PROBLEMY MODELOWANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW OKRĘTOWYCH MODELING THE EMISSION OF TOXIC COMPOUNDS IN MARINE ENGINE EXHAUST GAS

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PROBLEMY MODELOWANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW OKRĘTOWYCH MODELING THE EMISSION OF TOXIC COMPOUNDS IN MARINE ENGINE EXHAUST GAS"

Transkrypt

1 TOMASZ KNIAZIEWICZ, LESZEK PIASECZNY PROBLEMY MODELOWANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW OKRĘTOWYCH MODELING THE EMISSION OF TOXIC COMPOUNDS IN MARINE ENGINE EXHAUST GAS Streszczenie Abstract W celu określenia udziału jednostek pływających w zanieczyszczeniu środowiska oraz przeciwdziałania szkodliwym wpływom związków toksycznych zawartych w spalinach silników okrętowych konieczna jest znajomość wartości emisji tych związków z poszczególnych jednostek. Jest to możliwe przy znajomości parametrów ruchu jednostki, wartości stężeń poszczególnych związków dla tych parametrów oraz warunków atmosferycznych. W artykule przedstawiono problemy dotyczące modelowania emisji związków toksycznych w spalinach silników głównych jednostek pływających. Słowa kluczowe: modelowanie, emisja, związki toksyczne, silniki okrętowe In order to determine the contribution of vessels to environmental pollution and counteract the harmful effects of toxic compounds in marine engine exhaust gases, it is necessary to know the emission values of these compounds for particular vessels. This is possible with the knowledge of their movement parameters, values of concentration of particular compounds for those parameters and also atmospheric conditions. The report presents problems of modelling the toxic compounds emission in main marine engines exhaust gases. Keywords: modelling, emission, toxic compounds, marine Diesel engine Dr inż. Tomasz Kniaziewicz, prof. dr hab. inż. Leszek Piaseczny, Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Okrętów, Wydział Mechaniczno-Elektryczny, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni.

2 8 1. Wstęp Emisja E oraz stężenie (najczęściej masowe) zanieczyszczenia rozproszonego w powietrzu atmosferycznym (imisja I) w obszarach zurbanizowanych jest przedmiotem intensywnych prac badawczych prowadzonych w wielu ośrodkach naukowych w kraju i za granicą. Zależność pomiędzy emisją związków szkodliwych w spalinach a ich imisją można zapisać następująco [1] I(t) = ℵ[E(t)] (1) gdzie ℵ oznacza pewien operator matematyczny (np. funkcjonał). Natężenie emisji E będącej funkcją czasu m t (t) z określonego źródła względem czasu t dmt ( t) E ( t) = (2) dt gdzie m t to masa danego związku szkodliwego. Emisja drogowa jest definiowana [1] jako pochodna emisji, będącej funkcją drogi m s (s) ze źródła, jakim jest jednostka pływająca, względem drogi s przez nią przebywanej dms ( s) bs = (3) ds Na podstawie równania (3) można zapisać, że emisja na drodze S wyniesie a w czasie T S ms ( S) = bs ( s) ds (4) T t t ) m ( T ) = b ( t) v( t dt (5) gdzie v(t) to prędkość jednostki pływającej. Emisję drogową można zapisać jako funkcjonał przebiegów wielkości określających stan pracy silnika spalinowego, tzn. momentu obrotowego M o, prędkości obrotowej n oraz wektorów opisujących stan cieplny silnika R(t), warunki otoczenia G(t), np. temperaturę otoczenia, ciśnienie, wilgotność powietrza i zmienne opory pływania jednostki O(t) (opór okrętu na wodzie płytkiej, opór okrętu podczas ruchu w kanale, opór powietrza i wpływ falowania) b t = [M o (t), n(t), R(t), G(t), O(t)] (6)

3 gdzie to operator przekształcający moment obrotowy i prędkość obrotową oraz wektory stanu cieplnego silnika, oporów ruchu i warunków otoczenia w średnią emisję drogową z jednostki pływającej. Prowadzone obecnie badania dotyczące zanieczyszczania atmosfery spowodowanej emisją związków szkodliwych z silników trakcyjnych dotyczą przede wszystkim silników pojazdów [1, 2] oraz silników lotniczych [3]. Stanowią one bardzo duży wkład w rozwój modelowania imisji związków szkodliwych z silników spalinowych, jednak ze względu na odmienność zarówno warunków topograficznych, hydrometeorologicznych, jak i specyfikę eksploatacji jednostek pływających ich zastosowanie do oceny imisji w obszarach nadmorskich jest bardzo ograniczone Czynniki determinujące emisję spalin Przedmiotem bilansowania emisji zanieczyszczeń zawartych w spalinach silników napędzających pojazdy i jednostki pływające są procesy emisji globalnej, uśrednione w dostatecznie długim czasie [4]. Czas ten określany jest przede wszystkim skutecznością uśredniania zmiennych warunków eksploatacji obiektów. Główne czynniki, które determinują emisję globalną substancji zawartych w spalinach silników okrętowych można sklasyfikować następująco: struktura jednostek pływających (ze względu na wielkość i przeznaczenie jednostek pływających), wielkość i rodzaj silnika, liczba poszczególnych rodzajów silników na jednostce pływającej (silników głównych i pomocniczych) oraz ze względu na stan techniczny jednostki pływającej uwzględniający rozwiązania techniczne oraz stan kadłuba i zużycie elementów układów napędowych jednostki oraz ich liczność, intensywność eksploatacji jednostek pływających, model ruchu jednostek pływających, warunki otoczenia: warunki atmosferyczne (falowanie, silne wiatry, oblodzenie), akweny pływania (porty, cieśniny, kanały i inne obszary niebezpieczne i trudne nawigacyjnie oraz wody otwarte), pływanie w lodach, właściwości ekonomiczne jednostek pływających ze względu na eksploatacyjne zużycie paliwa, właściwości ekologiczne silników stosowanych na jednostkach pływających, właściwości paliw (m.in. ze względu na rodzaj paliwa, skład i zawartość zanieczyszczeń). Struktura jednostek pływających odgrywa szczególną rolę w modelach emisji globalnej. Stopień rozbudowy struktury determinuje, z jednej strony, dokładność modelowania emisji globalnej, z drugiej możliwość skutecznego użytkowania modeli z powodu problemów z dostarczeniem wiarygodnych danych o liczności jednostek pływających i intensywności ich eksploatacji. To drugie ograniczenie stanowi najpoważniejsze kryterium przyjmowania struktury jednostek pływających. W strukturze tej do celów modelowania emisji globalnej celowe jest uwzględnienie następujących czynników: 1) przeznaczenie jednostek pływających, 2) umowna wielkość jednostki pływającej lub silnika, 3) rodzaju zastosowanego układu napędowego, 4) liczba silników i urządzeń wytwarzających spaliny,

4 82 5) poziom techniczny jednostki pływającej ze względu na właściwości ekologiczne. Jako kryterium przydatności modeli emisji można przyjąć międzynarodowe przepisy ochrony środowiska morskiego, np. Konwencje MARPOL 73/78. W tej kategorii możemy wyróżnić jednostki pływające, na których zastosowano nowoczesne silniki ekologiczne (silniki typu flex z rozbudowanym, komputerowym układem sterowania wtryskiem paliwa oraz pracą układu wymiany ładunku), układy oczyszczania spalin poprzez np. zastosowanie selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) oraz jednostki, na których nie zastosowano rozwiązań proekologicznych. Liczność jednostek pływających oraz intensywność ich eksploatacji są wielkościami ekstensywnymi w modelach emisji globalnej. Pod pojęciem intensywności eksploatacji jednostek pływających w modelach emisji globalnej rozumie się liczbę i długość tras przebytych przez jednostki pływające w okresie bilansowania emisji. Problem długości tras przebytych przez jednostkę pływającą jest problemem o wiele bardziej złożonym niż długość dróg przebytych przez pojazdy (tzw. przebiegów pojazdów). Wynika on z faktu, że część jednostek pływających, takich jak holowniki, trawlery, trałowce czy jednostki patrolowe mają często dość długie całkowite drogi przebyte, jednak ich rzeczywista pokonywana odległość jest nieznaczna. W tym przypadku emisja globalna z jednostki pływającej przez dłuższy czas po małej powierzchni akwenu morskiego powinna być odniesiona do jednostki pola powierzchni obszaru pływania. Problem ten ma szczególne znaczenie na terenie portów i obszarów zurbanizowanych. 3. Problemy modelowania emisji szkodliwych składników spalin z silników okrętowych w rejonach miejskich aglomeracji nadmorskich Do opracowania statystycznego strumieni ruchu jednostek morskich przyjęto trasy torów podejściowych do portów Gdynia i Gdańsk oraz toru wodnego rozdzielającego się na oba te tory. W tym celu na torach wodnych ustalono umowne, prostopadłe bramki o następujących współrzędnych [5]: AB = (54,58325 ; 18,85362 )(54,45917 ; 18,88191 ), CD = (54,542 ; 18,69511 )(54,5258 ; 18,69326 ), EF = (54,48666 ; 18,7878 ) (54,47326 ; 18,73178 ), dla których dokonano oceny statystycznej wejść i wyjść jednostek w okresie obejmującym 11 miesięcy. W badaniach wykorzystano dane archiwalne przesyłane w Systemie Automatycznej Identyfikacji (ang. Automatic Identification System), zarejestrowane brzegowym urządzeniem AIS firmy SAAB typu R4 śledzącym ruch jednostek morskich na Zatoce Gdańskiej. Zgodnie z zaleceniami IMO zainstalowany na jednostce pływającej AIS powinien automatycznie transmitować i odbierać m.in. następujące dane (z zastosowaniem techniki TDMA): statyczne: numer MMSI (ang. Maritime Mobile Service Identity); numer IMO statku; sygnał wywoławczy i nazwę statku; długość i szerokość statku; typ statku, dynamiczne: współrzędne geograficzne pozycji otrzymane ze statkowego odbiornika radionawigacyjnego podłączonego do AIS, wraz ze wskazaniem jej dokładności; czas uniwersalny (ang. UTC Universal Time); kąt drogi nad dnem i prędkość nad dnem (COG, VTG); kurs rzeczywisty (HDG); status nawigacyjny (np. nieodpowiadający za swoje ruchy, na kotwicy itp.); prędkość kątową zwrotu (ROT),

5 dotyczące podróży: zanurzenie statku; port przeznaczenia i przewidywany czas przybycia do tego portu (ang. ETA Estimated Time of Arrival); opcjonalnie planowaną trasę przejścia (pozycje kolejnych punktów zwrotu). Urządzenie statkowe powinno transmitować w sposób autonomiczny w określonych odstępach czasowych: informację statyczną co 6 min i na żądanie, informację dynamiczną w odstępach czasowych od 3 do 12 s w zależności od prędkości jednostki, dane o podróży co 6 min, po każdej zmianie którejkolwiek z danych oraz na żądanie. Na jednostkach pływających stosowane są zarówno silniki szybkoobrotowe małej mocy (n 12 obr./min), podobne do stosowanych w pojazdach, jak i wolnoobrotowe (n 12 obr./min) silniki dwusuwowe dużej mocy (rzędu kilkudziesięciu MW). Jednostki różnią się ponadto charakterem pracy silników (pracujące ze zmienną prędkością obrotową oraz obciążeniem wg charakterystyki śrubowej lub ze stałą prędkością i zmiennym obciążeniem np. silniki napędu głównego ze śrubami o nastawnym skoku oraz zespołów prądotwórczych). Wiąże się to z problemami oceny rzeczywistej wartości emisji poszczególnych związków szkodliwych dla jednostek o różnej wielkości i przeznaczeniu. W celu oszacowania emisji związków toksycznych w spalinach na podstawie danych uzyskanych z systemu AIS [6] opracowano modele statystyczne opisujące wartość mocy chwilowej P e * dla prędkości chwilowej v* w zależności od wielkości jednostki pływającej [7], czasu przebywania jednostek w badanym obszarze oraz emisji związków toksycznych. Na rysunku 1 przedstawiono histogram prędkości chwilowej v*, a na rys. 2 histogram wartości mocy chwilowej P e * dla bramki Gdynia ( CD ). 83,14,12 n=118,1 częstość,8,6,4, średnia wartość prędkości jednostek v [w] Rys. 1. Histogram prędkości chwilowej v* dla jednostek przepływających bramkę Gdynia ( CD ) Fig. 1. Histogram of instantaneous speed v* for ships passing through the Gdynia gate ( CD )

6 84,35 n=118,3,25 częstość,2,15,1,5 < >41 moc chwilowa Pe* [MW] Rys. 2. Histogram wartości mocy chwilowej P e * [MW] dla jednostek przepływających bramkę Gdynia ( CD ) Fig. 2. Histogram of instantaneous engine power P e * [MW] for ships passing through the Gdynia gate ( CD ) Z powyższych wykresów wynika, że największa liczba jednostek w tym rejonie płynie z prędkością 1 17 w i rozwija moc chwilową P e * w zakresie do 11 MW. Wartości te pozwalają na oszacowanie wartości natężenia emisji E NOx w tym punkcie na poziomie,6 576 kg/h (rys. 3).,3,25 n=118,2 częstość,15,1,5 < >115 natężenie emisji NOx [kg/h] Rys. 3. Rozkład oszacowanej wartości natężenia emisji E NOx [kg/h] dla jednostek przepływających bramkę Gdynia ( CD ) Fig. 3. Distribution of the estimated emission intensity E NOx [kg/h] for ships passing through the Gdynia gate ( CD )

7 Znaczny udział jednostek o wartości natężenia emisji E NOx powyżej 115 kg/h wynika z tego, że powyższy zakres natężenia emisji związany jest z silnikami rowijającymi moc chwilową P e * powyżej 8,3 MW. Należy tu jednak zauważyć, że czas przebywania jednostki w rejonie bramki wynosi zaledwie kilka minut, a całkowity czas przebywania jednostki w rejonie podejścia Hel Gdynia (bramki AB CD ) wynosi w zależności od prędkości jednostek od 2 do 144 min. W związku z tym bardziej celowe wydaje się określenie wartości natężenia emisji E NOx w kilogramach na milę morską [kg/mm] (rys. 4). Istotnym czynnikiem utrudniającym modelowanie emisji szkodliwych składników spalin z silników okrętowych jest różnorodność źródeł emisji spalin. Pojazdy lądowe napędzane są praktycznie tylko tłokowymi silnikami spalinowymi, natomiast jednostki pływające napędzane są tłokowymi silnikami spalinowymi, turbinowymi silnikami spalinowymi oraz turbinami parowymi, które, choć same nie są źródłem emisji spalin, jednak w połączeniu z kotłami parowymi opalanymi paliwem ciekłym stanowią również źródło zanieczyszczeń atmosfery obszarów nadmorskich. 85,18,16 n=118,14,12 częstość,1,8,6,4,2 <1 1,5 2,5 3,5 4,5 5,5 6,5 7,5 8,5 9,5 1,5 >11,5 wartość średniego natężenia emisji NOx [kg/mm] Rys. 4. Rozkład oszacowanej wartości średniego natężenia emisji E NOx [kg/mm] dla jednostek przebywających w rejonie podejścia Hel Gdynia (bramki AB CD ) Fig. 4. Distribution of the estimated mean emission intensity E NOx [kg/mm] for ships in area Hel Gdynia (gate AB CD ) 4. Podsumowanie Modelowanie emisji związków szkodliwych jest zagadnieniem bardzo ważnym, a jednocześnie bardzo złożonym. Prowadzone obecnie prace naukowe i badawcze poświęcone rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń dotyczą zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym pochodzenia stacjonarnego (elektrownie, zakłady przemysłowe), motoryzacyjnego

8 86 oraz w ostatnim czasie również lotniczego. Obecne opracowania dotyczące przede wszystkim motoryzacji ze względu na m.in. wielkość silników okrętowych nie mogą mieć zastosowania do modelowania emisji ZT z silników okrętowych, ponieważ struktura modelu zależy nie tylko od jego przeznaczenia, ale również w dużej mierze od ilości i jakości danych wejściowych. Należy tu dodać, że oprócz problemów, z którymi przy modelowaniu emisji związków toksycznych borykają się specjaliści od motoryzacji, w przypadku jednostek pływających do parametrów zakłócających dokładne wyznaczenie emisji poszczególnych związków (ze względu na brak informacji lub ich zmienność) można zaliczyć dodatkowo wpływ chropowatości powierzchni kadłuba (nierówności płyt kadłuba oraz ich łączeń, nierówności powłok malarskich oraz nierówności spowodowanych przez korozję i porastanie kadłuba), stan techniczny silnika, a zwłaszcza aparatury paliwowej oraz warunki atmosferyczne (szczególnie siła i kierunek wiatru). Literatura [1] C h ł opek Z., Modelowanie procesów emisji spalin w warunkach eksploatacji trakcyjnych silników spalinowych, Mechanika, z. 173, PN Politechniki Warszawskiej, Warszawa [2] Brzozowska L., Brzozowski K., Komputerowe modelowanie emisji i rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń samochodowych, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice Warszawa 23. [3] Kotlarz W., Turbinowe zespoły napędowe źródłem skażeń powietrza na lotniskach wojskowych, Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych, Katedra Płatowca i Silnika, Dęblin 23. [4] Kniaziewicz T., Problemy modelowania imisji szkodliwych składników spalin z silników okrętowych w rejonach miejskich aglomeracji nadmorskich, VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa Silniki Gazowe 26, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej 162, Mechanika 26, Częstochowa 26. [5] Pawlak M., Piaseczny L., Modelowanie ruchu jednostek morskich dla określania emisji związków toksycznych spalin, Materiały Międzynarodowej Konferencji Motoryzacyjnej KONMOT-AUTOPROGRES 28, Szczawnica 28. [6] F e l s k i A., P i a s e c z n y L., Monitoring of the movement of the objects on the Gdansk bay in order to recognize the characteristics of their main propulsion systems, Silniki Spalinowe/Combustion Engines, No. 27-SC1, [7] Kniaziewicz T., Piaseczny L., Model of NO x emission by sea-going vessels navigating In the gulf of Gdańsk region, Silniki Spalinowe PTNSS 27-SC3, Poznań 27.

MEZOSKALOWE MODELE RUCHU STATKÓW MORSKICH DLA SZACOWANIA EMISJI SPALIN

MEZOSKALOWE MODELE RUCHU STATKÓW MORSKICH DLA SZACOWANIA EMISJI SPALIN Małgorzata Pawlak Akademia Morska w Gdyni Leszek Piaseczny Akademia Marynarki Wojennej MEZOSKALOWE MODELE RUCHU STATKÓW MORSKICH DLA SZACOWANIA EMISJI SPALIN Streszczenie: W pracy rozpatrzono aspekty stosowania

Bardziej szczegółowo

MODEL IMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN Z SILNIKA OKRĘTOWEGO PRZY POWIERZCHNI ZIEMI

MODEL IMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN Z SILNIKA OKRĘTOWEGO PRZY POWIERZCHNI ZIEMI TOMASZ KNIAZIEWICZ, LESZEK PIASECZNY * MODEL IMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN Z SILNIKA OKRĘTOWEGO PRZY POWIERZCHNI ZIEMI MODEL OF IMMISSION OF TOXIC COMPUNDS IN EXHAUST GASES FROM MARINE DIESEL ENGINE

Bardziej szczegółowo

PROGRAM DO SYMULACJI EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW GŁÓWNYCH STATKÓW NA PRZYKŁADZIE OBSZARU ZATOKI GDAŃSKIEJ

PROGRAM DO SYMULACJI EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW GŁÓWNYCH STATKÓW NA PRZYKŁADZIE OBSZARU ZATOKI GDAŃSKIEJ Tomasz Kniaziewicz 1, Marcin Zacharewicz 2 PROGRAM DO SYMULACJI EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH W SPALINACH SILNIKÓW GŁÓWNYCH STATKÓW NA PRZYKŁADZIE OBSZARU ZATOKI GDAŃSKIEJ Wstęp Problem zanieczyszczenia

Bardziej szczegółowo

System AIS. Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie

System AIS. Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie System AIS Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie - 2 - Treść prezentacji: AIS AIS i ECDIS AIS i VTS AIS i HELCOM Podsumowanie komentarz - 3 - System AIS (system

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyzacji Okrętu

Podstawy Automatyzacji Okrętu Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, specjalności okrętowe Podstawy Automatyzacji Okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2018 Podstawy automatyzacji

Bardziej szczegółowo

BADANIA STĘŻE Ń ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN TURBINOWEGO SILNIKA ŚMIGŁOWEGO W USTALONYCH WARUNKACH EKSPLOATACYJNYCH

BADANIA STĘŻE Ń ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN TURBINOWEGO SILNIKA ŚMIGŁOWEGO W USTALONYCH WARUNKACH EKSPLOATACYJNYCH ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIV NR 1 (192) 2013 Jerzy Merkisz, Jarosław Markowski, Jacek Pielecha Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Instytut Silników Spalinowych

Bardziej szczegółowo

PODCZAS RUCHU PROMU PASAŻERSKO-SAMOCHODOWEGO

PODCZAS RUCHU PROMU PASAŻERSKO-SAMOCHODOWEGO Tomasz Kniaziewicz 1, Leszek Piaseczny 1 MODEL SYMULACYJNY EMISJI NO X PODCZAS RUCHU PROMU PASAŻERSKO-SAMOCHODOWEGO Streszczenie. W celu określenia udziału jednostek pływających w zanieczyszczaniu powietrza

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport. Luty 2015. Automatyzacja statku 1.

Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport. Luty 2015. Automatyzacja statku 1. Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport Automatyzacja statku 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2015 Automatyzacja statku 1. Wprowadzenie 1 Kierunek:

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa

Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne z przedmiotu Okrętowe układy napędowe

Zajęcia laboratoryjne z przedmiotu Okrętowe układy napędowe Zajęcia laboratoryjne z przedmiotu Okrętowe układy napędowe Kierunek: Mechatronika Specjalność: Mechatronika systemów energetycznych Studia I stopnia, semestr VII Opracował: dr inż. Leszek Chybowski Szczecin,

Bardziej szczegółowo

Marzec Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM

Marzec Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM Podstawy automatyzacji okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Marzec 2016 Podstawy automatyzacji

Bardziej szczegółowo

ZBIORNIKOWCÓW LNG PRZY ZASILANIU NATURALNIE ODPAROWANYM GAZEM ŁADUNKOWYM

ZBIORNIKOWCÓW LNG PRZY ZASILANIU NATURALNIE ODPAROWANYM GAZEM ŁADUNKOWYM XII Konferencja Rynek Gazu 2012 Kazimierz Dolny 20 22 czerwca 2012 OCENA PRACY UKŁADÓW ENERGETYCZNYCH ZBIORNIKOWCÓW LNG PRZY ZASILANIU NATURALNIE ODPAROWANYM GAZEM ŁADUNKOWYM Cezary Behrendt, Andrzej Adamkiewicz,

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 1(73) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE

ZESZYTY NAUKOWE NR 1(73) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE ISSN 0209-2069 ZESZYTY NAUKOWE NR 1(73) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE EXPLO-SHIP 2004 Tadeusz Szelangiewicz, Katarzyna Żelazny Prognozowanie charakterystyk napędowych statku ze śrubą stałą podczas pływania

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Janusz Januła 2, Maciej Kintop 3 OBLICZENIA SYMULACYJNE POWSTAWANIA NO X i CO PRZY SPALANIU OLEJU NAPĘDOWEGO I OLEJU RZEPAKOWEGO

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO. Kod przedmiotu: Fm 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 5. Specjalność:

Bardziej szczegółowo

System Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS)

System Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS) System Automatycznej Identyfikacji Automatic Identification System (AIS) - 2 - Systemy GIS wywodzą się z baz danych umożliwiających generację mapy numerycznej i bez względu na zastosowaną skalę mapy wykonują

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Ruchu Morskiego wykład 01. Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel //wykłady tu//

Inżynieria Ruchu Morskiego wykład 01. Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel //wykłady tu// Inżynieria Ruchu Morskiego wykład 01 Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel. 91 4809 495 www.uais.eu //wykłady tu// m.gucma@am.szczecin.pl Zaliczenie Wykładu / Ćwiczeń Wykład zaliczenie pisemne Ćwiczenia -

Bardziej szczegółowo

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Jerzy Merkisz BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Praca przewozowa x10 6 [tonokilometry] Wskaźnik pracy przewozowej w transporcie lotniczym wg ICAO 6000000 5000000 4000000 3000000

Bardziej szczegółowo

POZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG

POZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG Stanisław Gucma Akademia Morska w Szczecinie POZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG Streszczenie: W artykule zaprezentowano probabilistyczny model ruchu statku na torze wodnym, który

Bardziej szczegółowo

WPŁYW GŁĘBOKOŚCI AKWENU MORSKIEGO NA CHARAKTERYSTYKI ŚRUBOWE EMISJI TOKSYCZNYCH SKŁADNIKÓW SPALIN SILNIKÓW OKRĘTOWYCH

WPŁYW GŁĘBOKOŚCI AKWENU MORSKIEGO NA CHARAKTERYSTYKI ŚRUBOWE EMISJI TOKSYCZNYCH SKŁADNIKÓW SPALIN SILNIKÓW OKRĘTOWYCH TOMASZ KNIAZIEWICZ, LESZEK PIASECZNY * WPŁYW GŁĘBOKOŚCI AKWENU MORSKIEGO NA CHARAKTERYSTYKI ŚRUBOWE EMISJI TOKSYCZNYCH SKŁADNIKÓW SPALIN SILNIKÓW OKRĘTOWYCH EFFECT OF DEPTH OF THE SEA AREA ON THE SCREW

Bardziej szczegółowo

KATALIZATOR DO PALIW

KATALIZATOR DO PALIW KATALIZATOR DO PALIW REDUXCO KATALIZATOR DO PALIW Katalizator REDUXCO jest stosowany jako dodatek do paliw węglowodorowych, jest substancją czynną zmniejszającą napięcie powierzchniowe węgla powodując

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Małgorzata Pawlak Akademia Morska w Gdyni

WSTĘP. Małgorzata Pawlak Akademia Morska w Gdyni Małgorzata Pawlak Akademia Morska w Gdyni MODELOWANIE EMISJI SZKODLIWYCH SKŁADNIKÓW SPALIN MORSKICH SILNIKÓW OKRĘTOWYCH W CELU OCENY WPŁYWU EMITOWANYCH ZANIECZYSZCZEŃ NA JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK OPOROWYCH ORAZ WSTĘPNY DOBÓR SILNIKA NAPĘDOWEGO JEDNOSTKI PŁYWAJĄCEJ

ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK OPOROWYCH ORAZ WSTĘPNY DOBÓR SILNIKA NAPĘDOWEGO JEDNOSTKI PŁYWAJĄCEJ ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK OPOROWYCH ORAZ WSTĘPNY DOBÓR SILNIKA NAPĘDOWEGO JEDNOSTKI PŁYWAJĄCEJ Charakterystyka oporowa: Sposoby wyznaczania charakterystyki oporowej: Badania

Bardziej szczegółowo

BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH

BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH ZDZISŁAW CHŁOPEK 1, JACEK BIEDRZYCKI 2, JAKUB LASOCKI 3, PIOTR WÓJCIK 4 Politechnika Warszawska, Przemysłowy Instytut Motoryzacji (PIMOT) Streszczenie

Bardziej szczegółowo

UNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ

UNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ MIROSŁAW JURDZIŃSKI Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji UNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ Podstawową zasadą planowania nawigacji jest

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA OBCIĄŻENIA OKRĘ TOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W ASPEKCIE OCENY EMISJI TOKSYCZNYCH SKŁ ADNIKÓW SPALIN

IDENTYFIKACJA OBCIĄŻENIA OKRĘ TOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W ASPEKCIE OCENY EMISJI TOKSYCZNYCH SKŁ ADNIKÓW SPALIN ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 4 (187) 2011 Tomasz Kniaziewicz Leszek Piaseczny Akademia Marynarki Wojennej IDENTYFIKACJA OBCIĄŻENIA OKRĘ TOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W ASPEKCIE

Bardziej szczegółowo

OCENA PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH OKRĘTOWEGO TURBINOWEGO SILNIKA SPALINOWEGO W ASPEKCIE EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN

OCENA PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH OKRĘTOWEGO TURBINOWEGO SILNIKA SPALINOWEGO W ASPEKCIE EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN Paweł WRKOWSK, Tomasz KNAZEWCZ, Jarosław MARKOWSK OCENA PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH OKRĘTOWEGO TURBNOWEGO SLNKA SPALNOWEGO W ASPEKCE EMSJ ZWĄZKÓW SZKODLWYCH SPALN W artykule przedstawiono analizę stosowania

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Szczęsny 1 WPŁYW WYBRANYCH PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH NA TOKSYCZNOŚĆ SPALIN POJAZDÓW Z SILNIKAMI O ZAPŁONIE ISKROWYM 1. Wprowadzenie Praca przedstawia

Bardziej szczegółowo

WYBRANE WARIANTY PLANOWANIA PODRÓŻY STATKU W ŻEGLUDZE OCEANICZNEJ

WYBRANE WARIANTY PLANOWANIA PODRÓŻY STATKU W ŻEGLUDZE OCEANICZNEJ Mirosław Jurdziński Akademia Morska w Gdyni WYBRANE WARIANTY PLANOWANIA PODRÓŻY STATKU W ŻEGLUDZE OCEANICZNEJ W pracy przedstawiono wybrane, praktyczne warianty planowania nawigacji morskiej w żegludze

Bardziej szczegółowo

Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Okrętowe układy napędowe

Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Okrętowe układy napędowe Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Okrętowe układy napędowe Kierunek: Mechatronika Specjalność: Mechatronika systemów energetycznych Studia I stopnia, semestr VII Opracował: dr inż. Leszek

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE RUCHU JEDNOSTEK MORSKICH DLA OKREŚLANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN

MODELOWANIE RUCHU JEDNOSTEK MORSKICH DLA OKREŚLANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN MAŁGORZATA PAWLAK, LESZEK PIASECZNY MODELOWANIE RUCHU JEDNOSTEK MORSKICH DLA OKREŚLANIA EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SPALIN MODELING SHIP TRAFFIC TO DETERMINE EXHAUST GAS TOXIC COMPOUNDS EMISSION Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski.

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski. Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia Przedmiot: Ekologiczne aspekty transportu Rodzaj przedmiotu: Obieralny/kierunkowy Kod przedmiotu: TR N 0 7 5-5_ Rok: IV Semestr: 7 Forma studiów:

Bardziej szczegółowo

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Konrad PRAJWOWSKI, Tomasz STOECK ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Streszczenie W artykule opisana jest elastyczność silnika ANDORIA 4CTi90 obliczona na podstawie rzeczywistej charakterystyki prędkościowej

Bardziej szczegółowo

OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH. Opracował. Dr inż. Robert Jakubowski

OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH. Opracował. Dr inż. Robert Jakubowski OBLICZENIA SILNIKA TURBINOWEGO ODRZUTOWEGO (rzeczywistego) PRACA W WARUNKACH STATYCZNYCH DANE WEJŚCIOWE : Opracował Dr inż. Robert Jakubowski Parametry otoczenia p H, T H Spręż sprężarki, Temperatura gazów

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE ISSN 7-8670 Jarosław Myśków ZESZYY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE OBSŁUGIWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ OKRĘOWYCH O M i U O 0 0 5 Prognozowanie emisji związków toksycznych zawartych w spalinach

Bardziej szczegółowo

BADANIA EMISJI SILNIKA TWD-10 B/PZL-10S PODCZAS PRÓBY SILNIKÓW SAMOLOTU PZL M28B BRYZA

BADANIA EMISJI SILNIKA TWD-10 B/PZL-10S PODCZAS PRÓBY SILNIKÓW SAMOLOTU PZL M28B BRYZA ZESZYTY NAUKOWE WSOWL Nr 4 (158) 2010 ISSN 1731-8157 Jerzy MERKISZ Jarosław MARKOWSKI Jacek PIELECHA Tadeusz MIKUTEL Robert KOZŁOWSKI BADANIA EMISJI SILNIKA TWD-10 B/PZL-10S PODCZAS PRÓBY SILNIKÓW SAMOLOTU

Bardziej szczegółowo

FUNCTIONAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS BADANIE FUNKCJONALNE SILNIKA ROLNICZEGO ZASILANEGO PALIWAMI POCHODZENIA ROŚLINNEGO

FUNCTIONAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS BADANIE FUNKCJONALNE SILNIKA ROLNICZEGO ZASILANEGO PALIWAMI POCHODZENIA ROŚLINNEGO Journal of KES Internal Combustion Engines 25, vol. 12, 3-4 FUNCTIAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS Marek Reksa Politechnika Wrocławska Instytut Konstrukcji I Eksploatacji Maszyn

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: PRAWO I UBEZPIECZENIA MORSKIE 2. Kod przedmiotu: Pum 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 5. Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego

Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego 1 2 Andrzej Wojcieszak Łukasz Wojcieszak Ekologistyka: samochód osobowy vs zrównoważony rozwój transportu indywidualnego

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Izabela Samson-Bręk Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Plan prezentacji Emisje z sektora transportu; Zobowiązania względem UE; Możliwości

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw Nazwa modułu: Procesy spalania w silnikach tłokowych Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC-2-206-TP-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Bardziej szczegółowo

Comparative analysis of methods for determining coefficients of toxic compounds emission in exhaust gases from marine engines

Comparative analysis of methods for determining coefficients of toxic compounds emission in exhaust gases from marine engines Article citation info: KNIAZIEWICZ, T. Comparative analysis of methods for determining coefficients of toxic compounds emission in exhaust gases from marine engines. Combustion Engines. 13, 154(3), 399-46.

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania. poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści

Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania. poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści Przedmowa Wykaz waŝniejszych oznaczeń i symboli IX XI 1. Emisja zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

Transport I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Studia stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

Transport I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Studia stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014

Bardziej szczegółowo

BADANIA WPŁYWU WYBRANYCH USZKODZEŃ SILNIKÓW OKRĘTOWYCH NA PARAMETRY PRACY SILNIKA I SKŁAD SPALIN

BADANIA WPŁYWU WYBRANYCH USZKODZEŃ SILNIKÓW OKRĘTOWYCH NA PARAMETRY PRACY SILNIKA I SKŁAD SPALIN Kazimierz Witkowski BADANIA WPŁYWU WYBRANYCH USZKODZEŃ SILNIKÓW OKRĘTOWYCH NA PARAMETRY PRACY SILNIKA I SKŁAD SPALIN W referacie przedstawiono wyniki badań wpływu wybranych uszkodzeń okrętowych silników

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103 Wymagania edukacyjne PRZEDMIOT Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych KLASA II MPS NUMER PROGRAMU NAUCZANIA (ZAKRES) 723103 1. 2. Podstawowe wiadomości o ch spalinowych

Bardziej szczegółowo

ZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH

ZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH Tadeusz Stupak Akademia Morska w Gdyni Ryszard Wawruch Akademia Morska w Gdyni ZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH Streszczenie: W referacie przedstawiono wyniki badań dokładności

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW

ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW ANALIZA ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU TROLEJBUSÓW Mgr inż. Ewa Siemionek* *Katedra Pojazdów Samochodowych, Wydział Mechaniczny, Politechnika Lubelska 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 36 1. WSTĘP Komunikacja miejska

Bardziej szczegółowo

Technika Samochodowa

Technika Samochodowa Gliwice, Maj 2015 Technika Samochodowa ZAPRASZAMY!!! Specjalność na kierunku MiBM którą opiekuje się Instytut Techniki Cieplnej 1 Instytut Techniki Cieplnej, Politechnika Śląska www.itc.polsl.pl Konarskiego

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/12 Stanisław W. Kruczyński 1, Marcin K. Wojs 2, Piotr Orliński 3 OCENA PRZEMIAN TLENKÓW AZOTU W UTLENIAJĄCYCH REAKTORACH KATALITYCZNYCH SYSTEMU FILTRÓW CZĄSTEK

Bardziej szczegółowo

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Tomasz OSIPOWICZ WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Streszczenie Celem artykułu było omówienie

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACJI

I. KARTA PRZEDMIOTU INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACJI I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACJI. Kod przedmiotu: Nj. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Nawigacja

Bardziej szczegółowo

Grażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ

Grażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ Grażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ SYSTEM AUTOMATYCZNEJ IDENTYFIKACJI (AUTOMATIC IDENTIFICATION

Bardziej szczegółowo

WARUNKI PRZYZNANIA ŚWIADECTWA PO RAZ PRIERWSZY. ukończenie kursu w ośrodku. szkoleniowym. szkoleniowym

WARUNKI PRZYZNANIA ŚWIADECTWA PO RAZ PRIERWSZY. ukończenie kursu w ośrodku. szkoleniowym. szkoleniowym POLSKA PRZED DM 20.08.2013 r. ODNOWIE DO PRZEWOZU GAZÓW SKROPLONYCH STOPIEŃ PODSTAWOWY in Liquified Gas Tanker Familiarization świadectwa przeszkolenia na zbiornikowce do przewozu: gazów skroplonych stopień

Bardziej szczegółowo

Zapobieganie zanieczyszczaniu powietrza przez statki w świetle najnowszych wymagań Załącznika VI do Konwencji MARPOL

Zapobieganie zanieczyszczaniu powietrza przez statki w świetle najnowszych wymagań Załącznika VI do Konwencji MARPOL Scientific Journals Maritime University of Szczecin Zeszyty Naukowe Akademia Morska w Szczecinie 2009, 18(90) pp. 66 70 2009, 18(90) s. 66 70 Zapobieganie zanieczyszczaniu powietrza przez statki w świetle

Bardziej szczegółowo

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Marek Brzeżański Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki Urząd Marszałkowski Województwa

Bardziej szczegółowo

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015 KRAKÓW 10.03.2015 Zrównoważona energetyka i gospodarka odpadami ZAGOSPODAROWANIE ODPADOWYCH GAZÓW POSTPROCESOWYCH Z PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO DO CELÓW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Marek Brzeżański

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI OKRĘ TOWYCH TURBINOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W STANACH PRACY USTALONEJ

CHARAKTERYSTYKI OKRĘ TOWYCH TURBINOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W STANACH PRACY USTALONEJ ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 4 (187) 2011 Bogdan Pojawa Akademia Marynarki Wojennej CHARAKTERYSTYKI OKRĘ TOWYCH TURBINOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH W STANACH PRACY USTALONEJ STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE ŹRÓDŁA ENERGII

NOWOCZESNE ŹRÓDŁA ENERGII NOWOCZESNE ŹRÓDŁA ENERGII Kierunki zmian układów napędowych (3 litry na 100 km było by ideałem) - Bardziej efektywne przetwarzanie energii (zwiększenie sprawności cieplnej silnika z samozapłonem do 44%)

Bardziej szczegółowo

C40 UrbanLife. Warszawa. Zapotrzebowanie na środki transportu o niskiej emisji CO 2. 9 maja 2011 r. Leszek Drogosz Stanisław Jedliński

C40 UrbanLife. Warszawa. Zapotrzebowanie na środki transportu o niskiej emisji CO 2. 9 maja 2011 r. Leszek Drogosz Stanisław Jedliński C40 UrbanLife Warszawa Zapotrzebowanie na środki transportu o niskiej emisji CO 2 9 maja 2011 r. Leszek Drogosz Stanisław Jedliński Porozumienie Burmistrzów inicjatywa pod patronatem Komisji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Mgr inŝ. Wojciech Kamela Mgr inŝ. Marcin Wojs

Mgr inŝ. Wojciech Kamela Mgr inŝ. Marcin Wojs Profesorowie Pracownicy Zakładu adu Silników w Spalinowych prof. dr hab. inŝ. Stanisław W. Kruczyński(kierownik Zakładu) prof. dr hab. inŝ. Zdzisław Chłopek Docenci Doc. dr inŝ. Maciej Tułodziecki Adiunkci

Bardziej szczegółowo

ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU UKŁADY NAPĘDOWE STATKÓW MORSKICH

ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU UKŁADY NAPĘDOWE STATKÓW MORSKICH ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU UKŁADY NAPĘDOWE STATKÓW MORSKICH Okrętowe silniki spalinowe Na jednostkach pływających, jako silników napędu głównego używa się głównie: wysokoprężne, dwusuwowe, wolnoobrotowe;

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Instalacja chłodzenia wodą słodką cylindrów silnika głównego (opis w tekście)

Rys. 1. Instalacja chłodzenia wodą słodką cylindrów silnika głównego (opis w tekście) Leszek Chybowski Wydział Mechaniczny Politechnika Szczecińska ZASTOSOWANIE DRZEWA USZKODZEŃ DO WYBRANEGO SYSTEMU SIŁOWNI OKRĘTOWEJ 1. Wprowadzenie Stanem systemu technicznego określa się zbiór wartości

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN tel.

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN    tel. Wydział Mechaniczny INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN www.iepim.uniwersytetradom.pl e-mail: iepim@uthrad.pl tel.: 0-48 361 76 42 OFERTA BADAWCZA Obszar I Ochrona środowiska naturalnego przed skażeniami

Bardziej szczegółowo

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Anna Janicka, Ewelina Kot, Maria Skrętowicz, Radosław Włostowski, Maciej Zawiślak Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

Ocena kosztów zastosowania komunikacji opartej na pojazdach elektrycznych

Ocena kosztów zastosowania komunikacji opartej na pojazdach elektrycznych Ocena kosztów zastosowania komunikacji opartej na pojazdach elektrycznych Konferencja: Potrzeby i standardy usług publicznych w siedmiu gminach Województwa Lubuskiego Nowy Kisielin, 28 maja 2014 Wybór

Bardziej szczegółowo

Ogólnopolski Szczyt Energetyczny OSE Gdańsk kwietnia 2018, Gdańsk

Ogólnopolski Szczyt Energetyczny OSE Gdańsk kwietnia 2018, Gdańsk Ogólnopolski Szczyt Energetyczny OSE Gdańsk 2018 16-17 kwietnia 2018, Gdańsk Innowacyjne wykorzystanie napędów strumienicowych FJBS w kotle wodnorurowym zapewnia poprawę warunków eksploatacji i obniżenie

Bardziej szczegółowo

TRANSCOMP INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT

TRANSCOMP INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT TRANSCOMP INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Jerzy MERKISZ 1 Jarosław MARKOWSKI 2 Jacek PIELECHA 3 Robert KOZŁOWSKI 4 emission, helicopter turbine engines,

Bardziej szczegółowo

PLAN STUDIÓW. Jachty Statki morskie i obiekty oceanotechniczne Semestr III. Semestr IV liczba godzin liczba forma

PLAN STUDIÓW. Jachty Statki morskie i obiekty oceanotechniczne Semestr III. Semestr IV liczba godzin liczba forma WYDZIAŁ: OCEANOTECHNIKI I OKRĘTOWNICTWA KIERUNEK: OCEANOTECHNIKA poziom kształcenia: studia drugiego stopnia profil : ogólnoakademicki forma studiów: stacjonarne PROJEKTOWANIE STATKÓW I URZĄDZEŃ OCEANOTECHNICZNYCH

Bardziej szczegółowo

GIS w analizie jakości powietrza

GIS w analizie jakości powietrza GIS w analizie jakości powietrza dr Michalina Bielawska specjalista ds. analiz i prognoz Fundacja ARMAAG Konferencja Informacja Przestrzenna nowym IMPULSEM dla rozwoju lokalnego, 1 czerwca 2017 r. Wrocław

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wpływ osadów sadzy na opory przepływu spalin i wydajność parową kotła utylizacyjnego

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wpływ osadów sadzy na opory przepływu spalin i wydajność parową kotła utylizacyjnego ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE OBSŁUGIWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ OKRĘTOWYCH OMiUO 2005 Wpływ osadów sadzy na opory przepływu spalin i wydajność parową kotła utylizacyjnego

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników Spis treści 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników.... 16

Bardziej szczegółowo

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych SPIS TREŚCI 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników... 16 2.1.1.

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Szczęsny 1, Konrad Suprowicz 2 OCENA ROZWOJU SILNIKÓW SPALINOWYCH W OPARCIU O ANALIZĘ WSKAŹNIKÓW PORÓWNAWCZYCH 1. Wprowadzenie Konstrukcje silników spalinowych

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MORSKA w GDYNI WYDZIAŁ MECHANICZNY

AKADEMIA MORSKA w GDYNI WYDZIAŁ MECHANICZNY AKADEMIA MORSKA w GDYNI WYDZIAŁ MECHANICZNY Nr 25 Przedmiot: Okrętowe silniki tłokowe I Kierunek/Poziom kształcenia: Forma studiów: Profil kształcenia: Specjalność: Mechanika i budowa maszyn/studia pierwszego

Bardziej szczegółowo

Monitoring i ocena środowiska

Monitoring i ocena środowiska Monitoring i ocena środowiska Monika Roszkowska Łódź, dn. 12. 03. 2014r. Plan prezentacji: Źródła zanieczyszczeń Poziomy dopuszczalne Ocena jakości powietrza w Gdańsku, Gdyni i Sopocie Parametry normowane

Bardziej szczegółowo

PROBLEMATYKA WYMIANY ŁADUNKU W CYLINDRACH LOTNICZEGO SILNIKA TŁOKOWEGO

PROBLEMATYKA WYMIANY ŁADUNKU W CYLINDRACH LOTNICZEGO SILNIKA TŁOKOWEGO PROBLEMATYKA WYMIANY ŁADUNKU W CYLINDRACH LOTNICZEGO SILNIKA TŁOKOWEGO W. Balicki, S. Szczeciński Instytut Lotnictwa J. Szczeciński General Electric Poland R. Chachurski, A. Kozakiewicz Wojskowa Akademia

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS WYKORZYSTYWANE PALIWA Olej Napędowy 39 pojazdów CNG 10 pojazdów ETANOL ED-95 7 pojazdów Motoryzacja a środowisko naturalne Negatywny wpływ na środowisko

Bardziej szczegółowo

STATYCZNE WARUNKI UŻYTKOWANIA OKRĘTOWYCH SILNIKÓW NAPĘDU GŁÓWNEGO

STATYCZNE WARUNKI UŻYTKOWANIA OKRĘTOWYCH SILNIKÓW NAPĘDU GŁÓWNEGO Jerzy Merkisz Politechnika Poznańska Leszek Piaseczny Akademia Marynarki Wojennej STATYCZNE WARUNKI UŻYTKOWANIA OKRĘTOWYCH SILNIKÓW NAPĘDU GŁÓWNEGO Streszczenie: W artykule opisano statyczne warunki pracy

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH Zakład Napędów Lotniczych Instytutu Lotnictwa prowadzi prace pomiarowobadawcze w następujących dziedzinach: - badania silników tłokowych i turbowałowych,

Bardziej szczegółowo

Instytut Transportu, Silników Spalinowych i Ekologii

Instytut Transportu, Silników Spalinowych i Ekologii Instytut Transportu, Silników Spalinowych i Ekologii prowadzi zajęcia dydaktyczne dla studentów profilu samochodowo-lotniczego na studiach I stopnia na kierunku mechanika i budowa maszyn Przedmioty realizowane

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW WPŁYWAJĄCYCH NA ZUŻYCIE PALIWA STATKU

IDENTYFIKACJA PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW WPŁYWAJĄCYCH NA ZUŻYCIE PALIWA STATKU Wojciech GÓRSKI 1, Zbigniew BURCIU 2 Centrum Techniki Okrętowej S.A., Ośrodek Hydromechaniki Okrętu ul. Szczecińska 65, 80-369 Gdańsk 1 wgorski@cto.gda.pl Akademia Morska w Gdyni, Katedra Eksploatacji

Bardziej szczegółowo

OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA

OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2008 Seria: TRANSPORT z. 64 Nr kol. 1803 Rafał SROKA OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA Streszczenie. W

Bardziej szczegółowo

MODELOWANiE TURBiNOWYCH SiLNiKÓW ODRZUTOWYCH W ŚRODOWiSKU GASTURB NA PRZYKŁADZiE SiLNiKA K-15

MODELOWANiE TURBiNOWYCH SiLNiKÓW ODRZUTOWYCH W ŚRODOWiSKU GASTURB NA PRZYKŁADZiE SiLNiKA K-15 PRACE instytutu LOTNiCTWA 213, s. 204-211, Warszawa 2011 MODELOWANiE TURBiNOWYCH SiLNiKÓW ODRZUTOWYCH W ŚRODOWiSKU GASTURB NA PRZYKŁADZiE SiLNiKA K-15 RySzaRd ChaChuRSkI, MaRCIN GapSkI Wojskowa Akademia

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie rozruchu

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie rozruchu ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE OBSŁUGIWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ OKRĘTOWYCH OMiUO 2005 Karol Franciszek Abramek Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie

Bardziej szczegółowo

Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego

Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego PIELECHA Jacek 1 MARKOWSKI Jarosław 2 JASIŃSKI Remigiusz 3 ŚLUSARZ Grzegorz 4 WIRKOWSKI Paweł 5 Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego WSTĘP Stosowana metodologia pomiarów emisji zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Pojazdów LABORATORIUM TEORII SILNIKÓW CIEPLNYCH Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Opracowanie Dr inż. Ewa Fudalej-Kostrzewa Warszawa 2015

Bardziej szczegółowo

Problem emisji zanieczyszczeń z ogrzewnictwa indywidualnego. Ocena przyczyn i propozycja rozwiązania

Problem emisji zanieczyszczeń z ogrzewnictwa indywidualnego. Ocena przyczyn i propozycja rozwiązania Problem emisji zanieczyszczeń z ogrzewnictwa indywidualnego. Ocena przyczyn i propozycja rozwiązania dr inż. Rafał URBANIAK Politechnika Poznańska, Katedra Techniki Cieplnej BRAGER Sp. z o.o. XI Konferencja

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 1 Podziały i klasyfikacje elektrowni Moc elektrowni pojęcia podstawowe 2 Energia elektryczna szczególnie wygodny i rozpowszechniony nośnik energii Łatwość

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. zaliczenie na ocenę

KARTA PRZEDMIOTU. zaliczenie na ocenę Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Ekologia transportu drogowego Nazwa w języku angielskim: Ecology of Road Transportation Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Mechanika i Budowa

Bardziej szczegółowo

TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO

TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO TEMAT: PARAMETRY PRACY I CHARAKTERYSTYKI SILNIKA TŁOKOWEGO Wielkościami liczbowymi charakteryzującymi pracę silnika są parametry pracy silnika do których zalicza się: 1. Średnie ciśnienia obiegu 2. Prędkości

Bardziej szczegółowo

- 5 - Załącznik nr 2. Miejsce/

- 5 - Załącznik nr 2. Miejsce/ Załącznik nr 2 Załącznik nr 2-5 - WZÓR WYKAZU ZAWIERAJĄCEGO INFORMACJE O ILOŚCI I RODZAJACH GAZÓW LUB PYŁÓW WPROWADZANYCH DO POWIETRZA, DANE, NA PODSTAWIE KTÓRYCH OKREŚLONO TE ILOŚCI, ORAZ INFORMACJE O

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH. Kod przedmiotu: Keu 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechatronika 5. Specjalność: Zastosowanie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM NA EKONOMICZNE I ENERGETYCZNE WSKAŹNIKI JEGO PRACY

WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM NA EKONOMICZNE I ENERGETYCZNE WSKAŹNIKI JEGO PRACY Andrzej AMBROZIK 1 Tomasz AMBROZIK 2 Piotr ORLIŃSKI 3 Stanisław ORLIŃSKI 4 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika, paliwa ekologiczne, środowisko WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM

Bardziej szczegółowo

OKREŚLENIE PARAMETRÓW PORTU ZEWNĘTRZNEGO W ŚWINOUJŚCIU W ASPEKCIE BEZPIECZEŃSTWA EKSPLOATACJI GAZOWCÓW LNG

OKREŚLENIE PARAMETRÓW PORTU ZEWNĘTRZNEGO W ŚWINOUJŚCIU W ASPEKCIE BEZPIECZEŃSTWA EKSPLOATACJI GAZOWCÓW LNG XXVI Konferencja awarie budowlane 2013 Naukowo-Techniczna STANISŁAW GUCMA, s.gucma@am.szczecin.pl Akademia Morska w Szczecinie OKREŚLENIE PARAMETRÓW PORTU ZEWNĘTRZNEGO W ŚWINOUJŚCIU W ASPEKCIE BEZPIECZEŃSTWA

Bardziej szczegółowo

BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH DO UKŁ ADU CHŁ ODZENIA O PODWYŻ SZONEJ TEMPERATURZE

BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH DO UKŁ ADU CHŁ ODZENIA O PODWYŻ SZONEJ TEMPERATURZE ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIII NR 1 (188) 212 Rafał Kkowski Akademia Morska w Gdyni Jerzy Walentynowicz Wojskowa Akademia Techniczna BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH

Bardziej szczegółowo

Emisja i wskaźniki emisji zanieczyszczeń powietrza dla celów monitoringu stanu jakości powietrza oraz POP (wybrane zagadnienia)

Emisja i wskaźniki emisji zanieczyszczeń powietrza dla celów monitoringu stanu jakości powietrza oraz POP (wybrane zagadnienia) Emisja i wskaźniki emisji zanieczyszczeń powietrza dla celów monitoringu stanu jakości powietrza oraz POP (wybrane zagadnienia) Aleksander Warchałowski Katarzyna Bebkiewicz Warszawa, wrzesień 2011 WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: TURBINY OKRĘTOWE 2. Kod przedmiotu: Sta 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 5. Specjalność: Eksploatacja

Bardziej szczegółowo

Analiza drgań skrętnych wału śmigłowego silnika lotniczego PZL-200 podczas pracy z zapłonem awaryjnym

Analiza drgań skrętnych wału śmigłowego silnika lotniczego PZL-200 podczas pracy z zapłonem awaryjnym OSTAPSKI Wiesław 1 AROMIŃSKI Andrzej 2 Analiza drgań skrętnych wału śmigłowego silnika lotniczego PZL-200 podczas pracy z zapłonem awaryjnym WSTĘP Badania hamowniane silników lotniczych w tym pomiary drgań

Bardziej szczegółowo

PL 175488 B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175488 (13) B1. (22) Data zgłoszenia: 08.12.1994

PL 175488 B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175488 (13) B1. (22) Data zgłoszenia: 08.12.1994 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175488 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 306167 (22) Data zgłoszenia: 08.12.1994 (51) IntCl6: G01K 13/00 G01C

Bardziej szczegółowo