Michniowiec został złoŝony w roku 1527 na mocy przywileju wydanego przez Zygmunta Starego, w którym pop Wainco z Hołowiecka otrzymał

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Michniowiec został złoŝony w roku 1527 na mocy przywileju wydanego przez Zygmunta Starego, w którym pop Wainco z Hołowiecka otrzymał"

Kazimierz Rogowski
7 lat temu
Przeglądów:

1 MICHNIOWIEC 53

2 54 HISTORIA Michniowiec został złoŝony w roku 1527 na mocy przywileju wydanego przez Zygmunta Starego, w którym pop Wainco z Hołowiecka otrzymał kniaźstwo w tej wsi, zlokalizowanej nad rzeką Mszaniec. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Michno, które nosił załoŝyciel wsi. Wolnizna była określona tylko na 11 lat, a nie na 24, co oznacza, Ŝe wieś była wcześniej zamieszkała. Sołtys otrzymał łan ziemi, na którym mieli pracować przez dwa dni w roku osadnicy tej wioski. Zobowiązał się teŝ do słuŝby wojennej królowi. Królowa Bona nadała Damianowi Mordzewiczowi popostwo w Michniowcu. W roku 1558 Zygmunt August wydał przywilej pozwalający sołtysowi na zbudowanie karczmy. Przegląd ekonomi samborskiej z roku 1564 podaje, Ŝe Michniowiec zajmuje 56 i ½ łana, co świadczy o tym, Ŝe obejmował tereny naleŝące do późniejszej wsi Bystre. Potwierdza to podział dóbr Piotra Kmity i dóbr samborskich przeprowadzony w roku 1541, gdzie wymieniane są graniczące z Czarną wsie Michniowiec i Mszaniec. Według przeprowadzonego w roku 1766 przeglądu wieś ta zajmowała 36 i ½ łana gruntu gromadzkiego, 1 łan kniaźski, 2 łany hajduckie i 1 łan cerkiewny. W roku 1757 kniaźstwo w Michniowcu wraz z młynem i karczmą sprawował Wojciech Dąbkowski. Wieś liczyła 609 mieszkańców, z czego grekokatolików było 590, rzymskokatolików 12 i 7 Ŝydów. Michniowiec do roku 1772 był jedną z wsi wchodzących w skład krainy lipeckiej. Po roku 1772 wszedł w skład dóbr kameralnych. W I połowie XIX wieku został włączony do powiatu turczańskiego, który od roku 1918 wchodził w skład województwa stanisławowskiego. W roku 1880

3 55 Michniowiec był własnością Spółki Handlowej dla Produktów Leśnych. Była to ta sama spółka, która w roku 1868 posiadała Lipie. Dane z roku 1921: We wsi znajdowało się 190 domów, w których mieszkało 957 osób, a w tym: 922 wyznania greckokatolickiego, 35 wyznania mojŝeszowego, W czasie spisu podało narodowość: polską osób rusińską osób W okresie międzywojennym wieś naleŝała do parafii rzymskokatolickiej w Turce, parafia grekokatolicka była na miejscu. Mieszkańcy wsi dzielili siebie na Kręgi np. Rapasze szlachetnie urodzeni, Smoleje od szkoły po cerkiew, Udiczy na wschód od cerkwi, a za nimi Czupyki. W latach wieś podlegała rządowi radzieckiemu. Z chwilą przekazania miejscowości Polsce, wysiedlono rdzennych mieszkańców w głąb Ukrainy. Przywieziono tutaj nowych osadników, głównie z Sokalskiego i innych regionów Małopolski. CERKIEW GREKOKATOLICKA Pierwsza wiadomość o popostwie w Michniowcu pochodzi z roku Miejscowym popem był wtedy Damian Mansowicz. Parafia naleŝała, podobnie jak Lipie i Bystre, do dekanatu w śukotynie. W XIX wieku do parafii

4 56 naleŝało ponad 1200 osób ( włącznie z Bystrem). Nowa cerkiew p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny została zbudowana w roku 1863 lub Jest drewniana, zrębowa, trójdzielna, utrzyma-na w stylu bojkowskim. Została wyremontowana w roku 1924 i powtórnie w roku Plebania została wybudowana 400m na północ od cerkwi w roku Cerkiew i plebania zachowały się w dobrym stanie do dziś. Obecnie cerkiew funkcjonuje jako filialny kościół rzymskokatolicki. Obecny stan plebani DZWONNICA CERKIEWNA Drewniana, u dołu konstrukcja zrębowa, u góry słupowa. Została zbudowana w roku 1904, budowniczym obiektu był Jakub Hrib, który pozostawił napis i charakterystyczny krzyŝ na nadproŝu. Co ciekawe, dzwonnica pełniła takŝe rolę kostnicy dla samobójców. Dzwon został skradziony w roku Dobrze zachowana dzwonnica w Michniowcu CMENTARZ Do połowy XIX wieku istniał cmentarz wokół cerkwi. Po tym czasie zmarłych chowano na wschód od cerkwi w bezpośrednim jej sąsiedztwie. Z

5 57 najstarszego cmentarza pozostał tylko jeden bardzo zniszczony grób, który znajduje się po wschodniej stronie cerkwi. Po prawej stronie stoi postument z Ŝeliwnym krzyŝem. Najprawdopodobniej jest to pamiątka po misji duchownej, która odbyła się tu w roku Na cmentarzu grzebalnym, znajdującym się na wschód od cerkwi, pozostało 6 krzyŝy nagrobnych. 4 postumenty ozdabiają krzyŝe, a 2 są puste. SZKOŁA Pierwszą jednoklasową szkołę filialną w Michniowcu załoŝono w roku W roku 1904 do szkoły uczęszczało 100 dzieci. Wiemy, Ŝe w roku 1924 była to szkoła dwuklasowa wskazuje na to spis nauczycieli szkół publicznych przeprowadzony w tym samym roku. Szkoła została remontowana w roku Na budynek szkolny czasowo przeznaczono tak- Ŝe plebanie. Od roku 1951 do 1956 w tych budynkach placówkę miało Wojsko Ochrony Pogranicza. Po roku 1956 szkoła z powrotem mieściła się w starym budynku. Obecnie szkoła w Michniowcu nie istnieje, pozostał budynek, który pełni rolę domu mieszkalnego. MŁYNY Z roku 1569 pochodzi pierwsza informacja o istnieniu młyna w Michniowcu. Oprócz młyna znajdował się tu folusz. W XIX wieku funk-

6 58 cjonowały juŝ trzy młyny. Po dwóch nie pozostał Ŝaden ślad. Natomiast po trzecim najmłodszym, który znajdował się w północnej części wsi, na potoku Lisowskim pozostały, ślady podmurówki, a w wodzie strumienia leŝy jedno z kamiennych Ŝaren. ROPA NAFTOWA W roku 1937 powstała Michniowiecka Spółka Naftowa, która prowadziła odwierty. Jednak surowca nie znaleziono i poszukiwania zaniechano. KRZYśE PRZYDROśNE Wizerunki kielichów na krzyŝach Na terenie wsi jest kilkanaście krzyŝy. Dwa z nich zwracają na siebie szczególną uwagę: obydwa kamienne o ponad trzymetrowej wysokości. Jeden znajduje się niedaleko przystanku PKS, a drugi w okolicach tak zwanej krzyŝówki, czyli rozwidlenia dróg. Niedaleko przystanku PKS stoi ośmiokątny cokół, niestety, nie zachowany w całości. Mniej więcej na wysokości cerkwi stoją kolejne cztery krzyŝe. Niedaleko, na łące, stoją dwa krzyŝe. Idąc 400m w górę wsi, napotkamy krzyŝ, 100m wyŝej znajduje się następny. Jest widoczny na nim kielich. 7 krzyŝy stało przy drodze do Turki na przestrzeni około 600m, niestety, większość z nich nie zachowała się w zbyt dobrym stanie. Kolejna grupa tych obiektów stoi po przeciwnej stronie Michniowca, niedaleko potoku Mszaniec, na wysokości dawnego młyna. Trzeba zauwaŝyć, Ŝe w latach 50 - tych część krzyŝy uległa zniszczeniu. Większość z nich jest do

7 59 siebie podobna. MoŜna więc przypuszczać, iŝ mieszkał tu kamieniarz, który je wykonywał. ZABUDOWA Michniowiec była to stosunkowo duŝa wieś w tym rejonie. W roku 1921 znajdowało się tu 191 budynków. Mieszkańcy dzielili wieś na dolną i górną. Granica przebiegała pomiędzy szkołą, a cerkwią. Zabudowania leŝące wzdłuŝ potoku Michniowczyk dochodziły aŝ Przykład dawnej zabudowy do obecnej granicy polsko ukraińskiej. Przysiółek ten nazywano Zarynki lub inaczej Horisznyj Kiniec. Południową część wsi nazywano Zruby. Po roku 1951 do Polski powróciło 173 budynki mieszkalne, z czego 146 było kryte słomą, 10 gontem i 8 blachą. Większość z nich pełniła Przykład dawnej zabudowy rolę zagród jednobudynkowych czyli składała się z izby mieszkalnej, sieni, komory, stodoły, stajni czy chlewu. Często w domu znajdowała się tak zwana zachata. Dzisiaj moŝna napotkać tutaj kilka starszych domów, lecz większość z nich jest juŝ przebudowana.

8 60 DWÓR Nie odnaleziono Ŝadnych śladów STAN OBECNY Michniowiec zamieszkuje 169 osób w 30 budynkach.

Podobne dokumenty

HISTORIA. rozwiązując jednocześnie krainę lipecką, a wójtostwo w roku 1787 zostało podzielone pomiędzy osadników.

HISTORIA. rozwiązując jednocześnie krainę lipecką, a wójtostwo w roku 1787 zostało podzielone pomiędzy osadników. LIPIE 46 47 HISTORIA Najstarsza wzmianka o wsi Lipie pochodzi z roku 1557. Przywilej pozwalający Damianowi Mansowiczowi na ulokowanie wsi Lipie niedaleko Michniowca nad rzeką Lipie został wydany przez