Perspektywy polskiego sektora elektroenergetycznego Krzysztof Ćwikła

Transkrypt

1 Perspektywy polskiego sektora elektroenergetycznego Krzysztof Ćwikła

2 Baza wytwórcza - podstawowe dane Moce w systemie 2006 r. [w MW] 2007 r. [w MW] 2007/2006 r. [w %] ektor wytwórczy się starzeje co owocuje wzrostem mocy jednostek wytwórczych będących w postojach awaryjnych (o 37,5%), Większość jednostek wytwórczych została wprowadzona do uŝytkowania w latach 70-tych. zacuje się, Ŝe w celu utrzymania zdolności funkcjonowania systemu w nadchodzących latach konieczne jest oddawanie do eksploatacji ok MWe rocznie. Moc osiągalna ObciąŜenie Rezerwy Remonty kapitalne i średnie Remonty awaryjne Pozostałe ubytki ,7 100,3 93,1 117,8 137,5 87 Produkcja energii elektrycznej Źródło: UR , , elektrownie zawodowe - w.k.; truktura produkcji Źródło: analiza własna 11172, , Produkcja Bilans handlowy-saldo 5358,1 el. niezaleŝne; 961 el. przemysłowe; el. zawodowe - el.zawodowe - wodne; biomasa; el.zawodowe - gaz; el.zawodowe - w.b.;

3 nergy mix stan obecny i perspektywy Dywersyfikacja paliw pierwotnych wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej oraz zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii w ęgiel; 94,5% węgiel; 86,2% pozostałe OZ; 0,60% elektrow nie w odne; 2,4% gaz; 2,0% w spółspalanie; 0,5% pozostałe oze; 3,6% wodne; 0,9% wspólspalanie; 3,1% gaz ; 6,1% Produkcja 2006 r. TWh 2020 r. TWh Dynamika Węgiel 153,8 195,2 127% Gaz 3,22 13,8 428% Wodne 2,03 2,11 103% Współspalanie 0,8 7,11 888% Pozostałe OZ 0,96 8,13 846% Źródło: analiza własna

4 uropejska polityka klimatyczna dalsze zaostrzanie wymogów ekologicznych Pakiet energetyczny 3 x 20 Redukcja emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20 % w odniesieniu do poziomu z 1990 r.; Osiągnięcie 20 % udziału energii odnawialnej w całkowitym zuŝyciu energii; Zmniejszenie zuŝycie energii pierwotnej o 20 % w stosunku do poziomu zuŝycia bez działań oszczędnościowych. Dyrektywa CP w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z duŝych źródeł spalania Regulacja standardów emisji O2 i Ox; Przekroczenie przyznanych limitów w energetyce zawodowej pomimo olbrzymich nakładów inwestycyjnych na budowę instalacji odsiarczania; Prognozowany wzrost produkcji = problemy z limitami emisji Ox; Dyrektywa obowiązuje od stycznia 2008, a K pracuje juŝ nad rewizją zaostrzającą drastycznie wymagania dla energetyki

5 Wpływ limitów CO2 i energii odnawialnej na cenę energii 16 Wymagany udział energii odnawialnej 15 nergia odnawialna Polska zobowiązana jest do zwiększenia udziału energii odnawialnej w ogólnym zuŝyciu energii do 15 % w 2020 roku W najbliŝszych latach naleŝy spodziewać się wzrostu produkcji energii ze źródeł odnawialnych w Polsce Biorąc pod uwagę fakt wyŝszej ceny tej energii wzrost cen energii jest nieunikniony imity CO2 % ,5 2, r. ktualny cel 2010 r. Propozycja K 2020 r. emisja pułap Prognoza emisji CO2 zacuje się, Ŝe w przypadku utrzymania limitu dla Polski w wielkości 208,5 mln ton energetyka zawodowa dysponować będzie uprawnieniami na jakieś 75-80% wymaganej produkcji. PowyŜszy szacunek dotyczy roku 2008, w następnych latach niedobór uprawnień będzie się pogłębiał Realizowanie produkcji na dokupionych uprawnieniach znacząco podniesie cenę energii misja CO2 [t] ata

6 Zapotrzebowanie i produkcja energii elektrycznej zapotrzebowanie MWe Inwestycje! Moc dostępna 2009? lata Polska gospodarka dynamicznie się rozwija, w ciągu ostatnich 10 lat rozwijała się mniej więcej 2 razy szybciej niŝśrednia dla krajów Unii uropejskiej Przewiduje się utrzymanie wzrostu zapotrzebowania na energie elektryczną w wysokości ok. 3% rocznie w najbliŝszych latach Konieczna rozbudowa mocy wytwórczych, nakłady na ochronęśrodowiska, zwiększenie udziału energii odnawialnej, ograniczenie emisji CO2

7 ZuŜycie, ceny energii tatystyczny Polak zuŝywa rocznie ok. 3,7 tys. kwh energii elektrycznej, podczas gdy przeciętny mieszkaniec U15 prawie dwa razy więcej, bo ponad 8,5 tys. kwh, Ceny energii elektrycznej w Polsce przez szereg lat kształtowały się na poziomie znacznie niŝszym od średnich cen w Unii uropejskiej, Rok 2007 był ostatnim rokiem niskich i stabilnych cen energii, Przedstawiciele firm energetycznych zgodnie zapowiadają na rok 2008 dość znaczące podwyŝki cen energii. Przewiduje się, Ŝe ceny energii w najbliŝszym czasie wzrosną co najmniej o proc., a w przeciągu kilku najbliŝszych 2-3 lat mogą wzrosnąć nawet o proc. 9 Ceny energii w uropie t yś. k W h ,5 3,7 Polska U 15 ZuŜycie energii na mieszkańca

8 ieć przesyłowa i dystrybucyjna ZR C PC RC DU ZY D K GD GB O Russia MO K ithuania iedostateczny rozwój linii 400 kv jest krytyczny ze względu na prawidłowe funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego VI German y HG G KR MO GO MIK R CPC Czech Republic ZUK PO CR W1 BO P G K ZBK P 220 kv 400 kv 750 kv Under construction PK CZ PP W D BY O DB J D GR KD R P KO D O B O WI MO T TR B I T ROK GR W HC WR P RO B U ZG J PD B G K JD I Z Z G KTJM H KOP BIR KO BYC TC PR CZ BU M T Z I P PI O KHK I B J P U W K O O D KI C M MO KP R K WT RPI K D K T RO lovakia T O MI O Z P W O T KO CH C Z PU M D T RZ BG KR M C I W B BI RO Ś R Y CH R MK Z R M DO B CH Ukraine Belarus Obecnie najbardziej obciąŝone są linie 220 kv iedostateczna zdolność przesyłowa sieci jest ograniczeniem dla całego systemu elektroenergetycznego, dodatkowo ogranicza wolny przepływ energii pomiędzy uczestnikami rynku Potrzebne są ogromne inwestycje związane z modernizacją i rozbudową sieci przesyłowych i dystrybucyjnych Przykładowo planowane jest wybudowanie ok. powstanie ok. 5-7GW elektrowni wiatrowych

9 Polski rynek energii Rynek energii Rynek kontraktowy Kontrakty dwustronne pomiędzy wytwórcami energii a firmami handlującymi energią oraz Klientami finalnymi Rynek giełdowy Handel na giełdzie energii - Towarowa Giełda nergii.. Rynek bilansujący Bilansowanie róŝnic pomiędzy transakcjami zawartymi między uczestnikami rynku, a rzeczywistym zapotrzebowaniem na energię elektryczną Platformy internetowe: Kantor nergii Platforma Obrotu nergią lektryczną PO inne Giełda nergii, po problemach z płynnością występujących w pierwszych latach jej działania, powoli zaczyna zwiększać wolumen obrotów Zmiany zachodzące obecnie na polskim rynku energii zapowiadają zwiększenie się liczby graczy rynkowych.

10 ystemy wsparcia Obrót energią - Przychody przedaŝ energii (obrót energia czarną ) Przychody ze sprzedaŝy praw majątkowych - certyfikaty Przychody ze sprzedaŝy energii Instrumenty pochodne Przykład: = 375 zł/mwh OZ Zielone Przedsiębiorstwa wytwórcze i/lub obrotu, sprzedające energie do odbiorców kocowych % ,7% ,4% Czerwone Kogeneracja śółte (gaz) Przedsiębiorstwa wytwórcze i/lub obrotu, sprzedające energie do odbiorców kocowych % ,6% ,3% ,2% ,2% ,7% ,9% ,1% ,3% ,5% Czarna + certyfikat zielony uma energii elektrycznej = liczba umorzonych certyfikatów + energia pokryta opłata zastępczą Cena - ok. 240 zł/mwh Cena - ok. 18 zł/mwh Cena - ok. 117 zł/mwh

11 Podsumowanie» Wzrost gospodarczy będzie powodował wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce» Pomimo zwiększania efektywności energetycznej wzrostu tego raczej nie da się uniknąć ze względu na obecne uwarunkowania dotyczące jednostkowego zuŝycia energii (małe zuŝycie na mieszkańca w porównaniu do rozwiniętych krajów europejskich)» Kluczowym czynnikiem kształtującym rynek i ceny będzie uropejska polityka klimatyczna» Znaczny wzrost cen energii w Polsce jest nieunikniony i będzie się on odbywał w dość szybkim tempie» W przeciągu kilku najbliŝszych lat ceny energii prawdopodobnie wzrosną o kilkadziesiąt procent. ajwiększy wpływ na to będą miały: niskie limity emisji dwutlenku węgla, wzrost kosztów zakupu węgla, obowiązek korzystania z droŝszej "zielonej" energii konieczna rozbudowa bazy wytwórczej konieczna rozbudowa infrastruktury sieciowej» Od roku 2013, kiedy energetyka będzie musiała kupować wszystkie uprawnienia do emisji dwutlenku węgla ceny energii mogę wzrosnąć nawet o ponad 100%