DZIAŁAŃ NA RZECZ KLIMATU NA LATA 2014 2020 Czym jest nowy podprogram LIFE dotyczący działań

Bardziej szczegółowo

Polityka spójności UE na lata 2014 2020

Polityka spójności UE na lata 2014 2020 UE na lata 2014 2020 Propozycje Komisji Europejskiej Unii Europejskiej Struktura prezentacji 1. Jakie konsekwencje będzie miała polityka spójności UE? 2. Dlaczego Komisja proponuje zmiany w latach 2014

Bardziej szczegółowo

Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004

Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004 KSZTAŁTOWANIE I REALIZACJA POLITYKI ENERGETYCZNEJ NA POZIOMIE WOJEWÓDZTWA STAN OBECNY, PRIORYTETY NA PRZYSZŁOŚĆ W KONTEKŚCIE PROWADZONEJ AKTUALIZACJI STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA. Wydział Programowania

Bardziej szczegółowo

12515/11 PAW/akr DG K 1

12515/11 PAW/akr DG K 1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 13 lipca 2011 r. (OR. fr) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2011/0178 (NLE) 12515/11 ACP 163 COAFR 224 PESC 907 RELEX 751 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy:

Bardziej szczegółowo